Ieper - 06/06/2017. Mevr. KREBS en de heer M. BOUILLET NSF EuroConsultants (België) Mevr. CHENE ADRIANOR (Frankrijk)

Transcriptie

1 Ieper - 06/06/2017 Mevr. KREBS en de heer M. BOUILLET NSF EuroConsultants (België) Mevr. CHENE ADRIANOR (Frankrijk) Met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

2 Agenda Voorstelling van de sprekers: NSF EuroConsultants ALSECOACH Introductie - INCO-context Vermeldingen op het etiket Algemeen - verplichte vermeldingen Specifiek voor België en/of Frankrijk Voedingswaarde-etikettering Algemeen Specifieke gevallen (versoepeling) Specifiek voor België en/of Frankrijk 2

3 INCO = FIC Toepassingsgebied: Etiketten maar ook alle verpakkingen - reclame - e-commerce... Toepassingstermijn: gepubliceerd in 2011, volledig van toepassing sinds 13/12/2016 Niet-conforme nog niet aangebrachte gedrukte etiketten: Niet gebruiken Niet-conforme verpakkingen die nog niet als verpakking hebben gediend: Niet gebruiken Indien verpakte en op de markt gebrachte producten < overgangsperiode Uitputting voorraden 3

4 Wettelijke context ETIKETTERING Europees: INCO + andere belangrijke teksten Transversaal Verticaal Claims Voedingsclaims Gezondheidsclaims Additieven, aroma's, enzymen Lot INCO Novel Bio, BOB, Ionisatie, GGO, Producten - ingrediënten SP: insecten Richtlijnen - Verordeningen EU-handleidingen V&A 4

5 Wettelijke context INCO Europees - Nationaal: Transversaal en/of verticaal niveau Specifiek voor België en/of Frankrijk EU Transversaal Omgezette EU-richtlijnen Verticaal Specifieke teksten FR of BE BE specificiteiten FR specificiteit en 5

6 INCO-filosofie Aanpassen Misleiding van de consument Begrijpen 6

7 INCO-filosofie Hoog niveau van bescherming van de gezondheid en van de belangen van de consument. Informatie verstrekken waarmee de eindverbruiker met volledige kennis van de feiten kan beslissen en in alle veiligheid de levensmiddelen kan gebruiken gezondheid economie ecologie sociaal en ethisch. Gebruik van talen. Eerlijke praktijken de consument niet misleiden Reclame. Verantwoordelijkheid op elke niveau van de voedselketen. 7

8 Etikettering - Welke informatie? Over de samenstelling, eigenschappen, andere kenmerken van het levensmiddel. Over de bescherming van de gezondheid van de consument, voor een veilig gebruik. Over de voedingseigenschappen 8

9 Etikettering - Hoe? Leesbaar Zichtbaar (-> witte achtergrond) Duidelijk Onuitwisbaar Minimale afmetingen: hoogte: min. 1,2 mm (0,9 mm) 9

10 INCO - Welke verplichte informatie? a) De benaming van het levensmiddel b) De ingrediëntenlijst c) De allergenen d) De hoeveelheid van bepaalde ingrediënten of categorieën van ingrediënten - QUID e) De nettohoeveelheid van het levensmiddel (gewicht-volume) f) De datum van minimale houdbaarheid of de uiterste verbruiksdatum g) De bewaarvoorschriften en/of gebruiksvoorwaarden h) De naam of de handelsnaam + het adres van de exploitant van het levensmiddelenbedrijf i) Het land van oorsprong of de plaats van herkomst j) Een gebruiksaanwijzing, indien het levensmiddel moeilijk te gebruiken zou zijn zonder k) Het alcoholvolumegehalte voor dranken met een alcoholgehalte hoger dan meer dan 1,2 % l) een voedingswaardedeclaratie Specifiek voor België Specifiek voor Frankrijk 10

11 11

12 INCO specifieke gevallen Reclame op: winkelkarretjes, overdekte bushaltes, documentatie, tijdschriften/magazines, E-commerce: Alle verplichte vermeldingen behalve lot - datum Niet-voorverpakt: Allergenen Kleine verpakkingen: < 80 cm²: ALLES maar grootte 0,9 mm < 10 cm²: benaming, allergenen, nettohoeveelheid en data Voedingswaarde-etikettering: Bijlage V vermeldt vrijstellingen Fabrikant in kleine hoeveelheden aan de eindverbruiker: Micro-ondernemingen of max. 4 personen Plaatselijke detailhandel die rechtstreeks aan de consument levert Max. 80 km 12

13 INCO specifieke gevallen Voorverpakt met het oog op de onmiddellijke verkoop: 13

14 Benaming Art Bijlage VI = Wettelijke benaming EU > Nationaal of bij het ontbreken daarvan de gebruikelijke benaming of bij het ontbreken daarvan een omschrijving van het product Niet alleen Merk of commerciële naam Benaming impliceert specifieke voorwaarden / vermeldingen Bijvoorbeeld: indien gehakt vlees Soort vlees Vetgehalte Collageenvleeseiwit Mager gehakt 7% 12% Puur rundergehakt 20% 15% Gehakt dat varkensvlees bevat 30% 18% Gehakt van andere soorten 25% 15 % 14

15 Ingrediënten - Artikelen Begint met: "ingrediënten" ALLE ingrediënten verplicht behalve technische hulpstoffen, middelen,... Afkortingen zijn niet toegestaan: misleidend In dalende volgorde van gewicht behalve indien < 2% [nano] Specifieke gevallen: Kaas, boter, melk, gezuurde room, gistingsazijn Plantaardige oliën/vetten (verklaring type: palmolie, koolzaadolie ) EU-benamingen Specifieke benaming van bijlagen VI en VII Bestaan producten zonder verplichte ingrediëntenlijst 15

16 Allergenen Artikel 21 + bijlage II In de ingrediëntenlijst De benamingen van Bijlage II gebruiken Geaccentueerd in de typologie (onderstreept-vet-kleur-contrast) Updaten van de lijst Verplichting alleen voor aanwezige allergenen <-> kan sporen bevatten van... (op het einde van de ingrediëntenlijst) Verbod "lange allergenensamenvatting" Speciale gevallen: Sulfieten (< 10 mg/kg of 10 mg/liter) Glutenvrij (< 20 mg/kg) Lactosevrij 16

17 id Kwantitatieve vermelding Artikel 22 + bijlage VIII % van een ingrediënt of categorie (bv. groenten) te vermelden indien: Claim (afbeelding, in de ingrediëntenlijst, kwantitatieve eigenschap) Waar? in de ingrediëntenlijst of benaming 17

18 Nettohoeveelheid - Artikel 23 Gewicht - volume - stuks Netto uitgelekt gewicht - specifiek geval van diepgevroren producten "e"-metrologie Zelfde gezichtsveld als benaming en % alcoholgehalte Grootte gewicht: Grootte "e": min. 3 mm 18

19 Datum Artikel 24 + bijlage X Te gebruiken tot: Tenminste houdbaar tot/einde: Ingevroren op... Datum niet-verplicht voor bepaalde producten: Verse groenten & fruit & aardappelen Suiker, zout, azijn, dranken met een alcoholgehalte van > 10% Suikergoed, kauwgom Brood- en banketbakkerijproducten die binnen de 24 uur worden geconsumeerd Wijnen... 19

20 Oorsprong In INCO: Als het weglaten van deze vermelding de consument zou kunnen misleiden. Voor vlees, vers, gekoeld of ingevroren: (naast rundvlees), varkensvlees, schapenvlees, geitenvlees en gevogelte Etikettering van de oorsprong van de primaire ingrediënten: Twee voorwaarden: - De oorsprong van het levensmiddel is vermeld op het etiket EN - Die oorsprong verschilt van de oorsprong van het primaire ingrediënt. Primair ingrediënt = het ingrediënt dat meer dan 50% van een levensmiddel uitmaakt of dat gewoonlijk door de consument met de benaming van dit levensmiddel wordt geassocieerd Specifiek voor BE: Vrijwillige vermelding van de oorsprong beheerd door de FOD economie in BE. Erg strikt in BE Bv. eventueel verduidelijken met"avec ingrédients d'origines différentes" / "met ingrediënten van verschillende oorsprong" 20

21 Oorsprong - Decreet nr inzake de vermelding van de oorsprong van melk en vlees als ingrediënt In werking sinds 1 januari 2017 tot 31 december Levensmiddelen geproduceerd vóór 1 januari mogen tot uitputting vooraad en uiterlijk tot 31 maart 2017 worden verkocht. Er zal een beoordelingsrapport worden voorgelegd aan de Europese Commissie, op basis waarvan het bestendigen van de bepaling zal worden overwogen. Verplicht experiment...

22 Oorsprong - Decreet nr inzake de vermelding van de oorsprong van melk en vlees als ingrediënt Betreft voorverpakte levensmiddelen (vastgesteld in INCO, verordening nr. 1169/2011) Betreft vlees, gebruikt in een verwerkt product (runderen, varkens, schapen, geiten en gevogelte) Betreft melk en zuivelproducten (cf. bijlage) Producten vervaardigd of verkocht in een ander land zijn niet onderworpen aan de bepalingen van het decreet. Het decreet is niet van toepassing op producten met een oorsprongsbenaming, of afkomstig van biologische productie.

23 Oorsprong - Decreet nr inzake de vermelding van de oorsprong van melk en vlees als ingrediënt Melk en room Al of niet geconcentreerd, al of niet met toegevoegde suiker of zoetstoffen Karnemelk, gestremde melk en room, yoghurt, kefir en andere gegiste of aangezuurde melk en room Ook ingedikt of met suiker of andere zoetstoffen of gearomatiseerd of met toegevoegde vruchten of cacao Wei, ook indien ingedikt of met toegevoegde suiker of andere zoetstoffen; producten bestaande uit natuurlijke bestanddelen van melk, ook indien met toegevoegde suiker of andere zoetstoffen, elders genoemd noch elders onder begrepen Boter en andere van melk afkomstige vetstoffen; zuivelpasta's Kaas en wrongel

24 Oorsprong - Decreet nr inzake de vermelding van de oorsprong van melk en vlees als ingrediënt Vermelding van de oorsprong, hetzij in de ingrediëntenlijst, onmiddellijk na de naam, hetzij in een voetnoot bij deze lijst (zelfde lettertype) Het etiket moet vermelden: het land waar de dieren voor het vlees zijn geboren, gehouden en geslacht, het land waar de melk is opgehaald, verpakt of verwerkt. Indien alles in eenzelfde land, volstaat "Oorsprong: naam van het land«. De formules "Oorsprong: EU", "Oorsprong: buiten EU" of "Oorsprong: EU of buiten EU" mogen ook worden gebruikt.

25 Oorsprong Arrest van 28 september 2016 houdende de in het decreet nr van 19 augustus 2016 vermelde drempelwaarden inzake de vermelding van de oorsprong van melk en vlees als ingrediënt Verplichte etikettering indien: 8% vlees, in een verwerkt product, 50 % melk, in een zuivelproduct, Uitgedrukt als het totale gewicht van de ingrediënten gebruikt in het levensmiddel.

26 Identificatie van het lot reet tot wijziging van de Consumentenwet Lot: een verzameling verkoopeenheden van een levensmiddel die onder vrijwel identieke omstandigheden zijn geproduceerd, vervaardigd of verpakt. Vermelding die het mogelijk maakt om het lot te identificeren (voorafgegaan door de letter "L") op de voorverpakking of op het etiket Niet verplicht indien THT of TGT in de etikettering voorkomt, op voorwaarde dat de aanduiding van deze datum duidelijk en in de juiste volgorde ten minste de dag en de maand omvat. Of op commerciële documenten (niet voorverpakt) Goed zichtbaar, duidelijk leesbaar en onuitwisbaar Uitzonderingen Levensmiddelen, aangeboden op verkooppunten aan de eindconsument, niet voorverpakt of voorverpakt met het oog op de onmiddellijke verkoop Verpakkingen waarvan het grootste oppervlak < 10 cm² is 26

27 Voedingswaarde - Toepassingsgebied Verplichte voedingswaardedeclaratie Verduidelijkt de voorwaarden en modaliteiten van aanbrenging: Voorverpakte levensmiddelen behalve de 19 punten van de lijst in bijlage V: 1. Onverwerkte producten die bestaan uit één ingredient of categorie van ingrediënten. 2. Verwerkte producten die, als enige vorm van verwerking, zijn gerijpt en die bestaan uit één ingrediënt of categorie van ingrediënten. 3. Water bestemd voor menselijke consumptie, inclusief water waarbij de enige toegevoegde ingrediënten kooldioxide en/of aroma's zijn. 4. Kruiden, specerijen of mengsels daarvan. 5. Zout en zoutvervangers. 6. Tafelzoetstoffen. 7. Producten met betrekking tot richtlijn 1999/4/CE inzake extracten van koffie en extracten van cichorei.

28 Voedingswaarde - Toepassingsgebied Voorverpakte levensmiddelen behalve de 19 punten van de lijst in bijlage V: 8. Kruiden- en vruchtentheeën, theeën, enz. 9. Gefermenteerde azijn en vervangers voor azijn, inclusief die waarbij de enige toegevoegde ingrediënten aroma's zijn. 10. Aroma's. 11. Levensmiddelenadditieven. 12. Technische hulpstoffen. 13. Voedingsenzymen. 14. Gelatine. 15. Gelvormende stoffen. 16. Gist. 17. Kauwgom. 18. Levensmiddelen in verpakkingen of recipiënten waarvan het grootste oppervlak minder dan 25 cm 2 is. 19. Levensmiddelen, inclusief ambachtelijk bereide, die rechtstreeks door de fabrikant in kleine hoeveelheden aan de eindverbruiker worden geleverd of aan de plaatselijke detailhandel die rechtstreeks aan de eindverbruiker levert.

29 Voedingswaarde - Toepassingsgebied Voorverpakte levensmiddelen behalve de lijst van bijlage V: 19. Levensmiddelen, inclusief ambachtelijk bereide, die rechtstreeks door de fabrikant in kleine hoeveelheden aan de eindverbruiker worden geleverd of aan de plaatselijke detailhandel die rechtstreeks aan de eindverbruiker levert. Spefiek FR: Brief DGCCRF: Rechtstreeks geleverd aan de eindverbruiker: AMAP, markten, internet,... Plaatselijke detailhandel: kleinhandelszaken, lokaal: straal 100 km Micro-ondernemingen: < 10 personeelsleden; omzet < 2 miljoen

30 Voedingswaarde - voedingsstoffen Verplicht = 7 elementen (voedingsstoffen of vermeldingen) Energiewaarde Vetten waarvan verzadigde vetzuren Koolhydraten waarvan suikers Eiwitten Zoutgehalte Waar nodig kan worden vermeld dat het zoutgehalte uitsluitend is toe te schrijven aan van nature voorkomend natrium (dicht bij de voedingswaardedeclaratie)

31 Voedingswaarde - voedingsstoffen Vrijwillig Alleen de volgende andere voedingsstoffen: enkelvoudig onverzadigde vetzuren, meervoudig onverzadigde vetzuren polyolen, zetmeel, voedingsvezels, Vitaminen en mineralen in significante hoeveelheden

32 Voedingswaarde: De weergave Plaats: geen verplichting maar samen Titel: niet verplicht Volgorde: verplicht (bijlage XV) Energie Vetten waarvan: Verzadigde vetzuren Enkelvoudig onverzadigde vetzuren Meervoudig onverzadigde vetzuren Koolhydraten waarvan: Suikers Polyolen Zetmeel Voedingsvezels Eiwitten Zout Vitaminen en minerale zouten

33 Voedingswaarde: De weergave Vorm: Tabel (horizontaal of verticaal), Cijfers onder elkaar Na elkaar als er onvoldoende ruimte is Uitdrukking: Verplicht: per 100 g of 100 ml van het levensmiddel zoals dit ten verkoop wordt aangeboden (specifieke gevallen voor kits) Mogelijkheid: Voor 100 g of 100 ml van het levensmiddel bereid volgens de instructies van de fabrikant Product met "opgietvloeistof"

34 Voedingswaarde: De weergave Uitdrukking: Verplicht: eenheden energie: kj en kcal; voedingsstoffen: g behalve vitaminen en mineralen: mg of μg (volgens bijlage XIII) Optioneel: Per portie op voorwaarde dat De portie gedefinieerd is (en gemakkelijk te herkennen is) Het aantal stuks in de verpakking is vermeld En mogelijkheid om de % van de referentie-innames te vermelden

35 Voedingswaarde: De weergave Uitdrukking: Optioneel: In % van de referentie-innames indien Verduidelijkt in de verordening (bijlage XIII)» Energie: kj / kcal» Vetten: 70 g» Verzadigde vetzuren: 20 g» Koolhydraten: 260 g» Suikers: 90 g» Eiwitten: 50 g» Zout: 6 g En met vermelding (dichtbij DN)"referentie-inname voor een gemiddelde volwassene (8400kJ / 2000 kcal)" Referentie-innames of dagelijkse referentie-innames ten minste één keer uitdrukkelijk vermeld

36 Voedingswaarde: De weergave Macronutriënten: GDA: Dagelijkse voedingsrichtlijn ANIA % pictogrammen Niet langer bruikbaar met INCO ADH: Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid Voor een bepaalde populatie De behoeften dekken Niet langer bruikbaar met INCO (Dagelijkse) referentie-innames: INCO

37 Nutritionnel : Repères Protéines ANC : Frankrijk : 11 à 15% de l AET (soit 55 à 75 g pour 2000 kcal) België : 9 à 11 % de l AET (soit 45 à 55 g pour 2000 kcal) RNJ : 50 g AQR : 50 g

38 Nutritionnel : Repères Fibres ANC : Belgique Homme Femme France 1 à 3 ans à 8 ans âge + 5g 9 à 13 ans à 18 ans Adultes RNJ : 25g AQR : Non

39 Voedingswaarde: Richtlijnen Micronutriënten DRI: Dagelijkse referentie-innames Verordening 90/496 Niet langer bruikbaar met INCO Sinds december 2014: INCO-verordening VWR: Voedingswaardereferenties Significante hoeveelheid: in het algemeen 15 % van de VWR

40 Voedingswaardedeclaratie: De weergave Uitdrukking: Optioneel: Herhaling aan de voorkant 2 manieren: alleen energiewaarde of energie + VG+VVZ+suikers+zout Grafisch charter niet verplicht, maar vaak pictogrammen van FoodDrinkEurope

41 Voedingswaarde Specificiek voor BE: 41

42 Uitwerking op het etiket - praktisch Allergenen 2. Grootte van de letters 3. Voedingswaarde 4. Oorsprong 5. Leesbaarheid 5 42

43 Nuttige links

44 Nuttige links ons_documents/fde_guidance_web.pdf

45 Nuttige links Gids voor Frankrijk: entation/fiches_pratiques/fiches/etiquetage-denrees-alimentaires.pdf mentation/fiches_pratiques/fiches/declaration-nutritionnelle-denreesalimentaires.pdf Laatste update: 21/03/2016

46 Nuttige links _alimentaires/etiquetage/consommateur/c omment_lire_etiquette.pdf En andere links op het einde van dit document: L étiquetage des denrées alimentaires sur le site internet de la DG Santé et protection des consommateurs (en anglais): n/foodlabelling/index_en.htm L agriculture biologique sur le site internet de la DG Agriculture: dex_fr.htm Des questions sur l Europe?