Bulls Black Adder 29. Cannondale Flash Carbon 29er 3. Cube Elite 29 Super HPC. Focus Raven 29r 2.0. Giant XTC Composite 29er 0

Transcriptie

1 Bulls Black Adder 29 Cannondale Flash Carbon 29er 3 Cube Elite 29 Super HPC Focus Raven 29r 2.0 Giant XTC Composite 29er 0 Trek Superfly Twee, drie jaar terug een gek beeld. Maar nu ogen die grote wielen ineens heel gewoon. Alles went. Tot je weer s teruggaat naar kleine wielen. Dan merk je dat die 29ers echt sneller, comfortabeler en veelzijdiger zijn.

2 T E S T Carbon 29er hardtails koolstof knalbakken Zes nieuwe 29er carbon hardtails tussen en TESTCOÖRDINATIE: JORIS BIRNIE FOTOGRAFIE: ARTHUR WIEFFERING/ON29.EU Het ging de afgelopen maanden goed los met de 29er. Zó los, dat winkeliers steen en been klaagden dat er te weinig grootwielers beschikbaar waren. Ook voor de fietsmedia leverde dat problemen op. Want als er ergens een 29er van de lopende band rolde, ging ie gelijk door naar een dealer. Die er vervolgens meestal gelijk een klant voor had. En de bladen? Die moesten gewoon even op hun beurt wachten. Gezien die schaarste zijn we extra blij dat we toch zes gloednieuwe 29ers bij elkaar hebben weten te brengen. En niet zomaar 29ers, maar luxe carbon modellen tussen en euro. We verklappen nu al: het was een genot erop te mogen rijden! De overtreffende trap van aluminium is carbon. Dat was met de 26 inch topmodellen al zo en dat is bij 29ers niet anders. Sterker: omdat 29ers per definitie zwaarder zijn dan conventionele 26ers is in CARBON FOOTPRINT Wat gebeurt er met afgedankte frames? het sportieve segment de noodzaak om lichter te bouwen alleen maar toegenomen. En van carbon laten zich nou eenmaal lichtere frames bouwen dan van aluminium. Vandaar dat zo n beetje elk zichzelf respecterend mountainbikemerk een frame van koolstofcomposiet in de catalogus heeft staan. De line-up in deze test bestaat uit de Bulls Black Adder, de Cannondale Flash Carbon 3, de Cube Elite Super HPC, de Focus Raven 2.0, de Giant XTC Composite 0 en de Trek Superfly. De prijzen van deze fietsen liggen tussen en euro. Een smak geld, maar desondanks zijn alleen de Cube Elite Super HPC en de Giant XTC Composite 0 de topmodellen van hun merk. Van de andere vier 29ers in deze test zijn ook nog duurdere uitvoeringen, waarvan de Cannondale Flash 29 Ultimate een schokkende achtduizend euro kost! Overigens; voor minder carbon rijden kan ook. Focus biedt de Raven 3.0 aan voor euro en Cube slaat helemaal alles; hun Reaction GTC Pro Fietsen is goed voor het milieu, hoor je altijd. Klopt. Maar helemaal schoon is een fiets niet, zéker als die van carbon is, zoals in deze test. Want: zijn aluminium en staal nog recyclebaar, van een afgedankt carbon frame kan niets meer gemaakt worden. Dat ligt aan de samenstelling van het materiaal. Want wat wij carbon noemen is eigenlijk een mengeling van materialen: vezels van koolstof ingebed in een kunsthars. Koolstofcomposiet. Eenmaal uitgehard zijn de verschillende stoffen in zo n composiet moeilijk van elkaar te scheiden. Wat gebeurt er dan met carbon frames die door hun baasje afgedankt zijn? Nu nog helemaal niks. Toch is ook hier op de langere termijn het antwoord recycling. Bedrijven als Giant, Trek en Specialized zijn er volop mee bezig. Het probleem: het materiaal van gerecyclde frames kan geen hoogwaardige toepassing meer krijgen en eindigt in kleine onderdelen van composietmateriaal, zoals bidonhouders en remgrepen. Ander probleem: er is in de wereld maar een handjevol bedrijven dat composietmateriaal kan omzetten in opnieuw bruikbare grondstoffen. En daardoor is recycling, vanwege de hoge logistieke kosten, weinig interessant. Of toch? Sommige experts claimen, dat er een energiewinst van 95% valt te behalen ten opzichte van het produceren van nieuwe koolstofvezels. Het carbon probleem is niet specifiek iets dat de fietsindustrie treft; zo wordt in de luchtvaart méér carbon gebruikt dan in alle sportindustrieën bij elkaar! En ook vliegtuigen hebben niet het eeuwige leven. Geen carbon meer kopen? Dat niet. Maar het kan geen kwaad om te bedenken, dat jouw vederlichte carbon karretje misschien wel langer op aarde is dan jij. Dus zorg er goed voor. een zwaardere uitvoering van het Elite frame kost maar eurootjes. Zwaarder dan 26 inch De in deze test gepresenteerde 29ers zijn niet voor iedereen weggelegd. Daar zijn ze gewoonweg te duur voor. Dat ligt minder aan de afmontage dan aan het frame; het maken van een carbon frame kost nou eenmaal meer dan het maken van een aluminium frame. Dat ligt deels aan de materiaalkosten, maar vooral aan de grote hoeveelheid handwerk die gaat zitten in de fabricage van composietframes. Echter, wie een zo licht mogelijke bike wil kan niet om carbon heen. Maar waarom zo licht mogelijk? Tja, voor de zondagse toertocht mag het natuurlijk best een onsje meer zijn. Maar wie altijd op kop wil rijden in wedstrijdverband of in gezelschap van z n fietsmaten sleept het liefst zo min mogelijk grammen mee. Want wat er niet op zit hoef je ook niet in beweging te brengen. Toch wegen de hier geteste 29ers meer dan vergelijkbare modellen met 26 inch wielen. Dat meergewicht wordt niet alleen door het grotere frame veroorzaakt, maar ook door de langere vork en de grotere wielen en banden. Met name die laatste twee zijn belangrijk: het is zaak, dat een wielset van een 29er zo licht mogelijk is! Immers, dat is de roterende massa. En omdat die bij 29er wielen hoger is dan bij 26er wielen, komen bikes met grote wielen minder snel op gang. Alle fietsen in het testsextet hebben tamelijk lichte wielen, wat voor een deel op het conto komt van de gebruikte lichtgewicht banden. Alleen de Focus springt er in negatieve zin uit. Oorzaak: het rela tieve overgewicht van de gemonteerde Fulcrum wielen. Giant en Trek gebruiken een andere methode om lichtere wielen te realiseren: kleinere rem schijven. Daar zijn wij geen voorstander van! Op het grote voorwiel van een 29er hoort, vooral als die in de bergen gebruikt gaat worden, simpel weg een grote, 180 millimeter remschijf. Remt beter en is veiliger. Een betere (en goedkope) gewichts besparing is te vinden in het weglaten van de binnen banden en die vervangen door een anti-lekvloeistof. De velgen en wielen van de Bulls Black Adder en de Trek Superfly zijn daar al helemaal klaar voor (tubeless ready). En voor wie daar sceptisch >> BIKE & TREKKING XX

3 T E S T Carbon 29er hardtails Hard rijden op een alu frame kan natuurlijk ook, maar de carbon knalbakken in deze test hebben vanwege hun lage gewicht toch een streepje voor. - Peter-Alexander van t Hof, testrijder BIKE & trekking over is: wielen met een sapje wegen niet alleen minder, maar rollen ook meetbaar lichter! Aangepaste verzetten We schreven het al in de vorige uitgave: een ander heikel punt is de aandrijving van 29ers. Vanwege de grotere wieldiameter leggen de wielen bij een gegeven kettingbladverhouding een grotere afstand af dan normale mountainbikewielen. Om de verhoudingen gelijk te krijgen met die van een 26er zouden de achter kransjes groter moeten zijn of de voor bladen kleiner. Of allebei. En in elk geval zou het lichtste verzet net zo licht moeten zijn als op een 26er. Nu hebben we slecht nieuws: op geen enkele 29er in deze test op de Trek na is het lichtste verzet net zo licht als op een 26er. Okay, de doelgroep voor de bikes in deze test is tamelijk sportief en je mag daarom verwachten dat de kopers wel weten hoe ze een mountainbike de sporen moeten geven. Dat de verzetten dus zwaarder zijn dan op een relaxte toer-mtb is dus logisch. Maar je kan het ook te gek maken, zoals Cube en Trek, die een 44-tands buitenblad monteren. Je moet toch écht van goeden huize komen wil je dát een beetje rond krijgen. Consequent in de visie dat de kopers van de racy Cube Elite stevige benen hebben is de Beierse fietsenbouwer overigens wel: achter vinden we een cassette. Ondanks dat in de racerij cranksets met maar twee voor bladen meer en meer gemeengoed worden, vinden we in dit testsextet meer triples dan doubles. Minder hip, iets zwaarder, maar die drie bladen aan de voorkant leveren wel een groter bereik op. Alleen op de Cannondale en de Giant is een dubbel gemonteerd. Fijne cockpits Een verbeterpunt dat we vorig voorjaar constateerden was de cockpit. Maar waren toen de meeste sturen nog te hoog en/of te smal, nu monteren vrijwel alle fabrikanten brede, vlakke sturen. Reden: hiermee laten de grote wielen >> Souplesse. Dankzij een speciale coating ( Kashima ) spreekt de dure Fox Float op de Cube Elite extra soepel aan. 2 Veilig. Bulls monteert een speciale head block lagerkap op het balhoofd, die voorkomt dat het stuur bij een val tegen de bovenbuis aan klapt. 3 Ruimte. Dankzij de asymmetrische liggende achtervork én een gebogen zitbuis biedt de Giant XTC volop ruimte aan dikke banden en is modder kansloos. 4 Groter is beter. Op vier van de zes testfietsen is de vernieuwde Racing Ralph van Schwalbe gemonteerd. Niet onterecht, want in 29 is deze all time classic veelzijdiger dan de 26 uitvoering. Gebrek aan grip? Komt nauwelijks voor, ondanks het snelle profiel. 5 Filter. De Cannondale haalt z n relatieve comfort het is en blijft een hardtail! uit de Synapse Active Vibration Elimination constructie (S.A.V.E.). Hierbij heeft de liggende achtervork in het middelste deel een vlakke dwarsdoorsnede, terwijl de staande achtervork buitengewoon dun, haast fragiel vormgegeven is. Dit zorgt ervoor dat de gehele achterkant een paar millimeter in verticale richting kan flexen. 6 Plat. Ook Focus heeft de vorm van de staande achtervork gemanipuleerd om comfort in te bouwen. En hoewel de achtertrein inderdaad over meer dan gemiddelde souplesse lijkt te beschikken, is het effect minder merkbaar dan bij de Cannondale. 7 Stijver. Giant (foto) en Trek zijn de enige die een 15 mm steekas monteren. In combinatie met de stijve wielen en dito balhoofdconstructie levert dat bij beide merken een strak sturende fiets op. 8 Brede verwarring. Alle testbikes, zoals hier de Giant XTC, hebben een breed, oversized lagerhuis met ingeperste lagers. Lekker stijf, maar dankzij de toepassing van verschillende lagerstandaarden wel ingewikkeld bij vervanging. We komen op de testfietsen BB30, BB92 en BB95 tegen. Snap jij het nog? O ja, check die onderbuis even. Dik! 9 Comfortabel. Ondanks de relatief grote diameter (Ø 31,6 mm) doet de Syntace RaceFlex zadelpen op de Cube Elite z n naam eer aan; de pen is dankzij de toepassing van speciale carbon vezels merkbaar comfortabeler dan een conventioneel exemplaar. 10 Degelijk. Trek monteert een stevige kunststof beschermplaat onder de onderbuis, tegen steenslag. Zo blijft het frame ook op de ruigste paden heel. 11 Topper. De Lefty op de Cannondale is ondanks de met 90 centimeter relatief beperkte veerweg fijnste vork in de test. Licht, gevoelig en loeistijf. En dat laatste is bij 29ers nog belangrijker dan bij 26ers! Nadeel bij kleine framematen: de vork bouwt nogal hoog. 12 Opgeruimd. Alle kabels, óók die van de achterrem, lopen bij de Focus Raven door het frame heen. Niet alleen mooi; de geïntegreerde kabelgoten maken ook het frame stijver. Let ook even op de positie van de rem, op de liggende achtervork. Hierdoor kan de staande achtervork dunner gemaakt worden, voor meer comfort.

4 Bulls Black Adder 29 De naam van deze fiets, Black Adder, is een beetje vreemd. Immers, dat is ook de naam van de hilarische Britse comedy waarin beroepsmalloot Rowan Atkinson in verschillende historische periodes de rol speelt van Edmund Blackadder. Maar zo feilbaar als deze Blackadder is, zo fout loos is de gelijk namige 29er van Bulls. Want deze Duitser zit erg goed in elkaar, zéker gezien de prijs. Natuurlijk, een complete XT groep, dan zit je al snel goed. Het wérkelijke onderscheid zit in de uitgekiende details. Zo lopen alle kabels ononderbroken via de bovenbuis naar achteren en vinden we onder de stuurnok een stopper die doordraaien van het stuur voorkomt. Daarmee blijft de bovenbuis tijdens een val deukvrij. Minder belangrijk, maar wel mooi, is de bij het frame passende matte lak van de voorvork. Het stijve frame heeft, tegen de trend in, een tamelijk lange liggende achtervork. Dat geeft veel druk op de voorkant; vlak voor een kuil snel even het voorwiel optrekken is geen sinecure. Meer een beide-wielen-op-de-grond-bike dus dan een gooi-en-smijtfiets. Groot voordeel van die lange achterkant: de Black Adder klimt als een malle. Hoe steiler hoe beter! En dankzij de compacte zit, de steile bal hoofdbuis hoek en het relatief smalle stuur (62 cm) is de fiets toch erg wend baar. Sterker, we zouden zelf een wat breder stuur monteren, voor iets meer rust en controle aan de voorkant. Maar dat is natuurlijk een kwestie van smaak. Tuningtip: Iets breder stuur. BIKE & trekking prijs/kwaliteit Prijs /52/57 cm carbon Vork Rock Shox Reba RLT 29 Dual Air (100 mm) Shimano XT Shimano XT (10-speed) Cassette Shimano XT (11-36) Shimano XT (180/160 mm) Trapas/crank Press-fit Shim. XT/Shim. XT (42/32/24) Stuur/-pen FSA SL-K/SL-K Zadel/-pen Fi zi:k Tundra/FSA SL-K (Ø 27,2 mm) Wielen Shimano WH-MT75 Banden (v/a) Schwalbe Racing Ralph Evo (2.25 ) 10,41 kg g 4,11 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 73º/71º Zit-/boven-/balhoofdbuis 470/595/115 mm 620/100 mm 60 mm 455 mm mm Prijs M/L/XL BallisTec Carbon Vork Lefty 29 PBR Solo Air (90 mm) Sram X7/Shimano XT Shimano XT (10-speed) Cassette Sram PG-1030 (11-36) Avid Elixir 9 (180/160 mm) Trapas/crank Sram BB30/Sram S1400 (39/26) Stuur/-pen C dale C2 Flat/C dale OPI (-15º) Zadel/-pen C dale Stage 2/C dale C2 (Ø 27,2 mm) Velgen/naven (v/a) SunRinglé EQ25/Lefty/Sram X9 Banden (v/a) Schwalbe Racing Ralph Evo (2.25 ) 10,12 kg g 4,14 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 73,5º/71º Zit-/boven-/balhoofdbuis 433/593/134 mm 680/100 mm 65 mm 444 mm mm Cannondale Flash Carbon 29er 3 Achtduizend euro moet je neertellen voor de Ultimate, het topmodel in de Flash 29 serie van Cannondale. De door ons gereden Flash Carbon 3 kost iets meer dan een derde van dat bedrag. Toch is het allesbehalve behelpen met deze goedkoopste Flash 29. Okay, het frame is gemaakt van iets minder hoogwaardige koolstofvezels en is daarmee een gram of honderd zwaarder dan het frame van de Flash Ultimate. Big deal, want dan nóg is het een van de lichtste frames in deze test. Bovendien heeft de Flash Carbon 3 dezelfde e uitgebalanceerde geometrie als het topmodel. Een echt speelse fiets is het niet, maar de bike is wel lekker wendbaar, zonder nerveus te zijn. En met volop controle in lastige afdalingen. De eenbenige Lefty voorvork speelt daarbij een en cruciale rol. Die is licht, gevoelig en vooral loeistijf, waardoor het voorwiel zich zeer precies laat plaatsen. Ook klimmen gaat de Flash met z n lichte wielen en lange bovenbuis erg goed af. Je kan het niet gek genoeg maken, het voorwiel blijft als kauwgum aan de ondergrond gekleefd. 29ers staan erom bekend dat ze comfortabeler zijn dan 26ers en de Flash is daarop geen uitzondering. Sterker nog; het is telkens weer verbazingwekkend hoé comfortabel deze bike is. Alsof de scherpe randjes eraf gehaald worden en fietsen makkelijker gaat! Die mix van kwaliteiten snelheid, wendbaarheid, tractie, comfort maakt van de Flash 29 een perfecte allrounder. Tuningtip: Niks meer aan doen! Cube Elite 29 Super HPC Het frame van de Cube Elite 29 is gelijk aan dat van de Cube Reaction 29 die we in de vorige uitgave getest hebben. Nou ja, bijna dan. Want de Elite is in tegenstelling tot de Reaction opgebouwd uit hoogmodulaire carbonvezels, waarmee met gelijkblijvende sterkte een lichter frame gemaakt kan worden. De (veel) hogere prijs van de Elite wordt dus niet alleen door de luxe afmontage gerechtvaardigd! Bijzonder detail is de raceflex-zadelpen van Syntace; dankzij een speciale constructie kan deze pen naar achteren flexen om oneffenheden op te vangen. Zien is geloven! Andere highlights zijn de lichte wielset van DT Swiss en de peperdure Fox Float voorvork met speciale Kashima coating op de vorkpoten. Dankzij dit gladde laagje spreekt de vork nog beter aan dan reguliere Fox vorken. Ook bijzonder: die vork heeft minder naloop dan gebruikelijk, om wendbaarheid van een 26 inch xc-mtb te benaderen. Om diezelfde reden is ook de achtertrein kort gehouden. Dat levert een speels karakter op, maar ook minder druk op de voorkant, ondanks de sportieve zit. In steile beklimmingen moet je daarom naar de punt van het zadel om het voorwiel aan de grond te houden. Then again, in vergelijking tot een 26er klimt deze grootwieler beslist beter. De Cube Elite 29 is vanwege z n felheid geen luie toerder. Geen probleem, want wie deze bike koopt, die wíl niet rustig toeren. Die wil volle bak vooruit! Tuningtip: Kleiner buitenblad monteren. Prijs /19/21/23 inch HPC Super Carbon Vork Fox Factory 32 Float 29 FIT RLC Kashima (100 mm) Derailleurs Sram XO Sram XO (10-speed) Cassette Sram XO (11-32) Formula R1 (180/160 mm) Trapas/crank Press-fit BB92/Sram XO Carbon (44/33/22) Stuur/-pen Syntace Duraflite Carbon/Syntace F109 Zadel/-pen Selle Italia X1/Syntace P6 Carbon Raceflex (Ø 31,6 mm) Wielen DT Swiss CSW MA 2.0 Banden (v/a) Schwalbe Rocket Ron/Racing Ralph (2.25 ) 10,25 kg kg 4,17 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 73º/70º Zit-/boven-/balhoofdbuis 420/585/95 mm 640/100 mm 65 mm 440 mm mm * Wielen, banden, cassette, remschijven en snelspanner (exclusief eventuele steekas voorwiel). BIKE & TREKKING XX

5 Ondanks hun wedstrijdpotentie is het natuurlijk ook heerlijk toeren met de vederlichte 29ers uit deze test.

6 Focus Raven 29r 2.0 Voor de gloednieuwe carbon Raven heeft dit Duitse merk z n huiswerk erg goed gedaan. Wow, wat een flitsend frame! De platte bovenbuis en de nóg plattere staande achtervork springen als eerste in het oog, maar wie de fiets beter bestudeert ziet nog veel meer mooie details. Zo lopen alle kabels dus ook die van de remmen geheel binnendoor naar achteren. Strak! Ook de bevestiging van de achterrem op de liggende achtervork is mooi en functioneel. Ondanks alle aandacht die de ontwerpers aan de detaillering hebben geschonken is het frame het zwaarste in deze testgroep. We praten over minimale verschillen, maar in de wereld van hoogwaardige koolstofcomposieten telt elke gram. Serieuzer is het (over)gewicht van de wielen. Wegen alle testbikes minder dan elf kilo, de Raven komt daar als gevolg van de zware wielset (zie specs) helaas boven. Jammer, maar voor wie geen grammenjager is, kan de Focus Raven 29r evenzogoed de juiste keuze zijn. Want zo opvallend als de looks zijn, zo onopvallend zijn in positieve zin! de rijeigenschappen, met dank aan de uitgebalanceerde geometrie. Sturen? Niet nerveus, niet traag, precies goed. Klimmen? Als een geit. Dalen? Als op rails. Kortom, qua rijden is de Focus Raven 29r een van onze favorieten. Het comfort valt wel wat tegen, ondanks de belofte die de platte achterbrug doet. Hier zou een dunnere zadelpen soelaas kunnen bieden. Tuningtip: Lichtere wielen. Prijs Maten 42/48/54 cm carbon Vork Rock Shox Reba RL (100 mm) Shimano XT Shimano XT (10-speed) Cassette Shimano XT (11-34) Avid Elixir 7 Carbon (180/160 mm) Trapas/crank Shimano XT (42/32/24) Stuur/-pen Concept EX Flat/Concept EX Zadel/-pen Prologo Nago Evo/Concept EX (Ø 31,6 mm) Wielen Fulcrum Red Power SL 29 Banden Banden Conti Race King 'Race Sport' (2.2 ) 11,17 kg g 4,59 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 74,3º/69,5º Zit-/boven-/balhoofdbuis 420/576/105 mm 640/100 mm 69 mm 447 mm mm Prijs Maten S/M/L/XL T-600 Carbon monocoque Vork FOX F29 RLC FIT Factory 15QR (tapered, 100 mm) Sram X9/X0 Cassette Sram PG1070 (12-36) Sram X7 (10-speed) Avid Elixir 1 (160/160 mm) Trapas/crank Press-fit GXP/Sram X9 (39/26) Stuur/-pen Giant Contact Flat/Giant Connect Zadel/-pen Fi zi:k Tundra 2/Giant Connect (Ø 30,9 mm) Velgen/naven Giant P-XC29-2/Giant Tracker Banden Schwalbe Racing Ralph Evo (2.1 ) 10,85 kg gram 4,32 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5º/71,5º Zit-/boven-/balhoofdbuis 438/595/105 mm 680/90 mm 64 mm 440 mm mm Giant XTC Composite 29er 0 Sinds z n introductie twee jaar terug zijn we fan van Giant XTC 29 en de liefde voor dit model is met de komst van de composietuitvoering alleen maar gegroeid. Ondanks dat Giant z n goedkoopste carbonsoort toepast, is deze XTC bijna een halve kilo lichter dan de aluminium uitvoering. En toch flink stijver, maar dat is niet moeilijk te bedenken als je de immense, licht asymmetrische onderbuis ziet! Ook opvallend is de eveneens ns asymmetrische liggende achtervork: daar zit aan de rechterkant een knik in, om ruimte te creëren voor derailleur en kettingbladen, zonder de ruimte voor de band te beperken. En dat is gelukt; in onze testfiets zat een 2.1 gemonteerd, maar een 2.3 zou prima passen. De geometrie van de carbon XTC is identiek aan die van de alu versie: steile stuurhoek, korte achtertrein, sportieve zit. Dat levert een wendbaar karretje op. Wat minder speels en los dan bijvoorbeeld orbeeld de Cube Elite of de Trek Superfly, maar zeker niet traag. Terwijl stabiliteit en controle erg goed zijn. Dankzij de stijve voorkant en de voorvork met steekas is het voorwiel ook in moeilijke situaties precies te plaatsen. Ook het brede stuur draagt hier z n steentje aan bij. Het comfort van de XTC verbaast ons. Vanwege de dikke onderbuis verwacht je namelijk een bokharde fiets, maar het tegendeel is waar. Hier zie je, dat de jarenlange ervaring die Giant met koolstofcomposieten heeft, z n vruchten afwerpt. Tuningtip: 180 mm remschijf vooraan. Trek Superfly BIKE & trekking rijeigenschappen Eind vorige eeuw, toen alle mtb-merken nog kinderfietsen maakten, was Gary Fisher al in de weer met grote wielen. In eerste instantie met weinig succes; de tijd was er nog niet rijp voor. Maar nu het met 29ers 'los' gaat kan Fisher Bikes, nu onder de naam Trek, bogen op vele jaren ervaring. Hun parade - paardje: de Superfly. We reden met de minst dure uitvoering. Behelpen? Zeker niet, want het frame is gelijk aan dat van de topmodellen. Niet het lichtste frame, wel stijf. De Superfly is een gestrekte fiets; lange bovenbuis, lange wielbasis, vlakke stuurhoek. Toch kost sturen geen moeite. Een kleine impuls is genoeg om dit karretje door de bocht te laten flitsen. Terwijl van nervositeit geen sprake is, ook niet als het ruig omlaag gaat. Dankzij de stijve balhoofdsectie en dito vork met steekas is dit fietsje haarscherp door de bocht te dirigeren. Ook omhoog kan ie met de besten mee. Efficiënt, met volop tractie. Kortom, deze Amerikaan is perfect in balans. Dat geldt voor de afmontage wat minder. Natuur lijk, voorin hangt een prima Fox en de lichte Avid remmen zijn erg goed. Maar we zien vooraan liever een 180 mm rem schijf. En op een 29er hoort geen 44-tands buiten blad. Fijn: velgen en banden zijn tubeless ready. Velg lintje erin, sapje erbij en je kan profi teren van de voor delen die binnenbandloos rijden biedt. Tuningtip: Grotere voorremschijf, kleiner buitenblad. Prijs ,5/17,5/19/21 inch OCLV Mountain Carbon Vork Fox Evon Series 32 Float 29 RL (tapered, 100 mm) Sram X7/X9 Sram X7 (10-speed) Cassette Shimano HG62 (11-36) Avid Elixir 7 (160/160 mm) Trapas/crank Press-fit BB95/Sram S1000 (44/33/22) Stuur/-pen Bontrager Race Lite/Bontr. Race X Lite Zadel/-pen Bontrager Evoke 2/Bontr. Rhythm Elite (Ø 27,2 mm) Wielen Bontrager Mustang (tubeless ready) Banden Bontrager 29-1 Expert (2.2 ) 10,45 kg g 4,25 kg Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5º/69,5º Zit-/boven-/balhoofdbuis 445/602/103 mm 680/100 mm 60 mm 445 mm mm * Wielen, banden, cassette, remschijven en snelspanner (exclusief eventuele steekas voorwiel). BIKE & TREKKING XX

7 T E S T Carbon 29er hardtails Of Gary Fisher er persoonlijk achter zit weet ik niet, maar de Trek Superfly is een van de meest uitgebalanceerde 29ers in deze test. Wát een heerlijke rijdersfiets. - Eric Schulte, testrijder BIKE & trekking Daar zijn 29ers in het algemeen en deze lichtgewicht knalbakkies in het bijzonder erg goed in: lekker jagen. zich beter door de bocht dirigeren en is er meer controle in lastige afdalingen. Hoe snel je een breder stuur gaat waarderen blijkt uit de reacties van de testrijders als ze op de Bulls Black Adder een rondje gereden hadden. In alle testformulieren wordt namelijk gerept over de te geringe breedte van het stuur. Terwijl het Bulls stuur met 62 centimeter toch heus niet smal is. Sterker: nog niet zo lang geleden was op xc-racers een stuurtje van 58 cm de norm! Maar wie gewend is aan sturen van 66, 68 of zelfs 70 centimeter, zoals op de andere testbikes, ervaart 62 centimeter als smal. Opvallend is, dat door toepassing van iets langere stuurpennen de zithouding op deze carbon knalbakken door de bank genomen sportiever en meer gestrekt is dan bij de (minder dure) aluminium 29ers die we in de vorige uitgave getest hebben (B&t #5 2011). Alle zes anders Alle zes testbikes hebben een carbon frame en grote wielen. Bovendien zijn ze alle zes licht tot zeer licht en bloedsnel. En toch rijden ze alle zes anders. Heel anders zelfs. Heeft dat met de nieuwigheid van het fenomeen twentyniner te maken, waardoor nog gezocht wordt naar de juiste bouw en geometrie? Misschien wel. Maar waarschijnlijker is, dat de rijeigenschappen van de testbikes bewust gecreëerd zijn, dat er door de makers vooraf weloverwogen keuzes zijn gemaakt. Voor maximale klimkwaliteiten. Voor optimale wendbaarheid. Voor een speels karakter. Of voor een mix van dat alles. De Bulls Black Adder is van het eerste een goed voorbeeld. Want vanwege z n eigenwijs lange liggende achtervork klimt deze fiets fenomenaal. Waar anderen afstappen blijf je op deze fiets in het zadel. En vanwege de relatief steile stuurhoek is ie lekker wendbaar. Alleen: speels is deze bike, vanwege de bovengemiddeld grote druk op de voorkant, bepaald niet te noemen. Een echte beide-wielen-op-de-grond-bike. Hetzelfde geldt, in mindere mate, voor de Cannondale. Ook een superieure klimmer, maar dezelfde druk op de voorkant die goede klimeigenschappen bewerkstelligt, maakt ook dat deze afgetrainde Amerikaan wat minder speels aanvoelt. Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich de Cube Elite. Losser dan deze Cube kan een 29er niet aanvoelen. Haast een 26er! Even een manual doen om een kuil te absorberen? Piece of cake. Cube realiseert dat gevoel niet alleen door de liggende achtervork flink kort te houden. De Duitsers hebben méér aangepast: de vorkkroon van hun custom Rock Shock Reba heeft minder naloop dan gebruikelijk. Overigens is Cube daarin niet uniek en ook niet de eerste: ook Trek past dit Gary Fisher trucje op een iets andere manier al een paar jaar toe. Toch voelt die Trek weer anders aan dan de Cube. Minder los, maar ook stabieler, beter in balans in steile beklimmingen. Ook bij de Focus en de Giant is blijkbaar gestreefd naar het realiseren van zo neutraal mogelijke rijeigenschappen. Want alhoewel de maten en hoeken van deze twee bikes van elkaar afwijken, lijken ze op elkaar in rijgevoel. Niet zulke strakke klimmers als de Bulls, geen gooi-en-smijtfietsen als de Cube, maar daar ergens tussenin, waarbij de Focus qua rijgevoel dichter bij de Cube zit dan de Giant. Conclusie De onvermijdelijke vraag in een fietstest is altijd: welke is de beste? Antwoord: dat hangt ervan af. In de eerste plaats van welke rijeigenschappen je prefereert. En dan speelt de prijs ook nog een rol. Wie zo veel mogelijk bike voor zo weinig mogelijk geld wil, kan niet om de Bulls heen. Of de Cube. Want alhoewel die duurder is dan de Bulls, staat de afmontage ook een trapje hoger. Daar kan de Focus niet aan tippen, maar met z n prachtige, rijk gedetailleerde frame is hij wel de koning van het bal. Een koning met wat overgewicht, dat wel. Van dit laatste heeft de Cannondale geen last. Deze afgetrainde atleet kent maar één snelheid en dat is de hoogste. De Giant en de Trek doen daar niet veel voor onder, maar halen hun schouders ook niet op voor een relaxed rondje toeren. Waarbij de Trek aldus ons gehele testteam nét een tikkie lekkerder aanvoelt, nét iets beter de optimale balans benadert. En daarmee is deze veelzijdige Amerikaan de BIKE & trekking Highlight van deze test. Another day at the office voor B&t testrijder Eric Schulte.