IImport van siergewassen in de VS,

Transcriptie

1 IImport van siergewassen in de VS, April Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Marktinformatie en Marktonderzoek

2

3 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever of auteur. Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon (079) Internet Auteur Peter van der Salm Telefoon (079)

4

5 Inhoudsopgave Samenvatting 7 1 Import van tuinbouwproducten in de Verenigde Staten Tuinbouwproducten algemeen 9 2 Import van siergewassen in de VS Siergewassen algemeen Het siergewassen exportpakket Bloembollen Snijbloemen Levende planten 28 5

6

7 Samenvatting Nederlandse tuinbouwexport naar de VS bestaat vooral uit siergewassen Op de ranglijst van exporteurs van tuinbouwproducten naar de VS is Nederland niet meer het belangrijkste land van buiten het Amerikaanse continent. Deze positie is in 2006 overgenomen door China, dat veel meer groenten, fruit en noten naar de VS exporteert. Bij de export van sierteeltproducten naar de VS is het belang van Nederland aanmerkelijk groter dan bij de export van producten uit de voedingstuinbouw. Na Colombia en Canada komt Nederland bij de sierteeltexport naar de VS op een derde plaats, voor Ecuador en Costa Rica. Bloembollen belangrijkste exportproduct Bloembollen zijn duidelijk het belangrijkste, en in de jaren ook het meest stabiele, onderdeel van het Nederlandse sierteeltexportpakket. De concurrentie is hier aanmerkelijk minder sterk dan bij de bloemkwekerij- en boomkwekerijsector. Nederland levert doorgaans 90% van de bloembollenimport in de VS. Israël is al jaren nummer twee maar vertoont geen groei. Chili en Nieuw-Zeeland hebben de laatste jaren hun bloembollenuitvoer naar de VS wel kunnen vergroten. De import van bloembollen uit Nederland in de VS is, in dollars, in 2003 sterk gegroeid en vanaf 2004 gestabiliseerd. Door de valuta-ontwikkelingen is het resultaat in euro helaas een stuk minder gunstig en was de invoerwaarde in 2006 nog steeds lager dan in Herstel bij bloemenexport De import van bloemen uit Nederland in de VS vertoonde in de periode niet allen in euro, maar ook in dollars, een dalende trend. In 2006 steeg de dollarwaarde van de invoer uit Nederland naar een nieuw record. Omgerekend naar euro is er in 2006 geen sprake van een record, maar wel van een stijging ten opzichte van 2004 en De Latijns-Amerikaanse landen Colombia, Ecuador, Costa Rica en Mexico hebben allemaal hun uitvoer naar de VS zien stijgen, evenals Thailand en Nieuw Zeeland. Mede door de problemen met Japanse roest is de Nederlandse chrysantenexport naar de VS sterk teruggelopen. Door de strenge keuringseisen en ingewikkelde procedures is het, met de huidige dollarkoers, nauwelijks lonend om chrysanten vanuit Nederland naar de VS te exporteren. Opleving van levende planten? In Nederland worden, anders dan in de rest van de wereld, levende planten verdeeld in bloemkwekerijplanten en boomkwekerijproducten. Daardoor is het lastig de Amerikaanse importstatistiek te vergelijken met de Nederlandse exportstatistiek. Uit de Amerikaanse statistiek blijkt dat de invoer van levende planten uit Nederland in 2006 is toegenomen, vooral door de toename bij de productgroep bollen in bloei en de algemene groep overige levende planten. De invoer van rozenstruiken uit Nederland is (na eerdere dalingen) in 2005 en 2006 ook weer wat opgeklommen. 7

8

9 1 Import van tuinbouwproducten in de Verenigde Staten 1.1 Tuinbouwproducten algemeen Op de ranglijst van exporteurs van tuinbouwproducten naar de VS is Nederland voor het eerst niet meer het belangrijkste land van buiten het Amerikaanse continent. China is Nederland inmiddels gepasseerd (de tuinbouwproducten die China naar de VS exporteert behoren voor 95% tot de voedingstuinbouw). India daarentegen is weer teruggezakt in Uitgedrukt in dollars is de Nederlandse tuinbouwexport naar de VS in 2006 met 2% gestegen. Helaas voor de Nederlandse tuinbouwsector zijn de valutakoersontwikkelingen zodanig dat deze groei in dollars, omgerekend naar euro, verandert in een verlies. Bovendien is de totale import van tuinbouwproducten in de VS in 2006 met 9% gestegen in 2005, dus ook in dollars gerekend verliest Nederland marktaandeel. Tabel Import van tuinbouwproducten *) in de VS, waarde x $1.000 Mexico Canada Chili Costa Rica Colombia Ecuador Guatemala China Nederland India Peru Overige landen Totaal *) Siergewassen, groente, fruit en noten 9

10 Figuur Import van tuinbouwproducten in de VS Import uit Nederland in miljoenen $ Totale import in miljoenen $ Nederland Totaal Er is (in dollars) weliswaar sprake van een toename van de import van siergewassen uit Nederland in de periode , maar dat is vooral een gevolg van de koersontwikkeling van de dollar ten opzichte van de euro in deze periode. Omgerekend naar de euro is de import uit Nederland na 2002 behoorlijk afgenomen. De import van siergewassen uit Nederland heeft duidelijk beter standgehouden dan de invoer van voedingstuinbouwproducten. De invoerwaarde van groenten uit Nederland is in 2006 weliswaar gestabiliseerd ten opzichte van 2005, maar in de jaren daarvoor was er sprake van een forse teruggang. De invoer van fruit en noten uit Nederland bereikte in 2006 het laagste niveau sinds Tabel Import van tuinbouwproducten in de VS uit Nederland, waarde x $1.000 Siergewassen Groenten Fruit en noten Totaal Zie voor de omrekening van dollar naar euro de onderstaande gemiddelde jaarkoersen: Tabel Gemiddelde jaarkoers van de euro, uitgedrukt in $ koers in USA $ 0,9456 1,1312 1,2439 1,2441 1,2556 Bron: DNB/ECB 10

11 2 Import van siergewassen in de VS 2.1 Siergewassen algemeen Als we niet naar de tuinbouw als geheel, maar alleen naar de sierteeltsector (bloembollen, snijbloemen en planten) kijken, dan zien we dat hier het relatieve belang van Nederland nog steeds aanzienlijk is (zie tabel 2.1.1). Nederland komt dan op de derde plaats, na Colombia en Canada. De waarde van de import van siergewassen uit Nederland in de VS is in in dollars weer gestegen ten opzichte van 2005, van 250 miljoen dollar naar 258 miljoen dollar. De import uit Colombia is, na een dip in de jaren , na 2004 toegenomen. De import uit Canada daarentegen is na 2004 flink afgenomen. Figuur Import van siergewassen in de Verenigde Staten in miljoenen $ Bron: USDA Canada Colombia Nederland De groei van de import uit Ecuador en Costa Rica is ook in 2006 onverminderd doorgegaan. De invoer uit China, Taiwan en Thailand blijft eveneens een stijgende lijn vertonen. De import uit Colombia en Ecuador bestaat bijna volledig uit snijbloemen (zie tabel op pagina 22). De import uit Canada bestaat voor het grootste deel uit levende planten (zie tabel op pagina 28). Costa Rica exporteert zowel snijbloemen als levende planten naar de VS, waarbij de waarde van de snijbloemen ruim het dubbele is van die van de levende planten. 11

12 Tabel Import van siergewassen in de VS, waarde x $1.000 Colombia Canada Nederland Ecuador Costa Rica Mexico Guatemala Taiwan China Israël Thailand Nieuw Zeeland India Italië Brazilië Chili Dominicaanse Republiek Zuid-Afrika Peru Verenigd Koninkrijk Australië Philipijen België Indonesië Frankrijk Kenia Polen Zuid-Korea Ethiopië Honduras Duitsland Japan Denemarken Turkije Singapore Ierland Spanje Maleisië Bolivia Madagascar Oeganda Nederlandse Antillen Hong Kong Noorwegen Marokko Egypte Nepal Portugal El Salvador Zimbabwe Overige landen Totaal

13 2.2 Het siergewassen exportpakket Bloembollen hadden in de periode een aandeel tussen de 63% en 68% binnen de sierteeltimport uit Nederland. In de jaren 2004, 2005 en 2006 is de bloembollenimport uit Nederland (in dollars) stabiel gebleven met een waarde van 170 miljoen dollar. De waarde van de snijbloemenimport uit Nederland is in 2006, na jaren van daling, weer flink gegroeid. De invoerwaarde van levende planten uit Nederland is in 2005 en 2006 gegroeid, maar is nog niet terug op het niveau van Tabel Import in de VS van siergewassen uit Nederland, waarde x $1.000 Bloembollen Snijbloemen Levende planten Totaal Figuur Import van siergewassen uit Nederland in de VS, waarde x $ x $ Levende planten Snijbloemen Bloembollen De gestegen waarde van de snijbloemeninvoer uit Nederland in de VS wordt bevestigd door de uitvoercijfers van het HBAG (Hoofdbedrijfschap voor de Agrarische Groothandel). Ook in euro is er sprake van een flinke toename bij de bloemenexport in 2006 t.o.v

14 Tabel Export naar de VS van bloemkwekerijgewassen uit Nederland, waarde x euro 2001 Bloemen Potplanten Uitgangsmateriaal Totaal Bron: HBAG Tabel Export naar de VS van bomen en bloembollen uit Nederland, waarde x euro Boomkwekerijproducten Bloembollen Totaal x EURO Bron: Productschap Tuinbouw Het Productschap Tuinbouw verzamelt een eigen exportstatistiek voor de bloembollen en boomkwekerijproducten. Volgens deze uitvoerstatistiek is de waarde van de uitvoer van bloembollen uit Nederland naar de VS in 2006 (na een flinke daling in 2005) weer behoorlijk gestegen en is de uitvoer van boomkwekerijproducten in 2006 ongeveer 5% gedaald ten opzichte van

15 2.2.1 Bloembollen Het Nederlandse aandeel in de import van bloembollen in de VS ligt al jarenlang stabiel op ongeveer 90%. In 2006 is er overigens wel sprake van een zeer lichte daling naar 89%. Bij de andere landen zijn enkele verschuiving te zien. Zo zijn Chili, Nieuw-Zeeland en Brazilië de laatste jaren belangrijker geworden. De import uit Israël (nummer 2 na Nederland) schommelt tussen de 5,6 en 6,4 miljoen dollar en laat na 2004 een dalende trend zien. De import uit Brazilië bestaat volledig uit de productgroep overige bloembollen. Het is goed mogelijk dat zich, vanwege een andere productindeling in de Amerikaanse statistiek, hier producten onder bevinden die in Nederland tot de vaste planten en niet tot de bloembollen worden gerekend. Bij Chili gaat het voornamelijk 0m leliebollen. Nieuw-Zeeland exporteert vooral tulpenbollen naar de VS. Figuur Importwaarde van bloembollen in de VS miljoenen dollars Overige landen Nederland 0 15

16 Tabel Import van bloembollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Israël Chili Nieuw Zeeland Verenigd Koninkrijk Brazilië Zuid-Afrika Canada Frankrijk Costa Rica België China Marokko Thailand Nepal Turkije Taiwan Japan India Australië Overige landen Totaal Tabel Import van bloembollen in de VS uit Nederland, waarde x $1.000 Tulp Lelie Narcis Hyacint Iris Gladiool Krokus Begonia Lelietje van dalen Overige bollen en knollen Totaal De waarde van de bloembollenimport uit Nederland is (in dollars) in 2006 bijna even groot geweest als in De waarde van de import van Nederlandse tulpenbollen en leliebollen in de VS is in 2006 duidelijk toegenomen. Bij de import van narcisbollen en irisbollen is een duidelijke daling van de waarde zichtbaar. 16

17 Tabel Import van bloembollen in de VS uit Nederland, aantallen x stuks Tulp Lelie Gladiool Iris Narcis Krokus Hyacint Lelie-van-dalen Begonia Overige bollen en knollen Totaal Tabel Import van tulpenbollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Nieuw Zeeland Chili Frankrijk Canada Italië Mexico Verenigd Koninkrijk Overige landen Totaal Nederland blijft duidelijk de belangrijkste leverancier van tulpenbollen aan de VS en heeft het in 2006 een stuk beter gedaan dan in Wel is het zo dat Nieuw-Zeeland sinds 2001 steeds meer marktaandeel afsnoept van Nederland. Ook Chili en Canada zijn de laatste paar jaar in opkomst. De import uit Frankrijk vertoont pieken en dalen maar geen structurele groei. 17

18 Tabel Import van leliebollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Chil Nieuw Zeeland Zuid-Afrika Frankrijk China Japan Canada België Turkije India Australië Sri Lanka Hong Kong Israël Madagascar Singapore Verenigd Koninkrijk Totaal De importwaarde van leliebollen uit Nederland is ook in 2006 weer duidelijk toegenomen, waardoor het marktaandeel van Nederland weer boven de 90% is gekomen. Ook de import uit Chili is wat toegenomen. Nieuw-Zeeland daarentegen heeft het in 2006 wat minder gedaan. Zuid-Afrika heeft in één klap Frankrijk ingehaald. 18

19 Tabel Import in de VS van narcisbollen, waarde x $1.000 Nederland Verenigd Koninkrijk Israël IJsland China Canada Brazilië Ierland Frankrijk Hong Kong Turkije Totaal De totale invoerwaarde van narcisbollen in de VS is duidelijk gedaald in Deze daling komt door de gedaalde invoer uit Nederland en Israël. De waarde van de import uit het verenigd Koninkrijk is stabiel gebleven. Tabel Import van hyacintbollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Canada Zuid-Afrika Israël Niger Totaal Het marktaandeel van Nederland bij de import van hyacintbollen in de VS, dat altijd ruim 99% bedroeg, is in 2006 gedaald naar 97%. Dat is een gevolg van de toegenomen import uit Canada. 19

20 Tabel Import van irisbollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Canada China Israël Nieuw Zeeland Zuid-Afrika Totaal De import van irisbollen in de VS is, na een duidelijke toename in 2004, in 2005 en 2006 weer gedaald. Het Nederlandse marktaandeel bedraagt, nadat de import uit Frankrijk scherp daalde, al een aantal jaren 99%. Tabel Import van gladioolbollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland België Israël Mexico Totaal De invoer van gladioolbollen in de VS is in 2006 flink toegenomen. Nadat de directe invoer in de VS vanuit Israël al in 2005 was weggevallen, is in 2006 nu ook de directe invoer uit België verdwenen. 20

21 Tabel Import van krokusbollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland Japan Totaal De uitvoer van krokusbollen naar de VS is al een paar jaar een puur Nederlandse aangelegenheid. Na 2004 is deze uitvoer sterk gedaald. Het begint er op te lijken dat de krokus een imago-probleem heeft op de Amerikaanse markt. Tabel Import van begoniaknollen in de VS, waarde x $1.000 Nederland België Canada India Denemarken Israël Nieuw Zeeland Verenigd Koninkrijk Totaal De invoerwaarde van begoniaknollen in de VS is, na de sterke stijging in 2005, weer wat afgenomen in België heeft (na een scherpe daling in 2004) in 2005 en 2006 weer wat marktaandeel teruggepakt van Nederland. 21

22 2.2.2 Snijbloemen De dalende trend van de afgelopen jaren is in 2006 gestopt: de waarde (in dollars) van de snijbloemeninvoer uit Nederland is na jaren van daling in één klap op een recordniveau terechtgekomen. Omgerekend naar euro is er in 2006 geen sprake van een record, maar wel van een stijging ten opzichte van 2004 en Ook Colombia, Ecuador, Costa Rica en Mexico hebben hun export van snijbloemen naar de VS duidelijk zien stijgen Tabel Import van snijbloemen in de VS, waarde x $1.000 Colombia Ecuador Nederland Costa Rica Mexico Canada Thailand Nieuw Zeeland Guatemala Dominicaanse Republiek Peru Israël Brazilië Australië Kenia Chili Zuid-Afrika India Frankrijk Italië Overige landen Totaal Figuur Import van snijbloemen in de VS uit Colombia, Ecuador en Nederland x $ Colombia Ecuador Nederland 0 22

23 Tabel Import van snijbloemen in de VS uit Nederland, waarde x $1.000 Orchidee Lelie Roos, grootbloemig Chrysanten (excl. pom pom) Roos, kleinbloemig Dendrobium (orchidee) Chrysant, pom pom Roos, tros Alstroemeria Anjer, (mini)tros Anjer, standaard Anthurium Gypsohila Leeuwebek Overige snijbloemen *) Totaal snijbloemen *) Inclusief alle gemengde boeketten. De invoerwaarde van de orchidee blijft stijgen. De lelie en de roos zijn in 2006 weer wat hersteld van eerdere dalingen. De invoer van chrysanten uit Nederland in de VS blijft verder dalen. Nederlandse anjers werden in 2006 bijna niet meer in de VS ingevoerd. De grootste post, die in 2006 bovendien fors is toegenomen, wordt gevormd door overige snijbloemen. Hieronder vallen ook alle gemengde boeketten. 23

24 Tabel Import van lelies in de VS, waarde x $ Costa Rica Ecuador Nederland Mexico Colombia Brazilië Canada Chili Zuid-Afrika Dominicaanse Republiek Nieuw Zeeland China Guatemala Israël Italië Kenia Nederlandse Antillen Zwitserland Verenigd Koninkrijk Totaal De waarde van de import van lelies in de Verenigde Staten uit Nederland was na 2002 zeer sterk gedaald. In 2006 is er sprake van een kleine opleving. De echte groei van de import van lelies is te vinden bij de import uit Costa Rica. Ook Ecuador heeft de lelie-export naar de VS duidelijk opgevoerd. De invoer uit Mexico en Brazilië is, na een periode van groei in eerdere jaren, in 2006 weer wat gedaald. 24

25 Tabel import van chrysanten (excl. Pom pom) in de VS, waarde x $ Colombia Costa Rica Nederland Ecuador Canada Thailand China België Taiwan Totaal De import van chrysanten uit Nederland is na 2002 scherp gedaald. De problemen met de vondst van Japanse roest in Nederlandse chrysanten en de strenge keuringseisen en ingewikkelde procedures die daar uit voortvloeiden maken dat het, met de huidige dollarkoers, nauwelijks nog zin heeft om vanuit Nederland chrysanten naar de VS te exporteren, behalve als onderdeel van een groter assortiment. Tabel Import van pom pom chrysanten in de VS, waarde x $ Colombia Costa Rica Ecuador Canada Nederland Brazilië Guatemala Kenia Mexico Zuid-Afrika Thailand Totaal

26 Rozen importeert de VS voornamelijk uit Latijns-Amerika. Colombia en Ecuador zien hun rozenexport nog steeds duidelijk toenemen. Mexico vertoont nauwelijks groei en dreigt gepasseerd te worden door Guatemala. De import uit Nederland is de laatste jaren alleen maar minder geworden, hoewel er in 2006 weer wat groei zichtbaar is. Tabel Import van rozen (snijbloemen) in de VS, waarde x $ Colombia Ecuador Mexico Guatemala Costa Rica Nederland Kenia Canada Oeganda Zuid-Afrika Overige landen Totaal Als we alleen naar de kleinbloemige rozen kijken, dan zien we dat zowel Canada als Nederland, die vroeger de belangrijkste exporteurs waren, duidelijk terrein verliezen aan Costa Rica en Mexico. In 2006 kwamen er ook kleinbloemige rozen uit Oeganda op de Amerikaanse markt. Tabel Import van sweetheart (kleinbloemige) rozen in de VS, waarde x $ Costa Rica Mexico Canada Oeganda Nederland Colombia Zimbabawe Ecuador Guatemala Israël Kenia Tanzania Totaal

27 Tabel Import van orchideeën (snijbloemen) in de VS, waarde x $ Dendrobium Thailand Colombia Nederland Singapore Panama Costa Rica Canada Maleisië Nieuw Zeeland Brazilië Ecuador Israël Peru Totaal dendrobium Overige orchideeën Nederland Thailand Nieuw Zeeland Singapore Taiwan Costa Rica Maleisië Panama Zuid-Afrika Brazilië Colombia Canada Japan Australië China België Chili Ecuador Indonesië Israël Overige landen Totaal overige orchideeën Totaal orchideeën Het gaat nog steeds goed met de import van snij-orchideeën in de VS. Bij de import van de dendrobium-variëteit speelt Nederland, ondanks haar derde plaats op de ranglijst, nog steeds een zeer bescheiden rol. Bij de overige snij-orchideeën is Nederland de belangrijkste exporteur. Thailand is echter bezig met een zeer snelle inhaalslag en als het huidige groeitempo aanhoudt is Thailand binnenkort, net als bij de dendrobium, de belangrijkste leverancier van de VS. Ook de import uit Nieuw-Zeeland is de laatste jaren, ondanks de daling in 2006, sterk gegroeid. 27

28 2.2.3 Levende planten In Nederland worden, anders dan in de rest van de wereld, levende planten verdeeld in bloemkwekerijplanten en boomkwekerijproducten. De export van deze twee productgroepen uit Nederland naar de VS is, volgens de Nederlandse statistieken, aanmerkelijk hoger dan de import van levende planten uit Nederland in de Amerikaanse statistieken (zie ook blz. 14). Dit kan verklaard worden door de Amerikaanse gewoonte om sommige producten die in Nederland als een vaste plant beschouwd worden in te delen in de productgroep bloembollen. Nederland heeft de laatste jaren, volgens de Amerikaanse statistieken, een aandeel tussen 3% en 4% bij de import van levende planten en is momenteel nummer vijf op de ranglijst van exporteurs. De import van levende planten in de VS uit Mexico is in 2006 weer teruggevallen, maar de import uit China blijft toenemen. Ook Thailand heeft het in 2006 goed gedaan. Tabel Import van levende planten in de VS, waarde x $ Canada Costa Rica Taiwan Guatemala Nederland China Mexico Thailand Nieuw Zeeland Israël België Brazilië India Verenigd Koninkrijk Zuid-Korea Colombia Honduras Zuid-Afrika Polen Denemarken Overige landen Totaal

29 Een verdere specificatie van de import uit Nederland is alleen mogelijk met de Amerikaanse productindeling. In 2006 is de import van stekken en enten uit Nederland, die in 2005 meer dan verdubbeld was, weer wat afgenomen. De import van de overige productgroepen uit Nederland is toegenomen, met name de invoer van bollen in bloei. De import van Rhododendrons uit Nederland is na 2001 uit de Amerikaanse handelsstatistieken verdwenen. Canada was in 2006 de enige overgebleven exporteur van Rhododendrons naar de VS. Tabel Import van levende planten uit Nederland in de VS, waarde x $1.000 Stekken en enten Rozenstruiken Bollen in bloei Fruitbomen- en struiken Overige levende planten Totaal Canada is verreweg de belangrijkste buitenlandse leverancier van rozenstruiken in de VS. Nederland staat met een zeer bescheiden marktaandeel (de laatste drie jaar 3% à 4%) op de tweede plaats. In 2006 is er wel, voor het tweede jaar op rij, een kleine toename. Tabel Import van rozenstruiken in de VS, waarde x $1.000 Canada Nederland Colombia Taiwan Costa Rica Ecuador Frankrijk Japan Nieuw Zeeland Zuid-Afrika Verenigd Koninkrijk Totaal