De BTW-afwikkeling bij de verstrekking van zegels en waardebonnen wordt geregeld door de artikelen 20 en 21 Uitvoeringsbesluit OB.

Transcriptie

1

2 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d Nationale regelingen De BTW-afwikkeling bij de verstrekking van zegels en waardebonnen wordt geregeld door de artikelen 20 en 21 Uitvoeringsbesluit OB. Artikel 20 Uitvoeringsbesluit OB 1968 luidt als volgt: 1. In gevallen waarin bij de levering van goederen of het verrichten van diensten gratis zegels worden verstrekt die kunnen worden ingewisseld tegen geld of geldswaardige papieren ^ al dan niet met bijbetaling ^ wordt, in afwijking in zoverre van artikel 29, eerste lid, onderdeel b, van de wet, de belasting berekend overeenkomstig de hierna volgende regels: a. op de totale vergoeding of ontvangsten wordt niets in aftrek gebracht voor de verstrekte zegels; b. op de door een ondernemer in een tijdvak verschuldigde belasting brengt deze in mindering: 1³ ingeval de geldswaarde van de zegels pas te zijnen laste komt bij inwisseling van de zegels: de belasting over het bedrag van de in dat tijdvak bij hem ingewisselde zegels; 2³ ingeval de geldswaarde van de zegels reeds te zijnen laste komt voor de verstrekking van de zegels: de belasting over het bedrag van de in dat tijdvak door hem verstrekte zegels. 2. Onder zegels worden begrepen andere voorwerpen welke een soortgelijke functie vervullen. Artikel 21 Uitvoeringsbesluit OB 1968 luidt als volgt: 1. In gevallen waarin de ondernemer aan zijn afnemers bij de levering van goederen zegels (waardebonnen) verstrekt, welke bij hem of bij een andere ondernemer kunnen worden ingewisseld tegen goederen ^ al dan niet met bijbetaling ^ wordt de belasting berekend overeenkomstig de hierna volgende regels: a. op de totale vergoeding of ontvangsten voor de goederen waarbij de waardebonnen zijn verstrekt, wordt niets in aftrek gebracht voor de verstrekte waardebonnen; b. ter zake van de levering van goederen tegen inwisseling van de waardebonnen bedraagt de belasting: 1³ indien die goederen aan hetzelfde tarief zijn onderworpen als die waarbij de waardebonnen zijn verstrekt: dat tarief over de vergoeding zonder inbegrip van de waarde van waardebonnen; 2³ indien die goederen aan 19% zijn onderworpen en de goederen waarbij de waardebonnen zijn verstrekt, aan 6%: 19/119 van het bedrag van de bijbetaling en (19/119-6/106) van de resterende winkelwaarde; 3³ indien die goederen aan 6% zijn onderworpen en de goederen waarbij de waardebonnen zijn verstrekt, aan 19%: 6/106 van het bedrag van de bijbetaling, terwijl over de resterende winkelwaarde (19/119-6/106) aan belasting wordt teruggegeven. 2. Onder waardebonnen worden begrepen andere voorwerpen welke een soortgelijke functie vervullen. 39 Hb. BTW mei /2320

3 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d. 2. Administratieve voorschriften 2.1. He ng van omzetbelasting ten aanzien van het verstrekken van zegels en waardebonnen Resolutie van 13 mei 1987, nr , V-N 1987, blz. 1193, zoals die is herdrukt bij de resolutie van 4 augustus 1988, nr. VB , V-N 1988, blz Inleiding Bij resolutie van 13 november 1969, nr. B 69/19002, is onder meer een aantal richtlijnen gegeven met betrekking tot de he ng van omzetbelasting ten aanzien van zegels en waardebonnen die door een ondernemer bij de levering van goederen of het verrichten van diensten worden verstrekt en de klant bij inwisseling het recht geven op geld of geldswaardige papieren dan wel op goederen. In de aanschrijving zijn in het bijzonder de in de artikelen 20 en 21 van het Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 neergelegde zegelsystemen behandeld. Met ingang van 18 april 1987 is bij Besluit van 9 april 1987 (Stb. 1987, 158) de opzet van het in artikel 20 van het uitvoeringsbesluit vervatte zegelsysteem ingrijpend gewijzigd. Derhalve is het gewenst nader in te gaan op de aard van de wijziging alsmede op de uit deze wijziging in omzetbelastingtechnisch opzicht voor de betrokken ondernemers voortvloeiende consequenties. Het lijkt tevens nuttig in dit kader nog eens aandacht te besteden aan de andere zegelsystemen alsook aan de overige in voornoemde aanschrijving besproken onderwerpen, een en ander bezien in het licht van de huidige wetgeving. 2. De verstrekking van gratis zegels die bij inwisseling het recht geven op geld of geldswaardige papieren Artikel 20, lid 1, van het Uitvoeringsbesluit, een van artikel 29, lid 1, letter b, van de Wet op de omzetbelasting 1968 afwijkende bepaling, staat een vermindering van omzetbelasting toe en regelt de 39 Hb. BTW mei 2001

4

5

6

7

8 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d genomen. Deze regeling beoogt onder meer te voorkomen dat in gevallen waarin op de voet van het oude artikel 20 vermindering van omzetbelasting is genoten op basis van de verstrekte zegels, met toepassing van het gewijzigd artikel 20 ten aanzien van dezelfde zegels wederom een vermindering wordt geclaimd op basis van de inwisseling van deze zegels op of na 18 april Het bepaalde in artikel II sluit dan ook uitdrukkelijk deze mogelijkheid uit. Met betrekking tot de zegels die op of na 18 april 1987 worden verstrekt en niet zijn te onderscheiden van de zegels die voor dat tijdstip zijn verstrekt bevat artikel II eveneens een regeling. Deze regeling houdt in dat in dergelijke gevallen slechts de vermindering op basis van de ingewisselde zegels kan worden genoten, voorzover het totale aantal ingewisselde zegels het aantal voor 18 april 1987 verstrekte zegels overtreft. De na 18 april 1987 ingewisselde zegels worden derhalve geacht de voor dat tijdstip verstrekte zegels te zijn tot het moment waarop evenveel zegels zijn ingewisseld als dat er voor bedoeld tijdstip zijn verstrekt. 3. De verstrekking van zegels tegen betaling die bij inwisseling het recht geven op geld of geldswaardige papieren (de zgn. koopzegels) Per besteed bedrag kan de klant een spaarzegel van bijvoorbeeld 5 of 10 cent bij de winkelier kopen. Opgeplakt geven deze zegels recht op de uitbetaling van een zeker bedrag dat hoger is dan het bedrag dat de klant voor de zegels heeft betaald. Aangenomen kan worden dat het meerdere de zegelkorting vertegenwoordigt die de winkelier aan de klant geeft. Het bedrag dat de klant aan de winkelier voor de zegels heeft betaald behoort niet tot de belaste omzet van de winkelier, zodat deze dat bedrag op zijn kasontvangsten in mindering kan brengen. Dat bedrag is te bepalen door de voorraad ongebruikte zegels bij het begin van het belastingtijdvak te nemen, vermeerderd met de in dat tijdvak betrokken zegels en verminderd met de voorraad ongebruikte zegels aan het einde van het tijdvak, waarna het aldus verkregen aantal wordt vermenigvuldigd met het bedrag dat de klant per zegel moet voldoen. 3.1 Behandeling van de bij koopzegels verleende zegelkorting De in artikel 20 van het Uitvoeringsbesluit opgenomen regelingen hebben geen betrekking op de verstrekking van koopzegels. De wijze waarop bij koopzegels de zegelkorting wordt verleend komt evenwel in belangrijke mate overeen met de wijze waarop de korting bij gratis zegels wordt verstrekt, zodat een gelijke omzetbelastingtechnische behandeling is gerechtvaardigd. In deze omstandigheid is dan ook aanleiding gevonden goed te keuren dat voornoemde regelingen van overeenkomstige toepassing zijn op de bij koopzegels verleende korting. Dit betekent dat ter zake een vermindering van omzetbelasting wordt verleend op basis van de ingewisselde zegels, ingeval de zegelkorting pas bij inwisseling van de zegels voor rekening komt van de ondernemer en op basis van de verstrekte zegels, ingeval de zegelkorting reeds voor de verstrekking van de zegels voor rekening komt van de ondernemer. Laatstgenoemde omstandigheid kan zich slechts voordoen, indien de koopzegels worden verstrekt in een soortgelijk systeem als het traditionele zegelsysteem met een zegelcentrale, zoals hiervoor omschreven in punt 2.2. Overigens zij opgemerkt dat bij toepassing van de vermindering op basis van de verstrekte zegels uiteraard slechts rekening mag worden gehouden met de normale zegelkorting en niet met een, bij koopzegels wel eens voorkomend, eventueel te betalen bedrag aan rente. Voorts dient bij toepassing van beide regelingen te worden gehandeld met inachtneming van hetgeen in de overige punten van hoofdstuk 2 uiteen is gezet. 39 Hb. BTW mei /2320

9 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d. 4. De verstrekking van gratis zegels die bij inwisseling het recht geven op goederen (zgn. premieartikelen) In gevallen waarin gratis verstrekte zegels of waardebonnen uitsluitend tegen goederen inwisselbaar zijn (eventueel met een bijbetaling) en die goederen aan de klant worden geleverd door degene die hem ook de zegels heeft verstrekt, vindt artikel 21 van het Uitvoeringsbesluit toepassing. Met betrekking tot de keuze tussen geld en goederen wordt naar punt 2.5 verwezen. Indien de zegels worden verstrekt zowel bij goederen die aan het algemene tarief van 19% zijn onderworpen als bij goederen die naar het verlaagde tarief van 6% zijn belast, kan de op de voet van genoemd artikel te betalen c.q. terug te geven omzetbelasting van het verschil tussen 19/119 en 6/106 van de resterende winkelwaarde van de geleverde premieartikelen (de winkelwaarde verminderd met de bijbetaling) in dezelfde verhouding worden verdeeld als de verhouding bedraagt tussen de omzetten van de 19-percents- en de 6-percentsgoederen waarbij de zegels zijn verstrekt. 4.1 Inwisseling bij een andere ondernemer van gratis zegels die bij inwisseling het recht geven op goederen In gevallen waarin gratis verstrekte zegels of waardebonnen uitsluitend tegen goederen inwisselbaar zijn (eventueel met een bijbetaling) 39 Hb. BTW mei 2001

10

11

12

13

14

15

16

17

18 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d `Het basisbeginsel van het BTW-stelsel is dat enkel de eindverbruiker wordt belast. Derhalve kan de maatstaf van he ng van de aan de scus af te dragen BTW niet hoger zijn dan de door de eindverbruiker daadwerkelijk betaalde tegenprestatie, waarover de uiteindelijk de door hem verschuldigde BTW is berekend.' Aan de hand van enkele algemene aan de BTW-he ng ten grondslag liggende principes komt het Hof van Justitie tot de volgende conclusie: `Daaruit volgt, dat wanneer in elk afzonderlijk geval rekening wordt gehouden met het mechanisme van de BTW en de werking daarvan en met de rol van de tussenschakels, de scus in laatste instantie niet me e r kan ontvangen dan de eindverbruiker betaalt.' Beslissing Aan de hand van deze uitgangspunten, die voortkomen uit het streven de belastingneutraliteit te waarborgen, en door nog eens te benadrukken dat het bij de maatstaf van he ng gaat om de `werkelijk ontvangen tegenprestatie', trekt het Hof van Justitie de volgende consequentie: `dat (²) bij de berekening van de maatstaf van he ng van de BTW rekening moet worden gehouden met het geval van een belastingplichtige die met de eindverbruiker geen rechtstreekse relatie heeft, maar de eerste schakel is in een keten die bij de eindverbruiker eindigt, en die hem via de detailhandelaar korting verleent of hem rechtstreeks de waarde van de bonnen vergoedt. Anders zou de scus meer BTW ontvangen dan de eindverbruiker daadwerkelijk betaalt, en dat op kosten van de belastingplichtige.' Aan Elida Gibbs komt dus een vermindering van BTW toe. En overigens blijft de maatstaf van he ng voor alle tussenliggende schakels ongewijzigd. Daar doet immers de BTW-aftrekregeling haar werk, aldus het Hof van Justitie. Praktische betekenis Praktisch gezien betekent de beslissing van het Hof van Justitie dat een fabrikant als Elida Gibbs een vermindering van BTW mag claimen op zijn aangifte, zodra hij in verband met een door een klant ingewisselde korting- of geldterugbon een bedrag aan een detailhandelaar of rechtstreeks aan een klant betaalt. De vermindering komt dan neer op 19/ 119 (of 6/106 zo sprake is van een product dat is belast naar het verlaagde BTW-tarief) van het terugbetaalde kortingbedrag. De oorspronkelijk aan de detail- of groothandelaar uitgereikte factuur wordt niet aangepast. Ook de detailhandelaar zelf mag bij de berekening van de verschuldigde BTW generlei aftrek of vermindering toepassen. 39 Hb. BTW mei /2320

19 Zegelsystemen, waardebonnen, e.d. Nederlandse regelgeving De toepassing van de Nederlandse regelgeving (art. 8 Wet OB 1968 en de zegelregelingen van art. 20 en art. 21 Uitvoeringsbesluit OB 1968) zal niet tot een wezenlijk ander resultaat leiden. Tekenend is wat dat betreft de opmerking in de zegelresolutie van 13 mei 1987, nr , V-N 1987, blz. 1193, dat de vermindering van BTW uitsluitend toekomt aan de ondernemer die bij zijn leveringen en diensten gratis zegels verstrekt en te wiens laste daadwerkelijk en ook uiteindelijk de geldswaarde van de ingewisselde zegels komt Btw-he ng waardebonnen Inleiding Het Europese Hof van Justitie heeft een beslissing gegeven over de BTWhe ng bij waardebonnen die ter bevordering van de verkoop worden uitgegeven. Het gaat om het arrest van 24 oktober 1996, C-288/94, `Argos Distributors Ltd', V-N 1996, blz Achtergrond De belanghebbende in de procedure, Argos Distributors Ltd (een Britse onderneming), is een detailhandelsonderneming die haar goederen per catalogus aanbiedt en in haar, over het Verenigd Koninkrijk verspreide, toonzalen (meer dan 300) verkoopt. De goederen kunnen worden betaald door middel van waardebonnen die Argos in het kader van haar verkoopbevorderingsactie uitgeeft en verkoopt. De bonnen hebben de vorm van een gedrukt biljet waarop een bepaalde waarde is vermeld (er zijn vijf verschillende bonnen).volgens de gebruiksvoorwaarden kunnen de bonnen worden gebruikt als gehele of gedeeltelijke betaling van de producten of diensten die Argos tegen de in haar toonzalen aangegeven prijs verkoopt, maar kunnen zij niet, ook niet gedeeltelijk, worden verzilverd. In geval van diefstal kunnen de bonnen ongeldig worden verklaard en worden vervangen. Wijze bonnenuitgifte Argos verkoopt de bonnen hetzij voor een bedrag gelijk aan de nominale waarde ervan, hetzij met korting. De hoogte van de korting hangt af van de omvang van de bestelling. De voornaamste afnemers van de bonnen zijn bedrijven die ze vervolgens als aanmoedi- 39 Hb. BTW mei 2001

20

21

22

23

24

25

26