Hoe komen richtlijnen tot stand? Mattie Lenzen CarVasZ 2014
|
|
- Hendrik Peter Lambrechts
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoe komen richtlijnen tot stand? Mattie Lenzen CarVasZ 2014
2 Rationale van richtlijnen Waarom ontwikkeling we Richtlijnen? Internationale zorg over: Onverklaarbare variatie in klinische praktijk Stijgende kosten van de gezondheidszorg Exponentiële groei van informatie Doel van Richtlijnen: Het faciliteren van een consistente, effectieve en efficiënte klinische praktijk en verbetering van gezondheidsuitkomsten voor patiënten
3 Kennis bijhouden een hele uitdaging Medical Articles per Year Biomedical MEDLINE Trials Diagnostic?
4 Wat maakt richtlijnen betrouwbaar Diversiteit van betrokken experts / specialisten Identificatie van mogelijke belangenverstrengeling Duidelijke beschrijving van gebruikte methodologie Systematisch beoordelen van adviezen (studies) Geven van eenduidige adviezen Classificeren (- / ++) van bewijsvoering en aanbeveling Tweede beoordeling door experts, niet betrokken bij de totstandkoming Up-to-date houden van richtlijnen Openheid over evt. financiële steun (niet van industrie)
5 Wat maakt richtlijnen Evidence Based? Bewijsvoering- aanbeveling: transparante link Expliciete inclusiecriteria Uitgebreide zoekstrategie Eenduidige beoordeling van kwaliteit van studies Gebruik maken van meta-analysis Aanbevelingen op kwaliteit waarderen Schünemann J, et al. Chest. 2004;126 Suppl 3:688S-696S.
6 Waarom ESC richtlijnen? Beschikbaarheid van internationale experts Administratieve en logistieke ondersteuning vanuit het European Heart House Mogelijkheid om een breed scala aan onderwerpen te behandelen Pan-Europese acceptatie Uniformering maakt het mogelijk om de impact van richtlijnen op patiëntuitkomsten bij ESC member countries te evalueren Wereldwijd bereik
7 ESC richtlijnen Pulmonary hypertension Syncope Infective endocarditis GUCH Revascularization PAD Pregnancy Non-STEMI ACS Dyslipidaemia Prevention Heart failure STEMI Atrial fibrillation Valvular heart disease MI definition Systemic hypertension Pacing Stable angina Diabetes and the heart
8 ESC richtlijnen Pulmonary hypertension Heart failure Syncope STEMI Infective endocarditis In ontwikkeling (2014): Atrial fibrillattion GUCH Valvular heart disease Non-cardiac Surgery Revascularization Myocardial Revascularisation MI definition PAD Hypertrophic Cardiomyopathy Systemic hypertension Aortic Disease Pregnancy Acute Pulmonary Embolism Pacing Non-STEMI ACS Stable angina Dyslipidaemia Diabetes and the heart Prevention
9 Ontwikkelen van een richtlijn: Richtlijnontwikkeling moet voldoen aan: Validiteit: het juist interpreteren van wetenschappelijke kennis Reproduceerbaarheid: andere experts moeten tot eenzelfde conclusie komen bij beoordeling bewijsvoering Representativiteit: alle relevante disciplines leveren een bijdrage Toepasbaarheid: doelgroep wordt duidelijk omschreven Helderheid: door gebruik van duidelijke en nauwkeurige definities
10 Richtlijn ontwikkeling (ESC) - tijdlijn Richtlijn ontwikkeling - tijdsinvestering: Team formeren 3 months Schrijven van de richtlijn months 2 jr Publicatie 2-3 months
11 Richtlijn ontwikkeling (ESC) Committee for Practice Guidelines (CPG): Opgericht in (1994) tbv richtlijnontwikkeling Verantwoordelijk voor selectie van onderwerpen Verantwoordelijk voor coordinatie en administratieve supervisie van de Task Forces (TF) European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice (version 2012)
12 Richtlijn ontwikkeling (ESC) cont. CPG and Task Force (TF): De CPG beslist welke richtlijn te ontwikkelen, incl. titel. Benoeming door CPG van een TF en voorzitter(s). Doet voorstel voor leden TF aan voorzitter(s). Goedkeuring (CPG) van definitieve lijst van TF leden. European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice (version 2012)
13 Richtlijn ontwikkeling (ESC) cont. Task Force: Ontwikkeling richtlijn document d.m.v bijeenkomsten, s, teleconferenties, web-boards, etc. ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation (2012) Number of words Number of figures /tables Chapter Sub-Chapter Level 2 Sub-Chapter Level 3 Chapter Coordinators Authors Ph. G. Steg A - Preamble (including methods and levels of evidence) S. James B - introduction B.1 - Epidemiology (short) P. Widimsky P. Gianuzzi Ph. G. Steg S. James D. Atar B.2 - Definition of MI C - Prehospital and early hosp care (+ adjunctive antithrombotics) A. Gerschlick C.1 - Logistics of early pre hospital and hospital care D. Zahger A. van't Hof F. Fernandez Aviles C.2 - Reperfusion Therapy A. Kastrati A. Gerschlick C.2.1 Primary PCI P. Widimsky C. di Mario F. Fernandez Aviles C.2.2 Lysis and subsequent interventions S. Halvorsen K. Huber C.3 - No reperfusion Ph. G. Steg A. van't Hof C.4 - Subsequent revasc decisions and MVD M. Borger F. Fernandez Aviles C.5 - Special scenarios C.5.1 Cardiac arrest (pre and in hosp) C. Blomstrom Lundqvist M. Lenzen C Shock at presentation F. Fernandez Aviles A. Gershlick M. Borger C Atypical presentations A. van't Hof P. Widimsky C Right ventricular infarction K. Dickstein? D - Routine therapies in hospital and at discharge D.1 - CCU logistics, monitoring, LOS M. Lenzen D. Zahger K. Dickstein Number of refs
14 Richtlijnen: classificatie en bewijvoering Classificatie: Klasse I Bewijs/algemene opinie dat behandeling/procedure zinvol is Klasse II Tegenstrijdig bewijs/verschil van mening over de effectiviteit IIa Evidentie/opinie ten gunste van de behandeling IIb Nut en zinvolheid van de therapie is minder duidelijk Klasse III Bewijs/algemene opinie dat behandeling/procedure geen effect heeft of zelfs schadelijk kan zijn
15 Richtlijnen: classificatie en bewijvoering Mate van bewijsvoering: Gegevens afkomstig uit meerdere gerandomiseerde onderzoeken of meta-analyse Gegevens van een enkel gerandomiseerd onderzoek of van niet-gerandomiseerde onderzoeken Opinie op basis van consensus of gegevens van kleine onderzoeken
16 Richtlijn ontwikkeling (ESC) cont. CPG, TF and document reviewers: Concept versie (via CPG) naar reviewers. Commentaar van reviewers naar voorzitters TF. Commentaar van reviewers wordt verwerkt in document, waarna beoordeling door reviewers (evt nieuwe ronde ). European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice (version 2012)
17 Richtlijn ontwikkeling (ESC) cont. Goedkeuring door reviewers. Goedkeuring van de richtlijn door de CPG. Richtlijn gaat naar Editor in Chief van EHJ. Richtlijn gaat voor ratificatie naar alle (bij ESC) aangesloten verenigingen van cardiologie (in NL de NVVC). implementatie
18 Beschikbaar stellen van Richtlijnen (ESC)
19 Richtlijnen - uitdagingen Overlap tussen verschillende richtlijnen (eenduidig advies): Bijv: AP HF Hypertensie VHD AF Misinterpretatie Niet aansluiten bij klinische praktijk Verschillen in (financiering) gezondheidszorg tussen verschillende landen Juridische implicaties
20 Richtlijnen versus voorschriften Richtlijn normatieve handelingsinstructie Voorschrift dwingende norm die men moet / kan hanteren die men moet naleven maar die niet dwingend is die dwingend is afwijking is toegestaan afwijking is overtreding maar moet kunnen worden verantwoord sanctie is mogelijk
21 Tricoci, JAMA, february 25, 2009, vol 301, p831
22 Scientific Evidence Underlying the ACC/AHA Clinical Practice Guidelines Systematische inventarisatie van 53 AHA richtlijnen Op dat moment 17 actieve richtlijnen Van eerste versie tot update: ongeveer 5 jaar Aantal aanbevelingen: sterke toename tot meer dan 2700 Vooral toename klasse II aanbelevingen (41%) Syndroom georienteerde richtlijnen: 20% klasse A Meest aanbevelingen: klasse C Grote tekortkoming in het genereren van relevante data / gegevens nodig voor dagelijkse klinische besluitvorming Tricoci, JAMA, February 25, 2009 vol 301, p 831
23 Richtlijnen: Conclusies / Aanbevelingen Inmiddels complete beschrijving van de belangrijkste klinische syndromen in de huidige richtlijnen Aanbevelingen t.a.v. veel voorkomende klinische syndromen zijn goed bruikbaar in praktijk Vooral eerste richtlijnen vaak incompleet Sterke afhankelijkheid samenstelling werkgroep, specifiek bij de procedure georiënteerde richtlijnen Teveel aanbevelingen gebaseerd op te weinig bewijsvoering Kortere richtlijnen, meer focus op de aanbevelingen die berusten op goede bewijsvoering (klasse A) Het blijft nodig om de achtergronden van de bewijsvoering (kritisch) te bezien
24 Richtlijn: Coronary Revascularization Aanbevelingen (2010 ESC guidelines): - 55 pagina s referenties Gebrek aan bewijsvoering Level A Level B Level C Class I Class IIa Class IIb Class III
25 Richtlijn: Congenital Heart disease Aanbevelingen (2008 AHA guidelines): - 57 pagina s referenties Gebrek aan bewijsvoering Level A Level B Level C Class I Class IIa Class IIb Class III
26 Richtlijnen (HF): hiaten - Vrouwen, ouderen - Cachexie - BNP bij HF-PEF - LVAD (patiënt selectie) - Specifieke behandeling bij comorbiditeit - Ultrafiltratie bij ahf - Compliance - Remote monitoring - Zout beperking - Ritmestoornissen - Behandeling (medicatie) bij EF 45-50%
27 Richtlijnen zijn niet nodig voor elke ziekte, maar wel voor ziekten die een aanzienlijke variabiliteit in de praktijk laten zien en waarvoor -op basis van wetenschappelijke bewijsvoeringaanbevelingen beschikbaar zijn Naar: T.M. Shaneyfelt, R.M. Centor (JAMA 2009)
BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN
BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon
Nadere informatieHoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker
Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen
Nadere informatieGender differences in heart disease. Dr Danny Schoors
Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen
Nadere informatieTriage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T
Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Rudolf Tolsma Verpleegkundig specialist acute zorg Perspectief
Nadere informatieAntistolling: Kunt u het bijhouden?
Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming
Nadere informatiePre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt).
Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt). D. Ali, MJ. Fokkert, RJ. Slingerland, R. Tolsma, A. Mosterd, M. Ishak, F. Van Eenennaam, K. Bruheim, J.M. ten Berg, A.
Nadere informatieSystematic Reviews Dr. Hester Vermeulen
Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Systematisch literatuur onderzoek RCT s worden gemaakt om
Nadere informatieLTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts
LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen
Nadere informatieBloedingen onder antitrombotische medicatie
Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)
Nadere informatieGeriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian
Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Pruijsers-Lamers, Verpleegkundig Specialist Cardiologie
Nadere informatieRichtlijnen: Minimaal vereiste - of optimale zorg? Stollen of uitdagen
Richtlijnen: Minimaal vereiste - of optimale zorg? Stollen of uitdagen Teus van Barneveld Directeur, Kennisinstituut van Medisch Specialisten Regieraad: '51 ziekenhuizen is voldoende' Kwaliteitsinstituut
Nadere informatieSYMPOSIUM ZELDZAME ZIEKTEN
SYMPOSIUM ZELDZAME ZIEKTEN Zeldzame oorzaken van een syncope Bernard Cosyns, MD, PhD, FESC Overview Introduction Case report 1 Case report 2 Case report 3 Rare cardiac causes of syncope Conclusions Overview
Nadere informatieEvidence Based Nursing
Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11
Inhoud Voorwoord 9 Samenstelling van de werkgroep 11 Samenvatting 13 Samenvatting van de aanbevelingen 13 Symptomen van het PD 13 Criteria voor PD 14 Risicofactoren 14 Meetinstrumenten 14 Patiëntenperspectief
Nadere informatieDe beantwoordbare vraag (PICO)
4. Interpretatie effect (relevantie) 5. Toepassen in de praktijk De beantwoordbare vraag (PICO) Welke patiënten? P Welke interventie? Welk alternatief (comparison)? Welke uitkomst (outcome)? I C O P I
Nadere informatieWat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis
Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig Start behandeling in het ziekenhuis Na 1 dag naar huis Na 2 dagen naar huis Na 5-7 dagen naar huis als de INR goed is Menno Huisman afdeling Interne
Nadere informatiePRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten
PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard
Nadere informatieP2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch OF P2Y12-remmer + cumarine/doac OF P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch + cumarine/doac
P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch OF P2Y12-remmer + cumarine/doac OF P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch + cumarine/doac 326, 330, 331 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld
Nadere informatieLet s get organized P E J va n Po l C a rd i o l o o g, R i j n l a n d zo rg g ro e p, L e i d e rd o r p
Let s get organized PEJ van Pol Cardioloog, Rijnland zorggroep, Leiderdorp Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieVersie juni
HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel
Nadere informatieEen hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren
Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Aart Schene Hoogleraar Psychiatrie Radboud umc, Nijmegen Artikelen Neurowetenschappen - 1973-2012 - 2010 2000 1990 Translational Research Basic Animal Research
Nadere informatieVan hartinfarct tot nazorg op de poli
Van hartinfarct tot nazorg op de poli Implementatie zorgpad Acuut Coronair Syndroom Dr. Adriaan Kraaijeveld, UMC Utrecht 23-5-2018 Wat valt je op? Doel van proces Efficiënter zorgproces implementeren,
Nadere informatieICHOM en het belang voor de patiënt
DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term
Nadere informatieUpdate PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC
Update PCSK9 trials Vascular Rounds MUMC 16 mei 2017 Frank L.J. Visseren Disclosures Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieDisclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond
Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatie5-jaars Follow-up van de FAME studie
5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of
Nadere informatieLiteratuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters
Literatuuronderzoek Systematische Review Meta-Analyse KEMTA Andrea Peeters Waarom doen? Presentatie 1. Begrippen systematische review en meta-analyse 2. Hoe te werk gaan bij het opzetten van een review
Nadere informatieEvidence Based Practice
Hoe lees je als verpleegkundige een artikel? Anne-Margreet van Dishoeck en Marjolein Snaterse Namens de Werkgroep Wetenschappelijk onderzoek; Mattie Lenzen Ingrid Schiks Henri van de Wetering Ellen van
Nadere informatieADVIES M.B.T. DE ERKENNINGSNORMEN VOOR HET ZORGPROGRAMMA CARDIALE PATHOLOGIE
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen NATIONALE RAAD VOOR ZIEKEN- HUISVOORZIENINGEN. BRUSSEL, 08/06/2006 Afdeling
Nadere informatieComorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen?
Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? TRANZO ZORGSALON 14 oktober 2010 Marjolein Lugtenberg TRANZO, UvT/ PZO, RIVM Richtlijnen o Ter verbetering van kwaliteit van zorg o Bron van evidence-based
Nadere informatieAntimicrobial stewardship balans
Franky Buyle, pharmd, phd Apotheek Multidisciplinair Infectie Team Hebben we nood aan een nationale infectiologie-gids? 12 maart 2019 VZA PUO Franky.buyle@uzgent.be Antimicrobial stewardship balans INDIVIDU
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieAchtergrond Waarom een zorgstandaard naast richtlijnen en protocol en?
Achtergrond Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is een groeiend gezondheids(zorg)probleem. Vooral voor de patiënt zelf is COPD een grote last die in toenemende mate de kwaliteit van leven beperkt.
Nadere informatieEBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts
EBM Wetenschappelijke uitkomsten uit klinisch relevant prognostisch, diagnostisch en therapeutisch onderzoek. Kennis, ervaring, persoonlijke waarden en verwachtingen van de dokter zelf. De individuele
Nadere informatieSystematic Reviews Dr. Hester Vermeulen
Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Goede zorg Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Toegankelijk
Nadere informatieToepassing van Farmacogenetica
Toepassing van Farmacogenetica Kansen en uitdagingen Marjolein Weda Centrum voor Gezondheidsbescherming; RIVM Aanleiding 2 Personalised medicine PM is een containerbegrip 3 Personalised therapy Factoren
Nadere informatieVAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE
VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE Drs. Willemke Stilma Docent verpleegkunde HvA Mede met dank aan dr. Anne Eskes 1 INHOUD 5 stappen EBP Formuleren van een klinische vraagstelling PICO Zoekstrategie
Nadere informatieHypertensie bij ouderen
Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011 Hypertensie bij ouderen Em. Prof. R. Fagard Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie KU Leuven SBP and DBP (mmhg) Bloeddruk vs leeftijd
Nadere informatieUpdate NVAB richtlijn Ischemische hartziekten. Jaap van Dijk Bedrijfsarts Klinisch arbeidsgeneeskundige cardiologie
Update NVAB richtlijn Ischemische hartziekten. Jaap van Dijk Bedrijfsarts Klinisch arbeidsgeneeskundige cardiologie Kwaliteitsbureau NVAB Jaap van Dijk Chris Kant Jan Siebers Arianne Lindhout bedrijfsarts,
Nadere informatieSurvivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship
Nadere informatieAnemie en transfusies bij cardiochirurgie
Anemie en transfusies bij cardiochirurgie Sanquinavond, 4 Maart 2015 Leo van de Watering Sanquin Bloedvoorziening Nederland Divisie Research, CCTR Divisie Bloedbank, UTG Anemie en transfusies bij cardiochirurgie
Nadere informatieAortaklepkeuze: Naar optimale beslisvorming
Aortaklepkeuze: Naar optimale beslisvorming Prof Dr JJM Takkenberg Afdeling Thoraxchirurgie Erasmus MC Disclosures: none Deze presentatie Aortaklepvervanging: Hoe bepalen we de beste optie voor de individuele
Nadere informatieFactsheets indicatoren Acute Coronaire Syndromen
aan Factsheets indicatoren Acute Coronaire Syndromen Publicatienummer: 2010.1500 (Kijk op www.vmszorg.nl voor updates) Versiebeheer Wijzigingen 2010.1500 (apr 2010) Eerste versie Structuurindicatoren Structuurindicatoren
Nadere informatieHeart and Soul. Cardiovasculair en Depressie
Heart and Soul Cardiovasculair en Depressie Ten leading causes of DALY s 2030 - high income countries (in %) - Unipolar depressive disorder 9.8 Ischaemic heart disease 5.9 Alzheimer and other dementias
Nadere informatieStage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery
Clin staging Stage Tumour Early Node Loc advanced Metastasis Advanced Treatment Surgery Diagnosis Evaluation pulmonary Chemotherapy Radiotherapy Combinations Prognosis cardiac general Univ Hospital Leuven
Nadere informatieWaar staat onze regionale ketenzorg ACS nu en waar willen we naar toe? Eric Heijmen Cardioloog Elkerliek ziekenhuis
Waar staat onze regionale ketenzorg ACS nu en waar willen we naar toe? Eric Heijmen Cardioloog Elkerliek ziekenhuis Achtergrond Instabiele angina pectoris Non ST-elevatie Myocard Infarct (non-stemi) ST-elevatie
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieRichtlijn consultatieve psychiatrie
Richtlijn consultatieve psychiatrie A.F.G. Leentjens, A.D. Boenink, J.J. van Croonenborg, J.J.E. van Everdingen, C.M. van der Feltz-Cornelis, N.C. van der Laan, H. van Marwijk, T.W.D.P. van Os, H.N. Sno
Nadere informatieContinu ST-segment bewaking, als elke millimeter telt.
Continu ST-segment bewaking, als elke millimeter telt. Een onderzoek naar de betekenis van het continu bewaken van het ST-segment bij de Acuut Coronair Syndroompatiënt op de CCU binnen het Meander MC.
Nadere informatieClinical Trials in Nederland 25 april 2013
Clinical Trials in Nederland 25 april 2013 Leonie Middelink * Bestuurslid NVFG Head Clinical Operations - Roche * Spreekt op persoonlijke titel Imago versus facts and figures Is de ietwat negatieve perceptie
Nadere informatieVerbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn
Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Dr. Tobias Bonten huisarts i.o. en epidemioloog PUBLIC HEALTH & EERSTELIJNS GENEESKUNDE LUMC Regionale zorg voor de patiënt
Nadere informatieCardioVitaal programma. Roderik Kraaijenhagen
CardioVitaal programma Roderik Kraaijenhagen Focus op beinvloedbare risicofactoren Risicofactoren Aangrijpingspunt voor preventieve maatregelen en gezondheidsbevorderend gedrag Symptomen Ziekteproces Histologische
Nadere informatieLUSTRUMPROGRAMMA OPLEIDING MONDZORGKUNDE UTRECHT:
Op weg naar een Kamer Mondzorg Josef Bruers LUSTRUMPROGRAMMA OPLEIDING MONDZORGKUNDE UTRECHT: Quality for the future 4 oktober 2013 Kamer Mondzorg Werktitel voor een initiatief om in Nederland te komen
Nadere informatieSamenstelling van de verschillende werkgroepen 11. 1 Inleiding 15
Inhoud Samenstelling van de verschillende werkgroepen 11 1 Inleiding 15 1.1 Aanleiding voor de richtlijn 15 1.2 Werkwijze 15 1.3 Patiëntenpopulatie 16 1.4 Doelgroep 16 2 De ziekte van Parkinson 17 2.1
Nadere informatieVoorbereiding Eindwerk
Voorbereiding Eindwerk Dirk Devroey 29 september 2006 Lesdoelstellingen Hulp bij het maken van het eindwerk Hoe doe ik een literatuur onderzoek - Systemic review - Meta-analyse Hoe verzamel ik mijn gegevens
Nadere informatieDepressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten
Depressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten Marij Zuidersma Promotoren: Peter de Jonge, Johan Ormel, Henk Jan Conradi Interdisciplinary center for psychiatric epidemiology University
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING
SAMENVATTING INTRODUCTIE Acuut coronair syndroom (ACS) is de meest voorkomende ischemische hartziekte en één van de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte in de wereld. Ondanks dat veranderingen
Nadere informatiePharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam
Pharmacotherapie Introductie- COIG-cursus Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam vanaf 9.15 uur registratie en koffie/thee 10.00 10.15 uur opening en inleiding
Nadere informatieBedenking van een deelnemer...
De bijdrage van wetenschappelijk onderzoek aan decubitus preventie dr. Dimitri Beeckman Coördinator decubitus onderzoek Universiteit Gent, België EPUAP Trustee Symposium Samen werken aan een beter decubitusbeleid
Nadere informatieVISIE DOCUMENT COLLEGE VAN CARDIOLOGIE
VISIE DOCUMENT COLLEGE VAN CARDIOLOGIE OKTOBER 2013 Prof dr M Claeys Voorzitter college cardiologie Cardioloog, UZ Antwerpen x 1000 Visie document 2013 2 1. INLEIDING Aandoeningen van het cardiovasculaire
Nadere informatieMDR (2017/745) en klinisch onderzoek - Implementatie in Nederland -
MDR (2017/745) en klinisch onderzoek - Implementatie in Nederland - DCRF 26 september 2018 Monique Al Teamcoördinator Landelijk Bureau CCMO MDR: Drie hoofdcategoriën klinisch onderzoek I II III Klinisch
Nadere informatieSystematische review als middel tot synthese van bestaande kennis
Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Trudy Bekkering, epidemioloog Cebam, 2018 1 Inhoud Achtergrond Wat is een systematische review? Hoe systematische reviews maken? Verschillende
Nadere informatieEBP: het nemen van beslissingen
EBP: het nemen van beslissingen EBP platform werkgroep Erica Baarends, Ergotherapie Ingrid Driessen en Xandra Gielen, Creatieve Therapie Saskia Duymelinck, Vepleegkunde Jacques Geraets, Fysiotherapie Michelle
Nadere informatieVoorwoord 1 0. Inleiding 1 1
Inhoud Voorwoord 1 0 Inleiding 1 1 1 Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze 1 3 Inleiding 1 3 1.1 Evidence-based diëtetiek 1 3 1.2 Het ontstaan van evidence-based handelen 1 5 1.3 Evidence-based
Nadere informatieProcesondersteuning met 5e generatie EPD. Harm Smeets
Procesondersteuning met 5e generatie EPD Harm Smeets Beter Veiliger EPD Goedkoper Voordelen EPD Toegankelijkheid en uitwisselbaarheid gegevens Minder doublures Minder fouten (leesbaarheid, medicatie) Meer
Nadere informatieEvidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP 16-4-2015
Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk Lies Braam, verpleegkundig specialist neurologie 26 maart 2015 V &VN neurocongres Definitie EBP Bij EBP gaat het om klinische beslissingen op basis van
Nadere informatieKINDERFORMULARIUM. Tjitske van der Zanden Coordinator Kinderformularium Disclosure belangen spreker:
RIVM Off-label 07 maart 2017 1 KINDERFORMULARIUM Tjitske van der Zanden Coordinator Kinderformularium vanderzanden@nkfk.nl Disclosure belangen spreker: Potentiële belangverstrengeling: geen RIVM Off-label
Nadere informatieChapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting
Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting 155 Chapter 9 Samenvatting SAMENVATTING Richtlijnen en protocollen worden ontwikkeld om de variatie van professioneel handelen te reduceren, om kwaliteit van
Nadere informatieZorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking?
Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Jeroen van Oostrum Hoofd Business Intelligence Center 24 november 2009 Stellingen Stelling 1: Patiëntuitkomstmaten, zoals heropnames, complicaties en patiënttevredenheid,
Nadere informatieHoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op?
Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op? Ann Van den Bruel Senior Clinical Research Fellow Department of Primary Care Health Sciences University of Oxford Declaration Alma Ata 1978 Gezondheid
Nadere informatieEarly Warning & Rapid Response Systems
Early Warning & Rapid Response Systems in search of the holy grail Dr. Joris Fuijkschot Algemeen kinderarts Symposium MUMC+ 22 oktober 2015 inhoud Wat weten we? Trends in outcome kinderreanimatie Wat doen
Nadere informatieBetreft: Multidisciplinaire Richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement
Betreft: Multidisciplinaire Richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement Utrecht, 28 mei 2019 Hooggeachte heer Bruins, In navolging van de brief van Hartpatiënten Nederland, d.d. 20 mei 2019 j.l. willen
Nadere informatieEvidence Based Practice. Marije de Lange. MANP, MSc verpleegkundig specialist CTC - klinisch epidemioloog
Evidence Based Practice Marije de Lange. MANP, MSc verpleegkundig specialist CTC - klinisch epidemioloog Inhoud presentatie - Inleiding - Ervaringen EBP - Herhaling theorie en de 5 EBP-stappen met praktijkvoorbeeld
Nadere informatieVereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde
Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde SHELLEY METSELAAR AIOS SOZG Achtergrond Incidentie - 5-11 per 1000 per jaar 1 Diagnose - Combinatie kliniek, lab, X-thorax Sensitiviteit X-thorax 2 - Pneumonie +/-
Nadere informatieWERKT DE WEBCARE INTERVENTIE?
WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? Onderwerp: Hoe lees ik een wetenschappelijk artikel? Marjolein Snaterse, docent/onderzoeker Faculteit Gezondheid, Hogeschool van Amsterdam TOCH MAAR WEER: EVIDENCE BASED PRACTICE
Nadere informatieFormulier Beoordeling Critical Appraisal of a Topic (CAT)
Formulier Beoordeling Critical Appraisal of a Topic (CAT) Datum: Co-schap Beschouwend Co-schap Snijdend Co-schap Moeder & Kind Co-schap Neurowetenschappen Co-schap HAG & Sociale Geneeskunde GEZP Keuzeonderwijs.
Nadere informatieAddendum Procedure Wetenschappelijke aanvragen DHBA
Addendum Procedure Wetenschappelijke aanvragen DHBA De DHBA wetenschappelijke commissie beoordeelt studievoorstellen met gebruik van bestaande DHBA data, en coördineert verschillende wetenschappelijke
Nadere informatieAcetylcysteine bij ouderen met COPD. Reduceert acetylsteine exacerbaties?
Home no. 3 Juni 2018 Eerdere edities Verenso.nl Acetylcysteine bij ouderen met COPD. Reduceert acetylsteine exacerbaties? Critical Appraisal of Topics Mariëlle Winters mariellewinters@gmail.com Aanleiding
Nadere informatieThe Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog
The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog Myocardinfarct MISSION! Infarct Protocol Sinds 2004 Doel: verlenen zorg volgens internationale richtlijnen voor
Nadere informatieCVRM addendum (kwetsbare) ouderen
CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieEvidence zoeken @ WWW
Evidence zoeken @ WWW Dirk Ubbink Evidence Based Surgery 2011 Informatie Jaarlijks: >20.000 tijdschriften en boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften Jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties
Nadere informatieBig Data. Gaat het iets voor de zorg betekenen? Dr N.S. Hekster 18 maart 2015. Big Data in de Zorg. 2015 IBM Corporation
Big Data Gaat het iets voor de zorg betekenen? Dr N.S. Hekster 18 maart 2015 1 Introductie Spreker Nicky Hekster Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM Nederland BV Johan Huizingalaan 765 1066
Nadere informatieUsability evaluation of a guideline implementation systym for cardiac rehabilitation: Think aloud study
Usability evaluation of a guideline implementation systym for cardiac rehabilitation: Think aloud study Mariëtte VAN ENGEN-VERHEUL, Linda PEUTE, Ellen KILSDONK, Niels PEEK, Monique JASPERS Mariëtte van
Nadere informatieDe Bouw van een Zorgcircuit: Hoe gaan we te werk?
De Bouw van een Zorgcircuit: Hoe gaan we te werk? Dr. Jef Willems UZ Gent 12 Mei 2015 De bouw van een zorgcircuit Situering Zorgprogramma pediatrie Over netwerken en zorgcircuits Definities relaties Stap
Nadere informatieBesluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP
Besluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP Dit is de actuele besluitenlijst van het CCvD HACCP. Op deze besluitenlijst staan alle relevante besluiten van het CCvD HACCP
Nadere informatieECEL. Wouter Fransman
Exposure Control Efficacy Library ECEL Wouter Fransman Achtergrond Veel onderzoek naar effectiviteit van beheersmaatregelen, maar resultaten niet eenduidig Beheersmaatregelen (Risk Management Measures
Nadere informatiekwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student
kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student inhoud atrium fibrilleren: kwetsbaar en oud nhg standpunt anticoagulantia 2016 lacunes:
Nadere informatieBloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige
Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald
Nadere informatieHighlights in ehealth
Highlights in ehealth Hans C. Ossebaard KLM HEALTH SERVICES 23 JANUARI 2015 Center for ehealth Research and Disease management Kwaliteitsinstituut 1. Ontwikkeling kwaliteitstandaarden 2. Implementatie
Nadere informatieBespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland
Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie
Nadere informatieEuroSCORE. Wat kunnen we ermee? Wat doen we ermee? l. Noyez. CNE Thoraxchirurgie 15 april 2014
Wat kunnen we ermee? Wat doen we ermee? l. Noyez CNE Thoraxchirurgie 15 april 014 Disclosures Cardio-thoracaal chirurg Radboudumc, Nijmegen Bestuurslid NVT voorzitter com kwaliteit Bestuurslid BHN to construct
Nadere informatieKennis in Beweging. 30/10/14 MTP Fysiotherapie/KBC Haaglanden 1
Kennis in Beweging 30/10/14 MTP Fysiotherapie/KBC Haaglanden 1 Eisen en doelen overheid Opdracht Kwaliteitsinstituut: maak kwaliteit transparant. Kwaliteitsstandaarden & Meetinstrumenten Tripartiet (patiënten,
Nadere informatieWELKOM BIJ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN.
WELKOM BIJ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN www.utwente.nl/go/gzw Programma 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Introductie Opleidingsmanager Bachelor student Master student Alumnus Case en oudergesprekken Informatiemarkt GZW
Nadere informatieDe toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem
De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem Ontwikkelingen in omgeving 1. Vraag naar klinische geriatrische
Nadere informatieDe kracht van het netwerk
De kracht van het netwerk 2 e landelijk symposium voor IC-netwerken 28 november 2018 Kwaliteit bevorderen van IC zorg in de regio: leren van elkaar een interactieve verdiepingssessie Woensdag 28 november
Nadere informatieINFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW)
INFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW) 14 november 2014 2 PROGRAMMA ESFRI Roadmap, wat is het en waar doen we het voor? Roadmap 2016 Verschillen met vorige Schets
Nadere informatieDirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010
Dirk Ubbink Evidence Based Surgery Workshop 2010 Jaarlijks: 20.000 tijdschriften 17.000 nieuwe boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties per dag!
Nadere informatieNieuwe percutane opties in de behandeling van chronische longembolen
Nieuwe percutane opties in de behandeling van chronische longembolen Werner Budts Congenitale en Structurele Cardiologie UZ Leuven Inleiding Chronische thromboembolische pulmonale hypertensie (CTEPH) =
Nadere informatieElective electrical cardioversion
Elective electrical cardioversion Han Deuling Verpleegkundig specialist cardiologie UMCG Short-stay cardiologie 14 bedden. 2700 opnames per jaar. Sinds 2005 verpleegkundig specialist in plaats van artsassistent.
Nadere informatie