De eigen grenzen bewaken

Transcriptie

1 Opdrachtformulier De eigen grenzen bewaken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. Beantwoord onderstaande vragen. a Wat heeft het bewaken van de eigen grenzen te maken met feedback geven? b Hoe kan je de ander in zijn waarde laten zonder je eigen grenzen los te laten? c Geef een voorbeeld waaruit blijkt dat je nee-zeggen makkelijk vindt en waaruit blijkt dat je nee-zeggen moeilijk vindt. Motiveer kort waarom je het in de ene situatie moeilijk en in de andere situatie makkelijk vindt. Door middel van een rollenspel leer je aan te geven waar je eigen grenzen liggen. Er horen twee opdrachten bij deze vaardigheid. Opdracht 1 Omdat veel mensen niet weten hoe ze op een goede manier nee kunnen zeggen als een ander hun iets vraagt, stemmen ze vaak toe in dingen die ze eigenlijk niet willen doen. Deze opdracht is bedoeld om te oefenen in het nee -zeggen. a Maak groepjes van drie. A: Jij vraagt iets van B, zonder te zeggen wat het is. Je moet je wel voorstellen dat je het heel erg graag wilt hebben of echt nodig hebt. B: Jij kunt het niet geven. Het gaat er dus niet om wat het is, maar je neemt je gewoon voor dat je het absoluut niet kunt missen. C: Jij observeert. Je maakt tijdens de oefening aantekeningen over wat B zegt en doet aan de hand van de observatiepunten. de situatie kan drie keer gespeeld worden, maar je kunt het ook één keer spelen. Gebruik hierbij het handelingsformulier. b Bespreek de opdracht na aan de hand van het handelingsformulier en de volgende vragen: Hoe is het nee -zeggen B gelukt? Hoe is het voor B in het algemeen om nee te zeggen? Hoe is het voor de andere twee deelnemers in het algemeen om nee te zeggen? Kun je elkaar suggesties doen om het nee -zeggen te vergemakkelijken? Noteer voor jezelf jouw persoonlijke leerdoelen en aandachtspunten met betrekking tot de vaardigheid. Opdracht a Lees eerst de onderstaande situaties goed door. Situatie 1 Een handtastelijke zorgvrager Jij werkt in een verpleeghuis en hebt nachtdienst. Een zorgvrager die niet kan slapen roept jou. Als je vraagt wat er is zegt hij: Ik zie je steeds lopen en vind je erg leuk. Kom je even bij me aan het bed zitten? Als je dit doet betast hij je ineens op plaatsen waarvan jij dat niet wilt. Je maakt de zorgvrager duidelijk dat je dit niet wilt. Noordhoff Uitgevers bv 1 _Eigen_grenzen_bewaken_O.indd 1 /0/ 1: PM

2 Situatie Een leugentje om bestwil? Een collega komt regelmatig te laat. Ook vandaag komt ze een half uur later dan de andere collega s. Ze roept ook nog tegen iedereen die het horen wil: Ik heb toch zo n leuk feestje gehad, het duurde tot diep in de nacht. Even later hoor je haar tegen het hoofd van de afdeling zeggen: Sorry hoor, dat ik te laat ben maar mijn vriend is ernstig ziek, ik heb daardoor slecht geslapen. Situatie Mevrouw De Wilde Mevrouw De Wilde is alleenstaand en net ontslagen uit het ziekenhuis na een heupoperatie. Mevrouw mag nog niet lopen en heeft daardoor ondersteuning nodig. s Avonds en s nachts helpt haar dochter, s morgens kom jij om haar te helpen bij het wassen en aankleden. Mevrouw is een verwoed roker, het liefste zit ze de hele dag met een sigaretje in haar hand. Ineens zie je mevrouw naar de keuken strompelen. Ze houdt zich met één hand vast aan het meubilair en in de andere hand heeft ze haar sigaret. Mevrouw zegt in het voorbij gaan tegen je: Niks zeggen meisje, ik doe met mijn lichaam wat ik zelf wil. b Maak groepjes van drie. Eén is observator en twee spelen. Speel alledrie een keer de rol van de zorgverlener. De zorgverlener maakt in het gesprek duidelijk hoe ze denkt over de situatie. Ze geeft aan wat ze niet wil en maakt daarbij gebruik van ik-boodschappen. Gebruik hierbij het handelingsformulier. c Bespreek na elk spel eerst de observaties. d Als iedereen de rol van zorgverlener heeft gespeeld, bespreek de zaak dan nog eens na aan de hand van de volgende vragen: Hoe is het om aan te geven dat jouw grens bereikt is? Lukt het om vast te houden aan je eigen mening en toch te luisteren naar de ander? Hebben de argumenten van de ander invloed gehad op jouw mening? In welke situatie(s) is het moeilijk om je standpunt vol te houden, in welke gemakkelijk? Hoe komt het dat het soms gemakkelijk en soms moeilijk is om je grenzen aan te geven? Heb je het idee dat je nu begrijpt waarom deze vaardigheid belangrijk is voor jou als zorgverlener? Waarom wel of niet? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv _Eigen_grenzen_bewaken_O.indd /0/ 1: PM

3 Handelingsformulier De eigen grenzen bewaken Naam student: Datum: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. De student: naam observator: Beoordeling: Aandachtspunten Goed Fout 1 Ik luister naar de zorgvrager. Ik geef aan wat mijn grenzen zijn. Ik maak gebruik van ik-boodschappen. Ik geef een duidelijke motivatie waarom ik iets wel of niet wil. Ik zoek binnen mijn grenzen naar een oplossing die voor beide partijen bevredigend is. Ik zorg dat mijn non-verbale uitingen aansluiten bij datgene wat ik zegt. Ik ga na of de ander begrepen heeft wat mijn grenzen zijn. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv _Eigen_grenzen_bewaken_H.indd /0/ 1: PM

4 _Eigen_grenzen_bewaken_H.indd /0/ 1: PM

5 Toetsformulier De eigen grenzen bewaken Naam student: Datum: Naam beoordelaar: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je geeft duidelijk je grenzen aan wanneer een collega of een zorgvrager over jouw grenzen heen gaat. Criteria V O B S 1 Luistert naar de zorgvrager of collega. Geeft aan waar haar grenzen zijn. Maakt gebruik van ik-boodschappen. Geeft een duidelijke motivatie. Zoekt naar een oplossing die voor beide partijen bevredigend is. Non-verbale uitingen sluiten aan bij datgene wat gezegd wordt. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv _Eigen_grenzen_bewaken_T.indd /0/ 1: PM

6 _Eigen_grenzen_bewaken_T.indd /0/ 1: PM