Dossier: Samenspraak bij de ontwikkeling van het Beheerplan

Transcriptie

1 Dossier: Samenspraak bij de ontwikkeling van het Beheerplan Hoe zou het moeten (de overheid over Samenspraak bij het ontwikkelen van een N2000 Beheerplan). Het Natura 2000 Beheerplan Schoorlse Duinen is ontwikkeld, ter inzage gelegd en vastgesteld in een periode waarin de Natuurbeschermingswet 1998 nog gold. Pro forma is het Beheerplan opnieuw aan de orde gesteld in Provinciale Staten van Noord-Holland in februari 2017, toen de Natuurbeschermingswet was vervangen door de Natuurwet. Onder beide wetten wordt in overheidsuitingen duidelijke taal gesproken over de manier waarop een Beheerplan met de omgeving en met belanghebbenden moet worden afgestemd. Hier zijn veel voorbeelden van, we noemen er hier enkele: De kernboodschap van Natura 2000 In een zogenaamd beheerplan leggen Rijk en provincies vast welke activiteiten, op welke wijze mogelijk zijn. Uitgangspunt is steeds het realiseren van ecologische doelen met respect voor en in een zorgvuldige balans met wat particulieren en ondernemers willen. Het opstellen gebeurt daarom in overleg met alle direct betrokkenen, zoals beheerders, gebruikers, omwonenden, gemeenten, natuurorganisaties en waterschappen. Samen geven ze invulling aan beleven, gebruiken en beschermen. Daar draait het om in de Nederlandse Natura gebieden. Op de website synbiosys Is het gebied aangewezen, dan wordt een beheerplan opgesteld. Dit doet het bevoegd gezag (meestal heeft de provincie het voortouw) in samenwerking met alle betrokken partijen in en om het Natura 2000-gebied. In het beheerplan staan de maatregelen beschreven die nodig zijn om de beoogde doelen te halen. Voor veel gebieden zijn beheerplannen inmiddels beschikbaar. Rijkswaterstaat Nadat het gebied definitief is aangewezen moet een beheerplan worden opgesteld door het bevoegd gezag in het betreffende gebied in samenspraak met alle betrokken partijen in en om het gebied. De Provincie Noord-Holland Het Natuurbeheerplan is tot stand gekomen in overleg met belanghebbenden uit de omgeving, zoals (agrarische) ondernemers, gemeenten en natuur-, recreatie- en waterbeheerders. Het natuurbelang is doorslaggevend, maar de provincie kijkt ook naar de gevolgen en mogelijkheden voor andere belangen, zoals landbouw, bedrijven en recreatie. Kortom: een Beheerplan móét worden opgesteld in samenspraak met omwonenden. Wat ging er fout in Schoorl Voor de Schoorlse Duinen werd een beheerplan ontwikkeld. De initiatiefnemer daarvan was de

2 Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (de RVO). In de geformeerde projectgroep namen onder andere deel SBB, de gemeente Bergen-NH en de Provincie NH. Klankbordgroep als excuus Om aan de verplichtingen te voldoen van Natura 2000 om het beheerplan te ontwikkelen in samenspraak met omwonenden en belanghebbenden, werd een Klankbordgroep in het leven geroepen. Die is maar weinig keren bijeen geweest, niet goed op de hoogte is gebracht van de schaal van de beoogde veranderingen en van de impact ervan op het gebied en op de omgeving. De Klankbordgroep bestond overigens voor de overgrote meerderheid uit leden van de projectgroep. Dat waren professionals, slagers die hun eigen vlees mochten keuren. De omwonenden en andere belanghebbenden waren getalsmatig in de minderheid en als vrijwilligers en als leken ook nauwelijks opgewassen tegen de meerderheid voor wie de Klankbord-vergaderingen deel uitmaken van hun werk. Zie de ledenlijst in Bijlage 1. Meer professionals dan burgers Op de lijst met leden van de Klankbordgroep staan namen van omwonenden die ons verklaard hebben dat zij slechts één keer geweest zijn en het daarna voor gezien hielden. De omwonenden die deelnamen aan de Klankbordgroep hebben ons verklaard dat er nooit concreet over de plannen is gesproken en zeker nooit over een grote bomenkap. Zie de vijf ondertekende verklaringen in bijlage 3. Het lid namens Recron heeft ons schriftelijk, weliswaar in diplomatieke bewoordingen, verklaard dat er ten tijde van zijn aanwezigheid nooit is gesproken over bomenkap. SBB refereert onder het motto samenspraak aan een fietstocht door het gebied samen met de Klankbordgroep: 2012: Excursie met leden klankbordgroep, boskap is daar toegelicht in het veld. Er zijn geen negatieve opmerkingen over gemaakt. Twee deelnemers uit de agrarische sector verklaren over deze fietstocht, dat de informatie niet meer was dan ruim zwaaien met de arm, dat daar wat bomen verdwijnen. Eén der deelnemers heeft toen gezegd: hoe kun je dat met droge ogen zeggen. Er word door deze deelnemers van de fietstocht ten stelligste ontkend, dat er ook maar iets is gezegd over de schaal van de kap of over de precieze locaties. Het ontwikkelproces heeft 7 jaar geduurd. Meedenken tijdens, of kritisch volgen van zo n langdurig proces is voor vrijwilligers bijna onmogelijk. Voor de vrijwilligers in de Klankbordgroep was commentaar geven in de diverse stadia van ontwikkeling sowieso een lastige opgave. Het is een ontoegankelijke stuk, vol oncontroleerbare cijfers. De samenspraak is niet goed gemanaged door de projectgroep en er is niet gecontroleerd of de samenspraak heeft gewerkt en of de omwonenden en andere belanghebbenden het (in meerderheid) met de plannen eens zijn. In de Schoorlse Duinen zijn al grote open gebieden (die bestaan uit vergrast grijs duin). Waarom meer maken? Omdat de klankbordgroep niet als samenspraakorgaan functioneerde, noch de omwonenden noch andere belanghebbenden representeerde en geen voeling kon houden met de achterban, is bij de ontwikkeling van het Beheerplan niet voldaan aan de bedoelde samenspraak, zoals verwoord in de

3 Kernboodschap van Natura De betrokken overheidsinstanties blijven zich er toch op beroepen (en ondersteunen elkaar daarin) dat volgens hen (op minimale wijze) is voldaan aan de wettelijke eisen. Zie daarvoor de (volgens ons dus onjuiste) brief van de Staatssecretaris aan de Tweede Kamer, die we volledigheidshalve hebben toegevoegd aan bijlage 4. Er is geen ingang te vinden voor een klacht Dat overheidsstandpunt betekent voor ons concreet, dat we nergens ingang kunnen vinden, omdat de overheidsinstanties elkaar dekken. Wij hebben op 12 december 2017 aan zowel de SBB als de RVO middels een WOB-verzoek vragen gesteld over de bijeenkomsten van de Klankbordgroep. SBB verzond het antwoord op 22 februari 2018 en de RVO stuurde op 21 maart 2108 (na twee keer uitstel), een kopie van het antwoord van SBB. In bijlage 2 tonen wij de ontvangen antwoorden, voorzien van de notulen van de Klankbordgroep voor zover Staatsbosbeheer deze nog kon vinden. Ook hieruit blijkt duidelijk, dat de Klankbordgroep niet heeft gefunctioneerd als orgaan voor samenspraak met de omwonenden en belanghebbenden. Gemeente staat buiten spel Ook is er geen sprake geweest van de verplichte samenwerking met de gemeenteraad van Bergen- NH, de lokale volksvertegenwoordigers. De gemeenteraad is niet op de hoogte gesteld van de aard en omvang van de geplande omvormingen in het Beheerplan. De gemeente Bergen-NH was op een bijzondere manier wel enigszins betrokken bij de ontwikkeling van het Beheerplan: in opdracht van B&W zat namens de gemeente ambtenaar K. in zowel de projectgroep, als in de klankbordgroep. Hij werkte dus mee aan de ontwikkeling van het plan en moest het plan tegelijk kritisch beoordelen namens de bevolking. De heer K. heeft de gemeenteraad tijdens het ontwikkelproces niet op de hoogte gesteld van de aard en omvang van de geplande omvorming van het duingebied en geen berichten gepubliceerd in kranten of in huis-aan-huis bladen. Door de RVO is één keer een presentatie verzorgd voor twee wethouders (de heren Zeeman en Van Huissteden), waar ook de heer K. bij was uitgenodigd. De wethouders vonden het op basis van de verkregen informatie niet van belang de gemeenteraad te informeren. Van deze bijeenkomst zijn geen notulen gemaakt. De lokale partijen in de gemeente Bergen NH hebben in september 2016 unaniem voor een motie gestemd tegen de boskap. Op onze vragen in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 hebben (op één na) alle fracties verklaard nog steeds achter deze motie te staan en tegen de kapplannen te zijn. In de zomer van 2018 hebben de fracties van de gemeenteraad van de gemeente Bergen NH aan gedeputeerde Tekin gevraagd om een gesprek om de kap te voorkomen. Bijlage 1: Lijst met leden van de Klankbordgroep en Projectgroep. Bijlage 2: Antwoord op ons WOB-verzoek, met daarbij alle (vindbare) notulen van de Klankbordgroep. Bijlage 3. Ondertekende verklaringen van 5 leden van de Klankbordgroep. Bijlage 4. Antwoord van Martijn van Dam (in 2017 de Staatssecretaris met natuur in z n portefeuille) op vragen van de Tweede Kamer.

4 Bijlage 1. Lijst met leden van Klankbordgroep en Projectgroep. Zoals verkregen van SBB in februari 2017 In de lijst van de Klankbordgroep hieronder, staat de heer Hack als vertegenwoordiger van de Stichting Duinbehoud, hij was (ook) de vervanger van de heer Konijnendijk die Aagtdorp vertegenwoordigde

5 Bijlage 2. Antwoord op ons WOB-verzoek, met daarbij alle (vindbare) notulen van de Klankbordgroep.

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22 Bijlage 3. Ondertekende verklaringen van 5 leden van de Klankbordgroep.

23

24

25

26

27 Bijlage 4. Antwoord van Martijn van Dam (in 2017 de Staatssecretaris met natuur in z n portefeuille) op vragen van de Tweede Kamer.

28

29