RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK

Transcriptie

1 t.'. ' :.: ,..

2 C z RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK Haringkade 1 Postbus 68 IJmuiden Tel. (02550) Afdeling: Biologisch Onderzoek Binnenvisserij r 1 Rapport: BESCHRIJVING VAN DE POPULATIES VAN SNOEKBAARS, BAARS, BRASEM, BLANKVOORN EN SPIERING IN HET MARKERMEER. N Auteur: L W.G. Cazemier (!! RIJKS. WA rers1aa r Z f?/zp Proiect Proiect leider: Datum van verschijnen: F&bruari 198T Inhoud: RU KSWATERSTML_. Dienst B!nnenwaterefl RtZA Maerlant AC Postbus AA LeiyStad De Directie van net RIVO is niet aansprakeli]7< voor gevolgsczade, alsmede voor schade welke voortvloeit uit de toepassing van de resultaten van werkzaamheden of andere gegevens verkregen van het RIVO; opdrachtgever vrijwaart het RIVO van aanspraken van derden in verband met deze toepassing.

3 INDELING Pag. INLEIDING 1 BESCHRIJVING VAN DE WERKWIJZE 2.1. Algemeen 2.2. Nadere toelichting SNOEKBAARS Paaitijd 3.2. Maandelijkse groei in eerste (en tweede) jaar 3.3. Groei 3.4. Lengtegewicht relatie 3.5. Totale mortaliteit 3.6. Visserijmortaliteit 3.7. Aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha Lengte frequentieverdeling per leeftijdsklasse BAARS etc.: zie snoekbaars BRASEM etc.: zie snoekbaars BLANKVOORN etc.: zie snoekbaars SPIERING etc.: zie snoekbaars AAL Lengtegewicht relatie LITERATUUR 10 DANKBETUIG ING 10 TABELLEN 11

4 1 INLEIDING Het rapport is door het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek (RIVO) opgesteld in opdracht van de Dienst Binnenwateren/RIZA (DBW/RIZA) van Rijkswaterstaat, ten behoeve van een studie naar de koolstofbalans van het Markermeer. Er wordt een beschrijving in gegeven van de gemiddelde populaties over langere termijn van vijf schubvissoorten in het Ijsselmeer, aangevuld met de lengtegewichtrelatie van aal in dit water. De betreffende soorten zijn snoekbaars, baars, brasem, blankvoorn en spiering. Van de aal is betrouwbare leeftijdsbepaling nog niet mogelijk, bovendien is de bestandsopname methodiek nog onvoldoende representatief waardoor geen adequate schatting van groei, dichtheid en mortaliteit is te geven. BESCHRIJVING VAN DE WERKWIJZE 2.1. Algemeen Het beschrijven van de populaties gebeurt hier aan de hand van de parameters abundantie, recruitment, mortaliteit, lengte frequentieverdeling, groei, lengtegewichtrelatie. Het gegevensbestand daarvoor bestaat uit uitkomsten van bestandsopnamen over een periode van ca. 10 jaar, van bepalingen van de groei van de soorten en de lengtegewichtrelaties. De bestandsopnamen zijn uitgevoerd met vistuigen. Elk vistuig is selectief en de mate en aard daarvan wordt betnvloed door veel factoren. Er is uit het gegevensbestand een keuze gemaakt wat betreft vistuigen en jaargetijde van de bemonstering, ten behoeve van de consistentie van de tijdreeks. Deze vistuigen waren de grote kuil (maaswijdte 20 mm) en staande netten (maaswijdte 101 mm). Nagenoeg alle bestandsopnamen zijn in oktober en november uitgevoerd. De abundantie van een soort of van een jaarklas hangt vooral af van recruitment en mortaliteit. Het recruitment is nogal wisselend, vooral ten gevolge van varirende sterfte in het eerste jaar. Welke factoren het aantal recruten bepalen is onvoldoende bekend. Aangenomen moet worden dat dichtheidsafhankelijke processen een rol spelen en dat over langere termijn het aantal recruten constant verondersteld kan worden. De mortaliteit welke voor de soorten is berekend heeft betrekking op de periode na recrutering. Sterfte wordt veroorzaakt door o.m. predatie, bevissing, ouderdom, ziekten en parasieten. In het rapport is de mortaliteit berekend aan de hand van de mate waarin jaarklassen aanwezig zijn in de vangsten der op nvo1gende bestandsopnamen. Op grond van een redenering (zie 2.2.) is aangenomen, dat de aantalsafname van de gemiddelde jaarklas beschreven kan worden door een constante mortaliteit voor de berekeningen te gebruiken. De verdeling van een leef tijdsklasse over lengteklassen kan

5 2 beschreven worden met een optimumkromme. Er is duidelijk sprake van een top met een spreiding naar beide kanten. De lengte frequentieverdelingen in dit rapport zijn afgeleid van gesommeerde vangsten uit proefbevissingen en de lengteleeftijdsleutels. De resultaten wijken over 't algemeen duidelijk af van de theoretische verdeling. Hier worden nagenoeg de uit de proefbevissingen afgeleide lengtefrequentieverdelingen weergegeven, aangezien het niet duidelijk is, in welke mate de werkelijke lengteverdelingen van de gehele Markermeerpopulaties het "ideale" model benaderen, doordat nogal wat processen hierop van invloed zijn. De belangrijkste invloed is de lengte afhankelijke sterfte door predatie en bevissing. In plaats van aantallen zijn percentages gebruikt in de tabellen. Bepalingen van de groei van vissoorten uit het Markermeer worden regelmatig uitgevoerd. Deze groei blijkt, ook over langere termijn gezien, tamelijk stabiel te zijn. De opgegeven groeicijfers duiden de gemiddelde lengte aan van een leeftijdsklasse aan het eind van de op nvolgende groeiseizoenen c.q. levensjaren. Gemiddeld genomen valt het groeiseizoen voor alle soorten tussen 1 april en 1 november. De gegevens die voor de lengteleef tijdsleutels van snoekbaars en baars zijn gebruikt, zijn wat de leeftijdsklassen 3 (tendele), 4, 5 en 6 betreft afkomstig uit een combinatie van IJsselmeer en Markermeer groei. Bij het verzamelen van materiaal voor deze bepaling in visafslagen en bij handelaren wordt over het algemeen niet met zekerheid bekend uit welke van de twee wateren de vissen afkomstig zijn. Het is hoogstonwaarschijnlijk dat de ware gemiddelde groei significant zou afwijken van de hier gegeven cijfers daaromtrent (tabellen 2 en 5). De gewichten in kg per ha. van de soorten zijn globaal bekend. Met de verhouding der aantallen in de leeftijdsklassen en de gemiddelde gewichten in deze klassen, zijn de benaderde werkelijke aantallen en gewichten, verdeeld over de leeftijdsklasse, berekend. Naast de hiervoor genoemde lengteverdeling in percentages binnen de leeftijdsklassen zijn niet nog eens de "werkelijke" aantallen per cmklasse per ha. weergegeven. Zonodig kunnen deze gemakkelijk worden afgeleid uit de procentuele verdelingen en de aantallen per leeftijdsklasse per ha Nadere toelichting Teneinde inzicht te verkrijgen in de getalsmatige sterkte van de leeftijdsklassen van de soorten, zijn de lengtefrequentieverdelingen van de vangsten bewerkt volgens de "catchcurve method" (Ricker, 1975) en volgens een modernere statistische variant daarop, "multiplicative model" (Shepherd and Nicholson, 1985). De gevangen aantallen per leeftijdsgroep worden bepaald door drie factoren: 1) het aantal aanwezige vissen in de populatie, vooral bepaald door het aantal recruten.

6 3 de sterfte tussen het moment de selectiviteit van het net c.q. leeftijdskiassen. van recrutering en de vangst. voor vissoort en lengteklassen, De opzet is, een beschrijving te geven van de gemiddelde samenstelling der populaties over een reeks van jaren. Voor de catchcurve methode wordt de som van de vangst over een aantal jaren als basis genomen. De muitiplicative modelling technique corrigeert expliciet voor varirende jaarklassterktes. Een nauwkeurig onderscheid tussen de factoren sterfte en netselectiviteit valt op grond van het huidige gegevensmateriaal niet met zekerheid te maken. Het lijkt alleszins redelijk te veronderstellen, dat de netselectiviteit voor zeer kleine en zeer grote vissen laag is, (ze worden dus relatief weinig gevangen) met daartussen een lengtetraject met een hogere selectiviteit. De selectiviteit voor vissen in dit middentraject zal een vrij constant verloop vertonen, zodat in dit traject de mortaliteit de belangrijke factor is die de vangsten bepaalt. De grenzen van het selectieneutrale lengtetraject, zullen uit de uitkomsten zelf bepaald moeten worden. De totale sterfte is opgebouwd uit natuurlijke en visserijsterfte. De natuurlijke sterfte wordt voor adulte vissen niet als sterk leeftijdsafhankelijk beschouwd en zal over meerdere jaren een vrij constant verloop vertonen. De visserijsterfte wordt voor de eenmaal vangbare lengteklassen ook vrij constant geacht. Daarom is het aannemelijk dat de totale sterftekans voor de vangbare lengteklassen min of meer constant is. Op grond van het voorgaande kan worden afgeleid, dat voor het traject waarvoor de berekende sterftekansen constant zijn, deze niet noemenswaard door de netselectiviteit beînvloed zijn en dus de sterftekans bekend is. Duidelijk bleek ook uit de berekeningen dat de geschatte waarden van Z (is in (N 1 /N), met N populatiegrootte aan begin van het jaar en N = aantal aan het eind van het jaar) voor vier van de vijf beschouwe vissoorten een middentraject vertoonden, waarin Z nauwelijks variert. Spiering vormt, als kortievende soort, de uitzondering. 3. SNOEKBAARS 3.1. Paaitijd In het Markermeer paait de snoekbaars doorgaans in de tweede helft van april tot begin mei Maandelijkse groei in eerste en tweede jaar De gemiddelde lengte toename per maand in het eerste en tweede jaar staat in tabel Groei De gemiddelde lengtegroei van de snoekbaars over langere termijn is opgenomen in tabel 2.

7 Lengtegewicht relatie De gemiddelde lengtegewicht relatie van snoekbaars in het IJsselmeer wordt weergegeven door: W = 0,006 L 3,100 W: gewicht in grammen; L: totale lengte in cm Totale inortaliteit De totale jaarlijkse mortaliteit van snoekbaars in het Markermeer ligt gemiddeld bij 88,9% (Z=2,2). Berekeningen wezen uit, dat het regel is, om dit sterftepercentage voor de gehele "verblijftijd" van een jaarklas te handhaven, behalve voor de eerste 3 jaren. In het tweede levensjaar is de mortaliteit geschat op 66,7% en in het derde op 64,0% Visserijinortaliteit Juveniele snoekbaars van ca. 7 cm tot ca. 15 cm ondervindt aanzienlijke sterfte door (schiet) fuiken. Naar schatting zou 3050% van de mortaliteit in de eerste zomer en najaar vanaf begin augustus, voor rekening van de fuiken komen. In de maanden maart en april van het tweede jaar gaat deze fuiksterfte aanvankelijk nog door, maar deze is doorgaans gering vergeleken bij het eerste jaar. De visserijmortaliteit zal in de rest van het tweede jaar en in de eerste helft van de derde zomer ook gering zijn. Aangezien een groot deel de nazomer en herfst van het derde jaar de minimum lengte van 42 cm bereikt, begint dan de vangst in de staande netten een grote rol te spelen. Reeds in het derde jaar en vervolgens in het vierde, vijfde en zesde jaar moet met een visserijmortaliteit van rond 80 % rekening worden gehouden. Vandaar dat snoekbaars ouder dan zes jaar nauwelijks voorkomt Aantal en gewicht per leef tijdsklasse per ha. Bij de beschrijving van aantallen en gewichten wordt er vanuit gegaan, dat het moment in beschouwing wordt genomen waarop de dieren verjaren, stel op de jaarwisseling. Tevens worden exemplaren van alle lengteklassen geacht gelijkmatig over het meer te zijn verdeeld. De gemiddelde totale lengte staat in tabel 2. der individuen per jaarklasse Het totaalgewicht aan vis per ha. in het Markermeer ligt nabij 300 kg. Hiervan is ruim 4% ca. 13 kg, snoekbaars. Deze 13 kg is naar rato verdeeld over alle aanwezige leeftijdsklassen (1 tot en met 6 jaar) met behulp van de cijfers voor Z (totale mortaliteit) en J. Zie voor de gegevens tabel 3. N.B. De waarden in de tabellen zijn niet afgerond, dit om verdere toepassing te vergemakkelijken.

8 Lengte frequentieverdeling per leef tijdsklasse Aan de hand van de lengteleeftijdsleutel en de lengtefrequentie van de vangst is de lengtefrequentieverdeling per leeftijdsklasse berekend. In tabel 14 staan de waargenomen relatieve aantallen per cm klasse. Zie ook de opmerkingen hierover in paragraaf BAARS 4.1. Paaitijd Baars paait in het Markermeer in de maand april, meestal in de tweede en derde decade Maandelijkse groei in de eerste 2 jaren De gemiddelde lengtegroei per maand van baars staat in tabel Groei De gemiddelde lengtegroei over langere termijn is vermeld in tabel Lengtegewicht relatie De gemiddelde lengtegewicht relatie van IJsselmeerbaars wordt weergegeven door: W = 0,005 L 3 ' Totale mortaliteit De totale mortaliteit van baars bleek bij gemiddeld 75 % per jaar te liggen (Z = 1,4), vanaf het begin 4 levensjaar. In het 2 en 3 e jaar is deze respectievelijk op 60% en 50% gesteld Visserij niortaliteit De Visserij mortaliteit is evenals die van snoekbaars hoog in het eerste jaar en begin tweede jaar (schietfuiken). Willemsen berekende deze mortaliteit op ca. 3050% in de lengteklasse van ca. 6 tot 8 cm. De staande nettenvisserij vangt baars ongeveer vanaf een lengte van ca. 25 cm vrij effectief weg. Vanaf de leeftijd van ca. 5 jaar moet dan ook met een visserij mortaliteit van ca. 60 % per jaar rekening worden gehouden Aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha. Van het totale gewicht aan vis per ha, ca. 300 kg, maakt baars nagenoeg 25% uit, ca. 75 kg per ha. Deze 75 kg is naar verhouding over de leeftijdsklassen verdeeld, zie tabel Lengte frequentieverdeling per leef tijdsklasse In tabel 16 staan de relatieve aantallen per cm klasse.

9 6 5. BRASEM 5.1. Paaitijd In het Markermeer paait brasem doorgaans in de laatste decade van mei, soms doorlopend tot in de eerste decade van juni Maandelijkse groei in het eerste jaar De gemiddelde lengtegroei per maand staat in tabel Groei De gemiddelde lengtegroei is vermeld in tabel 8. Deze is aan een recent monster (oktober en november 1983) bepaald, door middel van terugberekening. Dit geeft een goede indruk van de groei over langere termijn Lengtegewicht relatie De lengtegewicht relatie van brasem is ten naaste bij weer te geven door: W = 0,0053 L 3 ' Totale mortaliteit Voor de brasem is een mortaliteit berekend van 55% per jaar (Z=0,8) vanaf eind eerste jaar Visserij mortaliteit In de totale mortaliteit van 55% per jaar zit enige visserij mortaliteit door de staande netten en door pootvisonttrekking. De officiële aanvoer van dode en levende brasem samen is over de laatste 6 jaar gemiddeld 2,9 kg/ha. Het grootste deel ervan is langer dan 25 cm. Van deze laatste categorie is het gewicht per ha. ongeveer 18 kg, waarvan jaarlijks ruim 10 kg in totaal dood gaat; van deze 10 kg is 2,9 kg visserijsterfte volgens de officiële aanvoercijfers, dit is 29% van de totale sterfte. De visserijmortaliteit van kleinere brasem is onbeduidend, stel nihil Aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha. Uitgegaan is van een totaalgewicht aan brasem per ha. van 31 kg (10,2% van 300 kg/ha.). De 31 kg is naar evenredigheid verdeeld over de leeftijdsklassen 1 tlm 20, zie tabel Lengte frequentieverdeling per leeftijdsklasse De relatieve verdeling over de cmklassen is per leeftijdsklasse weergegeven in tabel 16.

10 7 6. BLANKVOORN 6.1. Paaitijd De paaitijd van blankvoorn valt meestal in de tweede en derde decade van mei Maandelijkse groei in het eerste jaar. De gemiddelde groei per maand gedurende het eerste jaar staat in tabel Groei De gemiddelde lengtegroei is bepaald aan een monster, genomen in november 1983, met behulp van terugberekening en is te vinden in tabel Lengtegewicht relatie De gewichten van blankvoorns van gemeten lengten zijn te bepalen aan de hand van de volgende formule W = 0,0046 L 3 ' Totale mortaliteit De bepaalde mortaliteit van blankvoorn vertoonde aanzienlijke spreiding. Een Z van 0,3 komt echter vrij goed overeen met de sterfte welke berekend kon worden voor het selectieneutrale traject. Dit betekent 26% sterfte per jaar. Het lijkt verantwoord dit sterftepercentage voor de gehele levensloop van een jaarklas toe te passen Visserijmortaliteit De sterfte door visserij is niet expliciet onderzocht. Wel is bekend dat juveniele cypriniden veel minder het slachtoffer worden van de schietfuiken dan snoekbaars en baars. De sterfte door visserij op 0 en 1jarige leeftijd wordt hier dan ook nihil geacht. Op latere leeftijd komt een klein deel van de voorn in fuiken, en een deel in staande netten. Deze laatste vangst is hoofdzakelijk de basis voor de aanvoer. Omtrent de aanvoer bestaan statistieken. Volgens deze is in 1980 tot en met 1985 gemiddeld 1,5 kg voorn per ha aangevoerd. De lengte van deze voorn ligt in verreweg de meeste gevallen boven 25 cm. Het totaalgewicht per ha. van deze groep is ca. 14 kg, waarvan ca. 3,6 kg in totaal doodgaat. De visserijsterfte, 1,5 kg per ha., bedraagt hiervan dus ca. 42 %. De sterfte door visserij van kleinere blankvoorn is Vrij klein en kan hier nihil worden geacht Aantal en gewicht per leeftijdsklasse per lia. Het totale gewicht aan blankvoorn per ha. is ongeveer 6,4% van 300 kg, dus ca. 19 kg. Deze hoeveelheid is naar rato over de opeenvolgende leeftijdsklassen verdeeld. Zie hiervoor tabel 10.

11 Lengte frequentieverdeling Aan de hand van kuilvangsten is de relatieve l.f.verdeling opgesteld. Bekend is, dat de kleinste exemplaren en die boven ca. 30 cm hierin ondervertegenwoordigd zijn. Gezien de gewichtsverdeling over de leeftijdsklassen, is het totale gewicht, dat onvoldoende gerepresenteerd wordt in de l.f.tabel, van gering belang in kwantitatieve zin. Zie tabel SPIERING 7.1. Paaitijd De paaitijd van spiering valt vroeg in het jaar, bij watertemperaturen van ca. 5 0 C. periode eind maart, begin april Maandelijkse groei in eerste jaar De gemiddelde lengtegroei per maand wordt vermeld in tabel Groei Omtrent de spieringgroei is in Nederland weinig bekend. Er worden exemplaren van ca. 15 cm en soms nog grotere gevangen. Deze zijn echter zeer schaars. Gesteld kan worden dat bijna elke jaarklas aan het eind van zijn tweede jaar bijna kwantitatief is gestorven. Het is nog niet gelukt een duidelijk beeld van de groei in het tweede jaar van de Markermeerspiering te krijgen Lengtegewicht relatie De lengtegewicht relatie van spiering luidt als volgt: W = 0,0056 L 2 ' Totale mortaliteit De spiering is een erg kortievende soort in het Markermeer. Zij paait al in het begin van het tweede levensjaar en vervolgens sterft de jaarklas in datzelfde jaar nagenoeg kwantitatief uit. Af en toe wordt 's zomers veel dode spiering drijvend aangetroffen. De sterfte in het tweede levensjaar kan wel op 99,9 worden gesteld Visserijmortaliteit De laatste jaren is er meer belangstelling voor de spiering gekomen van de zijde van de handel. De vangsten vinden eind maart, begin april plaats, tijdens de paaitrek. Buiten deze periode wordt nauwelijks spiering aangevoerd. Het gaat om tamelijk wisselende hoeveelheden, doch de vangst per ha. ligt in de orde van minimaal 8 kg per ha., deze bestaat dus bijna geheel uit exemplaren aan het begin van hun tweede jaar. Uit berekeningen volgt dat de visserijmortaliteit ca. 20 % bedraagt.

12 Aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha. Het totaalgewicht van spiering per ha. is ruim 13% van 300 kg of 40 kg/ha. Bij de jaarwisseling bestaat het spieringbestand nagenoeg geheel uit 1jarige exemplaren, met een gemiddeld gewicht van 1,8 g, dus in totaal ca stuks per ha Lengtefrequentie verdeling De lengteverdeling staat in tabel AAL Zoals in de inleiding al werd vermeld is de kennis omtrent de Markermeer aalpopulatie op essentiële punten momenteel nog onvoldoende om hier waarden voor parameters als groei, mortaliteit en abundantie te kunnen geven. Daarom wordt hier volstaan met de lengtegewicht relatie Lengtegewicht relatie W = 0,0028 L 2,811, voor lengtes van cm.

13 10 LITERATUUR Ricker, W.E., Computation and interpretation of biological statistics of fish populations. Bull. Fish. Res. Bd Can. 191, 382 pp. Shepherd, J.G. and M. D. Nicholson, 1985 Multiplicative modelling of catchatage data. ICES methods working group. Copenhagen. Nov Mimeo. DANKBETUIGING De auteur is zeer erkentelijk voor de medewerking die hij bij de totstandkoming van dit rapport heeft gekregen van Drs. J. Willemsen, Drs. W. Dekker, L. Schaap, J. van der Heul en W. Heermans, C. Klepper en P. Weber.

14 TABELLEN Overzicht tabelnummers SB B BR BV SP groei 1 e (en 2 e jaar) groei N/ha;N.W/ha tekst lengtefreq. verd Tabel 1 Maandelijkse gemiddelde lengtegroei snoekbaars in eerste en tweede jaar. maand a m j j a s o n jaar cumulatieve 0,6 1,4 3,2 7,3 11,6 14,0 14,4 14,5 l lengte (cm) 15,0 16,5 19,6 23,5 26,5 29,1 30,0 30,0 2e Gemiddelde lengtegroei van snoekbaars over langere termijn. leeftijd cumulatieve 14,5 30,0 43,1 49,8 55,9 61,3 lengte(cm) NB Snoekbaarzen ouder dan 6 jaar komen te weinig voor om een betrouwbare gemiddelde lengte van te kunnen bepalen. Tabel 3 Snoekbaars: aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha. leeftijd N W(kg) N. (kg) 1 64,5 0,024 1, ,5 0,228 4, ,7 0,700 5, ,9 1,095 0, ,1 1,567 0, ,01 2,086 0,021

15 12 Tabel 4 Maandelijkse gemiddelde lengtegroei van baars in eerste en tweede jaar. maand a in j j a s o n jaar cumulatieve 1,0 1,6 2,6 4,1 5,8 7,1 7,8 8,0 le lengte (cm) 8,3 8,9 9,8 11,3 12,9 14,1 14,8 15,0 2e Tabel 5 Gemiddelde lengtegroei van baars over langere termijn. leeftijd cumulatieve lengte (cm) Tabel 6 Baars: aantal en gewicht per leeftijdsklasse per ha. leeftijd N w (g) N. V (kg) ,42 5 5, , , , , , , , , , , , , , , , ,038 Tabel 7 Gemiddelde maandelijkse lengtegroei van brasem in het eerste jaar. maand m j j a s o n cumulatieve 1,2 2,2 4,4 6,7 8,0 8,2 8,3 lengte (cm)

16 13 Tabel 8 Brasem: gemiddelde lengtegroei en gewichtsgroei en verdeling van aantal en gewicht over de leeftijdsklassen per ha. leeftijd L(cm) N i(g) N.W. (kg) 1 8,3 323,541 4,6 1, ,2 145,594 32,0 4, ,6 65, ,0 7, ,6 29, ,1 6, ,9 13, ,5 4, ,7 5, ,5 2, ,0 2, ,4 1, ,7 1, ,7 0, ,5 0, ,2 0, ,3 0, ,4 0,242 11* 46,5 0, ,2 0, ,2 0, ,8 0, ,0 0, ,0 0, ,2 0, ,1 0, ,2 0, ,8 0, ,0 0, ,6 0, ,6 <0, ,5 0, ,0 <0, ,0 <0, ,2 <0, ,1 <0, ,3 <0, ,1 <0,001 * Vanaf 11e jaar deels op extrapolatie gebaseerd Tabel 9 Gemiddelde maandelijkse lengtegroei van blankvoorn in het eerste jaar. maand m j j a s o n cumulatieve 1,1 2,0 4,1 6,2 7,4 7,6 7,7 lengte (cm)

17 14 Tabel 11 Blankvoorn: gemiddelde lengtegroei en gewichtsgroei en verdeling van aantal en gewicht over de leeftijdsklassen per ha. leeftijd t(cm) N w (g) N.V. (kg) 1 7,7 44,397 4,0 0, ,2 32,854 18,4 0, ,7 24,312 42,6 1, ,3 17,991 84,4 1, ,7 13, ,8 2, ,9 9, ,9 2, ,4 7, ,9 1, ,7 5, ,6 2, ,8 3, ,3 1, ,0 2, ,6 1,334 11* 33,1 2, ,3 1, ,4 1, ,5 0, ,8 1, ,5 0, ,0 0, ,2 0, ,2 0, ,0 0, ,3 0, ,5 0,276 * Vanaf 11e jaar deel op extrapolatie gebaseerd Tabel 12 Gemiddelde maandelijkse lengtegroei van spiering in het eerste levensjaar. maand a m j j a s cumulatieve 0,6 2,3 4,2 5,5 6,4 7,0 lengte (cm) Tabel 13 Lengte frequentieverdeling spiering. l(cm) aantals percentage 4 0,01 5 2,1 6 28,3 7 35,1 8 19,2 Gebaseerd op stuks 9 12,2 10 2,8 11 0,3 12 0, ,01

18 Tabel 1 15 _I I Lengtefrequentieverdeling Snoekbaars per leeftijdsklasse in procenten _ mm. 1R1 MMEM mm mm mmm : = m mm mmm mmm mm mm mmm w mmm mmmm mm mm mmmm mm mm mmm w miei. II. S. S _ rh ui uit _. I i _ L m I! _!L L1 P =. mm _:"i w 1111 = _ mmm mmm mmmm _

19 Geevens omtrent Pos in het Markermeer Paaitijd :apriljuni,hoofdzakelijk in mei Groei T leeftijd gem.lengte 6,0 9,5 11,0 11,8 monster van 139 dieren uit Hoornse Hop en Gooimeer van 5 en 6 jarigen zijn onvoldoende aangetroffen Lengtegew.relatie zie bijgaande figuur;er is nog geen formule beschikbaar Mortaliteit Onbekend,doordat er te weinig onderzoek aan deze vis is gedaan na 6 jaar lijkt een jaarklas zo goed als uitgestorven Viss.mort. gering,er wordt niet op gevist. Gewicht/ha: ca. 110 kg per ha geschat Aantal/ha : onbekend;berekening hangt samen met het mortaliteitsverloop Lengte freq:zie bijgaande lijst.

20 4 T ' t t t t

21 Datum jt _2iJ/7 / /01 _t

22 16 Tabel 15 Lengtefrequentieverdeling Baars per leeftijdsklasse in procenten.! Leeftijdsklasse mmm _I J. _ _ S 5 S_S _ 515 _I RI mmm I I!I iiii _ mm IIEI mm mm _ss _ mmmmmm If ni Mmmm I IR _ :

23 Tabel 16 1 T Lenteverdelin ner leeft dsk1c 4r4 _I_tIn J IJ mmm MMMMMM _RJ _III If _ J mmm _JtI _In I MMMMM _ Mmmm _ 1 iii _I _I _ mmm mm mm _ mm w _ mmm mmm = uiit mmm _ :_:_.:::'::

24 8 1 Tabel 17 Lengteverdeling per leefti.dsk1asse van Blankvoornin rn1n Leeftij d sklasse 1 momom!i w;! mmm I _. i mmm m mmmmmm I am _ mm w w mmm Emmm mmm ii q 1 T _ 1_ MMM mmm _ mmmmm 2~

25 21 ;S F~S, ' ' ',. ' ""! 1. 52, J<ër.t k, wil',.. 4.:&.. w ' _f 1 L 'r i : '4, ': ',7..k. 4 1g ; '. ' Lt ' ti tot +_ ' EEN 'r jp. (. i : " 711 _% ç ' 4 0.'.,f» t.' t ' r.,ç r. '....,. t ok :? ' Zal 4 t * t r', t' t ( '. r' \I 1.,L L'.. ' 'r.. ly 07 war.t T S t : tt

26