Kwantitatieve modellen. Harry B.G. Ganzeboom 18 april 2016 College 1: Meetkwaliteit
|
|
- Elke Smets
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kwantitatieve modellen voor BCO PMC Harry B.G. Ganzeboom 18 april 2016 College 1: Meetkwaliteit
2 Drie colleges Validiteits- en betrouwbaarheidsanalyse Causale analyse met confounding en mediatie Causale analyse met moderatie 2
3 Aanpak Vogelvlucht: 3 colleges Meer achtergrond: complete serie colleges gegeven bij B&O BA Project 2 Stappenplannen Validiteits (factor) analyse Betrouwbaarheidsanalyse Regressie-analyse Causale modellen: confounding en mediatie Causale modellen met moderatie Oefening: 3 praktica 3
4 Correlatie In sociaal-wetenschappelijk onderzoek gaat het om het vaststellen van samenhangen tussen variabelen. Bivariate analyse: samenhang tussen 2 variabelen Multivariate analyse: samenhang tussen meerdere variabelen. Bivariate analyse: correlatie (pearson s) r. De correlaties tussen meerdere variabelen worden bijeengezet in een correlatiematrix dit is nog steeds bivariate analyses. Multivariate analyse: het lineaire (multiple regressie) model: Y = B0 + B1*X1 + B2*X2 etc Hier zijn we in de coefficienten B0, B1, B2 geinteresseerd. Een bivariate correlatie is een bijzonder vorm van regressie (nl de B1 in een enkelvoudig regressiemodel. 4
5 Correlaties Correlaties zijn covarianties tussen gestandaardiseerde variabelen. Correlaties variëren tussen -1 en +1, met 0 als neutraal punt. Cohen s karakteristieken: Ca. 0.10: zwak Ca. 0.25: matig sterk Ca. 0.50: sterk In onderzoek zitten we meestal aan achter zwakke correlatiest. Matige en sterke correlaties hebben doorgaans betrekking op zaken waarnaar we geen onderzoek meer hoeven te doen. 5
6 Kwaliteit van meten: validiteit en betrouwbaarheid De uitkomsten van je analyse hangen af van de kwaliteit waarmee je variabelen gemeten hebt. Meetkwaliteit valt uiteen in twee aspecten. Validiteit: meet ik wat ik wil meten? Meet ik het goed (of deels -- het verkeerde)? Betrouwbaarheid: meet ik stabiel? Komt er bij hermeting (telkens, ongeveer) hetzelfde uit? 6
7 Validiteit en betrouwbaarheid Metingen dienen zowel betrouwbaar als valide te zijn. Betrouwbaarheid is een noodzakelijke, maar niet voldoende voorwaarde voor validiteit. Dwz: je kunt iets heel betrouwbaar meten, maar de meting behoeft niet valide te zijn. Andersom gaat niet: als een meting niet betrouwbaar is, kan ze niet valide zijn. Maar zowel in betrouwbaarheid als validiteit izjn te meten op een glijdende schaal; het zijn geen 0/1 fenomenen. 7
8 Onbetrouwbaar & 8
9 Schot in de roos? Het voorgaande diagram (schieten op een roos) is enigszins misleidend. Het suggereert dat validiteit en betrouwbaarheid onafhankelijke van elkaar staan. Het plaatje laat niet zien dat de combinatie wel valide, niet betrouwbaar, eigenlijk niet kan bestaan. Meer behulpzaam is het volgende plaatje (causaal diagram). 9
10 Meetfouten 10
11 Meetfouten Meetfout is elk verschillen tussen het ware kenmerk (dat je zou willen meten) en het kenmerk zoals gemeten. Onbetrouwbaarheid wordt veroorzaakt door random meetfouten: de meetfouten ontstaan door volstrekt toeval. Invaliditeit wordt veroorzaakt door andere variabelen in het model: de meetfout ontstaan systematisch, 11
12 Validiteits- en betrouwbaarheidsanalyse De twee statistische technieken om meetkwaliteit te analyseren: zijn: Validiteit: factoranalyse Betrouwbaarrheid: betrouwbaarheidsanalyse / cronbach s alpha. In onderzoek moeten we eerste factor-analyse doen, en daarna betrouwbaarheidsanalyse. Maar in deze inleiding behandelen we ze andersom. 12
13 BETROUWBAARHEID 13
14 Betrouwbaarheid Onbetrouwbaarheid ontstaat door we random (geheel door het toeval) geregeerde meetfouten maken. We kunnen de mate van onbetrouwbaarheid van een meting vaststellen door de meting te herhalen. De betrouwbaarheid van een meting is gelijk aan de correlatie tussen de metingen bij herhaling (test-retest betrouwbaarheid). 14
15 Test-retest betrouwbaarheid wave1 wave2 X 1 X a a x1 x2 Betrouwbaarheid = a*1*a = r(x1,x2) 15
16 Problemen met test-retest In de praktijk komen we test-retest niet zo vaak tegen: Het is moeilijk om een vraag exact te herhalen binnen hetzelfde interview Alleen herhaalinterviews (in een paneldesign in twee waves) maken berekening mogelijk. Omdat het te meten kenmerk zelf tussen twee interviews kan veranderen, heb je ook vaak aan twee meetmomenten niet genoeg. Met drie waves lukt het wel. 16
17 3 wave panel design b c X X X a a a x1 x2 x3 We kunnen a berekenen via r12 = a*b*a, r23=a*c*a, r13=a*b*c*b 17
18 Alternatief: meerdere metingen binnen hetzelfde interview Als we een vraag niet willen (kunnen) herhalen binnen hetzelfde interview, kunnen we kiezen voor het stellen van soortgelijke vragen ( controlevragen ) in alternate form. Het lijkt voor de ondervraagden of het verschillende vragen zijn, maar we bedoelen in feite hetzelfde te meten. Als beide vragen redelijk betrouwbaar zijn, kunnen we ze het beste middelen (index) om een meetinstrument te maken. We zijn geinteresseerd in de betrouwbaarheid van deze index. 18
19 Multipele indicator meting Er bestaat ook een andere reden voor het meten van een concept via meerdere indicatoren. Een enkele vraag kan niet het hele concept meten. Als je meerdere vragen stelt, pak je telkens een ander aspect van het concept. Om deze reden volsta je meestal niet met twee indicatoren, meer zijn het er wat meer (tussen 3 en 10). Een vuistregel is dat je voor goede meting van een concept ten minste 3 indicatoren nodig hebt. 19
20 Cronbach s alpha Cronbach (1954) heeft uitgevonden hoe je uit de correlaties tussen meerdere indicatoren van een index de betrouwbaarheid van die index kunt schatten. Cronbach s alpha is niets anders dan een schatting van de correlatie tussen twee metingen van de betrokken index. Er bestaat geen algemeen aanvaarde norm: 0.60, 0.70, 0.80 worden allemaal wel genoemd. Sleebos-norm:
21 Cronbach s alfa De Cronbach s alfa geeft aan hoe betrouwbaar de items samen een construct meten. Cronbach s alfa geeft een schatting hoe de index gecorreleerd zou zijn met een volgende meting van die index. Ligt (bijna altijd) tussen 0 en betekent een voldoende 21
22 De lessen van Cronbach De formule van Cronbach s alpha geeft aan dat de betrouwbaarheid van een index op twee manieren afhangt van de correlaties tussen deze indicatoren: Hoe meer indicatoren, des te betrouwbaarder de index Hoe sterker de indicatoren gecorreleerd zijn, des te betrouwbaarder de index. Je kunt dus met slechte (zwak correlerende) indicatoren goed meten als je er maar veel hebt. 22
23 SPSS Reliability SPSS Reliability stelt je in staat om Cronbach s alpha te berekenen voor een verzameling indicatoren van hetzelfde concept. Via alpha if item deleted kun je zoeken naar de hoogst mogelijke alpha bij een gegeven indicatoren verzameling. 23
24 Issues bij betrouwbaarheidsanalyse De procedure veronderstelt dat de indicatoren hetzelfde concept meten (eendimensionaliteit). Je kunt aan een betrouwbaarheidsanalyse niet zien of dat zo is. Indicatoren moeten op dezelfde schaal en met dezelfde richting ( poling ) gemeten zijn. De procedure gaat uit ervan uit dat er geen missing values zijn. Als die er wel zijn, kun je je lelijk vergissen in de interpretatie. De Cronbach s alpha is de betrouwbaarheid van de index, niet van de indicatoren. Zie verder: Stappenplan Betrouwbaarheidsanalyse 24
25 VALIDITEIT 25
26 Validiteitsanalyse We spreken van invaliditeit (of: ongeldigheid) als de meting (systematisch) beinvloed wordt door iets anders dan het bedoelde kenmerk. Invaliditeit = systematisch meetfout We kunnen systematische meetfouten op het spoor komen via factor-analyse. 26
27 Het model (initieel - 1) F1 y1 y2 y3 y4 y5 y6 27
28 Het model (initieel - 2) F1 F2 y1 y2 y3 y4 y5 y6 28
29 Het model (initieel - 3) F1 F2 F3 y1 y2 y3 y4 y5 y6 29
30 Factoranalytisch model Een of meerdere latente (onzichtbare, maar wel bestaande variabelen) veroorzaken de correlaties tussen gemeten variabelen (de indicatoren. Op basis van het voorgaande model verwachten we: Correlaties tussen alle indicatoren (door F1) Extra hoge correlaties tussen y1-y3 (door F2) en tussen y4- y6 (door F3). Denk aan: algemene intelligentie (F1) en twee specifieke intelligenties (bv reken en taal knobbel). Hetzelfde model kan ook anders 30
31 Het model na rechte rotatie F1 F2 y1 y2 y3 y4 y5 y6 31
32 Het model na scheve rotatie F1 F2 y1 y2 y3 y4 y5 y6 32
33 Het factoranalytisch model Het model met scheve rotatie heeft twee soorten elementen om de correlaties tussen indicatoren te verklaren: De ladingen (effecten van latente factoren op gemeten indicatoren. Correlatie tussen latente factoren. 33
34 De kruislading We constateren invaliditeit (het feit dat een indicator meerdere latente variabele meet) aan de hand van een kruislading: er bestaan relaties tussen een indicator en meerdere latente variabelen. Indien er sprake is van een kruislading, kunnen we de betreffende indicator niet meer gebruiken voor het construeren van een index. Het is enigszins arbitrair wanneer we spreken van een kruislading. De Sleebos-norm hier is
35 Het model met kruislading F1 F1 Kruislading y1 y2 y3 y4 y5 y6 35
36 Factoranalyse Factoranalyse stelt je in staat om explorend na te gaan hoeveel dimensies er in je correlatiematrix schuilgaan. Uitgaande van twee te meten concepten, verwacht je een correlatiematrix met twee groepjes relatief sterke correlaties (en niet meer). 36
37 Waar moet je naar kijken (1): de eigenwaarden De hoeveelheid dimensies kun je halen uit de eigenvalues. Dit is gelijk aan de hoeveelheid variantie van de indicatoren die opeenvolgende factoren verklaren. Kaisercriterium: aantal dimensies is gelijk aan het aantal eigenwaarden > 1.0. Knikplot: aantal dimensies is gelijk aan knik 1 in eigenwaardenplot. Deze beide criteria behoeven niet overeen te komen en ze kunnen ook beide met een korrel zout worden genomen. Je hebt hier dus wat vrijheid. 37
38 Waar moet je naar kijken (2): de patroonmatrix De relaties tussen de te meten concepten en de indicatoren worden weergegevens in de pattern matrix (dit zijn eigenlijk gewoon correlaties). We streven hier naar simple structure : iedere indicator hoort bij één factor en niet meer. We kijken daarom uit naar kruisladingen. Deze duiden aan dat een indicator door meer dan een factor (concept) wordt beinvloed. Grenswaarde voor kruislading: 0.30 (of -0.30), 38
39 Waar moet je naar kijken (3): de factorcorrelaties Factorcorrelaties geven aan hoe de concepten (dus niet de indicatoren) met elkaar gecorreleerd zijn. Vaak ben je in deze correlaties het meest geinteresseerd. Daarnaast zijn deze correlaties van belang om de richting van de ladingen in de patroonmatrix te kunnen duiden, 39
40 Issues bij factoranalyse Anders dan bij betrouwbaarheidsanalyse is het bij factoranalyse niet noodzakelijk dat alle indicatoren in dezelfde richting gepoold zijn. Het mag wel. Ook zelfde meeteenheid van indicatoren is geen issue. Factoranalyse is gestandaardiseerd: het zijn allemaal correlaties. Vergis je niet in alle output: kijk naar de eigenwaarden(-plot) en naar de patroonmatrix. De standaard instelling bij SPSS heet componentenanalyse. Zie verder: Stappenplan factoranalyse. 40
Bachelorproject II College 1: Validiteit en betrouwbaarheid: factor- en betrouwbaarheidsanalyse. Harry BG Ganzeboom 5 januari 2016 Bijgewerkt in rood
Bachelorproject II College 1: Validiteit en betrouwbaarheid: factor- en betrouwbaarheidsanalyse Harry BG Ganzeboom 5 januari 2016 Bijgewerkt in rood App.gosoapbox.com en gebruik telkens de volgende inlogcode:
Nadere informatieMeten: algemene beginselen. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 1 28 februari 2011
Meten: algemene Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 1 28 februari 2011 OPZET College 1: Algemene College 2: Meting van attitudes (ISSP) College 3: Meting van achtergrondvariabelen via MTMM College 4:
Nadere informatieHet samenstellen van een multipele indicator index. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011
Het samenstellen van een multipele indicator index Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 2 28 februari 2011 Indices voor attituden Attittuden (opvattingen) zijn complexe kenmerken Moeilijk te meten met
Nadere informatieCausale modellen: Confounding en mediatie. Harry Ganzeboom Kwantitatieve Methoden voor PMC-BCO College 2: 25 april 2016
Causale modellen: Confounding en mediatie Harry Ganzeboom Kwantitatieve Methoden voor PMC-BCO College 2: 25 april 2016 Correlatie en causatie Een standaard wijsheid in methodologie is dat correlatie (samenhang)
Nadere informatieWaar waren we? Onderzoekspracticum BCO ANALYSEPLAN. Soorten gegevens. Documentatie. Kwalitatieve gegevens. Coderen kwalitatieve gegevens
Waar waren we? BCO ANALYSEPLAN Harry Ganzeboom 14 april 2005 Probleemstelling, deelvragen, theorie Definities, conceptueel model Hypothesen Onderzoekzoeksopzet, operationalisatie Dataverzameling Data-analyse
Nadere informatieCollege 6: Responsiecollege (wijzigingen in rood) Cursus Bachelor Project 2 B&O College 6 Harry B.G. Ganzeboom
College 6: Responsiecollege (wijzigingen in rood) Cursus Bachelor Project 2 B&O College 6 Harry B.G. Ganzeboom AGENDA Omgang met SPSS (tijdens het tentamen). Gebruik van Excel. Factoranalyse en betrouwbaarheidsanalyse
Nadere informatieRandom en systematische meetfouten. Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 3 5 maart 2011
Random en systematische meetfouten Harry B.G. Ganzeboom ADEK UvS College 3 5 maart 2011 Recap Je hebt random en systematische meetfouten: onbetrouwbaarheid en invaliditeit. Random meetfouten spoor je op
Nadere informatieAnalyse van confounders en mediatoren. Cursus Bachelor Project 2 B&O College 3 Harry B.G. Ganzeboom
Analyse van confounders en mediatoren Cursus Bachelor Project 2 B&O College 3 Harry B.G. Ganzeboom 1 AGENDA Nabespreking Practicum 2. Terug naar College 2: regressie met dummyvariabelen. Confounding en
Nadere informatie3.1 Itemanalyse De resultaten worden eerst op itemniveau bekeken. De volgende drie aspecten dienen bekeken te worden:
Werkinstructie Psychometrische analyse Versie: 1.0 Datum: 01-04-2014 Code: WIS 04.02 Eigenaar: Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 59 1
Nadere informatieCollege 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek
College 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Kwaliteit van een meetinstrument (herhaling) Interne consistentie: Cronbach s alpha Voorbeeld:
Nadere informatieMet factoranalyse worden heel veel variabelen ingekort tot een aantal variabelen.
17. Factor analyse Met factoranalyse worden heel veel variabelen ingekort tot een aantal variabelen. Het gebruik van factoranalyse Variabelen die niet direct gemeten kunnen worden heten latente variabelen.
Nadere informatieZowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y
1 Regressie analyse Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y Regressie: wel een oorzakelijk verband verondersteld: X Y Voorbeeld
Nadere informatie11. Multipele Regressie en Correlatie
11. Multipele Regressie en Correlatie Meervoudig regressie model Nu gaan we kijken naar een relatie tussen een responsvariabele en meerdere verklarende variabelen. Een bivariate regressielijn ziet er in
Nadere informatieRegressie-analyse. Cursus Bachelor Project 2 B&O College 2 Harry B.G. Ganzeboom. Regressie-model en mediatie-analyse 1
Regressie-analyse Cursus Bachelor Project 2 B&O College 2 Harry B.G. Ganzeboom Regressie-model en mediatie-analyse 1 Agenda Lineaire regressie-model (herhaling) Enkelvoudig (simple) Meervoudig (multiple)
Nadere informatieWOT statistiek. Betrouwbaarheidsanalyse. CLIN Centre for Linguistics. Els Schoonjans
WOT statistiek Betrouwbaarheidsanalyse Els Schoonjans CLIN Centre for Linguistics 1 Betrouwbaarheid Betrouwbaarheid van een meetinstrument: consistentie; instrument geeft vergelijkbare resultaten in vergelijkbare
Nadere informatieHoofdstuk 8: Multipele regressie Vragen
Hoofdstuk 8: Multipele regressie Vragen 1. Wat is het verschil tussen de pearson correlatie en de multipele correlatie R? 2. Voor twee modellen berekenen we de adjusted R2 : Model 1 heeft een adjusted
Nadere informatieCollege Week 3 Kwaliteit meetinstrumenten; Inleiding SPSS
College Week 3 Kwaliteit meetinstrumenten; Inleiding SPSS Inleiding in de Methoden & Technieken 2013 2014 Hemmo Smit Overzicht van dit college Kwaliteit van een meetinstrument Inleiding SPSS Hiervoor lezen:
Nadere informatieDeze menu-aansturingen zijn van toepassing op versies 14.0 en 15.0 van SPSS.
Menu aansturing van SPSS voorbeeld in hoofdstuk 8 over schaalconstructie met Cronbach s α en principale componenten analyse van meningen over strafdoelen Hieronder wordt uitgelegd hoe alle analyses besproken
Nadere informatieValid N Missing N
Tabel 1: Frequentieverdelingen, gemiddelden en spreiding van opleidingen van respondenten en partners (naar geslacht) en vaders en moeders van de respondent. Respondenten Partners Ouders Mannen Vrouwen
Nadere informatieSamenvatting Nederlands
Samenvatting Nederlands 178 Samenvatting Mis het niet! Incomplete data kan waardevolle informatie bevatten In epidemiologisch onderzoek wordt veel gebruik gemaakt van vragenlijsten om data te verzamelen.
Nadere informatieZelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7)
Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Hoofdstuk 6 1. Bekijk figuur 6.2. Het meetproces (p. 133 cursus). Dit schema en bijhorende tekst moet je heel goed begrijpen, heel vaak komen tijdens de colleges termen
Nadere informatieLES 2: Data-cleaning en -transformatie 1. Frequentietabel
Methoden SPSS hoe en waarom LES 1: Introductie SPSS 1. Basiskennis SPSS Eerst 3 stappen uitvoeren in de databank: 1. Definitie van variabelen = variabelen invoegen en values definiëren = missing values
Nadere informatieProgramma. - Construct-> dimensies -> indicatoren -> items vragenlijst. - Pilot met de vragenlijst. - Plannen van het onderzoek.
Bijeenkomst 3 1 Programma Mini-presentaties Vragenlijst maken Kwaliteit van de vragenlijst: betrouwbaarheid en validiteit Vooruitblik: analyse van je resultaten Aan de slag: - Construct-> dimensies ->
Nadere informatieExperimenteel en Correlationeel Onderzoek
Experimenteel en Correlationeel Onderzoek In veel onderzoek is het doel: Het vaststellen van oorzaak-gevolg (causale) relaties Criteria voor causaliteit 1. Samenhang (correlatie, covariantie) 2. Opeenvolging
Nadere informatieCorrelatie = statistische samenhang Meest gebruikt = Spearman s rang correlatie Ordinaal geschaalde variabelen -1 <= r s <= +1 waarbij:
Correlatie analyse Correlatie = statistische samenhang Meest gebruikt = Spearman s rang correlatie Ordinaal geschaalde variabelen -1
Nadere informatieAantekeningenbundel te gebruiken bij het onderdeel testtheorie van Grondslagen psychologische diagnostiek en testtheorie.
Aantekeningenbundel te gebruiken bij het onderdeel testtheorie van Grondslagen psychologische diagnostiek en testtheorie. College: Betrouwbaarheid Betrouwbaarheid kan je op verschillende manieren schatten:
Nadere informatie9. Lineaire Regressie en Correlatie
9. Lineaire Regressie en Correlatie Lineaire verbanden In dit hoofdstuk worden methoden gepresenteerd waarmee je kwantitatieve respons variabelen (afhankelijk) en verklarende variabelen (onafhankelijk)
Nadere informatiePsychometrie werkgroep: De antwoorden
Psychometrie werkgroep: De antwoorden Week 1: Schaling en Normering Opdracht 1. a) Psychometrie is de studie naar procedures die gebruikt worden om items van testen te schatten en te evalueren. Gedrag
Nadere informatieMediatie-analyse College 4+ Cursus PMC Statistiek Plus. Harry Ganzeboom 1 maart 2019
Mediatie-analyse College 4+ Cursus PMC Statistiek Plus Harry Ganzeboom 1 maart 2019 Hoofdpunten Wat is mediatie? Wat is confounding? Waarschuwing: Mediatie is geen moderatie!! Multipele regressie: hoe
Nadere informatieClassification - Prediction
Classification - Prediction Tot hiertoe: vooral classification Naive Bayes k-nearest Neighbours... Op basis van predictor variabelen X 1, X 2,..., X p klasse Y (= discreet) proberen te bepalen. Training
Nadere informatieBetrouwbaarheid, validiteit en overeenstemming
Betrouwbaarheid, validiteit en overeenstemming Inleiding Dit practicum sluit aan op het theoriegedeelte over betrouwbaarheidsanalyse van hoofdstuk II-16 (deel 2). In dit hoofdstuk wordt besproken hoe een
Nadere informatieOperationaliseren van variabelen (abstracte begrippen)
Operationaliseren van variabelen (abstracte begrippen) Tabel 1, schematisch overzicht van abstracte begrippen, variabelen, dimensies, indicatoren en items. (Voorbeeld is ontleend aan de masterscriptie
Nadere informatieInnovatie van dienstverlening via Loket. Reden voor gebruik en gebruikerstevredenheid.
Innovatie van dienstverlening via Loket. Reden voor gebruik en gebruikerstevredenheid. In het kader van het project Innovatie van dienstverlening doet ICOON onderzoek naar de vraag onder welke omstandigheden
Nadere informatieDATA-ANALYSEPLAN (20/6/2005)
DATA-ANALYSEPLAN (20/6/2005) Inleiding De manier waarop data georganiseerd, gecodeerd en gescoord (getallen toekennen aan observaties) worden en welke technieken daarvoor nodig zijn, dient in het ideale
Nadere informatiewerkcollege 8 correlatie, regressie - D&P5: Summarizing Bivariate Data relatie tussen variabelen scattergram cursus Statistiek
cursus 23 mei 2012 werkcollege 8 correlatie, regressie - D&P5: Summarizing Bivariate Data relatie tussen variabelen onderzoek streeft naar inzicht in relatie tussen variabelen bv. tussen onafhankelijke
Nadere informatie1. Reductie van error variantie en dus verhogen van power op F-test
Werkboek 2013-2014 ANCOVA Covariantie analyse bestaat uit regressieanalyse en variantieanalyse. Er wordt een afhankelijke variabele (intervalniveau) voorspeld uit meerdere onafhankelijke variabelen. De
Nadere informatieExamen Statistische Modellen en Data-analyse. Derde Bachelor Wiskunde. 14 januari 2008
Examen Statistische Modellen en Data-analyse Derde Bachelor Wiskunde 14 januari 2008 Vraag 1 1. Stel dat ɛ N 3 (0, σ 2 I 3 ) en dat Y 0 N(0, σ 2 0) onafhankelijk is van ɛ = (ɛ 1, ɛ 2, ɛ 3 ). Definieer
Nadere informatieRobuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid
Robuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid Dr.ir. P.W. Heijnen Faculteit Techniek, Bestuur en Management Technische Universiteit Delft 22 april 2010 1 1 Introductie De
Nadere informatieOplossingen hoofdstuk XI
Oplossingen hoofdstuk XI. Hierbij vind je de resultaten van het onderzoek naar de relatie tussen een leestest en een schoolrapport voor lezen. Deze gegevens hebben betrekking op een regressieanalyse bij
Nadere informatieCollege 6. Samenhang tussen variabelen. Inleiding M&T Hemmo Smit
College 6 Samenhang tussen variabelen Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van deze cursus 1. Grondprincipes van de wetenschap 2. Observeren en meten 3. Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek
Nadere informatieDEEL 1 Probleemstelling 1
DEEL 1 Probleemstelling 1 Hoofdstuk 1 Van Probleem naar Analyse 1.1 Notatie 4 1.1.1 Types variabelen 4 1.1.2 Types samenhang 5 1.2 Sociaalwetenschappelijke probleemstellingen en hun basisformat 6 1.2.1
Nadere informatieZelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7)
Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Hoofdstuk 6 1. Bekijk figuur 6.2. Het meetproces (p. 133 cursus). Dit schema en bijhorende tekst moet je heel goed begrijpen, heel vaak komen tijdens de colleges termen
Nadere informatieCursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015
Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Centrale tendentie Centrale tendentie wordt meestal afgemeten aan twee maten: Mediaan: de middelste waarneming, 50%
Nadere informatieVragen oefententamen Psychometrie
Vragen oefententamen Psychometrie 1. Hoe wordt betrouwbaarheid in de klassieke testtheorie gedefinieerd? a) De variantie van de error scores gedeeld door die van de geobserveerde scores. b) De variantie
Nadere informatieInzet van social media in productontwikkeling: Meer en beter gebruik door een systematische aanpak
Inzet van social media in productontwikkeling: Meer en beter gebruik door een systematische aanpak 1 Achtergrond van het onderzoek Bedrijven vertrouwen meer en meer op social media om klanten te betrekken
Nadere informatieWelke vragenlijst voor mijn onderzoek?
Welke vragenlijst voor mijn onderzoek? NHG wetenschapsdag 2010 Caroline Terwee Kenniscentrum Meetinstrumenten VUmc Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU medisch centrum Inhoud 1. Presentatie 2. Kritisch
Nadere informatie2.9 Het adolescentieonderzoek 69 2.10 Opgaven 72
Inhoud Hoofdstuk 1 Design en analyse 11 1.1 Specificatie van designs 13 1.2 Definities 14 1.3 Het verschil tussen een afhankelijke variabele en een niveau van een within-subjectfactor 19 1.4 Kiezen van
Nadere informatie10. Verantwoord prioriteiten stellen: een oplossing voor onbetrouwbare belangscores
10. Verantwoord prioriteiten stellen: een oplossing voor onbetrouwbare belangscores E. DE VRIES-VAN KETEL, C. TCHAOUSSOGLOU en R. VAN OSSENBRUGGEN SAMENVATTING Managers moeten hoofd- en bijzaken onderscheiden
Nadere informatieEEN STAPSGEWIJZE HANDLEIDING
F5 LISREL VOOR DUMMIES EEN STAPSGEWIJZE HANDLEIDING Versie 0.1 Harry B.G. Ganzeboom Vrije Universiteit Amsterdam 23 maart 2009 LISREL VOOR DUMMIES: STAPJE VOOR STAPJE Stap 1: Schrijf het conceptueel (causaal)
Nadere informatieHoofdstuk 19. Voorspellende analyse bij marktonderzoek
Hoofdstuk 19 Voorspellende analyse bij marktonderzoek Voorspellen begrijpen Voorspelling: een uitspraak over wat er naar verwachting in de toekomst zal gebeuren op basis van ervaringen uit het verleden
Nadere informatie** VOORBEELD VAN CAUSALE ANALYSE MET CONFOUNDER EN MEDIATOR **.. GET FILE='u:\)Research\ISSP-NL\ISSP \Data\issp_2013_2014_NL_def.sav'.
** VOORBEELD VAN CAUSALE ANALYSE MET CONFOUNDER EN MEDIATOR **.. GET FILE=''. ** EERST MAKEN WE EEN OVERZICHT VAN DE DATA **. freq nl_rinc wrkhrs sex. Frequencies Statistics N Valid Missing NL_RINC Resp:
Nadere informatieX covarieert ook met Y, indien de invloed van confounders Z constant wordt gehouden (no confounding).
CAUSALE ANALYSE Een handreiking Harry B.G. Ganzeboom (Deze versie: 2 maart 2015). Het belang van causaliteit Wetenschap is erop gericht om uit te vinden hoe de wereld werkt. In het onderzoek dienen daarom
Nadere informatieHOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE
HOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE 1 DOEL VAN REGRESSIE ANALYSE De relatie te bestuderen tussen een response variabele en een verzameling verklarende variabelen 1. LINEAIRE REGRESSIE Veronderstel dat gegevens
Nadere informatieWat te doen met die lange variabele- labels in SPSS?
Wat te doen met die lange variabele- labels in SPSS? (Hulp bij Onderzoek, Groningen, versie 8 april 2014) mag zowel met als zonder streepjes Voorwoord In onze white papers behandelen we onderwerpen die
Nadere informatieDe wijde wereld in wandelen
127 De wijde wereld in wandelen Valrisico schatten door het meten van lopen in het dagelijks leven Om een stap verder te komen in het schatten van valrisico heb ik het lopen in het dagelijks leven bestudeerd.
Nadere informatieStatistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018
Statistiek in de alfa en gamma studies Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Wie ben ik? Marieke Westeneng Docent bij afdeling Methoden en Statistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Utrecht
Nadere informatieMet testscores bepalen we de kwaliteit van bepaalde items. De eisen voor kwaliteit zijn van groot belang voor psychologische testen.
Psychometrie: College 1: Schaling en Normering 04-09-2012 Kees van Putten Psychometrie: In de psychometrie bestudeert met de testscore. Hierbij gaat men van kwalitatief materiaal (antwoorden op testitems)
Nadere informatieEMPO voor Ouders en Jongeren versie 2.0
EMPO voor Ouders en Jongeren versie 2.0 2011 Praktikon BV Nijmegen: Harm Damen 1. Wat is de EMPO? De EMPO 2.0 is een lijst voor zelfevaluatie om de empowerment bij ouders (EMPO Ouders 2.0) en jongeren
Nadere informatie6 De relatie tussen de intentie tot exploratie, binding en delinquent gedrag
6 De relatie tussen de intentie tot exploratie, binding en delinquent gedrag 6.1 Inleiding Is de toe- en afname van het aantal jongeren met delinquent gedrag in de adolescentie een gevolg van de intentie
Nadere informatieVGN ledenbijeenkomst 15 december Dr. Piet Stam Jan Sonneveld MSc. Dr. Xander Koolman
VGN ledenbijeenkomst 15 december 2010 Dr. Piet Stam Jan Sonneveld MSc. Dr. Xander Koolman 1 1 e ronde zorginhoudelijke indicatoren GZ ZiZo portal 1. SiRM heeft de prestatie-index berekend 2. gecorrigeerd
Nadere informatieINHOUDS- OPGAVE. Voorwoord 19. Voorwoord bij de nieuwe druk 20. Inleiding 23
5 INHOUDS- OPGAVE Voorwoord 19 Voorwoord bij de nieuwe druk 20 Inleiding 23 Ontwikkelingen in het Hoger Beroepsonderwijs 23 Praktijkgericht Onderzoek 25 De focus van ons boek 27 De structuur van dit boek
Nadere informatieTaal en Connector Ability
Taal en Connector Ability Nico Smid Taal en Intelligentie Het begrip intelligentie gedefinieerd als G ( de zogenaamde general factor) verwijst naar het algemene vermogen om nieuwe problemen in nieuwe situaties
Nadere informatieTECHNISCHE HANDLEIDING BEROEPSKEUZETEST FUNDAMENTELE BEROEPEN VMBO / MBO-1 / MBO-2
TECHNISCHE HANDLEIDING BEROEPSKEUZETEST FUNDAMENTELE BEROEPEN VMBO / MBO-1 / MBO-2 INHOUDSOPGAVE TESTOVERZICHT Meetpretentie Kenmerken Samenstelling Toepassingsgebied Prijs TESTKENMERKEN Vraag die voor
Nadere informatieRobuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid
Robuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid Dr.ir. P.W. Heijnen Faculteit Techniek, Bestuur en Management Technische Universiteit Delft 6 mei 2010 1 1 Introductie De Energiekamer
Nadere informatieDOELGROEP De test richt zich tot zwangere vrouwen of vrouwen die recent bevallen zijn.
BREASTFEEDING PERSONAL EFFICACY BELIEFS INVENTORY (BPEBI) Cleveland A.P., McCrone S. (2005) Development of the Breastfeeding Personal Efficacy Beliefs Inventory: A measure of women s confidence about breastfeeding.
Nadere informatieExperimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO)
Experimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO) In veel onderzoek is het ultieme doel: Het vaststellen van oorzaak-gevolg (causale) relaties Rode draad ECO: Met behulp van onderzoek zo goed mogelijk uitspraken
Nadere informatieBij factor ANOVA is er een tweede onafhankelijke variabele in de analyse bij gekomen. Er zijn drie soorten designs mogelijk:
13. Factor ANOVA De theorie achter factor ANOVA (tussengroep) Bij factor ANOVA is er een tweede onafhankelijke variabele in de analyse bij gekomen. Er zijn drie soorten designs mogelijk: 1. Onafhankelijke
Nadere informatieVerband tussen twee variabelen
Verband tussen twee variabelen Inleiding Dit practicum sluit aan op hoofdstuk I-3 van het statistiekboek en geeft uitleg over het maken van kruistabellen, het berekenen van de correlatiecoëfficiënt en
Nadere informatieInleiding Deel I. Ontwikkelingsfase
Inleiding Door de toenemende globalisering en bijbehorende concurrentiegroei tussen bedrijven over de hele wereld, de economische recessie in veel landen, en de groeiende behoefte aan duurzame inzetbaarheid,
Nadere informatieDATA-ANALYSE I OEFENINGEN ACADEMIEJAAR 2000 2001. Feedback Praktische Proef
DATA-ANALYSE I OEFENINGEN ACADEMIEJAAR 2000 2001 Feedback Praktische Proef 1 Vooraf Het is onbegonnen werk om voor elke versie van de praktische proef een volledig uitgeschreven rapport te presenteren.
Nadere informatiebut no statistically significant differences
but no statistically significant differences Astma is een chronische aandoening, die niet te genezen is. Met de passende zorg kunnen symptomen tot een minimum worden gereduceerd en zou een astma patiënt
Nadere informatieImplementations of Tests on the Exogeneity of Selected Variables and Their Performance in Practice M. Pleus
Implementations of Tests on the Exogeneity of Selected Variables and Their Performance in Practice M. Pleus Dat economie in essentie geen experimentele wetenschap is maakt de econometrie tot een onmisbaar
Nadere informatieBijlage 5: Kwantitatieve analyse
Bijlage 5: Kwantitatieve analyse Deze bijlage bevat een beschrijving van de kwantitatieve analyse, zoals die is uitgevoerd op de 26 vragen in de vragenlijst. Analyses op het niveau van de (26) afzonderlijke
Nadere informatieExperimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle ECO 2011-2012 Hemmo Smit Wilhelm Wundt en William James 3 criteria voor Causaliteit (herhaling) 1. Covariantie: samenhang tussen variabelen aantonen 2.
Nadere informatieImplementatie, ervaringen, betrouwbaarheid en validiteit van het ZRM-supplement: Ouderschap
Implementatie, ervaringen, betrouwbaarheid en validiteit van het ZRM-supplement: Ouderschap Wijnand van den Boom en Matty de Wit GGD Amsterdam, Juli 2014 Klein Maar Fijn Project ZonMw Inhoud Inleiding
Nadere informatieItem-responstheorie (IRT)
Item-responstheorie (IRT) niet direct voor een dubbeltje, maar wel erg cool op het podium Ruth van Nispen 1 Caroline Terwee 2 1 Afdeling Oogheelkunde 2 Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek VU medisch
Nadere informatie(slope in het Engels) en het snijpunt met de y-as, b 0
8. Regressie Een introductie Al vaak is genoemd dat statistische modellen allemaal neerkomen op uitkomst = model + error. Dit model kun je ook gebruiken om de uitkomst te voorspellen, met een correlatie
Nadere informatieMarktonderzoek en kwaliteitsmeting nova uitzendbureau 2003-2004
Marktonderzoek en kwaliteitsmeting nova uitzendbureau 2003-2004 1 Inleiding 1.1 Achtergrond en doelstellingen nova heeft de afgelopen jaren haar dienstenpakket steeds verder uitgebreid. Het was nu tijd
Nadere informatie16. MANOVA. Overeenkomsten en verschillen met ANOVA. De theorie MANOVA
16. MANOVA MANOVA Multivariate variantieanalyse (MANOVA) kan gebruikt worden in een situatie waarin je meerdere afhankelijke variabelen hebt. Met MANOVA kan er 1 onafhankelijke variabele gebruikt worden
Nadere informatieBestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013
Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Bestuurskunde 1 Vak: Beleid en
Nadere informatieEen jaar na het winnen van de Prijs voor Examens. Marije Lesterhuis & Roos Van Gasse NVE congres 2019
Een jaar na het winnen van de Prijs voor Examens Marije Lesterhuis & Roos Van Gasse D-PAC Digital Platform for the Assessment of Competences Complexiteit Authenticiteit Aanleiding Aanleiding Problematiek
Nadere informatieOpgaven hoofdstuk 12 Enkelvoudige lineaire regressie
Opgaven hoofdstuk 12 Enkelvoudige lineaire regressie 12.1 Teken voor elk van de volgende gevallen de lijn die door de gegeven punten gaat. a. (1,1) en (5,5). b. (0,3) en (3,0) c. ( 1,1) en (4,2) d. ( 6,
Nadere informatieHill P.D., Humenick S.S. (1996). Development of the H&H Lactation Scale. Nursing Research, 45(3), 136-140.
H & H LACTATION SCALE (HHLS) Hill P.D., Humenick S.S. (1996). Development of the H&H Lactation Scale. Nursing Research, 45(3), 136-140. Meetinstrument H&H Lactation Scale Afkorting HHLS Auteur(s) Hill
Nadere informatieDe begeleider cliënt relatie vragenlijst
De begeleider cliënt relatie vragenlijst De relatie begeleider cliënt meten John Roeden, Anno Velema, Baalderborg Groep Introductie Positieve relatie tussen cliënt en begeleider belangrijk Levert een bijdrage
Nadere informatieSpreidingsdiagram, kleinste-kwadraten regressielijn, correlatiecoefficient
Opdracht 4a ----------- Spreidingsdiagram, kleinste-kwadraten regressielijn, correlatiecoefficient In 1738 werd in de haven van Stockholm voor een aantal landen voor elk land geregistreerd hoeveel schepen
Nadere informatieHoofdstuk 18. Verbanden tussen variabelen vaststellen en interpreteren
Hoofdstuk 18 Verbanden tussen variabelen vaststellen en interpreteren Analyse van verbanden Analyse van verbanden: bij de analyse van verbanden stel je vast of er een stabiel verband bestaat tussen twee
Nadere informatieCollege 2 Observeren en Meten
College 2 Observeren en Meten Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Observeren en Meten van Variabelen Betrouwbaarheid en Validiteit Dataverzamelingsmethoden Observeren en Meten
Nadere informatieAnalyserapport. CQI Fysiotherapie 2013. Stichting Miletus Barneveld, 22 mei 2013 Versie: 1.0 Auteur(s): Rosa Remmerswaal, Wijnand van Plaggenhoef
Analyserapport CQI Fysiotherapie 2013 Significant B.V. Thorbeckelaan 91 3771 ED Barneveld T 0342 40 52 40 KvK 39081506 info@significant.nl Stichting Miletus Barneveld, 22 mei 2013 Versie: 1.0 Auteur(s):
Nadere informatieEerste contactpersoon Dr. Jos van Loon Manager Arduin / onderzoeker en prof. aan de Vakgroep Orthopedagogiek Gent
Checklist Contactgegevens Onderstaand vult u de contactgegevens in van de eerste én tweede contactpersoon voor wanneer er vragen zijn over het instrument(en), de aangeleverde documentatie of anderszins.
Nadere informatieZelfstandig wonen binnen het huidige zorgklimaat
Zelfstandig wonen binnen het huidige zorgklimaat Naam: Sergio Bottse Studentnummer: 1339931 Datum: 8 juli 2016 Eerste begeleider: Clarine van Oel Tweede begeleider: Jelle Koolwijk Externe begeleider: Wido
Nadere informatieTECHNISCHE HANDLEIDING BEROEPSKEUZETEST ELEMENTAIRE BEROEPEN SOCIALE WERKPLAATS / LBO
TECHNISCHE HANDLEIDING BEROEPSKEUZETEST ELEMENTAIRE BEROEPEN SOCIALE WERKPLAATS / LBO INHOUDSOPGAVE TESTOVERZICHT Meetpretentie Kenmerken Samenstelling Toepassingsgebied Prijs TESTKENMERKEN Vraag die voor
Nadere informatieStatistiek: Spreiding en dispersie 6/12/2013. dr. Brenda Casteleyn
Statistiek: Spreiding en dispersie 6/12/2013 dr. Brenda Casteleyn dr. Brenda Casteleyn www.keu6.be Page 2 1. Theorie Met spreiding willen we in één getal uitdrukken hoe verspreid de gegevens zijn: in hoeveel
Nadere informatieStructural Equation Modeling
Workshop Structural Equation Modeling Eva Van den Bussche 2007 Overzicht Deel I: Theoretische kadering SEM Deel II: Introductie AMOS: Demonstratie Deel III: Practicum op basis van real-life datasets 2
Nadere informatieFormuleblad. Hoofdstuk 1: Gemiddelde berekenen: = x 1 + x 2 + x 3 + +x n / n Of: = 1/n Σ x i
Formuleblad Hoofdstuk 1: Gemiddelde berekenen: = x 1 + x 2 + x 3 + +x n / n Of: = 1/n Σ x i Plaats van de median berekenen: Oneven aantal observaties: (n+1)/2 Even aantal observaties: gemiddelde van de
Nadere informatieHoofdstuk 5: Steekproevendistributies
Hoofdstuk 5: Steekproevendistributies Inleiding Statistische gevolgtrekkingen worden gebruikt om conclusies over een populatie of proces te trekken op basis van data. Deze data wordt samengevat door middel
Nadere informatie1 Constructie van tests, schalen en vragenlijsten
1 Constructie van tests, schalen en vragenlijsten 1.1 Gebruik van de termen test en schaal Laten we eerst proberen de termen te stipuleren. Een meetinstrument is elke methode die leidt tot kwantitatieve
Nadere informatieAchtergronden bij het instrument
Achtergronden bij het instrument P E O P L E I M P R O V E P E R F O R M A N C E Computerweg 1, 3542 DP Utrecht Postbus 1087, 3600 BB Maarssen tel. 0346-55 90 10 fax 0346-55 90 15 www.picompany.nl servicedesk@picompany.nl
Nadere informatiePracticum Kwantitatieve Inhoudsanalyse
Januari 2015 Overzicht 1 Wat is kwantitatieve inhoudsanalyse? 2 Automatische inhoudsanalyse met AmCAT 3 Handmatig coderen met AmCAT 4 Tips voor de Thesis Kwantitatieve inhoudsanalyse ˆ Meting van tekst
Nadere informatieELEMENTAIRE INLEIDING SPSS-SYNTAX
ELEMENTAIRE INLEIDING SPSS-SYNTAX Ten behoeve van studenten Sociale Wetenschappen Vrije Universiteit Harry B.G. Ganzeboom Versie 5, 30 december 2014 Inhoud Verkeerde en goede gewoonten Waarom SPSS syntax
Nadere informatie3 Werkwijze Voordat een CQI meetinstrument mag worden ingezet voor reguliere metingen moet het meetinstrument in twee fases getest worden.
Procedure Psychometrische en discriminerend vermogen testfase Versie: 1.0 Datum: 01-04-2014 Code: PRO 04 Eigenaar: 1 Inleiding De richtlijnen en aanbevelingen voor de test naar de psychometrische en onderscheidende
Nadere informatie