Jaarverslag Districtscommissie Noord-Holland 2012 Vereniging Natuurmonumenten. Een terugblik op 2012 en een blik vooruit naar 2013

Transcriptie

1 Vereniging Natuurmonumenten Een terugblik op 2012 en een blik vooruit naar maart 2013 Landgoed Beeckestijn, Velsen, Noord-Holland Foto Natuurmonumenten - Ferry Siemensma

2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Taken en samenstelling van de Districtscommissie Noord-Holland 4 2. Activiteiten van de DC en thema's in Bijeenkomsten van de Verenigingsraad Contacten met de leden over beleid of ontwikkelingen in de gebieden 8 Natuurmonumenten en de Waddenzee: hoe denkt U erover? 8 Natuurmonumenten en het Zwanenwater: hoe denkt U erover? 9 Jaarvergadering 2012 DC Noord-Holland 10 Website en klankbordgroep 10 Dialoog en excursie met de klankbordgroep Noord-Holland 12 Waardering Gooise Buitenplaatsen Financiën van de Districtscommissie Een blik vooruit 14 Bijlage: De districtscommissie Noord-Holland stelt zich voor 15 2

3 Voorwoord In ons vorige verslag schreven we over Het Nieuwe Natuurmonumenten en bij al ons optimisme waren wij ons er terdege van bewust dat de veranderingen die ons voor ogen staan zeker niet van de ene op de andere dag te realiseren zouden zijn. Natuurmonumenten is een grote vereniging en om alle neuzen in dezelfde nieuwe richting te krijgen vergt vanzelfsprekend de nodige inspanning. Inmiddels spreken we weer als vanouds over (de Vereniging) Natuurmonumenten. Daaruit mag blijken dat de voorgestelde andere aanpak nu breed gedragen wordt in de hele organisatie en dat wij met de invoering van de wijzigingen op de goede weg zijn. Als leden van onze vereniging heeft u daarvan hopelijk ook al het een en ander ervaren. Zo heeft u kennis kunnen maken met het nieuwe blad Puur Natuur, een verfrissend nieuw magazine. Het is al in de prijzen gevallen en ook uw reacties zijn overwegend zeer positief. De Districtscommissies zijn in het blad wat mager bedeeld, maar u weet dat u ons kunt vinden via de eveneens vernieuwde website van Natuurmonumenten: De veranderingen gaan zeker ook niet aan de Districtscommissie voorbij. Tijdens twee zaterdagochtenden bij het nieuwe bezoekerscentrum Stadzigt heeft de commissie zich intensief gebogen over de vraag wat ze voor ons, onze werkwijze en ons werkterrein betekenen. Zo zijn een aantal commissieleden benoemd tot vaste contactpersoon voor onze terreinbeheerders in Noord-Holland en deze werkwijze begint zijn vruchten af te werpen. Er is duidelijk sprake van een betere informatiestroom over en weer en de DC wordt betrokken bij activiteiten in de verschillende eenheden. In dit verslag leest u hierover meer. Onze commissie is mede-initiatiefnemer geweest om te komen tot een beter functioneren van de Verenigingsraad, het hoogste orgaan binnen Natuurmonumenten. Dankzij bijdragen van alle districtscommissies in het land en constructief overleg met bestuur en directie kan ook hier begin 2013 een nieuwe wijze van werken worden geïmplementeerd. Natuurmonumenten wil terug naar zijn wortels: een beweging van mensen met hart voor de natuur en spreekbuis voor de hele natuur in Nederland. In dat kader valt heel goed te plaatsen dat wij ons ook bezighouden met bijvoorbeeld de Waddenzee (formeel geen terrein van Natuurmonumenten), of initiatieven nemen om onze leden te informeren over het geweldige droomproject Markerwadden ( We zijn er nog lang niet; de veranderingen die Natuurmonumenten doormaakt vormen een voortdurend leerproces. En wij hebben zeker niet de wijsheid in pacht. Daarom rekenen wij op uw voortdurende kritische inbreng. U kunt zich daarvoor bijvoorbeeld aanmelden voor onze actieve klankbordgroep. Wanneer ik dit schrijf beleven wij onze eerste echte lentedag van Van harte wens ik u weer veel onvergetelijke belevenissen in onze prachtige natuur. Fred van Sprang Voorzitter 3

4 1. Taken en samenstelling van de Districtscommissie Noord-Holland De districtscommissie (DC) Noord-Holland bestaat uit 9 leden en (meestal) 1 of meer kandidaatleden. Samen vertegenwoordigen wij, als vrijwilligers, de bijna leden van Natuurmonumenten in de provincie. De stad Amsterdam heeft een eigen districtscommissie. Belangrijkste taken van de DC Noord-Holland: Beïnvloeden en controleren van het beleid van Natuurmonumenten in de Verenigingsraad en via andere bijeenkomsten. Samen met de andere districtscommissies nemen we deel aan de Verenigingsraad. Deze komt 2 keer per jaar bijeen. Hierbij wisselen we met het bestuur van gedachten over beleidszaken. Ook beoordelen we het beleid van het bestuur en controleren we of gemaakte afspraken nagekomen zijn. Eventueel dienen we zelf onderwerpen in die wij belangrijk vinden om behandeld te worden. Vertegenwoordigen van de leden. Om dit zo goed mogelijk te doen zoeken we op allerlei manieren contact met de leden in Noord- Holland, via de klankbordgroep, de website, en door deelname aan, of het organiseren van, bijeenkomsten voor leden en omwonenden. Daarnaast houden we eenmaal per jaar een algemene ledenvergadering. We informeren u dan over de belangrijkste thema s. Ook worden de kandidaten voor het DC-lidmaatschap aan u voorgesteld en bij voldoende steun van de aanwezigen benoemd voor een periode van vier jaar. Overigens zijn alle vergaderingen van uw DC openbaar voor u als Noord-Hollands lid. U kunt zich daarvoor opgeven via onze contactpersoon Esther de Haan, per dcnoord-holland@natuurmonumenten.nl). Meedenken over over alle ontwikkelingen in onze provincie. We hebben regelmatig contact met de beheerders van de natuurgebieden, andere medewerkers van Natuurmonumenten, en het bestuur. Bij de meeste DC vergaderingen is iemand van hen aanwezig om mee van gedachten te wisselen. Momenteel (maart 2013) bestaat de DC Noord-Holland uit 9 leden en 1 kandidaat-lid. In de bijlage van dit jaarverslag stellen wij ons op meer persoonlijke wijze aan u voor. Hieronder alvast een kort overzicht, met het jaar van benoeming. Fred van Sprang Voorzitter 2006 Esther de Haan Contactpersoon 2006 Nico Stoffels Algemeen lid 2006 Anne Marie de Rover Secretaris 2009 Otto Magel Algemeen lid 2009 Enrico van Dijk Algemeen lid 2009 Rob van Gerve Penningmeester 2010 Klaas de Jong Algemeen lid 2011 Leon Benders Algemeen lid 2012 Desiree Vermeulen Kandidaat-lid sinds oktober 2012 Leden van de districtscommissie kunnen 2 keer achter elkaar benoemd worden voor een termijn van 4 jaar. 4

5 2. Activiteiten van de DC en thema's in 2012 De DC kwam gemiddeld 1 keer per maand bijeen. Naast de reguliere vergaderingen van de DC en de Verenigingsraad werkten we in kleinere teams van 2 of 3 personen samen om bijeenkomsten te organiseren voor de leden en voor omwonenden van de gebieden in Noord- Holland. In dit jaarverslag proberen we een beeld te geven van al onze activiteiten in 2012, waarbij het zwaartepunt, net als in 2011, bij het contact met de achterban van Natuurmonumenten lag. 2.1 Bijeenkomsten van de Verenigingsraad In 2012 waren er de 2 vaste Verenigingsraadvergaderingen in april en november. Uiteraard waren wij daar als uw vertegenwoordiging bij. Hieronder een korte samenvatting van de belangrijkste agendapunten op deze dagen. Verenigingsraad april 2012 Concept Natuurvisie In de ochtend is in groepjes gediscussieerd over de conceptversie van de nieuwe Natuurvisie van Natuurmonumenten. In deze visie schetst de Vereniging een beeld van haar opvatting van natuur in Nederland in het jaar De nadruk zal meer komen te liggen op het realiseren van completere landschappen dan op de beperkte omvang van de eigen gebieden. De uitkomsten van de discussies in groepen is meegenomen in de verbeterde versie van de Natuurvisie. De Verenigingsraad bespreekt de visie wederom in november Het jaarverslag en de jaarrekening 2011 In 2011 zijn de inkomsten 106,4 miljoen euro en de bestedingen 103,4 miljoen euro, resulterend in 3 miljoen euro positief. Meevallers zijn een 7 miljoen hoger subsidiebedrag dan begroot, de 1,1 miljoen euro hogere giften en nalatenschappen en de extra opbrengsten uit acties derden waaronder de Nationale Postcode Loterij met 3 miljoen euro. Tegenvaller is het koersverlies op de effecten ter grootte van 3,4 miljoen euro. Ondanks de maatschappelijke tegenwind is er ha. terrein verworven. Het ledenaantal is in 2011 met afgenomen tot Het aantal vrijwilligers bedroeg De conclusie is dat we als Vereniging er stevig voor staan, mede doordat de kosten goed in de gaten gehouden zijn. Evaluatie gebouwenbeheer In deze evaluatie kwamen vooral organisatorische en operationele punten naar voren die verbeterd zouden kunnen worden. De gebouwen zelf staan er redelijk bij. Er is beleid voor het gebouwenbeheer, dat er in het kort op neer komt dat Natuurmonumenten er naar streeft het gebouw te verkopen en de grond in erfpacht uit te geven. Voor elk gebouw wordt nagegaan welke bestemming het zou kunnen krijgen in het licht van het verbinden van mensen met Natuurmonumenten. Nieuwe opzet bestuur en Verenigingsraad: start discussie De Verenigingsraad was het eens met het verkleinen van het bestuur, het instellen van 3 bestuurscommissies (financiën, beheer, communicatie en marketing), het zoeken van bestuursleden met passend profiel bij deze commissies en als laatste het zodanig voorbereiden van besluiten door deze commissies dat behandeling in het bestuur minder tijd kost, wat meer ruimte laat voor strategische onderwerpen. Er waren echter weinig voorstanders voor het 5

6 verkleinen van de Verenigingsraad. De raad was ook van mening dat er tijdens de vergaderingen te weinig ruimte is voor een gedachtewisseling. Dit zou verbeterd kunnen worden door in het ochtendprogramma specifieke uurtjes te reserveren voor de dialoog over bepaalde punten. Ook vond men dat de Verenigingsraad over hoofdlijnen moet gaan en niet over details. De Verenigingsraad heeft sindsdien zelf het initiatief genomen om een voorstel te maken over het beter laten functioneren van de raad. Voortgang veranderproces van Het Nieuwe Natuurmonumenten In 2011 werd voornamelijk geoefend met pilots. In 2012 wordt de oogst van het leerproces verwerkt in het meerjarenplan en in 2013 zal wat er geleerd is organisatiebreed toegepast worden. Themaoverleg: nieuw onderwerp Het onderwerp voor het jaarlijkse themaoverleg van de Verenigingsraad is gekozen. In 2013 zal dit gaan over Ondernemen. Verenigingsraad november 2012 Dit was de laatste vergadering die Jan Jaap de Graeff bijwoonde als algemeen directeur van Natuurmonumenten. Tussen de agendapunten door spraken enkele Verenigingsraadsleden hem toe. Het functioneren van de Verenigingsraad In de ochtend is in groepen gediscussieerd over het veranderen van de werkwijze van de Verenigingsraad. Belangrijkste punt is het kiezen van onderwerpen voor de strategische agenda. Dit zijn zaken die de kern van Natuurmonumenten raken waarbij de Verenigingsraad in vroeg stadium betrokken wil worden bij het opstellen van beleid. Ook is het idee van vaste, en ad hoc, commissies besproken: groepjes Verenigingsraadsleden die onderwerpen in detail bekijken en voorbereiden voor vlotte plenaire besluitvorming. De bijdragen van de groepen zijn meegenomen bij het opstellen van een door en namens de raad te maken voorstel voor een nieuwe werkwijze van de Verenigingsraad en bestuur. De Natuurvisie Er lag een nieuwe versie van de Natuurvisie voor ter besluitvorming. Het bestuur lichtte toe dat er verwarring is over de term landschap: de kern is dat het gaat om verbetering van de natuur. Landschap is de drager van een gezonde natuur. Daarom is landschap ook als invalshoek voor de visie gekozen. Een tweede reden is dat landschap ook voor een groot deel de beleving van natuur door het publiek bepaalt. Ook werd de veranderde opstelling van Natuurmonumenten met betrekking tot de natuur in Nederland benadrukt. Vroeger werd er alleen gekeken naar eigen gebieden. Nu is Natuurmonumenten een grote landelijke organisatie die verder moet kijken dan haar eigen natuur en zich dus ook druk moet maken om gebieden elders. Hierbij zijn wel keuzes nodig. Ook is de visie op aankopen veranderd. Het is geen doel op zich meer, maar een middel. Natuurmonumenten zal zich blijven inzetten voor verwerving, zeker voor strategische elementen, bijvoorbeeld binnen bestaande gebieden. De Natuurvisie is voorgelegd aan andere natuurorganisaties. Er volgt nog een publieksversie van het stuk. De Verenigingsraad stelde de Natuurvisie voorlopig vast. De commentaren worden verwerkt. 6

7 Meerjarenplan en begroting 2013 De vergadering wilde weten welke indicatoren worden gebruikt voor de monitoring van het veranderproces (Het Nieuwe Natuurmonumenten). Ook vroeg men zich af wat de gevolgen ervan zijn voor de bedrijfsvoering. Op het gebied van financiën werd er gesproken over de risico s die we de komende jaren lopen. Tot 2016 zijn de inkomsten uit de zgn. SNL subsidies gegarandeerd, zij het niet geïndexeerd. Daarna wordt het onzeker. Een ander risico betreft de fondsenwerving in verband met de neergang van het ledenaantal. De begroting van Communicatie & Marketing is hoger om acties te doen zoals OERRR. Een derde van de deelnemers aan OERRR geeft donaties. Evaluatie beheer vennen Dit onderwerp was al grotendeels aan de orde geweest in het vragenuurtje beheer, voorafgaand aan de Verenigingsraadsvergadering. Punten die naar voren kwamen zijn de noodzaak tot het verbeteren van de monitoring, de noodzaak tot goed vooronderzoek bij ingrepen en het belang van de regionale waterhuishouding. Verenigingszaken De Verenigingsraad herbenoemde de heer J.L. van den Belt als bestuurslid en benoemde de heer J. de Graaff voor zijn eerste termijn in het bestuur van de Vereniging. Het nieuwe bestuurslid heeft veel ervaring op het gebied van marketing en communicatie. De Verenigingsraad benoemde de heer Van der Ben (voorzitter DC Amsterdam) en de heer Groen (voorzitter DC Drenthe) tot lid van de vertrouwenscommissie (Verenigingsraadsleden die betrokken zijn bij de benoeming van bestuursleden) en benoemde mevrouw Hoogcarspel (DC-lid Gelderland) tot lid van de redactieraad van Puur Natuur. Verenigingsraadexcursie Ter gelegenheid van de jaarlijkse Verenigingsraadexcursie werd er dit jaar een bezoek gebracht aan het natuurgebied Dal van de Roode Beek, een onderdeel van het grensoverschrijdende Heidenatuurpark in Zuid-Limburg. Tijdens een fietstocht en een wandeling onder begeleiding van een beheermedewerker kregen de Verenigingsraadsleden een goed beeld van wat er allemaal speelt in dit gebied. Verenigingsraadexcursie

8 2.2 Contacten met de leden over beleid of ontwikkelingen in de gebieden Natuurmonumenten en de Waddenzee: hoe denkt U erover? Op 18 januari 2012 was er een ledenbijeenkomst op Texel over de ontwikkelingen in de Waddenzee en de positie die Natuurmonumenten daarin kan en wil innemen. Het was een geanimeerde bijeenkomst met ruim 50 leden. Het doel van de avond was om van de Texelse leden te vernemen wat hun visie daarop is. Klaas de Jong (DC-lid) startte met een uitleg over de positie en rol van de districtscommissie (DC). Centraal daarin stond dat Natuurmonumenten een Vereniging is. Die kent leden en het zijn de leden die bepalen wat de Vereniging doet. Om alles hanteerbaar te houden, is er een gekozen Districtscommissie die de leden vertegenwoordigt. Hierna gaf Quirin Smeele (Programmamanager Wadden) een presentatie over de ontwikkelingen in het Waddengebied. Daarop volgde een dialoog met de leden. De avondvoorzitter Rob van Gerve van de DC vatte de uitkomst samen. - Schoenmaker houd je bij je leest. Natuurmonumenten moet vooral dat doen waar ze goed in is, namelijk natuurterreinen beheren. Bemoei je alleen met datgene wat van invloed is op je eigen terreinen. - Als Natuurmonumenten zich er mee bemoeit, dan moet ze er ook wel iets van afweten, dus beschikken over harde cijfers en onderzoeken. - Geen harde acties voeren, dit kan juist leden kosten. - Natuurmonumenten moet zich op de toekomst richten, dus zoek de jeugd op. - Alles dat in de Waddenzee gebeurt, is ook van invloed op onze terreinen binnendijks. We moeten ons dus wel bemoeien met, en een gefundeerde mening hebben over, de Waddenzee, maar geen actieve rol gaan spelen in het beheer ervan. Na deze avond zal Natuurmonumenten ook op de andere Waddeneilanden en op de vaste wal van Friesland en Groningen ledenbijeenkomsten organiseren. De uitkomst van die ledenbijeenkomsten is voor Natuurmonumenten de basis voor haar verdere aanpak en inzet. Meer informatie treft u aan op de website van Natuurmonumenten in het Dossier Wadden. De Waddenzee Foto Natuurmonumenten Alje Zandt 8

9 Natuurmonumenten en het Zwanenwater: hoe denkt U erover? Op 30 januari 2012 was er een bijeenkomst voor de leden rond het Zwanenwater over het beheer en de toekomst van het Zwanenwater en de rol van Natuurmonumenten in Na een welkom van de avondvoorzitter Rob van Gerve van de districtscommissie aan de ongeveer 60 leden, startte Klaas de Jong (DC-lid) met een korte introductie over de Districtscommissie en haar plaats in de organisatie. Hij benadrukte de rol van de leden, omdat die in de toekomst weer meer gestalte moet krijgen. Dit heeft alles te maken met de nieuwe koers van Natuurmonumenten. Over dit onderwerp presenteerde Otto Magel (DC-lid) een nadere uitleg over het tot stand komen hiervan en de toekomstplannen. Hierna hield Eric Menkveld (beheerder Noord-Holland Noord) een boeiende presentatie over de huidige situatie van het Zwanenwater. Dit vormde meteen een inleiding op de activiteit ná de pauze. Toen volgde een discussie in de vorm van het bekende ren-je-rot -model. Via de beamer werden foto s vertoond met de vraag: Natuurmonumenten JA of NEE. De deelnemers moesten dan steeds aan de JA-kant of de NEE-kant gaan staan. Twijfelen mocht ook. Algemene conclusies uit de ren-je-rot sessie waren: - Het natuurbelang is ermee gediend dat er veel wordt samengewerkt met andere natuurorganisaties (SBB, Landschap NH, e.d.). Dat is nu al veel het geval, maar de vraag blijft waarmee NM zich als vereniging onderscheidt. - NM moet beschermen als natuur bedreigd wordt. In het verleden liet NM zich te weinig zien en was in de ogen van velen meer een verlengstuk van de overheid. - Over de Uitlandse polder zijn de meningen wat meer verdeeld. Enkele leden menen dat bollenland ook karakteristiek is voor de polder. Een meerderheid kan zich vinden in het argument dat de aankoop en inrichting van de Uitlandse polder goed is voor het behoud van het Zwanenwater, doordat zo de waterstand beter beheerst kan worden. - Een goed overleg met boeren vindt iedereen belangrijk om het wederzijdse belang te zoeken in de discussie over de omvorming van landbouwgebied in natuur. - De stelling dat Natuurmonumenten in de toekomst meer de eigen broek moet ophouden leidt tot de conclusie dat zeker gezocht moet worden naar mogelijkheden in de horecasfeer gecombineerd met bezoekerscentra. Dat is goede PR. Risicovolle ondernemingen moeten worden vermeden. Het natuurbehoud moet voorop blijven staan, maar combinaties met kunstwandelingen e.d. zijn prima. Opgepast moet worden met de verhoging van prijzen van toegang en excursies. Ledenbijeenkomst over het Zwanenwater 9

10 Jaarvergadering 2012 DC Noord-Holland Op 12 mei 2012 hield de Districtscommissie Noord-Holland de jaarvergadering voor leden uit Noord-Holland in werkschuur De Bosuil, Duin en Kruidberg, Nationaal Park Zuid- Kennemerland. Behalve de vaste agendapunten, jaarverslag en de benoeming van kandidaatleden, stond een dialoog over de omgang met dieren centraal. Leon Benders werd aangenomen als lid van de Districtscommissie voor een termijn van 4 jaar. Voorafgaand aan de dialoog werd het beleid van Natuurmonumenten in de omgang met dieren toegelicht. Daarna was er een levendige uitwisseling met de aanwezigen over de vraagstukken en dilemma s in het beheren van populaties. De middag werd afgesloten met een interessante excursie door Duin en Kruidberg onder leiding van beheerteammedewerker Jowien van der Vegte. Er is een volledig verslag van de jaarvergadering 2012 en de excursie met de leden beschikbaar via de Nieuwspagina van de DC Noord-Holland. Website Excursie tijdens de Jaarvergadering 2012 in Duin en Kruidberg In 2012 hebben we regelmatig verslag uitgebracht van diverse activiteiten via de Nieuwspagina op de website van de DC. Ons streven blijft om dit instrument nog beter in te zetten om de leden in Noord-Holland maar ook andere belangstellenden op de hoogte te houden. klankbordgroep De klankbordgroep is voor de districtscommissie al enkele jaren een vertrouwd middel om snel een indruk te krijgen van de mening van de leden in de provincie over een bepaald onderwerp. Deelnemers aan de klankbordgroep worden per gevraagd te reageren op een aantal stellingen die betrekking hebben op een bepaald onderwerp. Vaak is dat een onderwerp dat op de agenda van een Verenigingsraadsvergadering staat. In 2012 was dat de nieuwe Natuurvisie van Natuurmonumenten. De Natuurvisie beschrijft hoe onze vereniging vindt dat de natuur in Nederland er in 2040 uit zou moeten zien 10

11 en wat de bijdrage van Natuurmonumenten daar aan is. De visie zet een punt op de horizon voor de komende 30 jaar. De districtscommissie heeft over de cruciale punten in die visie vragen voorgelegd aan de klankbordgroep, via SurveyMonkey, om daarmee een beeld te krijgen van de ideeën van leden over dit onderwerp. Maar liefst 99 leden namen de moeite om te reageren op deze enquête, waarvoor dank! De resultaten van de volledige enquête zijn aan de e- mailklankbordgroep toegestuurd. Hierbij een deel van de vragen met de bijbehorende respons: Vraag Respons % aantal Natuurmonumenten wil zich in de toekomst richten op de kwaliteit van het landschap (en op de beleving daarvan). Landschap als drager van biodiversiteit, als drager van (ongebouwde en gebouwde) cultuurhistorie, en ook als ruimte waarin rust, ruimte en stilte kunnen worden beleefd. Dit alles vanuit de gedachte dat aantrekkelijke landschappen aansluiten bij de belevingswereld van inwoners. Bent u het ermee eens dat de visie zich richt op de begrippen landschap en beleving? Volledig mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Volledig mee oneens 30,6% 46,9% 11,2% 11,2% 0% Bent u het er mee eens zijn dat er samen met anderen opgekomen gaat worden voor de kwaliteit van het landschap en de ambitie losgelaten wordt om gebieden in eigendom te krijgen? Volledig mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Volledig mee oneens 13,1% 37,4% 19,2% 25,3% 5,1% Natuurmonumenten wil zich expliciet richten op de Waddenzee, het IJsselmeer en Markermeer en de Zuidwestelijke delta. De gevolgen van klimaatverandering leiden tot grote investeringen in deze gebieden en dat biedt grote kansen voor de natuur. Daarnaast gaat het om natuur die karakteristiek is voor Nederland en die (internationaal) van grote waarde is. Bent u het eens met deze keuze? Volledig mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Volledig mee oneens 12,2% 19,4% 34,7% 28.6% 5,1% Vindt u dat Natuurmonumenten in de toekomst een grote rol moet spelen in het actief betrekken van de Nederlandse bevolking en met name de jeugd in de steden bij de natuur? Ook wanneer dat buiten de eigen gebieden is en wanneer het ten koste gaat van andere activiteiten? (Meerdere antwoorden mogelijk.) Ja, met name de jeugd Ja, met name in het stedelijk gebied Ja, maar alleen als dit niet koste gaat van andere activiteiten Ja (alle drie) Nee 42,9% 15,3% 39,8% 15,3% 10,2% De Natuurvisie werd uiteindelijk vastgesteld in de Verenigingsraadsvergadering van november

12 De klankbordgroep van de districtscommissie Noord-Holland bestaat momenteel (maart 2013) uit ongeveer 240 leden. U kunt zich aanmelden, afmelden of een wijziging in uw e- mailadres doorgeven via: dcnoord-holland@natuurmonumenten.nl. Dialoog en excursie met de klankbordgroep Noord-Holland De districtscommissie Noord-Holland organiseerde op 22 september 2012 in Bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek in s-graveland een dialoog voor de leden van de klankbordgroep over de Natuurvisie van Natuurmonumenten, in vervolg op de enquête. Na een korte inleiding door de voorzitter volgde een presentatie door de districtscommissie over de nieuwe Natuurvisie ter inleiding op de dialoog. Tijdens de presentatie ontstond een korte discussie over wel of geen overkoepelende organisatie om een vuist te maken vóór natuur en tegen schadelijke initiatieven van buitenaf. De 16 leden van de klankbordgroep brachten verschillende, uiteenlopende meningen over de rol van Natuurmonumenten, de nieuwe Natuurvisie, en de aanpak van andere natuurorganisaties naar voren. Deze opvattingen zijn samengevat in een meer uitgebreid verslag van de dialoog. Zowel de presentatie als het verslag zijn beschikbaar via de Nieuwspagina van de DC Noord-Holland. Na een broodjeslunch nemen de aanwezigen deel aan een excursie over de landgoederen Boekesteyn en Schaep en Burgh. Vrijwilliger en excursieleider Harm Klinkenberg leidde de groep langs de muur met fruitleibomen naar de voortuin van Boekesteyn, langs het landhuis, de vijver en de bosschages naar Schaep en Burgh met zijn slangenmuur en ijskelder. Onderweg zijn er de interessante verhalen van een enthousiaste boswachter over preventief gekapte bomen, omgevallen bomen, over hét bankje bij Boekesteyn en over de Vroege Vogels studiolocatie Het Capitool op Schaep en Burgh, dat ooit half is weggeslagen door - het laat zich raden - een omgewaaide boom. Excursie met de klankbordgroep in s-graveland Foto J.W.D.M. Henfling 12

13 Waardering Gooise Buitenplaatsen Veel mensen bezoeken onze Gooise Buitenplaatsen bij s-graveland, zoals Schaep en Burgh, Gooilust, Boekesteyn enzovoort. Natuurmonumenten wil graag weten wat die bezoekers van de buitenplaatsen vinden, wat ze waarderen en wat ze liever anders zien. Daarmee kunnen we rekening houden met ons beheer. Daarom is in het weekend van 15 en 16 september 2012 een enquête gehouden. Het was een prachtig weekend. Er waren volop mensen. Sommigen hielden er een feestje met picknick, anderen kwamen even lekker wandelen met hun kinderen of kleinkinderen, sommigen waren aan het trimmen. Kortom, levendigheid alom. Vrijwel iedereen wilde meewerken aan de enquête. Dat kwam ook omdat het enige wat men hoefde te doen, was het e- mailadres achter te laten bij de enquêteur. Die vulde dat in op zijn ipad en de maandag daarop zat de enquête in hun mailbox. Dat maakte het voor mensen veel makkelijker om ons te steunen met hun mening. De uitslag van de enquête komt in de loop van Het was voor de districtscommissie een mooie gelegenheid om contact te hebben met de bezoekers. Een aantal zaken viel op. Veel bezoekers wonen vlak in de buurt. De buitenplaatsen zijn eigenlijk een beetje hun achtertuin en zo ervaren ze dat ook. Anderen kwamen uit de stad, zoals uit de regio Amsterdam om hier even te genieten van de buitenlucht. En genoten werd er. Bijna iedereen was heel tevreden. Veel bezoekers waanden zich in de spontane natuur. Het was voor hen een verrassing om te horen dat de landgoederen in oorsprong allemaal zijn aangelegd. Een tuin, die weliswaar heel groot en prachtig aangelegd is, maar wel 100% mensenwerk. En met een grote rijkdom aan natuur, en waar je kunt genieten van majestueuze oeroude beuken. 3. Financiën van de Districtscommissie 2012 Iedere districtscommissie heeft een eigen jaarbudget afhankelijk van het aantal leden in de regio. Het aantal leden in Noord-Holland exclusief Amsterdam bedroeg in 2012 bijna Het budget van de DC bedroeg De totale uitgaven bedroegen 4.574, dus ruim binnen het budget. De grootste uitgaven zijn besteed aan reiskosten voor de leden van de districtscommissie en het houden van de jaarvergadering voor de leden in de provincie. Daarnaast zijn er nog substantiële kosten geweest voor bijeenkomst met leden in relatie tot gebieden: een bijeenkomst bij het Zwanenwater en de voorbereiding van bijeenkomsten over de Markerwadden. 13

14 Een blik vooruit Uit het voorgaande heeft u kunnen lezen dat de implementatie van wat is genoemd Het Nieuwe Natuurmonumenten gestalte begint te krijgen. Het is een hele operatie! Dit terug naar onze wortels betekent in feite een enorme cultuuromslag en het zal nog flink wat tijd en energie kosten voordat we kunnen zeggen dat we zijn waar we willen wezen. Wij hebben goede hoop dat de nieuwe werkwijze van de Verenigingsraad, mede geïnitieerd door DC Noord-Holland, zal leiden tot een meer efficiënte en effectieve beleidsvorming. Dat zal ook zeker zijn weerslag hebben op het functioneren van de DC s. Ons jaarplan, dat we vorig jaar in een nieuwe vorm hebben opgezet, is voor dit jaar, 2013, helderder en concreter geworden, zodat we onze goede voornemens ook daadwerkelijk kunnen realiseren. Echter, lang niet alles zal mogelijk blijken, met de beperkte menskracht en middelen die ons ter beschikking staan. Begin 2014 lopen van een aantal DC-leden de mandaten af en zij zullen moeten worden vervangen. Willen wij ons werk met hetzelfde elan kunnen voortzetten dan is het nodig reeds nu nieuwe kandidaten te werven. Heeft u belangstelling, neem gerust contact met ons op. Of wordt lid van onze klankbordgroep. De districtscommissie Noord-Holland vertegenwoordigt de leden van de Vereniging Natuurmonumenten in deze provincie (uitgezonderd de stad Amsterdam) en dat kunnen we alleen goed doen wanneer we worden gevoed door een goed contact met u. U bereikt ons eenvoudig via onze contactpersoon Esther de Haan, per dcnoordholland@natuurmonumenten.nl. Neemt u ook eens een kijkje op onze website: 14

15 Bijlage: De districtscommissie Noord-Holland stelt zich voor Fred van Sprang (Voorzitter) Wat mensen onder natuur verstaan is niet makkelijk in een eenduidige definitie te vangen. Maar iedereen is het er wel over eens dat in ons verstedelijkte, dichtbevolkte land de natuur onder grote druk staat. Het blijft merkwaardig dat ondanks dit besef natuur toch dikwijls op de laatste plaats komt wanneer er keuzes moeten worden gemaakt. We moeten daarom gezamenlijk ons uiterste best doen om dat wat ons rest zo goed mogelijk te bewaren en te beheren, voor alle mensen van nu, maar ook voor degenen die na ons komen. Gelukkig is er één landelijke professionele vereniging die opkomt voor de belangen van onze natuur: Natuurmonumenten. En daaraan wil ik graag meer bijdragen dan alleen mijn lidmaatschap. Favoriete gebieden: Alle gebieden van natuurbeschermende organisaties in Nederland zijn pareltjes om van te genieten en Natuurmonumenten beheert er veel héél bijzondere. Maar de meeste binding vind ik toch dicht bij huis in ons oudste monument, het Naardermeer. Daar mag ik bezoekers als excursieleider bij vaartochten het gebied laten beleven. Esther de Haan (Contactpersoon) Natuur en cultuurhistorie spelen een rol in ieders leven. We kunnen niet zonder denk ik, of je nu meer houdt van ongerepte natuurgebieden of landhuizen met mooie tuinen. Het is beslist niet vanzelfsprekend dat natuur en cultuurhistorie er altijd voor ons en de generaties die na ons komen, zullen zijn. Het bestaan van verenigingen zoals Natuurmonumenten die natuur en cultuurhistorie voor iedereen in Nederland beschermen, is daarom essentieel. In de districtscommissie Noord-Holland proberen wij zoveel mogelijk, samen met de beheerders en de mensen in het veld, te luisteren naar de leden van Natuurmonumenten. Zodat we, met elkaar, natuur en cultuurhistorie in de toekomst veilig kunnen blijven stellen. Favoriete gebieden: Natuur en cultuurhistorie zijn, soms grootschalig maar ook heel kleinschalig, overal bij Natuurmonumenten te vinden. De variëteit van onze gebieden in Noord-Holland is zo aantrekkelijk. Kleinschalige polders, uitgestrekte veenweidegebieden, prachtige besloten landgoederen in Kennemerland en de Gooi en Vechtstreek en natuurlijk de duinen; allemaal even waardevol. Nico Stoffels (Algemeen lid) Het idee om unieke natuurgebieden aan te kopen om ze te behouden sprak me al tijdens mijn studie aan. Toen ik destijds treinen met reclame voor De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten zag rijden ben ik lid geworden. Naderhand ontdekte ik dat het ook mogelijk was om nog op een andere manier bij te dragen, namelijk als vrijwilliger. In 2003 ben ik begonnen als vaste vrijwilliger in Duin en Kruidberg, als lid van het TIP-team (terreinvoorlichter). In die hoedanigheid kwam ik meer te weten over het reilen en zeilen van deze mooie vereniging en de bijbehorende werkorganisatie en ben ik in 2006 lid geworden van de districtscommissie om mee te denken over het te voeren beleid. Favoriete gebieden: Omdat ik in Duin en Kruidberg heel veel mooie plekken, planten en dieren gezien heb, is dit mijn favoriete terrein. Regelmatig word ik echter nog verrast door de schoonheid van andere gebieden, zoals Kampina en Schiermonnikoog. 15

16 Anne Marie de Rover (Secretaris) Natuurmonumenten heeft me altijd erg aangesproken, omdat ze in haar lange geschiedenis een positie heeft verworven waardoor ze veel (kwetsbare) natuurgebieden kan beschermen en deskundig kan beheren. Natuur en milieu gaan me aan het hart. Het doet me altijd goed om in een gebied te zijn waar de planten en dieren op hun best zijn, of in ieder geval een goede kans hebben in de toekomst. Uiteraard zijn de successen van het natuurbeheer, landelijk gezien, ook te danken aan veel andere organisaties die actief zijn in Nederland op dat gebied, en iedereen die hen steunt. Maar Natuurmonumenten heeft daar altijd een hele grote rol in gespeeld. Een aantal jaren geleden, toen ik al geruime tijd lid was, besloot ik dat het tijd werd om een meer actieve bijdrage te gaan leveren aan de vereniging. In 2008 werd ik kandidaat-lid van de Districtscommissie Noord-Holland, en sinds april 2009 ben ik lid. Binnen de DC wil ik me vooral inzetten voor de communicatie over en weer met de leden die wij vertegenwoordigen, en het betrekken van iedereen met een hart voor de natuur, bij Natuurmonumenten. Favoriete gebieden: In het Nationaal Park Zuid-Kennemerland vind ik Middenduin (beheerd door Staatsbosbeheer) een van de mooiste gebieden. Maar er zijn overal in het land natuurgebieden waar ik erg van heb genoten, of die ik nog eens wil bezoeken. Ik ben nog lang niet uitgekeken! Otto Magel (Algemeen lid) Ik ben actief voor Natuurmonumenten omdat ik als stadsbewoner toch natuur in mijn nabijheid wil hebben. Natuur geeft mij ruimte en rust om even de stad achter me te laten en te genieten van de geuren en geluiden in bos, heide en duinen. Ik ben me er ook van bewust dat in ons land natuur en rust niet vanzelfsprekend is. Op ons als burgers rust de zorgplicht voor de natuur en daarom ben ik actief binnen Natuurmonumenten. Samen met de andere natuurbeheerders draagt Natuurmonumenten er zorg voor, dat wij die plaatsen van rust en ruimte blijven hebben. Favoriete gebieden: In mijn directe nabijheid zijn dat de duinen vanaf Wijk aan Zee tot aan de Hondsbossche zeewering met hun grote variëteit aan begroeiing. Tijdens de vakantie zijn de Veluwe, Gelderland, Drenthe en Overijssel mijn favoriete gebieden voor een fietstocht. Ik kijk altijd wel even of er bord van Natuurmonumenten of van een andere natuurbeheerorganisatie staat bij de toegang tot een gebied. Enrico van Dijk (Algemeen lid) Op een gegeven moment komt er zo n gevoel dat je toch iets meer wilt gaan doen voor een goed doel, dan alleen maar lid ervan zijn. En dan is het vaak de vraag of het er één moet zijn dat zich richt op natuur of één dat zich richt op cultuur. En al lijkt de naam anders te suggereren, bij Natuurmomenten komen beide op een mooie manier samen. Hele landschappen zijn door mensenhanden gemaakt of bewerkt en hebben hun eigen natuurwaarden. Van bossen tot weilanden en van venen tot buitenplaatsen. En die worden nu door Natuurmonumenten beheerd. Al dat moois hebben we te leen gekregen en moeten we in goede orde doorgeven. Bij Natuurmonumenten kan ik daaraan een steentje bijdragen. Favoriete gebieden: De Limburgse Sint-Pietersberg is toch wel een heel bijzonder gebied. Bijna on-nederlands met z n hellingbossen en graslanden, tussen stad en mergelgroeve aan de Maas. Waar natuur en cultuur samenkomen en botsen. Een van de paden leidt naar een oude hoeve, waar ik jaren 16

17 geleden een vers gebakken vlaai kocht en besloot lid te worden van Natuurmonumenten. Een speciale plek. Rob van Gerve (Penningmeester) De relatie tussen mensen en hun omgeving loopt als een rode draad door mijn leven. Laten we zorgen dat die prachtige typische Hollandse combinatie van natuur en agrarische bedrijvigheid behouden blijft en versterkt wordt. Mensen samen met natuur. Daar wil ik me voor inzetten. Via de districtscommissie wil ik ook bijdragen aan het versterken van de binding tussen Natuurmonumenten, haar leden en alle anderen die (nog) niet lid zijn. Tenslotte wil ik mijn ervaring inzetten met het openbaar bestuur en bedrijfsleven; hoe maak je de verbinding naar de politiek en naar sponsoren. Favoriete gebieden: Weidse natuur, daar houd ik van: de prachtige duinen, het strand en de zee, maar vooral het Noord-Hollandse weidelandschap: vergezichten rondom, midden tussen de vogels, de prachtige planten in de slootkanten en de Hollandse luchten. Klaas de Jong (Algemeen lid) Ik blijf mij verbazen over de houding van veel mensen dat natuur iets extra s is, iets van luxe. Voor mij betekent natuur een basisvoorwaarde voor leven in balans. Niet dat ik nu iedere dag in de natuur loop, maar alleen al het idee dat de natuur binnen handbereik is, geeft mij een goed gevoel, een gevoel waarmee ik verder kan. Mensen (en vooral de kinderen) moeten zich regelmatig kunnen opladen in een natuurlijke omgeving. In de statuten van Natuurmonumenten spreken vooral de woorden natuur, welzijn en stilte mij erg aan. Als die waarden voor meer mensen bereikbaar worden, dan verdwijnen er ongetwijfeld veel korte lontjes, de plaag van deze tijd. Het zal bijdragen aan meer balans in mensen en dus in de maatschappij. Daar wil ik graag een bijdrage aan leveren. Ik las ergens: Natuur hebben wij maar te leen van onze kinderen. Dat moet onze verantwoordelijkheid bepalen. Favoriete gebieden: Een favoriet terrein heb ik niet speciaal. Ik kom veel op Texel en daar zijn prachtige gebieden. Maar ook het Leuvenumse bos of Duin en Kruidberg (om er maar twee te noemen waar ik onlangs was) geven mij een fantastisch gevoel als ik er doorheen loop. Leon Benders (Algemeen lid) Natuur staat onder druk in deze tijd. Ik wil meehelpen de natuur te behouden en deze voor een breed publiek toegankelijk te maken en te houden. In de jaren tachtig was ik actief als bestuurder bij SIW Internationale Vrijwilligersprojecten, een organisatie die projecten met jongeren uit verschillende landen organiseerde om elkaars cultuur te leren kennen en om een bijdrage aan de maatschappij te leveren. Veel projecten werden met natuurbeheer-organisaties georganiseerd. Dat was mijn eerste kennismaking met natuur-beheerorganisaties, die met hun werkzaamheden ervoor zorgen dat de natuur goed onderhouden wordt. Zonder hun inspanningen zou het nu een stuk onaangenamer in Nederland zijn. Ik wil graag een brug slaan naar die burgers die natuurliefhebbers vooral lastige mensen vinden, die de economische ontwikkeling en hun persoonlijke welzijn belemmeren. 17

18 Favoriete gebieden: De Schinvelder bossen in Zuid Limburg. Ik woonde aan de rand van het dorp Schinveld en de bossen waren een prachtige speelplek. Ik vind dit gebied en het Limburgse heuvelland nog steeds fantastisch. Na jaren in Eindhoven gewoond te hebben, woon ik sinds 2010 in Hilversum met haar prachtige omgeving. Echter mijn favoriete gebied in Noord Holland (en mijn ontdekking van de laatste jaren) is het Nationaal Park Duinen van Texel. Desiree Vermeulen In het laatste jaar van mijn studie International Wildlife management heb ik onderzoek gedaan in opdracht van Natuurmonumenten. Het ging om het beschrijven en meten van het proces dat de betrokkenen doormaken tijdens het opzetten van een (natuur-) community bij Delfzijl. Tijdens dit onderzoek heb ik gemerkt dat er een ontwikkeling gaande is binnen Natuurmonumenten die mij erg aanspreekt, namelijk de implementatie van het nieuwe Natuurmonumenten. Ik besloot hierom nauw betrokken te blijven door me beschikbaar te stellen als kandidaat-lid binnen de DC Noord-Holland. Ik hoop dat ik in deze functie kan helpen om ook aan de rest van Nederland duidelijk te maken hoe belangrijk het werk van Natuurmonumenten is. Favoriete gebieden Ik woon in Heiloo en kom dus vaak in het gebied Nijenburg. Het is een plek waar de hond heerlijk kan rennen, snuffelen en graven. De paden zijn vaak behoorlijk nat, waardoor ik juist het idee heb dat ik met mijn rubberlaarzen echt de natuur in trek. Tijdens mijn studie ben ik ook een week in het Nationaal Park Drents-Friese Wold geweest om daar onderzoek te doen. Je komt hier, vooral in de herfst, eigenlijk heel weinig mensen tegen en ik waande me daardoor alleen op de wereld in dit grote, deels open, stuk natuur. Echt op en top genieten! 2013 Districtscommissie Noord-Holland, Vereniging Natuurmonumenten 18