HET VERHAAL VAN 7/8. Besturen en verdedigen handel en ambacht Religie Wonen in Zwolle ERFGOEDEDUCATIE. n er l va GROEP

Transcriptie

1 ZW L deducatie het vhaa l va w nz Besturen en vdedigen hdel en ambacht Religie Wonen in

2 Besturen en vdedigen ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Besturen en vdedigen Samenvatting Deze s maakt deel uit v de d n het vhaal v. Deze n is opgedeeld in de vi thema s: besturen en vdedigen, hdel en ambacht, religie en wonen in. Binnen elke thema is voor elke groep een s. Samen vormen de ssen een doorgade n die de belgrijkste ondwpen uit de geschiedenis v vtelt. De n is voornamek gebased op al bestade ssen op het gebied v d, die via Stadkam worden ageboden. Hi zijn een atal nieuwe ssen a toegevoegd om de n tot een logisch geheel te maken. De s v St Fritschy Wie betaalt, bepaalt. vormt de laatste s binnen het thema besturen en vdedigen, maar is ook apart (los v de doorgade n) af te nemen. Kndoen De s past binnen de gebieden Nedlds (kndoel 1 en 2), Oriëntatie op jezelf en de weld (kndoel 51) en Kunstzinnige oriëntatie (kndoel 56). Introductie v de s in de klas Laat de lingen zoveel mogek informatie opzoeken ov de St.Lucienacht op intnet (regiocon ). Laat ze daarbij de vgende vragen betwoorden: Welke gebeurtenis is bekend geworden als de Sint Lucienacht? Waardoor ontstond een conflict? Wat zijn gilden? Waarom waren de gilden belgrijk voor? Noem eens drie gilden? Abied: St Fritsy Democratie komt v de Grieken, maar kt vooral iets v de modne tijd. Maar dat wil niet zeggen dat al die eeuwen vaf de Grieken tot a de modne tijd de machtsvhoudingen onwrikbaar vastlagen. Toen het in de 14de en 15de eeuw goed ging in wilden de gilden, die veel v het geld v de stad vdienden, inspraak in het stadsbestuur. Voor de adel en de welgestelden was dit ongehoord. Dit vhaal begint bij de strijd in de Hzestad tussen het stadsbestuur en de gilden, rond Een strijd ov de vraag wie het voor het zeggen heeft in de stad. De adel met zijn oude rechten of de gilden die het geld vdienden? Een strijd die zijn dieptepunt vond in de Lucienacht, de nacht v 12 op 13 decemb 1416, waarin de adel met geweld de macht v de gilden probede te breken. Vvgens wordt een vbinding gemaakt naar in de Frse tijd, De piode die uitmondt in het begin v het Koninkrijk d Nedlden, het begin v het proces naar de democratie v nu.

3 Besturen en vdedigen ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Besturen en vdedigen Een vhaal ov hdel en bestuur, ov economie en pitiek in het hart v de democratie in : het stadhuis a het Grote Kkpin. De paralln tussen toen en nu liggen voor het oprapen De kinden worden ontvgen in de keld v het oude Stadhuis, die eens een gevgenis was. Na het vhaal vindt de bezichtiging v de voormalige Schepenenzaal en de huidige raadszaal plaats. Contactgegevens* Ruysdaelstraat DM Disciplines: Erd, Theat, Taal Soort activiteit: Maatwk, Rondiding Groepsgrootte: maximaal 50 Duur: 90 minuten Frequentie: In ovg Beschikbaarheid: he jaar Locatie: elds Kosten: 1 voorstelling + rondiding in het Stadhuis voorstellingen + rondiding voorstellingen + rondiding 500 Prijzen gelden voor mede voorstellingen op dezelfde dag. Maximaal drie voorstellingen op één dag. Bijzondheden: De voorstelling vindt plaats in de keld v het oude Stadhuis a het Grote kkpin te. De kracht is awezig, en regelt twee of drie vwassen begeids (ouds) vuit scho. *Check altijd even de gegevens even met die v de site v Stadkam; daar sta de meest recente contactgegevens en bijbehorende informatie. Dit om teurstelling te voorkomen.

4 ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Samenvatting Deze s maakt deel uit v de d n het vhaal v. Deze n is opgedeeld in de vi thema s: besturen en vdedigen, hdel en ambacht, religie en wonen in. Binnen elke thema is voor elke groep een s. Samen vormen de ssen een doorgade n die de belgrijkste ondwpen uit de geschiedenis v vtelt. De n is voornamek gebased op al bestade ssen op het gebied v d, die via Stadkam worden ageboden. Hi zijn een atal nieuwe ssen a toegevoegd om de n tot een logisch geheel te maken. De s vormt de laatste s binnen het thema hdel en ambacht. De s is gebased op een uitgave v voormalig KCO (Kunst en Cultuur Ovijssel)*. De inhoud is ovgenomen en passend gemaakt binnen de doorgade n. De s bestaat uit twee den: een deel in de klas en een wdeling door het centrum. sdoel De lingen kunnen a de hd v het maken v opdrachten minimaal twee kenmken v als Hzestad opnoemen. De lingen kunnen a de hd v een agegeven route (woord en beeld) hun weg door de stad vinden. sopbouw De lingen zen de tekst en maken opdracht 1 en 2 a de hd v het opdrachten formuli De lingen ga in groepjes de route door het centrum lopen. Deze route gaat lgs de belgrijkste gebouwen in de stad die uit de tijd v de Hze komen. Bij elk punt voen ze een opdracht uit Nabespreken in de klas; kunnen de lingen minimaal twee kenmken v uit de Hze piode geven? Wat is ze bij gebven? Kndoen De s past binnen de gebieden Nedlds (kndoel 1 en 2), Oriëntatie op jezelf en de weld (kndoel 51) en Kunstzinnige oriëntatie (kndoel 56). * de sinhoud is afkomstig v Bnard Koe, J-Bnhard Dijkstra, Marc Luchies en Douwe Koon met eindredactie v Ad Voogt en Nico ttinck. Het project wd mogek gemaakt door fincië steun v provincie Ovijssel. De vormgeving was v John Post en Dk-J Rouwenhorst.

5 ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Route gebouwen uit de Hze

6 ZW L De tijd v Steden en staten ( ) sbenodigdheden Opdrachtformuli Route (geprint op A3, eventueel gelamined, 1 p groepje) Opdrachtformuli bij route (geprint op A4, 1 p groepje) Disciplines: Erd Soort activiteit: ondzoek Groepsgrootte: maximaal Duur: s op scho: 45 min Wdeling in de stad ca 90 min Beschikbaarheid: he jaar Locatie: start bij de Sassenpoort Kosten: A de s zijn geen kosten vbonden Avulling op de s Het stedek museum heeft speciaal voor groep 6, 7 en 8 een s ov in de Hzetijd. Beef de Hzetijd in het Stedek Museum. Ga met je klas tug in de tijd. Vg de ontdekkingsroute door het museum en me ov de Hze in. Wat gebeurde in die tijd? Hoe efde men toen en hoe zag de stad uit? Tijdens de ontdekkingstocht, krijgen de lingen me informatie ov de Hze. Ondwpen die daarbij a bod komen, zijn: voedsel, kding, ven in de stad en natuurk het Hzevbond. De lingen worden bij dit project vdeeld in een atal kine groepen. Elke groep wordt begeid door een oud of kracht. Geschikt voor de groepen 6, 7 en 8 Maximaal 30 lingen Duur: 1,5 uur Bijzondheden: 5 ouds/ krachten nodig voor het begeiden v de groepen door het museum. Voorafgad a dit project is het hdig dat het thema Hze en Middeeuwen op scho zijn geïntroduced. Dit project is ontwikkeld in het kad v het Intnationa jaar v de Hze (2017). Kosten p groep: 112, 50 euro Dit project is goed te combinen met de muzika theatvoorstelling Wie was Hemen

7 ZW L Iniding Hzestad Het ontsta v Ruim 2000 jaar geden woonde al mensen op de plaats waar nu de stad ligt. Het was een gunstige plaats om te wonen, omdat dit gebied hog lag d het ld omheen. Bij hoge watstden bef het dus droog. De naam hinnt a dat hog gegen ld. komt namek v Su en dat betekent heuvel. Ov de piode voor de 11e eeuw is niet zo veel bekend. In het midden v de 11e eeuw stond in een kin kkje. Deze was gewijd a de aartsengel Michael. Dit michaelskkje was door de bewons v gebouwd. Dat waren vooral boen. Er waren boen met eigen grond en boen die op het ld v den moesten wken. De este groep waren de vrije boen en de den wden horigen genoemd. Zij mochten hun grond niet vlaten en moesten wken voor de grondbezitt. De inwons v waren afhkek v een graaf. Hij was de hoogste bestuurd in het gebied. Deze graaf was we in dienst v de Duitse keiz. De macht v deze keiz was niet zo groot en daarom was de graaf de feiteke hes. In de 13e eeuw raken in Ovijssel en Drenth vschilnde edellieden met elkaar in oorlog. Ook de bisschop v Utrecht neem a deze strijd deel. Uiteindek wint de bisschop en zowel in Utrecht als in Ovijssel krijgt hij de macht. Ondtussen was grot geworden. Er waren kooplieden en hdwkslieden ga wonen. De bevking bestond dus niet me uit alen boen. In 1230 gaf de bisschop a het stadsrecht. De naren mochten nu zichzelf besturen. De belgrijkste bestuurds waren de schepenen en de burgemeests. Zij vormden het belgrijkste deel v het stadsbestuur. Ook kregen de se burgs het recht om een muur rondom de stad te bouwen om zich te beschmen. was een echte stad geworden. De Hze In de middeeuwen hadden Duitse kooplieden met elkaar een vbond gesloten: de Hze. De den v dit vbond wkten in de hdel samen. Zo beschmden ze met sdaten de kooplieden die met hun hdel v stad naar stad trokken. Die beschming was hard nodig, wt rovs maakten het reizeg gevaark. Ook probeden de Hzesteden te voorkomen dat kooplieden uit de steden te veel goeden kwamen vkopen. De Hzesteden probeden dus de concurrentie v den tegen te ga. Door het Hzevbond nam de hdel in de Hzesteden toe. was in 1294 lid geworden v het Hzevbond. De stad maakte in de 14e eeuw echt niet zo veel gebruik v.

8 ZW L In 1407 wd een echt lid v de Hze. Uit alli gebieden wden producten gehaald: lakens uit Vladen, zout uit Frkrijk, gra en vis uit het Oostzeegebied en wijn uit de Duitse Rijnstreek. V groot belg voor de hdel waren de markten. Daar ontmoetten de kooplieden elkaar en daar kon men v als kopen. Veel oude namen hinnen nog a die markten. Zo wd op de Oude Vismarkt vis vkocht en vond de grootste markt plaats op de Grote Markt. lag voor de hdel g gunstig. De IJssel, de Vecht en het arte Wat zorgden voor goede vbindingen. kon daardoor ook een belgrijke schakel worden in de hdel tussen Amstdam en de Duitse steden. opdrachten Op het Rode Torenpin wden de p schip agevode goeden ovgeladen op de hessenwagen. OPDRACHT 1 Geef een omschrijving v de ondstreepte begrippen in de tekst. OPDRACHT 2 a. Geef een omschrijving v de ondstreepte begrippen in de tekst. b. Bekijk de kaart goed bij de stadswdeling. Schrijf al namen v straten en pinen op die iets te maken hebben met boepen en producten. c. Wat hebben deze namen te maken met uit de Hzetijd?

9 ZW L De Gilden was ontsta als een nedzetting v boen. Lat trokken ook kooplieden en hdwkslieden naar de stad. Bakks, slags, smeden, timmlieden, metselaars, meubelmaks en textielbewks ze waren almaal in het middeeuwse te vinden. In de 14e eeuw gingen de vschilnde hdwkslieden elkaar helpen in een gilde. Zo vormden de bakks het bakksgilde en de metselaars het metselaarsgilde. In een gilde maakte men afspraken ov de prijs en de kwaliteit v een product. Daarmee voorkwam men ondlinge concurrentie. Ook hielp men elkaar in tijden v nood. Het gezin v een omgekomen gilde lid kon rekenen op steun v de de gildeden. Vd hadden de gilden eigen feesten, een eigen heilige en ook vaak een gildehuis, waar ze regelmatig bij elkaar kwamen. Ook de se kooplieden hadden een eigen gilde. Het stadsbestuur moest vaak rekening houden met de wensen v de gilden. In een stad hadden die vaak veel macht. Het Hzevbond was in feite ook een gilde. Nu niet binnen een stad, zoals het se bakksgilde, maar intnationaal voor kooplieden uit vschilnde steden. opdrachten De wdeling begint bij de Sassenpoort OPDRACHT 1 a. Denk je dat dit de enige poort in was? Misschien ken je nog wel den namen die bij de binnenstad horen en die op poort eindigen. b. Ga vlak voor de ingg v de poort sta en kijk naar boven. D zie je hoog boven de luikjes vwaar uit men vroeg iets naar beneden kon gooien. Waarom zal men hi vroeg iets naar beneden hebben wiln gooien? (Denk bij je twoord vooral a de functie v de poort).

10 ZW L Loop de Sassenpoort door. Je komt nu in de Sassenstraat. Loop ov de link stoep en ga bij numm 72 de Bredesteeg in. Bekijk de gevel v Bredesteeg 3. OPDRACHT 2 a. Hoe is te zien dat vroeg de goeden in dit huis op de bovenvdieping wden opgeslagen? b. Waarmee zuln de mensen toen de goeden naar boven getakeld hebben? Loop we tug naar de Sassenstraat en ga naar de ingg v het stadhuis a het Grote Kkpin. OPDRACHT 3 es est het informatiebordje dat op de zijmuur bij de ingg v het oude stadhuis is agebracht. Dit bordje geeft informatie ov de Hze. a. Wne wd vgens de tekst de Hze gesticht? b. Wne wd lid v de Hze? c. Wne wd de Hze opgeheven? d. Als tot het eind toe lid v de Hze is geweest, hoeveel jaren is de stad d in totaal lid geweest? e. Wat is vgens de tekst v het informatiebord de Hze?

11 ZW L Loop nu tug naar de Sassenstraat en steek de straat ov. Je komt d in de Korte Ademhalingssteeg. OPDRACHT 4 Vklaar de naam v deze straat: Korte Ademhalingssteeg. Bedenk bij het twoord dat vroeg in deze buurt mensen techt gesteld wden. Loop nu naar de kk op de Grote Markt en es het bord bij de hoofdingg. OPDRACHT 5 Hoe heet deze kk? a. Wne is deze kk gebouwd? Was dat in de Hzetijd? b. Bij de bouw v de kk is veel gebruik gemaakt v Bentheim zdsteen. Dit kwam uit Duitsld. Met welk vvomiddel zou dat naar zijn gebracht? c. Kijk goed naar de kk en naar de afbeelding uit Wat is het grote vschil? Loop nu links het pin ov en ga naar de Melkmarkt, een brede winkelstraat OPDRACHT 6 Welke functie zal de Melkmarkt in de Hzetijd gehad hebben?

12 ZW L Loop de Melkmarkt hemaal af en ga d a het einde naar rechts, naar het Rode Torenpin Loop naar numm 15 en es het informatiebordje. OPDRACHT 7 Wat was dit vroeg voor een gebouw? Loop nu naar links. Je kijkt nu uit op het arte Wat. OPDRACHT 8 Waarom was deze rivi in de Hzetijd voor zo belgrijk? Ga nu naar rechts en ga vaf de Thorbeckegracht naar de Buitenkt. OPDRACHT 9 Buitenkt 6 is een gebouw waarva in de Hzetijd veel in de buurt v het wat stonden. Waar zal dit gebouw in de Hzetijd voor gebruikt zijn? Loop nu naar de stadsmuur. OPDRACHT 10 A het begin v de stadsmuur zie je meteen rechts de entoren. Waarom maakte men in de toren een muur met gaten en spten? Loop vd lgs de muur en ga bij de Steenpoort est naar rechts en d meteen naar links. Je komt d in de Watstraat. OPDRACHT 11 Beschrijf de huizen in de Watstraat en geef a wat voor mensen hi vgens jou gewoond hebben.

13 ZWO L deducatie het vhaa l va nz wo ll e Loop de Watstraat uit. Steek de Vispoortenplas ov en ga de Krabbestraat in. OPDRACHT 12 a. Wat valt je op bij deze straatnamen? b. Welk boep zuln de mensen gehad hebben die hi vroeg woonden en wkten? A het einde v de Krabbestraat steek je het pin ov en je loopt lgs de gracht. Steek daarna de witte brug, het Pelsbrugje, ov en draai je daar om. Kijk naar de gebouwen die rechts naast het bruggetje sta. OPDRACHT 13 De gebouwen bij deze brug liggen a een kade. Waarvoor wden de gebouwen die hi in de Hzetijd stonden gebruikt? Loop we tug ov de brug en ga naar links, de Pttstraat in. OPDRACHT 14 a. Welke ovbfsen zie je a de linkkt? b. Waarvoor diende het Pelspoortje? t bij je twoord op het woord: pels. Ga nu de trap op, je komt d op de stadsmuur. OPDRACHT 15 Kijk door de schietgaten naar buiten. Wat zal in de Hzetijd a de ovkt v het wat te zien zijn geweest: A. bebouwing B. bos en heide C. weild en tuindijen

14 ZW L OPDRACHT 16 Vaf de muur kijk je de Diezstraat in. Vgek deze straat met de Watstraat (opdracht 11). Zuln in de Diezstraat dezelfde mensen gewoond hebben als in de Watstraat? g je twoord uit. Slotopdracht Je hebt een lge wdeling door gemaakt. Waara heb je tijdens de wdeling goed kunnen zien dat in de Middeeuwen een echte hdelsstad was? Je kunt op twee mien tuglopen naar de Sassenpoort. Loop de Diezstraat uit en ga d we de Sassenstraat in. A het einde daarv staat de Sassenpoort. Je kunt voor de stadsmuur ook naar links en d met de bocht mee naar rechts ov de Wilhelminasingel. Deze singel hemaal aflopen en d kom je vzelf bij de Sassenpoort. Ruimte voor je eigen atekeningen Schrijf hi op wat je zoal v deze stadswdeling hebt ged.

15 Religie ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Samenvatting Deze s maakt deel uit v de d n het vhaal v. Deze n is opgedeeld in de vi thema s: besturen en vdedigen, hdel en ambacht, religie en wonen in. Binnen elke thema is voor elke groep een s. Samen vormen de ssen een doorgade n die de belgrijkste ondwpen uit de geschiedenis v vtelt. De n is voornamek gebased op al bestade ssen op het gebied v d, die via Stadkam worden ageboden. Hi zijn een atal nieuwe ssen a toegevoegd om de n tot een logisch geheel te maken. De s v stadspastor Mariska v Beusichem gaat ov de modne devotie. De s vormt de laatste s binnen het thema Religie. Kndoen De s past binnen de gebieden Nedlds (kndoel 1 en 2), Oriëntatie op jezelf en de weld (kndoel 51) en Kunstzinnige oriëntatie (kndoel 56). Introductie v de s in de klas Laat de lingen op intnet twee bronnen opzoeken met informatie ov de modne devotie en/of Thomas A Kempis (bv regiocon en wikipedia of informatie op de site v stichting Thoma a Kempis). Laat ze de bronnengoed zen en d vgeken. Vragen 1. wordt in beide bronnen dezelfde informatie vteld? 2. noem eens minimaal drie feiten die hetzelfde zijn? 3.noem eens twee feiten die niet hemaal oveenkomen? Religie Abied: Mariska v Beusichem Contactgevens* Disciplines: Groepsgrootte: Duur: Beschikbaarheid: Locatie: Erd maximaal een dagdeel he jaar Grote kk Bijzondheden: *Check altijd even de gegevens even met die v de site v Stadkam; daar sta de meest recente contactgegevens en bijbehorende informatie. Dit om teurstelling te voorkomen.

16 Religie ZW L De tijd v Steden en staten ( ) Antwoorden 1. Er wordt veel dezelfde informatie vteld, maar niet al feiten zijn gek. 2. Drie oveenkomsten; Hij wd in 1380 geboren in Kempen Hij deed intrede in het kloost op de Agnietenbg in l Zijn boemdste boek is de navging v christus 3. Twee vschiln; Contekst; bijna 70 jaar in kloost, tekst stichting 72 jaar in kloost Contekst: hij wd begraven op het begraafplaats v het kloost en in 1672 opgegraven en in een reliekschrijn gegd Tekst stichting: hij wd begraven in een schrijn in de st.michaelskk Abied: Stichting Thomas a Kempis Inhoud: In de late Middeeuwen in Devent een bijzonde geloofsbeweging die zich via ov heel noordwest Europa uitbreidde: de Modne Devotie. In is hiv nog heel wat te zien. De lingen ga buiten op ontdekkingstocht! Discipline: Erd Soort activiteit: stadswdeling eftijd: groep 6, 7, 8 Groepsgrootte: maximaal 15 Duur: de rondiding duurt 1 uur maar k met extra opdrachten worden uitgebreid tot 2 uur. Bijvoorbeeld: een puzzeltocht of de opdracht om zelf eigen ouds, grootouds etc. rond te iden. Frequentie: eenmalig Beschikbaarheid: he jaar Locatie: Devotenkwarti (gebied tussen Grote Kk en Bimarkt) Kosten: 1uur: 60 euro; 2 uur: 90 euro Deze activiteit laat zich goed combinen met het abod Modne Devotie v stichting Grote Kk. Contactgegevens: Mink de Vries devriesvrok@tiscali.nl

17 Religie ZW L Abied Stichting Grote Kk Inhoud In de late Middeeuwen ontstond een bijzonde geloofsbeweging: de Modne Devotie. speelde hibij een belgrijke r. In de vijftiende eeuw schreef de modne devoot Thomas a Kempis in een boek dat nog steeds oval t weld wordt gezen: De Navging v Christus. Ond iding v stadspastor Mariska v Beusichem ontdekken de lingen wat de modne devoten belgrijk vonden en waar het boek v Thomas ov gaat. Tenslotte vragen de kinden zich af wat zij zelf belgrijk vinden en waarvoor zij zich wiln inzetten. Zou Thomas daarbij kunnen helpen..? Discipline: eftijd: Groepsgrootte: Duur: Frequentie: Beschikbaarheid: Locatie: Kosten: Erd groep 6, 7, 8 maximaal 25 1 uur in ovg he jaar de Consistoriekam v de Grote Kk 175 euro exclusief BTW Deze activiteit valt goed te combinen met de stadswdeling v de Stichting Thomas a Kempis Religie Contactgegevens: stadspastor@grotekkzw.nl

18 Religie ZW L Bijlage Religie teksten groep 7 en 8 thema religie Tekst 1 stichting Thomas a Kempis Thomas v Kempen, in het latijn Thomas a Kempis wd rond 1380 in Kempen als Thomas Hemken geboren. Nadat hij op een Latijnse scho in Kempen s had gehad, vgde hij zijn oude bro Johnes en vestigde hij zich in 1392 in Devent. De este jaren kreeg hij daar op de stadsscho s v meest Johnes Boom. Lat vond hij onddak in het huis v Floris Radewijnsz en wd hij opgenomen in de kring v de Broeds v het Gemenene ven. In 1399 deed hij zijn intrede in het kloost de Agnietenbg waar zijn bro recentek prior was geworden. Hij zou 72 jaar in dat kloost bven. In 1413 wd hij tot priest gewijd. In 1425 en 1447 was hij subprior v het kloost. Deze functie hield ond me in dat hij de taak v novicemeest uitvode. Thomas a Kempis heeft tijdens zijn ven zek vi ke de bijbel gekopied. Hij schreef smoenen, brieven, hymen en heiligenvens. Zijn boemdste wk is De navging v Christus, waarv het este traktaat in 1424 ontstond. De in helde en bevatteke taal geschreven tekst bepit eenvoud, het afzien v elke vorm v luxe en het direct zoeken v de weg naar God. De navging wordt immens populair. Nadat het in Augsburg in voor het est vschenen was, moest het nadien vaak hdrukt worden. Ook nu nog vschijne in divse t edities v De imitatione Christi. Thomas á Kempis stif op 25 juli 1471in het kloost waar hij vaf zijn negentiende had gewoond. Hij wd begraven in een schrijn in de Sint Michaëlskk in. Zijn kist is vsid met drie engenkoppen en een bd met het opschrift Reliquiae Pii Thomae a Kempis. In 2006 is zijn gebeente ovgebracht naar de Basiliek v Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming in. Tekst 2 regiocon Thomas a Kempis Toen [de bisschop v Utrecht] op een ke te paard op weg naar om de Agnietenbg heen reed, vroeg hij a zijn metgezeln: Welke plaats is dat daar, en wat voor mensen vtoeve? Zijn vicaris twoordde hem toen: Geliefde he, kent u die plaats d nog niet? Dat is uw kloost, de Agnietenbg, daar wonen de broeds v de bg. Goed, zei de bisschop hiop, heel goed. Moge God hen bewaren! [Kempis, Thomas a, Kroniek v het kloost Sint-Agnietenbg (1398)].

19 Religie ZW L Religie Dat de bisschop het Agnietenbgkloost niet direct hkende is niet vwondk: het was schts 3 jaar ed, in 1395, ingewijd. Het kloost stond bij de tegenwoordige begraafplaats Bgkloost. Thomas a Kempis, de kroniekschrijv v het kloost, heeft het vhaal ov de bisschop v Utrecht waarschijnk niet uit eigen waarneming opgetekend. Hij zou pas 1 jaar na deze gebeurtenis in het kloost intreden. Thomas a Kempis wd in 1380 geboren in het plaatsje Kempen in het bisdom Keun. Op 12-jarige eftijd vtrok hij naar het kloost Windesheim bij. Na zijn studie a de kapittelscho in Devent wd hij opgenomen in het kloost op de Agnietenbg, waarv zijn bro de este prior was. Thomas was toen 19 jaar en zou bven tot zijn ovden in Het ven v Thomas a Kempis is nauw vbonden met de Modne Devotie, een religieuze vnieuwingsbeweging. De grondgg daarv was Get Grote, een koopmszoon uit Devent, die zich kede tegen de misbruiken binnen de kk. Veel geesteken hielden zich uitsluitend bezig met het vgaren v rijkdom, ond de door het drijven v hdel in kkeke ambten. Ook het zedeke vval v kkdienaren stoorde de modne devoten. Zo was algemeen bekend dat veel priests met hun huishoudst het bed deelden. Om het tij te ken, richtten Get Grote en zijn vgelingen kine efgemeenschappen op zond kloostregels. Ond de naam broeds en zusts v het Gemene ven idden ze een nedig, sob en kuis ven. Toch stonden ze niet buiten de maatschappij. Een belgrijk onddeel v hun ven was het vrichten v goede wken voor armen en zieken uit hun omgeving en het wken voor hun eigen brood. Vd zijn hun vgelingen v grote betekenis geweest voor het ondwijs in en omgeving. Deze beweging tegen misstden in de kk mistte binnen de kloosts haar uitwking niet. Als sub-prior v het Agnietenbgkloost was het de taak v Thomas a Kempis de jonge broeds v het kloost te vormen en te begeiden. Gebruikek in die tijd was dat de kloostlingen wijsheden en de gedachten optekenden in een zogenoemd rapiarium. Zo ontstond wellicht ook het boek dat Thomas weldboemd zou maken: De navging v Christus. Hij wilde zijn lingen niet imponen met gedheid, maar hen voorbeiden op een contemplatief, celibatair en nedig kloostven. Hij gaf hen daarvoor adviezen in een begrijpeke taal, waarv we hi een voorbeeld geven: Mijd onnodige drukte die mensen maken zoveel ge kunt, wt het gedekavel ov alli gebeuren om ons heen is een grote bemming, ook al doet men dat met de beste bedoeling.

20 Religie ZW L Religie Het Agnietenbgkloost wd in bekendheid ovtroffen door het kloost Windesheim. Vuit hi vspreidde de Modne Devotie zich tot v in Europa. Het kloost wd het moedkloost v de intnationa Congregatie v Windesheim. Een kine 100 kloosts waren hibij agesloten. en omgeving groeide daardoor in de 15de eeuw uit tot het centrum v de Modne Devotie, een niet me ovtroffen bijdrage v de IJsselstreek a de cultuurgeschiedenis v Noordwest-Europa. Archeogen zijn het nog steeds niet eens ov de plaats waar het kloost in Windesheim precies gesta heeft. Eén v de mogekheden is dat het lag tussen de huidige Nedlds Hvormde kk en een bodij ten westen daarv. Het kkgebouw is een reconstructie en restauratie v de voormalige bibrouwij v het kloost. Op die pk zijn ook nog twee kelds v het kloost bewaard gebven. Thomas a Kempis bracht bijna 70 jaar in het Agnietenbgkloost door met gebed, meditatie, studie, sgeven en het kopiëren v boeken. Hij wd op de begraafplaats v het kloost begraven, dichtbij de pk waar nu de ingg v begraafplaats Bgkloost en het a hem gewijde monument te vinden is. Zijn gebeente wd in 1672 opgegraven en in een reliekschrijn gegd. Deze wd vaf 1897 bewaard in de St. Michaëlskk op de hoek v de Nieuwstraat en Roggestraat. Na de sloop v deze kk in 1965 wd de reliekschrijn ovgebracht naar de nieuwe St. Michaëlskk a de Bisschop Wilbrdla. Thomas a Kempis kreeg zijn huidige rustplaats toen op 4 juni 2006 de reliekschrijn met zijn ovbfsen in processie wd ovgebracht naar de Onze Lieve Vrouwebasiliek a de Ossenmarkt.

21 Wonen in ZW L De tijd v Burgs en Stoommachines ( ) Samenvatting Deze s maakt deel uit v de d n het vhaal v. Deze n is opgedeeld in de vi thema s: besturen en vdedigen, hdel en ambacht, religie en wonen in. Binnen elke thema is voor elke groep een s. Samen vormen de ssen een doorgade n die de belgrijkste ondwpen uit de geschiedenis v vtelt. De n is voornamek gebased op al bestade ssen op het gebied v d, die via Stadkam worden ageboden. Hi zijn een atal nieuwe ssen a toegevoegd om de n tot een logisch geheel te maken. De s Ontdek en ondzoek de Diezstraat bij het Historisch Centrum Ovijssel vormt de laatste s binnen het thema wonen in, maar is ook apart (los v de doorgade n) af te nemen. Wonen in Kndoen De s past binnen de gebieden Nedlds (kndoel 1 en 2), Oriëntatie op jezelf en de weld (kndoel 51) en Kunstzinnige oriëntatie (kndoel 56).

22 Wonen in ZW L De tijd v Burgs en Stoommachines ( ) Introductie v de s in de klas Laat de lingen de tekst v de Diezstraat uit de regiocon opzoeken. Of print hem uit. Hiin wordt de geschiedenis v de straat uitgegd. Laat de lingen vvgens via zoeken op diezstraat ; ze krijgen d ruim 900 treffs op oude foto s v de Diezstraat. Via trefwoord kunnen deze in piodes gesplitst worden. Laat de lingen een tijdn maken met daarin geplakt foto s uit vschilnde pioden (bv ) Bij het laatste jaartal kunnen ze een foto v de straat, zoals die nu is, plakken. Wonen in Abied: Historisch Centrum Ovijssel In deze s wden de lingen door de bekendste winkelstraat v, maar dit ke niet om te shoppen, maar als echte speurneuzen. A de hd v een uke speurtocht ontdekken de lingen dat in de Diezstraat veel me te zien is d ze dachten. Contactgegevens* Disciplines: Erd Soort activiteit: ondzoek Groepsgrootte: maximaal Duur: 60 minuten Frequentie: eenmalig Beschikbaarheid: he jaar Locatie: Diezstraat Gegevens abied Historisch centrum Ovijssel Eikenstraat WX Kosten: De Speurtocht is gratis te downloaden via Bijzondheden: * Check altijd even de gegevens even met die v de site v Stadkam; daar sta de meest recente contactgegevens en bijbehorende informatie. Dit om teurstelling te voorkomen. Avulling op de s 1. Genaties Communicen v HCO In de se wijk de Aalden ga lingen in gesprek met oude vrijwilligs, woonachtig in de wijk. Thema s uit het dageks ven komen t sprake, a de hd v oude foto s uit de cctie v het Historisch Centrum Ovijssel en nieuwe foto s, gemaakt door de lingen zelf. De intviews worden op film opgenomen en tot een dvdcompilatie bewkt. Workshops film, fotografie en intviewen worden vzorgd door de Muzie. Doelgroep: Tijdsbeslag: groep 7 en 8. T 4 ke 1 uur 2. Kijk op mijn wijk In de se wijk Htenbroek doen lingen a de hd v historische bronnen ondzoek naar de geschiedenis v hun wijk. Dit ondzoek resultet in een welkomstkrt voor nieuwe bewons v de wijk. Doelgroep: groepen 7 en 8 in de wijk Htenbroek. Tijdsbeslag: 5 ssen v ca. 2 uur. Locatie: op scho