Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,"

Theodoor de Ruiter
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Zondag 7 mei 2017 * 4 e zondag van Pasen * Jubilate / juicht * preek Nehemia 9, 6-15 / Johannes 10, 1-10 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, De lastigste teksten om over te preken zijn de bekendste teksten uit de bijbel. Tenminste, dat vind ik. Je trapt als dominee zo gauw open deuren in, kunt makkelijk in bekende clichés belanden, of afbreuk doen aan de betekenis die een tekst voor mensen heeft. Vandaag staat er zo n tekst op het rooster: Het eerste deel van het gedeelte uit het Johannes-evangelie over de Goede Herder. En ik waag het erop er wat over te zeggen. Het is een tekst waarbij mensen vaak allerlei idyllische beelden hebben, van prachtig groen gras, zo n man in een lang gewaad met een staf en zijn schaapjes. Schilderijen en afbeeldingen genoeg waarop het verhaal zo verbeeld wordt. Woestijnachtige gebieden waar met veel moeite voldoende groen te vinden is, dat was vaak de realiteit, maar wordt zelden getoond. Het beeld van de herder is een aansprekend beeld voor God: een beeld van vertrouwen, van veilig zijn, van voor je gezorgd worden. Wij mensen als makke schapen. Maar zijn die schapen wel zo mak? In ieder geval zijn ze niet zo passief of sullig als wel gesuggereerd wordt. Jezus heeft het over de schapen die luisteren, die de stem van de herder kennen en heel goed weten of ze met een vertrouwd persoon of met een vreemdeling te maken hebben. Het zijn de schapen die naar binnen en naar buiten gaan, zij zijn steeds in beweging. Ze trekken erop uit en komen weer thuis. En de schapen luisteren niet als er iemand komt die een dief of een rover is. Schapen weten wat ze willen. Daarom verdwaalt er af en toe ook één, bijvoorbeeld omdat het zijn zinnen heeft gezet op dat ene plukje groen en daar dan geheel zelfstandig, eigenzinnig op af gaat, en zo raakt het dan een eind van de kudde af. Zo spreekt Jezus over mensen, als schapen. Dieren die weten, die kennen, onderscheid maken, die op pad zijn. En als je deze tekst leest vanuit het perspectief van de schapen, kan het veel dichterbij komen en concreter worden:

2 Wie erkennen wij als leider? Naar wie luisteren wij? Waardoor laten wij ons leiden en inspireren? Waar komen wij thuis? Waarheen trekken wij er op uit? Welke keuzes maken wij? Dwalen we liever eigenzinnig af op onze eigen weg of laten we ons aanspreken door de Eeuwige? Durven we open te staan, echt te luisteren naar dat vaak weerbarstige woord van God? Het is volstrekt uit de mode, maar: durven wij ons onder God leiding te stellen? En daarmee een zekere mate van afhankelijkheid te erkennen? Geloven is niet vanzelfsprekend, het valt niet altijd mee. Te vaak lijkt het volstrekt in tegenspraak met het menselijk leven. Waar is God, wat doet de Eeuwige? Of zijn we dan toch aan onszelf overgeleverd? En ondanks al die hobbels en hindernissen zijn er steeds weer mensen die willen leven in verbondenheid met de Eeuwige, die geloven, vertrouwen dat God hun herder is, in goede en in slechte dagen. Sommigen noemen dat achterhaald, ik zou het liever een wonder noemen. Ik zeg niet dat geloven makkelijk of vanzelfsprekend is. Maar we mogen ons steeds weer laten aanspreken, laten roepen. We mogen elkaar roepen, in Gods naam, elkaar tot herder zijn, zoals God het voor ons allemaal is, elkaar het geloof voorleven, elkaar steeds weer herinneren aan Gods belofte ons niet los te laten, aan Gods verbond met mensen. We mogen zelf roepen zoals Job God aanriep om alles wat hem overkwam. We hoeven ons verstand niet stil te zetten, maar mogen vragen stellen zoals de Prediker dat al deed lang geleden. Zulke schapen mogen we zijn: schapen die onderscheid kennen tussen goed en verkeerd, tussen een echte herder en wie als een dief of een rover zijn. We mogen eigenwijs zijn, tegelijk worden we uitgenodigd om de herder te volgen, en of die herder dan Jezus is of de Eeuwige, dat komt op hetzelfde neer. Jezus noemt zichzelf de Goede Herder: hij is met mensen begaan, zoals een herder met zijn schapen begaan is, Preek 7 mei 2017 * Margo Trapman * pg. 2 van 5

3 hij zorgt voor de kwetsbaren, hij ziet mensen die niet meetellen, niet mee mogen doen, zoals een herder zorgt voor de gewonde schapen, voor de lammetjes die nog niet zo snel mee kunnen komen. Hij wijst ons een weg in dit leven, zoals een herder zijn schapen leidt naar plekken waar gras is. Jezus nodigt ons uit te luisteren naar zijn stem, hem te volgen, dat wil zeggen begaan te zijn met mensen, elkaar steeds weer een weg ten leven te wijzen, de weg naar, de weg met de Eeuwige, dat is de weg die de bijbel ons steeds weer wijst: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. Behalve herder noemt Jezus zichzelf ook de deur. Eerlijk gezegd vind ik dat een lastige vergelijking. Een deur kan niet zoveel: open en dicht, dingen binnen of buiten houden of juist doorlaten. Een deur is een ding, nogal levenloos. En toch zegt Jezus van zichzelf dat hij de deur is. Zoals zo vaak valt hier nog wel wat meer over te zeggen. In ieder geval klinken in deze woorden van Jezus de Psalmen mee: Bijvoorbeeld in Psalm 78 is sprake van de poorten van de hemel die opengaan: De Levende gaf een bevel aan de hoge wolken en de deuren van de hemel gingen open, manna om te eten regende op hen neer. Hij schonk hun het koren van de hemel. (Ps 78, 23 & 24) Of Psalm 118 (Ps 118, 19 & 20 Open voor mij de poorten van de gerechtigheid, ik wil binnengaan om de HEER te loven. Dit is de poort die leidt naar de HEER, hier gaan de rechtvaardigen binnen. En mijn favoriet: Psalm 122 (Ps 122, 1 & 2) Verheugd was ik toen ik hoorde: Wij gaan naar het huis van de HEER, verheugd ben ik, nu onze voeten staan binnen je poorten, Jeruzalem. Deuren of poorten worden in deze liederen verbonden met de hemel, de tempel en met Jeruzalem en hebben steeds een positieve betekenis. Preek 7 mei 2017 * Margo Trapman * pg. 3 van 5

4 Een ander aandachtspunt bij een deur is dat het de gebruikelijke, de legale, de legitieme toegang tot een huis, een gebouw of in dit geval een schaapskooi is. Dit in tegenstelling tot over de muur klimmen of jezelf op een andere manier toegang verschaffen. Deuren kunnen de benodigde veiligheid en privacy bieden en ze kunnen open om je naar buiten of weer naar binnen te laten. En, deuren hoeven niet zo levenloos te zijn als ik eerder zei. Toen en daar gebeurde het wel dat een herder s nachts in de deuropening van de schaapskooi lag te slapen, een levende deur, deur en herder in één, beide beeld van bescherming en zorg. Johannes spreekt van een herder, van een deurwachter, van Jezus als deur. Het heeft geen zin om deze beelden uit het Johannes-evangelie in een systeem te willen stoppen, dat lukt niet. Het gaat erom wat deze verschillende beelden ieder voor zich en samen vertellen. Johannes kiest voor een veelheid van benaderingen, voor verschillende beelden, om op verschillende manieren te vertellen wie Jezus is en om van Jezus in zijn veelkleurigheid aan een veelkleurige gemeente te vertellen. Ik ben de deur. Wie door mij binnenkomt, zal gered worden, dat wil zeggen zal leven hebben, leven in overvloed, leven dat God ons geeft Zo is die deur toch niet zo levenloos en passief als het op het eerste gehoor kan overkomen. De Psalmen klinken mee. De hemel, de tempel en Jeruzalem, die hun deuren, hun poorten openen tot zegen van mensen. Een deur geeft vrijheid en geborgenheid tegelijk. En, het is niet het enige beeld voor Jezus. Het is een beeld, dat iets vertelt over wie Jezus voor ons wil zijn. Als afsluiting een gedicht van Karel Eykman: Psalm van het verloren schaap was hij mijn herder. bracht hij mij verder. Preek 7 mei 2017 * Margo Trapman * pg. 4 van 5

5 Hij wist waar groen grasland was en fris helder water. Als ik weg wilde lopen gaf hij mij een tik met zijn stok. En was ik zoek ging hij mij zoeken. Was ik stom ging ik verdwalen hij keerde om om mij te halen. Ik was niet bang want hij was bij me. Al moesten we langs smalle enge paden ik durfde best want leeuwen of wolven jaagt hij de stuipen op het lijf. Wie kwaad wil doen die lacht hij vierkant uit. Ik voelde mij goed kon op hem bouwen. Ik kreeg weer moed had weer vertrouwen. Hij moedigt mij aan en maakt mij dapper. Met hem erbij lukt het mij alle dagen van mijn leven. dan wist ik het wel. Moge het zo zijn. Amen. Preek 7 mei 2017 * Margo Trapman * pg. 5 van 5

Vergelijkbare documenten

voor zondag 7 mei 2017 Zondag van de goede Herder Thema: Eenieder is geroepen

ORDE VAN DIENST voor zondag 7 mei 2017 Zondag van de goede Herder Thema: Eenieder is geroepen Voorganger: Jos Deckers, pastoraal werker Gastheer: Jan Dorleijn, Lector: Jasper Verplanke, Diaken: Bas Smouter.