Datum: Betreft: terug. zoals het. te doen. interveniëren. vertrouwen. a ) De Vereniging

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Datum: Betreft: terug. zoals het. te doen. interveniëren. vertrouwen. a ) De Vereniging"

Transcriptie

1 Zijne excellentie de minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S. Blok Postbus EA DEN HAAG Datum: 26 september 2016 Betreft: Reactie op de consultatieversie van het Besluit kwaliteitsborging voor het bouwen, zoals deze is vrijgegeven op 18 juli 2016 Het achterliggende doel van de wet is zeer terecht. Als de bouw haarr verantwoordelijkheden waarmaakt en voldoende kwaliteit levert, kan de overheid in haar controlerendee rol een stap terug zetten. De uitwerking van deze doelen is echter zeer teleurstellend in het voorstel voor de private kwaliteitsborging. In eerdere reacties, zowel aan ambtelijk BZK alsook aan de Tweede Kamerr hebben wij onze zorgen kenbaar gemaakt en hebbenn wij aangegeven het invoeren van het Wetsvoorstel zoals het nu aan de Tweede Kamer is aangeboden onverantwoordelijk te vinden.. Wij hebben onvoldoende vertrouwen dat met de wetgeving zoals nu wordt voorgesteld de bouw een voldoende prikkel krijgt, om daadwerkelijk de verbeterde kwaliteit te leveren die de consument die het bouwwerk koopt of gebruikt mag verwachten. Wij verwijzen hier ookk naar ons alternatieve voorstel en de checklist Private kwaliteitsborging volgens VBWTN zoals als bijlage bijgevoegd. Het is voor ons als Vereniging BWT Nederland, gelet op bovenstaande lastig om inhoudelijk en artikelsgewijs te reageren op de concept AMvB, toch hebben wij getracht dit zo duidelijk als mogelijk te doen. Voor wat betreft de AMvB is onss hoofdbezwaar, de onvoldoende samenhang in het stelsel tussen de drie elementen van toezicht: waarnemen, beoordelen en interveniëren Onder het nieuwe stelsel wordt de kwaliteit van het bouwen door toepassing van private instrumenten van kwaliteitsbeoordeling geborgd. Het gemeentelijk toezicht op bouwwerken die in uitvoering zijn en de daarbij behorendee legesheffingg komen te vervallen, zo is het uitgangspunt. Echter, wij lezen ook in dee Memorie van toelichting (Mvt) dat de gemeente haar inhoudelijkee toezichthoudende taak op bouwwerken die in uitvoering zijn in afwijking van het voorontwerp van wet uit 2014 gewoon houdt. Echter met dit verschil dat de gemeente, indien het private instrument correctt is toegepast, er op moet vertrouwen dat in overeenstemming met de inhoudelijke bouwtechnische voorschriften wordt gebouwd. Onduidelijk blijft hoe de gemeente haar toezicht vanuit dit vertrouwen concreet moet invullenn en bekostigen. Het voorgenomen stelsel kent aldus een gebrekkige samenhang tussenn de drie elementen van toezicht: waarnemen, beoordelen en interveniëren (ziee toelichting a ) De Vereniging BWT Nederland kan alss vakvereniging geen steun geven aan een stelsell van bouwtoezicht, waarbij de gemeente verantwoord elijk is voor het adequaat interveniëren indien het mis Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland - Postbus BK EDE - T E ledenadministratie@vereniging-bwt.nl - KvK ING Bank BTW B01 - BIC INGBNL2A - IBANN NL02INGB

2 gaat, terwijl haar de toezichtinstrumenten worden ontnomen om te kunnen waarnemen en te beoordelen of het misgaat. Verder zijn er onduidelijkheden in de afbakening tussen private en publieke borging. Het beoordelen van de aanvaardbaarheid van gelijkwaardige oplossingen behoort, gelet op artikel 92 van de Woningwet, tot het domein van de gemeente en niet tot dat van de private borger. De toelichtende teksten van de wet en het ontwerpbesluit maken niet duidelijk hoe deze publiekrechtelijke beoordeling wordt ingebed in het stelsel van private borging. In de AmvB wordt onderscheid gemaakt tussen gelijkwaardigheden op brandveiligheid en constructieve veiligheid en andere gelijkwaardigheden. Dit is wat ons betreft onvoldoende duidelijk voor zowel het bevoegd gezag als ook voor de bouw zelf. Zeker aangezien installatietechnische gelijkwaardigheden ook de brandveiligheid van een gebouw kunnen raken. In de wet en het besluit is het uitgangspunt niet terug te vinden dat de private kwaliteitsborging uitsluitend toeziet op het bouwwerk zelf en niet op de veiligheid van de werkzaamheden in relatie tot de omgevingsveiligheid (zoals de invloed van de werkzaamheden op de belendingen, de bouw en sloopveiligheid) Een duidelijk voorbeeld kennen wij in Tilburg, waarbij een nieuw appartementengebouw scheef ging zakken in de naastgelegen bouwput. Het instrument voor kwaliteitsborging zou bij verbouwingen niet alleen moeten zijn gericht op de fysieke ingreep, maar ook op de bouwkundige onderdelen die fysiek ongewijzigd blijven, maar wel verband houden met een vernieuwing, verandering of vergroting van een bestaand bouwwerk. Dit uitgangspunt vinden wij niet terug in het voorstel. Daarnaast zullen deze, met de komst van het Besluit Bouwwerken Leefomgeving waarbij het rechtens verkregen niveau een nog ingewikkelder kader wordt door het voorgestelde afschaffen van gebruiksregels, tot een groter risico voor de bouwkwaliteit leiden. Door de aanwijzing van de zogenaamde Bouwbesluittoetsvrije bouwwerken wordt een belangrijke categorie van bouwwerkzaamheden aan het preventieve bouwtoezicht van de gemeente onttrokken, terwijl daarvoor geen private instrumenten van kwaliteitsbeoordeling voor in de plaats komen. Anders dan de term Bouwbesluittoetsvrije bouwwerken suggereert, moeten ook deze bouwwerken voldoen aan het Bouwbesluit Daarbij komt nog dat op deze bouwwerken wel door het gemeentelijke BWT wordt toegezien op de esthetische en planologische aspecten, waardoor indien tijdens dit toezicht er afwijkingen van het Bouwbesluit worden geconstateerd er wel moet worden ingegrepen. Wij zouden graag via een licht privaat instrument geborgd willen zien dat de bouwer zelf voor de aanvang van de werkzaamheden het te bouwen bouwwerk toetst aan de voorschriften van het Bouwbesluit. Verder dringen wij er op aan dat wanneer er bij werkzaamheden aan een gedeelte van een bouwwerk een instrument van kwaliteitsbeoordeling van toepassing is, dit instrument ook van toepassing is op de tegelijkertijd uit te voeren Bouwbesluittoetsvrije bouwwerkzaamheden. Een opsplitsing van de werkzaamheden in instrumentplichtige en niet instrumentplichtige werkzaamheden bij een project staat een integrale beoordeling

3 van het bouwen in de weg en leidt bovendien tot een dubbel toezicht op één werk (door de gemeente en de kwaliteitsborger). Echter om kosten voor private kwaliteitsborging te ontwijken, verwachten wij ook dat projecten worden opgeknipt in niet gelijktijdig uit te voeren vergunningvrije en vergunningplichtige activiteiten. Als namelijk eerder of later dan de vergunningplichtige werkzaamheden de bouwbesluittoetsvrije bouwwerkzaamheden worden uitgevoerd, is hier geen private kwaliteitsborging bij betrokken. Dit is wel geborgd bij gelijktijdige uitvoering, maar dat is juridisch al een heel lastig te bewijzen aspect. De onlangs gepubliceerde rapportage over de pilot in Amsterdam (Zeeburgereiland) laat naast de andere inmiddels gepubliceerde rapportages zien dat er nog een lange tijd heel veel controle nodig is van het bevoegd gezag. Het stelsel heeft ook voor een groot deel te maken met cultuur, en dat is niet in een paar jaar omgebouwd. Risico s borging van de bouwtechnische kennis bij monumenten en tijdelijke bouwwerken Bij het verlenen van een monumentenvergunning moeten steeds in het concrete geval de belangen van de aanvrager worden afgewogen tegen de belangen van het beschermde monument. Daarbij wordt de vraag beantwoord of een bepaalde technische ingreep (bijvoorbeeld het plaatsen van een stalen draagconstructie) gelet op het gewenste gebruik van het monument noodzakelijk is en of die ingreep opweegt tegen de belangen van het beschermde monument. In verband met het feit dat er onder het nieuwe stelsel geen bouwtechnische onderbouwde bouwplannen hoeven te worden ingediend, heeft de minister toegezegd dat hij zal bezien in hoeverre de indieningsvereisten voor een monumentenvergunning in verband hiermee moeten worden aangepast. Onduidelijk blijft echter hoe de gemeente de bouwtechnische kennis die nodig is voor het uitvoeren van de genoemde belangenafweging moet borgen en bij wie de kosten van die borging in rekening worden gebracht. Daarnaast is het, nu er nog uitsluitend pilots zijn uitgevoerd op projectmatige woningbouw en er geen enkele pilot is uitgevoerd op verbouw, onverantwoordelijk om monumenten direct mee te nemen in gevolgklasse 1. Het is de vraag of tijdelijke bouwwerken in de openbare ruimte niet van het stelsel moeten worden uitgezonderd. Daarbij gaat het immers vooral om eisen in het belang van de openbare orde en andere veiligheidsaspecten dan die in het Bouwbesluit worden gereguleerd. Denk hierbij aan bouwwerken zoals tribunes in de openbare ruimte bij evenementen of podia, waaraan ook eisen worden gesteld in verband met bijvoorbeeld crowd control. Het onder private kwaliteitsborging brengen van deze bouwwerken ontneemt het bevoegd gezag de mogelijkheid van een integrale risicoafweging. Het kwantificeren van de financiële en bestuurlijke gevolgen is niet gelukt De regering erkent in de Memorie van toelichting (Mvt) dat het kwantificeren van de financiële en bestuurlijke gevolgen van de invoering van het stelsel niet is gelukt. Nader onderzoek is toegezegd. Dit onderzoek beoogt in beeld te brengen welke geobjectiveerde kosten voor decentrale overheden rechtstreeks te herleiden zijn tot het uitvoeren van deze (nieuwe) wettelijke taak. Om dit te kunnen doen zal er eerst meer duidelijkheid moeten zijn over de inhoud en het adequate niveau van de gemeentelijke

4 Conclusies toezichthoudende taak op bouwwerken die in uitvoering zijn. Daar hoort ook duidelijkheid over de legesheffing bij. Onder de huidige wet mogen de kosten die worden gemaakt om na te gaan of het desbetreffende bouwwerk in overeenstemming is met het Bouwbesluit onder de leges gebracht worden. Het spreekt vanzelf dat wij deze kosten ook in de toekomst gedekt willen zien. Uit onderzoek van de werkgroep private kwaliteitsborging van de Vereniging BWT Nederland is duidelijk naar voren gekomen dat de legesderving door invoering van gevolgklasse 1, de kruissubsidiering en daarmee de variatie in leges per aanvraag nog verder onder druk zullen zetten. Naast het feit dat de legesverlaging erg zal tegenvallen (tussen de 15 en 30%) is door ons al eerder aangegeven dat het fundamenteel herzien van de legesheffing op de activiteit bouw onder de Wabo niet los kan worden gezien van het voorgestelde stelsel. Het is dan ook wat ons betreft, maar ook wat de markt betreft onverantwoordelijk het stelsel in te voeren zonder een fundamentele herziening van het legesstelsel. Nu het kwantificeren van de financiële gevolgen niet is gelukt, begrijpen wij niet wat de waarde is van de ruwe schattingen over de regeldrukvermindering en lastenvermindering die wel in de Mvt worden genoemd. Een cijfermatige onderbouwing kan immers pas worden gegeven nadat duidelijk is welke gemeentelijke bemoeiingen er precies zijn en welke kosten de gemeente bij de bouwer in rekening mag brengen. Wij blijven er bij dat de uitgevoerde MKBA waar ook weer in deze AMvB naar wordt verwezen een verkeerd beeld geeft van de werkelijkheid. In de voorliggende AMvB is er onvoldoende samenhang tussen de procesgerechte normering en het daarmee samenhangende publiekrechtelijke toezicht van het rijk op de werking van de private borgingsinstrumenten aan de ene kant, en de inhoudelijke normering van de technische voorschriften en het daarmee samenhangende publiekrechtelijke toezicht op de bouw zelf van de gemeente aan de andere kant. De tijd is nog niet rijp, omdat de bestuurlijke en financiële effecten nog niet duidelijk het draagvlak bij de partijen die het moeten doen ontbreekt. Dit zal ook tijdens het rondetafelgesprek van 29 september worden/zijn bevestigd.

5 Checklist Private kwaliteitsborging volgens v VBWTN Checklist bij Visiedocument Vereniging BWT Nederland versie met op onder de punten na beoordeling wetsvoorstel, memorie van toelichting enn concept AMvB in groen de punten die zijn af te vinken, en in blauw de punten diee nog niet of onvoldoende zijn verwerkt/opgenomenn om te kunnen wordenn afgevinkt. Algemeen Realiseren juiste verhouding tussen inhoud wet en inhoud AMvB. Op basis van het adviess van de RvS is er meer evenwicht gekomen tussen de inhoud van de wet en e inhoud vann de AMvB. Het advies van de RvS lijkt nog een stap verder te e willen gaan dan het huidige resultaat. Bespreken AMvB inclusieff bijlagen in voorhang met het parlement. De concept AMvB is beschikbaar, maar niet gelijktijdig met wetsvoorstel en MvT aan de d Tweede Kamer aangeboden. De nog te ontwikkelen Ministeriele Regelingg lijkt het uitvoeringskaderr pas echt inhoud te gaan geven. De inhoud van de AMvB iss relatief beperkt. Opstellen duidelijke tijdslijn vanuit hett oogpunt van: Verwezen wordt naar advies van de kwartiermakers waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen invoeringg van de wet en invoering van fase 1 van het stelsel. Juridische wetgevingstraject. Praktische realiseerbaarheid invoering nieuw stelsel. Uitvoeren impactanalyse op juiste niveau om gevolgen voor: Er E heeft geen impactanalyse op het juiste niveau plaatsgevonden. De impactanalyse die er zijn, zijn zeer algemeenn van aard: MKBA, rapport regeldrukgevolgen en rapport t financiële gevolgen gemeenten (samenvatting paragraaf 9 MvT). Thema s als duurzaamheid en innovatie zijn niet in beeld gebracht. Recentelijk is de quickscan van buitenlandse stelsels gepubliceerd. Hier komt duidelijk uit naar voren dat de rol van het bevoegd gezag in alle landen met private kwaliteitsborging groter is dan de in Nederlandd voorgestelde rol. Gemeenten, burgers en bedrijven in beeld te brengen. Thema s als duurzaamheid enn innovatie in beeld te brengen. Koppelen nieuw stelsel met onderzoekk over toekomstige financiering bouwen. Er is geen koppeling met een nieuwe wijze van financiering van de activiteitt bouwen. Opstellen actieplan met ministerie BZKK voor opvang gevolgen gemeenten en medewerkers BWT. Er is geen actieplan beschikbaar voor opvang gevolgen gemeenten en medewerkers. Formuleren SMART eindtermen evaluatie fase 1. Er zijn geen SMART criteriaa voor evaluatie van fase 1 geformuleerd. Formuleren criteria voor uitrol fase 2. Er zijn geen SMART criteria voor uitroll fase 2 geformuleerd. Formuleren randvoorwaarden / uitgangspunten robuustheid nieuw stelsel ten aanzien van beschikbaarheid instrumenten. Er zijn geen randvoorwaarden geformuleerd ten aanzien van een minimum aantal beschikbare instrumenten voor alle bouwwerken binnen gevolgklasse 1 om te komen tot een robuust stelsel fase 1.

6 Formuleren randvoorwaarden / uitgangspunten eenvoud en werkbaarheid nieuw stelsel. Uit het wetsvoorstel, MvT en concept AMvB kan worden afgeleid dat het nieuwe stelsel voor bouwwerken met een beperkt maatschappelijk risico, gevolgklasse 1, complex en ingewikkeld is. Opstellen werkbaar overgangsrecht. Dit is nog onvoldoende beschreven en vraagt nog veel aandacht. Specifiek Risicoklassen Definiëren van risicoklasse 0: bouwwerken niet vallend onder private kwaliteitsborging. Dit zijn de bouwbesluittoetsvrije bouwwerken. Er is een losse lijst beschikbaar van welke bouwwerken hieronder vallen. Afbakenen van risicoklasse 1 op basis van CC. Op de website van de kwartiermakers staat in aanvulling op hetgeen in de wettelijke documenten staat een omschrijving / afbakening van gevolgklasse 1. Er zijn echter nog vraagtekens over bijvoorbeeld tijdelijke bouwwerken (op evenementen) en milieu-inrichtingen. Ontwerpen van systematiek om van toepassing zijnde risicoklasse eenvoudig en niet multiinterpretabel te kunnen bepalen. Er wordt aangegeven in de MvT op pagina 35 in de voetnoot dat via een digitale applicatie beoordeeld kan worden in welke gevolgklasse een bouwwerk valt. Scheppen van duidelijkheid over wie wanneer de risicoklasse beoordeelt. Op basis van de tekst op pagina 35 van de MvT blijkt dat de gemeente de risicoklasse beoordeelt om vervolgens te kijken of het gekozen instrument voor kwaliteitsborging passend is. Opstellen regeling / procedure voor beslechten van meningsverschillen over het classificeren van een bouwplan in een risicoklasse. Er is geen regeling geformuleerd voor het beslechten van meningsverschillen over risicoklasse. Formuleren kwaliteitseisen voor instrumenten voor kwaliteitsborging één op één met de risicoklassen. Er zijn algemene kwaliteitseisen voor instrumenten voor kwaliteitsborging geformuleerd, maar in welke mate deze eisen voor de verschillende risicoklassen of categorieën daarbinnen gelden is niet bekend. Opstellen regeling dat bij samengesteld project wat betreft risicoklassen de hoogste risicoklasse leidend is. Op pagina 2 nota toelichting AMvB is een regeling aangegeven. Samenhang Formuleren maatregelen om samenhang tussen Bouwbesluit en andere Wabo-activiteiten respectievelijk andere wettelijke taken te borgen. In paragraaf 2.12 MvT wordt ingegaan op de samenhang met andere Wabo-activiteiten (monumenten en brandveiligheid), maar er is geen of onvoldoende sprake van een adequate borging. Aanpassen MOR. De aanpassingen van de Mor zijn niet benoemd. Schenken van aandacht aan welke gegevens gemeenten openbaar moeten maken om uitwerking en realisatie van bouwtechnische kwaliteit mogelijk te maken. Paragraaf 6 van de MvT gaat in op de informatievoorziening. Op dit type informatie wordt ingegaan. Voorbeelden zijn onder meer bodemgesteldheid en bestaande fundering. Afbakenen begrip omgevingsveiligheid. Deze afbakening heeft niet plaatsgevonden. Opstellen regeling om ten behoeve van omgevingsveiligheid door gemeenten onderliggende technische specificaties op te vragen wanneer noodzakelijk geacht. Er wordt aangegeven dat gemeenten in het kader van omgevingsveiligheid technische documenten kunnen opvragen. Hiervoor is nog geen regeling geformuleerd.

7 Rol bevoegd gezag in het nieuwe stelsel Geven van invulling aan eenduidige rol van gemeenten: als je er niet meer van bent, kun je er niet meer van zijn. De rol van het bevoegd gezag is verder uitgewerkt in paragraaf 2.3, 5.2 en Scheppen duidelijkheid over handhavende rol gemeente in realisatiefase. Afbakenen gemeentelijke rol tot administratief systeemtoezicht. De rol van het bevoegd gezag is verder uitgewerkt in paragraaf 2.3, 5.2 en Formuleren van mechanismen dat private kwaliteitsborging bij toetreding van een bouwwerk tot de bestaande voorraad leidt tot de juiste bouwkwaliteit. Het mechanisme van toetreding tot de bestaande voorraad wordt gevormd door de gereedmelding c.q. ingebruikname. Deze is onvoldoende uitgewerkt. Het is bijvoorbeeld onduidelijk of gereedmelding openstaat voor bezwaar en beroep. Mogelijk maken van handhaving op rechtens verkregen niveau door gemeente na oplevering. Dit is mogelijk gemaakt door artikel 7ac van de wet aan te passen, zie ook paragraaf Scheppen van duidelijkheid over van rechtens verkregen niveau bij werken onder kwaliteitsborging. Dit is mogelijk gemaakt door artikel 7ac van de wet aan te passen, zie ook paragraaf Regelen van de interpretatie van gelijkwaardigheden op onafhankelijke wijze. Ieder instrument voor kwaliteitsborging moet aangeven hoe met gelijkwaardigheden wordt omgegaan, zie paragraaf 2.6 MvT. Bij verschillen van mening treedt een adviescommissie op als scheidsrechter. Formuleren spelregels voor extra slot op de deur door gemeenten in kader kwaliteitsborging bouwwerken met groot maatschappelijk risico. Er is nergens een extra slot op de deur terug te vinden, gezien gevolgklasse 1 ook niet echt nodig. Realiseren van een landelijk gestandaardiseerd opleverdossier met minimaal vast te leggen gegevensset. De contouren van een dergelijk opleverdossier zijn terug te vinden in artikel 1.51 van de concept AMvB. Nadere achtergronden zijn terug te vinden in paragraaf 6.2. Rol bouwconsument in het nieuwe stelsel Relativeren van de rol van niet professionele opdrachtgevers en realiseren grotere schanierfunctie kwaliteitsborgers en instrumentbeheerders. Er is geen aandacht voor een grotere schanierfunctie van kwaliteitsborgers en instrumentbeheerders. Rol van niet professionele opdrachtgever is nog steeds gelijk. De kennis van de niet professionele opdrachtgever wordt overschat. Beperken openbaar register als database voor checks op instrumenten voor kwaliteitsborging en kwaliteitsborgers. In paragraaf 6.1. van de MvT wordt ingegaan op het register, hieruit blijkt dat de op te nemen gegevens sec gebruik zullen gaan worden voor ondersteuning van het nieuwe stelsel (checks instrumenten, kwaliteitsborgers e.d.) Besteden van aandacht aan gevolgen nieuw stelsel voor derde belanghebbenden. Op pagina 35 van de MvT wordt ingegaan op het nieuwe stelsel en de impact op derde belanghebbenden. Besteden van aandacht aan gevolgen nieuw stelsel voor zelfbouwers. Aan dit onderwerp is geen aandacht besteed. Zij krijgen vol te maken met de ins en outs van het nieuwe stelsel. Nadere uitwerking onderdelen nieuw stelsel Vastleggen rol kwaliteitsborger van ontwerp tot en met oplevering. Tussen de regels kan gelezen worden dat verwacht dat de kwaliteitsborger het ontwerp beoordeelt. Het staat nergens expliciet. Bij navraag kwaliteitsborgers blijkt dat via het inspectieplan zoals genoemd in de concept AMvB

8 verwacht wordt dat relevante onderdelen van het ontwerp voor start bouw worden beoordeeld. In advies van de kwartiermakers stond dit duidelijker beschreven. Opstellen regeling voor omgaan met peildatum van toepassing zijnde versie Bouwbesluit. Er is geen regeling opgesteld. Formuleren van voorschriften waaraan instrumentbeheerders moeten voldoen. In de concept AMvB zijn de eisen / prestaties uitgewerkt. Uitwerken taken / prestaties instrumentbeheerders en kwaliteitsborgers. In de concept AMvB zijn de eisen / prestaties uitgewerkt. Verder worden de taken / prestaties verduidelijkt in de MvT. Er wordt wel veel bandbreedte gegeven aan de toelatingsorganisatie. Ontwerpen en in wet opnemen van diverse landelijke kaders: Sanctiestrategie private kwaliteitsborging. De eerste kaders zijn aanwezig met begrippen als waarschuwen, schorsen en intrekken, maar er is nog geen sprake van een eenduidige en uniforme strategie die instrumentbeheerders en gemeenten moeten hanteren. Het aanpakken van kwaliteitsborgers door de toelatingsorganisatie is een belangrijke missing link. Communicatieprotocol private kwaliteitsborging. De eerste kaders zijn aanwezig kijkend naar de informatie, die moet worden uitgewisseld tussen partijen, maar er is nog geen sprake van een eenduidige en uniform protocol per communicatiespoor. Uniform toets- en toezichtniveau. Er is nog geen uniform toets- en toezichtniveau geformuleerd. Realiseren van een landelijke inspectiedienst. Er wordt geen landelijke inspectiedienst zoals in het visiedocument van de VBWTN gerealiseerd. Zie alternatief voorstel van de VBWTN. Benadrukken relatie kwaliteit en bouwregelgeving in kader van opleidingen. In de concept AMvB wordt de landelijke kwaliteitscriteria 2.1. VTH als uitgangspunt genomen voor de opleidingseisen van de kwaliteitsborgers. verige punten op basis van visiedocument Opnemen en uitwerken criterium het bouwproces of de bouwfase moet (omgevings)veilig zijn van belang bij kwaliteitseisen gesteld aan instrumenten voor kwaliteitsborging en kwaliteitsborger. In de concept AMvB zijn geen eisen hierover opgenomen. Er is op dit punt geen aandacht geschonken aan de knip tussen privaat en publiek. Heroverwegen van het gedifferentieerde deskundigheidsniveau op persoonsniveau bij het criterium deskundigheid binnen verantwoordelijke organisaties (rapport De Markt als Toezichthouder) van belang bij kwaliteitseisen gesteld aan kwaliteitsborger en instrumentbeheerder. Zie eerdere opmerking: er zijn in de concept AMvB algemene kwaliteitseisen gesteld aan instrumenten voor kwaliteitsborging en kwaliteitsborgers. Verdere differentie van eisen naar gevolgklassen en categorieën daarbinnen is niet aanwezig. Herdefiniëren van het criterium onafhankelijkheid en onpartijdigheid (rapport De Markt als Toezichthouder) en op basis daarvan opnieuw uitwerken van belang bij kwaliteitseisen gesteld aan kwaliteitsborger en instrumentbeheerder. Zie eerdere opmerking: onafhankelijkheid is in het wetsvoorstel opgenomen en nader uitgewerkt in de MvT. Uitwerken richtlijnen voor het melden van problemen door lokale overheid en derde belanghebbenden met toegelaten instrumenten bij het bestaande criterium private sancties van belang bij communicatieprotocol. Op basis van de documenten blijkt dat de instrumentbeheerder het eerste aanspreekpunt zal zijn bij problemen. Een verdere richtlijn ontbreekt echter. Uitwerken richtlijnen hoe op bouwplanniveau moet worden gehandeld als een toestemming tijdens de realisatiefase wordt ingetrokken bij het criterium private sancties van

9 belang bij sanctiestrategie. Zie eerdere opmerking: de contouren van de sanctiestrategie worden geschetst, maar richtlijnen ontbreken. Uitwerken richtlijnen wie regie van toetsing of toezicht overneemt bij aantoonbaar onveilige situaties en andere probleemsituaties van belang bij sanctiestrategie en communicatieprotocol. In paragraaf 5.2. MvT wordt aangegeven dat het bevoegd gezag de toelatingsorganisatie informeert. Richtlijnen zijn niet opgenomen. In de quickscan wordt aangegeven dat in alle andere landen met private kwaliteitsborging de overheid op technisch inhoudelijke gronden het werk kan stilleggen. Uitwerken en regelen in wet- en regelgeving dat verslag van analyse om risicoklasse te bepalen onderdeel uitmaakt van de melding privaat spoor niet nodig als sprake is van een eenvoudig classificatiesysteem. Dit vormt geen onderdeel van het nieuwe stelsel. Risicoklasse en instrument voor kwaliteitsborging moeten worden opgegeven, niet de wijze hoe men tot de risicoklasse is gekomen. Uitwerken en regelen in wet- en regelgeving van een verplicht vooroverleg (voor bepaalde risicocategorieën) waarin het bevoegd gezag alle relevante uitgangspunten en randvoorwaarden voor de planuitwerking naar voren brengt van belang bij borgen samenhang. Er wordt niet gerept van een verplicht vooroverleg met uitzondering van rol Brandweer. Regelen in wet- en regelgeving dat de private toetser de afstemming tussen de ruimtelijke vergunning en de bouwtechnische uitwerking van een bouwplan bewaakt van belang bij prestaties kwaliteitsborger. Deze afstemming maakt geen onderdeel uit van de eisen waaraan instrumenten voor kwaliteitsborging en kwaliteitsborgers moeten voldoen. Uitwerken en realiseren aanpassing Omgevingsloket online zodat aanvrager bij indienen van een aanvraag kan aangeven dat privaat spoor wordt gevolgd van belang bij realiseren eenvoudig classificatiesysteem. Het bepalen van de gevolgklasse vindt plaats aan de hand van een digitale applicatie. Het is onduidelijk hoe deze zich verhoudt tot Omgevingsloket online. Het is ook niet duidelijk of Omgevingsloket online (tijdig) wordt aangepast. De kwartiermakers horend is de kans klein dat Omgevingsloket online tijdig op orde zal zijn. Uitwerken en realiseren van een geautomatiseerd landelijk register waar toegelaten private toetsers en toezichthouders hun bouwplannen moeten aanmelden en die de meldingen doorzet naar de lokale overheid. De eerste uitwerking van het openbaar register is terug te vinden in de MvT. Niet de kwaliteitsborgers zullen gegevens aanmelden maar de instrumentbeheerders. Uitwerken en komen tot landelijke uniformering van opzet ruimtelijke vergunning en bijbehorende documenten. Hieraan is nog geen aandacht besteed, zal eerder vanuit de VBWTN moeten worden opgepakt (werkgroep private kwaliteitsborging en werkgroep Omgevingswet). Uitwerken en regelen in wet- en regelgeving dat de lokale overheid handhaaft als gebouwd wordt zonder de vereiste meldingen, terwijl het private spoor van toepassing is van belang bij sanctiestrategie. In paragraaf 5.2 van de MvT is de handhavende rol van het bevoegd gezag verder uitgewerkt. Uitwerken en regelen in wet- en regelgeving dat meldingen binnen een bepaalde termijn / voor een bepaald moment moeten zijn gedaan van belang bij communicatieprotocol. Het is duidelijk dat de meldingen gedaan moeten worden, maar termijnen worden niet genoemd. Dit geldt voor het moment waarop de kwaliteitsborger in het proces bekend moet zijn en het moment van de gereedmelding (bijvoorbeeld bij projectmatige woningbouw). Uitwerken en regelen dat niet eerder met de uitvoering mag worden gestart voordat met het bevoegd gezag alle afspraken over hun controlemomenten zijn gemaakt en alle nader

10 in te dienen bescheiden door het bevoegd gezag zijn goedgekeurd van belang bij communicatieprotocol. Hierover wordt niets geregeld. Regelen in wet- en regelgeving dat de private toezichthouder de afstemming tussen de ruimtelijke vergunning en de bouwtechnische uitvoering van een bouwplan bewaakt van belang bij prestaties kwaliteitsborger. Deze afstemming maakt geen onderdeel uit van de eisen waaraan instrumenten voor kwaliteitsborging en kwaliteitsborgers moeten voldoen. Uitwerken en regelen in wet- en regelgeving dat de lokale overheid of derde belanghebbenden informatie over het private deel kunnen opvragen zolang het bevoegd gezag nog niet beschikt over het dossier bij oplevering van belang bij communicatieprotocol. Hierover wordt niets geregeld. Uitwerken en regelen klachtenafhandeling bij problemen privaat spoor van belang bij communicatieprotocol. Een uitwerking van de klachtenafhandeling is niet aanwezig.

Checklist Private kwaliteitsborging volgens VBWTN

Checklist Private kwaliteitsborging volgens VBWTN Checklist Private kwaliteitsborging volgens VBWTN Checklist bij Visiedocument met op 18-5-2016 onder de punten na beoordeling wetsvoorstel, memorie van toelichting en concept AMvB in groen de punten die

Nadere informatie

VBWTN. resultaat. beschikbaar, e rol. kwaliteitsborging

VBWTN. resultaat. beschikbaar, e rol. kwaliteitsborging Checklist Private kwaliteitsborging volgens v VBWTN Checklist bij Visiedocument 2 met op 18-7-2016 onder de punten na beoordeling wetsvoorstel, memorie van toelichting enn concept AMvB in groen de punten

Nadere informatie

VERZONDEN 1 3 m. 2013

VERZONDEN 1 3 m. 2013 De leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag VERZONDEN 1 3 m. 2013 Datum: 7 november 2013 Betreft: constructieve veiligheid in het stelsel van private kwaliteitsborging

Nadere informatie

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Rollen en taken van het bevoegd gezag

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Rollen en taken van het bevoegd gezag Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Rollen en taken van het bevoegd gezag Hajé van Egmond voorjaar 2017 Stand van zaken wetsvoorstel Gewijzigd voorstel van wet: wat heeft de Tweede Kamer aangenomen?

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Schakeldag RWS 26 juni 2014 Jos Verlinden Ministerie van BZK Hajé van Egmond Instituut voor Bouwkwaliteit Kwaliteitsborging voor het bouwen Verbetering van de kwaliteitsborging

Nadere informatie

REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 5 september 2014

REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 5 september 2014 REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 5 september 2014 1 Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 2. Algemene reacties... 4 2.1. Scheve verhouding wet en AMvB...

Nadere informatie

Waar moeten instrumenten voor kwaliteitsborging aan voldoen? Hajé van Egmond

Waar moeten instrumenten voor kwaliteitsborging aan voldoen? Hajé van Egmond Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Waar moeten instrumenten voor kwaliteitsborging aan voldoen? Hajé van Egmond Wat gaan we bespreken? Hoe zit de wetgeving straks in elkaar? Welke eisen worden er bij

Nadere informatie

Verbetering kwaliteitsborging

Verbetering kwaliteitsborging Verbetering kwaliteitsborging in de bouw Hajé van Egmond Kwartiermaker private kwaliteitsborging Van Bouwen! naar normconformiteit? Een kantoorgebouw uit 1906 1 Van Bouwen! naar normconformiteit? Een kantoorgebouw

Nadere informatie

REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 12 september 2014

REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 12 september 2014 REACTIE OP WETSVOORSTEL KWALITEITSBORGING IN DE BOUW In kader consultatie ministerie BZK 12 september 2014 1 Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 2. Algemene reacties... 4 2.1. Scheve verhouding wet en AMvB...

Nadere informatie

Private Kwaliteitsborging. Regiodagen 2016

Private Kwaliteitsborging. Regiodagen 2016 Private Kwaliteitsborging Regiodagen 2016 Visie op gang van zaken Landelijke werkgroep PKB Advies afgelopen tijd was trek stekker uit het proces Minister Blok kondigde onlangs aan het wetsvoorstel kwaliteitsborging

Nadere informatie

Na overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1

Na overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1 De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Dr. R.H.A. Plasterk Postbus 20011 2500 EA Den Haag bezoekadres Kneuterdijk 1 2514 EM Den Haag correspondentieadres Postbus 90613 2509 LP Den Haag

Nadere informatie

Kwaliteitsborging bij verbouw

Kwaliteitsborging bij verbouw Kwaliteitsborging bij verbouw NRP-debat 15 oktober 2014 Programma Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in het kort Consultatieronde / reacties uit het veld Het vervolg AMvB Kwaliteitsborging Gevolgklassen

Nadere informatie

Aanleiding voor het wetsvoorstel. Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus EA DEN HAAG. Geachte heer Blok,

Aanleiding voor het wetsvoorstel. Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus EA DEN HAAG. Geachte heer Blok, Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst De heer drs. S.A. Blok Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Datum 01-10-2015 Onderwerp Kwaliteitsborging voor het bouwen Uw kenmerk Ons kenmerk JtH/RvZ/2015/112 Bijlage(n)

Nadere informatie

ECFD/U

ECFD/U Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Dhr. drs. F.G. Licher Postbus 20011 2500 EA S-GRAVENHAGE doorkiesnummer (070) 373 8393 betreft VNG-reactie op conceptbesluit kwaliteitsborging

Nadere informatie

Duurzaamheid: ambities en realisatie

Duurzaamheid: ambities en realisatie Duurzaamheid: ambities en realisatie Wat is de gemeentelijke taak en wat zijn de mogelijkheden? Hanneke Ellerman, Six advocaten, Amsterdam DE URGENTIE wereldwijd is vastgoed verantwoordelijk voor circa

Nadere informatie

COBc-dag 5 november Private Kwaliteitsborging

COBc-dag 5 november Private Kwaliteitsborging COBc-dag 5 november 2015 Private Kwaliteitsborging Stand van zaken 2008: rapport Commissie Dekker juli 2014 concept wetsvoorstel 13 mei 2015 heeft de ministerraad ingestemd met het wetsvoorstel Advies

Nadere informatie

De klok tikt! U heeft nog een jaar voor Kwaliteitsborging

De klok tikt! U heeft nog een jaar voor Kwaliteitsborging De klok tikt! U heeft nog een jaar voor Kwaliteitsborging Inleiding Kansen? Inleiding Een zegen of last? Inleiding Kwaliteit Een moetje? Inleiding 1. Kader 2. Wat is het doel van de wet 3. Hoe werkt het

Nadere informatie

Wet Kwaliteitsborging in de bouw

Wet Kwaliteitsborging in de bouw Wet Kwaliteitsborging in de bouw Studiedag Cobc 2014 Hajé van Egmond Programma Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in het kort Consultatieronde / reacties uit het veld Het vervolg AMvB Kwaliteitsborging

Nadere informatie

Privaat wat moet, publiek wat onvermijdelijk is Vereniging BWT Nederland

Privaat wat moet, publiek wat onvermijdelijk is Vereniging BWT Nederland Privaat wat moet, publiek wat onvermijdelijk is Handhaversdag 9 oktober 2014 Wico Ankersmit directeur VBWTN 1 De positie van toezicht en handhaving Commissie fundamentele verkenning Bouw (commissie. Dekker)

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Rollen en taken projectontwikkeling Hajé van Egmond DVDP 18 mei 2017 Waar gaan we het vandaag over hebben? Kwaliteitsborging voor het bouwen Rollen en taken in het nieuwe

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2015Z25042 Betreft Kamervragen over

Nadere informatie

Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen

Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Workshop Bouwfysische kennisontwikkeling in Nederland en Vlaanderen Antwerpen, 13 oktober 2015 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Kwartiermaker Brief Minister Blok 27 november

Nadere informatie

ERKENNINGREGELING KLEINE BOUWWERKEN

ERKENNINGREGELING KLEINE BOUWWERKEN ERKENNINGREGELING KLEINE BOUWWERKEN Presentatie regiodagen VBWTN 2014 Maurice Dumoulin, Jacco van der Weel, Frans Fijen ACTUALITEIT Overleg commissie Wonen/Rijksdienst met minister Blok op 27 maart jl.:

Nadere informatie

Ronde Tafel Gesprek Kwaliteitsborging Venlo 7 maart Bob Gieskens

Ronde Tafel Gesprek Kwaliteitsborging Venlo 7 maart Bob Gieskens Ronde Tafel Gesprek Kwaliteitsborging Venlo 7 maart 2017 Bob Gieskens AGENDA Inleiding Hoofdlijnen van de wet Planning implementatie Potentiele gevolgen voor constructeurs Discussie aan de hand van stellingen

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 26 augustus 2016 Beantwoording kamervragen 2016Z15324

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 26 augustus 2016 Beantwoording kamervragen 2016Z15324 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk 2016Z15324 Datum Betreft Beantwoording

Nadere informatie

Managementsymposium 16 april 1015. Impactanalyse

Managementsymposium 16 april 1015. Impactanalyse Managementsymposium 16 april 1015 Impactanalyse Doel impactanalyse Inzicht krijgen in hoeveelheid werk (percentage) dat bij invoering van gevolgklasse 1 wet kwaliteitsverbetering voor het bouwen wegvalt

Nadere informatie

Private Kwaliteitsborging

Private Kwaliteitsborging Private Kwaliteitsborging Vanzelfsprekend! Metaalunie, Nieuwegein, 25 maart 2014 Drs.ing. H.M. Nieman Inhoudsopgave Inleiding Wat is private kwaliteitsborging? Waarom private kwaliteitsborging? Doelen

Nadere informatie

PRIVATE KWALITEITSBORGING Projectfolder PILOT PRIVATE KWALITEITSBORGING IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM 2016

PRIVATE KWALITEITSBORGING Projectfolder PILOT PRIVATE KWALITEITSBORGING IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM 2016 PRIVATE KWALITEITSBORGING Projectfolder PILOT PRIVATE KWALITEITSBORGING IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM 2016 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 1.1 ACHTERGROND... 3 2 PRIVATE KWALITEITSBORGING... 3 2.1 WAT

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag Voor het > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20 017 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw

Nadere informatie

De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging

De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Kennisdag Brandpreventie Academy 16 november 2016 Hajé van Egmond 1 Waar gaan we het vandaag over hebben? De wet kwaliteitsborging

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Zijne excellentie de heer S.A. Blok Turfmarkt DP Den Haag

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Zijne excellentie de heer S.A. Blok Turfmarkt DP Den Haag Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Zijne excellentie de heer S.A. Blok Turfmarkt 147 2511DP Den Haag Datum 15 september 2014 Betreft reactie op consultatieversie wetvoorstel kwaliteitsborging

Nadere informatie

L I G T H A R T A D V I E S 1

L I G T H A R T A D V I E S 1 L I G T H A R T A D V I E S 1 INHOUD Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Toezicht en handhaving Onderzoek informatiebehoefte KOMO-risicomodel Vragen en discussie L I G T H A R T A D V I E S 2 WET KWALITEITSBORGING

Nadere informatie

INSTITUUTvoorBOUWKWALITEIT EIT. Het nieuwe stelsel in een notendop. Harry Nieman Hajé van Egmond

INSTITUUTvoorBOUWKWALITEIT EIT. Het nieuwe stelsel in een notendop. Harry Nieman Hajé van Egmond 1 : Verbetering kwaliteitsborging in de bouw Kenmerk Het nieuwe stelsel in een notendop AAN: Datum Maart 2014 Onderwerp Beschrijving stelsel private kwaliteitsborging Harry Nieman Hajé van gmond Inleiding

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 34 453 Wijziging van de Woningwet, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en het Burgerlijk Wetboek in verband met de invoering van een nieuw

Nadere informatie

Oplevering Handreiking Asbestcommunicatie

Oplevering Handreiking Asbestcommunicatie Managementsymposium / ALV 5 juni 2014 Utrecht 1 Oplevering Handreiking Asbestcommunicatie aan wethouder Paulus Jansen, gem. Utrecht door Gert-Jan van Leeuwen, VBWTN Vereniging BWT Nederland Vereniging

Nadere informatie

Omgevingsvergunning uitgebreide procedure WBD

Omgevingsvergunning uitgebreide procedure WBD Omgevingsvergunning uitgebreide procedure WBD1309454 Burgemeester en wethouders hebben op 16 december 2013 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het project herbouw van de stal. De aanvraag

Nadere informatie

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector Regiobijeenkomst Zuid, Tilburg 26 januari 2017 Bob Gieskens, Douglas Consultancy 1 AGENDA 1) Inleiding 2) Hoofdlijnen van de wet 3) Wat zijn de

Nadere informatie

Toezicht en handhaving onder de Wkb

Toezicht en handhaving onder de Wkb Toezicht en handhaving onder de Wkb Deels het zelfde, deels anders Gert-Jan van Leeuwen kwartiermaker Jeroen Bunschoten assistent kwartiermaker JAARCONGRES VBWTN 27-10-2016 ERMELO Taken, bevoegdheden en

Nadere informatie

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector. Bob Gieskens, Douglas Consultancy

De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector. Bob Gieskens, Douglas Consultancy De Wet Kwaliteitsborging en de gevolgen voor de bouwsector Bob Gieskens, Douglas Consultancy 1 AGENDA 1) Inleiding 2) Hoofdlijnen van de wet 3) Wat zijn de gevolgen voor bouwbedrijven? 4) Planning wetgevingstraject

Nadere informatie

Stand van zaken Wet kwaliteitsborging

Stand van zaken Wet kwaliteitsborging Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Stand van zaken Wet kwaliteitsborging Managementsymposium VBWTN 16 juni 2016 Jos Verlinden Hajé van Egmond Inhoud Achtergronden wetsvoorstel Opbouw

Nadere informatie

Bestuursakkoord implementatie en invoering wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen

Bestuursakkoord implementatie en invoering wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen Bestuursakkoord implementatie en invoering wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen 1. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, drs. K.H. Ollongren, handelend in de hoedanigheid

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Aan de slag! Hajé van Egmond April 2016 Wet gaat op korte termijn naar Tweede Kamer Gefaseerde inwerkingtreding, start 2017 Na politieke besluitvorming! Stelsel is klaar,

Nadere informatie

ONTWERP OMGEVINGSVERGUNNING LET OP! Dit is nog geen omgevingsvergunning. Hiermee kunt u nog niet starten met de werkzaamheden.

ONTWERP OMGEVINGSVERGUNNING LET OP! Dit is nog geen omgevingsvergunning. Hiermee kunt u nog niet starten met de werkzaamheden. VOORBLAD Besluit Burgemeester en wethouders hebben op 12 september een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het plaatsen van een. De aanvraag gaat over nabij Van Heemstraweg 2 te Weurt

Nadere informatie

Inleiding. 1.1 Wat is de omgevingsvergunning?

Inleiding. 1.1 Wat is de omgevingsvergunning? 1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat deel met een korte bespreking wat een omgevingsvergunning is en wat vergunningsvrij bouwen is. De achtergrond en doelstellingen van de belangrijkste regelingen (de Wet algemene

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen VNAB Visie Event

Kwaliteitsborging voor het bouwen VNAB Visie Event Kwaliteitsborging voor het bouwen VNAB Visie Event Harry Nieman Kwartiermaker 11 oktober 2018 Waar gaan we het vandaag over hebben? Kwaliteitsborging voor het bouwen Aantonen (compliance) As-built dossier

Nadere informatie

Kwaliteitsborging: 100% verantwoordelijk voor wat je doet! Harry Nieman Kwartiermaker/docent 8 februari 2018

Kwaliteitsborging: 100% verantwoordelijk voor wat je doet! Harry Nieman Kwartiermaker/docent 8 februari 2018 Kwaliteitsborging: 100% verantwoordelijk voor wat je doet! Harry Nieman Kwartiermaker/docent 8 februari 2018 Doel van de wet Doel: betere bouwkwaliteit Technische en consumentenkwaliteit Eindproduct Er

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend onder de bepaling dat de gewaarmerkte stukken en bijlagen deel uitmaken van de vergunning.

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend onder de bepaling dat de gewaarmerkte stukken en bijlagen deel uitmaken van de vergunning. Dossiernummer: 2011/16386 Omgevingsvergunning Burgemeester en wethouders van Zundert zijn voornemens om overeenkomstig de besluitvormingsprocedure als bedoeld in artikel 3.10 van de Wet algemene bepalingen

Nadere informatie

Het project waarvoor vergunning wordt gevraagd is als volgt te omschrijven: Het in gebruik nemen en verbouwen van een vakantie-appartementsgebouw.

Het project waarvoor vergunning wordt gevraagd is als volgt te omschrijven: Het in gebruik nemen en verbouwen van een vakantie-appartementsgebouw. OMGEVINGSVERGUNNING 20110088 Aanvraag Mevrouw L.M.T. Otten heeft op 29 juni 2011 een aanvraag omgevingsvergunning ingediend voor het verzoek tot in gebruik name van een vakantie-appartementsgebouw op het

Nadere informatie

Projectfolder Pilot Kwaliteitsborging Bouwen 2016

Projectfolder Pilot Kwaliteitsborging Bouwen 2016 Projectfolder Pilot Kwaliteitsborging Bouwen 2016 Deze projectfolder beschrijft de afspraken en werkwijze van de pilot met betrekking tot de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op Schiermonnikoog.

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directoraat-Generaal Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw

Nadere informatie

Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen

Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Het nieuwe stelsel in het kort Nexans, 16 september 2015 ir. H.C.M. (Hajé) van Egmond Programma Waarom Wet kwaliteitsborging voor het bouwen? De wet in het kort Werking

Nadere informatie

OMGEVINGSVERGUNNING VOORBLAD

OMGEVINGSVERGUNNING VOORBLAD VOORBLAD Besluit Burgemeester en wethouders hebben op 6 december 2013 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het plaatsen van 2 'te koop' borden. De aanvraag gaat over diverse locaties

Nadere informatie

Ontwerp Omgevingsvergunning

Ontwerp Omgevingsvergunning De heer J.B. Kamphuis Kloosterallee 3 8167 LT Oene Zaaknummer : 48503 Behandeld door : Team Ontwikkeling Vergunningverlening Telefoonnummer : 14 0578 Onderwerp : Ontwerp omgevingsvergunning uitgebreid

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Aan de slag! Gert-Jan van Leeuwen Kwartiermaker Jeroen Bunschoten Assistent kwartiermaker JAARCONGRES VBWTN 27-10-2016 ERMELO Programma De Wet kwaliteitsborging voor het

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Aan de slag! Hajé van Egmond April 2016 Wet gaat op korte termijn naar Tweede Kamer Gefaseerde inwerkingtreding, start 2017 Na politieke besluitvorming! Stelsel is klaar,

Nadere informatie

Leden Stuurgroep Kwaliteitsborging, leden OPB. Discussienotitie risicoklassen

Leden Stuurgroep Kwaliteitsborging, leden OPB. Discussienotitie risicoklassen - Leden Stuurgroep Kwaliteitsborging, leden OPB 15 september 2014 Kenmerk Bijlage(n) Discussienotitie risicoklassen Vergaderdatum 26 september 2014 Inleiding In het AO van 27 maart 2014 is tussen de minister

Nadere informatie

Onderzoeksraad voor de Veiligheid mr. T.H.J. Joustra Postbus CK Den Haag

Onderzoeksraad voor de Veiligheid mr. T.H.J. Joustra Postbus CK Den Haag Onderzoeksraad voor de Veiligheid mr. T.H.J. Joustra Postbus 95404 2509 CK Den Haag Directoraat-Generaal Contactpersoon Barbara Weeink T 0615488519 22 december 2016 Betreft reactie rapport 'Hijsongeval

Nadere informatie

OMGEVINGSVERGUNNING Datum: 6 augustus 2015

OMGEVINGSVERGUNNING Datum: 6 augustus 2015 OMGEVINGSVERGUNNING Datum: 6 augustus 2015 Burgemeester en wethouders hebben op 16-1-2015 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het dempen en realiseren van water. De aanvraag gaat over

Nadere informatie

Hoofdlijnen invoeringswet

Hoofdlijnen invoeringswet Hoofdlijnen invoeringswet Technische briefing Tweede Kamer 29 september 2016 Eenvoudig Beter Planning voorhang AMvB s Tweede Kamer Technische briefing 29 september Ronde tafel bijeenkomst 10 oktober Schriftelijke

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend onder de bepaling dat de hieronder genoemde stukken deel uitmaken van de vergunning:

Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning wordt verleend onder de bepaling dat de hieronder genoemde stukken deel uitmaken van de vergunning: inn i in MI ii mm ii ii OOG O O Omgevingsvergunning Burgemeester en wethouders hebben op 29 juli 2013 een aanvraag om een omgevingsvergunning ontvangen voor het bouwen van een woning met bijgebouw. De

Nadere informatie

2017D14072 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

2017D14072 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG 2017D14072 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG De algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst heeft enkele vragen en opmerkingen over de brief van de Minister voor Wonen en Rijksdienst betreffende

Nadere informatie

L I G T H A R T A D V I E S 1

L I G T H A R T A D V I E S 1 L I G T H A R T A D V I E S 1 INHOUD Inleiding Korte historie Wetsvoorstel kwaliteitsborging Reactie AFNL/OnderhoudNL Instrumenten Kleine bouwwerken en verbouw Stand van zaken en planning Vragen L I G

Nadere informatie

Private kwaliteitsborging in de bouw

Private kwaliteitsborging in de bouw 1 Private kwaliteitsborging in de bouw Vanzelfsprekend! Seminar MZZN en Allpro Behelpen of beheersen? Giessen, 3 juni 2014, Drs. ing. H.M. Nieman 2 Inhoudsopgave Inleiding Wat is private kwaliteitsborging?

Nadere informatie

Verbeterdekwaliteitsborging in de bouw. Inhoudsopgave. Inleiding. Wat is private kwaliteitsborging?

Verbeterdekwaliteitsborging in de bouw. Inhoudsopgave. Inleiding. Wat is private kwaliteitsborging? Verbeterdekwaliteitsborging in de bouw Vanzelfsprekend! STABU Ede, 8 oktober 2014 Drs. ing. H.M. (Harry) Nieman kwartiermaker Inhoudsopgave Inleiding Wat is verbeterde kwaliteitsborging? Waarom verbeterde

Nadere informatie

*15.183695* 15.183695

*15.183695* 15.183695 omgevingsvergunning veranderen (intern) van een zorgcentrum en het brandveilig gebruiken van een zorgcentrum (intern) veranderen van een zorgcentrum en het brandveilig gebruiken van een zorgcentrum Beschikking

Nadere informatie

Beschrijving Gevolgklassen en definitie Gevolgklasse 1

Beschrijving Gevolgklassen en definitie Gevolgklasse 1 Stuurgroep Kwaliteitsborging Directoraat-Generaal Wonen en Bouwen Directie Bouwen Contactpersoon Jos Verlinden T 06 52 59 56 40 Beschrijving Gevolgklassen en definitie Gevolgklasse 1 Inleiding In het AO

Nadere informatie

Het (ontwerp) wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen is ter consultatie voorgelegd. Vereniging Eigen Huis reageert daarop als volgt.

Het (ontwerp) wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen is ter consultatie voorgelegd. Vereniging Eigen Huis reageert daarop als volgt. Van: Vereniging Eigen Huis Het (ontwerp) wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen is ter consultatie voorgelegd. Vereniging Eigen Huis reageert daarop als volgt. I. Inwerkingtreding Het wetsvoorstel

Nadere informatie

[ONTWERP] Omgevingsvergunning UV 31844

[ONTWERP] Omgevingsvergunning UV 31844 Haaren Helvotrt Esch Biezenmorrel gemeente Haaren [ONTWERP] Omgevingsvergunning UV 31844 Burgemeester en Wethouders hebben op 13 juli 2016 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het vestigen

Nadere informatie

Leges en. aan de vermindering. die binnen de

Leges en. aan de vermindering. die binnen de Leges en Kostendekkendheid bijj invoering fase 1 Wet kwaliteitsborging bouw Gevolgklassee 1 Bij de vraag in hoeverre de privatisering van de Bouwbesluittoetsing en het bouwtoezicht bijdraagt aan de vermindering

Nadere informatie

De Pirk BV. Greutelseweg 51. Ontwerp omgevingsvergunning

De Pirk BV. Greutelseweg 51. Ontwerp omgevingsvergunning Gemeente Epe De Pirk BV Greutelseweg 51 7345 CR WENUMWIESEL Uw aanvraag : 7 mei 2014 Uw kenmerk : aanvraag 1114193 Ons kenmerk : nr. 2014-25380 Zaaknummer : Gen02265 Behandeld door Eenheid Vergunningverlening

Nadere informatie

Omgevingsvergunning uitgebreide procedure 8241

Omgevingsvergunning uitgebreide procedure 8241 Omgevingsvergunning uitgebreide procedure 8241 Burgemeester en wethouders hebben op 19 juni 2016 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor het project woonhuis Wiekarthof 1 Cothen. De aanvraag

Nadere informatie

Omgevingsvergunning UV/

Omgevingsvergunning UV/ Aanvraag Burgemeester en wethouders hebben op 10 maart 2011 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen van C.A. van Zon, Barrierweg 62 a te Liempde voor het gedeeltelijk verbouwen van het bijgebouw

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. O M G E VI N G S D i E N S T. Plaatsing van een stalen damwand Baggerdepot IJsseloog IJsseloog 1 Dronten

Omgevingsvergunning. O M G E VI N G S D i E N S T. Plaatsing van een stalen damwand Baggerdepot IJsseloog IJsseloog 1 Dronten O M G E VI N G S D i E N S T FLEVOLAND & GOOf EN VECHTSTREEK Omgevingsvergunning ing van een stalen damwand Baggerdepot IJsseloog IJsseloog 1 Dronten Kenmerk aanvraag: OLO 1615505 van 2 februari 2015 Aanvrager:

Nadere informatie

Kwaliteitsborging voor het bouwen

Kwaliteitsborging voor het bouwen Kwaliteitsborging voor het bouwen Week van de Oppervlaktetechnologie Jeroen Bunschoten 4 oktober 2016 De uitdaging voor de bouw Vertrouwen in de bouw, zij zijn aan zet! Van wetswijziging naar mentaliteitsverandering

Nadere informatie

Voorschriften en overwegingen

Voorschriften en overwegingen Hof van Tholen 2 4691 DZ Tholen Postbus 51 4690 AB Tholen telefoon: 14 0166 e-mail: gemeente@tholen.nl website: www.tholen.nl Voorschriften en overwegingen bank: NL14BNGH0285008315 bic: BNGHNL2G btw-nummer:

Nadere informatie

Workshop: Kwaliteit voor kleine en grote bouwwerken

Workshop: Kwaliteit voor kleine en grote bouwwerken Workshop: Kwaliteit voor kleine en grote bouwwerken Wat is BouwGarant Algemeen: Met ruim 1500 aangesloten bouwbedrijven het grootste keurmerk van de bouw in Nederland. Alle deelnemers worden periodiek

Nadere informatie

Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht gemeente Berg en Dal

Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht gemeente Berg en Dal GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Berg en Dal. Nr. 103855 28 juli 2016 Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht gemeente Berg en Dal De raad van de gemeente

Nadere informatie

Toezicht en Handhaving in beweging

Toezicht en Handhaving in beweging Toezicht en Handhaving in beweging Wico Ankersmit. Directeur ERM 3 december 2013 1 De positie van toezicht en handhaving Commissie fundamentele verkenning Bouw (commissie. Dekker) Privaat wat kan, publiek

Nadere informatie

*15.173770* 15.173770

*15.173770* 15.173770 omgevingsvergunning brandveilig gebruik van het zorgcentrum brandveilig gebruik van het zorgcentrum Beschikking 243812 *15.173770* 15.173770 ONTWERP-OMGEVINGSVERGUNNING nr. 243812 Uitgebreide procedure

Nadere informatie

OMGEVINGSVERGUNNING (Ontwerp)

OMGEVINGSVERGUNNING (Ontwerp) OMGEVINGSVERGUNNING (Ontwerp) verleend aan Rabobank Zuid en Oost Groningen voor het bouwen van een Rabobank geldkiosk aan de Hoofdweg 29 in Bellingwolde Veendam Nummer gemeente: 141114 Nummer Liza: 26644

Nadere informatie

* *

* * omgevingsvergunning gewijzigd brandveilig gebruiken van een gebouw gewijzigd brandveilig gebruiken van een gebouw Beschikking 289477 *17.193172* 17.193172 ONTWERP-OMGEVINGSVERGUNNING nr. 289477 Uitgebreide

Nadere informatie

Verbeterde Kwaliteitsborging

Verbeterde Kwaliteitsborging Verbeterde Kwaliteitsborging Gevolgen voor producten, personen en processen-een een overzicht Presentatie SKOOB Drs. ing. Harry Nieman, kwartiermaker, Instituut voor Bouwkwaliteit 1 Inhoud presentatie

Nadere informatie

Bouwbesluit Integrale voorschriften voor bouwen, gebruik en sloop

Bouwbesluit Integrale voorschriften voor bouwen, gebruik en sloop Bouwbesluit 2012 Integrale voorschriften voor bouwen, gebruik en sloop 8 september 2011 Programma Even voorstellen Het huidige stelsel van de bouwregelgeving Het nieuwe Bouwbesluit Totstandkoming en enkele

Nadere informatie

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie Ecologie Ons kenmerk C2049547/2848969 op de op 5 oktober 2011 bij hen ingekomen aanvraag van NV Organon, om vergunning krachtens de Wet algemene

Nadere informatie

Dekkeren in Den Haag en Eindhoven. Bregje Kerssemakers en Marlijn Rekveldt

Dekkeren in Den Haag en Eindhoven. Bregje Kerssemakers en Marlijn Rekveldt Dekkeren in Den Haag en Eindhoven Bregje Kerssemakers en Marlijn Rekveldt Inhoud 1. Toekomstplannen ministerie 2. Wat doet Den Haag 3. Wat doet Eindhoven 4. Vragen? 5. Discussie 1. Toekomstplannen ministerie

Nadere informatie

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie Ecologie Ons kenmerk C2050794/2853718 op de op 14 oktober 2011 bij hen ingekomen aanvraag van IFF Nederland BV, om vergunning krachtens de

Nadere informatie

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Directie Ecologie Ons kenmerk C2106032/3400764 op de aanvraag om een omgevingsvergunning van Robesta Vastgoed B.V. uitgevoerd bij de inrichting Van

Nadere informatie

* *

* * *16.074696* 16.074696 OMGEVINGSVERGUNNING nr. 255661 Uitgebreide procedure Het College van burgemeester en wethouders van Uden heeft op 30 maart 2016 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen

Nadere informatie

Gezamenlijk toewerken naar de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Gezamenlijk toewerken naar de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Gezamenlijk toewerken naar de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen Wim Hoppenbrouwers 01 mei 2019 BouwQ Wet kwaliteitsborging voor het bouwen & Private kwaliteitsborging Doel Wkb Versterken

Nadere informatie

- het (ver)bouwen van een bouwwerk. - het gebruik van gronden of bouwwerken in strijd met bestemmingsplan.

- het (ver)bouwen van een bouwwerk. - het gebruik van gronden of bouwwerken in strijd met bestemmingsplan. Besluit OMGEVINGSVERGUNNING OV-2015-003 Burgemeester en Wethouders hebben op 25 december 2014 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen van J.T. Bongers, Botsestraat 13, 6579 JA Kekerdom voor

Nadere informatie

* *

* * omgevingsvergunning verbouwen van de boerderij en het handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening verbouwen en splitsen van de boerderij en het handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening

Nadere informatie

3. Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw als zelfstandig bestuursorgaan

3. Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw als zelfstandig bestuursorgaan Inhoudsopgave memorie van toelichting 1 Inleiding, aanleiding en hoofdlijnen 1.1. Inleiding 1.2. Aanleiding 1.3. Hoofdlijnen van het wetsvoorstel 1.4. Adviezen 2. Voorgestelde stelsel kwaliteitsborging

Nadere informatie

ONTWERP. OMGEVINGSVERGUNNING Dorpsstraat 20 in Lattrop-Breklenkamp

ONTWERP. OMGEVINGSVERGUNNING Dorpsstraat 20 in Lattrop-Breklenkamp ONTWERP OMGEVINGSVERGUNNING Dorpsstraat 20 in Lattrop-Breklenkamp Zaaknummer : WABO-2017-1420) OLO nummer : 3326517 Documentnummer : Burgemeester en wethouders van Dinkelland beschikken op de aanvraag

Nadere informatie

Erkenningsregeling kleine bouwwerken (in ontwikkeling)

Erkenningsregeling kleine bouwwerken (in ontwikkeling) Erkenningsregeling kleine bouwwerken (in ontwikkeling) Startdocument versie 18 augustus 2014 Contactgegevens: F.C.A. Fijen Projectleider / procesbegeleider f.fijen@deventer.nl f.fijen@bmsonline.nl 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

COBc-dag 2012 Peter Hoekstra Bert Winkel

COBc-dag 2012 Peter Hoekstra Bert Winkel COBc-dag 2012 Peter Hoekstra Bert Winkel 1 Project Toekomst toetsing op de constructieve veiligheid van bouwwerken Aanleiding: De ontwikkelingen n.a.v. Commissie Dekker hebben er toe geleid dat het COBc

Nadere informatie

Bouwkosten: vastgestelde bouwkosten (excl. BTW) : ,10

Bouwkosten: vastgestelde bouwkosten (excl. BTW) : ,10 ONTWERP OMGEVINGSVERGUNNING (Wabo artikel 2.1) Dossiernummer: VROM/HZ_WABO-2017-0169 Burgemeester en wethouders van de gemeente Someren Datum gezien de aanvraag van : B. Leenen adres, postcode en woonplaats

Nadere informatie

OMGEVINGSVERGUNNING. daarom besluiten wij u de gevraagde omgevingsvergunning te verlenen.

OMGEVINGSVERGUNNING. daarom besluiten wij u de gevraagde omgevingsvergunning te verlenen. OMGEVINGSVERGUNNING Burgemeester en wethouders van Doesburg hebben op 15 mei 2015 een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen en geregistreerd onder nummer 2015OMG0038. Het betreft het plaatsen

Nadere informatie

* *

* * omgevingsvergunning brandveilig gebruiken van een kinderdagverblijf brandveilig gebruiken van een kinderdagverblijf Beschikking 276730 *17.054664* 17.054664 ONTWERP-OMGEVINGSVERGUNNING nr. 276730 Uitgebreide

Nadere informatie