Dag van het Kasteel 2012

Transcriptie

1 Dag van het Kasteel 2012 wandelen rond Zeeuwse kastelen en buitenplaatsen Schouwen-Duiveland Slot Moermond, Renesse Zuid-Beveland De Hellenburg, Baarland Walcheren Westhove, Oostkapelle Zeeuws-Vlaanderen De Elderschans, Aardenburg

2 SLOT MOERMOND SCHOUWEN-DUIVELAND Op een fraai landgoed, vlakbij Renesse, bevindt zich het 13 de eeuwse Slot Moermond. Kasteel en landgoed werden rond 1229 gesticht door Constantijn van Zierikzee. De bekendste bewoners zijn Jan van Renesse (een persoonlijke vriend van graaf Floris V) en Witte van Haamstede. Door veldslagen werd het kasteel tot tweemaal toe verwoest, maar telkens weer herbouwd. De laatste bewoners van het slot, de familie Vriesendorp, woonden er tot en met de Tweede Wereldoorlog. Na de watersnoodramp van 1953 bracht een grondige restauratie in 1955 het slot weer in de originele staat terug, met slotgracht en brede oprijlaan. Tegenwoordig fungeren slot en bijbehorend landgoedhotel als locatie voor besloten bijeenkomsten zoals bruiloften, feesten en congressen. Het landgoed is vrij te bewandelen. Het is een bijzonder natuurgebied door de diversiteit van bos, gras-, rietvelden en waterpartijen in combinatie met damherten, reeën, fazanten, buizerds, reigers, hazen, konijnen en tal van andere dieren.

3 KASTEEL DE HELLENBURG ZUID-BEVELAND Ten westen van Baarland bevindt zich het restant van het Middeleeuwse kasteel De Hellenburg. Waarschijnlijk is het kasteel ontstaan rond het jaar Het is mogelijk dat er daarvoor al een woontoren stond, maar zeker is dat niet. Wel is zeker dat er eerst een woontoren heeft gestaan en dat daarna het vierkante kasteel met een omringende gracht in de loop van de 14 de en wellicht de 15 de eeuw werd gebouwd. Het was in die eeuwen in het bezit geweest van het geslacht Van Renesse. Een lang leven heeft het kasteel echter niet gekend. Waarschijnlijk is De Hellenburg al voor 1550 te gronde gegaan. Het is niet onmogelijk dat de ondergang van het kasteel werd veroorzaakt door de stormvloeden uit het begin van de 16 de eeuw. Mogelijk is zelfs de watersnood van 1477 oorzaak geweest voor de spoedige ondergang van De Hellenburg. In het begin van de 17 de eeuw was er nog slechts een ruïne over, die vervolgens werd afgebroken. In 1957 zijn tijdens grondwerkzaamheden, voornamelijk 15 de eeuwse, funderingsresten van de hoofdburcht gevonden. Deze werden in 1960 zo goed mogelijk geconserveerd. In 1976/77 zijn de fundamenten nieuw opgemetseld met ter plekke gevonden stenen en omgeven door een gracht. Zo is er een wandelpad op de muren ontstaan. Het kasteelterrein is vrij te bewandelen. Een informatiebord geeft uitleg over de geschiedenis van het kasteel.

4 KASTEEL WESTHOVE WALCHEREN In de bossen nabij Domburg bevindt zich Kasteel Westhove, een 13 de eeuws kasteel compleet met torens en een slotgracht. Van de 13 de tot in de 16 de eeuw was het eigendom van de abten van de Middelburgse abdij. Bisschop Nicolaas de Castro schreef in 1562 over zijn bezit: Een zeer aangename plaats, waar alles heel smaakvol en voortreffelijk is ingericht. Dat huis heeft heel mooie kamers en wandelplaatsen, die goed genoeg zouden zijn om een prins te ontvangen. Dat laatste is dan ook diverse malen gebeurd. Zo verbleef graaf Floris V er in 1290, was Karel de Stoute er in 1460, Filips de Schone in 1500 en kwam Karel V er zelfs diverse malen (in 1515 en 1540). Ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog veroverden de Watergeuzen het kasteel. Daarbij ging een groot gedeelte (onder meer de achterzijde en de beide zijvleugels) door brand verloren. Wat we nu nog kunnen zien zijn de gebouwen van de eigenlijke voorburcht. In latere eeuwen deed Westhove dienst als buitenhuis van voorname Zeeuwse families. Zo herinnert de reiger, die nu op één van de torens aangeeft uit welke hoek de wind waait, aan de familie Van Reigersberg. Deze had het kasteel in de eerste helft van de 18 de eeuw in bezit. In het kasteel en de bijbehorende twee koetshuizen is tegenwoordig een hostel gevestigd. Vanaf Kasteel Westhove kan een wandeling worden gemaakt door het prachtige bos- en duingebied De Manteling van Walcheren of een bezoek worden gebracht aan het nieuwe Mottekasteel in de heemtuin van Terra Maris - Museum voor Natuur en Landschap (gevestigd in de voormalige Orangerie van Kasteel Westhove).

5 ZEEUWS-VLAANDEREN KASTEEL DE ELDERSCHANS Aan de westkant van Aardenburg ligt de buitenplaats De Elderschans. Dit was oorspronkelijk een geïsoleerde versterking, die onderdeel uitmaakte van de Staats- Spaanse Linies. De Elderschans werd in 1604 aangelegd aan een zeearm, samen met de Olieschans, ter verdediging van Aardenburg. Het fort werd in 1673 gesloopt. In 1729 werd de schans door Hendrik de Beaufort verkocht aan Petrus Adrianus van Affelen die burgemeester was van het Vrije van Sluis en hier een buitenplaats stichtte. Eind 19 de eeuw werd er het huidige landhuis gebouwd, ontworpen in eclectische stijl. Het werd gebouwd op het punt waar twee lanen, die al in de 18 de eeuw waren aangelegd, elkaar kruisten. Het park werd heringericht. Het landhuis werd in 1944 door granaatvuur beschadigd en in 1945 kocht de toenmalige gemeente Aardenburg het, om het in 1986 weer te verkopen. Het landhuis, nu ook wel kasteel genoemd, wordt voor groepsbijeenkomsten verhuurd. Het landgoed bleef echter gemeentelijk eigendom en is vrij te bewandelen. Van het oorspronkelijk fort zijn de binnen- en buitengracht nog grotendeels aanwezig en de loop van de omwalling is herkenbaar.