Elk schoolbestuur zou zijn btw-positie in kaart moeten brengen. Btw op samenwerken

Transcriptie

1 Elk schoolbestuur zou zijn btw-positie in kaart moeten brengen Btw op samenwerken 30 podium _ juni 2014

2 De btw-vrijstelling in het onderwijs: we zijn eraan gewend en gehecht, maar als instellingen gaan samenwerken komt de vanzelfsprekendheid hiervan in het geding. Bij Passend onderwijs bijvoorbeeld, of bij het inrichten van integrale kindcentra. Huurt een school een ambulant begeleider of een pedagogisch medewerker in, dan ziet de fiscus graag 21% van die kosten bijgeschreven op zijn rekening. Hetzelfde geldt bij het uitlenen van leerkrachten of het doorschuiven van subsidiegelden. Btw maakt het onderwijs 21% duurder. De PO-Raad is in gesprek met de ministeries van Financiën en OCW over een oplossing. TEKST LISETTE BLANKESTIJN Niels Vos kent het probleem. Hij is directeur van De Onderwijsspecialisten: 19 scholen voor speciaal onderwijs (po en vo) in Gelderland. We doen zaken met 17 samenwerkingsverbanden. Samen geven we de lichte zorg aan onze leerlingen vorm. Maar bij de inzet van deze mensen op onze scholen stuiten we op de btw-problematiek. Dit speelt vooral bij de inhuur van ambulant begeleiders. Als we daarover btw moeten betalen komt er 21% bovenop de kostprijs. Onterecht, want een samenwerkingsverband levert immers ook (onbelaste) onderwijsdiensten. Ik vertrouw erop dat dit wel weer goed komt. Er is een wetswijziging nodig. Die komt er vast, maar de overheid is traag in haar beraadslagingen. Mogelijk hadden de samenwerkingsverbanden dit eerder moeten aankaarten. Ten tijde van Weer Samen Naar School speelde hetzelfde, toen is het uiteindelijk toch geregeld. Een regionale oplossing kan ook, dan moet de belastinginspecteur zijn goedkeuring verlenen. Dat maakt mij niet uit; als we maar een boterbriefje krijgen. Misverstand In het onderwijs heerst er een wijdverbreid misverstand, weet Paul Geurten, bij accountancy- en adviesbedrijf PwC lid van het managementteam van de sectorgroep Onderwijs. Men denkt: we podium _ juni

3 zijn als onderwijsinstelling vrijgesteld. Maar die vrijstelling geldt echt alleen voor het verstrekken van onderwijs en activiteiten die daar nauw mee samenhangen. Alle andere activiteiten zijn in principe btw-belast. Geeft een leerkracht tijdelijk ergens anders les? Detachering, vindt de fiscus, dus: btw afdragen. Projectsubsidies van de gemeente, provincie of het Rijk? Kunnen ook btw-belast zijn. Wordt er met mensen en middelen geschoven, bijvoorbeeld vanwege de Wet Passend onderwijs? Als je dit niet vooraf goed regelt, zal er btw afgedragen moeten worden. Dit is voor de meeste schoolbesturen zeer ongewenst; dat geld is hard nodig voor het primaire proces. Daarom inventariseert PwC nu samen met de PO-Raad welke knelpunten de huidige fiscale regelgeving oplevert, om oplossingen te kunnen voorstellen en bewerkstelligen. Samenwerken In de Wet op de omzetbelasting (1968) is een vrijstelling voor onderwijs opgenomen vanwege het grote maatschappelijke belang van onderwijs: geen kostprijsverhogende belastingdruk op de zo belangrijke overdracht van kennis en vaardigheden. De Nederlandse wet is gebaseerd op de Europese btwregelgeving. De vrijstelling staat nu in de belangstelling door de actualiteit (de invoering van Passend onderwijs), maar de belangstelling binnen het primair onderwijs voor btw neemt sowieso al enkele jaren toe, vertelt Geurten. Dit komt door de professionaliseringsslag die de sector doormaakt. Bestuurders Niels Vos: Er is een wetswijziging nodig. Die komt er vast, maar de overheid is traag en toezichthouders eisen tegenwoordig dat de fiscaliteit steeds op orde is. Men duldt geen verrassingen. Bovendien realiseert de Belastingdienst zich dat er veel te halen is in het onderwijsveld. De fiscus benadert schoolbesturen actiever dan vroeger. Tussen de oren Geurten vindt het belangrijk dat schoolbesturen zich bewust zijn van fiscaliteit. Dit moet meer tussen de oren komen. Ik vind dat anno 2014 ieder schoolbestuur zijn btw-positie in kaart zou moeten brengen. Allerlei stakeholders verwachten ook dat je in control bent. Daar kun je een btw-specialist bij inschakelen, om 32 podium _ juni 2014

4 eens samen het hele proces te doorlopen. Laat je niet verrassen. Btw-claims kun je in veel gevallen voorkomen, bijvoorbeeld door je contracten zorgvuldig te formuleren. Spreek je over het uitlenen van personeel, dan moet er als je het niet goed regelt eigenlijk steeds btw afgedragen worden. Maar als er sprake is van het inzetten van onderwijspersoneel op een andere locatie, dan kun je op basis van rechtspraak en regelgeving in veel gevallen een vrijstelling realiseren. Zorg ook dat je bij de Belastingdienst een ANBI-status (algemeen nut beogende instelling) krijgt. Anders kan de fiscus het schuiven met gelden ook nog eens als een belaste schenking aanmerken. Oplettendheid is dus geboden. Pas niet alleen de Nederlandse maar ook de Europese wetgeving zo goed mogelijk toe. Soms is de Europese wet gunstiger. Kijk vooral ook naar de goedkeurende besluiten van het ministerie van Financiën. Nu is er bijvoorbeeld een verzamelbesluit in de maak over btw op onder andere remedial teaching. Administrateurs en schoolbestuurders zouden deze ontwikkelingen moeten volgen. Voordeel In sommige gevallen is de btw-last niet te vermijden, vertelt Geurten. Bijvoorbeeld als je als schoolbestuur een subsidie krijgt. Soms is die gewoon belast, dat kun je niet achteraf repareren door van de subsidiegever ook alsnog de verschuldigde btw te vorderen. Van je subsidie van houd je dan dus na aftrek van btw nog maar 8265 over. Maar dan nog: de btw-plicht is niet alleen maar last en lastig, benadrukt Geurten: Veel instellingen doen zichzelf tekort, omdat ze onvoldoende gebruikmaken van het feit dat ze als deels btw-plichtige organisatie ook een deel van de btw mogen verrekenen over hun eigen kosten. Ook als je zelf met eigen btw-belaste activiteiten een derde geldstroom genereert, creëer je automatisch aftrekrecht. In dat geval kan de instelling de btw die aan haar in rekening wordt gebracht als voorbe- Paul Geurten: Wordt er met mensen en middelen geschoven? Als je dit niet vooraf goed regelt, zal er btw afgedragen moeten worden podium _ juni

5 De pedagogisch medewerkers van het Integraal Kindcentrum Wendy Dijkers: Het ministerie van Financiën ziet de inhuur van de pedagogisch medewerker als detachering, dus moeten we 21% btw betalen over de loonkosten Eén van de scholen van Stichting Consent, de Brede school La Res (Enschede) doet mee aan het experiment met flexibele onderwijstijd van het ministerie van Onderwijs. Hierbij ziet de stichting zich met onverwachte btw-kosten geconfronteerd, vertelt Wendy Dijkers, concern controller en p&o-manager bij Consent. La Res is een 52-wekenschool, waar kinderen van 7 tot 19 uur naar toe kunnen voor onderwijs en voor-, tussenen naschoolse opvang. Ze krijgen les in een unit van ongeveer 50 leerlingen, en worden begeleid door een leerkracht én een pedagogisch medewerker. Vanwege de rust voor de kinderen is dit dezelfde pedagogisch medewerker als degene die ze op de bso zien. Deze persoon is in dienst van de kinderopvangorganisatie. Met deze constructie werken we dus echt aan een doorgaande pedagogische lijn, helemaal conform de wensen van het ministerie van OCW. Maar het beleid van het ministerie van Financiën sluit hier niet op aan. Die ziet de inhuur van de pedagogisch medewerker als detachering, en daarom moeten we 21% btw betalen over de loonkosten. Terwijl we wel van de btw-vrijstelling zouden mogen profiteren als we een leerkracht van een onderwijsinstelling zouden inhuren. We hebben onderzocht welke alternatieven er zijn. Er bestaat een fiscale constructie kosten voor gemene rekening, maar dan delen we ook in alle werkgeversrisico s en dat willen we niet. Of we zouden de pedagogisch medewerkers parttime in dienst kunnen nemen, maar dan zouden ze gedeeltelijk uit dienst moeten van de kinderopvangorganisatie en onder verschillende cao s gaan werken. Op dit moment speelt dit nog maar op één school van Consent, waarbij het gaat om anderhalve fte. We hebben daarom besloten om die btw-kosten maar voor lief te nemen. Maar ik voorzie dat dit veel vaker gaat voorkomen rondom de Integrale Kindcentra. Scholen en kinderopvangorganisaties zullen als één loket mogelijk ook gezamenlijke administratieve krachten willen inzetten. En als ze een gebouw delen, past daar een gezamenlijke conciërge bij. De kosten voor dit soort functies vallen onder dit belastingregime 21% hoger uit. 34 podium _ juni 2014

6 lasting (gedeeltelijk) weer verrekenen met de btw die zij zelf in rekening moet brengen voor haar activiteiten. DIt vermindert de btw-druk op de instelling. Paul Geurten: Ik vind dat anno 2014 ieder schoolbestuur zijn btwpositie in kaart zou moeten brengen Organisatie Bij dit alles is de organisatievorm die po-scholen en schoolbesturen kiezen voor de btw minder relevant, vindt Paul Geurten. Stichting? Coöperatie? Laat fiscaliteit niet leidend zijn. Je moet kijken: wat is mijn strategie? Wat voor structuur wil ik voor mijn organisatie, wat wil ik bedrijfseconomisch en financieel, wat voor imago streef ik na? Fiscaliteit hoort ook in dat rijtje, maar moet altijd ten dienste staan van het geheel. Het gaat om de inhoud. n Regels rond vrijstellingen Omzetbelasting moet in beginsel worden afgedragen over alle producten en diensten die door de ene rechtspersoon aan de andere rechtspersoon worden geleverd tegen een vergoeding of tegenprestatie. Er zijn vrijstellingen voor nauw met het onderwijs samenhangende zaken die worden geleverd van de ene onderwijsinstelling aan de andere. Ook zijn er verschillende andere vrijstellingen die bruikbaar kunnen zijn, bijvoorbeeld voor medische zorg aan een patiënt. Echter, het is aan het schoolbestuur dat de dienst of het product levert om aan te tonen dat er terecht gebruik wordt gemaakt van een vrijstelling en dat aan alle regels om gebruik te mogen maken van de betreffende vrijstelling wordt voldaan. Dit is vaak lastig, omdat de vrijstellingen precies staan omschreven in regelgeving en er vaak rechterlijke uitspraken zijn die aangeven hoe de regels moeten worden uitgelegd. Het is echt een vak apart om dit goed te verwerken in samenwerkingsovereenkomsten. Daarom is het raadzaam tijdig contact op te nemen met een fiscalist of accountant om te overleggen. Overleg bij twijfel altijd vooraf met uw belastinginspecteur. podium _ juni