MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Editie najaar 2016 Onno Mantel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Editie najaar 2016 Onno Mantel"

Transcriptie

1 MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE Editie najaar 2016 Onno Mantel

2 ACHTERGROND TNO verzorgt sinds 2010 de Monitor Draadloze Technologie Doel is de BV Nederland overzicht te bieden in de ontwikkeling en inzet van draadloze technologie in Nederland en daarbuiten Bedoeld voor lezers met een algemene achtergrond in telecommunicatie Totstandkoming mede dankzij subsidie van het Ministerie van Economische Zaken In 2016 waren er twee edities, beide beschikbaar als pdf: Voorjaarseditie: ontwikkelingen per technologie Najaarseditie: ontwikkelingen per toepassingsdomein 2 Monitor Draadloze Technologie

3 MONITOR VOORJAAR 2016 Beschrijving van ontwikkelingen per technologie WRC2015 4G 5G Wi-Fi LoRa/SigFox Technologieën voor korte afstanden Digitale omroep Satellietcommunicatie 3 Monitor Draadloze Technologie

4 MONITOR NAJAAR 2016 Beschrijving van ontwikkelingen per toepassingsdomein Nota frequentiebeleid Intelligente Transportsystemen In-huis netwerken Smart Cities Smart Agriculture Openbare Orde en Veiligheid 4 Monitor Draadloze Technologie

5 AGENDA Intelligente Transportsystemen Smart Cities 5G 5 Monitor Draadloze Technologie

6 INTELLIGENTE TRANSPORTSYSTEMEN ITS: inzet van ICT-systemen in het wegtransport, met inbegrip van infrastructuur, voertuigen en weggebruikers Drie categorieën: Connected: verbinding van het voertuig met een draadloos netwerk Coöperatief: aanpassing koers en snelheid op basis van informatie van andere auto s of de wegkant Geautomatiseerd: (deels) zelfrijdend voertuig Betrokkenheid van veel partijen kan leiden tot kip-en-ei dilemma s 6 Monitor Draadloze Technologie

7 ITS: SPEELVELD Markt Autofabrikanten en hun toeleveranciers Leveranciers van verkeersmanagement oplossingen voor de wegbeheerder Leveranciers van informatiediensten voor weggebruikers Leveranciers van ITS infrastructuur (wegkant) Mobiele telecomindustrie Overheid Nationaal: Stimulering via onderzoeksprogramma s, o.a. Connecting Mobility en Beter Benutten Europees: Stimulering via Actieplannen en onderzoeksprogramma s (H2020). Initiatief wordt primair gelaten aan de markt 7 Monitor Draadloze Technologie

8 ITS: TOEPASSINGEN In de Monitor wordt een overzicht gegeven van toepassingen in Nederland, bijvoorbeeld: Waarschuwing ambulances Navigatiediensten Snelheidsadvies bij spookfiles Verkeerslichtregeling 8 Monitor Draadloze Technologie

9 ITS: DRAADLOZE TECHNOLOGIE ITS-G5 met name voor tijdskritische toepassingen Cellulair vooralsnog met name voor best-effort Hybride benadering als mogelijke uitkomst 9 Monitor Draadloze Technologie

10 SMART CITIES Sterke groei van het aantal apparaten dat verbonden is met internet Definitie Smart City : Een stad die gebruik maakt van ICT om de problemen in de stad aan te pakken Een stad die in staat is om te leren van zichzelf en zo steeds op een slimmere manier vernieuwt Beschikbaarheid van informatie leidt tot nieuwe mogelijkheden voor toepassingen 10 Monitor Draadloze Technologie

11 SMART CITIES: TOEPASSINGEN 11 Monitor Draadloze Technologie

12 SMART CITIES: TRENDS Sensoren worden kleiner en goedkoper Peperkorrel van Intel Meer en meer apparaten zijn verbonden met het internet Mogelijkheid van nieuwe diensten Uber taxidiensten Weersensoren Parkeertegels Straatverlichting Nieuwe verdienmodellen Op basis van data-analyse 12 Monitor Draadloze Technologie

13 SMART CITIES: INNOVATIEHUBS Pilots met Smart City concepten in testomgevingen Amsterdam Arena Innovatie Centrum Winkelgebied Eindhoven 13 Monitor Draadloze Technologie

14 SMART CITIES: DRAADLOZE TECHNOLOGIE Eisen aan de technologie: Laag energieverbruik Hoge dichtheid aan sensoren Meestal lage datasnelheid/weinig verkeer per sensor Technologieën: LoRa/SigFox 4G NB-IoT 5G 14 Monitor Draadloze Technologie

15 5G Volgende generatie mobiele netwerktechnologie Naar een geïntegreerde digitale wereld met nieuwe diensten Standaardisatie is begonnen Commerciële uitrol vanaf 2020 Drivers voor 5G Goede gebruikerservaring, ook in moeilijke omgevingen Naadloze connectiviteit, ook bij hoge snelheden Internet-of-Things Tactile Internet, het tastbare Internet Integratie van netwerken, computers en dataopslag Verbetering van duurzaamheid en schaalbaarheid 15 Monitor Draadloze Technologie

16 5G FOR EUROPE ACTION PLAN Gepubliceerd op 14 september 2016 Beoogt een impuls te geven aan de introductie van 5G Hoofdpunten: 5G beschikbaar in tenminste één grote stad per EU-land eind 2020 Proeven met 5G vanaf 2017 Vaststellen voorlopige 5G frequentiebanden per eind 2016, definitieve banden eind 2017 Volledige 5G dekking voor alle stedelijke gebieden en hoofdtransportwegen in Monitor Draadloze Technologie

17 5G: ENKELE TOEPASSINGEN Ultra-dense networks V2X communicatie Betrouwbare connectiviteit Tactile Internet 17 Monitor Draadloze Technologie

18 5G USE CASES Hoge datasnelheden Enhanced Mobile Broadband Bron: ITU-R Gigabytes in a second 100M 53 10k Smart 100m Home/Building 25 99,99 Voice Smart City m 53 99,99 100M 10k 25 Future IMT 3D video, UHD screens 350 Work and play in the cloud Augmented reality Industry automation Mission critical application, e.g. e-health Self Driving Car Massive Machine Type Communications Veel devices Ultra-reliable and Low Latency Communications Lage datasnelheden, zeer betrouwbaar 18 Monitor Draadloze Technologie

19 EISEN AAN 5G M 10k 100m 99, m M 10k ,99 25 Bron: 5G-PPP 19 Monitor Draadloze Technologie

20 5G: TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN Heterogene netwerken SDN/NFV Nieuwe radiotechnologieën (New Radio) Millimeter-wave communicatie (3-300 GHz) Flexibilisering spectrumgebruik: o.a. vergunningvrij en gedeeld spectrum Ultra-lean ontwerp en low-power devices Antennetechnologie: Massive MIMO 20 Monitor Draadloze Technologie

21 5G NETWERK SLICING Flexibele definitie van verschillende netwerk slices met eigen karakteristieken Verschillende use cases worden bediend door verschillende slices 21 Monitor Draadloze Technologie

22 5G STANDAARDISATIE TIJDSLIJN Juni 2017 September 2018 Maart 2020 Rel-14 Rel-15 Rel-16 Standaardisatie vindt plaats in verschillende werkgroepen van 3GPP 5G komt in de komende releases: Rel-14: Voorstudies Rel-15: 5G voor Enhanced Mobile Broadband Rel-16: 5G voor Machine-Type Communications en Ultra-Reliable, Low-Latency Communications 22 Monitor Draadloze Technologie

23 TNO S 5G ACTIVITEITEN R&D Standaardisatie Tests & Trials Consultancy 23 5G - een korte introductie donderdag 10 november 2016

24 5GRONINGEN Ontwikkeling van een 5G proeftuin in het noorden van de provincie Groningen Consortium van bedrijven, kennisinstellingen en overheid Vijf domeinen: Landbouw Zorg Verkeer&Logistiek Energie Leefomgeving 24 Monitor Draadloze Technologie

25 DANK VOOR UW AANDACHT! Onno Mantel

VERTICALE TOEPASSINGEN VAN 5G. Presentatie voor KIVI Toon Norp - TNO

VERTICALE TOEPASSINGEN VAN 5G. Presentatie voor KIVI Toon Norp - TNO VERTICALE TOEPASSINGEN VAN 5G Presentatie voor KIVI Toon Norp - TNO Mobiel data verkeer 5G TECHNOLOGIE OM GROEI BIJ TE BLIJVEN 50 50 miljard dingen 2010 to 2015 Daadwerkelijk en voorspelling Groei aanname

Nadere informatie

MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp

MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE. Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp MONITOR DRAADLOZE TECHNOLOGIE Presentatie voor NFO overleg oktober 2018 Toon Norp INLEIDING TNO verzorgt i.o.v. minez de Monitor Draadloze Technologie Ontwikkeling en inzet van draadloze technologie in

Nadere informatie

5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen

5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen 5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen ibestuurmobility Den Haag 27 juni 2018 René Vroom /Agentschap Telecom Agentschap Telecom 5G Maatschappelijke context telecom & ict 5G toepassingen

Nadere informatie

5G en de toezichthouder

5G en de toezichthouder 5G en de toezichthouder 19 februari 2019 Dennis Brouwer en Onno Mantel 1 De Autoriteit Consument en Markt De ACM ziet er op toe dat bedrijven eerlijk concurreren en beschermt consumentenbelangen Mededingingstoezicht

Nadere informatie

Draadvrije communicatie voor de campus(gebruikers)

Draadvrije communicatie voor de campus(gebruikers) Draadvrije communicatie voor de campus(gebruikers) Maurice van den Akker 22 november 2017 Doel van vandaag: starten van samenwerking Wat willen we (vandaag) bereiken? Visie en scope delen over draadvrije

Nadere informatie

Vast Mobiel Innovatieve communicatie. Informatiebijeenkomst huidige & toekomstige aanbesteding 18 mei 2017

Vast Mobiel Innovatieve communicatie. Informatiebijeenkomst huidige & toekomstige aanbesteding 18 mei 2017 Vast Mobiel Innovatieve communicatie Informatiebijeenkomst huidige & toekomstige aanbesteding 18 mei 2017 Inhoudsopgave Achtergrondschets Doel Huidige aanbesteding Spraak- en datacommunicatie Toekomstige

Nadere informatie

Monitor Draadloze Technologieën 2012

Monitor Draadloze Technologieën 2012 0 Monitor Draadloze Technologieën 2012 Een overzicht van trends en technologieën in draadloos Onno Mantel, TNO NFO 12 september 2012 1 De Monitor Draadloos 2012 Verschenen in september 2012 Gratis te downloaden

Nadere informatie

Beter Benutten en VRI s: Global meets local

Beter Benutten en VRI s: Global meets local Beter Benutten en VRI s: Global meets local Door Caspar de Jonge, programmamanager Intelligente Transport Services & Smart Mobility Beter Benutten 17/2/16 1 2 Smart Mobility Ten minste 4 clusters van activiteiten:

Nadere informatie

Het draadloze Internet of Things en het spectrum. Ir. Tommy van der Vorst 2 februari 2017

Het draadloze Internet of Things en het spectrum. Ir. Tommy van der Vorst 2 februari 2017 Het draadloze Internet of Things en het spectrum Ir. Tommy van der Vorst 2 februari 2017 2 Wat is de (toekomstige) impact van connectiviteit voor het draadloze Internet of Things (IoT) op het spectrum?

Nadere informatie

titel Smart Mobility op de weg: ontwikkelingen in vogelvlucht Onno Tool Rijkswaterstaat Toekomst van de Wegbeheerder 11 oktober 2017, Zwolle

titel Smart Mobility op de weg: ontwikkelingen in vogelvlucht Onno Tool Rijkswaterstaat Toekomst van de Wegbeheerder 11 oktober 2017, Zwolle titel Smart Mobility op de weg: ontwikkelingen in vogelvlucht Onno Tool Rijkswaterstaat Toekomst van de Wegbeheerder 11 oktober 2017, Zwolle 1 Inhoud Waar hebben wij het over? Ontwikkelingen in vogelvlucht

Nadere informatie

Internet of Things Applications, trends and potential impact on radio spectrum

Internet of Things Applications, trends and potential impact on radio spectrum Internet of Things Applications, trends and potential impact on radio spectrum Januari 2016, Cognitive Radio Platform Sietse van der Gaast Alexander ter Haar Agenda 1. Introductie 2. Toepassingsgebieden

Nadere informatie

Drie domeinen als basis voor onze toekomstige veiligheid De genoemde trends en game changers raken onze veiligheid. Enerzijds zijn het bedreigingen, anderzijds maken zij een veiliger Nederland mogelijk.

Nadere informatie

Beterschap!

Beterschap! Beterschap! http://omooc.nl/inzicht/digitale-revolutiehoofdstad/ Innovatie in Amsterdam Innovatie hoofdstad van Europa City as a platform Innovatie in Amsterdam is van alle tijden Amsterdam Overheid Canals

Nadere informatie

Betere doorstroming door communicerende auto's

Betere doorstroming door communicerende auto's Betere doorstroming door communicerende auto's Road & City door Redactie MobilityMatters 18-06-2015 Minder files, meer verkeersveiligheid en meer reiscomfort technologie gaat autorijden de komende jaren

Nadere informatie

Toekomst frequentiebeleid

Toekomst frequentiebeleid Toekomst frequentiebeleid NFO 15 april 2015 Peter Anker Het project: nota frequentiebeleid 2016 2 1 Uitgangspunten Nota Frequentiebeleid 2005 1. Meer ruimte voor economische groei en innovatie 2. Flexibilisering

Nadere informatie

ITS EN VERKEERSVEILIGHEID Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? 21 april 2016

ITS EN VERKEERSVEILIGHEID Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? 21 april 2016 ITS EN VERKEERSVEILIGHEID Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? 21 april 2016 ITS EN VERKEERSVEILIGHEID Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? Doel van de workshop:

Nadere informatie

Smart Mobility Amsterdam. Tijs Roelofs X Smart Mobility Manager X CTO X City of Amsterdam

Smart Mobility Amsterdam. Tijs Roelofs X Smart Mobility Manager X CTO X City of Amsterdam Smart Mobility Amsterdam Tijs Roelofs X Smart Mobility Manager X CTO X City of Amsterdam Inhoud 1. Mobiliteit in Amsterdam 2. Smart Mobility trends 3. Innovatie strategie & projecten 4. Amsterdam MaaSterplan

Nadere informatie

Smart mobility Hoe maakt smart mobility het wegennet futureproof? Emile Oostenbrink en John Boender

Smart mobility Hoe maakt smart mobility het wegennet futureproof? Emile Oostenbrink en John Boender Smart mobility Hoe maakt smart mobility het wegennet futureproof? Emile Oostenbrink en John Boender 16 januari 2019 Programma 1. Welkom 2. Presentatie Smart mobility? 3. Discussie 4. Presentatie Effecten

Nadere informatie

Lessen en ervaringen met Geintegreerd Netwerkbreed Verkeersmanagement (GNV) 6 oktober 2016

Lessen en ervaringen met Geintegreerd Netwerkbreed Verkeersmanagement (GNV) 6 oktober 2016 Lessen en ervaringen met Geintegreerd Netwerkbreed Verkeersmanagement (GNV) 6 oktober 2016 Waarom PPA? PPA is geen doel en staat niet op zich! Problemen door verkeer: Milieu: 29,3 miljoen ton CO 2 uitstoot

Nadere informatie

Samen de kwaliteit van leven verbeteren met licht

Samen de kwaliteit van leven verbeteren met licht Samen de kwaliteit van leven verbeteren met licht Hedzer de Boer Projectdirecteur consortium Philips Heijmans A-avond gemeente Eindhoven, 7 februari 2017 2 Doelstelling Roadmap Licht Eindhoven De gemeente

Nadere informatie

Beter Benutten Vervolg Talking Traffic. Hans Nobbe

Beter Benutten Vervolg Talking Traffic. Hans Nobbe Beter Benutten Vervolg Talking Traffic Hans Nobbe Uitgangspunten programma Beter Benutten Volwaardige pijler naast bouwen Efficiënt gebruik & optimale benutting bestaande infra Reiziger centraal 20% minder

Nadere informatie

Bijlage 1. Spookfiles. Wat is het probleem?

Bijlage 1. Spookfiles. Wat is het probleem? Bijlage 1 Deze bijlage geeft ter illustratie een (niet limitatief) overzicht van een aantal projecten dat wordt uitgevoerd op het gebied van ITS (Intelligente Transportsystemen) voor het wegverkeer. Spookfiles

Nadere informatie

Toekomstradar Assets

Toekomstradar Assets Toekomstradar Assets Een hulpmiddel om slimme keuzes te maken bij het vernieuwen, vervangen en onderhouden van assets MRA programma smart mobility: Smart mobility, business as usual in de MRA 1 Toekomstradar

Nadere informatie

Crash Course Smart Mobility: ontwikkelingen in vogelvlucht

Crash Course Smart Mobility: ontwikkelingen in vogelvlucht Crash Course Smart Mobility: ontwikkelingen in vogelvlucht Chris de Veer strategisch adviseur smart mobility Provincie Noord-Holland WOW-dag 5 oktober 2017 1 Waar komen we vandaan? 2 Waar komen we vandaan?

Nadere informatie

Potentie van cellulaire technologie. FCD Symposium 7 december Amersfoort

Potentie van cellulaire technologie. FCD Symposium 7 december Amersfoort Potentie van cellulaire technologie FCD Symposium 7 december 2016 - Amersfoort Even voorstellen Raoul Raab: Manager Innovation - Vodafone Edwin Reinhoudt: Associate - Verdonck Klooster & Associates Projectleider

Nadere informatie

HighDensity Netwerken Rapid Deployment Op iedere locatie de gewenste informatie met een gebiedsdekkend netwerk

HighDensity Netwerken Rapid Deployment Op iedere locatie de gewenste informatie met een gebiedsdekkend netwerk HighDensity Netwerken Rapid Deployment Op iedere locatie de gewenste informatie met een gebiedsdekkend netwerk Agenda Stedelijke netwerken Rotterdam Draadloos High Density Netwerken Rapid Deployment netwerken

Nadere informatie

Het draadlozeinternet of Things en het spectrum. Ir. Tommy van der Vorst NFO, 2 februari 2017

Het draadlozeinternet of Things en het spectrum. Ir. Tommy van der Vorst NFO, 2 februari 2017 Het draadlozeinternet of Things en het spectrum Ir. Tommy van der Vorst NFO, 2 februari 2017 2 1 Wat is de (toekomstige) impact van connectiviteitvoorhet draadlozeinternet of Things (IoT) op het spectrum

Nadere informatie

Mobile World Congress Barcelona Teus van der Plaat 17 mei 2016

Mobile World Congress Barcelona Teus van der Plaat 17 mei 2016 Mobile World Congress Barcelona Teus van der Plaat 17 mei 2016 BTG Studiereis MWC Barcelona 2016 In samenwerking met: MWC 2016 2 Wat getallen.. Aantal deelnemers > 100000 Aantal Nederlanders > 6000 Aantal

Nadere informatie

C-ITS in het OV De coöperatieve bus. 6 oktober 2016

C-ITS in het OV De coöperatieve bus. 6 oktober 2016 C-ITS in het OV De coöperatieve bus 6 oktober 2016 Agenda 1. Smart Mobility en C-ITS 2. Vragen 3. Daimler Showcase 4. What s next Trends in mobiliteit Zelfrijdende auto Internet of things Mobility as a

Nadere informatie

Hybride Communicatie Expert sessie A&I en Security tafel Dinsdag 13 september 2016, uur

Hybride Communicatie Expert sessie A&I en Security tafel Dinsdag 13 september 2016, uur Hybride Communicatie Expert sessie A&I en Security tafel Dinsdag 13 september 2016, 13-17 uur Doel van workshop Beantwoording op de hoofdvragen: Wat wordt op dit moment verstaan onder de term hybride communicatie

Nadere informatie

Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio?

Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio? Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio? Nederlandse ambitie ITS Sneller, veiliger, plezieriger en betrouwbaarder reizen Verbetering totale leefomgeving

Nadere informatie

Mobiel Breedband Ontwikkelingen na de veiling

Mobiel Breedband Ontwikkelingen na de veiling Mobiel Breedband Ontwikkelingen na de veiling Alexander ter Haar Slimme Steden Verhalen uit de praktijk amsterdam economic board Amsterdam, 6 februari 2013 Toename dataverbruik: Breedband is niet meer

Nadere informatie

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017 Internet of Things in perspectief geplaatst Herman Tuininga Oktober 10, 2017 1 Achtergrond Meer dan 20 jaar ervaring in IoT 30 medewerkers IoT Lab Zwolle Connecting your things 2 IoT is een container begrip

Nadere informatie

Frequentiebeleid en bedrijfsspecifieke communicatie. Peter Anker

Frequentiebeleid en bedrijfsspecifieke communicatie. Peter Anker Frequentiebeleid en bedrijfsspecifieke communicatie Peter Anker BTG Expertsessie Mission Critical 6 december 2017 Ontwikkelingen Van commercieel belang naar maatschappelijk belang Sterke maatschappelijke

Nadere informatie

Sensor City Presentatie meeting Digitale Steden Agenda. TT Circuit Assen, 16 juni 2016

Sensor City Presentatie meeting Digitale Steden Agenda. TT Circuit Assen, 16 juni 2016 Sensor City Presentatie meeting Digitale Steden Agenda TT Circuit Assen, 16 juni 2016 1 Focus op sensor technologie Elementen van Living Lab Assen Living Lab: open innovatiesysteem gericht op de gebruiker

Nadere informatie

LoRa van KPN. Connectiviteit voor Internet of Things

LoRa van KPN. Connectiviteit voor Internet of Things LoRa van KPN Connectiviteit voor Internet of Things Energie-efficiënt verbindingen maken Internet of Things is steeds meer een wezenlijk onderdeel van ons bestaan. Alles en iedereen kan tegenwoordig met

Nadere informatie

Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld

Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld Hoe draadloze communicatie zich de afgelopen 20 jaar explosief heeft ontwikkeld PLOT presentatie, Juni 2016, Oegstgeest Dr. ir. Jaap C. Haartsen Senior Expert, Wireless Systems Simply Smarter Communications

Nadere informatie

Reactie KPN op consultatie Nota Mobiele Communicatie 2017

Reactie KPN op consultatie Nota Mobiele Communicatie 2017 Reactie KPN op consultatie Nota Mobiele Communicatie 2017 KPN maakt graag gebruik van de gelegenheid om te reageren op de concept Nota Mobiele Communicatie 2017 (hierna de nota ) van de Minister van Economische

Nadere informatie

C-ITS en automatisch rijden: van techniek en testen naar toepassing

C-ITS en automatisch rijden: van techniek en testen naar toepassing C-ITS en automatisch rijden: van techniek en testen naar toepassing dromen denken doen WOW bestuur 13 september 2016 Antoine de Kort strat. adviseur verkeersmanagement Rijkswaterstaat Inhoud Waar hebben

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 24 095 Frequentiebeleid Nr. 459 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

WORLDWIDE MONITORING & CONTROL

WORLDWIDE MONITORING & CONTROL WORLDWIDE MONITORING & CONTROL HOE ZORGT U VOOR PROACTIEVE ONDERHOUD EN SERVICE? 2 KANSEN EN BEDREIGINGEN VAN DEZE TIJD Globalisering: Digitalisering: Customization: Automatisering: Technologieën: Internationaal

Nadere informatie

NIEUW T-MOBILE ZORGT VOOR MEER CONCURRENTIE IN NEDERLAND

NIEUW T-MOBILE ZORGT VOOR MEER CONCURRENTIE IN NEDERLAND NIEUW T-MOBILE ZORGT VOOR MEER CONCURRENTIE IN NEDERLAND Nieuw T-Mobile zorgt voor meer concurrentie in Nederland 1 2 ONZE BELOFTES De Nederlandse consument verdient meer concurrentie op de telecommarkt.

Nadere informatie

IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk. De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013.

IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk. De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013. IenM maakt grootschalig testen van zelfrijdende voertuigen mogelijk De minister in de zelfrijdende auto op de A10 eind 2013. Florien van der Windt Ministerie van Infrastructuur en Milieu 9 april 2015 Toekomstperspectief

Nadere informatie

Impact met slimme mobiliteit op de (snel)weg 20% CO 2

Impact met slimme mobiliteit op de (snel)weg 20% CO 2 Programma DITCM Programma DITCM is hét programma in Nederland dat de opschaling van Cooperative Intelligent Transport Systems (C-ITS) en Connected-Automated Driving (C-AD) in Nederland wil versnellen.

Nadere informatie

Spookfiles A58 is één van de projecten binnen het programma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Spookfiles A58 is één van de projecten binnen het programma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Factsheet Algemene informatie Wat is het project Spookfiles A58? In de hele wereld wordt gewerkt aan manieren om het verkeer sneller, veiliger, comfortabeler en duurzamer maken. Nederland loopt voorop

Nadere informatie

IoT kennen we nu wel, maar welke technologie gebruiken we waar!

IoT kennen we nu wel, maar welke technologie gebruiken we waar! IoT kennen we nu wel, maar welke technologie gebruiken we waar! Introductie Sinds 1996 actief in de halfgeleider industrie, zowel voor een chipfabrikant als in distributie van componenten, modules en oplossingen.

Nadere informatie

C-ITS stand van zaken

C-ITS stand van zaken C-ITS stand van zaken Gebruikersdag Vialis 10 november 2016 Onderwerpen C-ITS: Talking Traffic ivri Menukaart en bestelproces Werkgroep Intelligente Kruispunten 2 Beter Benutten ITS Beter Benutten ITS

Nadere informatie

DICTU Apploket 2.0 Innovatie en apps die er toe doen

DICTU Apploket 2.0 Innovatie en apps die er toe doen DICTU Apploket 2.0 Innovatie en apps die er toe doen Corien Potkamp Dienst ICT Uitvoering (DICTU) Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Teamleider Apploket c.potkamp@dictu.nl Ronald Heukers Dienst

Nadere informatie

HANDVEST 5G. Samen op weg naar hoogwaardige digitale connectiviteit

HANDVEST 5G. Samen op weg naar hoogwaardige digitale connectiviteit HANDVEST 5G Samen op weg naar hoogwaardige digitale connectiviteit Het gaat om de koppositie die Nederland inneemt in de digitale samenleving van de toekomst. Samen op weg naar hoogwaardige digitale connectiviteit

Nadere informatie

UNIFIED COMMUNICATIONS

UNIFIED COMMUNICATIONS UNIFIED COMMUNICATIONS Van innovatie naar mobiliteit zonder risico s Martijn Nederhof Solutions Architect bij Axians 1 Veranderingen Wat zien we gebeuren Mobiel wordt SIP end-point en airtime operator

Nadere informatie

Leefbare steden. met connected lighting

Leefbare steden. met connected lighting Leefbare steden met connected lighting 3 Steden veranderen Uitdagingen voor leefbaarheid en veiligheid Steden kunnen druk en chaotisch zijn Maar de diversiteit maakt ze voor velen aantrekkelijk Feit:

Nadere informatie

Standaardisatie Leveranciers

Standaardisatie Leveranciers Standaardisatie Leveranciers Eddy Verhoeven Siemens Nederland N.V. Road & City Mobility @EddyVerhoeven eddy.verhoeven@siemens.com Page 1 Europese Ontwikkelingen C-ITS Europese Unie ITS Actie Plan: Verbinden

Nadere informatie

Wat betekent connectiviteit voor mobiliteit? Houten, 23 november 2016

Wat betekent connectiviteit voor mobiliteit? Houten, 23 november 2016 Wat betekent connectiviteit voor mobiliteit? Houten, 23 november 2016 Leo Bingen RAI Vereniging Adviseur ITS Chris Huijboom HAN Automotive Research Projectleider 2 Agenda 1. Definities 2. Stakeholders-1

Nadere informatie

Sneak preview Masterclass Smart Mobility

Sneak preview Masterclass Smart Mobility Sneak preview Masterclass Smart Mobility Frans Jan Douglas en Thijs Muizelaar Programma Masterclass Smart Mobility door Connecting Mobility en Beter Benutten: Waarom een masterclass Smart Mobility? Doel

Nadere informatie

Hoe realiseer je een Smart City?

Hoe realiseer je een Smart City? Hoe realiseer je een Smart City? Thema Inclusive Society Dr. Ir. Rianne Valkenburg FUTURE Steden worden langzaam bedolven onder sensoren Steden waren al vol, namelijk met mensen Kwaliteit van leven? Hoe

Nadere informatie

De digitale wereld is continu in verandering

De digitale wereld is continu in verandering DE MODERNE WERKPLEK De digitale wereld is continu in verandering 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 1943 Eerste Computer Colossus 1947 Uitvinding transistor (AT&T) 1956 Eerste Videotape recorder

Nadere informatie

Belgacom Smart City Surveillance. De toekomst bestaat echt!

Belgacom Smart City Surveillance. De toekomst bestaat echt! Belgacom Smart City Surveillance De toekomst bestaat echt! 25/10/2011 Slide 1 Algemene Trends Ondanks de zwakke economie van het afgelopen jaar, is de vraag naar IP Video Surveillance oplossingen, zowel

Nadere informatie

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 SMART EDUCATION @ SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 PUBLIC 9 maart 2018 OVERZICHT Imec Imec Smart Education Smart Education @ Schools Waarom? Wat? Wie? Budget Voorbeelden Aanvraagprocedure & evaluatiecriteria

Nadere informatie

Connecting Mobility. Smart Mobility versnellen. 29 september 2017

Connecting Mobility. Smart Mobility versnellen. 29 september 2017 Connecting Mobility Smart Mobility versnellen 29 september 2017 NEDERLANDSE PUBLIEK PRIVATE STRATEGIE Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg Horizon 10 jaar november 2014 3 Krachten bundelen voor de mobiliteit

Nadere informatie

Samen voor de slimste mobiliteit in de Brainport regio. Bram Hendrix (SRE) Maarten van Oosterhout (SRE) - Eindhoven, 6 november 2013 -

Samen voor de slimste mobiliteit in de Brainport regio. Bram Hendrix (SRE) Maarten van Oosterhout (SRE) - Eindhoven, 6 november 2013 - Samen voor de slimste mobiliteit in de Brainport regio Bram Hendrix (SRE) Maarten van Oosterhout (SRE) - Eindhoven, 6 november 2013 - Slim laden Samen voor de slimste mobiliteit in de Brainport regio elektrisch

Nadere informatie

Het draadloze Internet of Things: Spectrumimpact en -monitoring. Ir. Tommy van der Vorst 27 september 2016

Het draadloze Internet of Things: Spectrumimpact en -monitoring. Ir. Tommy van der Vorst 27 september 2016 Het draadloze Internet of Things: Spectrumimpact en -monitoring Ir. Tommy van der Vorst 27 september 2016 2 Wat is de (toekomstige) impact van connectiviteit voor het draadloze Internet of Things (IoT)

Nadere informatie

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Dutch industry fit for the future?! onze wereld verandert en dus ook onze industrie. met impact op economie en samenleving smart industry agenda

Nadere informatie

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS IoT technology that transforms the market for building automation and enables As-a-Service concepts SOLID IN W IRELESS Smart Building Design Model Als IoT

Nadere informatie

Wat hebben Cloud en Digitale Transformatie met elkaar te maken?

Wat hebben Cloud en Digitale Transformatie met elkaar te maken? Public Briefing / November 2017 Wat hebben Cloud en Digitale Transformatie met elkaar te maken? Nederlandse organisaties richten zich in toenemende mate op digitale transformatie. Maar wat is dat eigenlijk?

Nadere informatie

Het kiezen van juiste protocollen

Het kiezen van juiste protocollen Het kiezen van juiste protocollen blijft lastig door het brede aanbod Welk communicatie protocol past het beste bij welke IoT applicatie en waarom? Wij geven u een overzicht van de populaire protocollen

Nadere informatie

Intelligente Verkeers Regel Installatie (ivri) Fase 1. Deliverable I: Data portal voorstel

Intelligente Verkeers Regel Installatie (ivri) Fase 1. Deliverable I: Data portal voorstel Intelligente Verkeers Regel Installatie (ivri) Fase 1 Deliverable I: portal voorstel Organisatiemodel met beschrijving informatiestromen, rollen en verantwoordelijkheden in de informatieketen voor het

Nadere informatie

Fiche 9: Mededeling EU strategie voor coöperatieve intelligente transportsystemen

Fiche 9: Mededeling EU strategie voor coöperatieve intelligente transportsystemen Fiche 9: Mededeling EU strategie voor coöperatieve intelligente transportsystemen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

Connected modellen van Jaguar en Land Rover 'praten' met elkaar op 'connected wegen'

Connected modellen van Jaguar en Land Rover 'praten' met elkaar op 'connected wegen' Connected modellen van Jaguar en Land Rover 'praten' met elkaar op 'connected wegen' Jaguar Land Rover test slimme, connected auto s op wegen in het Verenigd Koninkrijk ter voorbereiding op de komst van

Nadere informatie

PPA. de essentie. Praktijkproef Amsterdam

PPA. de essentie. Praktijkproef Amsterdam PPA de essentie Praktijkproef Amsterdam PPA is een gezamenlijk initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, de gemeente Amsterdam, de provincie Noord-Holland, de stadsregio

Nadere informatie

09-10-2015. KPN Internet of Things LoRa en M2M

09-10-2015. KPN Internet of Things LoRa en M2M 09-10-2015 KPN Internet of Things LoRa en M2M The device revolution Van traditionele telefonie naar Internet of Things 50 40 20 jaar 50 miljard apparaten 30 20 10 100 jaar 1 miljard connected woningen

Nadere informatie

De weg naar de zelfrijdende auto s: Waar staan we nu (eigenlijk echt)? Prof. Dr. Marieke H. Martens

De weg naar de zelfrijdende auto s: Waar staan we nu (eigenlijk echt)? Prof. Dr. Marieke H. Martens De weg naar de zelfrijdende auto s: Waar staan we nu (eigenlijk echt)? Prof. Dr. Marieke H. Martens 1 5-6-2018 2 5-6-2018 3 5-6-2018 4 It s not absolutely self-driving and the driver still needs to hold

Nadere informatie

Internet Of Things & Sensorrevolutie

Internet Of Things & Sensorrevolutie Internet Of Things & Sensorrevolutie Smart Farming in de Veehouderij Bennie van der Fels, WUR Livestock Research Wageningen, 27 mei 2013 Smart Farming Agenda: IoT en de Sensor Revolutie Perspectieven Smart

Nadere informatie

LoRa van KPN. Connectiviteit voor Internet of Things

LoRa van KPN. Connectiviteit voor Internet of Things Energie-efficiënt verbindingen maken is steeds meer een wezenlijk onderdeel van ons bestaan. Alles en iedereen kan tegenwoordig met elkaar in verbinding zijn. Hierdoor hebben we meer informatie dan ooit

Nadere informatie

Stratix. Sietse van der Gaast Mei Buitengebieden: de digitale landweg en het Internet of Things

Stratix. Sietse van der Gaast Mei Buitengebieden: de digitale landweg en het Internet of Things Stratix Sietse van der Gaast Mei 2017 Buitengebieden: de digitale landweg en het Internet of Things Agenda Stratix Dreigt een digitale tweedeling in Nederland? Glasvezel: de gordiaanse knoop Draadloos:

Nadere informatie

IO-Link is Smart Industry

IO-Link is Smart Industry De toenemende vraag naar informatie en intelligente interactie op alle communicatieniveau 's IO-Link presentatie 02.06.2015 Avans Hogeschool Den Bosch Inhoud Filmpje"What is IO-Link" Smart Industry: Doel

Nadere informatie

TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR

TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR TOEKOMSTIGE TECHNOLOGIEËN EN DE IMPACT OP MOBIEL PERSONEEL EN HUN APPARATUUR VOORWOORD Ookal volgen bedrijven allerlei interessante toekomstige technologieën op de voet, toch blijkt uit dit onderzoek duidelijk

Nadere informatie

Smart Mobility Helmond

Smart Mobility Helmond Smart Mobility Helmond Integraal en gedreven: drivenbyhelmond Presentatie Gemeente Oss 28 september 2017 De rode draad van het verhaal Wat is Smart Mobility eigenlijk? Waarom is Helmond ermee bezig? Wat

Nadere informatie

Trends in de Campusinfrastuctuur. In samenwerking met Stratix

Trends in de Campusinfrastuctuur. In samenwerking met Stratix Trends in de Campusinfrastuctuur In samenwerking met Stratix Agenda Workshop Trends in Campusinfrastructuur 30-4-2015 Agenda Introductie: SURFnet Automated Networks IaaS en SaaS Wireless Privacy en Security

Nadere informatie

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: STATENBRIEF Onderwerp: Position paper Slimme Mobiliteit Portefeuillehouder: C. Bieze Kerntaak/plandoel: Plandoel 1-4 van het programma Mobiliteit 1. Kwaliteit en gebruik van het fysieke netwerk 2. Bereikbaarheid

Nadere informatie

De toekomst met (verkeers)data. Bob Veenbrink 11 oktober 2017

De toekomst met (verkeers)data. Bob Veenbrink 11 oktober 2017 De toekomst met (verkeers)data Bob Veenbrink 11 oktober 2017 Inhoud 1. Wat is de Nationale Databank Wegverkeersgegevens? 2. Van wegkantapparatuur naar mobiele bronnen 3. Doorontwikkeling van Floating Car

Nadere informatie

Landelijke kennisagenda Human Behaviour & Smart Mobility CONCEPT 2.0

Landelijke kennisagenda Human Behaviour & Smart Mobility CONCEPT 2.0 Landelijke kennisagenda Human Behaviour & Smart Mobility CONCEPT 2.0 ITS Ronde tafel Human Behaviour DITCM INNOVATIONS WWW.DITCM.EU 11-3-2016 Landelijke kennisagenda Human Behaviour & Smart Mobility Samenvatting

Nadere informatie

Risicoanalyse bijeenkomst 10 september SEPTEMBER 2015

Risicoanalyse bijeenkomst 10 september SEPTEMBER 2015 Risicoanalyse bijeenkomst 10 september 2015 10 SEPTEMBER 2015 Wouter van Haaften & Marcel Otto DITCM INNOVATIONS WWW.DITCM.EU 8-9-2015 Risicoanalyse bijeenkomst 10 september 2015 Inleiding Wanneer het

Nadere informatie

De Moderne Werkplek. Een sterke basis voor elke organisatie die klaar wil zijn voor de toekomst

De Moderne Werkplek. Een sterke basis voor elke organisatie die klaar wil zijn voor de toekomst De Moderne Werkplek Een sterke basis voor elke organisatie die klaar wil zijn voor de toekomst Een sterke basis voor elke organisatie die klaar wil zijn voor de toekomst Bij veel organisaties staat digitalisering

Nadere informatie

Spookfiles A58 PCP Procedure Challenge Document perceel 2: spookdienstverlening

Spookfiles A58 PCP Procedure Challenge Document perceel 2: spookdienstverlening Spookfiles A58 PCP Procedure Challenge Document perceel 2: spookdienstverlening versie: 4.0 datum: 1 november 2013 Inhoudsopgave Leeswijzer... 3 1 State of the art... 4 2 Probleem... 4 3 Challenge... 6

Nadere informatie

Visie Toekomst Frequentiebeleid. inleiding

Visie Toekomst Frequentiebeleid. inleiding Visie Toekomst Frequentiebeleid inleiding Visie Toekomst Frequentiebeleid 7 oktober 2015 Startpunt / uitgangspunten - Evaluatie Centrale doelstelling handhaven Handhaven uitgangspunten techniek- en dienstenneutraliteit,

Nadere informatie

The Control Room of the Future

The Control Room of the Future Even voorstellen: Prodek Automation products Opgericht in 2001 Importeur / distributeur Opleiding / levering / advies / consultancy / dienstverlening Joop de Kwant Directeur Hoe ziet de toekomstige controle

Nadere informatie

Internet of Things Businesskansen met slimme en internet-verbonden producten en diensten. Joris Castermans Workshop Internet of Things 1-12-2014

Internet of Things Businesskansen met slimme en internet-verbonden producten en diensten. Joris Castermans Workshop Internet of Things 1-12-2014 Internet of Things Businesskansen met slimme en internet-verbonden producten en diensten Joris Castermans Workshop Internet of Things 1-12-2014 Intro IoT IoT en business! I-real B.V.: H2g0 Real-time

Nadere informatie

13 februari 2019 agendapunt 6

13 februari 2019 agendapunt 6 13 februari 2019 agendapunt 6 Onderwerp: Toelichting bij agendapost digitalisering en 5G (bijlage 1) Datum: 30 januari 2019 Contactpersoon: Han Wieringa en Britt Doornekamp Telefoonnummer: 06 5242 7746

Nadere informatie

CAD IN THE CLOUD & AUGMENTED REALITY. Gebruik de (reken)kracht van het Datacenter

CAD IN THE CLOUD & AUGMENTED REALITY. Gebruik de (reken)kracht van het Datacenter CAD IN THE CLOUD & AUGMENTED REALITY Gebruik de (reken)kracht van het Datacenter EVEN VOORSTELLEN Michiel van Bergen van der Grijp Business developer CSN Groep Opgegroeid in Rotterdam 48 jaar Werktuigbouwkunde

Nadere informatie

SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT. ir. Bart Vuijk

SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT. ir. Bart Vuijk SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT ir. Bart Vuijk TNO: MISSIE TNO verbindt mensen en kennis om innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn van de samenleving

Nadere informatie

De impact van digitalisering in de waterwereld. Met ICT Group maximaal resultaat uit digitalisatie. smarter solutions

De impact van digitalisering in de waterwereld. Met ICT Group maximaal resultaat uit digitalisatie. smarter solutions De impact van digitalisering in de waterwereld Met ICT Group maximaal resultaat uit digitalisatie smarter solutions Digitaliseren met ICT Group ICT Group verzorgt sinds jaar en dag de automatisering van

Nadere informatie

Missie en visie. BTG/TGG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen in het domein van ICT en telecommunicatie

Missie en visie. BTG/TGG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen in het domein van ICT en telecommunicatie BTG 2016 Missie en visie BTG/TGG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen in het domein van ICT en telecommunicatie BTG/TGG organiseert hiertoe: Structurele lobby tussen overheid, leveranciers

Nadere informatie

Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving

Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving Omgevingsanalyse cruciaal voor duurzaam leveren van kwaliteit in een snel veranderende omgeving RK-Intelligence - Ruud

Nadere informatie

BBV Project Intelligente Kruispunten (ivri)

BBV Project Intelligente Kruispunten (ivri) Beter Benutten Vervolg C-ITS Project Intelligente Kruispunten BBV Project Intelligente Kruispunten (ivri) Ivera Kenniscafe Houten, 20 januari 2016 Eddy Verhoeven Page 1 Beter Benutten Vervolg ivri Page

Nadere informatie

Internet of Things en data

Internet of Things en data Internet of Things en data Het nieuwe goud voor de installateur! 6 februari - Henk Hazeleger Technisch dienstverlener in elektrotechniek, klimaat en ICT leertouwer.nl IoT, de toekomst is nu! Internet of

Nadere informatie

Welkom. Feel the Experience. Beleef hoe Smart Technology je business versterkt in deze state-of-the-art digitale labomgeving. Inspire. Adapt.

Welkom. Feel the Experience. Beleef hoe Smart Technology je business versterkt in deze state-of-the-art digitale labomgeving. Inspire. Adapt. Welkom Feel the Experience Beleef hoe Smart Technology je business versterkt in deze state-of-the-art digitale labomgeving in Waregem. Inspire. Adapt. Succeed Trusted Advisor Reken op proactief advies

Nadere informatie

Connecting everything

Connecting everything Connecting everything Enabler between devices, information and people Armijn Spreitzer Director IoT Door ons hele land worden apparaten geleverd en onderhouden 2 Door die afstand kunnen processen minder

Nadere informatie

Op weg naar de Smart City

Op weg naar de Smart City Op weg naar de Smart City De lichtmast als knooppunt van de Smart City Bouwfonds IM / CIF Gemeente Utrecht maart 2017 Agenda Introductie Bouwfonds IM / CIF Visie: van lichtmast naar Smart City Samenvatting

Nadere informatie