Beste leerkracht/begeleider

Transcriptie

1 Beste leerkracht/begeleider Dank je omdat je hebt gekozen om deel te nemen aan ons natuurleerpad van Dappertje de duif. Graag sturen wij u deze informatie door zodat je het bezoek zo goed mogelijk kan plannen. In het herfsthol wordt het verhaal verteld van Dappertje, de duif. Bij één van zijn stunts heeft hij z n poot gebroken waardoor hij de post niet meer kan rondbrengen in het bos. Aan de kinderen wordt er gevraagd of zij dit voor hem willen doen. Ze krijgen een tasje waarin 12 briefjes zitten die zij in het park mogen posten. Bij elke brievenbus is een educatieve opdracht voorzien. Wanneer deze opdracht volbracht is, mogen ze een puzzelstuk meenemen. Na de tocht verzamelen de kinderen terug in het herfsthol. Daar mogen ze de puzzelstukken die ze uit het park meegenomen hebben op een grote tekening plakken. Daarna volgt een verrassing... Praktisch Je kan je klas in maximum 4 groepen indelen afhankelijk van het aantal natuurouders/belegeleiders die meekomen. Er is GEEN begeleiding voorzien van ons. Er zijn 25 brieventasjes voorzien. De groepen starten meestal om 9u. Na een korte uitleg start de wandeling. Deze duurt ongeveer 1u30. De groepen die een halve dag blijven, eindigen de tocht om 11u15, zodat er nog 15 min. overblijven voor de afsluiter. Elke opdracht is opgebouwd van gemakkelijk naar moeilijk. Je bepaalt zelf het niveau van je groep. De spelletjes die aan elke opdracht gekoppeld zijn, kunnen met alle leeftijden gespeeld worden. Op de volgende pagina s vind je de opdrachten die je in het bos zal terugvinden. Indien je dit wenst kan je deze al eens laten lezen aan ouders/collega s die de wandeling helpen begeleiden. Veel plezier en tot binnenkort! De boerinnen van de Campagne

2 Prikkers in het bos Op deze plaats houdt onze egel graag zijn winterslaap. Hij houdt niet echt van de kou en daarom slaapt hij van oktober tot maart of april. Egels hebben stekels op hun lijf. Die kunnen ze uitsteken als ze iets onverwachts horen. Opdracht voor de begeleider: maak een onverwachts geluid, de kinderen moeten hun handen in de lucht steken. Kist met egels en wasknijpers In de kist zitten egeltjes met stekels (wasknijpers) De kinderen mogen evenveel takjes zoeken als er stekels op de rug van de egel staan. Welke egel heeft de meeste stekels? Welke egel heeft er het minst? Zoek je nog andere prikkers in het bos? (hulst, tamme kastanje) Wat horen we hier? Sluit allemaal de ogen en luister Wat horen we? Van waar komen de geluiden, wijs de richting aan. Welke geluiden komen van de dieren van de boerderij, welke geluiden komen van dieren uit het park? Kunnen jullie het geluid van een dier nadoen? Welke dieren horen we hier het meest? Waarom maken zij geluiden? Welke geluiden maken mensen? Mogen wij in de natuur lawaai maken? Horen wij de wind? Maak zelf eens wind! Maak eens geluid met de instrumenten. Vorm een orkest. De begeleider is dirigent. Instrumenten Tip: Je kan de kinderen ook zelf wind laten maken. Laat ze blazen op een blaadje en kijk wat er gebeurt. Info : De wind zelf kunnen we niet horen. We horen wel wat hij laat bewegen, bv. Blaadjes ritselen, deur die dicht waait, kier in het raam, takken die kraken...

3 Wat ligt hier op de grond? Hier staan heel veel beuken. Vinden jullie een blaadje van de beuk? Liggen er nog nootjes? Neem Erik, de eekhoorn uit de kist. Erik vraagt: Wat doet een eekhoorn allemaal? Spring op en neer als een eekhoorn. Wie durft, ga op de boomstronk staan en spring eraf. Eekhoorns verstoppen hun voorraden met eten, maar moeten goed onthouden waar ze die gelaten hadden. Dat is niet altijd gemakkelijk. Zoek nu zelf 5 voorwerpen (kleuters), of 10 voorwerpen (1ste -2de ljr). Bv. Takjes, bladeren, noten, Leg ze op een doek. Leg er vervolgens een ander doek over. De kinderen moeten proberen zoveel mogelijk dezelfde voorwerpen te vinden. (memoryspel) handpop eekhoorn prent beuk doeken In de herfst stopt de eekhoorn allerlei vruchten weg. In de grond, maar ook in holten van een boom. Als het winter is, zoekt hij die plekjes weer op, ook al vindt hij ze niet altijd terug. Hij eet vooral zaden, noten en bessen. Wie zit hier verstopt? Wat zien we hier? Hier stond ooit een grote boom, nu blijft er alleen nog maar restjes over. Wie ruimt dit op? Ga eens goed kijken en ga met het schopje in de grond wriemelen. Vinden jullie hier kleine vriendjes die het bos helpen opruimen? De kinderen mogen de aarde in de witte bakken scheppen en met een vergrootglas onderzoeken. Knijp eens in de aarde en ruik eraan. Neem Jerom de regenworm. Waar verstopt hij zich? Wat eet hij? loeppotjes, vergrootglazen, handpop regenworm schopjes, witte bakken Wriemelbeestjes die je kan vinden zijn: oorwormen, duizendpoten, miljoenpoten, regenwormen... Regenwormen zorgen voor verluchting van de grond en eten bladeren op.

4 Verschillende vormen Neem de houten bladeren uit de kist. Leg ze op de grond. Zijn ze allemaal hetzelfde? Zoek blaadjes met dezelfde vorm. Voel eens aan de rand van de bladeren. Sommige bladeren hebben de vorm van een hand (esdoorn), anderen zijn net een veer (tamme kastanje) of een hartje (linde). Er zijn bladeren waarvan de rand stekels (hulst) of golfjes (eik)heeft. Het blad van de lijsterbes is samengesteld uit kleine blaadjes. Weet je van welke boom/struik deze bladeren zijn? houten vormen Hulst verliest, net zoals naaldbomen, zijn bladeren niet tijdens de herfst. Hulstblaadjes worden vaak gebruikt als decoratie met Kerstmis. Bijvoorbeeld om kerststukjes mee te maken. Vind je een struik waarvan de blaadjes prikken? Ken je zijn naam? Ben ik wild of tam? Laat de kinderen voorzichtig aan een bolster voelen. Open hem en kijk wat erin zit. Wie lust graag kastanjes? Hoe ziet de kastanje eruit? Welke kleur heeft hij? Neem een wilde kastanje uit de kist en vergelijk hem met de tamme. Hoe zien we nu welke we mogen opeten. Snij een kastanje in stukjes en laat de kinderen proeven. Zoek het blad van de tamme kastanje. Voel aan de rand. Vergelijk het met het blad van de wilde kastanje (zie kist). Het woord tam betekent het tegenovergestelde van wild. Laat de kinderen afwisselend wild zijn (rondlopen, springen) en vervolgens tam (stil, niet bewegen) mes blad van wilde & tamme kastanje + vrucht Een tamme kastanje herken je gemakkelijk aan het witte pluimpje.

5 Hoeveel kleuren vinden we in het bos? Kijk eens goed rond. Welke kleuren zien we allemaal? Raap allerlei dingen op zonder iets af te kraken of kapot te maken. Leg dit allemaal samen en probeer dezelfde kleuren bij elkaar te leggen. Wanneer alles samen ligt gaan we er rond staan en kijken we naar het kleurenpallet. Was het gemakkelijk om dezelfde kleuren bij elkaar te leggen? Zijn alle groene, gele, bruine... kleuren hetzelfde? Maak samen met de kinderen een kunstwerk van blaadjes en takjes. Tip: Loofbomen verliezen hun blaadjes in de herfst. Er bestaan ook bomen die hun blaadjes niet verliezen. Kijk eens in de omgeving (hulst, naaldbomen) Maak eerst een kader van takken om het kunstwerk in te leggen. Wat kunnen we voelen? In dit stuk van het bos staan heel veel verschillende soorten bomen. Zijn alle stammen gelijk? Wat voelen en zien we? Laat de kinderen nu aan de stammen van de bomen voelen. Het voelt (glad, hard, ruw ). Ruik er ook eens aan. Maak samen met de kinderen een afdruk van de stam met een vetkrijtje. Blinddoek een kind bij de bank. Een ander kind laat hem/haar voelen aan de schors van 2 bomen. Ga terug naar de bank, doe de blinddoek af en vraag of het de boom kan terugvinden. papier, vetkrijt Tip: blinddoek eventueel ook eens de begeleider De schorsafdrukken mag je meenemen naar de klas.

6 9. De spin Wat zien we hier? Wie heeft dit gemaakt? Hoeveel pootjes hebben spinnen? Toon dit op je vingers? Waarom maken spinnen een web? Wat eten ze? Spinnen kriebelen. Kriebel eens in je hand, kriebel eens naar elkaar. Zoek iets waarmee je kan kriebelen. Kijk eens goed rond. Vind je in de buurt een echt spinnenweb? Speel spin: laat de kinderen door het web kruipen zonder de draden te raken. Wie een draad raakt, wordt opgegeten door de spin. touw Spinnen zijn geen insecten. Ze hebben 8 poten (insecten hebben er maar 6). Spinnen maken een web van kleverige draden, spinrag genaamd. Ze gebruiken hun web om insecten te vangen. Op een grote paddenstoel Wat vinden we hier onder aan de stam van de boom? Welke kleuren hebben ze? Ruik er eens aan. Mogen wij deze zomaar plukken? Geef een spiegeltje aan de kinderen en laat ze eens naar zichzelf kijken en naar hun vriendjes. Zijn wij allemaal hetzelfde? Kijk eens met een spiegeltje naar de onderkant van de paddenstoel, wat zie je? Zing samen het liedje: Op een grote paddenstoel. spiegeltjes, tekst van het lied+gedicht Paddenstoelen zijn de vuilnismannen van het bos. Zij ruimen dode takken en blaadjes op. Praat met de kinderen over kabouters. Waarom denken we dat kabouters in paddenstoelen wonen. Is dat zo? Kunnen we ze zien?

7 Hoe sterk zijn bomen? Ga naar de plek met de oude beuken. Neem dit kaartje mee. Probeer de boom maar eens om te duwen. Probeer maar eens, lukt het? Vallen bomen snel om? Wie van jullie is zo sterk als een boom? Zoek de dikste beuk. Hoeveel kinderen zijn er nodig om volledig rond de boom te kunnen? Meet eens met jullie handen. Bomen staan stevig in de grond dankzij hun wortels. Via deze wortels halen zij water uit de grond waardoor de boom kan groeien. Nu gaan we boom spelen. Eerst is er weinig wind, maar daarna begint de wind harder en harder te waaien. Laat de kinderen op het einde zoveel mogelijk blaadjes verzamelen in hun handen en door de lucht gooien. Winterslaap Sommige dieren starten in de herfst met een winterslaap. Weten jullie wat dit is? De egel, de vleermuis, de schildpad, al deze dieren slapen ongeveer van oktober tot en met maart. Op het einde van de zomer eten deze dieren heel veel, zodat ze een hele lange tijd geen honger hebben. Nu gaan wij een winterslaap houden. Leg de jute open. Eerst mag je iets lekkers zoeken in de kist en opeten (zodat ze geen honger krijgen tijdens hun winterslaap) Laat de kinderen nu heel hard lopen. Wanneer ze stilstaan, klopt hun hart zeer snel. Om aan je winterslaap te beginnen, moet je heel rustig zijn. Ga allemaal op de jute zitten en kom tot rust. Laat de kinderen in slaap vallen, maak ze wakker, laat ze slapen, maak ze wakker, enz... Materiaal Jute koekjes Bij een winterslaap slapen dieren voor een langere periode. Sommige dieren houden een winterrust. Deze dieren doen het gewoon kalmer aan en slapen veel, maar niet aan één stuk door. Bv. de eekhoorn