91. D 192. A 93. A 194. B 95. D 96. A 97. D 98. A 99. D 100. C 101. B 102. C 103. B 104. C 105. A

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "91. D 192. A 93. A 194. B 95. D 96. A 97. D 98. A 99. D 100. C 101. B 102. C 103. B 104. C 105. A"

Transcriptie

1 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2017 Vervallen vragen (n=7): 1, 23, 31, 43, 44, 85 en 200. Geen sleutelwijzigingen. Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. B 17. B 3. B 18. B 4. A 19. B 5. A 20. B 6. A 21. A 7. B 22. A 8. A 23. B 9. B 24. D 10. B 25. B 11. B 26. A 12. B 27. A 13. D 28. C 14. A 29. A 15. D 30. B 31. A 32. A 33. B 34. A 35. D 36. C 37. B 38. A 39. C 40. A 41. A 42. B 43. D 44. B 45. C 46. B 47. A 48. C 49. C 50. D 51. D 52. D 53. B 54. C 55. D 56. D 57. C 58. A 59. A 60. B 61. A 62. C 63. B 64. B 65. D 66. D 67. A 68. C 69. E 70. B 71. D 72. B 73. A 74. B 75. D 76. C 77. A 78. B 79. C 80. A 81. C 82. B 83. C 84. D 85. B 86. C 87. B 88. D 89. B 90. C 91. D 92. A 93. A 94. B 95. D 96. A 97. D 98. A 99. D 100. C 101. B 102. C 103. B 104. C 105. A 106. A 107. C 108. A 109. B 110. C 111. B 112. A 113. A 114. B 115. C 116. B 117. A 118. C 119. A 120. E 121. C 122. B 123. B 124. B 125. A 126. A 127. D 128. B 129. A 130. B 131. B 132. A 133. C 134. D 135. B 136. D 137. C 138. B 139. C 140. C 141. A 142. A 143. B 144. D 145. C 146. C 147. B 148. B 149. A 150. A 151. D 152. A 153. D 154. B 155. C 156. A 157. A 158. C 159. B 160. B 161. D 162. B 163. A 164. B 165. C 166. B 167. B 168. A 169. B 170. C 171. C 172. D 173. C 174. C 175. C 176. D 177. C 178. C 179. A 180. D 181. D 182. B 183. B 184. C 185. C 186. D 187. A 188. C 189. D 190. A 191. B 192. A 193. D 194. B 195. C 196. C 197. B 198. D 199. A 200. B Bij de antwoordsleutel van de casus wordt niet alleen een literatuurreferentie, maar steeds vaker ook feedback voor studenten gegeven. Het kan voorkomen dat casus of een literatuurreferentie of feedback bevatten. Nr. Literatuurreferentie EN/OF feedback voor studenten 1. NHG-standaarden voor de huisarts. blz. epistaxis Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz Clinically oriented anatomy (7th ed. 2013/2014) Moore K. e.a., blz Medical genetics (5th ed. 2016) Jorde L. e.a., blz. hfdst Ziekten in de huisartspraktijk (5e herz. dr. 2008) Lisdonk van de E. e.a., blz Medical statistics at a glance (3rd ed. 2009) Petrie A. e.a., blz Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, blz. /content.aspx?aid= &searchstr=anemias) hfdst Robbins and Cotran pathologic basis of disease (9th ed. 2014/2015) Kumar V. e.a., blz Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, ( hfdst. e Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009, 5e opl. 2014/2015) Hengeveld M. e.a., blz. 163, Medische ethiek (3e herz. dr. 2009) Have ten H. e.a., blz Psychology (9th ed. 2011/2012) Bernstein D. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts (2009) Wiersma T. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts. blz NHG-standaarden voor de huisarts. blz Deze casus bevat FEEDBACK voor de student in plaats van een literatuurreferentie. FEEDBACK: Bij perceptief gehoorverlies is een deel van het zintuigepitheel en/of de neurale elementen verdwenen. Er is geen verschil in luchtgeleiding en beengeleiding aangezien het gehoorprobleem zich in de prikkelverwerking NA het trommelvlies en de gehoorbeenketen bevindt. 19. Medical physiology: a cellular and molecular approach (2nd upd. ed. 2012) Boron W. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (7e ed. 2009) Kumar P. e.a., blz Medical physiology: a cellular and molecular approach (2nd upd. ed. 2012) Boron W. e.a., blz Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz Clinically oriented anatomy (6e ed. 2010) Moore K. e.a., blz Harrison's Principles of Internal Medicine, Online 26. Leerboek kindergeneeskunde (2e geh. herz. dr. 2015) Heymans H. e.a., blz. hfdst. 11, blz Leerboek kindergeneeskunde: een interactieve benadering in woord en beeld (2009/2010) Brande van den J. e.a., blz Robbins basic pathology (8e ed. 2007) Kumar V. e.a., blz Fysische diagnostiek (1e dr. 2010) Jongh de T., blz Medical genetics (4th ed. 2010) Jorde L. e.a., blz Robbins and Cotran pathologic basis of disease (8th ed. 2010) Kumar V. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Dermatovenereologie voor de eerste lijn: een systematische introductie (9e geh.herz. dr. 2014) Sillevis Smitt J.H. e.a., blz Leerboek kindergeneeskunde: een interactieve benadering in woord en beeld (2009/2010) Brande van den J. e.a., blz Guyton and Hall Textbook of medical physiology (12e ed. 2010/2011) Hall J. e.a., blz Medische ethiek (3e herz. dr. 2009) Have ten H. e.a., blz Diagnostiek van alledaagse klachten: bouwstenen voor rationeel probleemoplossen (3e herz. dr. 2011) Jongh de T. e.a., blz Leerboek gezondheidsrecht (3e herz. dr. 2013) Engberts D. e.a., blz Clinically oriented anatomy (6e ed. 2010) Moore K. e.a., blz en Werk en gezondheid: inleiding in de bedrijfsgezondheidszorg (4e herz. dr. 2010) Verbeek J. e.a., blz. 173

2 41. Medical biochemistry (3e ed. 2009) Baynes J. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (7e ed. 2009) Kumar P. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (7e ed. 2009) Kumar P. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz Leerboek kindergeneeskunde: een interactieve benadering in woord en beeld (2009/2010) Brande van den J. e.a., blz Klinische neurologie (16e herz.dr. 2007/2008) Kuks J. e.a., blz Clinically oriented anatomy (7th ed. 2013/2014) Moore K. e.a., blz Rang and Dale's pharmacology (7th ed. 2011/2012) Rang H. e.a., blz Medische psychologie (2e herz. dr. 2010) Kaptein A. e.a., blz Sherris medical microbiology (5th ed. 2010) Ryan K. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Rubin's pathology: clinicopathologic foundations of medicine (6e ed. 2011/2012) Rubin R. e.a., blz Textbook of medical physiology (11e ed. 2006) Guyton A. e.a., blz Robbins and Cotran pathologic basis of disease (8th ed. 2010) Kumar V. e.a., blz. 197, Fysische diagnostiek (1e dr. 2010) Jongh de T., blz Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz Medical statistics at a glance (3rd ed. 2009) Petrie A. e.a., blz. 43, Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Anamnese en lichamelijk onderzoek (7e dr. 2014) Meer van der J. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (7e ed. 2009) Kumar P. e.a., blz Dermatologie en venereologie (3e herz. dr. 2e opl. 2003) Vloten van W., blz Rubin's pathology: clinicopathologic foundations of medicine (6e ed. 2011/2012) Rubin R. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz Ophthalmology: a pocket textbook atlas (2nd rev. ed. 2007) Lang K. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts (2012) deel 1. Boukes F. e.a., blz Robbins basic pathology (9e ed. 2013) Kumar V. e.a., blz Leerboek kindergeneeskunde (2e geh. herz. dr. 2015) Heymans H. e.a., blz. hfdst. 7, Leerboek kindergeneeskunde (2e geh. herz. dr. 2015) Heymans H. e.a., blz. hfdst. 7 blz. 123 e.v. 72. Nelson textbook of pediatrics (19th ed. 2011) Kliegman R. e.a., blz Nelson textbook of pediatrics (19th ed. 2011) Kliegman R. e.a., blz Leerboek kindergeneeskunde: een interactieve benadering in woord en beeld (2e dr. 2011) Brande van den J. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz Leerboek Keel-neus-oorheelkunde en hoofd-halschirurgie (2e herz. dr. 2013) Vries de N., blz Robbins and Cotran pathologic basis of disease (8th ed. 2010) Kumar V. e.a., blz Histology: a text and atlas: with correlated cell and molecular biology (7th ed. 2015/2016) Ross M. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (7e ed. 2009) Kumar P. e.a., blz Clinically oriented anatomy (7th ed. 2013/2014) Moore K. e.a., blz Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz Nelson textbook of pediatrics (19th ed. 2011) Kliegman R. e.a., blz Schwartz's principles of surgery (9th ed. 2010) Brunicardi F. e.a., blz Epidemiologisch onderzoek: opzet en interpretatie (6e herz. dr. 2010) Bouter L. e.a., blz Principles of medical biochemistry (3rd ed. 2011/2012) Meisenberg G. e.a., blz Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, blz. chapter Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (9th ed. 2016) Kumar P. e.a., blz. hfdst NHG-Standaarden voor de huisarts (2015) deel 1 en 2, blz Handleiding medisch-wetenschappelijk onderzoek (8e herz. dr. 2016) Zielhuis G. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (9th ed. 2016) Kumar P. e.a., blz. hfdst. 7 en Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a. 93. Werk en gezondheid: inleiding in de bedrijfsgezondheidszorg (4e herz. dr. 2010) Verbeek J. e.a. 94. Rang and Dale's pharmacology (7th ed. 2011/2012) Rang H. e.a., blz Farmacotherapeutisch Kompas. blz. Depressie 96. Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, blz. chapt Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, blz. geen opgave 98. Farmacotherapeutisch Kompas. blz. Gentamicine 99. NHG-standaarden voor de huisarts. blz. De overgang M Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz Rook's textbook of dermatology (8e ed. 2010) Rook A. e.a., blz. hfdst Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts. blz. kinderen met koorts M29 FEEDBACK: Alle kinderen van 1-3 maanden moeten doorverwezen worden naar de kinderarts ter evaluatie TENZIJ er een duidelijke focus voor de koorts is. Bij kinderen jonger dan 3 maanden kunnen de symptomen die wijzen op een ernstige infectie aspecifiek zijn of ontbreken. Omdat vaccinaties bij kinderen jonger dan 3 maanden nog onvoldoende bescherming geven, is de kans op bacteriële verwekkers zoals Haemophilus influenzae en pneumokokken verhoogd. Koorts bestrijden is geen doel op zich. Bij pijn of ongemak kan in overleg met de ouders paracetamol worden gegeven Illustrated textbook of paediatrics (4th ed. 2012) Lissauer T. e.a., blz. 295

3 FEEDBACK: ingeademde kleine voorwerpen zoals pinda s komen meestal in de rechter hoofdbronchus terecht, doordat die iets steiler naar beneden loopt dan de linker. De doorsnede van de trachea is zo groot, dat de pinda daar meestal doorheen zakt. De bronchioli hebben een te kleine doorsnede Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz FEEDBACK: de meest gevreesde complicatie van parotischirurgie is een, iatrogeen veroorzaakte, permanente parese van de nervus facialis. Deze treedt uit in de parotisklier en vertakt zich hier en verdeelt de parotisklier in een oppervlakkige en een diepe kwab. De trigeminus innerveert verschillende gebieden van het gelaat maar treedt uit boven de parotisklier en heeft daarom een kleinere kans op letsel. De n. glossopharyngeus treedt uit in de keel via het foramen jugularis. Hij innerveert de farynx en larynx en het achterste deel van de tong en innerveert geen gebieden van het gelaat en operatiegebied en heeft daarom een kleinere kans op letsel. De n. vagus treedt dorsaal van de farynx en larynx uit en innerveert geen gebieden van het gelaat en operatiegebied en heeft daarom een kleinere kans op letsel Emery's elements of medical genetics (14e ed. 2011/2012) Turnpenny P. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz Medical biochemistry (4th ed. 2014) Baynes J. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts. blz. Fluor vaginalis FEEDBACK: wanneer in een KOH-preparaat pseudohyfen (schimmeldraden met een takstructuur) worden gezien is de diagnose candidainfectie zeker. In een fysiologisch-zoutpreparaat worden soms clue cellen gezien, kenmerkend voor een bacteriële vaginose. Wanneer zich in een fysiologisch-zoutpreparaat schokkerig bewegende geflagelleerde protozoa bevinden, dan past dit bij een trichomonasinfectie. Een ph onder de 4,5 is kenmerkend voor een bacteriële vaginose en een trichomonasinfectie Probleemgeoriënteerd denken in de geriatrie (2008) Olde Rikkert M., blz Medical biochemistry (4th ed. 2014) Baynes J. e.a., blz Robbins and Cotran pathologic basis of disease (8th ed. 2010) Kumar V. e.a., blz. 64, fig Illustrated textbook of paediatrics (4th ed. 2012) Lissauer T. e.a., blz Robbins and Cotran pathologic basis of disease (9th ed. 2014/2015) Kumar V. e.a., blz FEEDBACK: Het osteosarcoom is een maligne bottumor en komt vooral voor bij jonge kinderen en adolescenten. Het is een tumor die gekenmerkt wordt door primaire botvorming van de tumorcellen. Alarmsymptomen zijn een zwelling met nachtelijke pijnen. De lokalisatie van een osteosarcoom is meestal metafysair in lange pijpbeenderen. De röntgenfoto toont zowel botdestructie als botaanmaak waarbij de cortex is doorbroken vanuit de mergholte. Periostale botvorming is eveneens een kenmerk. Het osteochondroom is benig uitgroeisel dat wordt bedekt door een kraakbeenlap. Dit is een benigne bottumor. Een solitaire botcyste is een met vloeistof gevulde en met een dunne membraan beklede eenkamerige cyste die tijdens groei ontstaat. Een spontane fractuur kan optreden. Een solitaire botcyste is een benigne bottumor. Een solitaire botcyste kan in vrijwel alle enchondrale botten voorkomen en treedt vooral op bij kinderen jonger dan 15 jaar Vander's human physiology: the mechanisms of body function (12th ed. 2011) Widmaier E. e.a., blz. 167 FEEDBACK: Binding van GABA aan de receptor zorgt voor opening van de chloridekanalen, en zodoende voor hyperpolarisatie van het celmembraan. De excitatie van de cellen wordt hiermee geremd Clinically oriented anatomy (7th ed. 2013/2014) Moore K. e.a., blz Clinically oriented anatomy (7th ed. 2013/2014) Moore K. e.a., blz. 971 en Clinical surgery (3e ed. 2012) Henry M. e.a., blz Functionele histologie (14e herz. dr. 2014) Junqueira L. e.a., blz FEEDBACK: Osteoblasten synthetiseren de organische bestandsdelen van de botmatrix. Bij een stabiele fractuur is de vaatvoorziening goed en vormt zich door endesmale botvorming direct een netwerk van balkjes van het plexiform bot, gedeeltelijk ook op de dode botstukken (benige callus). Osteocyten zijn volwassen botcellen die door rijping uit osteoblasten ontstaan en in de lacunae van de verkalkte botmatrix liggen. Osteocyten hebben een belangrijke rol bij remodelling. Osteoclasten zijn cellen die bot kunnen afbreken. Ze hebben een receptor voor calcitonine, een hormoon dat botafbraak remt. Zij hebben geen receptoren voor parathyroïdhormoon, dat de botafbraak stimuleert. Activering van dit hormoon verloopt indirect via osteoblasten die aangezet worden tot de productie van een cytokine, de osteoclast-stimulerende factor Histology: a text and atlas with correlated cell and molecular biology (6th upd. and exp. ed. 2011) Ross M. e.a., blz Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz. 753, tabel FEEDBACK: Voor diagnose van endocarditis zie de Duke criteria. Sensitiviteit van transoesofageale echo is >90%. Transthoracale echografie is veiliger want niet-invasief en kan in veel gevallen voldoende duidelijkheid geven (sensitiviteit 60-75%), maar is minder sensitief vooral voor de aortaklep. Transbronchiale echografie wordt gebruikt voor diagnostische punctie van mediastinale lymfklier of andere massa Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz Farmacotherapeutisch Kompas. blz. ACE-remmers 125. Histology: a text and atlas with correlated cell and molecular biology (6th upd. and exp. ed. 2011) Ross M. e.a., blz Leerboek reumatologie en klinische immunologie (2013) Bijlsma J., blz Essential clinical anatomy (5th ed. 2014/2015) Moore K. e.a., blz. 400, 418 FEEDBACK: De rotator cuff bestaat uit de musculus subscapularis (endorotatie), musculus teres minor (exorotatie), musculus supraspinatus (abductie) en de musculus infraspinatus (exorotatie). De twee laatst genoemde spieren zorgen voor respectievelijk voor abductie en exorotatie. Het benig oriëntatiepunt dat de anatomische grens vormt tussen deze spieren is de spina scapulae (driehoekige beenplaat achter op de scapula, lateral eindigend in het acromion. Het acromion is de schoudertop, het uitsteeksel van de spina scapulae. De angulus superior is de hoek boven-mediaal aan het schouderblad. Het processus coracoideus scapulae is het ravenbeksuitsteeksel boven aan het schouderblad Vander's human physiology: the mechanisms of body function (12th ed. 2011) Widmaier E. e.a., blz FEEDBACK: Variaties in de lengte van de cyclus betreffen vooral de lengte van de proliferatie fase. De secretiefase heeft over het algemeen een meer constante duur van dagen. De dag waarop de bloeding verschijnt wordt om praktische redenen als eerste dag van de menstruele cyclus beschouwd. In één cyclus kunnen de volgende opeenvolgende fasen worden onderscheiden: 1). De menstruele fase is van de eerste tot en met de vierde dag van de cyclus. 2). De proliferatiefase (folliculaire fase) van de vijfde tot en met de veertiende dag. 3). De secretiefase (luteale fase) van de vijftiende tot en met de achtentwintigste dag. Het tijdstip van ovulatie, tussen fase 2 en 3 kan variëren, met de achtste en twintigste dag als uitersten Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz. 453 FEEDBACK: Er is geen verband tussen hyperemesis gravidarum en moederlijke leeftijd, pariteit of het al dan niet gewenst zijn van de zwangerschap. Hyperemesis gravidarum is geassocieerd met psychosociale factoren. Het vóórkomen van zwangerschapsbraken tijdens een eer-

4 dere zwangerschap predisponeert tot herhaling van dit probleem tijdens volgende zwangerschappen. In 50-70% van de gevallen gaat hyperemesis gravidarum gepaard met een verlaagd gehalte van thyroïdstimulerend hormoon (TSH) en een verhoogd gehalte van vrij thyroxine (T4) in het maternale serum. Verondersteld wordt dat hcg, dat biochemisch sterk verwant is aan TSH, de TSH-receptor bezet. Omdat hcg slecht licht thyreotroop is, resulteert dit meestal in een biochemische maar niet in een klinische hyperthyreoïdie NHG-standaarden voor de huisarts. blz. Influenza en influenzavaccinatie (eerste herziening) 2008 FEEDBACK: Personen van 60 jaar en ouder hebben een indicatie voor een influenzavaccinatie. Daarnaast komen onder andere in aanmerking: patiënten met een ernstige nierinsufficiëntie, leidend tot dialyse of niertransplantatie; patiënten met diabetes mellitus (hypertensie is geen indicatie); personen met een verminderde weerstand tegen infecties, zoals patiënten met levercirrose, (functionele) asplenie of een autoimmuunziekte, en patiënten die chemotherapie ondergaan of immuunsuppressieve medicatie gebruiken (een pneumonie in de voorgeschiedenis is dus geen indicatie). Voor personeel in verpleeghuizen, verzorgingshuizen en ziekenhuizen en gezondheidszorgwerkers met veelvuldige en intensieve contacten met patiënten wordt een influenzavaccinatie wenselijk geacht NHG-standaarden voor de huisarts. blz. Obstipatie FEEDBACK: Movicolon is een combinatie van macrogol en elektrolyten in een wateroplossing die darmledigend werkt. Het (nietresorbeerbare) macrogol fungeert als osmotisch laxans. Door binding van water nemen het volume van de feces en de colonmotiliteit toe, met zachtere feces en facilitatie van de defecatie als gevolg. Bisacodyl is een contactlaxans. Psylliumvezels zijn een volumevergrotend middel. Microlax behoort tot de emollientia Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz. 709 FEEDBACK: De oudere huid bevat minder 7-dehydrocholesterol waardoor met een zelfde hoeveelheid UV-licht minder vitamine D3 of cholecalciferol wordt aangemaakt. Het aantal melanocyten in de huid neemt juist af bij ouderen. De omzetting in de lever en het transport naar de nier blijven gelijk NHG-standaarden voor de huisarts. blz. diabetes mellitus FEEDBACK: Oudere patiënten en vooral patiënten die bètablokkers slikken, voelen minder goed een hypoglykemie aankomen en hebben daardoor een risico op vallen, coma en overlijden. De patiënten uit deze casus heeft vanwege de comorbiditeit een levensverwachting die lager is dan acht jaar. Daarom is het voor haar belangrijker om hypoglykemieën te voorkomen dan de microvasculaire complicaties te verminderen. Een strakke glykemische instelling is vooral van belang ter vermindering van het risico op microvasculaire complicaties over acht jaar. Voor de vermindering van macrovasculaire complicaties is meer effect te verwachten van het verlagen van de bloeddruk en controle van de lipiden Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz FEEDBACK: De symptomen van primaire bijnierschorinsufficiëntie (ziekte van Addison) zijn een gevolg van zowel verminderde glucocorticosteroïden als mineralocorticoïden. Dit leidt tot hyperpigmentatie van de huid, moeheid en algemene zwakte. De hyperpigmentatie berust op de MSH-achtige werking van ACTH en van alfa-msh zelf. Vooral de hyperpigmentatie van het gelaat, de handlijnen en de gingiva zijn direct opvallend bij blanke personen. Vaak zijn er gastro-intestinale pijnklachten met anorexie, misselijkheid, braken en zouthonger. De bloeddruk is verlaagd met duidelijke orthostase Clinical surgery (3e ed. 2012) Henry M. e.a., blz Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz NHG-standaarden voor de huisarts. blz. urineweginfecties FEEDBACK: Volgens de NHG standaard is bij de medicamenteuze behandeling van een cystitis bij een gezonde niet zwangere vrouw nitrofurantoïne (5 dagen 2dd 100mg of 4dd 50 mg) het middel van eerste keus. Fosfomycine (eenmalige gift van 3000mg, 2 uur na de maaltijd bij voorkeur voor de nacht) en trimethoprim (3 dagen 1dd 300 mg voor de nacht) zijn respectievelijk tweede en derde keus. Eventueel kan er in overleg met de patiënt ook een afwachtend beleid gekozen worden waarbij geadviseerd wordt ruim te drinken en zo nodig pijnstilling te gebruiken. Amoxicilline/clavulaanzuur behoort tot de medicamenteuze mogelijkheden wanneer er sprake is van tekenen van weefselinvasie. Deze middelen geven een betere weefselpenetratie. Hiervan is in deze casus geen sprake Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz. 432 FEEDBACK: Deze casus schetst een beeld van een urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie, mogelijk een pyelonefritis. Hier moet bij een positieve nitriettest in ieder geval een urinekweek met resistentiebepaling verricht worden om antibiotica eventueel aan te passen op geleide van het gevoeligheidsspectrum. Een sediment is niet noodzakelijk bij een positieve nitriettest. Wel is dit nodig wanneer de nitriettest negatief is. Een echografie van de nieren is alleen geïndiceerd bij (acute) nierinsufficiëntie om een postrenale oorzaak aan te tonen dan wel uit te sluiten. Een urinetest op eiwitten wordt bij zwangeren en bij mensen met hypertensie gebruikt. Een X-buikoverzicht geeft in deze situatie geen aanvullende informatie Illustrated textbook of paediatrics (4th ed. 2012) Lissauer T. e.a., blz. 331 FEEDBACK: De voorkeur van urine verzamelen is om de urine rechtstreeks te verzamelen in een steriel potje. Hiervoor wordt de luier verwijderd en het genitaal gereinigd. Urinecollectie middels een plaszakje geeft te veel contaminatie. Een suprapubische aspiratie wordt met name gedaan bij ernstig zieke kinderen waarbij de diagnose snel gesteld moet worden. Middels deze manier van werken wordt de urine zo min mogelijk gecontamineerd. Dit is echter een zeer invasieve ingreep en wordt toenemend vervangen door urethrale katheterisatie Leerboek gezondheidsrecht (3e herz. dr. 2013) Engberts D. e.a., blz FEEDBACK: De Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de hulpverlener voor zijn handelen door hem te verplichten altijd te handelen als goed hulpverlener. Dat kan betekenen dat een arts een verzoek van de patiënt moet afwijzen omdat dit onverenigbaar is met de voor een goed hulpverlener geldende professionele standaard. Aangezien de vrouw ouder is dan 16 jaar, beslist ze zelfstandig en heeft ze een zelfstandig recht op informatie. Bij kinderen tot 12 jaar is de toestemming van de ouders/voogden vereist. Toestemming van het kind is niet nodig, maar deze heeft wel recht op informatie. De arts moet de voorlichting afstemmen op het bevattingsvermogen van het kind. Bij jongeren van 12 tot 16 jaar is de toestemming van de ouders/voogden en van de jongere zelf vereist. In twee uitzonderingsgevallen is de toestemming van alleen de jongere voldoende: 1. als het niet behandelen van de jongere voor hem ernstig nadeel oplevert (denk aan geslachtsziekte, vaccinatie) hoeven de ouders over de behandeling niet te worden ingelicht; en 2. als de behandeling de weloverwogen wens is van de jongere (denk aan abortus, vaccinatie). In dit geval dient de arts in principe wel met de ouders/voogden te overleggen, maar het goed hulpverlenerschap kan met zich meebrengen dat zij over de behandeling niet worden geïnformeerd. Ook in deze leeftijdscategorie dienen de jongeren naar hun bevattingsvermogen te worden geïnformeerd over de behandeling Diagnostiek van alledaagse klachten: bouwstenen voor rationeel probleemoplossen (3e herz. dr. 2011) Jongh de T. e.a., blz Diagnostiek van alledaagse klachten: bouwstenen voor rationeel probleemoplossen (3e herz. dr. 2011) Jongh de T. e.a., blz Medical physiology: a cellular and molecular approach (2nd upd. ed. 2012) Boron W. e.a., blz. 536

5 144. Dermatovenereologie voor de eerste lijn: een systematische introductie (9e geh.herz. dr. 2014) Sillevis Smitt J.H. e.a., blz. 92, FEEDBACK: Lokalisatie van de afwijkingen op de behaarde hoofdhuid zijn zeer suggestief voor seborroïsch eczeem. Afwijkingen die beginnen in het luiergebied zijn ook suggestief voor seborroïsch eczeem. Een belaste familieanamnese blijkt nauwelijks of geen waarde te hebben voor het maken van het onderscheid tussen atopisch en seborroïsch eczeem. Bij beide eczemen kunnen de afwijkingen op de extremiteiten voorkomen. Ook het gelaat kan aangedaan zijn bij beide vormen van eczeem. Bij atopische eczeem is dan vaak het narcosekapje onaangedaan. Bij seborroïsch eczeem zijn de nasolabiaalplooien vaak aangedaan. Dit onderscheid is echter niet op te maken uit de casus Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz. 159 FEEDBACK: Vrouwen met het syndroom van MRK zijn infertiel. Voor hen is het alleen mogelijk om kinderen te krijgen met behulp van een draagmoeder die zwanger wordt na in-vitrofertilisatie met eicellen van de MRK-patiënte en het zaad van haar partner Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz FEEDBACK: Uit de casus valt op te maken dat het een spanningspneumothorax rechts betreft. De therapie hiervoor betreft het verlichten van de intrathoracale druk middels het inbrengen van een groene infuusnaald in de tweede intercostaalruimte in de midclaviculairlijn aan de aangedane zijde. Een X-thorax maken en het toedienen van een kleine hoeveelheid zuurstof via een neusbril (i.p.v. een constante hoge zuurstofflow (12-15 liter per minuut) via een non-rebreathing mask) hebben geen plaats in de acute interventie in het geval van een levensbedreigende spanningspneumothorax Neurologie (4e herz. dr. 2010) Hijdra A. e.a., blz. 539 FEEDBACK: Bij een neuritis vestibularis is het aangedane labyrint meestal in de acute fase onprikkelbaar en later langdurig verminderd prikkelbaar. Hierdoor ontstaat er een valneiging naar de aangedane zijde, ook tijdens het lopen. Er is dus geen normaal looppatroon Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz FEEDBACK: Onthoudingsverschijnselen gaan vanzelf over, maar bij diazepam (langwerkend) kan dit 3-4 weken duren. Gezien de kans op het ontwikkelen van een delier of een insult, heeft het de voorkeur een afbouwschema te gebruiken. Helemaal omdat ze al een insult in het verleden heeft gehad, wat de kans op herhaling vergroot. Haloperidol wordt gegeven bij een psychose Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz. 420 FEEDBACK: Ejaculatio praecox is vroegtijdige zaadlozing. Geremd orgasme betekent dat de zaadlozing erg moeilijk tot stand komt en/of erg lang duurt. Bij retrograde zaadlozing gaat de zaadlozing niet naar buiten maar de blaas in. Wanneer er een zaadlozing plaatsvindt, maar bij de zaadlozing het orgasmegevoel achterwege blijft, dan is er sprake van een anhedonisch orgasme Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz Harrison's Principles of Internal Medicine, Online, blz. chapter Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz Ouderengeneeskunde (1e dr. 2012) Muris J. e.a., blz Deze casus bevat FEEDBACK voor de student in plaats van een literatuurreferentie. FEEDBACK: midazolam heeft in eerste instantie vooral effect op bewustzijn en niet op dyspnoe, prednisolon werkt niet op korte termijn, zuurstof doet niets op het benauwdheidsgevoel. Morfine geeft ademhalingsdepressie en vermindert daarmee het gevoel van dyspnoe Leerboek oogheelkunde (2013) Tan H. e.a., blz Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz , 264 FEEDBACK: Bij genoemde patiënte is sprake van het trias van Charcot: icterus, pijn (rechts) in de bovenbuik en koorts (met koude rillingen), duidend op een cholangitis. Gezien de koorts en de tachycardie heeft de combinatie van galstuwing en bacteriën een sepsis veroorzaakt. Bij een cholecystitis is er meestal geen sprake van icterus en ook niet van hoge koorts. Bij een galwegcarcinoom of een pancreaskopcarcinoom is een obstructie-icterus vaak een eerste symptoom. Deze icterus is echter pijnloos (stille icterus) Robbins and Cotran pathologic basis of disease (9th ed. 2014/2015) Kumar V. e.a., blz Deze casus bevat FEEDBACK voor de student in plaats van een literatuurreferentie. FEEDBACK: bij een torsio testis is de vitaliteit van de testis in het geding, necrose treedt snel op. Dit is de reden om geen tijd met aanvullende diagnostiek te verdoen, zeker omdat deze toch geen zekere uitsluiting van de diagnose mogelijk maakt Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz Communicatie in de medische praktijk (2006) Spaendonck van K. e.a., blz Leerboek oogheelkunde (2013) Tan H. e.a., blz Leerboek medische ethiek (4e herz.dr. 2013) Have ten J. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz. GEEN OPGAVE 164. Farmacotherapeutisch Kompas. blz. 5/G 165. Leerboek Keel-neus-oorheelkunde en hoofd-halschirurgie (2e herz. dr. 2013) Vries de N., blz. GEEN OPGAVE 166. Leerboek orthopedie (3e herz. dr. 2013) Verhaar J. e.a., blz Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz. 648 FEEDBACK: De acromioclaviculaire (AC) luxatie kan worden ingedeeld volgens Tossy I t/m III. In de casus wordt een luxatie van het type Tossy II omschreven. Deze kan conservatief behandeld worden. Er is sprake van verscheuring van het AC-gewrichtskapsel (minimale hoogstand), maar het ligamentum coracoclaviculare is intact (geen pianotoetsfenomeen). Bij een Tossy III zijn deze structuren beiden verscheurd en bestaat er mogelijk een operatie indicatie Volksgezondheid en gezondheidszorg (6e geh. herz. dr. 2012) Mackenbach J. e.a., blz Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz Essential surgery: problems, diagnosis and management (5th ed. 2014) Quick C. e.a., blz. hfdst. Perioperative care, medical problems 172. Interne geneeskunde (14e geh. herz. dr. 2010/2011) Meer van der J. en Stehouwer C. e.a., blz. 921 FEEDBACK: Arteriitis temporalis is een vorm van reuscelarteriitis. Histologisch vindt men in een vroeg stadium een mononucleair celinfiltraat, vooral rond de lamina elastica interna en externa. Later ontstaat echte granuloomvorming met aanwezigheid van reuscellen, histiocyten en macrofagen. Bevestigend voor de diagnose is echter de aanwezigheid van reuscellen How to read a paper: the basics of evidence-based medicine (5th ed. 2014) Greenhalgh T., blz. hfdst Sobotta: Atlas of Human Anatomy (15th ed. 2011) Paulsen F. e.a., blz. GEEN OPGAVE 175. Functionele histologie (14e herz. dr. 2014) Junqueira L. e.a., blz. 87, 98, 402, FEEDBACK: De bovenste laag van urotheel bestaat uit overkoepelende paraplucellen. De vorm van deze paraplucellen kunnen zich aanpassen aan de vullingstoestand waardoor het urotheel impermeabel blijft. Podocyten spelen een belangrijke rol bij het handhaven van de integri-

6 teit van de glomerulaire basaalmembraan. Het spaarzame bindweefsel dat zich tussen de capillairlussen in de glomerulus bevindt wordt het mesangium genoemd en bestaat uit mesangiumcellen en de mesangiale matrix. Bij de vaatpool van het nierlichaampje bevindt zich het juxtaglomerulaire apparaat, een agglomeraat van 3 celtypen. De juxtaglomerulaire korrelcel is daar één van en heeft een secretoire functie Essential cell biology (4th ed. 2013/2014) Alberts B. e.a., blz. hfdst Leerboek Keel-neus-oorheelkunde en hoofd-halschirurgie (2e herz. dr. 2013) Vries de N., blz Leerboek orthopedie (3e herz. dr. 2013) Verhaar J. e.a., blz. GEEN OPGAVE 179. Essential surgery: problems, diagnosis and management (5th ed. 2014) Quick C. e.a., blz Functionele histologie (14e herz. dr. 2014) Junqueira L. e.a., blz. 345, 419 FEEDBACK: In het ileum komt, op enige afstand van elkaar gelegen, een dertigtal platen van Peyer voor. Deze liggen in de submucosa tegenover de plaats van aanhechting van het mesenterium. De platen van Peyer dringen door tot vlak onder het epitheel. Deze platen maken onderdeel uit van het GALT (Gut Associated Lymfoid Tissue) Essential surgery: problems, diagnosis and management (5th ed. 2014) Quick C. e.a., blz. GEEN OPGAVE 182. Harrison's principles of internal medicine (19th ed. 2015) Kasper D. e.a., blz. 51: Approach to the Patient with a Heart Murmur 183. Leerboek chirurgie (2e geh.herz. dr. 2012) Gooszen H. e.a., blz FEEDBACK: Als patiënten last hebben van pijn in rust, is er sprake van kritieke ischemie en bestaat er een operatie-indicatie. Als er alleen sprake is van inspanningsgebonden klachten, claudicatio intermittens, wordt er een conservatief beleid gevoerd (ongeacht de uitslag van de enkel-armindex) Neurologie (5e dr. 2e opl. 2013) Hijdra A. e.a., blz. 302 FEEDBACK: In tegenstelling tot de uitvalsverschijnselen bij een TIA breiden auraverschijnselen bij migraine zich geleidelijk uit gedurende minuten, of er ontstaan verschillende focale neurologische symptomen na elkaar (ook wel migrerende uitval of march of symptoms genoemd). De duur past goed bij een TIA, waarbij symptomen binnen 24 uur verdwenen moeten zijn. Het is wat jong, maar op 50-jarige leeftijd kunnen TIA s wel degelijk voorkomen. Hoofdpijn wordt niet vaak als symptoom genoemd bij een TIA, maar pleit er zeker niet tegen Leerboek oogheelkunde (2013) Tan H. e.a., blz. 93, 124 FEEDBACK: Glaucoom is een chronisch progressieve anterieure opticusneuropathie met een karakteristieke excavatie van de papil en daarbij horende typische gezichtsvelduitval. Verhoogde intraoculaire druk (IOD) is de grootste risicofactor voor het ontstaan van glaucoom. Naast de IOD bepalen ook andere factoren het risico op glaucoom. Hierbij moet gedacht worden aan de leeftijd, het negroïde ras, myopie van meer dan 6 D, hart- en vaatziekten, stoornissen in de doorbloeding van de oogzenuw en diabetes mellitus. Xanthelasmata worden zowel gezien bij mensen met een normale als bij mensen met een gestoorde vetstofwisseling Illustrated textbook of paediatrics (4th ed. 2012) Lissauer T. e.a., blz. 435 FEEDBACK: Bij een mildere presentatie van diabetes mellitus type 1 (zonder ernstige ketoacidose) zoals in de casus omschreven wordt volstaat orale rehydratie en subcutane insuline. Indien er wel sprake is van ketoacidose en er sprake is van dehydratie en/of een gedaald bewustzijn en/of braken is een intraveneuze (i.v.) behandeling geïndiceerd. Deze bestaat in eerste instantie uit i.v. vochttoediening gevolgd door een i.v. insuline oplossing Leerboek psychiatrie (2e geh.herz. dr. 2009) Hengeveld M. e.a., blz. hfdst. 8.1 Delieren 188. Medical biochemistry (4th ed. 2014) Baynes J. e.a., blz Deze casus bevat FEEDBACK voor de student in plaats van een literatuurreferentie. FEEDBACK: prostaatcarcinoom op hoge leeftijd heeft heel weinig effect op de levensverwachting. Daarmee zijn A en C fout. Het gaat om asymptomatisch prostaatcarcinoom; bij veel oude mannen zal het asymptomatisch blijven tot ze aan iets anders overlijden. Iedere operatie kent een zekere mortaliteit, zeker onder suboptimale omstandigheden. De levensverwachting zal dus door het achterwege laten van operaties niet sterk dalen. De operatieve behandeling heeft echter wel negatieve bijwerkingen die aanhouden en iedere operatie kent een zekere mortaliteit. Het aantal QALY s zal dus toenemen; B is fout Medical biochemistry (4th ed. 2014) Baynes J. e.a., blz Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology (13th ed. 2016) Hall J., blz RIVM. LCI-Richtlijnen. blz. Tuberculose FEEDBACK: Een doorgemaakte infectie met de tbc-bacterie kan worden vastgesteld met behulp van de tuberculinehuidtest (THT) en/of met de interferongamma release assay (IGRA). In tegenstelling tot de THT vertoont de IGRA-respons geen kruisreactie met BCG-vaccinatie en ook niet met de meeste non-tuberculeuze mycobacteriën. De THT is niet specifiek voor het aantonen van infectie met M. tuberculosis: ook na BCG vaccinatie kan een induratie optreden, evenals na infectie met andere mycobacteriën zoals M. avium en M. kansasii, zij het meestal met een geringere induratie. De sensitiviteit van de THT voor detectie van eerdere besmetting met tuberkelbacteriën is ±95% bij een afkappunt van de THT-reactie van =5mm.Met de komst van de IGRA s is het THT-screeningsbeleid aangepast. Personen met een BCG-vaccinatie in de voorgeschiedenis worden toch eerst met een THT onderzocht. In het algemeen wordt een afkapwaarde van 5 mm gehanteerd voor vervolgonderzoek met een IGRA. In de praktijk wordt het röntgenonderzoek van de thorax gebruikt voor onderzoek van individuele patiënten of om risicogroepen (hiv-infectie, diabetes mellitus, ondervoeding, alcohol en drugsverslaving, maligniteit, hemodialyse en behandeling met immuunsuppressiva (corticosteroïden, TNF-alfa-remmers, anti-rejectietherapie)) te screenen op aanwezigheid van verdachte afwijkingen. Op deze manier kunnen patiënten worden geselecteerd die in aanmerking komen voor nader onderzoek. De verdenking op longtuberculose vanwege het beeld op de thoraxfoto dient altijd gevolgd te worden door bacteriologisch onderzoek van sputum of van materiaal verkregen bij bronchoscopie NHG-Standaarden voor de huisarts (2015) deel 1 en 2, blz Clinical epidemiology: the essentials (5e ed. 2013/2014) Fletcher R. e.a., blz. 178 FEEDBACK: Bij het analyseren van data wordt gebruik gemaakt van de nulhypothese: er is geen verschil in de uitkomstmaten tussen de twee onderzoeksgroepen. De nulhypothese wordt gebruikt voor statistische doeleinden en staat los van de hypothese van de onderzoekers Epidemiologisch onderzoek: opzet en interpretatie (6e herz. dr. 2010) Bouter L. e.a., blz. 83, 85 FEEDBACK: Randomisatie draagt bij aan de interne validiteit van een onderzoek. De interne validiteit gaat na of alleen de bewuste determinant (placebo of interventie) en geen andere factoren verantwoordelijk kunnen zijn voor het gemeten effect. De externe validiteit betreft de generaliseerbaarheid van het onderzoek en beantwoordt de vraag op wie de gevonden resultaten van toepassing zijn Leerboek psychiatrie kinderen en adolescenten (2e herz. dr. 2013) Doreleijers T. e.a., blz FEEDBACK: Bij deze jongen heeft enkelvoudige motorische tics, die nog geen jaar bestaan. Er is kans dat hier sprake is van een voorbijgaand ticsyndroom. Bovendien heeft patiënt zelf geen lijdensdruk en functioneert hij op alle gebieden goed. Op dit moment zijn er geen argumenten om onderzoek te doen naar mogelijke andere stoornissen of te starten met behandeling. Beter is het om het beloop nog een tijdje af te

7 wachten. Bij langer bestaande motorische OF vocale tics is er sprake van een chronische ticstoornis. Om de stoornis van Gilles de la Tourette (GTS) te diagnosticeren moeten er zowel motorische als vocale tics zijn die langer bestaan dan een jaar. GTS is familiair. De behandeling van keus is een specifieke vorm van gedragstherapie: habit reversal of exposure en responspreventie Farmacotherapeutisch Kompas. blz. Ferrofumaraat FEEDBACK: Gastro-intestinale verschijnselen worden waarschijnlijk veroorzaakt door niet-geresorbeerd ijzer in de maag (misselijkheid, pijn) of in de darm (diarree dan wel obstipatie). Bij het ontstaan van maag- (of darm-) klachten wordt geadviseerd de tabletten in te nemen tijdens of vlak na de maaltijd. Dit gaat wel ten nadelen van de resorptie. Ook kan overwogen worden om een lagere frequentie of een lagere dosis per inname voor te schrijven. Daarna wordt zo nodig geleidelijk de dosis en/of frequentie opgehoogd. Melk en thee verminderen de resorptie van ijzer. IJzerinname in de vorm van tabletten met gereguleerde afgifte wordt niet aanbevolen. Parenterale toediening (intramusculair of intraveneus) van ijzer dient slechts overwogen te worden bij slikproblemen of problemen met de therapietrouw, als orale toediening niet effectief is gebleken of ook in lagere doseringen niet verdragen wordt Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology (13th ed. 2016) Hall J., blz Kumar & Clark's clinical medicine (8th ed. 2012) Kumar P. e.a., blz FEEDBACK: Hepatitis A komt vaker voor bij kinderen en jongvolwassenen. Het virus verspreidt zich via de feco-orale route en komt voor in overbevolkte gebieden met slechte hygiëne. De incubatietijd is ongeveer twee weken. Hierna ontstaat algehele malaise met misselijkheid en een verminderde eetlust. Na één of twee weken krijgt een deel van de patiënten last van geelzucht. Vaak verbeteren hierna de symptomen, maar bij een kleine groep patiënten verergert de geelzucht, is er sprake van donkere urine en lichte ontlasting en blijft de misselijkheid bestaan. In de meeste gevallen zijn er na zes weken geen klachten meer Obstetrie en gynaecologie: de voortplanting van de mens (7e geh.herz.dr. 2012) Heineman M. e.a., blz

8 CASUS OPGENOMEN IN DE INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - FEBRUARI Gesorteerd op vraagnummer in de toets ANA /05 UM FHML-G ANA /11 UMCN ANA /09 UMCN BCG /06 UMCG HG /11 UMCN EMS /12 UMCN INT /05 UMCN BCG /05 UM FHML-G INT /08 UMCN NEU /02 LUMC NEU /11 UMCN GER /03 UM FHML-G MET /03 UMCG PS /03 UMCG HG /09 UMCG HG /05 UMCG HG /04 UMCG DOK /11 UMCN FY /06 LUMC FAR /01 LUMC FY /01 LUMC GYN /04 UM FHML-G GYN /06 UM FHML-G ANA /05 UMCG INT /09 UMCN KG /05 UMCG FY /10 UMCN PA /09 UMCG HG /12 UMCN BCG /04 UMCG PA /11 LUMC HG /03 UMCN DOK /07 UMCN DOK /07 UMCN FY /02 UM FHML-G MET /08 UM FHML-G HG /07 LUMC MET /03 LUMC ANA /01 UMCG SG /08 UMCG FY /09 UMCN INT /01 UMCG INT /05 UMCG PS /03 UMCN INT /10 UMCN KG /06 UMCN NEU /11 UMCG ANA /04 LUMC FAR /12 LUMC PS /08 LUMC INT /10 LUMC PS /03 LUMC PA /09 UMCN CHI /01 UM FHML-G PA /07 UM FHML-G HG /12 UMCG NEU /11 UM FHML-G EMS /02 LUMC PS /03 UM FHML-G PS /03 UM FHML-G HG /12 LUMC INT /02 LUMC DOK /07 LUMC PA /04 UMCN PS /08 UMCG NEU /11 LUMC DOK /08 UMCG HG /12 UM FHML-G PA /10 UMCG KG /11 UMCG KG /08 UMCG KG /05 LUMC KG /01 LUMC KG /09 LUMC CHI /06 LUMC DOK /11 LUMC PA /05 LUMC BCG /01 LUMC INT /12 UMCN ANA /05 UMCN CHI /05 UMCN KG /04 UM FHML-G HG /02 UM FHML-G EMS /05 UM FHML-G BCG /05 LUMC BCG /06 UM FHML-G CHI /12 UM FHML-G INT /07 UMCG DOK /07 UMCG EMS /09 UMCG BCG /09 UMCG PS /08 UM FHML-G SG /08 UM FHML-G FAR /02 UM FHML-G FAR /12 UM FHML-G INT /06 UM FHML-G BCG /11 UM FHML-G FAR /10 UM FHML-G HG /08 UM FHML-G INT /09 UM FHML-G DOK /07 UM FHML-G FY /05 UM FHML-G HG /01 VUmc ANA /01 VUmc CHI /11 VUmc BCG /12 UMCN INT /02 UM FHML-G BCG /09 UMCN HG /12 VUmc GER /05 UMCN BCG /02 UMCN PA /05 UM FHML-G KG /12 UM FHML-G PA /02 VUmc FY /11 VUmc ANA /02 LUMC ANA /11 UM FHML-G CHI /09 UM FHML-G BCG /02 VUmc BCG /04 LUMC GYN /12 LUMC INT /05 LUMC FAR /06 UMCN HG /05 UMCN ANA /06 LUMC INT /12 LUMC ANA /02 VUmc FY /04 VUmc GYN /04 VUmc HG /08 VUmc FAR /09 VUmc GER /07 VUmc GER /08 VUmc INT /06 VUmc CHI /09 LUMC GYN /04 UMCN HG /10 VUmc INT /10 VUmc KG /10 VUmc MET /08 VUmc HG /02 LUMC HG /05 LUMC FY /05 LUMC DOK /07 VUmc GYN /12 VUmc INT /12 VUmc NEU /12 VUmc PS /03 VUmc PS /03 VUmc HG /07 UM FHML-G INT /10 UM FHML-G INT /12 UM FHML-G GER /09 UMCN GER /01 UMCN DOK /12 UMCN CHI /09 VUmc INT /01 LUMC CHI /10 UMCN CHI /02 UMCN PS /08 UMCN DOK /11 UM FHML-G MET /08 UMCN INT /12 UMCG FAR /05 UMCG DOK /12 UMCG INT /02 UMCG CHI /02 VUmc SG /08 LUMC PS /03 LUMC CHI /10 LUMC CHI /12 UMCG INT /05 VUmc EMS /12 UMCG ANA /10 UMCG BCG /10 VUmc BCG /11 UMCG DOK /01 UM FHML-G CHI /02 UMCG CHI /10 UMCG BCG /05 VUmc CHI /07 UMCG INT /05 UM FHML-G CHI /05 VUmc NEU /11 VUmc DOK /11 VUmc KG /06 VUmc GER /03 LUMC BCG /08 UMCN EMS /10 UMCN BCG /10 UMCN FY /05 UMCG PA /01 VUmc GER /03 UMCG EMS /03 VUmc EMS /04 VUmc KG /03 VUmc FAR /05 VUmc FY /06 UMCG INT /09 VUmc GYN /06 UMCG De casuscode is als volgt opgebouwd: - het volgnummer van de casus in de toets - het systeemnummer van de casus - de discipline waartoe de casus behoort - de categorie waarin de casus behoort - de eigenaar/producent van de casus. Disciplines: ANA Anatomie BCG Biochemie/genetica/histologie/moleculaire celbiologie CHI Chirurgie DOK Dermatologie/KNO/oog EMS Epidemiologie/statistiek FAR Farmacologie FY Fysiologie GER Geriatrie GYN Gynaecologie/verloskunde HG Huisartsgeneeskunde INT Interne Geneeskunde KG Kindergeneeskunde MET Metamedica NEU Neurologie PA Patho-, immuno- en microbiologie PS Psychiatrie/psychologie SG Sociale geneeskunde Categorieën 01 Ademhalingsstelsel 02 Spier- en skeletstelsel 03 Geestelijke gezondheidszorg 04 Voortplantingsstelsel 05 Bloed-, lymf- en vaatstelsel, hart 06 Hormonen en metabolisme 07 Huid en bindweefsel 08 Persoonlijke en maatschappelijke aspecten, preventie 09 Spijsverteringsstelsel 10 Nieren en urinewegen 11 Zenuwstelsel en zintuigen 12 Kennis over vaardigheden

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - MEI

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - MEI GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2015 Vervallen items (n=5): 27, 28, 32, 144, 151. Sleutelwijzigingen (n=2): 3 en 158 Nr. Antwoord Literatuur 1. B

Nadere informatie

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - MEI

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - MEI GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2014 Vervallen items (n=15): 3, 35, 41, 47, 56, 64, 67, 69, 78, 136, 140, 164, 179, 182, 192; Geen sleutelwijzigingen.

Nadere informatie

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - DECEMBER

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - DECEMBER GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2013 vervallen vragen (n=12): 6, 15, 17, 27, 49, 101, 114, 123, 154, 159, 177, 183 sleutelwijzigingen (n=1):

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - FEBRUARI

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - FEBRUARI ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2015 Vervallen vragen (n=17: 16, 23, 57, 59, 97, 108, 118, 127, 141, 180, 184, 187, 188, 189, 191, 197 en 200) Sleutelwijzigingen

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2017

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2017 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2017 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. B 17. B 3. B 18. B 4. A 19. B 5. A 20. B 6. A 21. A 7. B 22. A 8. A 23. B 9. B 24. D 10.

Nadere informatie

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - SEPTEMBER

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE - SEPTEMBER GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2014 vervallen vragen (n=11): 2, 13, 57, 68, 75, 87, 110, 113, 148, 158, 187 ; sleutelwijzigingen (n=2): 149

Nadere informatie

017 C Hengeveld e.a. Leerboek Psychiatrie, 2e druk, 2e oplage, Hfdst. 11.1: angststoornissen

017 C Hengeveld e.a. Leerboek Psychiatrie, 2e druk, 2e oplage, Hfdst. 11.1: angststoornissen ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2014 Vervallen vragen (n=9): 60, 91, 96, 99, 100, 101, 143, 150 en 174. Sleutelwijzigingen (n=4): 52, 56, 75 en 194. Nr.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2015

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2015 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2015 Met feedback voor studenten Vanaf de ivtg van september 2015 zal er bij de antwoordsleutel van de vragen niet alleen

Nadere informatie

Kernboekenlijst Opleiding geneeskunde VUmc

Kernboekenlijst Opleiding geneeskunde VUmc Kernboekenlijst Opleiding geneeskunde VUmc Bachelorjaar 1: cohort 2014 2015 Bachelorjaar 2: cohort 2013 2014 Bachelorjaar 3: cohort 2012 2013 Masterjaar 1: cohort 2011 2012 Masterjaar 2: cohort 2010 2009

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2018

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2018 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2018 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. D 17. C 3. A 18. C 4. B 19. A 5. B 20. A 6. B 21. B 7. D 22. B 8. C 23. A 9. B 24. B 10. A 25.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2016

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2016 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - FEBRUARI 2016 Met feedback voor studenten Vanaf de ivtg van september 2015 wordt er bij de antwoordsleutel van de vragen niet alleen

Nadere informatie

Urineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts

Urineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts Urineweg-infecties bij kinderen Loes Tanja kinderarts Wat is een urineweginfectie (UWI)? Een combinatie van klinische leeftijdsgebonden kenmerken en de aanwezigheid van bacteriën in een betrouwbaar afgenomen

Nadere informatie

Boeken bachelor geneeskunde Jaar van eerste gebruik door cohort

Boeken bachelor geneeskunde Jaar van eerste gebruik door cohort Uitleg: Kijk bij jouw cohort/studiejaar in de kolommen links naar de jaartallen. Het jaartal geeft aan in welk studiejaar het boek voor het eerst door jouw cohort in gebruik is. De meeste studieboeken

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2016

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2016 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2016 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. A 17. D 3. B 18. B 4. A 19. A 5. A 20. B 6. C 21. D 7. A 22. A 8. A 23. A 9. B 24. C 10.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. A 17. C 3. B 18. B 4. A 19. A 5. A 20. C 6. C 21. A 7. C 22. B 8. D 23. A 9. B 24. C 10. C 25.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. A 17. C 3. B 18. B 4. A 19. A 5. A 20. C 6. C 21. A 7. C 22. B 8. D 23. A 9. B 24. C 10. C 25.

Nadere informatie

Boeken bachelor geneeskunde

Boeken bachelor geneeskunde Groene markering hieronder betekent dat het boek nog niet eerder is aanbevolen voor aanschaf voor het betreffende cohort. Jaar van eerste gebruik door cohort en bachelor geneeskunde 2018 2016 ANATOMIE

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2016

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2016 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2016 Nr. Antwoord 1. B 16. C 2. B 17. C 3. C 18. C 4. C 19. B 5. C 20. C 6. B 21. A 7. A 22. C 8. C 23. D 9. D 24. A 10.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2015

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2015 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2015 Met feedback voor studenten Vanaf de ivtg van september 2015 zal er bij de antwoordsleutel van de vragen niet alleen

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2017

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2017 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2017 Nr. Antwoord 1. A 16. A 2. B 17. B 3. A 18. A 4. B 19. B 5. D 20. C 6. B 21. C 7. B 22. A 8. B 23. A 9. A 24. B 10.

Nadere informatie

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) FEBRUARI 2016

GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) FEBRUARI 2016 GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) FEBRUARI 2016 Vervallen vragen (n=10): 42, 49, 52, 81, 90, 106, 107, 111, 120 en 187. Sleutelwijzigingen (n=2): 76 en 98.

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling

(potentiële) belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2017

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2017 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2017 Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. D 17. A 3. C 18. D 4. B 19. D 5. A 20. B 6. C 21. A 7. B 22. A 8. A 23. A 9. A 24. B 10.

Nadere informatie

LCI-richtlijn tuberculose

LCI-richtlijn tuberculose LCI-richtlijn tuberculose 3. Diagnostiek (met medewerking van de NVMM) 3.1 Microbiologische diagnostiek Bij de bespreking van de diagnostiek moet een onderscheid worden gemaakt tussen: de diagnostiek van

Nadere informatie

TITELOVERZICHT BSL Academy Geneeskunde

TITELOVERZICHT BSL Academy Geneeskunde TITELOVERZICHT BSL Academy Geneeskunde BOEKEN Titel ISBN Jaar uitgifte Anamnese en advies** 9789031342792 2004 / 3e druk Anesthesia Student Survival Guide** 9780387097084 2010 Atlas of Anatomic Pathology

Nadere informatie

Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018)

Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Klinische verschijnselen Aspecifieke klachten en symptomen bij kwetsbare ouderen kunnen niet worden toegeschreven aan een

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

Methotrexaat. Poli Reumatologie

Methotrexaat. Poli Reumatologie 00 Methotrexaat Poli Reumatologie 1 U heeft in overleg met uw arts besloten Methotrexaat te gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen nog vragen dan kunt

Nadere informatie

gericht bouwen aan kennis

gericht bouwen aan kennis Video s Audio gericht bouwen aan kennis Abonnement BSL 59,- aan waarde voor maar: Slechts 16,50 ACADEMY GENEESKUNDE inhoudsoverzicht bsl academy geneeskunde abonnement. alle studiematerialen voor u op

Nadere informatie

2017 A 2016 A 2016 A 14e druk, ISBN

2017 A 2016 A 2016 A 14e druk, ISBN Historische boekenlijst Per discipline is het boek aangegeven dat voor een specifiek bachelorcohort op de boekenlijst stond voor studiejaar 2018-2019 of eerder. Deze lijst kunnen docenten gebruiken om

Nadere informatie

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel sulfasalazine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. Een patiënt met een urineweginfectie krijgt vaak alleen een recept mee, ziet soms de huisarts, maar wordt zelden verwezen naar

Nadere informatie

Prednison, Prednisolon. corticosteroïden

Prednison, Prednisolon. corticosteroïden Prednison, Prednisolon corticosteroïden Inhoudsopgave Werking 3 Gebruik 3 Bijverschijnselen 4 Aanvullende informatie 5 Methylprednison injecties 6 Vaccinaties 6 Sint Maartenskliniek 7 Colofon 8 2 U heeft

Nadere informatie

Commissie Praktische Tuberculosebestrijding AANBEVELINGEN UIT DE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK (LATENTE) TUBERCULOSE- INFECTIE (LTBI)

Commissie Praktische Tuberculosebestrijding AANBEVELINGEN UIT DE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK (LATENTE) TUBERCULOSE- INFECTIE (LTBI) Commissie Praktische Tuberculosebestrijding AANBEVELINGEN UIT DE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK (LATENTE) TUBERCULOSE- INFECTIE () INHOUD Welke testen zijn beschikbaar en wat zijn de eigenschappen van deze testen

Nadere informatie

Prednis(ol)on. bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Informatiefolder. N-ICC folder PRED uitgave november 2014

Prednis(ol)on. bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Informatiefolder. N-ICC folder PRED uitgave november 2014 Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Informatiefolder N-ICC folder PRED uitgave november 2014 Deze folder is tot stand gekomen door samenwerkende IBD verpleegkundigen en MDL artsen

Nadere informatie

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel adalimumab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Prednison (corticosteroïden)

Prednison (corticosteroïden) Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) Medicatie. Poli Reumatologie

Methotrexaat (MTX) Medicatie. Poli Reumatologie 00 Methotrexaat (MTX) Medicatie Poli Reumatologie 1 U heeft in overleg met uw arts besloten Methotrexaat te gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen nog

Nadere informatie

Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen

Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel infliximab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Prednison, prednisolon (corticosteroïden)

Prednison, prednisolon (corticosteroïden) Prednison, prednisolon (corticosteroïden) Uw behandelend arts heeft u prednison voorgeschreven. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan

Nadere informatie

Prednison of Prednisolon

Prednison of Prednisolon Prednison of Prednisolon Prednison of Prednisolon Uw maag, darm- en leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met Prednison. Dit geneesmiddel dient ter behandeling van de ziekte van

Nadere informatie

Vitamine D. E. van der Heijden (ANIOS IC)

Vitamine D. E. van der Heijden (ANIOS IC) Vitamine D E. van der Heijden (ANIOS IC) 18-5-2018 Hoe? Voeding Zonlicht (> 90% van vitamine D status) Via 25-hydroxylering lever/ en 1-hydroxylering in nier ontstaat het actieve hormoon 1,25 dihydroxyvitamine

Nadere informatie

Inleiding 3. Hoe werkt het medicijn? 3. Voor welke aandoeningen wordt het gebruikt? 3. Hoe moet ik het gebruiken? 3. Hoe moet ik het bewaren?

Inleiding 3. Hoe werkt het medicijn? 3. Voor welke aandoeningen wordt het gebruikt? 3. Hoe moet ik het gebruiken? 3. Hoe moet ik het bewaren? Apremilast Otezla Inhoud Inleiding 3 Hoe werkt het medicijn? 3 Voor welke aandoeningen wordt het gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4 Zijn

Nadere informatie

Abatacept Orencia. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Abatacept Orencia. Ziekenhuis Gelderse Vallei Abatacept Orencia Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: abatacept. Hoe werkt abatacept? Bij patiënten met

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit

Nadere informatie

BOEKENLIJST BACHELOR JAAR 1, STUDIEJAAR versie d.d

BOEKENLIJST BACHELOR JAAR 1, STUDIEJAAR versie d.d BOEKENLIJST BACHELOR JAAR 1, STUDIEJAAR 2016-2017 versie d.d. 11-08-2016 Thema Ba.1.A Auteur Titel Editie Jaar Uitgever ISBN 13 Prijs Opmerkingen 1 Alberts B., Bray D. Essential cell biology 4 2013 Garland

Nadere informatie

Prednis(ol)on. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Prednis(ol)on. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Prednis(ol)on Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Prednis(ol)on. In deze folder krijgt u informatie over de

Nadere informatie

ja, tot diarree over is (nee bij toxine) uren tot enkele weken 1 tot 4 dagen van 1 dag vóór tot 6 dagen na het begin van de ziekteverschijnselen

ja, tot diarree over is (nee bij toxine) uren tot enkele weken 1 tot 4 dagen van 1 dag vóór tot 6 dagen na het begin van de ziekteverschijnselen INFECTIEZIEKTESCHEMA VOOR OUDERS Algemeen: een kind dat zich ziek voelt (koorts, hangerig, geen eetlust) behoort thuis te blijven Ziekte Ziekteverschijnselen Incubatietijd Besmettelijk? Wering school Risicogroepen

Nadere informatie

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: methotrexaat.

Nadere informatie

Azathioprine Imuran, Azafalk

Azathioprine Imuran, Azafalk Azathioprine Imuran, Azafalk Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: azathioprine. Hoe werkt azathioprine?

Nadere informatie

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden)

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Maag-, Darm- en Leverziekten IJsselland Ziekenhuis Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Prednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa)

Prednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Prednison / Prednisolon (corticosteroïden) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van prednison/ prednisolon. In

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies

Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies 8 Chapter 8 74 Samenvatting Hoofdstuk 1 geeft een algemene inleiding op dit proefschrift. De belangrijkste doelen van dit proefschrift waren achtereenvolgens: het beschrijven

Nadere informatie

Boekenlijst opleiding Geneeskunde VUmc 2015-2016

Boekenlijst opleiding Geneeskunde VUmc 2015-2016 Boekenlijst opleiding Geneeskunde VUmc 2015-2016 Bedoeld voor: Bachelorjaar 1: cohort 2015-2016 Bachelorjaar 2: cohort 2014-2015 Bachelorjaar 3: cohort 2013-2014 Masterjaar 1: cohort 2012-2013 Masterjaar

Nadere informatie

Rituximab Mab Thera. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Rituximab Mab Thera. Ziekenhuis Gelderse Vallei Rituximab Mab Thera Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: rituximab. Hoe werkt rituximab? Bij patiënten

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2018

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2018 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - DECEMBER 2018 Nr. Antwoord 1. C 16. A 2. D 17. C 3. B 18. B 4. C 19. B 5. B 20. C 6. D 21. C 7. C 22. B 8. B 23. C 9. D 24. C 10.

Nadere informatie

Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima

Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: infliximab. Hoe werkt infliximab?

Nadere informatie

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen 2 In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat gaat gebruiken, afgekort MTX. De reden

Nadere informatie

Etanercept- Enbrel Voor behandeling van psoriasis

Etanercept- Enbrel Voor behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Enbrel voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Enbrel. Het vervangt

Nadere informatie

Prednison bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum

Prednison bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Prednison bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar Inleiding De maag-darm-leverarts (MDL-arts) heeft samen met u besloten om u te behandelen met Prednison. In deze

Nadere informatie

Behandeling met Bisfosfonaat bij kanker

Behandeling met Bisfosfonaat bij kanker Behandeling met Bisfosfonaat bij kanker Inleiding Samen met uw arts heeft u besloten dat u wordt behandeld met een Bisfosfonaat per infuus of tablet. Een Bisfosfonaat wordt voorgeschreven om de botten

Nadere informatie

Maag-, darm- en leverziekten

Maag-, darm- en leverziekten Afdeling: Onderwerp: Maag-, darm- en leverziekten Prednison bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa Inleiding De maag-darm-leverarts (MDL-arts) heeft samen met u besloten om u te behandelen met Prednison.

Nadere informatie

Urineweginfecties en antibiotica

Urineweginfecties en antibiotica Urologie Urineweginfecties en antibiotica www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemene oorzaken urineweginfecties... 3 Blaasontsteking... 4 Verschijnselen kunnen zijn:... 4 Diagnose... 4 Behandeling... 5

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2018

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2018 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - SEPTEMBER 2018 Nr. Antwoord 1. B 16. A 2. B 17. A 3. B 18. C 4. B 19. C 5. C 20. B 6. B 21. C 7. D 22. A 8. A 23. D 9. B 24. C 10.

Nadere informatie

Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax

Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: mycofenolaatmofetil

Nadere informatie

Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Prednis(ol)on. In deze folder krijgt

Nadere informatie

Behandeling met een bisfosfonaat

Behandeling met een bisfosfonaat Patiënteninformatie Behandeling met een bisfosfonaat APD/zoledroninezuur Gebruik en bijwerkingen 1234567890-terTER_ Behandeling met APD/zoledroninezuur U heeft een afspraak in Tergooi voor een behandeling

Nadere informatie

Prednison/Prednisolon

Prednison/Prednisolon Prednison/Prednisolon Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: prednison. Hoe werkt prednison? Bij patiënten

Nadere informatie

Tofacitinib. Xeljanz

Tofacitinib. Xeljanz Tofacitinib Xeljanz Inhoud Hoe werkt tofacitinib? 3 Voor welke aandoeningen wordt tofacitinib gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 3 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4 Zijn

Nadere informatie

Tolbutamide 500 mg, tablets RVG BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Tolbutamide Apotex 500 mg, tabletten

Tolbutamide 500 mg, tablets RVG BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Tolbutamide Apotex 500 mg, tabletten BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Tolbutamide Apotex 500 mg, tabletten Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar

Nadere informatie

Vragenlijst voor de keuring van een stamcel-/lymfocytendonor.

Vragenlijst voor de keuring van een stamcel-/lymfocytendonor. Vragenlijst voor de keuring van een stamcel-/lymfocytendonor. Naam arts: Datum donorkeuring: Ruimte voor sticker donorgegevens Svp doorhalen wat niet van toepassing is. Algemene inventarisatie 1 Voelt

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie

Anakinra Kineret. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Anakinra Kineret. Ziekenhuis Gelderse Vallei Anakinra Kineret Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: anakinra. Hoe werkt anakinra? Bij patiënten met een

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Prednison (corticosteroïden)

Prednison (corticosteroïden) Prednison (corticosteroïden) Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u Prednison voorgeschreven in verband met een ontstekingsziekte van de darm. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei Ustekinumab Stelara Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: ustekinumab. Hoe werkt ustekinumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Prednison. bij kinderen en jongeren met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Prednison. bij kinderen en jongeren met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Prednison bij kinderen en jongeren met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Waarom deze folder? Je dokter heeft met je gesproken over het gebruik van prednison. In deze folder lees je de belangrijkste

Nadere informatie

Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen

Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel certolizumab pegol te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit

Nadere informatie

INFORMATIE OVER PREDNISON CORTICOSTEROÏDEN FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER PREDNISON CORTICOSTEROÏDEN FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER PREDNISON CORTICOSTEROÏDEN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

91. D 106. C 107. D 108. A 109. A 110. C 111. C 112. C 113. A 114. B 115. C 116. B 166. A 167. B 168. B 192. C 93. C 194. D 195. C 196. C 197.

91. D 106. C 107. D 108. A 109. A 110. C 111. C 112. C 113. A 114. B 115. C 116. B 166. A 167. B 168. B 192. C 93. C 194. D 195. C 196. C 197. GEWIJZIGDE ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2017 Vervallen items (n=4): 24, 37, 48 en 152; geen sleutelwijzigingen. Nr. Antwoord 1. A 16. B 2. A 17. C 3. B 18.

Nadere informatie

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2019

ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2019 ANTWOORDSLEUTEL INTERUNIVERSITAIRE VOORTGANGSTOETS GENEESKUNDE (ivtg) - MEI 2019 Nr. Antwoord 1. C 16. B 2. A 17. C 3. A 18. A 4. A 19. A 5. C 20. D 6. A 21. D 7. A 22. B 8. B 23. C 9. C 24. C 10. B 25.

Nadere informatie

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset

Nadere informatie

Ziekte Ziekteverschijnselen Incubatietijd Besmettelijk? Wering school * Risicogroepen. Ja, 5 dagen voor tot negen dagen na het begin van de zwelling.

Ziekte Ziekteverschijnselen Incubatietijd Besmettelijk? Wering school * Risicogroepen. Ja, 5 dagen voor tot negen dagen na het begin van de zwelling. Hieronder vindt u een lijst met veel voorkomende kinderziektes op school. Als school hanteren wij de richtlijnen van de GGD. Op de site van de GGD vindt u nog meer informatie over deze kinderziektes en

Nadere informatie

Hepatitis A.

Hepatitis A. Hepatitis A www.hepatitisinfo.nl Hepatitis A Epidemiologie Transmissie Virologie Symptomen van een infectie met hepatitis A Diagnostiek Behandeling Preventie Hepatitis A epidemiologie http://wwwnc.cdc.gov/travel/pdf/yellowbook-2012-map-03-03-estimated-prevalence-hepatitis-a.pdf

Nadere informatie

Urineweginfecties bij kinderen

Urineweginfecties bij kinderen Urineweginfecties bij kinderen Up-to-date met NHG-standaard en NVK-richtlijn OverEINDse dagen, Scarperia, april 2011 Pieter Bertholet, huisarts Angelique Roeleveld-Versteegh, kinderarts Bas Zegers, kinderarts

Nadere informatie

Tocilizumab RoActemra

Tocilizumab RoActemra Tocilizumab RoActemra Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: tocilizumab. Hoe werkt tocilizumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500, omhulde tabletten 500 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter,

Nadere informatie

Rode Vlaggen. Cursus. Directe Toegankelijkheid Oefentherapie

Rode Vlaggen. Cursus. Directe Toegankelijkheid Oefentherapie Rode Vlaggen Cursus Directe Toegankelijkheid Oefentherapie Alle rechten voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, foto-kopie, microfilm

Nadere informatie

Rituximab. MabThera, Rixathon

Rituximab. MabThera, Rixathon Rituximab MabThera, Rixathon Inhoud Hoe werkt rituximab? 3 Voor welke aandoeningen wordt rituximab gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei Adalimumab Humira Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: adalimumab. Hoe werkt adalimumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Abatacept (Orencia) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Abatacept (Orencia) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Abatacept (Orencia) U heeft in overleg met uw reumatoloog besloten dat u abatacept gaat gebruiken of u overweegt dit om te doen. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel. Neem altijd uw verzekeringsgegevens

Nadere informatie

3 e Post EAUN Meeting

3 e Post EAUN Meeting 3 e Post EAUN Meeting Carmen Sommers Verpleegkundig Specialist Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Urineweginfecties Urineweginfecties Definitie urineweginfectie Bacteriurie Een bacteriurie is slechts de aanwezigheid

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis

Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie

Nadere informatie

Registratieprotocol incidentiemeting Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV)

Registratieprotocol incidentiemeting Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) Registratieprotocol incidentiemeting Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl T 030 274 91 11 F 030

Nadere informatie

MDL. Prednis(ol)on. bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

MDL. Prednis(ol)on. bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa MDL Prednis(ol)on bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inhoudsopgave Algemeen 4 Werking 4 Gebruik 5 Bijwerkingen 5 Stoppen met Predni(so)lon 7 Interactie met andere geneesmiddelen 8 Vaccinaties

Nadere informatie

Blaasspoeling met BCG

Blaasspoeling met BCG Blaasspoeling met BCG Inhoudsopgave Inleiding... 1 BCG blaasspoeling... 1 Het aantal blaasspoelingen... 1 Het starten van de behandeling... 1 De voorbereiding op de blaasspoeling... 2 Behandeling... 2

Nadere informatie

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts 24 november 2018 IBD en buikpijn Pijn is belangrijk als waarschuwing voor mogelijk schadelijke invloeden Veel voorkomende klacht bij IBD Bij colitis

Nadere informatie