Natuur en groen in de partijprogramma s

Transcriptie

1 BELEID Gemeenteraadsverkiezingen 2012 Natuur en groen in de partijprogramma s Het is weer zover. Op 14 oktober 2012 mogen we naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. Voor de meeste kiezers zijn de talrijke verkiezingsborden waarop de politici zichzelf aanprijzen zowat het enige wat hen met de politiek confronteert voor ze effectief gaan stemmen. Een deel van de bevolking leest wellicht ook de verkiezingspropaganda die de verschillende partijen in onze brievenbus dumpen. Nog minder mensen getroosten zich de moeite om het programma van één of meer partijen door te nemen. Die programma s vermelden grosso modo wat er de voorbije jaren is gerealiseerd (voor de beleidsvoerende partijen) of wat er de voorbije jaren is misgegaan (voor de oppositiepartijen). Elk programma beschrijft ook waar de betreffende partij voor staat en wat ze de komende zes jaar van plan is te doen. Bart Vangansbeke Natuurpunt Gent vroeg de verkiezingsprogramma s op van de verschillende democratische partijen (en het kartel) die opkomen en de voorbije legislatuur gemeenteraadsleden hebben geleverd: sp.a-groen, Open Vld, CD&V en N-VA. Algauw kregen we de dikwijls dikke turven toegestuurd (in totaal een kleine 300 bladzijden). Die programma s zijn natuurlijk ook te downloaden via de websites van de partijen én we hebben ze ook op onze site gezet: be (onder Beleid en Verkiezingen ). Sp.a en Groen stelden als kartel samen één gemeenschappelijk programma op, CD&V, Open Vld en N-VA maakten er elk één apart. Natuurlijk kunnen we al die teksten afdoen als mooie woordenkramerij. Maar zo negatief willen we niet zijn. We vinden het belangrijk dat de partijen/kartels duidelijk maken waar ze voor staan en daarom nemen we de programma s serieus met de nodige zin voor relativering. Wij hebben alle programma s uitgevlooid. Je kunt ons terecht verwijten aan politiek te doen. Maar wij vinden dat broodnodig. In de politiek komt het er immers op aan het geld dat ter beschikking staat voor de gemeenschap op de meest degelijke manier te spenderen. Uiteraard is onze benadering beperkt. We nemen enkel de hoofdstukken over natuur, bos en groen in de stad onder de loep. Per slot van rekening is dat ook onze hoofdbezigheid. De algemene milieukwaliteit, een goede ruimtelijke ordening, een degelijk (duurzaam) economisch, woon-, sociaal, milieu- en cultureel beleid en een doordachte mobiliteit vinden we evenwel net zo belangrijk. Wie daarover meer wil weten, kan alle programma s in hun geheel lezen. Een doordachte stemkeuze wordt immers niet alleen bepaald door het feit dat een partij al dan niet voldoende aandacht heeft voor natuur, bos en groen in de stad al is dat volgens ons een heel belangrijk thema voor iedereen. In dit artikel kunnen we niet alle relevante passages over natuurbehoud en groenvoorziening letterlijk en integraal overnemen. Daarvoor biedt onze Snep! (bijlange) geen plaats genoeg. Alle relevante passages zijn wel letterlijk en zogoed als integraal terug te vinden in ons dossier Analyse verkiezingsprogramma s Op die manier willen we de objectiviteit zoveel mogelijk eer aandoen, omdat we weten dat dit terecht heel gevoelig ligt. Het dossier is te vinden op be (onder Beleid en Verkiezingen ). Wie dus naast dit samenvattende artikel in Snep! meer wil lezen, kan terecht in het dossier. De cursieve delen in het artikel en het dossier zijn letterlijk overgenomen passages. De commentaren die we geven, zijn op te vatten als bedenkingen. En die zijn natuurlijk altijd enigszins subjectief gekleurd (vanuit de visie van natuurbehoud en natuurvriendelijk groenbeheer), maar zeker niet partijpolitiek bedoeld. Het maakt voor Natuurpunt Gent niet uit welke van de 28 Snep! 2de trimester 2012

2 Beleid democratische partijen het beleid voert als de beleidsvoerders maar ernstig werk maken van (o.a.) een degelijk natuur-, groen- en milieubeleid. De maatstaf die we bij onze beoordeling hanteren, is het verkiezingsmemorandum dat we dit voorjaar hebben uitgebracht (ook na te lezen op onze website). We spitsen ons toe op vier verschillende thema s die ook centraal zullen staan tijdens het komende verkiezingsdebat: de vier groenpolen met de stadsbossen; groen (en natuur) in de stad; de Gentse Leievallei (inclusief de Bourgoyen-Ossemeersen) en ten slotte natuur in de haven en in het agrarisch gebied. We hebben er ook de verkiezingsprogramma s van zes jaar geleden bij gehaald om alles een beetje in tijdperspectief te plaatsen. We beginnen ons overzicht met de beleidspartijen sp.a en Open Vld, daarna volgen de oppositiepartijen van de (bijna) afgelopen legislatuur: CD&V en N-VA. De huidige oppositiepartij Groen komt samen met sp.a aan bod, omdat sp.a en Groen een gezamenlijk programma maakten. Natuurpunt Gent organiseert Groot verkiezingsdebat over natuur en groen in Gent Met de kandidaten Christophe Peeters (Open Vld) Paul Goossens (CD&V) Peter Dedecker (N-VA) Tom Balthazar & Elke Decruynaere (kartel sp.a-groen) Moderator is Wouter Dambre (eindredacteur VRT-Nieuws) Op donderdag 4 oktober in zaal Torrepoort, Ravensteinstraat Gent Aanvang uur Gratis toegang De verkiezingscampagne van Natuurpunt Gent Natuurpunt Gent heeft de traditie veel en degelijk werk te steken in de voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezingen. Het was deze keer niet anders. Twee jaar geleden gaven we al een eerste schot voor de boeg. Met het artikel Nog twee jaar te gaan voor bos, natuur en groen in Snep! nr. 1 van 2011 maakten we een tussentijdse balans op van de lopende legislatuur en lanceerden we een concrete oproep aan het stadsbestuur voor wat nog moest gebeuren de laatste twee jaar. (Zie onder Beleid bij Verkiezingen.) Onze echte verkiezingscampagne 2012 startte met het opstellen van het 12 pagina s tellende natuurmemorandum Meer natuur en groen in 2018: een pluspunt voor alle Gentenaars. Dat memorandum bevat ons politieke groen- en natuurprogramma met een hele reeks realistische voorstellen. Ook kern Latem stelde zo n memorandum op voor de gemeente Sint- Martens-Latem. Daarna investeerden we veel energie om ons memorandum aan de man/vrouw te brengen. Het werd als bijlage toegevoegd aan Snep! en nadien ook voorgesteld aan de pers. We stuurden het ook naar de verschillende democratische partijen in Gent. Beide memoranda zijn terug te vinden op onze website onder Beleid, bij Verkiezingen. In de vorige Snep! verscheen een interview met de bevoegde schepen Tom Balthazar (sp.a) waarin we uitvoerig ingingen op het beleid van de voorbije zes jaar van de stad Gent op het vlak van natuur, bos en groen de voorbije legislatuur en meteen ook al vooruitblikten naar de volgende legislatuur. Dit interview is ook te lezen op onze website onder Beleid en bij Verkiezingen. We benaderden ook de partijen/kartels met de vraag of we ons memorandum mochten komen toelichten. De partijen CD&V, N-VA, Open VLD en het kartel sp.a-groen gingen daar op in. Bovendien betoonde men soms de openheid en bereidheid om het eigen ontwerpverkiezingsprogramma met ons te bespreken en mochten we voorstellen tot input leveren. Sp.a-Groen en ACW ( dat nauwe banden heeft met CD&V) waren daarin uitgesproken constructief. Maar ook bij Open Vld en N-VA werd er geluisterd en genoteerd. Er was bij de genoemde partijen en het kartel een heel open houding. Wij verwachtten dan ook veel aandachtspunten uit ons memorandum terug te vinden in de definitieve programma s. Dat is echter maar gedeeltelijk gelukt, zoals je kunt lezen in het onderstaande artikel en het dossier Analyse verkiezingsprogramma s 2012 op onze website (zie verder). We eindigen onze verkiezingscampagne met het grote verkiezingsdebat over natuur, bos en groen in Gent op donderdag 4 oktober. Snep! 3de trimester

3 Beleid Portret verkiezingsprogramma 87 bladzijden, 45 maal vermelding natuur(gebied), 107 maal groen, 3 maal biodiversiteit, 27 maal (stads)bos en 13 maal groenpolen. 2 maal Natuurpunt, 28 maal vereniging(en) en 19 maal middenveld(organisaties). Het stevig uitgewerkte verkiezingsprogramma van sp.a-groen Gentenaars doen het samen omvat vier grote hoofdstukken: Stadsontwikkeling Wonen Mobiliteit Natuur en groen; Samenleven; Economie Werk Klimaat Duurzaamheid en Participatie Cultuur Sport Vrije tijd, telkens ingedeeld in verschillende thema s met eerst een deel Visie en daarna een deel Krachtlijnen die als te realiseren doelstellingen kunnen worden opgevat. Vooral in het eerste hoofdstuk: Stadsontwikkeling Wonen Mobiliteit Natuur en groen staan veel van onze aandachtspunten. Je vindt die passages (naast alle andere relevante passages over natuur, bos en groen in de andere hoofdstukken) volledig terug in ons dossier Analyse verkiezingsprogramma s 2012, dat je kunt vinden op onze website. Groenpolen en stadsbossen Het programma van sp.a-groen gaat op verschillende plaatsen in op de voorziene stadsbossen en wijst op het grote belang van de vier groenpolen. We zijn blij te lezen dat sp.a-groen werk wil maken van die vier groenpolen en dat de taakstelling van 300 hectare bijkomend bos uit het Ruimtelijk Structuurplan Gent (RSG) ook voor sp.a- Groen cruciaal is. (Eigenlijk klopt dat laatste niet volledig: de bindende bepalingen van het RSG voorzien inderdaad 300 hectare te realiseren tegen 2007! maar volgens het richtinggevend gedeelte, dat evenzeer bindend is voor de stad, moet in Gent en de omliggende buurgemeenten niet minder dan 830 hectare bijkomend bos worden gerealiseerd in de vier groenpolen, weliswaar op langere termijn. Over die 830 hectare lezen we niets in het programma van sp.a-groen.) We vinden het alvast positief dat sp.a-groen vindt dat er ook na die 300 hectare volgende stappen moeten worden voorbereid om meer bos te realiseren, omdat Gent ook dan nog een bosarme regio blijft. Er moeten dus ook mogelijkheden onderzocht worden om bijkomende bosoppervlakte te bestemmen o.a. door het door de Raad van State geschrapte Wetenschapspark Rijvissche als bos te bestemmen en door bij de Vlaamse overheid te pleiten om 250 hectare extra bos te realiseren in de Vinderhoutse Bossen (i.p.v. 155 hectare nu). We zijn verheugd dat sp.a-groen het Wetenschapspark Rijvissche opgeeft en wil herbestemmen naar bosgebied. We zijn nog meer verheugd dat sp.a-groen 250 hectare extra bos wil in de groenpool Vinderhoutse Bossen in plaats van de nu voorziene 155 hectare (hier volgt sp.a- Groen Natuurpunt Gent volledig), aan de Rosdambeek en ook in de groenpool Oud Vliegveld Oostakker-Lochristi extra bos wil bestemmen. Sp.a-Groen bepleit dat het Gentse stadsbestuur constante druk zou uitoefenen op de Vlaamse en provinciale overheid voor de snelle realisatie van de vier groenpolen. Het programma van sp.a-groen gaat vooral sterk in op de Gentbrugse Meersen. De groenpool Gentbrugse Meersen (waarvan het gedeelte Damvallei uit de boot is gevallen?) moet volgens sp.a-groen versneld worden uitgebouwd. De nodige aankopen voor de Gentbrugse Meersen worden verdergezet en afgerond. Ook voor het noordelijk deel (waar momenteel nog geen echt begin is gemaakt) wordt een inrichtingsplan en beheersplan opgemaakt. De impact op de natuurontwikkeling in de Gentbrugse Meersen is voor sp.a-groen bepalend voor het standpunt van de stad over de toekomst van de Zeeschelde tussen Gentbrugge en Melle. Bij Groenpolen, stand van zaken Voor Natuurpunt Gent zijn de groenpolen (met de stadsbossen) een van de belangrijkste ruimtelijke dossiers voor de komende jaren. Groenpolen met stadsbossen maken van Gent immers een completere, (nog) leukere en leefbaardere stad. Er bestaat zonder enige twijfel een zeer groot maatschappelijk draagvlak voor meer bos in de stad. Het feit dat inwoners in 2005 op enkele weken tijd een handtekening zetten voor meer bos in Gent (naar aanleiding van het openbaar onderzoek van het Afbakenings-RUP Grootstedelijk Gebied Gent) en de jaarlijkse massale toeloop van gezinnen voor het aanplanten van een geboortebos in de Gentbrugse Meersen spreken voor zich. De groenpolen (met de daarin voorziene stadsbossen) komen er momenteel nog altijd erg bekaaid van af. Voor twee ervan (Vinderhoutse Bossen en Oud Vliegveld Oostakker-Lochristi) is het bepalen van het standpunt van het stadsbestuur over de toekomst van het stuk Zeeschelde tussen Gentbrugge en Melle, is de impact op de natuurontwikkeling (zowel kwantitatief als kwalitatief) in de Gentbrugse Meersen en het daarmee verbonden natuurgebied Damvallei een cruciaal element. Gezien de Schelde de slagader is van de Gentbrugse Meersen/ Damvallei moet ook de invloed van het eventueel baggeren op de waterkwaliteit van de Schelde grondig bestudeerd worden. De realisatie van de stadsbossen wordt echter nog te veel doorgeschoven naar de Vlaamse overheid. De stad kan veel meer financiële ondersteuning en andere middelen zoals personeel en logistiek voor beheer voorzien, maar natuurlijk is de wil (en de keuze) nodig om die financiële input te leveren. Daarover lezen we geen woord. Ons voorstel om 1 ( stedelijke ) euro in te brengen voor elke 2 euro die het Vlaams Gewest in de stadsbossen investeert, wordt niet opgenomen. Zonder duidelijke ambitie om de plannen ook financieel te onderbouwen, blijven veel voorstellen niet meer dan mooie dromen. Sp.a-Groen geeft (in tegenstelling met Open Vld) ook geen enkele timing wanneer wij als Gentenaar eindelijk zullen beschikken over een (of meer) stadsbos(sen) en goed uitgeruste groenpolen. er zelfs nog altijd geen begin gemaakt op het terrein. Tot nu toe zijn maar enkele hectaren bijkomend bos gerealiseerd (zie ook Snep! nr Vinderhoutse Bossen: Gentenaars monddood gemaakt en nr Actie aan de Vinderhoutse Bossen: waar blijven de Gentse stadsbossen? ). De groenpool Gentbrugse Meersen zit wel op snelheid al is het soms met horten en stoten en ook de realisatie van het Parkbos is sinds kort echt in gang geschoten (zie artikel Parkbos eindelijk uit de startblokken! in Snep! nr. 4 van 2010). We stellen vast dat geen enkel stadsbosproject gerealiseerd wordt binnen de voorziene termijn en dat alle stadsbosprojecten inleveren op de vastgestelde oppervlakte. Er is in 2012 nog altijd niets gerealiseerd dat min of meer op een stadsbos lijkt 30 Snep! 3de trimester 2012

4 BELEID Groen (en natuur) in de stad Opvallend is alvast dat sp.a-groen veel aandacht schenkt aan groen in de stad. De gelanceerde visie en (ook concrete) voorstellen getuigen van kennis van zaken. Dat is overigens niet verwonderlijk, aangezien schepen Balthazar de voorbije zes jaar naast natuur- en milieubehoud ook het groenbeheer onder zijn bevoegdheid had en sp.a de drijvende kracht is geweest achter heel wat groenvoorzieningsprojecten. (zie ook kader Groen in de stad, stand van zaken p. 33) Opbeurend is de duidelijkheid over de groennorm (10 m² per inwoner aan openbaar recreatief groen op wijkniveau) die (weliswaar stap voor stap) moet gehaald worden. Natuurpunt Gent is dus tevreden met de volgende stellingen uit het sp.a- Groen-programma: In 2009 beschikte 39% van de inwoners, conform de groennorm, over een wijkpark (= minimum 1 hectare groot) op een aanvaardbare afstand (maximaal 400 m). Dit aantal fors verhogen op relatief korte termijn is één van de grootste uitdagingen voor de komende jaren. en De groennorm van een wijkpark (van minstens 1 ha) op 400 m wandelafstand voor elke Gentenaar wordt stap voor stap gerealiseerd, uiteraard prioritair in dichtbebouwde woonwijken. Nieuwe (woon)projecten moeten intern aan de groennorm voldoen maar moeten tevens de groentekorten in de omgeving van het project helpen wegwerken. Nieuwe opportuniteiten voor wijkparken worden benut. Zeker in de dichtbebouwde 19de-eeuwse volkswijken zullen stedenbouwkundige ingrepen (ontpitting) worden verdergezet om tot voldoende woongroen te komen. Natuurpunt Gent kan zich vinden in een planmatige aanpak en in veel van de voorgestelde (erg concrete) projecten, zoals minimaal zes nieuwe wijkparken. De inspanningen inzake bijkomende nieuwe buurt- en wijkparken worden verdergezet. Er worden minimaal 6 nieuwe wijkparken gerealiseerd in de 6 komende jaren. Volgende wijk- en buurtparken zitten alvast in de pijplijn: park De Porre, park Hoge Weg, Park UCO Maïsstraat, Rijsenbergpark Fabiolalaan, park Wolterslaan, Park Loodsenstraat, Buffalopark Gentbrugge, Tondelierpark, parken Oude Dokken, park Villa Voortman (Vogelenzang), Papiermolenpark. Verder is er aandacht voor het creëren van maximaal bruikbare en leefbare parken (geen kijkparken ), er wordt maximaal ingezet op meervoudig gebruik (barbecues en speelelementen), op harmonisch parkbeheer en betrokkenheid bij aanleg en beheer van wijkgroen en het in een vroeg stadium overleggen met buurtbewoners. Er wordt gepleit om in te spelen op opportuniteiten om bestaande parken uit te breiden en/of te herwaarderen (Citadelpark, Baudelohof, Arbedpark Zuid, wijkpark Hekers, park De Vijvers, Rabotpark/ Trambrugsite/Gashouders, Rozebroeken (tweede en derde fase) ) Nieuwe strategieën worden aangereikt, zoals het openstellen en ontsluiten van binnentuinen en ontsluiten van groene ruimtes bij gemeenschapsvoorzieningen (zoals scholen en ziekenhuizen) voor wijkbewoners. Deze kleinschalige groenelementen dragen bij tot een ecologisch netwerk waarin de grotere groenzones met elkaar verbonden worden. De passage: We beschermen het aanwezige groen op de Blaarmeersen met een gedeeltelijke herbestemming van het domein als parkgebied, volgt ook ons memorandum. Een opvallend actiepunt is de vraag aan het Vlaams Gewest om de af- en oprit vanuit Gent-centrum naar de E40/E17 (B401) te beperken tot de R40. Daar wordt dan een grote park & ride-parking voorzien. Het deel van de B401 tussen de R40 en het Woodrow Wilsonplein wordt afgebroken. De vrijgekomen terreinen worden toegevoegd aan het Koning Albertpark. Sp.a- Groen voorziet hier geen extra ondergrondse parking, zoals Open Vld voorstelt (zie verder). In tegenstelling met zes jaar geleden bij sp.a-spirit besteedt sp.a-groen wel aandacht aan natuur in de stad. Groen! had daar zes jaar geleden wel al veel aandacht voor. De stad voert een specifiek beleid voor het behoud en verbeteren van de biodiversiteit, lezen we in het huidige gemeenschappelijke programma. Naast gebiedsgerichte acties worden soortbeschermingsprojecten, ontsnipperingsmaatregelen, aandacht voor ecologisch tuinieren en de bestrijding van invasieve soorten aangekaart. De Leievallei (inclusief de Bourgoyen-Ossemeersen) In tegenstelling met het sp.a-spiritprogramma van zes jaar geleden vinden we in het sp.a-groen-programma wel degelijk iets terug van ons voorstel tot ondersteuning van het Natuurpark Leievallei. (zie ook kader Levende Leie p. 36) Via bijkomende aankoop van natuurgebieden in de Leievallei (o.a. via subsidies van de stad Gent) maken we actief werk van een Levende Leievallei. In vergelijking met de thema s groenpolen en groen in de stad is het onderwerp Leievallei (veel) minder goed uitgewerkt in het sp.a-groen-programma. Dat ontgoochelt ons. Twaalf jaar geleden gingen nochtans zowel de SP als VU-ID nogal uitgebreid in op die natuurwaarden en zes jaar geleden deed Groen! dat nog veel explicieter. Natuurpunt Gent vraagt in zijn memorandum om de bestemming natuur verder uit te breiden met de gebieden die zijn afgesproken in het RSG en geeft daarvoor concrete voorbeelden. Die staan niet opgenomen in het verkiezingsprogramma van sp.a-groen, al wordt wel duidelijk gerefereerd aan het Groenstructuurplan dat wel (maar voor Natuurpunt Gent onvoldoende) (deel)gebieden voorstelt om te herbestemmen naar natuur. Een belangrijk deel van de Assels zou bv. volgens het Groenstructuurplan geen natuurgebied worden. Sp.a- Groen pleit wel alvast voor een thematisch RUP. We maken een thematisch RUP Groen op; hierbij gaat bijzondere aandacht naar het juridisch beschermen van zonevreemde natuur en bos met prioriteit voor gebieden groter dan m 2 en gebieden waar de groennorm nog niet is gehaald. Een thematisch groen RUP zou schitterend werk kunnen leveren, maar voorlopig staat dit RUP nog in de kinderschoenen en voor ons is dat dus allemaal nog te vaag. Door de minimale invulling van ons Levende Leieverhaal wordt ons voorstel voor een extra hoge restfinanciering (voorstel 90%) door de stad bij aankopen van Natuurpunt in het Natuurpark Leievallei (voorlopig?) begraven. Over de potentie om OCMW-gronden in de Leievallei (gelegen in natuurgebied) in natuurbeheer te geven bij Natuurpunt wordt met geen woord gerept. Jammer. Er is hier dus nog veel werk aan de winkel. Zeer positief is de uitgesproken wil om het standstill-principe voor natuur hard te maken. Het standstill principe voor natuur wordt hard gemaakt door enerzijds nieuwe, harde ontwikkelingen te koppelen aan de voorafgaande compensatie in nieuwe groen- en natuurgebieden en anderzijds zonevreemde natuur en bos juridisch beter te beschermen via ruimtelijke uitvoeringsplannen. Positief is dat er ook voldoende aandacht is voor de koppeling van grote projecten als infrastructuurwerken en groen, want dit was een pijnpunt in de vorige legislatuur. De finishing touch en update van de Bourgoyen-Ossemeersen wordt gelukkig niet vergeten. Het is nu vooral een zaak van de finale afwerking van het natuurreservaat de Bourgoyen- Ossemeersen, daartoe worden de resterende terreinen in de zone van BPA 102 A als natuurgebied ingericht en van fiets- en wandelinfrastruc- Snep! 3de trimester

5 BELEID tuur voorzien. Het is natuurlijk wel schrijnend dat er veertig jaar na de start van dit project nog altijd sprake moet zijn van finale afwerking. Het fietstracé dat een onderdeel is van het Westerringspoor staat opnieuw (net als zes jaar geleden!) opgenomen. Hopelijk kunnen we die bladzijde de volgende legislatuur positief omslaan. Al is er de voorbije zes jaar natuurlijk wel veel werk verzet in het stedelijk natuurreservaat zoals de opmaak en goedkeuring van een nieuw beheerplan en de steeds beter uitgewerkte samenwerking in het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen. Het is dan ook positief te lezen dat sp.a- Groen daar de volgende legislatuur verder werk van wil maken: Er wordt daarom werk gemaakt van een volwaardig partnerschap met Natuurpunt, o.m. op het vlak van educatie, beheer en studie in de Bourgoyen-Ossemeersen. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen deed Groen! nog een oproep om de Bourgoyen-Ossemeersen in beheer te geven van Natuurpunt: Voor Groen! is het evident dat Natuurpunt een passende huisvesting krijgt in het bezoekers centrum van de Bourgoyen-Ossemeersen. Evenzo is het logisch om het beheer van het natuurgebied in handen te geven van Natuurpunt. Zij zijn het best geplaatst om vrijwilli gers bij dat beheer te betrekken en zo het draagvlak voor dit natuurgebied verder uit te bouwen. In het huidige sp.a- Groen-programma staat niets over het beheer van de Bourgoyen-Ossemeersen. Natuur in de haven en het agrarisch gebied Voor het eerst gaat een partijprogramma in op natuur in agrarisch gebied. De passage Ook in agrarische gebieden willen we de natuur beschermen en de herontwikkeling van natuurwaarden stimuleren. Bij voorkeur via overleg met de landbouwsector bouwen we een Groen Raamwerk uit en tonen we dat de landbouw geen bedreiging voor de biodiversiteit hoeft te zijn. kunnen we sterk onderschrijven. Dit stond dan ook prominent in ons memorandum. Sinds enkele jaren is het ecologisch natuurbeheer in de haven in een stroomversnelling gekomen door de samenwerking tussen (vooral) het Gentse Havenbedrijf en Natuurpunt. Ook het werk van VLM en de stad Gent en de gemeente Evergem om de koppelingsgebieden te realiseren, begint vruchten af te werpen. Maar de belangrijkste uitdaging om de verloren gegane natuurwaarden van de voorbije decennia te compenseren, is nog niet aangepakt. Voor sp.a-groen moet de stad sterk meewerken om die (wettelijk verplichte) compensatie eindelijk te realiseren. De Stad Gent helpt actief mee om zo snel mogelijk 205 ha natuurgebied in de Moervaartdepressie te realiseren als compensatie voor de verloren natuur in het havengebied. Wij kunnen dit als Natuurpunt Gent alleen maar volkomen ondersteunen. ALGEMEEN COMMENTAAR De opmerkingen die we maken bij sp.a over de voorbije legislatuur, gelden natuurlijk ook voor Open Vld, als mede-beleidsvoerende partij in Gent. Het programma van sp.a-groen ontwikkelt een krachtige visie op het vlak van natuur, bos en groen in de stad. Ook inzake natuur en groen zijn ambitieuze doelstellingen en plannen uitgetekend. De nieuwe uitdagingen nopen tot een versnelling in uitvoering omdat ze essentieel zijn om de leefbaarheid van de stad in stand te houden of te verbeteren. Voor sp.a-groen is (veel) groen en natuur in de stad van essentieel belang voor de leefbaarheid van de stad. Het programma straalt naast veel ambitie ook veel knowhow uit. Dat is natuurlijk niet toevallig, want sp.a leverde de voorbije legislaturen en deze legislatuur als beleidspartij de bevoegde schepen en spreekt dus met kennis van zaken. Ook de inbreng van Groen heeft zeker positief gewerkt. Maar het vorige verkiezingsprogramma van Groen! (toen nog met uitroepteken) straalde volgens ons (nog meer) ambitie uit. Zo is het bijzonder teleurstellend dat het programma van sp.a-groen nergens ingaat op ons voorstel voor een bijkomende investering (50 miljoen euro voorzien in plaats van 40 miljoen euro deze legislatuur). Zes jaar geleden hield Groen! daar nog een opmerkelijk pleidooi voor. Het programma van sp.a-spirit repte daar toen met geen woord over, maar dit keer hadden we met Groen iets meer ambitie verwacht. Het kartel heeft op dat vlak dus geen bijkomende boost gegeven. Zonder duidelijke ambitie om de plannen ook financieel te onderbouwen, verworden veel voorstellen tot mooie dagdromerijen. Sp.a-Groen pleit (opnieuw) voor een partnerschap met Natuurpunt. De voorbije legislatuur is bewezen dat dit bijzonder veel vruchten heeft afgeleverd. Het programma is heel duidelijk: Natuurpunt is voor het Gentse stadsbestuur de eerste partner bij de realisatie van nieuwe projecten van natuurontwikkeling of bij het opmaken van plannen daarvoor. Er wordt daarom werk gemaakt van een volwaardig partnerschap met Natuurpunt, o.m. op het vlak van educatie, beheer en studie in de Bourgoyen-Ossemeersen. Dit is voor ons een van de positiefste zaken, waar (opnieuw) veel kansen in zitten. De voorbije zes jaar is er, in tegenstelling met de legislatuur daarvoor, veel (formeel en informeel) overleg geweest. We hopen dit verder uit te bouwen. Portret verkiezingsprogramma 76 bladzijden, 15 maal vermelding natuur(gebied), 40 maal groen, 1 maal biodiversiteit, 7 maal (stads)bos en 6 maal groenpolen. 1 maal natuurverenigingen (Natuurpunt wordt niet vermeld), 19 maal vereniging(en) en 0 maal middenveld- (organisaties). Gent: Stad van willen en kunnen van Open Vld is een sterk uitgewerkt verkiezingsprogramma. Het bestaat uit drie hoofdstukken (Leefbare stad, Levende stad en Lerende en ondernemende stad) met telkens verschillende thema s per hoofdstuk. Per thema komt altijd eerst een inleiding gevolgd door Een liberale kijk op dat thema en ten slotte Liberale acties voor dat thema. In het eerste hoofdstuk Leefbare stad komen de meeste aandachtspunten voor Natuurpunt Gent aan bod. Vooral het onderdeel Een groene en gezonde leefomgeving behandelt veel zaken omtrent natuur, bos en groen. In ons dossier (zie onze website) nemen we die grotendeels over (net als de relevante passages over groen, natuur en bos in de andere hoofdstukken). Groenpolen en stadsbossen In vergelijking met het programma van sp.a-groen gaat dat van Open Vld minder sterk in op de groenpolen en stadsbossen. Vooral de Gentbrugse Meersen worden aangekaart in het Open Vld-programma. 32 Snep! 3de trimester 2012

6 BELEID Er wordt gewerkt aan de realisatie van vier groenpolen rondom de stad. In de Gentbrugse Meersen, waar de Stad Gent het voortouw neemt, is inrichting van het zuidelijk gedeelte bezig. De verwerving en inrichting van het noordelijk deel moet voltooid zijn tegen In de andere groenpolen gaat het heel wat trager vooruit. Hier zal dus door het Vlaams Gewest een extra inspanning moeten worden geleverd. Deze groenpolen zijn van groot belang voor het stedelijk milieu, vooral omdat ze de mogelijkheid bieden om bijkomend bos te realiseren. Met het Gewest moeten afspraken worden gemaakt over prioriteiten en verantwoordelijkheden, zodat alle vier de groenpolen volledig gerealiseerd worden op een termijn van 15 jaar. (tegen 2027 dus). In tegenstelling met het programma van sp.a-groen wordt hier wel een timing van realisatie gegeven. Dat appreciëren we in elk geval. De volledige realisatie van de vier groenpolen in vijftien jaar is enerzijds voor Natuurpunt Gent ontgoochelend lang. Maar als we anderzijds de (trage) gang van zaken voor de groenpolen en stadsbossen van de voorbije vijftien jaar bekijken (onder regie van de gewestelijke overheid), moeten we dit veeleer een ambitieuze planning noemen. Ze is in elk geval veel korter dan de (pijnlijk uitgesmeerde) timing die de VLM vooropstelt in het inrichtingsplan voor de groenpool Vinderhoutse Bossen en die voorziet dat alles pas in 2046 gerealiseerd zal zijn. Groen in de stad, stand van zaken Voor de groenpool Oud Vliegveld Oostakker-Lochristi hebben we veel vragen bij de haalbaarheid van de timing van Open Vld. Voor het Parkbos zou dat sneller moeten lukken dan over een periode van vijftien jaar. Er is een duidelijke timing afgesproken: aankoop en inrichting zouden respectievelijk in 2013 en 2018 achter de rug moeten zijn. Het is bang afwachten of dat zal lukken. Bij de Gentbrugse Meersen, bij uitstek een project van de stad, zou men toch moeten mikken op het einde van de volgende legislatuur (eind 2018). Opvallend is de gelijkenis met sp.a-groen om voor de groenpolen vooral de klemtoon te leggen op de Gentbrugse Meersen. De andere drie groenpolen komen ook bij Open Vld minder aan bod (zelfs nog minder dan bij sp.a-groen). Ook hieruit spreekt een te gebrekkige ambitie om het stadsbossenverhaal effectief te realiseren. De realisatie van de andere drie groenpolen en hun stadsbossen wordt te veel doorgeschoven naar de Vlaamse overheid. De stad kan veel meer financiële ondersteuning en andere middelen zoals personeel en logistiek voor beheer voorzien, maar natuurlijk is de wil (en de keuze) nodig om die financiële input te leveren. Daarover lezen we ook hier geen woord. Ons voorstel om 1 ( stedelijke ) euro in te brengen voor elke 2 euro die het Vlaamse Gewest in de stadsbossen investeert, wordt niet opgenomen. Als er geen duidelijke ambitie is om de plannen Na 24 jaar beleid van socialisten en liberalen zou je kunnen vermoeden dat er al zoveel is gerealiseerd dat het einde van de tunnel in zicht komt. Maar we moeten vaststellen dat Gent ondanks de ontegensprekelijke, zelfs aanzienlijke inspanningen nog altijd een belangrijk tekort kent aan buurt- en wijkgroen (de norm van 10 m² openbaar recreatief groen op wijkniveau per inwoner wordt bijlange (nog) niet gehaald). Veel projecten zijn gelukkig intussen alvast opgestart, maar jammer genoeg zijn ze niet allemaal afgerond. Tijdens de volgende legislatuur moeten die projecten versneld tot een goed einde worden gebracht. De voorbije legislatuur is niet minder dan 76,8 hectare bijkomend groen- en parkgebied gerealiseerd. Maar dat is toch nog onvoldoende. Hoewel de groennorm (en de stadsbossen) staan opgenomen in de bindende bepalingen van het RSG en dus tegen 2007 moesten zijn gerealiseerd is dat voor beide dossiers allerminst het geval. Nochtans werd de realisatie van de groennorm en de stadsbossen al volop aangekondigd in de verkiezingsprogramma s van 2000 en 2006 van de toenmalige sp.a/sp.a-spirit en VU-ID en Groen! Natuurpunt Gent vindt dat het tempo voor de realisatie van groen en natuur in de stad de komende legislatuur alvast hoger moet liggen dan in het verleden en dat er een transparant stappenplan moet komen voor de verwezenlijking, met vermelding van kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen die op verschillende tijdstippen op het terrein hard moeten zijn gemaakt. De visie die tijdens de huidige legislatuur is tot stand gekomen, met name het Groenstructuurplan, heeft veel tijd en energie gekost en voldoet voor Natuurpunt Gent. De afspraken in het Groenstructuurplan dienen voor Natuurpunt als blauwdruk. Nu moet dus worden uitgevoerd wat in het RSG en het Groenstructuurplan staat. Of anders geformuleerd: de studietijd is verstreken en alle energie moet nu gaan naar de daadwerkelijke realisatie op het terrein. Het voorgestelde thematische Groene RUP biedt daartoe veel mogelijkheden. ook financieel te onderbouwen, blijven veel voorstellen niet meer dan mooie dromen. Na al die jaren plannen en spreken is er nog altijd niet één stadsbos gerealiseerd in Gent. De plannen lopen ver achter op timing, de voorziene bossen zijn te klein en de realisatietermijn is veel te lang. We hopen dat er in de komende legislatuur alvast meer gerealiseerd wordt op het terrein dan in de decennia daarvoor. Groen (en natuur) in de stad Open Vld heeft betrekkelijk veel aandacht voor groen in de stad, weliswaar minder gedetailleerd en ambitieus dan sp.a-groen. Maar Open Vld heeft ook wel een heel actieprogramma klaargestoomd om de komende legislatuur meer groen te voorzien. Er wordt een stevige visie aangereikt waarmee Natuurpunt Gent alleen maar akkoord kan gaan: Groen in de stad zorgt letterlijk en figuurlijk voor zuurstof. En: Naarmate een stad groeit, stijgt ook de kwetsbaarheid van de stedelijke leefomgeving. Het stijgend aantal Gentenaars heeft dan ook meer behoefte aan groen en natuur. Om de resterende open ruimte zoveel mogelijk open te houden, is het aansnijden van nieuwe verkavelingen buiten de bestaande bestemde woongebieden, geen duurzame optie. Nieuwe woonvormen, die hoe dan ook denser en minder grondgebonden zullen zijn, versterken de nood aan groene en open ruimte, niet alleen in de rand, maar vooral ook in de kernstad en de kernen van de deelgemeenten. Op het vlak van groenvoorziening in de negentiende-eeuwse gordel heeft Open Vld dezelfde prioriteiten als sp.a-groen. Het is duidelijk te merken dat beide beleidspartijen goed weten wat er is gebeurd en wat nog dient te gebeuren. Jammer dat het allemaal zo lang duurt voor het op het terrein is gerealiseerd. In sommige gevallen, en dan vooral in de volgebouwde 19deeeuwse gordel, is het bijzonder moeilijk om bijkomende buurtparkjes en speelruimte te realiseren zonder te slopen. Dit is reeds gebeurd in de Brugsepoort en is bezig in Ledeberg. Ook andere wijken, in de eerste plaats de Dampoort en Sluizeken-Tolhuis-Ham hebben nood aan meer open ruimte en groen. In Muide-Meulestede kunnen de kanaaloevers de functie van groenzone en park combineren met die van blauwe as. Er is ook aandacht voor onderhoud en veiligheid bij de herwaardering en herinrichting van een aantal bestaande parken, zoals het Maaltepark en het Citadelpark waarvoor na jaren politieke en ambtelijke besprekingen, eindelijk een masterplan is goedgekeurd. Open Vld Gent wil de volledige uitvoering van het masterplan Snep! 3de trimester

7 beleid tegen 2025( ). Daarbij aansluitend moet werk gemaakt worden van de herinrichting van de stadsring R40 tussen het Bijlokepark en de Heuvelpoort, om een groene Cultuurkilometer te creëren. Beter onderhoud van de bestaande parken is een opmerkelijk actiepunt in het liberale groenbeleid. Wij hopen dat Open Vld het hier enkel heeft over de afval- en veiligheidsproblematiek en niet over de manier van park- en groenbeheer. Want anders stellen wij ons daar wel ernstige vragen over. Natuurpunt Gent is (net als sp.a-groen) sterk voorstander van een ecologisch en harmonisch park- en groenbeheer. Dit maakt dat alles er niet altijd afgelikt bij ligt en dat biedt meerwaarde voor de biodiversiteit en de beleving. Net als sp.a-groen wil Open Vld de fly-over aan het Zuidpark afbreken een heel opmerkelijke zaak die we alleen maar kunnen toejuichen. Maar Open Vld wil op die plaats wel een ondergrondse parking, wat het autoverkeer vastbetonneert in het stadscentrum. Open Vld Gent wil van het Zuidpark een echt central park maken, door de afbraak van het viaduct van de B401 dat het park decennia geleden heeft geamputeerd. De toegang tot de parking kan ondergronds voorzien worden, met een tunnel die het mogelijk maakt een theaterplein te voorzien voor de schouwburg Capitole. Er wordt ook aandacht besteed aan particulier groen. Kleine stadstuintjes zijn zeker nog te realiseren door het uitpitten van binnengebieden, maar ook dakterrassen en verticale tuinen, of zelfs straatgeveltuintjes, kunnen tegemoet komen aan de vraag van vele jonge gezinnen aan groene ruimte, zonder schaarse grond op te offeren. Opvallend is de aandacht voor kleinschalige stadslandbouw, volkstuinen en het realiseren van voldoende brede oevers langs de waterlopen die moeten zorgen voor een verbinding tussen verschillende parken en natuurgebieden Ook het multifunctioneel gebruik van de parken ( Het voorzien van speeltuigen, avontuurlijke speelzones, sportperken en petanquebaantjes ) dat voor meer sociaal contact zorgt, wordt aangekaart. Zelfs begraafplaatsen worden als het aan Open Vld ligt meer en meer herdenkingsparken, en moeten meer en meer worden ingericht als publieke groene ruimte. De bovenstaande zaken komen opmerkelijk overeen met wat sp.a-groen voorstelt (zoals ook het pleidooi om medebeheer van bewoners via parkadoptie te voorzien). Leuk dat beide beleidspartijen beloven daar de komende legislatuur voldoende aandacht aan te besteden. Opvallend (en meest ontgoochelend op het vlak van groen in de stad) is dat Open Vld in zijn programma niets zegt over het behalen van de groennorm. Die groennorm is voor Natuurpunt Gent nochtans een prioritair punt. Hopelijk blijft Open Vld zich dan ook scharen achter die doelstelling uit de bindende bepalingen van het RSG en het Groenstructuurplan, die Open Vld allebei mee heeft goedgekeurd. Tot slot: Natuur in de stad wordt met geen letter vermeld. Een gemiste kans. De Leieveallei (inclusief de Bourgoyen-Ossemeersen) In vergelijking met de groenpolen en zeker met groen in de stad is het onderwerp Leievallei (veel) minder goed uitgewerkt in het Open Vld-programma. Dat ontgoochelt ons een beetje. Het natuurbehoud komt algemeen maar erg matig aan bod in het programma van Open Vld. In tegenstelling met sp.a-groen gaat Open Vld wel concreet in op onze voorstellen voor uitbereiding van de natuurbestemming in de Leievallei. Ook in de Leievallei zijn er nog heel wat mogelijkheden, zoals de Keuzemeersen, om de bestemming natuur uit te breiden. Om de natuurgebieden te verbinden, is Open Vld Gent voorstander van de realisatie van ecoducten over de Ringvaart om de Bourgoyen- Ossemeersen te verbinden met respectievelijk de Vinderhoutse Bossen en de Assels en het natuurpark Leievallei. Dat laatste is toch wel een opmerkelijk voorstel, dat Natuurpunt Gent wel al een tijdje geleden naar voren heeft gebracht en dat ook opgenomen staat in ons memorandum. Het is leuk om te lezen dat Open Vld daar ook mee aan de slag wil gaan. Er is wel erkenning voor de prachtige natuurgebieden in de Leievallei, maar de natuur- (en landschappelijke) waarden gaan de laatste decennia sterk achteruit. Het door Natuurpunt Gent gelanceerde Natuurpark Leievallei wil daar onder andere kentering in brengen. Een meer uitgesproken positieve steun aan ons project zou ons sterk plezieren. Een beetje in de marge van ons Levende Leieverhaal vermelden we hier ook de visie van Open Vld op de Blaarmeersen. De Blaarmeersen zijn een echte groene, recreatieve long voor de Gentenaars. Weinig steden beschikken over een recreatiedomein in het groen op tien minuten fietsafstand van het centrum. Het achterste deel van de Blaarmeersen, aan de overzijde van de vijver, wordt uitgebouwd als zone voor natuurrecreatie, en sluit aan bij de Snepmeersen en de Assels, twee prachtige natuurgebieden. Van een herbestemming naar parkgebied (zoals bij sp.a-groen) is echter geen sprake. De Bourgoyen-Ossemeersen worden vermeld zonder meer. Gent beschikt met de Bourgoyen-Ossemeersen over een uniek natuurreservaat vlakbij het stadscentrum, dat bovendien via het sport- en recreatiepark Blaarmeersen verbonden is met het natuurgebied Assels in Drongen. In het Open Vld-programma is er geen sprake van een nodige afwerking. Voor een beleidspartij is dit toch wel een gebrek aan kennis. Er zijn namelijk nog een aantal gronden aan te kopen en de inrichting van de oostelijke zone moet nog worden opgestart. Eigenlijk komt de toekomst van de Bourgoyen-Ossemeersen en de rol van ngo s als Natuurpunt Gent helemaal niet aan bod. Nochtans bleek bij het onderhoud met schepen Christophe Peeters duidelijk dat Open Vld Natuurpunt ziet als een belangrijke partner in de Bourgoyen-Ossemeersen. In de Gentse Leievallei ziet Open Vld Natuurpunt zelfs als trekker. Natuur in de haven en het agrarisch gebied Open Vld is kort maar duidelijk over de natuurcompensatie in het havengebied. In het havengebied moet de 205 hectare natuurcompensatie op korte termijn worden gerealiseerd. Ook hier is er een opmerkelijke overeenkomst met sp.a-groen. ALGEMEEN COMMENTAAR De opmerkingen die we maakten bij sp.a over de voorbije legislatuur, gelden natuurlijk ook voor Open Vld, als mede-beleidsvoerende partij in Gent. Het programma van Open Vld ontwikkelt een duidelijke visie op het vlak van groen. Maar die is iets minder ambitieus dan bij sp.a-groen. Er is wel degelijk aandacht voor natuur en bos, maar in mindere mate dan voor groen in de stad. Bijzonder teleurstellend is dat ons voorstel voor een bijkomende investering (50 miljoen euro in plaats van 40 miljoen euro deze legislatuur) in heel het programma van Open Vld niet wordt vermeld. Als de plannen en voorstellen niet financieel worden onderbouwd, zal er niet veel van terecht komen, vrezen we. Bij Open Vld vinden we het principe van samenwerking met Natuurpunt ook terug, maar wel minder uitgesproken dan bij sp.a- 34 Snep! 3de trimester 2012

8 beleid Groen, die Natuurpunt ziet als eerste partner bij de realisatie van nieuwe natuurontwikkelingsprojecten of bij het opmaken van plannen. Open Vld Gent wil, naast de natuurverenigingen, ook de landbouwers actief betrekken bij het natuurbeheer. Projecten als Eco2 in het havengebied hebben niet alleen hun nut bewezen, maar aangetoond dat grote bedrijven mee betrokken kunnen worden en mee willen financieren. Spijtig dat onze mooie (beheer)resultaten in de Leievallei en in de Bourgoyen-Ossemeersen hier ook niet bij worden vermeld. Wij menen nochtans dat Natuurpunt als expliciete partner moet fungeren voor natuurrealisaties. Portret verkiezingsprogramma 29 bladzijden, 0 maal vermelding natuur(gebied), 35 maal groen, 0 maal biodiversiteit, 2 maal (stads)bos en 1 maal groenpolen, 0 maal Natuurpunt, 42 maal vereniging en 16 maal middenveld- (organisaties). Het verkiezingsprogramma Alle Gentenaars inbegrepen van CD&V bestaat uit vier hoofdstukken (Stad in harmonie, Stad in actie, Stad in beweging en Stad in dialoog), telkens ingedeeld in een aantal thema s. Per thema is er een visietekst, gevolgd door Speerpunten met betrekking tot dat thema. In het eerste hoofdstuk Stad in harmonie komen onder het thema Milieu, groen en energie onze aandachtspunten inzake natuur, bos en groen in de stad aan bod. In het dossier op onze website hebben we alle relevante passages letterlijk overgenomen (ook uit de andere hoofdstukken). Groenpolen en stadsbossen Het groene beleid van de voorbije jaren steunde voor een groot deel op de uitbouw van de groenpolen aan de rand van de stad: het Parkbos, de Vinderhoutse Bossen, het oud vliegveld Oostakker-Lochristi en de Gentbrugse Meersen. De drie eerste zijn echter geen Gentse projecten, maar van de Vlaamse overheid. Het vierde is wel een stadsproject, uitgevoerd met een enorm pak Vlaamse middelen. Het huidige college laat naar buiten uit geen gelegenheid onbenut om de inspanningen van de Vlaamse overheid voor te stellen als eigen investeringen. Dat is niet alleen niet correct, het moet ook verbergen hoe weinig de voorbije twintig jaar geïnvesteerd werd in grote parken of groengebieden. Met andere woorden, men pronkt met andermans veren en doet zelf het omgekeerde. Dit is de enige passage in het CD&V-programma over groenpolen en stadsbossen. Geen uitspraak of de partij zich achter de realisatie van die groenpolen met de stadsbossen schaart. Geen uitspraak over de timing van realisatie en niets over onze vraag om ook vanuit de stad financieel tussenbeide te komen bij de realisatie van de groenpolen en stadbossen. Opmerkelijk is ook het einde van de volgende passage We zien groen in de stad dan ook als een belangrijke voorwaarde om de stadsvlucht van jonge gezinnen een halt toe te roepen. Daarom is dit voor CD&V Gent ook belangrijk in de rand en niet alleen in het stadscentrum. De groenprojecten mogen echter niet ten koste gaan van de nog overgebleven landbouw. Natuurpunt Gent gaat ervan uit dat groenprojecten in de rand van Gent ook slaan op de groenpolen. Hoe het mogelijk zal zijn om honderden hectare bos, natuur en groen te realiseren zonder de overgebleven landbouw te schaden, is ons een raadsel. CD&V heeft altijd het standpunt gevolgd en gesteund van de Boerenbond, die probeerde elke vierkante meter bijkomend bos in het Gentse tegen te houden. Zo is bijvoorbeeld de timing van uitvoering van de groenpool Vinderhoutse Bossen volledig (en uitsluitend) afgestemd op de pensionering van de betrokken landbouwers. Ook Natuurpunt Gent vindt het vanzelfsprekend dat rekening wordt gehouden met de getroffen landbouwers en dat er voldoende flankerende maatregelen voor grond- en inkomensverlies zijn. Maar de huidige planning is echt te gortig. De belangen moeten evenwichtig en niet eenzijdig worden afgewogen. De vele Gentenaars die snakken naar extra bos, hebben bijzonder veel belang bij een snelle ontwikkeling van de groenpool. Dit alles is mager voor een (groenpolen) dossier dat voor Gent misschien wel een van de belangrijkste motoren zal zijn voor een leefbaardere stad op zowel ecologisch, sociaal, recreatief als klimaatbufferend vlak. Groen (en natuur) in de stad Het verkiezingsprogramma van CD&V heeft betrekkelijk veel aandacht voor groen in de stad en het belang ervan voor de leefbaarheid van de stad. Het presenteert een degelijke visie. Het stadsgedeelte binnen de ring en de 19de-eeuwse gordel erom heen wordt gekenmerkt door dichte bebouwing. Vaak beschikken die woningen enkel over een koertje of een klein tuintje. Voor hen is de nabijheid van openbaar groen van groot belang. Daarom moet elke gelegenheid die zich voordoet, aangegrepen worden om meer groen te creëren in de stad. Al te vaak kiest het huidige college voor bebouwing waardoor ze zelf niet hoeft te investeren. Ook de stadsdelen die in de tweede helft van de 20ste eeuw vorm kregen en steeds verder verstedelijken, hebben nood aan openbaar groen. Alhoewel meer mensen daar een tuin hebben, geldt dit niet voor iedereen (bv. voor wie op een appartement woont). Voor CD&V Gent kunnen zowel grootschalige groenprojecten als buurtparkjes, kinderspeelplaatsen, pleintjes en parken een kwaliteitsvollere woonomgeving verzekeren. We zien groen in de stad dan ook als een belangrijke voorwaarde om de stadsvlucht van jonge gezinnen een halt toe te roepen. Het versterkt ook het contact met buren en de sociale cohesie. Daarom is dit voor CD&V Gent ook belangrijk in de rand en niet alleen in het stadscentrum. Het is opvallend dat de laatste zin op verschillende plaatsen terugkomt. CD&V vindt duidelijk dat de rand van de stad niet mag vergeten worden voor groenvoorziening. Het CD&V-programma fulmineert tegen het voorbije stadsbeleid, omdat er geen of veel te weinig groen wordt voorzien bij de (her)aanleg van pleinen en openbare ruimten als het Emiel Braunplein met de stadshal, Ramen en de Korenmarkt. Bij het project Oude Dokken wordt vermeld dat er over dit project een klacht bij de Raad van State loopt omdat het Ruimtelijk Uitvoeringsplan te weinig groen voorziet. Alweer een voorbeeld waarbij het huidige bestuur in grote projecten groen en open ruimte stiefmoederlijk behandelt en zelfs niet voldoet aan haar eigen normen. In het hoofdstuk Stad in beweging lezen we bij Mobiliteit dat de acht groenassen zo snel mogelijk moeten worden gerealiseerd. Deze groene verbindingen tussen de stadskern en de groene, open ruimten aan de rand van de stad zullen het fietsplezier enkel maar doen toenemen voor zowel bewoners als bezoekers. Natuurpunt Gent hoopt dat die Snep! 3de trimester

9 beleid groenassen iets meer worden dan veredelde fietsassen, namelijk echte groene linten die voldoende breed zijn om alle functies te dragen. Het idee van de groenassen en de uitwerking ervan dateert al van in de jaren Het wordt dus tijd om ze eindelijk eens op het terrein af te werken. Opvallend en heel positief is de duidelijke keuze voor de groennorm. Er verdween de laatste jaren zeer veel groen, bos en open ruimte in Gent. CD&V Gent wil niet verder beknibbelen op het bestaande groen maar alles in het werk stellen om te voldoen aan de groennorm van 10 m² openbaar recreatief groen op wijkniveau per inwoner. Als grote sites vrijkomen, moet de optie van een openbaar park- of groengebied bekeken worden. Aangezien dit een meerwaarde betekent voor de woonomgeving van een hele buurt, is het aanwenden van belastinggeld van de Gentenaars voor CD&V Gent goed besteed. Bij de Speerpunten staat dan ook prominent: CD&V Gent zal alles in het werk stellen om te voldoen aan de groennorm van 10 m² openbaar recreatief groen op wijkniveau per inwoner. Zoals sp.a-groen en Open Vld gaat CD&V ook sterk in op (de sociale cohesiebevorderende) kleinschalige projecten als buurtparkjes, kinderspeelplaatsen, pleintjes en parken die een kwaliteitsvolle woonomgeving moeten verzekeren. Ook hier weer de nadruk dat dit ook in de rand moet gebeuren. Ook worden andere mogelijkheden opgesomd: Er blijft nog een groot potentieel aan groendaken, groenterrassen en geveltuintjes onaangebroken. CD&V Gent wil via infovergaderingen en goede voorbeelden Gentenaars aanzetten tot dergelijke ingrepen. Ook industrieterreinen, parkings van grootwarenhuizen, enz. kunnen veel groener aangekleed worden dan nu vaak het geval is. Levende Leie, stand van zaken CD&V is beducht voor het al te zwaar ingrijpen bij de (her)aanleg van de parken. CD&V wil het scenario vermijden van het buurtparkje in de Laurentiuslaan aan Oostakker Dorp, dat door de heraanleg en het kappen van veel te veel bomen zo open werd, dat het nu kaal en ongezellig is. CD&V Gent wil vermijden dat dit ook met het Citadelpark gebeurt. Natuur in de stad wordt met geen woord vermeld. Dat hoeft niet te verbazen, als je weet dat het woordje natuur geen enkele keer voorkomt in het CD&V-programma. De Leievallei (inclusief de Bourgoyen-Ossemeersen) Hierover rept het CD&V-programma met geen woord: niet over de Levende Leie, niet over de Bourgoyen-Ossemeersen of over een standstill voor natuur. Eventueel komt de volgende passage in aanmerking? Er verdween de laatste jaren zeer veel groen, bos en open ruimte in Gent. De Leievallei komt dus niet aan bod bij CD&V. Twaalf jaar geleden, in 2000, Het Natuurpark Leievallei heeft op het vlak van natuurbehoud (en op sociaal en recreatief vlak) een enorm toekomstig potentieel. Iedereen heeft belang bij een Leievallei waar de natuur goed beschermd en beheerd wordt: de bewoners, de Gentse recreanten, toeristen, de horeca-uitbaters (en andere middenstanders), natuur- en stilteliefhebbers, de landbouwers (als medebeheerders) en de cultuursector. Natuurpunt Gent wil dat niet alleen projecten van de stad als de Gentbrugse Meersen (weliswaar terecht veel) aandacht en steun krijgen, ook ngo-initiatieven moeten op sterke(re) steun kunnen rekenen. De natuurgebieden in de Leievallei (Assels, Keuzemeersen, Hoge Lake, Beelaertmeersen, Sneppemeersen) kregen in het verleden al bij al te weinig aandacht. De stad heeft de voorbije legislatuur bijzonder weinig nieuwe groene (natuur)bestemmingen gerealiseerd en we hopen dat zich dit de komende legislatuur niet nog eens zal herhalen. Er liggen alvast enkele prima kansen in de Assels en de Noordelijke Keuzemeersen. pleitte de partij nog voor de nodige financiële middelen opdat te koop aangeboden natuurgebieden daadwerkelijk door de stad kunnen worden aangekocht. Nadien kan de stad deze natuurgebieden in beheer geven aan private verenigingen. Het arsenaal van groengebieden ook buiten de Bourgoyen-Ossemeersen dient uitgebreid te worden (bv. Gentbrugse Meersen). Nu vinden we net als zes jaar geleden niets meer van dat alles terug. Natuur in de haven en in het agrarisch gebied Ook hierover geen enkel woord in het CD&V-programma: geen sprake van een (wettelijk verplichte) natuurcompensatie voor de verdwenen natuurwaarden in de havenzone. Niet verwonderlijk, want momenteel haalt de sterk met de CD&V verbonden Boerenbond alles uit de kast om de natuurcompensatie (van ruim 200 hectare) in de Moervaartdepressie voor eeuwig en altijd te begraven. Natuur in het agrarisch gebied komt in het CD&V-programma niet aan bod. Algemeen commentaar CD&V scoort tamelijk goed voor groen in de stad. De partij heeft op dit vlak een visie, maar we lezen wel veel te weinig concrete voorstellen. De uitdrukkelijke keuze om de groennorm te behalen, is wel een sterk signaal. Er is totaal geen aandacht voor natuur (-behoud) en de Leievallei. Respect voor andere levensvormen dan de mens (natuurbehoud) is blijkbaar niet aan de orde. Verder heeft CD&V enkel minimale aandacht voor stadsbossen en groenpolen. Zes jaar geleden stond natuur nog vier keer vermeld Het is een eufemisme om te stellen dat natuur in de stad geen Speerpunt is voor deze partij. Nochtans kreeg ook CD&V ons memorandum toegestuurd en mochten wij het uitvoerig uiteenzetten aan enkele mensen van de partij. Ook ACW Gent (toch sterk gelieerd met CD&V) stelde naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen een memorandum op: Iedereen mee in onze stad. Die tekst gaat wel heel uitdrukkelijk in op veel thema s in verband met natuur, bos en groen in de stad (en vertoont zelfs opvallend veel overeenkomsten met ons memorandum). Blijkbaar is de ACW-flank van CD&V niet sterk genoeg of bestaat de wil niet om het ACW-verhaal op het vlak van natuur, bos en groen te verdedigen binnen CD&V. Ons voorstel voor een bijkomende investering (50 miljoen euro in plaats van 40 miljoen euro deze legislatuur) is ook niet opgenomen in het CD&V-programma. Natuurpunt (of natuurvereniging ) wordt nergens als partner vermeld. Maar het is wel opvallend dat CD&V in zijn programma bijzonder veel aandacht heeft voor het middenveld. CD&V maakt zich sterk het verenigingsleven sterker te ondersteunen (door subsidiëring, materiële ondersteuning, lokalen, ). De volgende passages (waar wij als Natuurpunt Gent volledig achter kunnen staan) maken dat nog duidelijker: CD&V Gent vraagt bijzondere aandacht voor de vrijwilligers, omdat ze 36 Snep! 3de trimester 2012

10 beleid de stad leefbaar en aangenaam maken, kosteloos en belangeloos. CD&V Gent wil een stad waar zij hun activiteiten kunnen ontplooien en Gebiedsgerichte werking (zoals Wijk aan Zet) zou leefbaarheid, duurzaamheid en empowerment als uitgangspunten moeten nemen. Voor CD&V zijn burgers, bedrijven, verenigingen en middenveldorganisaties belangrijke partners voor de stedelijke overheid in een netwerk waarin de stedelijke overheid een coördinerende en sturende rol speelt. Natuurpunt Gent hoopt natuurlijk dat hier niet enkel de christelijke, zuilgebonden verenigingen en middenveldorganisaties worden bedoeld. Portret 109 bladzijden, 18 maal vermelding natuur(gebied), 37 maal groen, 1 maal biodiversiteit, 8 maal (stads)bos en 2 maal groenpolen, 2 maal Natuurpunt, 47 maal vereniging en 12 maal middenveld- (organisaties). Het N-VA Gent programma voor de gemeenteraadsverkiezingen is het meest uitgebreide verkiezingsprogramma. Het bestaat uit vijf hoofdstukken (Gent, een goed bestuurde stad; Gent, een bruisende stad; Gent, een warme stad; Gent, een leefbare stad en Gent, een stad in ontwikkeling) die telkens opgedeeld zijn in enkele thema s. Per thema is telkens een vaste structuur aangehouden: een korte inleiding, gevolgd door Onze kritiek en ten slotte eindigend met Onze aanpak. Vooral het vierde hoofdstuk Gent, een leefbare stad met het thema Milieu gaat in op onze aandachtspunten natuur, bos en groen in Gent. In het dossier (zie website) nemen we de relevante passages over, ook uit de andere hoofdstukken. Groenpolen en stadsbossen N-VA stelt vast: De vier beloofde grote groenpolen moeten nog allemaal gerealiseerd worden. En De hoeveelheid bos nam af met 20 ha. Bij Onze aanpak stelt N-VA onomwonden: De afname van de hoeveelheid bos en natuur wordt gestopt, en de omgekeerde beweging wordt ingezet met herbebossingsprojecten. Dat is een duidelijke, maar wel heel korte boodschap. Hoe en waar die bebossingsprojecten moeten gebeuren, blijft wel ongezegd in het programma. Er wordt ook niets vermeld over extra financiering vanuit de stad voor stadsbosprojecten. Ons voorstel om 1 ( stedelijke ) euro in te brengen voor elke 2 euro die het Vlaams Gewest in de stadsbossen investeert, wordt niet opgenomen. Ook van enige realisatietiming is geen spoor te vinden. Groen (en natuur) in de stad Het N-VA-programma besteedt veel aandacht aan vage en algemene beleidsintenties. Vele jonge gezinnen streven naar een grondgebonden woning. Om de stadsvlucht tegen te gaan, moeten wij in onze stadsontwikkelingsprojecten oog hebben voor deze verzuchting. Toch moeten wij duidelijk communiceren dat de druk op onze schaarse open ruimte onhoudbaar wordt als iedereen een huis met tuintje wil. N-VA vindt: Een goede stadsontwikkeling combineert hoogbouw met voldoende en kwaliteitsvol groen en speelruimte in de buurt. Of Gent is een van de Vlaamse steden met het minste groen. Kiezen voor meer groen is dus een must. Of Daarnaast willen we de Gentse jeugd ruimte geven. Fysieke ruimte in de zin van groen, parken en andere terreinen waar ze kunnen spelen en ravotten. Een oproep om te kiezen voor meer groen, het stadsbeeld te vergroenen en een pleidooi voor hoger bouwen waar ook ruimte is voor groen dankzij daktuinen en verticale bossen is natuurlijk onvoldoende. Opvallend is wel een geïntegreerde benadering van de open ruimte. Voor onze open ruimte zoals parken (Citadelpark), natuurgebieden (Bourgoyen-Ossemeersen), recreatiedomeinen (Blaarmeersen), historische waterlopen (De Lieve), begraafplaatsen (Westerbegraafplaats, Campo Santo) en open ruimtes in voormalig havengebied (Oude Dokken) wordt gezocht naar een gezond evenwicht tussen natuur, erfgoed, recreatie, toerisme en andere functies. en Open ruimte, met name groen en water in de stad, vormt een belangrijke kwaliteit in onze leefomgeving. Ze waarborgt niet alleen onze biodiversiteit en een gezond leefmilieu, het is ook de ruimte waar de Gentenaar kan op adem komen. Zeker in dicht bebouwde wijken geven de groene en blauwe aders zuurstof aan de wijk. Ook op het vlak van integraal waterbeleid komt die integrale visie terug. Het huidige stadsbestuur benadert groenbeleid en waterbeleid los van elkaar, zonder gemeenschappelijke visie. Wij menen dat het groenblauwe netwerk op een integrale wijze moet worden benaderd binnen de stadsontwikkeling. Enkel op die manier kan onze open ruimte op een slimme wijze worden ingezet voor de leefbaarheid van onze stad. Opmerkelijk is de ruimte die het middenveld en verenigingen krijgen in het verhaal. We betrekken de lokale actoren, stakeholders en verenigingen bij de uitwerking en uitvoering van het recente groenstructuurplan, en sturen waar wenselijk bij. Hier wordt Natuurpunt expliciet vermeld. We zijn tevreden dat N-VA vindt dat Een belangrijke rol ( ) is weggelegd voor het middenveld. Verenigingen zoals Natuurpunt zijn cruciale partners in het vrijwaren van onze open en groene ruimte. We bekijken waar we de samenwerking met deze partners kunnen optimaliseren en versterken. Wat die bijsturing van dat Groenstructuurplan inhoudt, is helemaal niet duidelijk. Het is zeker dat de aanpassing van het Groenstructuurplan voor natuur, bos en groen in Gent nog meer mogelijkheden biedt om een optimaal natuur-, groen- en bosbeleid uit te werken. Hopelijk klopt onze interpretatie dat N-VA nog verder wil gaan dan wat in het Groenstructuurplan staat. Verder is het groenstructuurplan dat voor meer groen en natuur zou moeten zorgen en nog net in het laatste jaar van de legislatuur werd goedgekeurd, slechts het absolute minimum voor zowel de Gemeentelijke Commissie Ruimtelijke Ordening (GECORO) als de Stedelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur. Hopelijk is dit ook voor N-VA het absolute minimum. Als N-VA nog ambitieuzer wil zijn dan het Groenstructuurplan, kunnen we alleen maar tevreden zijn. Ook een opmerkelijke visie (gedeeld met CD&V) is dat de randgemeenten op veel vlakken zwaar worden achtergesteld. Voor N-VA is dat ook het geval op het vlak van groenvoorzieningen: Wij pleiten voor een meer evenwichtige geografische spreiding bij investeringen in de publieke ruimte. Bij de toekomstige herinrichting van pleinen en parken in de Gentse deelgemeenten, hebben we oog voor de lokale noden en verwachtingen. Een goed ontwerp voor de Gentse binnenstad kan bijvoorbeeld niet zomaar worden overgezet naar het dorpsplein van een landelijke deelgemeente zoals Drongen. Dit laatste is een beetje wrang als je vaststelt hoe goed Drongen is voorzien van groen tegenover bijvoorbeeld de negentiende-eeuwse gordel. Snep! 3de trimester