Inleiding. Beste cursist, ... Waarom deze cursus?

Transcriptie

1

2 LEER NOTEN LEZEN INLEIDING Inleiding Beste cursist, Waarom deze cursus? Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je wilt leren noten lezen: Misschien ben je een zanger(es) die het fijn vindt om mee te kunnen lezen tijdens het zingen? Een lied leer je veel sneller wanneer je tijdens het zingen met de noten mee kunt lezen. Misschien ben je een student die voor zijn/haar studie noten moet kunnen lezen? Of misschien speel je al een aardig deuntje op basis van akkoorden, maar kun je nog geen noot lezen en wil je graag met je rechterhand de melodielijn op noot kunnen spelen? Misschien volg je op dit moment de muziekschool en wil je ter ondersteuning meer noten kunnen oefenen? Wie je bent en wat de reden ook is dat je deze cursus doet, ik kan je met zekerheid zeggen, dat het kunnen lezen van notenschrift een geweldige verrijking is op je muzikale kennis en vaardigheid! Noten lezen is geweldig om te kunnen. Wie noten kan lezen heeft echt een streepje voor op andere muzikanten en/of zanger(s)essen! Ik wens je daarom erg veel succes met deze cursus! Paula 3

3 LEER NOTEN LEZEN LES 1 NOTEN IN G-SLEUTEL Les 1 Noten in G-sleutel Noten lezen Noten leren lezen is hetzelfde als leren lezen. Je leert uit je hoofd hoe een toon heet. Wanneer je leert lezen in groep 3 of de 1e klas van de basisschool leer je eerst per letter en dan al snel een paar woordjes lezen. En hoe meer je oefent, hoe grotere stukken je al kunt lezen. Zo werkt het ook met noten leren lezen. Eerst ben je blij wanneer je een noot kunt benoemen, maar hoe meer je oefent, hoe beter je ook vooruit kunt lezen en hele muziekstukken kunt lezen. Waar is noten lezen voor nodig en voor wie is het? Heel wat muzikanten hebben nog nooit een noot kunnen lezen en spelen toch de sterren van de hemel! Dit maak je het meest mee in de lichte muziek. Dit is de muziek die je op de radio en CD's hoort. In de klassieke muziek is het wel nodig om noten te leren lezen. Noten leren lezen is voor iedereen. Er is geen leeftijd aan verbonden. Dit kunnen redenen zijn om noten te leren: Om een instrument te kunnen bespelen. Als hulpmiddel voor zangers, bijvoorbeeld in een koor. Wanneer je een liedje zelf wilt schrijven, is het handig om deze noten te kunnen noteren, zodat je niet vergeet wat je bedacht had. Wanneer je al piano/keyboard kunt spelen op basis van akkoorden, maar het fijn vindt om met de rechterhand de melodielijn te kunnen spelen. Wanneer dit van je verwacht wordt voor je opleiding, bijvoorbeeld onderwijzers. Aan de slag! Deze eerste les ga je al direkt flink aan de slag. Je leert de noten van C tot C in de G-Sleutel. Wat de G- sleutel precies is, leer je verderop in de cursus. Je kunt niet alles tegelijk leren natuurlijk! Een notenbalk heeft altijd 5 balken. In de balken staan de noten en meer noteringen die we allemaal gaan behandelen in deze cursus. Zo ziet een notenbalk eruit: Nu gaan we de notenbalk vullen met de noten van C tot en met C. 4

4 LEER NOTEN LEZEN LES 1 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 1 Je leert in deze opdracht de noten c, d en e. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Let op! De antwoorden staan op pagina 7, maar ga daar nog niet heen, want alle antwoorden staan bij elkaar. Je zou dan alle andere antwoorden van de andere oefeningen al kunnen zien. Maak dus eerste alle andere opdrachten af en ga dan pas kijken naar de antwoorden. Opdracht 2 Nu komt er een noot bij. Namelijk de f. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Opdracht 3 Nu komt er weer een noot bij, namelijk de g. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Opdracht 4 In deze oefening leer je de a, de b en de hoge c. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Opdracht 5 Je hebt nu alle noten van c tot en met c gehad. In deze opdracht gaan we de g er weer bij nemen. Zodat we straks alles door elkaar kunnen gaan nemen. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. 5

5 LEER NOTEN LEZEN LES 1 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 6 Alles door elkaar! Oefen in deze opdracht alle noten van c tot c door elkaar. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Opdracht 7 Nog een oefening met alle noten van c tot c. Bekijk deze noten goed en schrijf erbij om welke noten het hier gaat. Extraatje! Als je terug gaat naar de lespagina online (da's de pagina van les 1 waarop je bent ingelogd via de website), dan vind je daar een link naar een nieuwe pagina met een leuke quiz, waar je je kennis van deze les kunt testen. Heb je niet alles goed? Test jezelf dan gerust nog eens. De quiz is iedere keer anders! Veel plezier ermee en nog veel succes met deze eerste les van Groetjes, Paula 6

6 LEER NOTEN LEZEN LES 1 NOTEN IN G-SLEUTEL Antwoorden op de opdrachten van les 1 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Opdracht 6 Opdracht 7 7

7

8 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Week 2 Kruizen en Mollen Meteen door naar de volgende stap In de vorige les heb je de noten van C tot C geleerd. Dat was al een flinke hap, maar wie denkt dat je het al bijna gehad hebt, heeft het helemaal mis! Dit was nog maar een heel klein stukje van wat je nog allemaal gaat leren. Schrik niet! Het kan zijn dat het je na deze les allemaal een beetje overvalt. Misschien denk je wel dat het je nooit gaat lukken? In de komende lessen krijg je iedere les weer ongeveer dezelfde opdrachten, zodat je tijd genoeg hebt om alle noten te leren kennen. Het gaat je echt wel lukken! Hoe meer je oefent hoe sneller je kunt lezen! Kruizen en Mollen De piano als goed voorbeeld: Heb je wel eens een piano goed bekeken? Op een pianoklavier zie je veel toetsen. Je ziet witte en zwarte toetsen. De witte toetsen zijn van C tot C. Die heb je in de vorige les geleerd. Kijk eens naar het plaatje van een pianoklavier. Ik heb de namen benoemd van de toetsen. Je ziet de noten van C tot C, maar ook Cis/Des, Dis/Es enzovoort. Wanneer je op de piano de c en daarna de d aanslaat, hoor je dat de d hoger is dan de c. Deze afstand tussen de c en de d noemen we een hele afstand. Tussen de d en de e, de f en de g, de g en de a en de a en b liggen ook hele afstanden. Tussen de e en de f en de b en de c liggen halve afstanden. We kunnen een hele afstand verdelen in twee halve afstanden. Op de piano gebeurt dit door de zwarte toets, die tussen twee witte toetsen ligt. Eigenlijk is de zwarte toets tussen de c en de d een c die een halve toon verhoogd wordt, of een d die een halve toon verlaagd wordt. Je ziet op de afbeelding duidelijk dat alle zwarte toetsen eigenlijk twee namen hebben. 8

9 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Hoe wordt dit duidelijk gemaakt in een notenbalk? Wanneer je een toon een halve toon wilt verhogen, plaats je er een teken voor. Dat teken heet een kruis. Het heeft er niets mee te maken, maar op je telefoon heet zo'n teken een hekje! Kijk maar naar de volgende afbeelding: Wanneer je een c een halve toon verhoogt, plaats je er dus een # (kruis) voor. De c heet dan geen c meer, maar een cis (zeg 'sies'). Zo geldt dat ook voor alle noten. Je zet achter iedere naam van een noot die een halve toon wordt verhoogd een 'is'. Kijk maar naar de volgende afbeelding: Opdracht 1 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een #. Let op! De antwoorden staan op pagina 12 en 13, maar ga daar nog niet heen, want alle antwoorden staan bij elkaar. Je zou dan alle andere antwoorden van de andere oefeningen al kunnen zien. Maak dus eerst alle andere opdrachten af en ga dan pas kijken naar de antwoorden. Opdracht 2 Dit is dezelfde opdracht als opdracht 1. Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een #. Opdracht 3 Dit is dezelfde opdracht als opdracht 1 en 2. Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een #. 9

10 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Mollen Okee nu heb je gezien en geleerd hoe de noten heten die een halve toon worden verhoogd. Je kunt een toon ook een halve toon verlagen. Dit geef je aan door voor de noot een molteken te zetten. Zo ziet een mol eruit: Wanneer je een d een halve toon verlaagt, plaats je er dus een mol voor. De d heet dan geen d meer, maar een des. Zo geldt dat ook voor alle noten. Je zet achter iedere naam van een noot die een halve toon wordt verlaagd een 'es'. Kijk maar eens naar de volgende afbeelding: Opdracht 4 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een mol. Opdracht 5 Dit is dezelfde opdracht als opdracht 4. Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een mol. Opdracht 6 Dit is dezelfde opdracht als opdracht 4 en 5. Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Ze hebben allemaal een mol. Herstellingsteken Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Ook in de muziek. Ik heb eerder in deze les uitgelegd, dat wanneer er een # of een b voor een noot staat, er een halve verhoging of halve verlaging gespeeld wordt. In les 3 zul je ontdekken dat er niet steeds een kruis of een mol voor de noot wordt gezet, maar dat wordt aan het begin van de balk genoteerd. De uitleg hierover komt aan bod in les 3. Soms wil een schrijver van een lied (ook wel een 'componist' genoemd), een toon weer terug in een normale vorm gespeeld hebben. Dit geeft hij dan aan met een herstellingsteken. 10

11 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Zo ziet een herstellingsteken eruit: Wanneer er bijvoorbeeld eerst in een lied overal een fis gespeeld moet worden en er later in het lied een herstellingsteken voor de fis geplaatst wordt, speel je daar dan een f. Kruizen en herstellintekens Je ziet in de volgende opdracht streepjes staan op de notenbalk. Deze strepen heten maatstrepen. De ruimte tussen 2 strepen in noemen we een 'maat'. Een herstellingsteken is alleen geldig binnen de maat waarin hij staat. Alle noten waar het herstellingsteken betrekking op heeft, binnen die maat, blijven hersteld. Bijvoorbeeld wanneer er in een maat een kruis staat voor de f, dan wordt er een fis gespeeld en wanneer er in diezelfde maat ook een herstellingsteken staat voor de f dan moet je daar geen fis maar een f spelen. Alle ffen na dat herstellingsteken in diezelfde maat blijven en f en niet terug een fis. Opdracht 7 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk. Let goed op! Voor sommige noten staat een # en voor sommige een herstellingsteken. Let ook op dezelfde noten na een herstellingsteken! Opdracht 8 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk Opdracht 9 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk Opdracht 10 Benoem deze noten die je ziet in de notenbalk 11

12 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Antwoorden op de opdrachten van les 2 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Opdracht 6 Opdracht 7 12

13 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Opdracht 8 Opdracht 9 Opdracht 10 Op de volgende pagina krijg je nog oefenbalken die je kunt gebruiken om zoveel te oefenen als je wilt. Ik wens je in ieder geval veel succes met deze les! Groetjes, Paula 13

14 LEER NOTEN LEZEN WEEK 2 KRUIZEN EN MOLLEN Oefenbalken 14

15

16 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Week 3 Nog meer noten Nog meer... In de eerste les leerde je de noten van c tot c zonder kruizen of mollen ervoor. In deze les leer je nog meer noten die verder gaan de hoogte en de laagte in. Je leert wat een G-sleutel en een F-sleutel is. Ook leer je meer over hoe de kruizen en mollen genoteerd worden en hoe je ze moet gebruiken. Hulplijntje Kijk eens naar deze afbeelding van de c tot c: Een notenbalk heeft 5 lijnen. De onderste is de eerste lijn en de bovenste is de vijfde lijn. Je ziet dat de c ergens los onder de notenbalk hangt. Als je goed kijkt staat er een streepje door de c. Het is als het ware of er een heel klein balkje is bijgezet, waar de c op staat. Zo'n lijntje noem je een hulplijntje. Met hulplijntjes kun je de notenbalk dus wat 'groter' maken. De volgende afbeelding laat zien hoe er nog meer noten bij de notenbalk kunnen worden geschreven. Wanneer je niet uit je hoofd weet hoe een noot wordt genoemd, kun je altijd doortellen. Je begint bij c en telt door... d, e, f, g, a, b, en hier ga je weer verder met de c, d, e, f, g, a, b, c, d, e, f, g, a, b enzovoort... In de volgende oefeningen ga je nog meer noten leren. Deze noten zijn zonder kruis of mol. Opdracht 1 Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 2 Noteer de juiste namen onder de noten. 18

17 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Opdracht 3 Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 4 Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 5 Noteer de juiste namen onder de noten. Opnieuw kruizen In de vorige les leerde je dat een noot een halve toon verhoogd kan worden door er een kruis voor te zetten. Wanneer alle zelfde noten in een muziekstuk een halve noot verhoogd moeten worden, geef je dat aan door aan het begin van de notenbalk een kuisteken # te zetten, precies op de plek van de noot die in heel het muziekstuk verhoogd moet worden. Opdracht 6 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk een kruisteken staan. Hij staat precies op de plek van de hoge f. Dit betekent dat alle ffen in heel het muziekstuk een halve toon moet worden verhoogd. Het zijn dus nu allemaal fissen. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 7 Dit is een variant op opdracht 6. Noteer de juiste namen onder de noten. 19

18 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Opdracht 8 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk twee kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f en een op de plek van de hoge c. Alle ffen worden een fis en alle c's worden een cis. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 9 Dit is een variatie op opdracht 8. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 10 In deze opdracht zie je aan het beign van de notenbalk drie kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f, een op de plek van de hoge c en een op de plek van de hoge g. Alle ffen worden een fis, alle c's worden een cis en alle g's worden een gis. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 11 Dit is een variatie op opdracht 10. Noteer de juiste namen onder de noten. Verschillende soorten notenbalken Er zijn muziekinstrumenten die laag klinken en muziekinstrumenten die hoger klinken. Voor deze intstumenten zijn verschillende noteringen nodig. Voor hoog klinkende muziekinstrumenten zoals bijvoorbeeld een viool, dwarsfluit, blokfluit enz. Staat er vooraan in de notenbalk een vioolsleutel. Voor laag klinkende instrumenten zoals bijvoorbeeld een basgitaar en de tuba staat er vooraan in de notenbalk een bassleutel. Er zijn meer sleutels, maar die leer je niet in deze cursus. Het is al een hele kluif om deze twee sleutels te leren. De G-sleutel De vioolsleutel heet ook wel een G-sleutel. Dat komt omdat het begin van de krul van het teken op de g begint (de 2e lijn van de notenbalk). Hier zie je hoe een G-sleutel/vioolsleutel eruit ziet: 20

19 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN De F-sleutel De bassleutel heet ook wel een F-sleutel. Je voelt hem zeker al aankomen! Hij wordt ook wel F-sleutel genoemd omdat de 2 puntjes van de bassleutel aangeven waar de noot F staat. (op de 4e lijn van de notenbalk. Hier zie je hoe een F-sleutel/Bassleutel: Andere plaats! Je hebt je misschien wel direkt afgevraagd, waarom ik zeg dat de 2 puntjes van de bassleutel aangeven waard de noot F staat? Je zou zeggen dat ik het niet juist heb en dat er op die lijn de noot d moet staan. Toch is dit niet zo. In de F-sleutel staan de noten allemaal op een andere plek. Je moet dus wanneer je de F-sleutel wilt leren, opnieuw een andere volgorde leren. Heel veel succes! Paula 21

20 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Antwoorden op de opdrachten van les 3 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Opdracht 6 Opdracht 7 22

21 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Opdracht 8 Opdracht 9 Opdracht 10 Opdracht 11 23

22 LEER NOTEN LEZEN WEEK 3 NOG MEER NOTEN Oefenbalken 24

23

24 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Week 4 Noten in G-sleutel Alle noten In deze les geef ik je alle noten van de de G-sleutel. Het zijn er veel, omdat je alle kruizen en mollen leert die je nog niet hebt gehad. Deze kruizen en mollen worden aangegeven aan het begin van de notenbalk. In de vorige les heb je de kruizen geleerd tot en met de drie kruizen vooraan in de notenbalk. In deze les zul je zien dat je zelfs tot 7 kruizen vooraan in de notenbalk leert. Maar dat niet alleen! Je leert ook alle mollen, tot en met 7 mollen vooraan in de notenbalk. We gaan direkt aan de slag! Opdracht 1 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk vier kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f, een op de plek van de hoge c, een op de plek van de hoge g en een op de plek van de hoge d. Alle ffen worden een fis, alle c's worden een cis, alle g's worden een gis en alle d's worden een dis. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 2 Dit is een variatie op opdracht 1. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 3 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk vijf kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f, een op de plek van de hoge c, een op de plek van de hoge g, een op de plek van de hoge d en een op de plek van de a. Alle ffen worden een fis, alle c's worden een cis, alle g's worden een gis, alle d's worden een disen alle a's worden een ais. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 4 Dit is een variatie op opdracht 3. Noteer de juiste namen onder de noten. 26

25 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 5 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk zes kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f, een op de plek van de hoge c, een op de plek van de hoge g, een op de plek van d, een op de plek van de a en een op de plek van de e. Alle ffen worden een fis, alle c's worden een cis, alle g's worden een gis, alle d's worden een dis, alle a's worden een ais en alle e's worden een eis. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 6 Dit is een variatie op opdracht 5. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 7 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk zeven kruizen genoteerd staan. Een op de plek van de hoge f, een op de plek van de hoge c, een op de plek van de hoge g, een op de plek van d, een op de plek van de a, een op de plek van de e en een op de plek van de b. Alle ffen worden een fis, alle c's worden een cis, alle g's worden een gis, alle d's worden een dis, alle a's worden een ais, alle e's worden een eis en alle b's worden een bis. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 8 Dit is een variatie op opdracht 7. Noteer de juiste namen onder de noten. Mollen In les 2 leerde je dat een noot een halve toon verhoogd kan worden door er een kruis voor te zetten En ook dat een noot een halve toon verlaagd kan worden. Wanneer alle zelfde noten in een muziekstuk een halve noot verlaagd moeten worden, geef je dat aan door aan het begin van de notenbalk een molteken te zetten, precies op de plek van de noot die in heel het muziekstuk verlaagd moet worden. 27

26 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 9 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk een molteken staan. Hij staat precies op de plek van de bes. Dit betekent dat alle b's in heel het muziekstuk een halve toon moet worden verlaagd. Het zijn dus nu allemaal bessen. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 10 Dit is een variatie op opdracht 9. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 11 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk twee mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b en een op de plek van de hoge e. Alle b's worden een bes en alle e's worden een es. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 12 Dit is een variatie op opdracht 11. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 13 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk drie mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b, een op de plek van de hoge e en een op de plek van de a. Alle b's worden een bes, alle e's worden een es en alle a's worden een as. Noteer de juiste namen onder de noten. 28

27 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 14 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk vier mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b, een op de plek van de hoge e, een op de plek van de a een op de plek van de hoge d. Alle b's worden een bes, alle e's worden een es, alle a's worden een as en alle d's worden een des. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 15 Dit is een variatie op opdracht 14. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 16 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk vijf mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b, een op de plek van de hoge e, een op de plek van de a, een op de plek van de hoge d en een op de plek van de g. Alle b's worden een bes, alle e's worden een es, alle a's worden een as, alle d's worden een des en alle g's worden een ges. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 17 Dit is een variatie op opdracht 16. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 18 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk zes mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b, een op de plek van de hoge e, een op de plek van de a, een op de plek van de hoge d, een op de plek van de g en een op de plek van de hoge c. Alle b's worden een bes, alle e's worden een es, alle a's worden een as, alle d's worden een des,alle g's worden een ges en alle c's worden een ces. Noteer de juiste namen onder de noten. 29

28 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 19 Dit is een variatie op opdracht 18. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 20 In deze opdracht zie je aan het begin van de notenbalk zeven mollen genoteerd staan. Een op de plek van de b, een op de plek van de hoge e, een op de plek van de a, een op de plek van de hoge d, een op de plek van de g, een op de plek van de hoge c en een op de plek van de f. Alle b's worden een bes, alle e's worden een es, alle a's worden een as, alle d's worden een des,alle g's worden een ges, alle c's worden een ces en alle ffen worden een fes. Noteer de juiste namen onder de noten. Opdracht 21 Dit is een variatie op opdracht 20. Noteer de juiste namen onder de noten. Ik denk dat je nu toch wel heel wat noten hebt gehad, of niet soms? Ha ha! Veel succes met de oefeningen en hieronder volgen de oplossingen weer en (voor de mensen die niet van opgeven weten) nog een blad met oefenbalken. Paula 30

29 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Antwoorden op de opdrachten van les 4 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Opdracht 6 Opdracht 7 Opdracht 8 31

30 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 9 Opdracht 10 Opdracht 11 Opdracht 12 Opdracht 13 Opdracht 14 Opdracht 15 Opdracht 16 32

31 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Opdracht 17 Opdracht 18 Opdracht 19 Opdracht 20 Opdracht 21 33

32 LEER NOTEN LEZEN WEEK 4 NOTEN IN G-SLEUTEL Oefenbalken 34

33

34 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Week 5 Lengte van de noten Hoelang duurt een noot? Je weet nu dat iedere toon op een andere plek kan staan in de notenbalk. Ze hebben verschillende namen en natuurlijk klinken ze anders wanneer je ze speelt of zingt. In deze les leer je dat je kunt aangeven hoelang een noot moet duren. Iedere manier van noteren staat voor een waarde van de noot. Of anders gezegd, een noot heeft een lengte die aangehouden moet worden. Aan de vorm van de noot kun je zien hoe lang een toon duurt. Kijk maar eens naar de volgende voorbeelden van de noten: De hele noot, duurt 4 tellen: De halve noot, duurt 2 tellen De kwart noot, duurt 1 tel De achtste noot, duurt ½ tel De zestiende noot, duurt 1/4 tel. De tweeëndertigste noot, duurt 1/8 tel Een hele noot duurt tweemaal zo lang als een halve, een halve tweemaal zo lang als een kwart, enz. In het volgende overzicht kun je dit duidelijk zien: 35

35 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Stokje omhoog? Of omlaag? De halve en kwartnoten hebben allemaal een kop met een stokje eraan. Bij de halve noot is de kop open en bij de kwartnoot is de kop zwart. Je kan het stokje rechts naar boven schrijven of links naar beneden. Wanneer je eenstemmige muziek schrijft, schrijf je alle stokjes vanaf de derde lijn (de b) omhoog. Alle stokjes onder de derde lijn schrijf je naar beneden. De stokjes van de b's mogen omhoog of naar beneden geschreven worden. Kijk maar eens naar het volgende voorbeeld: Wanneer je meerstemmige muziek schrijft, bijvoorbeeld twee stemmen op een balk, schrijf je de stokjes van de noten van de 'bovenstem' allemaal omhoog en van de 'onderstem' naar beneden. Kijk maar eens naar het volgende voorbeeld: Opdracht 1 Teken de stokjes van de noten op de juiste plaats, omhoog of naar beneden. Alle b's heb je al sowieso goed, want die mag je zelf bepalen of ze omhoog of omlaag geschreven worden! Opdracht 2 Teken de stokjes van de noten op de juiste plaats, omhoog of naar beneden. Opdracht 3 Teken de stokjes van de noten op de juiste plaats, omhoog of naar beneden. 36

36 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Opdracht 4 Teken de stokjes van de noten op de juiste plaats, omhoog of naar beneden. Vlaggetjes Het streepje/krulletje aan de achtste, zestiende en de twee- en-dertigste noot, heet een vlaggetje. Wanneer je meerdere noten met vlaggetjes achter elkaar zet, kun je daarvoor in de plaats een waardestreep schrijven. Je verbindt deze noten zo aan elkaar. Die verbindingslijn heet een waardestreep. Bij de noten met één vlaggetje verbind je ze samen door één streep. Zie voorbeeld: = Alle noten met twee vlaggetjes verbind je samen met twee waardestrepen. Zie voorbeeld. Alle noten met drie vlaggetjes, verbind je samen met drie waardestrepen. Zier voorbeeld. Noten met een stip! Soms wordt er achter een noot een stip/punt gezet. Een stip achter een noot verlengt die noot met de helft van de waarde. Een hele noot duurt normaal 4 tellen, maar met een stip erachter duurt hij 6 tellen. Een halve noot duurt normaal 2 tellen, maar met een stip duurt hij 3 tellen Een kwartnoot met een stip duurt 1 ½ tel. Over het algemeen kom je een zestiende noot en een twee-en-dertigste noot met een stip erachter niet tegen. Een achtste noot met een stip duurt ¾ tel Een kwartnoot met een stip duurt 1 ½ tel Een halve noot met een stip duurt 3 tellen Een hele noot met een stip duurt 6 tellen 37

37 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Opdracht 5 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Opdracht 6 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Opdracht 7 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Opdracht 8 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Opdracht 9 Teken in de notenbalk de noten naar de waarde die onder de notenbalk staat. De plaats waar je de noot zet, is niet belangrijk! 38

38 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Opdracht 10 Teken in de notenbalk de noten naar de waarde die onder de notenbalk staat. De plaats waar je de noot zet, is niet belangrijk! Opdracht 11 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Opdracht 12 Schrijf onder de notenbalk hoeveel tellen de noten duren. Hieronder volgt de pagina met de antwoorden op de opdrachten voor deze les en uiteraard weer een pagina met oefenbalken. Veel succes!!! Paula 39

39 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Antwoorden op de opdrachten van les 5 Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Opdracht 6 Opdracht 7 40

40 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Opdracht 8 Opdracht 9 Opdracht 10 Opdracht 11 Opdracht 12 41

41 LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Oefenbalken 42