Lid Gedeputeerde Staten

Transcriptie

1 Lid Gedeputeerde Staten M. van Engelshoven-Huls Contact T F m.van.engelshovenhuls@pzh.nl Postadres Provinciehuis Postbus LP Den Haag T w.zuid-holland.nl De leden van de statencommissie Samenleving Datum Uw kenmerk Bijlagen Onderwerp Stand van zaken met betrekking tot versterking positie regionale omroepen Geachte commissieleden, In het coalitieakkoord en het Cultuurplan is de versterking van de positie van RTV Rijnmond en Omroep West als beleidsprioriteit opgenomen. In de besluitvorming over de kader- nota is hiervoor voor 2010 en gezamenlijk dan ook een bedrag van in totaal 1,8 miljoen euro (E ,OO per omroep per jaar) gereserveerd. Middels deze brief informeer ik u over de wijze waarop de omroepen de middelen in hebben aangewend voor de versterking van hun positie. Daarbij zal ik tevens ingaan op de geboekte resultaten tot nog toe. Achtergrond In 2009 is geconstateerd dat het voor Omroep West en RTV Rijnmond door het snel veranderende Medialandschap en het toenemende media-aanbod, steeds lastiger werd hun bereik c.q. marktaandeel te handhaven. Er was sprake van een dalende tendens in de kijk- en luister- cijfers. Gezien de noodzaak van een breed bereik onder de bevolking om op goede wijze invulling te kunnen geven aan de publieke taak van de regionale publieke omroepen, diende deze dalende tendens doorbroken te worden. Bezoekadres Zuid-Hollandplein AW Den Haag Tram 8 en 9 en bussen 18, stoppen dichtbij het provinciehuis. Vanaf station Den Haag CS is het tien minuten lopen. De parkeerruimte voor auto's is beperkt. Gelet op het belang van de regionale publieke omroepen is het zaak dat deze zich in de snel veranderende mediamarkt kunnen handhaven en kunnen meegaan in de vernieuwing van de media. Internetgebruik heeft de luister- en kijkgewoontes veranderd. Moderne mediagebruikers zijn steeds minder tevreden over het traditionele aanbod (radio, tv). Kijkers, luisteraars, surfers willen sneller op de hoogte worden gebracht en frequenter worden bijgepraat. Verder is het mediaconsumptiegedrag razendsnel veranderd door ontwikkelingen van internettechnieken, zoals smartphones, Witter, en andere sociale media.

2 Het reguliere bekostigingsbedrag van Omroep West en RTV Rijnmond was met name toegespitst op het verzorgen van radio- en tv-uitzendingen. De reguliere subsidie is nooit specifiek aangepast voor het ook invullen van de internetfunctie. Hoewel beide omroepen de afgelopen jaren al hebben geïnvesteerd in de internetfunctie, moesten nog de nodige slagen gemaakt worden om daadwerkelijk te kunnen functioneren als crossmediaal bedrijf. Voor de aanwending van de extra provinciale middelen is er voor beide omroepen geen identiek plan uitgewerkt. Per omroep is een traject uitgewerkt dat past bij ieders eigen ontwikkelingsfase, productieproces en investeringsprogramma. Daarbij is het wel zo dat beide plannen gericht zijn op eenzelfde einddoel, namelijk meer en snellere verversing van nieuws, een crossmediale werkwijze en versterking van de rampenzenderfunctie. De weg hiernaartoe wordt gelet op ieders specifieke situatie verschillend ingevuld. Deze specifieke invulling heeft z'n beslag gekregen in outputafspraken in het kader van de boekjaarsubsidie Inzet en resultaten Met R N Rijnmond is afgesproken dat de extra middelen over 2010 en 2011 ingezet worden voor een traject om tot een geïntegreerde crossmediale aanpak te komen, waarbij met name de volgende zaken worden gerealiseerd: - korte snelle updates in het nieuws 24 uur per dag op radio, tv en internet; - verversing internet (in den brede) 24 uur per dag; - betere spreiding van de berichtgeving, mede door het aantrekken van de banden met lokale omroepen; - introductie van 112-nieuwsblokjes op zowel tv als internet (dag en nacht); een kleiner scherm in het scherm met you-tubeachtige nieuwsbeelden bijvoorbeeld van branden, ongelukken, openingen (ook door burgers aangebracht, vaak van mindere kwaliteit, mede daarom klein scherm); - versterking calamiteitenzender, waarbij een journalistieke bezetting 7124 kan worden gegarandeerd. RTV Rijnmond heeft dit vormgegeven via het project 'Rijnmond Snel'. Er is hierbij op kwaliteit en op kwantiteit gestuurd. Het project Rijnmond Snel is sinds september 2010 in staat meerdere keren per dag de televisieuitzending aan te passen aan de actualiteit. Er is met name geïn- vesteerd in nieuwe apparatuur zoals UMTS op camera's. Hierdoor kan men snel op een locatie zijn en vrijwel direct beginnen met uitzenden, belangrijk voor de versterking van de rampen- zenderfunctie. Tevens is geïnvesteerd in het personeel; de redactiestructuur is aangepast zodat nieuws multimediaal gestuurd kan worden. Sinds oktober is de redactie 24 uur per dag bezet en wordt het nieuws ook's nachts actueel gehouden. De nachtbezetting van de redactie doet tevens voorbereidend werk voor de volgende dag. Rijnmond is nu in staat sneller en adequater te reageren op gebeurtenissen in de regio. Aan bereikcijfers op internet is te zien dat op een dag van een ramp (zoals de dag van het instorten van een flatgebouw in Rotterdam en de recente brand in Moerdijk) het aantal bezoeken op de site een enorme stijging laat zien. Dit geeft aan dat mensen van Rijnmond weten wanneer er een informatiebehoefte is. Bij de brand in Moerdijk is RTV Rijnmond ingezet als rampenzender. Opvallend is dat het aantal kijkers van de tv-uitzendingen hoger was dan het aantal aansluitingen in het uitzendgebied. Dit geeft aan dat veel digitale kijkers van buiten de eigen regio de uitzendingen hebben gevolgd.

3 Het nut van de (technische) investeringen die Rijnmond gemaakt heeft om snel en actueel nieuws te kunnen brengen, heeft zich tijdens deze dag bewezen. Wat algemene bereikcijfers betreft is te zien dat de bereikcijfers van tv in de periode januari tot en met oktober 2010 stabiel zijn gebleven. Dit is positief te noemen, temeer omdat het bereik van andere Randstedelijke omroepen dalende cijfers laat zien. De radiocijfers zijn licht gestegen in deze periode. Maar de grootste winst is te vinden bij het internetgebruik. Gaandeweg is er een voortgaande stijging te zien in 2010, zowel wat betreft het aantal unieke bezoekers, het aantal bezoeken als het aantal pageviews. Ook van de 'Social Media' wordt gretig gebruikgemaakt. Daarmee blijken de jongste journalistieke maatregelen vruchten af te werpen en de beoogde positieversterking ook te worden bereikt. Met Omroep West is afgesproken de extra middelen voor en in te zetten voor: - Het 'upgraden' van het tv-nieuws: uitbreiding van de huidige nieuwsuitzendingen op tv om uur, met een ochtenduitzending van 15 minuten, te weten een tv-nieuwsbulletin van 11 minuten aangevuld met promo's en reclame op werkdagen tussen uur en uur dat elk kwartier herhaald wordt. - Uitbreiding van de rampenzenderfunctie naar tv. Omroep West heeft met name geïnvesteerd in de digitalisering van redactie- en nieuwssystemen. In april 2010 is het tv-ochtendnieuws geïntroduceerd. Dit laatste heeft een grote toegevoegde waarde voor de omroep. De actualiteit is vergroot door een meer continue berichtgeving, ook via de spin-off van de nieuwe media en internettoepassingen. De dynamiek van het redactiewerk is eveneens veranderd doordat het nieuws nu voor meerdere kanalen gemaakt wordt. De zender trekt daardoor ook een breder publiek. Zo kijken met name werkenden meer naar de ochtend- journaals. Via narrowcasting wordt eveneens extra publiek bereikt: het nieuws van Omroep West is ook te zien op schermen in wachtkamers van regionale ziekenhuizen, boekwinkels, post- kantoren, drogisterijen, de Haagse tramtunnel, het ADO-stadion en bij onderwijsinstellingen. Binnenkort volgt ook het Haagse stadhuis. Ook de rampenzenderfunctie is versterkt door aanschaf van nieuw materiaal en de introductie van een tickertape voor de tv. De veiligheidsregio's kunnen nu via een nieuwe werkwijze het televisiekanaal gebruiken als rampenzender. Met name het digitaliseringsproces heeft gezorgd voor meer bereik via internet. Kort nieuws via West in 90 seconden' en snellere verversing van nieuwsberichten trekt meer en vaker bezoekers naar de website. Aan bereikcijfers op internet is te zien dat op een dag van een ramp of een bijzondere gebeurtenis het aantal bezoeken op de site een flinke stijging laat zien. Dit geeft aan dat mensen in Zuid-Holland Noord Omroep West weten te vinden wanneer er een bijzondere informatiebehoefte is. Ook bij Omroep West leidde bijvoorbeeld de brand in Moerdijk tot een grote toename in bezoeken aan de website. Algemene bereikcijfers laten zien dat het marktaandeel van Radio West stabiel is. Bij het bereik van televisie zien we echter nog steeds een dalende trend bij het bereik in het uitzendgebied (Zuid-Holland Noord): van een gemiddeld dagbereik van 14,9 in december 2009 naar 13,2 in augustus 2010). Daar staat tegenover dat er ook steeds meer kijkers buiten het daadwerkelijke uitzendgebied van TV West worden bereikt.

4 HOLLAND Het additionele netto weekbereik dat met de uitzending op de narrowcasting kanalen wordt bereikt is gemiddeld kijkers. De bereikcijfers van westonline.nl groeit snel, in december 2010 werd de website maandelijks gemiddeld maal bezocht. De 'nieuwe media' krijgen ook steeds meer bezoekers. Zo heeft de West Twitter volgers en West YouTube views in december Voor 2011 ligt het accent van beide omroepen op versteviging en borging van de bestaande inzet. De maatregelen die in 2010 werden gerealiseerd, zullen in 2011 worden voortgezet en vervolmaakt. RTV Rijnmond investeert extra in met name aanvullende technische voorzieningen voor live-uitzendingen en uitbreiding van de internetredactie. Omroep West zet de ochtendjournaals voort en investeert in content-productie voor de narrowcastingkanalen en sociale media. Tevens wordt extra aandacht geschonken aan de inzet en training in het kader van de rampenzenderfunctie. Met waardering bezie ik de stappen die de omroepen gezet hebben. Ze laten zien dat ze met de inzet van de extra provinciale middelen in 2010 en 2011 goede investeringen hebben gedaan en nog zullen doen. De interne processen zijn aangepast aan de eisen van de moderne tijd en de crossmediale dienstverlening aan de bewoners in de eigen uitzendgebieden is duidelijk verbeterd. Nieuwsberichten worden sneller ververst en zijn via meerdere kanalen beschikbaar. De beschikbaarheid en actualiteit zijn daarmee aanzienlijk toegenomen. De relevantie van de regionale omroep als rampenzender is daarmee aanmerkelijk vergroot. Het jaar 2010 laat zien dat de extra investeringen in beide omroepen rendeert. Het totaalaantal burgers dat gebruikmaakt van de omroep in zowel Zuid-Holland Zuid alsook Zuid-Holland Noord is duidelijk gestegen, waarbij de grootste winst wordt geboekt bij internet en nieuwe media. Op langere termijn is de verwachting dat de investeringen leiden tot een blijvend betere positie van de omroepen ten opzichte van de situatie in 2009, uitgedrukt in bereik en marktaandeel. Zoals uit het vorenstaande blijkt, ligt er een duidelijke relatie tussen de hiervoor genoemde resultaten en de extra incidentele middelen van E ,OO per omroep per jaar. Niet alleen eenmalige investeringen in apparatuur maar ook meer structurele lasten door extra activiteiten, gebruik van technische voorzieningen en inzet van personeel worden gefinancierd uit deze middelen. De omroepen geven aan dat wanneer de incidentele middelen vanaf 2012 wegvallen, dit waarschijnlijk negatieve gevolgen heeft voor het activiteitenniveau van de omroepen. Zowel kwantitatief als kwalitatief bezien. Uiteraard is het aan de nieuwe staten om de provinciale inzet voor 2012 en verder te bepalen. Financiële situatie In aansluiting op het voorgaande schets ik kort de financiële situatie van de omroepen. Ook deze geeft een beeld van de huidige positie van de omroepen. Zoals u weet heeft de provincie beide omroepen achtergestelde leningen verstrekt waardoor de omroepen na de problemen uit 2003 uit het dal konden kruipen. De financiële situatie van beide omroepen wordt voortdurend gemonitord. Uit de rapportages van de omroepen blijkt dat de bedrijfsvoering van beide goed op koers ligt. In bedrijfseconomisch opzicht zijn ze gezond. Wel heeft de economische crisis ook invloed op de omroepen, doordat de reclame-inkomsten de afgelopen jaren achtergebleven zijn bij de verwachtingen.

5 De omroepen gaan hier echter goed mee om. De activiteiten c.q. de over 2010 te verwachten resultaten, komen niet in gevaar. De reserves van beide omroepen zijn zodanig van omvang dat ze in staat zijn tegenvallende resultaten op te vangen. Beide omroepen lossen bovendien de lening van de provincie af conform het aflossingsschema. Samenwerking Tevens maak ik met deze brief van de gelegenheid gebruik u te informeren over de onderlinge samenwerking van de regionale omroepen, en de samenwerking van de regionale omroepen met lokale omroepen. Binnen de structurele boekjaarmiddelen zijn hier (beperkt) middelen voor beschikbaar. De regionale omroepen werken onderling samen op het gebied van facilitaire zaken, programma-invulling en personeelszaken. Facilitair wordt er gebruikgemaakt van elkaars technische faciliteiten (zoals satellietwagen) en wordt gewerkt aan een gezamenlijk Content Management Systeem (ingebruikneming medio 2011). Programmatisch wordt samengewerkt bij het programma Nieuwsweek (samenvatting van wekelijkse nieuwsberichten) en bij externe producties als 'Wat nou Zuid-Holland' en 'van O tot 23'. Op personeelsgebied wordt samengewerkt bij de inzet van freelancers. Ten slotte is er een gezamenlijke accountmanager aan het werk ten behoeve van reclameverkoop. In 2011 wordt op Randstedelijk niveau overleg gevoerd tussen de communicatieafdelingen van de omroepen met als doel samenwerking en efficiency. Tevens worden de krachten gebundeld rondom de statenverkiezingen. Het rendement van de gezamenlijke bovenregionale accountmanager voor reclameverkoop wordt komend jaar geëvalueerd. Binnen ROOS-verband, het landelijke overleg- en samenwerkingsverband van de regionale omroepen in Nederland, wordt gewerkt aan gezamenlijke promotiecampagnes en wordt gewerkt aan aansluiting bij Uitzending Gemist. Daarnaast streven de omroepen naar samenwerking met de landelijke Publieke Omroep. Inzake de samenwerking met lokale omroepen verstrekt RTV Rijnmond sinds 2010 nieuwsbulletins aan lokale omroepen. Dit zal worden voortgezet en uitgebreid in RTV Rijnmond legt in 2011 tevens een accent op versteviging en borging van het multiculturele beleid binnen de programmering. Te denken valt aan uitbreiding van programma's als Rijnmundial, Live uit Lloyd XL in de avonduren en voortzetting van de samenwerking met migrantenomroepen. Omroep West heeft in 2010 veel inzet gepleegd rondom de samenwerking met de Stadsomroep Den Haag (SODH). De gemeente Den Haag heeft Omroep West benaderd om de operationele BV (Media Centrum Den Haag) van SODH over te nemen als gevolg van een faillissement. December 2010 is de samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Den Haag, SODH en Omroep West getekend en per 1 januari 2011 geëffectueerd. Belangrijk in dezen is dat SODH en Omroep West gescheiden juridische entiteiten blijven met een eigen Raad van Toezicht. Dit is niet alleen een eis van het Commissariaat van de Media vanwege de zendmachtiging, maar ook voor de provincie van groot belang gezien onze verantwoordelijkheid voor de regionale omroep.

6 Op directieniveau is een personele unie gerealiseerd; de directeur van Omroep West wordt tevens de directeur van SODH. De operationele BV is als aparte stichting onder SODH gehangen. Daardoor blijft de bedrijfsvoering gescheiden van Omroep West; financiële risico's drukken dus niet op de reguliere bedrijfsvoering van Omroep West en stralen niet af op de provincie. Eventuele risico's liggen bij de nieuwe stichting. Feitelijk gaat Omroep West als een soort facilitair bedrijf werken voor de stadsomroep, waarbij activiteiten voor SODH tegen kostprijs in rekening worden gebracht. Met andere lokale omroepen werkt Omroep West vooral rondom de registratie van regionale evenementen en met de uitwisseling van nieuwsberichten samen. Ik hoop u voldoende te hebben geïnformeerd, Hoogachtend, M. van Engelshoven-Huls