Etanercept- Enbrel Voor behandeling van psoriasis

Transcriptie

1 In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Enbrel voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Enbrel. Het vervangt niet de bijsluiter die bij dit medicijn hoort. Lees de bijsluiter vóór gebruik van het middel goed door en raadpleeg bij eventuele vragen of problemen de polikliniek dermatologie of uw huisarts. Hoe werkt Enbrel? Zodra wij ergens in ons lichaam een infectie hebben, zorgt ons lichaam er normaal voor dat onze afweer tegen infecties geactiveerd wordt en zieke en beschadigde lichaamscellen opgeruimd worden. Dit noemen we de ontstekingsreactie. Het eiwit Tumor Necrose Factor-alfa (TNF-alfa) stimuleert deze ontstekingsreactie in het lichaam. In de huid van patiënten met psoriasis zit meer TNF-alfa dan bij andere mensen. De oorzaak hiervan is onbekend. Hierdoor ontstaat een chronische ontsteking in de huid. Enbrel is een zogenaamde TNF-alfa blokker. Enbrel bindt zich aan de TNF-alfa. Dit remt de ontstekingsreactie. Wie is geschikt voor deze therapie? Bij hardnekkige en uitgebreide psoriasis is behandeling met medicijnen vaak noodzakelijk. In eerste instantie wordt dan vaak gekozen voor een behandeling met ciclosporine of methotrexaat. Wanneer deze medicijnen geen oplossing bieden kan voor Enbrel gekozen worden. Enbrel wordt niet gegeven aan kinderen, zwangeren en vrouwen die borstvoeding geven MCL Patiënteninformatie

2 Voor het starten met de behandeling Het is belangrijk dat u uw dermatoloog / verpleegkundig specialist vertelt over: mogelijke plaatselijke infecties (bijv. zweer op uw been) of in het hele lichaam (bijv. griep) steeds terugkerende infecties neurologische aandoeningen (bijv. multiple sclerose) hartklachten besmetting met TBC in het verleden Voordat u dit medicijn gaat gebruiken moet eerst zeker zijn dat u geen belangrijke afwijkingen aan uw longen heeft en of u TBC-contacten heeft (gehad). Hiervoor wordt u verwezen naar de longarts. U krijgt dan een longfoto en een Mantoux-onderzoek. Bij een Mantoux-onderzoek wordt vloeistof in de huid geïnjecteerd en na drie dagen wordt bekeken of er een reactie is. Aan de hand van de uitslagen van de onderzoeken geeft de longarts advies of u kunt starten met Enbrel. Wanneer u hartklachten heeft (gehad) wordt u eventueel ook doorverwezen naar de cardioloog. U krijgt dan een echo van het hart. Dit is om te onderzoeken of u wel of geen hartfalen heeft. Starten met Enbrel Hebben de longarts en eventueel de cardioloog toestemming gegeven hebben voor het starten van Enbrel? Dan komt u terug op de polikliniek dermatologie. Wij vullen dan samen met u de formulieren in die nodig zijn voor de vergoeding van de kosten van dit medicijn. Wanneer u start met Enbrel zal de firma Zorgsupport u opbellen. Zij spreken met u af wanneer zij de medicijnen (in de vorm van injectiepennen) langsbrengen. U moet deze in de koelkast bewaren MCL Patiënteninformatie

3 Toediening U krijgt tweemaal per week Enbrel via onderhuidse injecties. De dosering is dan 2 keer per week een injectie van 50 mg. U geeft uzelf de injectie. Ook kan eventueel een naaste dit doen. Een verpleegkundige van de firma Zorgsupport geeft u van tevoren instructies en begeleiding. Deze verpleegkundige geeft u ondersteuning zo lang dit nodig is en komt hiervoor bij u thuis. Effectiviteit Effecten van Enbrel kunnen al binnen vier tot zes weken merkbaar zijn. Er zijn ook patiënten bij wie de behandeling pas later effect heeft. Na het gebruik van 3 maanden wordt bekeken of de dosering verlaagd kan worden naar 1 keer week een injectie van 50 mg. Bijwerkingen op korte termijn De meest voorkomende bijwerkingen zijn jeuk, gevoeligheid, roodheid en/of pijn rondom injectieplaats. Als deze reactie niet vanzelf binnen enkele dagen verdwijnt of juist erger wordt, neem dan contact op met uw huisarts / polikliniek dermatologie. Over het algemeen komen deze reacties na de eerste maand van de behandeling minder voor. Bijwerkingen die zelden voorkomen zijn onder andere zenuw-aandoeningen en hartproblemen. Neem daarom contact op met uw huisarts / polikliniek dermatologie wanneer u de volgende klachten krijgt: Moeilijkheden met lopen. minder gevoel of tintelingen in de ledematen. Wazig zien en/of oogpijn. Kortademigheid. Gezwollen enkels MCL Patiënteninformatie

4 Daarnaast heeft u door het gebruik van dit medicijn meer kans op bacteriële- en virale infecties. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een blaasontsteking, longontsteking of forse griep. Heeft u een infectie? Dan moet u soms tijdelijk stoppen met Enbrel. U mag dan pas weer starten als de infectie helemaal weg is. Andere mogelijke bijwerkingen: Misselijkheid, diarree. Hoofdpijn, duizeligheid. Keelpijn, hoesten, loopneus. Bloedarmoede. Bronchitis, longontsteking. Blauwe plekken, bloedingen. Overige infecties. Wanneer bovenstaande bijwerkingen niet dragelijk zijn, neem dan contact op met uw huisarts of de polikliniek dermatologie. Voor dringende hulp buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Centrale Huisartsenpost in uw regio. Bijwerkingen op lange termijn Voor de langere behandeling met Enbrel is onbekend of de bijwerkingen anders zijn dan die hierboven staan en of deze al dan niet ernstig zijn. De mogelijkheid bestaat dat de afweer tegen infecties en tumoren wordt aangetast. Langdurige behandeling met Enbrel kan dus het risico op het ontstaan van neoplasmata vergroten (=goed- en/of kwaadaardige tumoren). Zwangerschap / borstvoeding Vrouwen mogen tijdens het gebruik van Enbrel niet zwanger raken. Dit medicijn kan het ongeboren kind beschadigen. Betrouwbare anticonceptie (voorbehoedsmiddel) is daarom belangrijk. Bijvoorbeeld: pil, spiraaltje, sterilisatie MCL Patiënteninformatie

5 Wilt u zwanger worden? Dan moet u vier weken voordat u stopt met anticonceptie, stoppen met het gebruik van Enbrel. Overleg hierover met uw dermatoloog / verpleegkundig specialist. Dit geldt ook voor mannen. Het is onbekend of Enbrel overgaat in de moedermelk. Geef daarom geen borstvoeding als u Enbrel gebruikt. Vaccinatie Sommige vaccinaties (levend vaccin) mogen niet gegeven worden gelijktijdig met het gebruik van Enbrel. Geef daarom duidelijk aan dat u Enbrel gebruikt als u vaccinaties moet krijgen. De griepprik mag wel gewoon gehaald worden. Het liefst tussen twee injecties in. De griepprik kan wel minder goed werken, omdat Enbrel de afweer onderdrukt en er minder antistoffen aangemaakt kunnen worden. Operatie / tandheelkundige ingrepen Moet u een operatie ondergaan? Dan moet u twee weken voor de operatie stoppen met Enbrel. Overleg dit met de arts die u gaat opereren of de polikliniek dermatologie. Wanneer de operatiewond genezen is, kunt u weer beginnen met Enbrel. Bij geplande tandheelkundige operaties (bijvoorbeeld plaatsen van implantaten of trekken van tanden/kiezen) moet Enbrel ook tijdig voor de ingreep worden gestopt. Vertel daarom de kaakchirurg / tandarts altijd over uw medicijngebruik. Dit alles gaat in overleg met desbetreffend behandeld arts / tandarts MCL Patiënteninformatie

6 Controlebezoeken Nadat u gestart bent met Enbrel komt u regelmatig terug voor controle op de polikliniek dermatologie. De controle vindt plaats bij de dermatoloog of verpleegkundig specialist. Ook wordt er wat bloed bij u afgenomen voor onderzoek. Belangrijk is dat u deze afspraken opvolgt. Hierdoor wordt de effectiviteit en veiligheid van dit medicijn gecontroleerd. Vragenlijst vooraf aan elke toediening Vooraf aan elke toediening moet u nagaan of u geen tekenen van een infectie vertoont of andere risicofactoren. Dat kan aan de hand van de volgende vragen: Heeft u de afgelopen dagen koorts gehad? Heeft u de afgelopen dagen keelpijn gehad? Heeft u de afgelopen dagen diarree gehad? Heeft u huidinfecties zoals steenpuisten of wonden? Heeft u benauwdheidsklachten of moet u vaak hoesten? Heeft u pijn bij het plassen? Bent u op dit moment erg verkouden? Heeft u onlangs antibiotica gebruikt? Bent u gestart met nieuwe medicatie waarvan u niet weet of dit samen kan gaan naast etanercept-enbrel Bent u de afgelopen dagen kortademig en heeft u last van gezwollen enkels? Bestaat de kans dat u binnenkort opgenomen wordt voor een operatie? Heeft u de afgelopen dagen contact gehad met TBC-patiënten? Heeft u hinderlijke bijwerkingen ondervonden van de behandeling? MCL Patiënteninformatie

7 Heeft u één of meer van deze vragen met ja beantwoord? Wacht dan met het toedienen van Enbrel. Overleg eerst met uw huisarts of neem contact op met de polikliniek dermatologie. Dit om na te gaan of u door kunt gaan met de behandeling. Leefregels bij Enbrel Lees voordat u begint met Enbrel de bijsluiter goed door. Door Enbrel bent u vatbaarder voor infecties omdat het de afweer onderdrukt. Neem bij aanhoudende klachten van een infectie (koorts, pijn bij het plassen, langdurig hoesten e.d.) contact op met uw huisarts of de polikliniek dermatologie. Krijgt u een operatie? Dan moet Enbrel twee weken vóór de operatie gestopt worden. Na een operatie kunt u weer beginnen, als de wond helemaal genezen is. Vertel uw tandarts/mondhygiëniste dat u Enbrel gebruikt. Sommige vaccinaties mogen niet gegeven worden als u Enbrel gebruikt. Overleg vooraf met de arts die de vaccinatie zal toedienen. Voor vrouwen geldt dat u tijdens het gebruik van Enbrel dient te zorgen voor een goede anticonceptie. Ook mag u tijdens het gebruik van Enbrel geen borstvoeding geven. Voor mannen en vrouwen geldt dat u een kinderwens tijdig aan moet geven bij uw behandelend dermatoloog / verpleegkundig specialist omdat u minimaal 4 weken voordat u stopt met anticonceptie moet stoppen met Enbrel. Bijwerkingen kunnen een reden zijn om te stoppen Enbrel. Wanneer bijwerkingen voor u niet dragelijk zijn, neem dan contact op met de polikliniek dermatologie of uw huisarts. Moet u starten met andere nieuwe medicijnen naast de Enbrel? Bespreek dan met uw apotheek of dit samen kan gaan met de Enbrel. Geef ook bij het eerstvolgende controlebezoek aan de polikliniek door dat u gestart bent met nieuwe medicijnen. Kom naar de controle-afspraken en laat ook steeds uw bloed controleren. Dit om de werking, veiligheid en effectiviteit van Enbrel te controleren MCL Patiënteninformatie

8 Afspraken Datum afspraak longarts: Datum afspraak cardioloog: Datum afspraak dermatologie: Vragen? Bij vragen kunt u contact opnemen met: Medisch Centrum Leeuwarden Polikliniek dermatologie Tel: MCL Patiënteninformatie

9 Patiëntenverklaring Het is van belang dat u onderstaande patiëntenverklaring ingevuld inlevert bij uw dermatoloog /verpleegkundig specialist Patiëntenverklaring etanercept-enbrel Ondergetekende stemt in voor een behandeling met naast Enbrel, nadat hij /zij kennis heeft genomen van mondelinge en schriftelijke informatie over therapie met Enbrel bij psoriasis. Ondergetekende is op de hoogte dat bijwerkingen van Enbrel op lange termijn (jaren) onbekend zijn. De mogelijkheid bestaat dat de afweer tegen infecties en maligniteiten wordt aangetast. Langdurige behandeling met Enbrel kan het risico van het ontstaan van neoplasmata (=nieuwvormingen, hiermee wordt bedoeld goed- en/of kwaadaardige tumoren) vergroten. Datum: Naam: Geboortedatum: Handtekening: MCL Patiënteninformatie

10 Polikliniek dermatologie MCL april 2009 MCL-DER-FOL-004 / MCL Patiënteninformatie