Bureaustudie niet-gesprongen explosieven gemaaluitbreiding Hoge Broekpolder Door Jan van Hal d.d
|
|
- Nina de clercq
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bureaustudie niet-gesprongen explosieven gemaaluitbreiding Hoge Broekpolder Door Jan van Hal d.d In het kader van het ABCDelflandprogramma is voor de Hoge Broekpolder een polderstudie uitgevoerd, waarin het watersysteem is doorgerekend. Hieruit bleek onder meer dat de afvoercapaciteit van het gemaal Hoge Broekpolder te klein was. Om die reden wordt de capaciteit van het gemaal Hoge Broekpolder vergroot. Bij deze gemaaluitbreiding zullen beperkt werkzaamheden in de grond plaatshebben. Het gaat hierbij om het aanleggen van een bodembeschermende voorziening en het aanbrengen van damwanden. Het gemaal Hoge Broekpolder is gelegen binnen een gebied waarin tijdens de Tweede Wereldoorlog diverse oorlogshandelingen hebben plaatsgehad. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de gevechtshandelingen op vliegveld Ypenburg. Dientengevolge bestaat er mogelijkheid dat binnen onze plangebieden achtergebleven explosieven achter zijn gebleven. Gegeven de geplande werkzaamheden dient dan ook meer duidelijkheid te worden verkregen over de kans om deze aan te treffen. Dit is dan ook de aanleiding van deze bureaustudie. Bij deze bureaustudie zijn diverse bronnen geraadpleegd. Het gaat hierbij om het standaardwerk Luchtgevaar: Luchtaanvallen op Nederland van A. Korthals Altes. Ook zijn diverse boeken en tijdschriften die handelen over de geschiedenis van Rijswijk hiervoor benut, alsmede een boek over Ypenburg tijdens de meidagen 1940 Omgeving Rijswijk gedurende de oorlog De mogelijke aanwezigheid van explosieven uit de WOII in de omgeving van Rijswijk zouden in grote lijnen drie mogelijke oorzaken kunnen hebben. Het gaat hierbij om: - De gevechtshandelingen op en nabij vliegveld Ypenburg in mei 1940; - De aanwezigheid van het hoofdkwartier van het Luftgaukommando Holland; - Luchtoorlogshandelingen, die samenhingen met de V-2-raketactiviteiten van de Duitsers in 1944 en Ook is de website geraadpleegd. Hier waren luchtfoto s van 19 september 1944 aanwezig, maar deze waren dermate onzuiver dat hieruit geen conclusies getrokken konden worden. De meidagen van 1940 Zoals bekend hebben er op en rond het vliegveld Ypenburg bij het uitbreken van de oorlog intensieve gevechtshandelingen plaatsgehad. Zowel door Duitsers als door de geallieerden is dit vliegveld zwaar gebombardeerd geweest (Korthals Altes, 1984). Rijswijk lag in de directe nabijheid en op haar grondgebied heeft in die dagen militaire activiteit plaatsgehad. Toen de oorlogsdreiging voor Nederland steeds dichterbij kwam, realiseerden zij zich dat het vliegveld Ypenburg een strategisch doel voor de Duitsers zou zijn. Verschillende maatregelen werden genomen om een inval aldaar te bestrijden. Met dit doel werden grenadiers, pantserwagens en mitrailleurgroepen ingezet (Van den Berge, 1991). Drie compagnieën grenadiers werden rond het veld geplaatst. Eén ervan werd bij de Hoornbrug gestationeerd en een tweede bij de Vliet tussen Delft en Den Haag (Brongers, 2004). Op dit traject is dus ook het huidige gemaal gelegen. Bij de invasie op 10 mei 1940 hadden de Duitsers het inderdaad ook op Ypenburg voorzien. Zij probeerden dit vliegveld in handen te krijgen om zodoende snel het regeringscentrum in handen te krijgen. Hiervoor werd het vliegveld gebombardeerd om de luchtverdediging uit te schakelen. Daarna zouden parachutisten vrij spel hebben. Deze opzet slaagde niet, want een deel van de luchtverdediging handhaafde zich en de Duitsers leden zware verliezen. De luchtdoelartillerie in onder meer de Hoge Broekpolder namen de Duitse vliegtuigen flink onder vuur (Brongers, 2004). De Duitsers dienden toen hun toestellen elders te laten landen, onder andere om en nabij de Rotterdamseweg (Brongers, 2004). De parachutisten moesten eveneens op andere plaatsen dan het vliegveld worden gedropt, zoals in de
2 Hoge Broekpolder, aan de overzijde van de Vliet nabij het Jaagpad en bij de autoweg tussen Delft en de vliegbasis (Brongers, 2004; Van den Berge, 1991; zie Bijlagen 1 en 2). Hier vonden dan ook gevechtshandelingen plaats, onder andere middels granaten en mitrailleurvuur afkomstig van de compagnie welke langs de Vliet aanwezig was (Brongers, 2004). Een groep parachutisten stuitte overigens ook bij het voormalige gemaal Hoge Broekpolder op enkele mitrailleurs (Van den Berge, 1991). Het betreft hier echter een gemaal welke op het noordelijke punt van het vliegveldterrein was gevestigd (zie Bijlage 3). De Duitsers wisten het vliegveld in handen te krijgen, maar nog dezelfde dag wisten de Nederlanders stukje bij beetje het vliegveld te heroveren. Hierna vonder ook gevechten plaats om boerderijen in onder meer het noordelijke deel van de Hoge Broekpolder (Brongers, 2004; zie Bijlage 3). Na de capitulatie van de Nederlanders bleek het gebied om en nabij Ypenburg niet alleen bezaaid te liggen met vliegtuigwrakken, parachutes en andere uitrustingsstukken (Van den Berge, 1991). Ook lagen her en der granaten en niet ontplofte bommen verspreid (Van den Berge, 1991). De opruiming werd heel voortvarend ter hand genomen. Desondanks konden ongelukken niet voorkomen worden. Op 24 mei 1940 vonden drie jongens uit Den Haag aan de Rotterdamseweg een handgranaat, waarmee ze gingen spelen (Van den Berge, 1991). Hierbij vond één van de kinderen de dood. In de nasleep van de capitulatie is het voorstelbaar dat munitie in watergangen gedumpt is. Dit is sowieso in de zwemgelegenheid De Put nabij Huis te Werve gebeurd (Van den Berge, 1991). Na die dagen is Ypenburg door de Duitsers gerepareerd. Uit angst voor Engelse aanvallen is deze echter niet veel meer gebruikt door de Duitsers (Gemeente Rijswijk, 2010). Op 2 oktober 1940 voerden de geallieerden nog wel een aanval uit hierop uit. Bij vergissing kwamen de brisantbommen echter neer nabij de kruising Kerklaan/Olmstraat in het centrum van Rijswijk (Van den Berge, 1991; Van den Berge, 1997). In 1943 dienden alle vliegvelden aan de kust te worden gesaboteerd om de Engelsen geen landingsmogelijkheden te geven (Gemeente Rijswijk, 2010). Hierna heeft het vliegveld nog kortstondig als lanceerplaats voor V1 s gediend (hierover later meer). Aanwezigheid hoofdkwartier Luftgaukommando Holland In januari 1941 werd op het landgoed Overvoorde het hoofdkwartier van het Luftgaukommando Holland ingericht (Van den Berge, 1991). Rond Overvoorde werden hiervoor bunkers aangelegd en mijnen gelegd (zie Bijlage 4). Ook werden er in de wijde omtrek van het landgoed door de Duitsers ook anti-tankversperringen aangebracht. Op 21 april 1944 vond er een luchtaanval op Overvoorde plaats. Dit werd opgetekend door de heer Hoedt, die toen woonachtig was op het internaat van de Kruisvaarders van Sint Jan (Hoedt, 1995; voor locatie internaat zie Bijlage 5). Hierbij werden trossen MG-kogels en bommen ingezet. Ook de directe omgeving van het internaat had hiervan te lijden (Hoedt, 1995). Later werd Overvoorde in verband gebracht met de V2-plaag. Hierover nu meer. Luchtoorlogshandelingen 1944 en 1945: het V2-gevaar Vanaf september 1944 zetten de Duitsers een nieuw wapen in de strijd met de geallieerden: de langeafstandsraket (Korthals Altes, 1984). Deze is de geschiedenis ingegaan als de Vergeltungswaffe- 2 ofwel de V-2. Het doel van deze raketten was om zoveel mogelijk schade te veroorzaken op Engelse bodem en in het reeds bevrijde België. De voor dit doel gunstige ligging van ons land zorgde ervoor dat vanuit diverse plaatsen in dit land lanceringen plaatshadden. De omgeving van Den Haag, en dan in het bijzonder het Haagse Bos en Wassenaar, had hierbij een uitermate belangrijke functie. Ook in Rijswijk was er van 23 oktober tot 27 oktober 1944 een lanceerplaats ingericht, namelijk in het Rijswijkse Bos op de oprijlaan van het Huis ter Nieuburch ook wel bekend als De Naald (Van den Berge, 1991; zie Bijlage 5). Een reactie van de RAF kon niet uitblijven. De energie werd niet alleen gericht op de lanceerplaatsen, maar ook interdictie werd toegepast. Dit hield in dat men zich niet alleen bezig hield met de V-wapenbestrijding, maar ook met een algemeen doel: ontzegging van de vijand van alle verbindingen door bezet gebied, over de weg, per rail of over het water (Korthals Altes, 1984). Afgezien van het bombardement van Bezuidenhout werden hierbij slechts jagers en jachtbommenwerpers ingezet.
3 De aanwezigheid van genoemde lanceerplaats trok de aandacht van de Engelsen. Daar de Engelsen ten onrechte vermoedden dat er nabij Te Werve en Overvoorde eveneens lanceerplaatsen waren, hadden zij het hier ook op voorzien. Ook genoemde interdictie vond plaats. Op basis van de geraadpleegde literatuur kan een lijst van gebeurtenissen worden samengesteld: - 2 oktober 1944: Aanslag op spoorlijn Rotterdam-Den Haag ter hoogte van t Haantje (Van der Berge, 1997); - 6 oktober 1944: Aanslag op spoorlijn Rotterdam-Den Haag (Van der Berge, 1997); - 27 oktober 1944: Zware Engelse aanval op het internaat met doden en gewonden tot gevolg. Bommen waren bedoeld voor de landingsbaan in het Rijswijkse Bos (Hoedt, 1995). Hierna werd deze lanceerplaats buiten gebruik genomen uit angst voor Engelse aanvallen op het hoofdkwartier van het Luftgaukommando; - 26 november 1944: Engelse aanval met MG-vuur en bommen op de V2-startbaan in het Rijswijkse bos. Deze was toen overigens al verlaten (Hoedt, 1995); - 29 november 1944: Twee zware Engelse aanvallen met MG-vuur op het internaat van de Kruisvaarders van Sint Jan aan de Vredenburchweg (hierna: het internaat). Er werd 13 en 20 mm geschut gebruikt (Hoedt, 1995); - 30 november 1944: Engelse aanval met enorm MG-vuur op het internaat (Hoedt, 1995); - 4 december 1944: Engelse aanval met MG-vuur op het internaat (Hoedt, 1995); - 11 december 1944: Engelse aanval, waarbij boven het internaat kogels in de richting van Huis te Werve werden afgeschoten. Op 600 m afstand vielen drie bommen. Vijf huizen waren zwaar beschadigd en vier doden waren te betreuren. Deze vergissing hield verband met de aanval op het Staatsspoorwegenstation in Den Haag. Hier werd vloeibare zuurstof voor V2 s overgepompt (Hoedt, 1995; Van den Berge, 1991; Van der Berge, 1997); - 28 december 1944: Zware Engelse aanval op het internaat. Er werden 14 bommen uitgeworpen, waarvan vier op het internaatterrein en de rest daaromheen (Hoedt, 1995); - 14 februari 1945: Het internaatterrein werd wederom getroffen door bommen. Twee naast de laan en twee naast de druivenkassen (Hoedt, 1995); - 21 februari 1945: Bom in tuin villa Welgelegen Julialaantje (Van den Berge, 1991); - 24 februari 1945: Overal in Rijswijk komen scherven van de luchtafweer naar beneden (Steinbuch, 1945). In maart 1945 werd Ypenburg nog ingericht als lanceerplaats voor de voorloper van de V2 s, te weten de V1. Na enkele lanceringen werd hier door de Engelsen adequaat op gereageerd (Korthals Altes, 1984): - 20 maart 1945: Vier bomaanvallen op Ypenburg (Steinbruch, 1995; Hoedt, 1995); - 23 maart 1945: Drie zware bomaanvallen en MG-vuur op Ypenburg. Hoewel het internaat hier relatief ver vandaan lag, werd gesteld dat aldaar de kogels langs de aldaar gevestigde dagboekschrijver floten (Steinbruch, 1995; Hoedt, 1995). Het lanceren van V1 s en V2 s wilde ook nog wel eens misgaan. Het betrof hier immers een nieuwe technologie, die door de Duitsers in allerijl werd toegepast in een wanhopige poging de oorlog alsnog te winnen. Ook Rijswijks grondgebied bleef hier niet van gevrijwaard: - 27 oktober 1944: Een V2 stortte neer nabij de gebouwen van het internaat van de Kruisvaarders van Sint Jan aan de Vredenburchweg. Doden en gewonden waren te betreuren. Hierna werd deze lanceerplaats door de Duitsers verlaten; - 3 maart 1945: Een V1 stortte neer op land behorend bij de Hoeve Elsenburg nabij de Kleiweg. Op zichzelf staande incidenten: Gedurende deze jaren hebben nog enige incidenten voorgedaan welke geen direct verband hielden met eerder genoemde handelingen. Te denken valt aan:
4 - 2 september 1944: De oosteroprit hulphoornbrug door de Duitsers tot ontploffing gebracht (Steinbruch, 1995); - 5 september 1944: Bij Hoornbrug menigte beschoten door Duiters en met handgranaten bekogeld (Steinbruch, 1995); - 26 september 1944: Amerikaanse bommenwerper stort neer vlakbij de boerderij Op Hoop van Zegen gelegen aan de Kleiweg 51 (Van den Berge, 1991); - 28 maart 1945: Op de Van Vredenburghweg is oefenmunitie in het water gegooid (Steinbruch, 1995); - 13 april 1945: De westeroprit van de hulphoornbrug werd door de Duitsers tot ontploffing gebracht (Steinbruch, 1995). Conclusies en aanbevelingen Uit voorgaande komt naar voren dat het Rijswijkse grondgebied vooral van de Duitse inval in mei 1940 en de Engelse bombardementen en beschietingen ten gevolge van de Duitse V2-activiteiten te lijden heeft gehad. De bombardementen om de V2 en V1-dreiging te neutraliseren kunnen niet bepaald als accuraat gekenschetst worden. Het feit dat het internaat te lijden heeft gehad van brisantbommen en MG-vuur, dat bestemd was voor locaties welke honderden meters, en zelfs een keer kilometers, verder lagen, onderstreept dit. Desondanks lagen de (veronderstelde) V2-doelen relatief ver van de gemaallocatie. Dit verkleint de kans op het aantreffen van projectielen. Het onschadelijk maken van de V1- lanceerplaats op Ypenburg door de Engelsen zou wellicht wel een mogelijke bron voor explosieven kunnen zijn. De route van de bombardementsvluchten kon niet uit de literatuur worden opgemaakt. De bombardementen zouden mogelijk tot vuurgevechten tussen vliegtuigen en luchtafweer hebben geleid. Indien deze het luchtruim boven de Hoge Broekpolder heeft vervolgd zou dit een mogelijke bron van explosieven kunnen zijn. Wanneer gekeken wordt naar het plangebied van het uit te breiden gemaal Hoge Broekpolder dan kan worden geconcludeerd dat vooral de meidagen 1940 verdacht zijn. Zoals gezegd was er een compagnie grenadiers op de naastgelegen Delftweg actief. Deze schoten op vliegtuigen en op de parachutisten, die in de Hoge Broekpolder gedropt werden. Dit leidde tot gevechten. En dit leidt tot de kans op het aantreffen van explosieven. Na die tijd is het gebied weliswaar geruimd en daarna hebben er diverse nieuwe ontwikkelingen plaatsgehad zoals het aanleggen van een golfterrein. Dit verkleint de kans, maar desondanks zou het wellicht raadzaam zijn om zekerheidshalve nader onderzoek te laten verrichten door een gespecialiseerd bureau. Wellicht zou dit gecombineerd kunnen worden met het uit te voeren bodemonderzoek. Ook zou bij de exploitant van de golfbaan kunnen worden nagegaan hoe er met deze problematiek is omgegaan. Tot slot moet ook worden benadrukt dat bominslagen ook een bron van bodemverontreiniging vormen. Literatuur: Berge, M.J. van den (red.) (1991), Om nooit te vergeten: Rijswijk in de Tweede Wereldoorlog. In: Rijswijkse historische reeks, deel 6/7. Berge, M.J. van den (red.) (1997), Geschiedenis van Rijswijk. Rijswijk: Gemeentearchief Rijswijk. Brongers, E.H. (2004), De slag om de residentie. Soesterberg: Aspekt. Hoedt, M.W. (1995). Oorlogsgebeurtenissen bij de Kruisvaarders van Sint Jan te Rijswijk. In: Rijswijkse historische reeks, deel 6/7. Gemeente Rijswijk (2010) te vinden op de website wijk/vliegveld_ypenburg Korthals Altes, A., Luchtgevaar: Luchtaanvallen op Nederland Amsterdam: Sijthoff (1984).
5 Steinbruch, R.T. (1995), Het oorlogsdagboek van Rob Steinbruch. In: Historische Vereniging Rijswijk Jaarboek V2Platform (2010) te vinden op de website WatWasWaar (2010) te vinden op de website
6 Bijlage 1: Landingsplaatsen Duitse vliegtuigen en parachutisten gedurende de meidagen 1940 Bron: Brongers (2004)
7 Bijlage 2: Duitse luchtfoto van de luchtlandingen op 10 mei De witte stippen zijn parachutisten Bron: Brongers (2004)
8 Bijlage 3: Ypenburg en omgeving tijdens de meidagen van 1940 Bron: Brongers (2004)
9 Bijlage 4: Bunkercomplex op landgoed Overvoorde Bron: Van den Berge (1991)
10 Bijlage 5: Plattegrond lanceer-, inslag- en bombardementsplaatsen van V2-raketten Bron: V2Platform (2010)
2. QUICKSCAN AANWEZIGHEID CE N Algemene informatie CE n in de bodem
2. QUICKSCAN AANWEZIGHEID CE N 2.1. Algemene informatie CE n in de bodem Ten behoeve van de voorgenomen werkzaamheden zullen er grondroerende werkzaamheden verricht worden. Bij het roeren van de ondergrond
Nadere informatieOverzichtskaart onderzoeksgebied Overzicht EODD vondsten in de omgeving van het onderzoeksgebied. T&A Survey BV 0211GPR2431 1
Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding en onderzoeksdoel... 2 2.1 Algemeen... 3 2.2 Onderzoeksgebied... 3 2.3 Literatuur- en archiefonderzoek... 3 2.4 Historisch overzicht... 3 2.4.1 Historisch overzicht onderzoeksgebied...
Nadere informatieDORST IN DE OORLOGSJAREN.
DORST IN DE OORLOGSJAREN. De aanwezigheid van vliegveld Gilze-Rijen heeft voor de bewoners van Dorst de hele oorlog door steeds grote ongemakken en vele gevaren opgeleverd. Praktisch de hele oorlog waren
Nadere informatieLUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER
LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER RAALTE LUCHTVERKEER Luchtverkeer (vliegtuigcrashes & bombardementen) Inleiding Vliegtuigen werden zowel door de Duitse bezetters
Nadere informatieBijlage 14 Quickscan naar de mogelijke aanwezigheid van Concentrionele Explosieven land de N235 en N247
Bijlage 14 Quickscan naar de mogelijke aanwezigheid van Concentrionele Explosieven land de N235 en N247 Spitsbusbaan N235-2016 713 Quickscan naar de mogelijke aanwezigheid van Conventionele Explosieven
Nadere informatieProjectnummer: 1211GPR2855.1
Quickscan naar de mogelijke aanwezigheid van Conventionele Explosieven ten behoeve van een te realiseren hoge druk gasleiding van Donkerbroek naar Ureterp Deeltracé 1 Projectnummer: 1211GPR2855.1 In opdracht
Nadere informatieDIE VIJF DAGEN IN MEI
DIE VIJF DAGEN IN MEI 1940 Op initiatief van Martin Lagestee maakte Lagestee Film BV in samenwerking met acht regionale omroepen en in coproductie met NTR en VPRO vijf documentaires met als onderwerp de
Nadere informatieLijst van bijlagen... 2. 5 Betrouwbaarheid... 11
Inhoudsopgave Lijst van bijlagen... 2 1 Inleiding en onderzoeksdoel... 3 2 Probleeminventarisatie...4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Onderzoekslocatie... 4 2.3 Literatuur- en archiefonderzoek... 4 2.4 Historisch
Nadere informatieChr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog
Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in
Nadere informatieNaam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem
Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem A Bridge too Far is een film over de meest tragische blunder van de Tweede Wereldoorlog en vertelt heel precies over een groot plan. Dat plan kostte meer Geallieerden
Nadere informatieHieronder is uiteengezet wat de meest relevante feiten zijn voor het onderzoeksgebied wat betreft de mogelijke aanwezigheid van CE.
Briefrapportage Saricon bv Aan: Havenbedrijf Rotterdam N.V. Van: Saricon: E.R. Beute, M. van Riel, MA, Datum : 27 augustus 2015 Betreft:, Theemswegtracé Rotterdam Inleiding Sinds 2012 werkt Saricon in
Nadere informatieSAMENVATTING PROJECTLEIDER SAMENVATTING PROJECTLEIDER. Datum: Klik of tik om tekst in te voeren. J. Kraeima (projectleider)
Datum: 23-12-2016 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: Klik of tik om tekst in te voeren. J. Kraeima (projectleider) Gemeente Overbetuwe PLS Spoorkruisingen Elst Noord Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek op
Nadere informatieTracébesluit. N50 Ens-Emmeloord. Conventionele Explosieven (CE n) Datum 20 maart 2014
Tracébesluit N50 Ens-Emmeloord Conventionele Explosieven (CE n) Datum Status definitief Colofon Referentienummer RW1929-28/14-005-909 Uitgegeven door Rijkswaterstaat Midden-Nederland Informatie Telefoon
Nadere informatieDaags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot,
23g2.. passeerden vanmiddag veel bommenwerpers en jagers in oostelijke richting. Vanavond naar Simonse geweest. Toen ik terug naar huis ging en nog maar juist de poort uit was, hoorde ik opeens iets, alsof
Nadere informatieLijst van bijlagen... 2. 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Projectdoel... 3 1.3 Onderzoeksgebied... 4
Inhoudsopgave Lijst van bijlagen... 2 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Projectdoel... 3 1.3 Onderzoeksgebied... 4 2 Inventarisatie van het bronnenmateriaal... 5 2.1 Literatuurstudie... 5 2.2 Gemeentearchief...
Nadere informatiePROJECTLEIDERSSAMENVATTING NIET-GESPRONGEN EXPLOSIEVEN. Datum: 22 november dhr. H. de Baaij. dhr. F.G.J. Barink
Datum: 22 november 2017 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: EU17-193 dhr. H. de Baaij dhr. F.G.J. Barink PLS-NGE Martinuskerk Nijmeegsestraat, Gendt Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek van 7 november j.l.,
Nadere informatieRapportage van het historisch vooronderzoek naar de aanwezigheid van conventionele explosieven ten behoeve van het project RijnlandRoute
Rapportage van het historisch vooronderzoek naar de aanwezigheid van conventionele explosieven ten behoeve van het project RijnlandRoute Projectnummer: 0710GPR2086.1 In opdracht van: Provincie Zuid-Holland
Nadere informatieProbleeminventarisatie Conventionele Explosieven Cyclamenweg Bleiswijk
Probleeminventarisatie Conventionele Explosieven Cyclamenweg Bleiswijk documentcode: aantal pagina's: 10S062-PI-01 18 pag. (incl. bijlagen) Documenthistorie: Omschrijving Datum Definitief 16 augustus 2010
Nadere informatieFiguur 1. Projectgebied, kadastraal bekend als gemeente Elst, sectie K, nummers 1493, 1742, 6859, 6861 en 6863
SAMENVATTING PROJECTLEIDER Datum: 17-04-2017 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: 17bes00489 Chantal Akkermans Frederik Stouten PLS Prinses Irenestraat te Elst Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek op 27 maart
Nadere informatieHet bombardement op Delft in
Het bombardement op Delft in 1941 1 Hoofddoel van het bombardement bevond zich in het Westelijk deel van Delft 2 Luchtfoto Delft 1923 3 Luchtfoto Delft 1929 4 Luchtfoto Delft 1948 5 Poortgebouw Kogelgieterij
Nadere informatieLancaster ED470. Wie, wat, waar en hoe?
Lancaster ED470 Wie, wat, waar en hoe? Hier is het toestel neer gekomen en ontploft. Een groot gat kwam in de grond. Wat gaan we doen? Het verhaal Vliegtuigcrash. 23 september 1944 De vliegbasis Skellingthorpe
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. KB-0125-a-16-1-b
Bijlage VMBO-KB 2016 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB KB-0125-a-16-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een Nederlandse munt (voor- en achterzijde): Op de munt links staat: Willem
Nadere informatiePROJECTLEIDERSSAMENVATTING NIET-GESPRONGEN EXPLOSIEVEN. Datum: 28 oktober dhr. J. Bongers. dhr. F.G.J. Barink. PLS-NGE Europaplein Zuid
Datum: 28 oktober 2016 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: 2016-BB-68 dhr. J. Bongers dhr. F.G.J. Barink PLS-NGE Europaplein Zuid Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek op 18 oktober j.l. naar de mogelijke aanwezigheid
Nadere informatieVandaag is het 4 mei Tweeënzeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog. We herdenken nog steeds de mensen die in de oorlog omkwamen.
Vandaag is het 4 mei 2017. Tweeënzeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog. We herdenken nog steeds de mensen die in de oorlog omkwamen. Maurice Vanderfeesten is een van hen. Zijn nieuwsgierigheid
Nadere informatiePadvinders in de meidagen van 1940
Padvinders in de meidagen van 1940 Anders dan nu waren in de vooroorlogse jaren de winters veelal echte winters met perioden met sneeuw en ijs. Het kampeerseizoen eindigde meestal eind september begin
Nadere informatieFotopresentatie bij lesmateriaal Herdenking 2019 Operatie Market Garden in Oss voor groep 6, 7 en 8
Fotopresentatie bij lesmateriaal Herdenking 2019 Operatie Market Garden in Oss voor groep 6, 7 en 8 FOTO 1. 17 SEPTEMBER 1944: OPERATIE MARKET GARDEN IS BEGONNEN. ER KOMEN VEEL VLIEGTUIGEN OVER OSS, DIE
Nadere informatiePLS-NGE. Aanwezigheid NGE binnen projectgebied Erftransformatie Zandvoort 31 Gendt. Inleiding
PLS-NGE Datum: 6 juli 2015 Kenmerk: 2015-10-83-BR-01 Aan: Mw. E. Luggenhorst Projectbureau Herstructurering glastuinbouw Huissen-Angeren Van: F.G.J. Barink (BeoBOM) Betreft: Aanwezigheid NGE binnen projectgebied
Nadere informatieRapport van Vooronderzoek
Koninklijke Landmacht Aan Ter attentie van Locatie Werkorder EOD Datum Behandeld door Dienst Vastgoed Defensie Directie West Dhr. ing. G.J. Oosterhuis Maritiem Vliegkamp de Kooy 20091534 18 februari 2010
Nadere informatieQuickscan Conventionele Explosieven. OWN A15 aansluiting Huissen Bemmel N839. Onderzoekslocatie anno 1944 (bron:
Quickscan Conventionele Explosieven OWN A15 aansluiting Huissen Bemmel N839 Onderzoekslocatie anno 1944 (bron: www.topotijdreis.nl) ONDERDEEL VAN ORTAGEO GROEP WWW.ORTAGEO.NL ExploVision B.V. info@explovision.nl
Nadere informatieHistorisch Vooronderzoek
Historisch Vooronderzoek Gilze en Rijen Hultens End Opsporen Conventionele Explosieven Riel Explosive Advice & Services Europe B.V. Alphenseweg 4a, 5133 NE Riel, Nederland Postbus 21, 5133 ZG Riel, Nederland
Nadere informatiePagina 2 van 32 12S041-VO-01
Foto omslag: De Afdeling Delft in stelling met een Oerlikon-vuurmond 2 tl. nr. 1. In het onderzoeksgebied stonden drie stukken opgesteld (bron: C.A. de Bruijn en A.C. Verschoor, Gedenkboek voor de vrijwillige
Nadere informatieWerkblad: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. 1
Achtergrond informatie voor docenten. D- Day betekend de eerste dag van een grote militaire operatie. In de Tweede Wereldoorlog viel dat op 6 juni 1944. Maar de inval van de Amerikanen in Afghanistan was
Nadere informatiePLS Ceintuurbaan / Nieuwe Aamsestraat te Elst t.b.v. bouw appartementen
SAMENVATTING PROJECTLEIDER Datum: 9-4-2017 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: 17bes00457 GEM Westeraam Gemeente Overbetuwe PLS Ceintuurbaan / Nieuwe Aamsestraat te Elst t.b.v. bouw appartementen Inleiding Naar
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag
Nadere informatieDaarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in 1940-1945 voor het vaderland gevallenen.
ENKELE BESPIEGELINGEN BIJ HET OORLOGSMONUMENT TE WASSENAAR Op 4 mei vindt in ons land de nationale dodenherdenking plaats: Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen burgers en militairen
Nadere informatiePRESENTATIE RISICOKAART ALBLASSERDAM
PRESENTATIE RISICOKAART ALBLASSERDAM INHOUD Historisch Vooronderzoek Noodzaak Zuurstoffabriek De Alblas De Risocokaart Voor- en nadelen Hoe te werken met de risicokaart Vervolgstappen Financiën Vragen
Nadere informatieDe Bayesiaanse methode toegepast op de Buiksloterham
De Bayesiaanse methode toegepast op de Buiksloterham Berekening van het verdacht gebied vanwege een bombardement op 25 juli 1943 in Amsterdam (afworp 1943-07-25A) Roel Gremmen Eric Cator Ira Helsloot Marijn
Nadere informatiegroetjes Thijs Bezoek kasteeltje Geijsteren.
Bezoek kasteeltje Geijsteren. 7 Juni bezocht groep 6 het kasteeltje in Geijsteren. Cynthia Siefers heeft de kinderen rondgeleid. Ze heeft een boek geschreven: een trots kasteel. Ze heeft verteld wat er
Nadere informatieSaricon bv Safety & Risk Consultancy
Probleeminventarisatie Conventionele Explosieven Pascalkwartier te Rotterdam documentcode: aantal pagina's: 72259-VO-01 18 incl. bijlagen Documenthistorie: Omschrijving Datum Definitief 23 mei 2006 Herzien
Nadere informatieWie schoot op 10 mei 1940 dat ene Duitse vliegtuig neer?
Wie schoot op 10 mei 1940 dat ene Duitse vliegtuig neer? Op vrijdag 12 april 2013 verscheen het aprilnummer van Checkpoint. Maandblad voor veteranen 1 van het Veteraneninstituut. Het blad schreef dat wijlen
Nadere informatieQuickscan Conventionele Explosieven. Arnhemseweg (Zevenaar) Onderzoekslocatie anno 1944 (bron:
Quickscan Conventionele Explosieven Arnhemseweg (Zevenaar) Onderzoekslocatie anno 1944 (bron: www.topotijdreis.nl) ONDERDEEL VAN ORTAGEO GROEP WWW.ORTAGEO.NL ExploVision B.V. info@explovision.nl www.explovision.nl
Nadere informatieWERKBOEK. Lest we Forget
1 WERKBOEK Lest we Forget 2 Lest we Forget Dit is een uitgave van de stichting Aircraft Recovery Groep 1940-1945 Contact: Secretaris Stichting A.R.G. 1940-1945, Dorpsstraat 204H, 1566 AT Assendelft. Website:
Nadere informatieLEMELERVELD TIJDENS WO2
LEMELERVELD TIJDENS WO2 ROUTE 4,5 km Ontdek tijdens deze route hoe Lemelerveld de tweede wereldoorlog beleefde. Werkgroep Doc. '39-'45 van de Historische Kring Dalfsen. 20 17 Lemelerveld tijdens WO2 4
Nadere informatieMijn mond zat vol aarde
Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatiePROJECTLEIDERSSAMENVATTING NIET-GESPRONGEN EXPLOSIEVEN. Datum: 28 juli dhr. T. Meulendijks. dhr. F.G.J. Barink. PLS-NGE Hegsestraat 11, Gendt
Datum: 28 juli 2017 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: 2017-BB-78-01 dhr. T. Meulendijks dhr. F.G.J. Barink PLS-NGE Hegsestraat 11, Gendt Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek op 14 juli j.l. met betrekking
Nadere informatieVooronderzoek. Barneveld-Noord Station. Opsporen Conventionele Explosieven
Vooronderzoek Barneveld-Noord Station Opsporen Conventionele Explosieven Vooronderzoek Barneveld-Noord Station Projectnummer : 71099 Locatie Opdracht Opdrachtgever : Barneveld-Noord Station : Vooronderzoek
Nadere informatieInventarisatie Niet Gesprongen Conventionele Explosieven
Inventarisatie Niet Gesprongen Conventionele Explosieven Datum : 14 november 2014 Projectnaam : Spooruitbreiding Utrecht Centraal Leische Rijn Projectnummer : GJZ-B-227105.01.01 Steller : Herman Punte
Nadere informatieLICHTERVELDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
LICHTERVELDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog LI_07 Er is veel volk op de dorpsplaats samengekomen en overal hangen vlaggen. Niemand is aan het werken. Het is waarschijnlijk zondag, en mooi
Nadere informatieHerdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal
Herdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Vandaag is het precies 70 jaar geleden dat ons land werd bevrijd. Generaties Nederlanders zijn opgegroeid in een
Nadere informatieHet regiment Rhenen. H.C.Boelhouwer
OUD RHENEN - vierentwintigste jaargang - mei 2005 - no. 2 - blz. 26 Het regiment Rhenen H.C.Boelhouwer Verantwoording De auteur bezocht het Instituut voor Militaire Geschiedenis Koninklijke Landmacht te
Nadere informatieVooronderzoek. Opsporen Conventionele Explosieven. Hilversum Monnikenberg
Vooronderzoek Hilversum Monnikenberg Figuur 1: Uitsnede overzichtskaart: verdedigingslinie om Hilversum (bron: PAT, 457). Opsporen Conventionele Explosieven Riel Explosive Advice & Services Europe B.V.
Nadere informatiePROJECTLEIDERSSAMENVATTING NIET-GESPRONGEN EXPLOSIEVEN. Datum: 21 juli dhr. T. Meulendijks. dhr. F.G.J. Barink
Datum: 21 juli 2017 Kenmerk: Aan: Van: Betreft: 2017-BB-76-01 dhr. T. Meulendijks dhr. F.G.J. Barink PLS-NGE Karbrugsevoetpad 4, Huissen Inleiding Naar aanleiding van uw verzoek op 10 juli j.l. met betrekking
Nadere informatieAirborne Museum Hartenstein
Airborne Museum Hartenstein Opdrachten VMBO Welkom in het Airborne Museum! De villa is het voormalige hoofdkwartier van de Britten en stond in september 1944 midden op het slagveld. In het Museum is van
Nadere informatieDeel 1. De eerste oorlogsdagen
Deel 1 De eerste oorlogsdagen Vrijdag 10 mei 1940, heel vroeg in de ochtend Luchtaanval Chris wordt wakker van harde dreunen en zwaar gebrom. Vliegtuigen, weet hij meteen. Zware vliegtuigen, bommenwerpers!
Nadere informatieOriginele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts'
Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts' In de conflicten voor de Eerste Wereldoorlog speelden paarden een belangrijke rol. De cavalerie was tot dan het speerpunt van de legers. Maar vanaf 1914
Nadere informatieWereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich
Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich => Na El Alamein, Stalingrad en Midway werden de Asmogendheden (Duitsland,
Nadere informatieBIJLAGE VII EXPLOSIEVENONDERZOEK
BIJLAGE VII EXPLOSIEVENONDERZOEK Witteveen+Bos, bijlage VII behorende bij rapport RIS432-13/14-021.124 d.d. 10 november 2014 Witteveen+Bos, bijlage VII behorende bij rapport RIS432-13/14-021.124 d.d. 10
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog
Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting door Cas 1253 woorden 2 april 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding. Waarom ik voor dit onderwerp heb gekozen. Ik heb voor dit
Nadere informatieTIJDLIJN WOII
1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 TIJDLIJN WOII 1939 1 SEPTEMBER (begin van de Tweede Wereldoorlog) Nazi-Duitsland valt Polen binnen Er wordt een straatverbod voor Duitse Joden ingevoerd Hitler voert
Nadere informatieINGELMUNSTER TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
INGELMUNSTER TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat de gemeente in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat. De volgende dag al moeten de dienstplichtigen
Nadere informatieGeschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN
Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b
Bijlage VMBO-KB 2008 2 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje 800045-2-736b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Reclame voor fietsrijlessen voor vrouwen (1896). bron 2 Op de
Nadere informatieB1 Hoofddorp pagina 1
B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.
Nadere informatieRUMBEKE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
RUMBEKE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog RUM_02 Koetsen en karren over de kasseien van de vooroorlogse Rumbeeksesteenweg. De straat loopt recht op de mooie, fiere kerktoren. 31 juli 1914:
Nadere informatieGemeente De Wolden (DR) Postbus AA ZUIDWOLDE.
>Retouradre5: EODD - Sm Scheickkazerne - Postbus 109, 3769 ZJ SOESTERBERG. Gemeente De Wolden (DR) Postbus 20 7920 AA ZUIDWOLDE. Commando land Opruimingsdienst Sm Scheickkazerne Zeisterspoor 12 3769 AP
Nadere informatieDUIZEND BOMMEN EN GRANATEN!
DUIZEND BOMMEN EN GRANATEN! OVER HISTORISCH ONDERZOEK EN ONONTPLOFTE EXPLOSIEVEN J.L. van der Pauw Zondagmiddag 27 maart 1988. In een zes meter diep gat in de achtertuin van het pand Bellevoystraat 29,
Nadere informatieOegstgeest in bange dagen
Riet van Dort - Bert Driessen Oegstgeest in bange dagen 1940-1945 Colofon e 1994/Riet van Dort/Bert Driessen, Oegstgeest Druk: Krips Repro, Meppel OMSLAG Voorzijde: Op lómei 1940 plegen Duitse militairen
Nadere informatieSoms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat.
Soms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat. De wereld op z'n kop en het bizarre is dat iedereen het ook nog heel gewoon schijnt te vinden. Voor de zoveelste
Nadere informatie1 INLEIDING...4 1.1 ALGEMEEN...4 1.2 PROBLEEMSTELLING...4 1.3 DOELSTELLING...4 1.4 ONDERZOEKSGEBIED...5 1.5 METHODIEK...6 1.6 VERANTWOORDING...
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze rapportage mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch,
Nadere informatieVoor vragen kunt u contact opnemen met de gemeente Zuidplas, bereikbaar via of
Van: Verzonden: donderdag 2 juni 2016 15:27 Aan: info@vvegouwepark.nl Onderwerp: Gouwe Park - Informatie over voortgang onderzoek Niet Gesprongen Explosieven op Gouwe Park Bijlagen: informatiebrief aan
Nadere informatieFAQ Bommenkaart. Aan Van Henriette van Hoek, Datum Herziene versie d.d. 1 november 2017
FAQ Bommenkaart Aan Van Henriette van Hoek, 020-2544154 Datum Herziene versie d.d. 1 november 2017 Hoe kan ik de bommenkaart raadplegen? De bommenkaart is digitaal ontsloten via het dataportaal van gemeente
Nadere informatieSTADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
STADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Staden voor de oorlog STA_07 De Speyhoek in Staden, voor de oorlog. Iedereen komt naar buiten voor de fotograaf. Moeders met lange rokken en grote schorten, vaders
Nadere informatie2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg
2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen
Nadere informatieVooronderzoek Conventionele Explosieven Lansingerland A12
Vooronderzoek Conventionele Explosieven Lansingerland A12 documentcode: aantal pagina's: 10S078-VO-01 33 incl. bijlagen Documenthistorie: Omschrijving Datum Definitief 6 december 2010 Herzien 22 oktober
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog
Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1764 woorden 15 november 2002 6,2 311 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1: De aanleiding voor de 1e W.O. Het gekke is dat
Nadere informatieProces verbaal van. probleeminventarisatie naar conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog te Gameren in de gemeente Zaltbommel.
2011 RAPPORT VAN VOORONDERZOEK Proces verbaal van Vooronderzoek bestaande uit een oplevering probleeminventarisatie naar conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog te Gameren in de gemeente Zaltbommel.
Nadere informatieInhoudsopgave. T&A Survey BV 0409-GPR1722.2-1 -
Inhoudsopgave 1 Inleiding en onderzoeksdoel... 3 2 Probleeminventarisatie... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Onderzoekslocatie en voorgenomen werkzaamheden... 4 2.3 Literatuur- en archiefonderzoek... 4 2.4 Historisch
Nadere informatieBij deze briefrapportage is een CE-Bodembelastingkaart opgesteld (kenmerk 15S164-BB-02). Deze zal ook separaat worden aangeleverd.
Briefrapportage Saricon bv Aan: Movares Nederland bv: W.J. Arnold Van: Saricon : E.R. Beute; T.M. Blok Datum : 4 november 2015 Betreft:, Aanvullend onderzoek Nieuw Vredenoord. Inleiding In opdracht van
Nadere informatiePANZER GENERAL! WARGAMEREGELS VOOR 1/300 SCHAAL 2DE WERELDOORLOG Alfons Libert
PANZER GENERAL! WARGAMEREGELS VOOR 1/300 SCHAAL 2DE WERELDOORLOG 1999 Alfons Libert 2 Schalen... 3 Modellen... 3 Materiaal... 3 Afstanden... 3 Tijdschaal... 3 Spelvolgorde... 3 Moraal test... 3 Gevechtswaarde...
Nadere informatieVakantie beelden van...
... Op 6 juni werd in Normandië (Frankrijk) herdacht dat de bevrijding (D-day) 65 jaar geleden was. Dina en Marten waren daarbij en stuurden een paar foto's in. Kijk hier naar een korte impressie. Op deze
Nadere informatieThema: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land.
Thema: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. Op 6 juni 1944 is het D Day, dat wordt nog steeds gevierd want het is het begin van de bevrijding van West Europa. Eigenlijk betekent D Day de
Nadere informatieBijlage 6. RIJKSMONUMENTENLIJST GEMEENTE RIJSWIJK
Bijlage 6. RIJKSMONUMENTENLIJST GEMEENTE RIJSWIJK Datum: 29 oktober 2007. RIJKSMONUMENTEN (56) Losse objecten 20039 zie Cromvliet hieronder 20040 Delftweg 50 woonhuis s- Gravenmade 20041 Molenwetering
Nadere informatieDaarna is het weer. Crash Wellington R1397, 25 juli 1941
Daarna is het weer donker Crash Wellington R1397, 25 juli 1941 Serie: Ontmoeting Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Douwe Drijver en Alexander Tuinhout Redactie: Hans Groeneweg Vormgeving: Richard Bos 2015.
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje b
Bijlage VMBO-KB 2008 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Uit een openbare brief van iemand die zich zorgen maakt over de ontwikkelingen
Nadere informatieAfb.l (Nijmegen II, 18/21) *
Deze maand is het zeventig jaar geleden dat de oorlog in Europa (VE Day) ten einde kwam. Met operatie Market Garden' was de bevrijding van Nederland begonnen, maar na de mislukking van de slag om Arnhem
Nadere informatieLesbrieven WOI. 100 jaar Groote Oorlog
Lesbrieven WOI 100 jaar Groote Oorlog De Ginter gemeenten 1 Gistel 2 Oudenburg 3 Ichtegem 4 Torhout 5 Zedelgem 6 Koekelare 7 Kortemark 2 Kortemark tijdens de Eerste Wereldoorlog Kortemark vóór de oorlog
Nadere informatieWaarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand.
St Jozefkapel, 19 maart 2017 Beste mensen, Ik vind het heel erg fijn dat ik vandaag samen met jullie naar deze bijzondere plek mocht lopen. Als 3 jarige nam mijn vader me mee als hij hielp om deze plaats
Nadere informatieScreaming Eagles boven Kasteel Heeswijk
Screaming Eagles boven Kasteel Heeswijk Powerpointpresentatie over een bijzondere gebeurtenis in september 1944. Doelgroep: Basisschoolleerlingen van groep 7 en 8 Met behulp van tekst, originele foto s
Nadere informatiel llllllll Il lllllll llll lllll llll llllll lllll lllll lllll llll llll
l llllllll Il lllllll llll lllll llll llllll lllll lllll lllll llll llll Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder( s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon
Nadere informatieSO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht
SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste
Nadere informatieVooronderzoek. Opsporen Conventionele Explosieven. Risicokaart gemeente Haarlem. Rapport Probleeminventarisatie en -analyse
Vooronderzoek Rapport Probleeminventarisatie en -analyse Risicokaart gemeente Haarlem Figuur 1: Uitsnede luchtfoto 18 september 1944 (bron: Wageningen UR, collectie 280). Opsporen Conventionele Explosieven
Nadere informatieLANG LEVE RO DE LINIE? ME. Docentenhandleiding VERBODEN KRINGEN
LNG LEVE RO DE LINIE? ME Docentenhandleiding W Lesdoelen LNG LEVE - Leerlingen kunnen beschrijven hoe de Nieuwe Hollandse Waterlinie in de praktijk werkte vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. -
Nadere informatieDocentenhandleiding. schoolplaten { WOII } h a a g s e. w w w..n l Docentenhandleiding
1 Docentenhandleiding Den Haag in de Tweede Wereldoorlog In dit document vindt u alle informatie op een rij met betrekking tot de schoolplaat Poppenhuis (Den Haag 1800-1900). De schoolplaat is onderdeel
Nadere informatieDe Slag om de Haarlemmermeer. Gerrit en Jan Kuipers
De Slag om de Haarlemmermeer Gerrit en Jan Kuipers 1 Schrijvers: Gerrit en Jan Kuipers Coverontwerp: Jan Kuipers ISBN: 9789402132069 Jan Kuipers, 2014 2 Inhoud 1 De Slag om de Residentie 5 2 De tegenaanval
Nadere informatieSLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
SLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog MO_03 Moeders met lange rokken en schorten. Meisjes en jongens met zwarte kousen, sommige op klompen. Het lijkt gezellig op straat. Geen auto
Nadere informatieOp dat moment (maart 1945) opereerde zijn eenheid van op Y-29, het Amerikaanse vliegveld te Zutendaal.
Tijdens de tweede wereldoorlog gebeurde het wel vaker dat militairen ingekwartierd werden bij burgers. Na de bevrijding in september 1944 was dit ook het geval met de geallieerde militairen. Een van hen
Nadere informatieOorlogsveteraan P.J. Lok kan er niet over uit: de jachtvliegtuigen
1. Boordschutter in mei 1940 Piet Lok maakte noodlanding na aanval bij de Grebbelinie Oorlogsveteraan P.J. Lok kan er niet over uit: de jachtvliegtuigen op vliegveld Bergen stonden op een kluitje bij elkaar
Nadere informatieToen ging het dagen bij me: dat was op ons aan het schieten.
Beschieting op Domburg door The Warspite 1944 Het verhaal van ooggetuige Leunis Carlier Zo gingen we dus van de bombardementen op Westkapelle met vier bombardementen op de batterij Golflinks naar 3 november
Nadere informatie