Rapportage monitor voortgang Jeugdwet

Transcriptie

1 Rapportage monitor voortgang Jeugdwet Tweede monitor 2015 Datum: 23 juni 2015 Brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheids- en verslavingszorg Piet Mondriaanplein GZ Amersfoort Postbus AV Amersfoort T KVK info@ggznederland.nl w w w.ggznederland.nl IBAN: NL56 INGB BIC: INGBNL2A IBAN: NL08 ABNA BIC: ABNANL2A

2 Introductie en leeswijzer In het kader van de decentralisatie van de jeugdggz / van de jeugdhulp voert GGZ Nederland periodiek een monitor uit onder haar leden. De eerste monitor is uitgevoerd in maart 2015, het accent van deze monitor lag op de evaluatie van de in-/verkoop Deze tweede monitor brengt in beeld wat begin juni 2015 de stand van zaken is bij de toegang tot jeugdggz, instroom, administratieve processen, de transformatie en kwaliteitsontwikkelingen. Deze rapportage start met een samenvatting van de bevindingen, de conclusies en de aanbevelingen. Vervolgens treft u de uitgewerkte analyse aan. Deze rapportage is opgedeeld in drie delen. Deel 1 kenmerkt de respondenten. Deel 2 beschrijft de antwoorden op gestelde vragen over de actuele stand van zaken. Deel 3 geeft weer wat de wensen zijn van de lidinstellingen voor wat betreft de ondersteuning van GGZ Nederland en/of de samenwerkende brancheorganisaties. De notitie eindigt met conclusies en aanbevelingen. Door veel respondenten is gebruik gemaakt van de mogelijkheid om antwoorden toe te lichten. Deze reacties geven een nadere inkleuring van de gegeven antwoorden op de meerkeuzevragen. 2

3 Samenvatting tweede monitor jeugdggz, juni 2015 Respons Aan de monitor van GGZ Nederland namen 27 instellingen deel, een representatieve groep. Aanbod De ggz-instellingen bieden diverse vormen van zorg, variërend van deelname aan wijkteams zonder of met ggz-behandelfunctie, deelname aan expertpools, consultatie en advies, generalistische basisggz tot gespecialiseerde (bovenregionale of landelijke) jeugdggz. 44% geeft aan deel te nemen aan een wijkteam met ggz-behandelfunctie. Toegang jeugdggz De meeste verwijzingen naar de jeugdggz verlopen nog via de huisarts, de verwijzingen vanuit wijkteams komen voorzichtig op gang, maar het beeld is sterk wisselend per gemeente/regio. Meerdere gemeenten/regio s sturen op de toegang naar de jeugdggz door huisartsen te verplichten eerst te verwijzen naar het wijkteam, of verwijzingen naar de gespecialiseerde jeugdggz via het wijkteam te laten verlopen. Een derde signaleert inmiddels wachtlijsten voor keukentafelgesprekken. Het huidige beeld van de toegang is divers en daardoor niet goed kwantificeerbaar. Er is nog veel onduidelijkheid en dat veroorzaakt ruis en maakt veel overleg noodzakelijk. De hoop wordt geuit dat deze fase van nadere kennismaking leidt tot de nodige procesverbeteringen. Toeleiding De helft constateert knelpunten in het proces van toeleiding, gedefinieerd als het proces na het keukentafelgesprek. Dit wordt veroorzaakt door de onbekendheid van wijkteams met de jeugdggz en het jeugdggz-aanbod en de administratieve processen. Een hartenkreet richting wijkteams is zorg voor zorg en niet voor dossiervorming en administratie. Op dit moment is het beeld van toename van crisismeldingen en plaatsingen nog onvoldoende goed te duiden. De omvang van de stijging varieert van niet van toepassing tot stijging van 100%. Of de stijging bij crisismeldingen en-plaatsingen komt doordat wijkteams handelingsverlegen zijn of te lang cliënten vasthouden tot escalatie optreedt, is in zijn algemeenheid niet te concluderen. Voor zowel gemeenten als zorgaanbieders is de transitie nog een zoektocht, maar de afstemming verbetert doordat partijen elkaar beter leren kennen. Instroom, wachtlijsten, toereikendheid budget 2015 De meeste instellingen geven aan dat sprake is van krimp (44%) of een gelijkblijvende instroom (33%). Bij een vijfde is het aantal wachtenden toegenomen, eenzelfde aantal rapport een afname. Bij de helft is het aantal wachtenden vergelijkbaar met vorig jaar. Dat in regio s het aantal wachtenden niet afneemt, terwijl het aantal aanmeldingen wel afneemt is te verklaren door verminderde beschikbaarheid vanwege de bezuinigingen. Ook hier is sprake van een divers beeld en zijn algemene conclusies nu niet te trekken. 67% verwacht op basis van de gerealiseerde productie en de afgesproken productieplafonds in meerdere gemeenten/regio s wachtlijsten. In meerder gemeenten is 3

4 al sprake van overschrijdingen. Daar waar verkavelde volumeplafonds per gemeente zijn vastgesteld en geen risicoverevening plaatsvindt, liggen opnamestops in het verschiet. 67% voorziet financiële risico s ten gevolge van de afgesproken productieplafonds, de mate van verkaveling, het gebrek aan risicoverevening en de prognoses voor onder- en overproductie. Sturen op over- en onderproductie per gemeente is financieel lastig, maar begint professioneel en moreel-ethisch ook te schuren. Bij ongewijzigd beleid van gemeenten moeten instellingen voor bepaalde gemeenten gaan werken met langere wachtlijsten of opnamestops, zonder rekening te houden met de ernst van de problematiek van de cliënt. Op basis van realisatiecijfers en prognoses wordt nu in diverse regio s het gesprek gevoerd over te verwachten wachtlijsten. Een gezamenlijke evaluatie van de inkoop 2015 is zinvol voor het gezamenlijke leren en het in gesprek blijven over de beoogde transformatie en de inkoop Opvallend is dat ruim de helft aangeeft dat geen of slechts een enkele gemeente de inkoop heeft geëvalueerd met de jeugdggz-aanbieder. Inkoop en budget 2016 De helft van de respondenten is gestart met het gesprek over de inkoop 2016, de andere helft nog niet. Respondenten verwachten een grote druk op de specialistische zorg. Deze verhoudt zich soms moeizaam met de actuele omvang van de instroom. Ook de druk op de DBC-productstructuur neemt toe. Iedereen bereidt zich op diverse wijze voor op bezuinigingen. Dit varieert van ontslagen, efficiencyverbeteringen en het sluiten van locaties. Veertig procent van de instellingen verwachten frictiekosten en/of liquiditeitsproblemen ten gevolge van noodzakelijke saneringsmaatregelen. Administratieve processen en verantwoording Zorgaanbieders ervaren nog w einig verbetering bij de gegevensuitw isseling, facturatie en declaratie sinds januari De aanlevering van gegevens w ordt nog als drama getypeerd, problematisch en een grote kostenpost. Bij facturatie is sprake van grote- betalingsachterstanden. Waar de een heel langzaam enige verbetering bespeurt, schetst de ander dat de chaos enkel toeneemt. De variatie in verantw oordings- en monitoringsvragen is onverminderd groot, elektronisch berichtenverkeer is met veel gemeenten nog niet mogelijk. De meeste respondenten geven aan dat het niet of slecht moeizaam mogelijk is om aan alle verantw oordingseisen te voldoen. Standaardisatie w ordt dringen gew enst. Kwaliteit, innovatie en transformatie De gesprekken over transformatie gaan van start, maar de verschillen tussen gemeenten zijn groot. Waar de ene regio/gemeente dit groots en voortvarend oppakt, zijn er ook regio s waar dit nog nauwelijks gebeurd. Bewaakt moet worden dat veranderingen ook leiden tot gecontroleerde verbeteringen, evidence based werken is voor velen nog onbekend terrein en veelal ontbreekt het nog aan een gemeenschappelijke visie. Van de respondenten geeft bijna 70 procent aan knelpunten te ervaren bij de continuïteit van zorg als de jeugdige 18 wordt. Personele gevolgen De meeste zorgaanbieders gaan uit van krimp ten gevolge van de bezuinigingen en de impact van de inkoop Gedwongen ontslagen zijn niet overal te vermijden. 4

5 Conclusies Deze tweede monitor geeft een beeld van de voortgaande zoektocht van gemeenten en zorgaanbieders, die elkaar beter leren kennen waardoor de afstemming verbetert. Tegelijkertijd zijn er nog vele zorgen en is de gevoelde druk door alle onzekerheden en risico s groot. De verbinding tussen wijkteams en de jeugdggz komt nog amper op gang, het overgrote deel van de verwijzingen loopt nog via de huisartsen. De gemeentelijke druk op huisartsen om niet naar de jeugdggz te verwijzen neemt echter toe. Verwijzingen van deze medische professionals worden in toenemende mate gecontroleerd of gewijzigd door anders geschoolde professionals. Hierdoor is niet altijd sprake van een medisch adequate, deskundige oordeelsvorming en risico-inschatting. Dit baart zorgen over de toegang en toeleiding tot de jeugdggz. De monitor biedt een divers beeld als het gaat om volume-ontwikkelingen en wachttijden, budgetplafonds, te verwachten overschrijdingen of opnamestops. In dit stadium ontstaat zicht op de uitnutting van productieafspraken Bij extrapolatie ziet een groot deel van de jeugdggz-instellingen dat de productieafspraken ontoereikend zijn voor de continuïteit voor heel Het gevolg zal zijn dat er geen (tijdig) zorgaanbod is voor cliënten die de zorg nodig hebben en hier middels een verwijzing/indicatie recht op hebben. Hoewel er regionale verschillen zijn, melden de meeste instellingen een toename van het aantal crisismeldingen en plaatsingen. In veel regio s voeren aanbieders nu met gemeenten het gesprek over de geëxtrapoleerde realisatiecijfers, de te verwachten wachtlijsten en de oplossingsrichtingen. Tegelijkertijd zijn of worden de gesprekken over de inkoop 2016 nu gestart. De gemeentelijke schaal en de sterk verkavelde inkoop, de nu optredende over- en onderproductie en het ontbreken van risicoverevening (over- en onderproductie beiden niet betaald door betreffende gemeente) vormen behalve een probleem voor de toegangelijkheid van de jeugdgg, ook een probleem voor de bedrijfsvoering van de jeugdggz-aanbieder en voor de liquiditeit en de solvabiliteit van de jeugdggz, de sector die meer dan ieder andere jeughulpsector bovenregionaal georganiseerd is. Als dit de basis vormt voor de inkoop 2016, zal deze problematiek leiden tot een forse afname van de beschikbaarheid van jeugdggz.. Zorgelijk is dat de administratieve kant van de transitie vooralsnog niet verbetert. Het is van groot belang dat hier snel meters worden gemaakt. De kosten zijn inmiddels schrikbarend hoog en frustratie erover neemt steeds verder toe. Eveneens zorgelijk is dat de ambtelijke uitvoeringscapaciteit uitbreidt, terwijl tegelijkertijd de voor zorgverlening beschikbare capaciteit onder grote druk staat en verder zal krimpen. De beoogde innovatie en transformatie komt enigszins op gang, maar bevindt zich nog in de prille beginfase. In toenemende mate worden knelpunten zichtbaar bij de overgang van 18- /18+. Op vele fronten is nog veel te doen om de doelen van de transitie en de transformatie te behalen. Aanbevelingen Met deze uitkomsten van de tweede monitor blijven de aanbevelingen van de eerste monitor (maart 2015) onverminderd van kracht, dit is op zich al een zorgelijke constatering. 5

6 1. Het blijft van groot belang dat gemeenten en zorgaanbieders blijven investeren in de samenwerkingsrelatie en partnership, onderlinge kennisuitwisseling en de deskundigheidsbevordering over de jeugdggz bij wijkteams, inkopers en beleidsmakers zodat er een goede ketensamenwerking kan ontstaan. Met de notitie Ruimte voor jeugdhulp ligt er nu een document dat handvatten biedt voor het (boven)regionale gesprek over de gewenste transformatie en is de inkoop 2016 hierop te enten. 2. De inkoop 2016 gaat nu van start. Zeker daar waar wachtlijsten en/of crisismeldingen en plaatsingen toenemen en/of opname stops worden voorzien, staan de bezuinigingen en beoogde krimp van gespecialiseerde functies op gespannen voet met de actuele druk op en instroom in de gespecialiseerde jeugdggz. Het pleidooi voor bovenregionale en landelijke coördinatie, om onnodige afbraak van capaciteit en bijbehorende zorg- en infrastructuur te voorkomen, blijft onverminderd van belang. 3. Zorgelijk is dat er bij de administratieve processen geen significante verbeteringen worden geconstateerd. Standaardisatie en reductie van administratieve lastendruk is hoognodig, het tempo ligt hier nog te laag. 4. Bijna alle respondenten signaleren dat wijkteams nu nog onvoldoende expertise in huis hebben over psychische/psychiatrische problematiek bij jeugdigen en (het aanbod van de) jeugdggz. Deskundigheidsbevordering en methodiekontwikkeling van wijkteams vraagt daarom nog veel aandacht. 5. Van de respondenten geeft bijna 70 procent aan knelpunten te ervaren bij de continuïteit van zorg als de jeugdige 18 wordt. Dat is meer dan bij de eerste monitor. Monitoring van de continuïteit van zorg bij 18+ blijft van belang, evenals het gesprek over deze overgang met gemeenten en de zorgverzekeraars. 6

7 Deel 1 Algemeen beeld van de respondenten 1. Respons representatief Deze keer hebben 27 instellingen voor jeugdggz of jeugdverslavingszorg de monitor ingevuld. De responderende instellingen zijn jeugdggz-instellingen, geïntegreerde ggzinstellingen inclusief forensische jeugdggz en jeugdverslavingszorgaanbieders. In vergelijking met de respons in maart (n=35) is deze respons lager. Maar gelet op de respondenten (aard / zorgvolume) en de goede regionale spreiding, is te stellen dat deze monitor een goed en representatief, landelijk beeld geeft. Een week voorafgaand aan de analyse van de antwoorden vond de bijeenkomst van de Achterban Jeugd bij GGZ Nederland plaats. In dit overleg is veel gesproken over de actuele stand van zaken en ontwikkelingen. De uitkomsten van de monitor liggen in de lijn van het besprokene. 2. Lidmaatschappen brancheorganisaties naast GGZ Nederland Vier respondenten geven aan ook lid te zijn van Jeugdzorg Nederland. Een respondent is aangesloten bij de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. Acht instellingen melden andere lidmaatschappen. Dit is een vergelijkbaar beeld als bij de eerste monitor. 3. Percentage van totale omzet 2015 uit de Jeugdwet Ruim de helft van de respondenten (n=15, 57%) geeft aan dat naar verwachting 0-25 procent van de omzet afkomstig is uit de Jeugdwet. Bij drie respondenten (11%) is procent van de omzet afkomstig uit de Jeugdwet. Een derde (n=8, 33%) van de respondenten geeft aan dat procent van de omzet uit de Jeugdwet komt % 26-50% 51-75% % 4. Percentage van totale omzet 2015 uit gemeentelijk kader (Jeudgwet, Wmo, Participatiewet, Wet Publieke gezondheid) Negen respondenten (33%) geven bij deze vraag aan dat minder dan een kwart van de omzet uit het gemeentelijke domein afkomstig is. Bij bijna een kwart van de respondenten (n=6, 22%) komt een kwart tot de helft van de omzet uit het gemeentelijke domein. Twee 7

8 respondenten (7%) geven aan dat de helft tot driekwart van de totale omzet afkomstig is uit het gemeentelijke domein. Bij een derde (n=9, 33%) van de respondenten is meer dan driekwart van de omzet afkomstig uit het gemeentelijke domein. Een respondent geeft aan deze vraag niet te kunnen beantwoorden % 26-50% 51-75% % onbekend Deel 2 Stand van zaken jeugdggz in jeugdstelsel Zorgaanbod, toegang en toeleiding 5. Aanbod jeugdggz Bij deze vraag waren meerdere antwoorden te geven, omdat de situatie per regio of gemeente kan verschillen. Ruim een derde van de instellingen (n=10, 37%) geeft aan deel te nemen aan sociale (jeugd)wijkteams zonder ggz-behandelfunctie. Twaalf instellingen (44%) geven aan deel te nemen aan wijkteams met een ggz-behandelfunctie. De meeste respondenten leveren (ook) een bijdrage aan (jeugd)wijkteams door deelname aan de expertpool (n=22, 81%). Alle instellingen bieden consultatie en advies. Zeventien respondenten (63%) bieden ambulante, generalistische basisggz voor jeugd. Bijna alle aanbieders (n=26, 96%) bieden ambulante, specialistische jeugdggz. Een ruime 8

9 meerderheid van de respondenten (n=17, 63%) levert een of meer bovenregionale, essentiële functies (zie voor definitie landelijk akkoord Rijk, VNG, BGZJ, oktober 2014). Logeervoorzieningen worden door bijna een kwart van de respondenten (n=6, 22%) geboden. Een derde (n=8, 30%) heeft de antwoordcategorie overig aangevinkt. Ter toelichting worden de volgende antwoorden gegeven: zorg in LTA; jeugdggz voor doven; topreferent traumacentrum; bovenregionale zorg voor specifieke doelgroepen, bijv. genderpoli of zorg op levensbeschouwelijke grondslag; instellingsgebonden (voortgezet) speciaal onderwijs; multifunctioneel centrum (MFC). 6. De toegang geregeld? De volgende vraag is aan de ggz-instellingen voorgelegd: Is de toegang tot de jeugdggz (in of via wijkteam, via de huisarts, de medisch specialist, jeugdarts of rechter) voor nieuwe cliënten goed geregeld in uw gemeenten? Ja, bij alle gemeenten Ja, bij de meeste gemeenten Ja, bij een/enkele gemeenten Nee Weet niet / geen mening Een respondent (4%) geeft aan dit zeker op papier- goed geregeld is bij alle gemeenten. Ruim de helft (n=16, 59%) van de respondenten geeft aan dat de toegang bij de meest gemeenten goed geregeld is. Zes respondenten (22%) geven aan dat de toegang bij een gemeente / enkele gemeenten goed geregeld is. Drie respondenten (13%) zijn van mening dat de toegang niet goed geregeld is. De toelichting op deze vraag laat zien dat de meeste verwijzingen naar de jeugdggz nog via de huisartsen verlopen. Meerdere respondenten geven dit aan. Daarbij wordt vermeld dat jeugdigen en ouders ook veelal rechtstreeks naar de huisarts gaan. Dat de verwijsroute via de huisarts goed loopt, betekent niet altijd dat de wijze waarop zorgtoewijzingsberichten worden afgegeven duidelijk is of snel verloopt. Beschikkingen blijven achter en bij cliënten die een beroep doen op bovenregionaal of afwijkend aanbod, kan het lang duren voordat een besluit genomen wordt over het afgeven van een zorgtoewijzing/beschikking. Een beperkt deel van de verwijzingen verloopt via de wijkteams. Dit lijkt voorzichtig op gang te komen na het eerste kwartaal, maar het beeld is sterk wisselend per regio/gemeente. Hierbij wordt de kanttekening geplaatst dat wijkteams zoekend zijn, het voor wijkteams niet nog altijd duidelijk is naar wie en waarvoor men moet verwijzen en dat niet alle verwijzingen 9

10 terechte ggz-verwijzingen zijn. Bij de verwijzingen van wijkteams komen problemen voor rondom administratieve processen als verantwoording, welke productcode en de vraag hoe groot de indicatie moet zijn. Diverse wijkteams zijn nog huiverig om door te verwijzen. Meerdere respondenten geven ook aan dat gemeenten met huisartsen de afspraak maken dat de huisarts eerst naar het wijkteam moet verwijzen. Of de toegang tot de ggz-aanbieder wordt bemoeilijkt door de ggzaanbieder te verplichten alles via het jeugdteam te laten lopen. Bij onduidelijke verwijsroutes is niet alleen de professional maar ook de cliënt de weg kwijt. 7. Knelpunten bij de toegang Gevraagd is naar ervaringen en knelpunten rond de toegang van nieuwe cliënten. Ruim de helft van de respondenten (n=16, 59%) geeft aan dat nieuwe cliënten niet goed weten waar ze zich moeten melden met hun vraag. Een derde (n=9, 38%) signaleert dat er sprake is van wachtlijsten voor de keukentafelgesprekken met de gemeente. Aanvullend hierop is door een respondent toegelicht dat er een wachtlijst is voor herindicatieonderzoek door de wijkteams. Een kwart (n=7, 26%) signaleert een toename van het aantal huisartsverwijzingen. Vijf respondenten (19%) geeft aan dat het aantal huisartsverwijzingen juist afloopt. Een derde (n=9, 33%) ervaart dat huisartsen niet meer direct naar de jeugdggz verwijzen, omdat gemeenten met huisartsen afspreken eerst te verwijzen naar het wijkteam. Deze verwijsstroom via het wijkteam geeft de gemeente meer controle en sturingsmogelijkheden Tien respondenten (37%) beantwoorden de vraag met overig. In de toelichting wordt opgemerkt dat er (onuitgesproken) gestuurd wordt op het (fors) verminderen van de verwijzingen via huisartsen, door afspraken te maken met de huisartsen over verwijzen via wijkteams. En doordat in de communicatie richting ouders en jeugdigen alleen de route via het wijkteam genoemd wordt. Opgemerkt is dat huisartsen onvoldoende op de hoogte zijn van de Jeugdwetgeving. Een ander knelpunt dat vaker wordt genoemd is de onbekendheid met de verwijsmogelijkheden naar zorg die valt onder het landelijk transitiearrangement (LTA) Aanbieders die LTA-zorg leveren staan niet altijd op de gemeentelijke lijst van gecontracteerde zorgaanbieders. Hierdoor weten wijkteams niet altijd dat verwijzen wél mag, dit leidt tot veel extra overleg en tijd. 10

11 Meermalen wordt opgemerkt wordt dat het huidige beeld nog divers is en daardoor nog niet goed kwantificeerbaar. Er is nog teveel onduidelijkheid bij alle betrokken spelers en dat geeft ruis en ingewikkeldheid. De onbekendheid over en weer leidt tot veel overleg. De hoop wordt uitgesproken dat deze tijdrovende, maar nu nodige, investering in kennismaking leidt tot verbeteringen in de processen. 8. De toeleiding na het keukentafelgesprek vaak niet goed geregeld De vraag is gesteld wat de ervaringen zien met de toeleiding naar de jeugdggz: het proces na het keukentafelgesprek met het wijkteam. Op de vraag of deze toeleiding tot zorg goed is geregeld, antwoord bijna een derde (n=8, 30%) dat dit bij alle gemeenten goed is geregeld. Zes respondenten (22%) geven aan dat dit bij de meeste gemeenten goed is geregeld. Bijna de helft (n=13, 48%) geeft aan dat dat de toeleiding niet of slechts in een of enkele gemeenten goed is geregeld. 6 8 Ja, bij de meeste gemeenten Ja, bij een/enkele gemeenten Nee 7 6 Weet niet / geen mening Bij de toeleiding tot jeugdggz door wijkteams worden de volgende knelpunten ervaren: Bijna alle instellingen (93%) ervaren dat wijkteams nog onvoldoende bekend zijn met de doelgroep waardoor de problematiek van cliënten onvoldoende wordt herkend voor een juiste indicatie. De helft (n=13, 48%) stelt dat gemeenten teveel sturen op oplossingen in de eerste lijn. 11

12 Vier respondenten (15%) geeft aan dat er onvoldoende plek is bij benodigde voorzieningen, niet alleen in de jeugdggz, maar ook in het wijkteam waar wachtlijsten ontstaan. Een vijfde (n=5, 19%) signaleert dat de crisisopvang en crisisplaatsing niet goed verloopt. Ruim de helft van de instellingen (n=14, 52%) constateert dat verwijzingen te lang op zich laten wachten, waardoor meer jeugdigen in crisis of met crisisaanmeldingen binnenkomen. Drie instellingen ervaren knelpunten bij het zittend vervoer, waardoor cliënten niet op de juiste plek terecht komen. Ook bij de onafhankelijke cliëntondersteuning worden knelpunten ervaren. Twee respondenten (7%) ervaren dat er te weinig cliëntondersteuner zijn. Een derde (n=9, 33%) van instellingen signaleert dat ook de cliëntondersteuners onvoldoende kennis hebben van de doelgroep. Eveneens een derde (n=9, 33%) constateert dat cliënten naar aanbieders met onvoldoende specifieke expertise worden toegeleid. Een kwart (n=7, 26%) ervaart knelpunten in het grijze gebied tussen Jeugdwet en andere wetgeving (Zvw, Wmo, passend onderwijs) met het kastje-muur-effect tot gevolg. Een respondent geeft aan dat het opvallend is dat er nog geen verwijzingen komen uit de wijkteams en stelt zich daarbij de vraag of dit komt door de kanteling waarbij wijkteams de (ggz)zorg overnemen, of dat de wijkteams onvoldoende functioneren en de problematiek niet herkennen, of dat het jeugdggz-aanbod nog onbekend is. Wijkteams zijn nog zo druk met operationele zaken, dat kennis maken en verdiepen in het aanbod nog niet lukt. Opgemerkt wordt dat waar voorheen korte lijnen bestonden, deze ook nu worden benut. Bij onbekendheid met de jeugdggz of geen deelname aan wijkteams of casuïstiekoverleg, wordt de jeugdggz niet altijd goed gevonden. Een respondent geeft aan dat jongeren afhaken als de beschikking lang op zich laat wachten, of er ontstaat crisis. Niet alle wijkteams hebben de eigen procedures al scherp. Een aantal gemeenten adviseert nu cliënten en de jeugdggz-aanbieder om via de huisarts een verwijzing te vragen. De administratieve situatie bij het afgeven van beschikkingen/zorgtoewijzingsberichten blijft nog chaotisch, privacy-regels worden daarbij geschonden en de geautomatiseerde ondersteuning is niet overal gereed. Een aantal respondenten illustreert deze suboptimale situatie als volgt: In de meeste gevallen is vooral het bestel proces van wijkteams een drama. Dat zijn digitale gidsen van producten en daaraan gekoppelde ingewikkelde administratieve processen die lang duren. Daarbij is het passende zorgaanbod een groot vraagstuk. Het is onduidelijk op welke gronden hulp wordt ingezet. Sommige gemeenten hebben de backoffice zo ingericht dat de productcode van te voren bekend moet zijn, anders kan er niet besteld en beschikt worden. Dat past niet bij de DBC-systematiek. De zorgtoewijzingsberichten zijn vaak beperkend in duur en inhoud. De gemeente is deze eerste maanden vooral een veredeld indicatiebureau. Een hartenkreet voor de wijkteams is zorg vooral voor zorg, niet voor dossiervorming en administratie. 9. Toename crisis en BOPZ-opnames nog niet goed kwantitatief te duiden Gevraagd is of en in welke mate sprake is van een toename van crisismeldingen en opnames op BOPZ-/crisisafdelingen. Enkele aanbieders geven aan dat dit niet aan de orde is. Meer aanbieders geven aan dat er sprake is van een toename, maar dit is nog niet goed kwantitatief te duiden want dit is divers per instelling en het fluctueert. Een respondent geeft 12

13 aan dat ook niet alle aanmeldingen leiden tot plaatsing. De turnover op deze crisisafdeling is wel vergroot en vanuit sommige regio s komen er meer her-aanmeldingen. Een andere respondent meldt meer suïcide- en andere crisismeldingen. Een instelling duidt de toename als een verdubbeling, een ander als stijging van %. Meermalen wordt opgemerkt dat jongeren, als ze binnenkomen, kampen met ernstiger problematiek. Of dit komt doordat wijkteams onmachtig/handelingsverlegen zijn en te lang doormodderen tot escalatie optreedt, is in zijn algemeenheid niet te concluderen uit de gegeven antwoorden. 10. De afstemming en samenwerking tussen gemeenten en jeugdggz wordt beter De jeugdggz-aanbieders is gevraagd wat goed of steeds beter gaat in de toegang en de toeleiding tot jeugdggz. Voor gemeenten en zorgaanbieders is het nog een zoektocht, maar veel respondenten geven aan dat de afstemming tussen gemeente/wijkteam en jeugdggz steeds beter verloopt. Partijen leren elkaar beter kennen. Over het algemeen zijn ambtenaren en wijkteammedewerkers welwillend en constructief, waardoor in goed overleg gezocht kan worden naar een goede oplossing voor de jeugdigen. Medewerkers op de werkvloer zoeken elkaar steeds meer op, gesprekken verlopen vlotter en de kennis en expertise van de jeugdggz wordt meer herkend en gezien. Hierdoor wordt de ggz ook beter gevonden als doorverwijzing nodig is. Een respondent meldt waarderend dat er meer naar integrale oplossingen wordt gezocht, het aantal OTS en en uithuisplaatsingen loopt daardoor af. Instroom, wachtlijsten en budgetten Instroom in de eerste vier maanden van het jaar Op de vraag of en hoe de instroom in de vier maanden van dit jaar veranderd is ten opzichte van dezelfde periode vorige jaar, geeft het merendeel van de instellingen (n=12, 44%) aan dat er sprake is van een daling. Vijf instellingen (19%) rapporteren een stijgende instroom en een derde (n=9, 33%) geeft aan dat de instroom gelijk is gebleven. Niet alle instellingen kwantificeren deze daling of stijging, ook omdat dit per gemeente sterk wisselt. Het geringe aantal gegeven percentages loopt fors uiteen. Het beeld is wisselend waar sprake is van krimp of stijging (bij jonge of oudere kinderen / bij de ambulante of de klinische zorg / welke doelgroep etc.). Algemene trends zijn niet te schetsen op basis van de verkregen toelichting. 13

14 9 1 5 Stijging van de instroom Daling van de instroom gelijk gebleven 12 onbekend 12. Aantal wachtenden in de eerste vier maanden van het jaar Gevraagd is naar het ontwikkeling van het aantal wachtenden in de eerste vier maanden van dit jaar, in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. 2 6 toename afname 14 5 gelijk gebleven onbekend Een zestal respondenten (22%) signaleer dat het aantal wachtenden is toegenomen. Bijna evenveel instellingen (n=5, 19%) ziet een afname van het aantal wachtenden. De helft van de instellingen (n=14, 52%) geeft aan dat het aantal wachtenden in vergelijking met vorig jaar stabiel is. Twee respondenten kunnen deze vraag niet beantwoorden. De gegeven toelichting varieert. De wachttijden zijn toegenomen door verhoogde instroom, maar ook door ontoereikende inkoop door gemeenten. Wachttijden verschillen ook per zorglijn. Elders is de wachttijd is verkort en kunnen cliënten eerder langskomen voor de intake. Meerdere respondenten melden dat de wachttijd niet afneemt terwijl het aantal aanmeldingen wel afneemt. De verklaring hierbij is de verminderde beschikbaarheid van professionals ten gevolge van de bezuinigingen. Ook hier is sprake van een zeer divers beeld en zijn algemene conclusies niet te trekken. 13. Toereikendheid budget 2015 voor zorglevering aan nieuwe cliënten Nu de eerste signalen over het bereiken van productieplafonds de landelijke pers halen, is gevraagd naar de toereikendheid van de inkoopafspraken voor de levering van zorg aan nieuwe cliënten. 14

15 4 4 Ja, bij alle gemeenten Ja, bij de meeste gemeenten Ja, bij een enkele gemeente Nee Onbekend/ niet van toepassing Vier respondenten (15%) geven aan dat bij alle gemeenten de afspraken voor 2015 toereikend zijn. Een kwart van de instellingen (n=7, 26%) geeft aan dat dit bij de meeste gemeenten het geval, evenveel respondenten geven aan dat de afspraken in een enkele gemeente toereikend zijn. Een vijfde (n=5, 19%) geeft aan dat de afspraken niet toereikend zijn. Vier respondenten (15%) geeft aan dat dit niet van toepassing of onbekend is. Dit zijn ook aanbieders van LTA-zorg, met het landelijk transitiearrangement zijn geen volumeafspraken gemaakt. Het beeld dat verkregen wordt met de toelichting is divers. Dit hangt ook samen met de aard van het contract (raamcontract, lumpsum, afspraken over volume en/of prijs). Voor meerdere, specifiek aangeduide, regio s worden overschrijdingen van het productieplafond verwacht of is reeds sprake van het bereiken van het plafond. Dit wordt mede veroorzaakt door ontoereikende volume- of productieplafonds die niet per regio maar per gemeente zijn afgesproken. Daar waar volumeplafonds per gemeente zijn vastgesteld en er geen risicoverevening tussen gemeenten plaatsvindt, liggen opnamestops en wachtlijsten voor jeugdigen uit deze gemeenten in het verschiet. Bij diverse instellingen bestaan zorgen over de toereikendheid van het tarief of het budget. Een respondent meldt dat de complexiteit van de zorgvraag toeneemt, omdat andere aanbieders cliënten met een complexe zorgvraag naar hen doorverwijzen. Meerdere respondenten geven aan dat de cliënten nu nog allemaal dezelfde kwaliteit van zorg ontvangen, terwijl de geboden tarieven uiteenlopen en in bepaalde regio s te laag zijn. 14. Compensatie vanuit andere financieringskader voor bekostiging jeugdhulp Op de vraag of instellingen middelen vanuit andere financieringskaders aanwenden, om de geboden jeugdhulp te bekostigen, geeft de meerderheid (n=15, 56%) aan dat dit niet van toepassing is. Elk product moet levensvatbaar zijn. Een derde geeft aan dat dit wel aan de orde is. De voorbeelden die hierbij worden genoemd zijn: Wmo voor preventie of outreachende jeugdhulpverlening; Zvw voor gezinskliniek waar de ouders behandeld worden; PIJ ers worden via Justitie gefinancierd. 15

16 Ja Ja, maar daar willen we zo snel mogelijk mee stoppen Nee 15. Verwachtingen ten aanzien van wachtlijsten in de loop van 2015 De vraag is gesteld of instellingen, op basis van de gerealiseerde productie en de afgesproken productieplafonds, in de loop van 2015 wachtlijsten verwachten Ja Nee weet niet Een zeer ruime meerderheid (n=18, 67%) verwacht wachtlijsten. Een achttal instellingen (30%) voorziet geen wachtlijsten en 1 respondent kan deze vraag niet beantwoorden. In meerdere regio s is al sprake van overschrijdingen of worden wachtlijsten voorzien. Cliënten dreigen hierdoor niet meer in behandeling genomen te kunnen worden. In veel regio s is het gesprek hierover gaande, worden acties uitgezet op het bevorderen van uitstroom, doorstroom en instroom en wordt de samenwerking gezocht met ketenpartners. 16. Liquiditeitsproblemen Op de vraag of instellingen liquiditeitsproblemen verwachten ten gevolge van bij de verwachting achterblijven instoom, melden twee respondenten dat ze zich gemeld hebben of gaan melden bij de Transitieautoriteit Jeugd (TAJ). Zestien instellingen (59%) verwacht momenteel geen liquiditeitsproblemen of stelt dat deze vraag niet van toepassing is (n=5, 19%) Opgemerkt wordt dat een TAJ-melding niet alleen door achterblijvende instroom wordt veroorzaakt. Instellingen die bevoorschot worden, geven aan dat ze geen liquiditeitsproblemen hebben. Aangegeven wordt dat niet liquiditeit het probleem is, maar de facturatie. 16

17 Ja,al gemeld bij de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ) Ja, wij gaan ons aanmelden bij de TAJ 16 Ja, maar andere maatregelen dan aanmelding/subsidieverzoek bij de TAJ 17. Financiële risico s voor de organisatie door over- en onderproductie Gevraagd is of instellingen financiële risico s voorzien ten gevolge van de afgesproken productieplafonds en de prognoses voor onder- en overproductie Ja Nee Overig Een ruime meerderheid (n=18, 67%) voorziet risico s. Een kwart (n=7, 26%) voorziet geen financiële risico s. Een tweetal respondenten kiest voor de antwoordcategorie overig. Bij deze vraag wordt uitgebreid toelichting gegeven. Opgemerkt wordt dat veel productieplafonds gebaseerd zijn op de omzet 2012/2013. Niet voor iedereen is dit een representatief jaar. Bij toenamen van het aantal contracten, neemt het aantal plafonds en daarmee het risico toe. Waar aanbieders voorheen met 6 zorgverzekeraars te maken hadden, het aantal gemeenten is vele malen groter (variërend tot >100) en per gemeente zijn meerdere plafonds afgesproken voor voorheen Zvw-, Awbz- of anderszins gefinancierde zorg. Als gemeenten niet onderling risico s verevenen, valt de overproductie in de ene regio niet weg tegen de onderproductie in een andere regio. Zowel over- als onderproductie is dan een kostenpost en een financieel risico. Dit lijkt op meerdere plaatsen tot sturingsproblemen, omdat de gemeentelijke/regionale schaal te gering is en er zijn altijd afwijkingen op het niveau van de gemeente. De totale omvang van het financiële risico is nog lastig te duiden. Sturen op over- en onderproductie per gemeente is financieel lastig maar begint professioneel en moreel-ethisch ook te schuren. Bij ongewijzigd beleid van gemeenten moeten instellingen voor sommige gemeenten gaan werken met langere wachttijden. 17

18 Een respondent gaat in op de financiële risico s in relatie tot de kwaliteit van zorg. Door onduidelijkheid over de periode is het lastig om medewerkers een vast contract te bieden, is het verloop onder tijdelijke krachten groot en dit is niet bevorderlijk voor de kwaliteit van zorg. Een verzuchting betreft deze snijverlies gevende productie in relatie tot de oplopende bureaucratie en het ontbreken van het zicht op verbeteringen in Evaluatie in- en verkoop 2015 Op de vraag of gemeenten de inkoop 2015 hebben geëvalueerd met de zorgaanbieders, geeft 15% (n=4) aan dat alle gemeenten dit hebben gedaan. Bij een derde van de instellingen hebben de meeste gemeenten met de aanbieders geëvalueerd. Vier respondenten (15%) geeft aan dat een enkele gemeente de inkoop met aanbieders heeft geëvalueerd. Ruim een derde (n=10, 37%) geeft aan dat gemeenten de inkoop niet heeft geëvalueerd met de zorgaanbieders heeft geëvalueerd Ja, alle gemeenten Ja, de meeste gemeenten Ja, een/enkele gemeente Nee De LTA-aanbieders voeren gesprekken over de inkoopevaluatie met de VNG. De wijze waarop de evaluatie met aanbieders plaatsvindt varieert. Soms individueel in maand/kwartaalgesprekken, som als onderdeel van grotere bijeenkomsten. Aangegeven wordt dat gezamenlijke evaluatie zinvol is voor het gezamenlijke leren en met elkaar in gesprek blijven over transformatie en inkoop : budgetten, inkoop en consequenties 19. Gesprekken met gemeenten over de inkoop 2016 komen op gang Op de vraag of de inkoopgesprekken 2016 al gestart zijn, antwoordt de helft (n=13) dat dit nog niet aan de orde is. De ander helft geeft aan dat de gesprekken in de meeste of alle gemeenten opgestart zijn. Deze gesprekken bevinden zich in de startfase. Na de publicatie van de meicirculaire zal het overleg intensiveren. Een regio heeft de vooraankondiging van de digitale aanbestedingsprocedure verstuurd, in andere regio s start de marktconsultatie binnenkort. Waar nog een kostprijsonderzoek loopt, is de wijze van inkoop 2016 nog onduidelijk. LTA-aanbieders hebben vorig jaar een driejarig contract met de VNG afgesloten. 18

19 Ja, met alle gemeenten Ja, de meeste gemeenten Nee 20. Ontwikkelingen ten aanzien van de inkoop jeugdggz 2016 Op de vraag welke ontwikkelingen zich zullen aandienen bij de inkoop 2016, worden de bezuinigingen en de druk op de specialistische zorg genoemd. Deze druk verhoudt zich soms moeizaam tot de actuele omvang van de instroom in de gespecialiseerde jeugdggz. Daarnaast wordt veel druk op de DBC-productstructuur verwacht, omdat gemeenten begrijpelijk- meer zicht en grip willen krijgen op de bekostiging. Ook worden er buiten de DBC-structuur om nieuwe producten ontwikkeld, bijvoorbeeld op het snijvlak van de oude financieringsstromen (FACT, ouder-kind-teams voor 0-6). Bij introductie van nieuwe bekostigingssystematieken onderschatten de gemeenten de risico s, merkt een respondent op. Een ander geeft aan dat toewerken naar een meer lean and mean systeem van populatiebekostiging en output/rendementssturing zeer gewenst is. De signalen over de generalistische basisggz variëren. In een regio is het de vraag of de generalistische basisggz blijft bestaan of opgaat in een sectoroverstijgende kavel licht ambulant. Een andere regio stuurt op substitutie van gespecialiseerde jeugdggz naar gbggz. Ook het objectieve verdeelmodel leidt in sommige regio s tot bezuinigingen. De inschatting van de betekenis van deze ontwikkelingen varieert van kansrijke innovatie tot roeien met de riemen die je hebt, geen ruimte voor innovatie, groei van financiële en administratieve complexiteit en risico s en versnippering en nog niet in te schatten. De aansluiting op de zorg voor jarigen wordt als punt van zorg genoemd. De eerste ervaringen met calamiteiten leiden tot de opmerking dat de veelheid aan aparte routes en de werkwijzen van IGZ en IJZ tot een grote complexiteit leiden. 21. Verwachtte krimp of groei van de organisatie De meeste respondenten verwachten volgend jaar flink (30%) of enigszins (37%) te krimpen. Ongeveer een vijfde van de respondenten (n=5, 19%) verwacht in de komende periode enigszins te kunnen groeien. Hoewel het beeld gevarieerd is, is overwegend sprake van krimp. 19

20 Flink krimpen Enigszins krimpen Gelijk blijven Enigszins stijgen Sterk stijgen niet bekend / weet niet 10 Door de transformatie van zorg wordt zorg afgestoten naar het voorveld en tegelijkertijd vindt innovatie van de gespecialiseerd zorg plaats. Er zal ook sprake zijn van substitutie van gespecialiseerde ggz naar generalistische basisggz. De innovatie richt zich ook op een sectoroverstijgende aanpak. Een aanbieder geeft aan dat ze zich gaan toeleggen op intensieve ambulante hulp als alternatief voor uithuisplaatsingen en opnames. De ambitie om te groeien komt niet altijd overeen met de inzet op krimp van gemeenten. Een aantal respondenten verwacht met name krimp in het bovenregionale aanbod. Een respondent merkt op dat dat het de vraag is of de organisatie overeind te houden is, uitgaande van de te leveren complexe zorg in een multidisciplinaire setting. 22. Wijze van aanpassing aan verlaging budget Organisaties nemen op diverse manieren maatregelen om het hoofd te bieden aan teruglopende inkomsten

21 Iedereen bereidt zich voor op bezuinigingen. Naast verlaging van het aantal te behandelen cliënten (n=13, 48%), wordt ook voorzien dat er minder tijd is per cliënt (n=13, 48%). De meeste respondenten voorzien krimp in het personeelsbestand (n=16, 59%), mogelijk gecombineerd met de inzet van een andere functiemix. Geen enkele respondent geeft aan in te zetten op meer samenwerking met vrijwilligers. Zeventien respondenten (63%) gaat er vanuit dat bepaalde vormen van zorg worden afgestoten. Zorgvernieuwing is eveneens een maatregel van groot belang (n=12, 52%). De meeste instellingen (n=20, 74%) zetten in op intensievere en efficiëntere samenwerking met andere (keten)partijen. Ruim een vijfde (n=6, 22%) verwacht financiële tekorten in de jeugdhulp te (moeten) compenseren op andere domeinen. Twaalf respondenten (44%) zetten in op een efficiëntere inrichting van processen en daardoor minder overheadkosten. De helft van de instellingen (n=12, 48%) richt zich op een doelmatiger inzet van de ondersteuning. Ruim een vijfde van de aanbieders (n=6, 22%) geeft aan dat sluiten van locaties nodig zal zijn. Zorgen worden uitgesproken over de kwaliteit van zorg. De bezuinigingen zetten de kwaliteit onder druk en veel geld en menskracht gaat naar de bureaucratische organisatie. De hoge administratieve lastendruk staat een efficiëntere of verminderde inzet van de ondersteuning in de weg. 23. Verwachtingen t.a.v. frictiekosten en/of liquiditeitsproblemen door inkoop 2016 De inkoop 2016 zal naar de verwachting van 4 instellingen (15%) een melding bij de TAJ noodzakelijk maken. Vijf instellingen (19%) verwachten wel frictiekosten en/of liquiditeitsproblemen door het moeten sluiten van locaties of het ontslaan van personeel, maar nemen andere maatregelen. Een derde (n=9, 33%) van de respondenten verwacht geen problemen. Ook een derde kan dit nu nog niet inschatten voor het jaar Een ambulante zorgaanbieder schat in dat de daling beperkt zal zijn, aangezien zij geen klinische voorzieningen hebben. Goede bevoorschottingsafspraken dekken liquiditeitsproblemen af. Het achterblijven van facturen is wel een grote zorg Ja, aanmelden bij de TAJ Ja, maar andere maatregelen dan melding/ verzoek bij de TAJ Nee 9 Nog niet bekend/nog te vroeg 21

22 Administratieve processen en verantwoording 24. Weinig verbetering zichtbaar bij gegevensuitwisseling, facturatie en declaratie Op de vraag of de jeugdggz-instelling verbeteringen ervaart bij de gegevensuitwisseling, facturatie en declaratie sinds januari 2015, geeft een grote meerderheid (n=18, 67%) aan dat dit niet het geval is. Een kwart van de aanbieders ervaart verbeteringen bij een enkele gemeente. Twee respondenten geven aan bij alle gemeenten verbeteringen te ervaren Ja, bij de meeste gemeenten Ja, bij een enkele gemeente Nee De aanlevering van gegevens wordt nog als drama getypeerd, problematisch en een grote kostenpost. Bij facturatie is sprake van grote- betalingsachterstanden. Waar de een heel langzaam enige verbetering bespeurt, schetst de ander dat de chaos enkel toeneemt. Bevoorschotting werkt beschermend, maar afspraken over facturatie en declaratie en goede digitale (beveiligde) gegevensuitwisseling is nog geen vanzelfsprekendheid. Waar het berichtenverkeer moeizaam of niet loopt, zijn er grote achterstanden in het vastleggen van beschikkingen. Regionale administratieve portalen zijn nog in de lucht. Gemeenten hebben nog te weinig kennis van de DBC-structuur waardoor er onduidelijkheid is welke informatie voor een beschikking nodig is mogelijk is. Per regio gelden verschillende afspraken over verantwoording. Er is nog veel onduidelijkheid over de juridische do s en don ts, dit leidt tot veel discussie over gegevensuitwisseling en privacyvraagstukken. Een aanbieder geeft aan dat het administratief zo ingewikkeld is, dat er tot nu toe nog niets in gefactureerd. De variatie in verantwoordings- en monitoringsvragen is groot. Het perceptie over het overleg met gemeenten hierover varieert van constructief tot moeizaam en weinig oplossingsbereid. 25. Elektronische zorgtoewijzing? Op de vraag op gemeenten in staat zijn om een elektronische zorgtoewijzing te verlenen, geeft ruim een vijfde (n=6, 22%) aan dat de meeste gemeenten hiertoe in staat zijn. Minder dan de helft van de respondenten (n=12, 44%) zegt dat een enkele gemeente dat kan. Negen respondenten (33%) geven aan geen enkele gemeente in staan is om een elektronisch toewijzingsbericht te versturen. 22

23 0 6 9 Ja, alle gemeenten Ja, de meeste gemeenten Ja, een/enkele gemeenten Nee Elektronische declaraties te ontvangen? De meeste respondenten (n=12, 44%) geven aan dat gemeenten nog niet in staat zijn om elektronische declaraties te ontvangen. Elf respondenten (41%) geven aan dat een enkele gemeente een elektronische declaratie kan ontvangen Ja, alle gemeenten Ja, de meeste gemeenten Ja, een/enkele gemeenten Nee Weet niet / geen mening Twee respondenten hebben de ervaring dat alle, of de meeste gemeenten waarmee wordt samengewerkt elektronische berichten kan ontvangen. Een respondent geeft aan geen antwoord te kunnen geven, omdat nog niet gedeclareerd is. Ter toelichting wordt door een respondent opgemerkt dat gemeenten het declaratieverkeer hebben uitbesteed aan een externe partij die nog geen aansluiting heeft op het gemeentelijk gegevensknooppunt (GGK). Privacyregelgeving belemmert op dit moment nog de gegevensuitwisseling. 27. Met hoeveel gemeenten communiceert u via één routeervoorziening (zoals Vecozo)? Op dit moment is in geringe mate sprake van communicatie met gemeenten via een routeervoorziening als Vecozo. Slecht een aanbieder geeft aan met alle gemeenten waarmee wordt samengewerkt te kunnen communiceren via Vecozo. Drie respondenten 23

24 kunnen via een routervoorziening communiceren met de meeste gemeenten waarmee wordt samengewerkt. De overgrote meerderheid (n=21, 78%) geeft aan dat dit niet of slecht met een enkele gemeente mogelijk is Met alle gemeenten Met de meeste gemeenten Met een/enkele gemeenten Met geen enkele gemeente Weet niet / geen mening Opgemerkt wordt dat gemeenten gebruik maken van diverse andere portals. De aansluiting op het GGK is nog niet overal gereed. De vooruitzichten wanneer koppelingen gereed zijn variëren per regio van september, november tot over een jaar. 28. Knelpunten bij toepassing woonplaatsbeginsel Op de vraag of jeugdggz-aanbieders knelpunten ervaren bij de toepassing van het woonplaatsbeginsel, geeft 71% van de respondenten aan dat dit het geval is Knelpunten doen zich voor bij wijziging van de gezagsdrager (n=13, 48%). En bij verhuizing van de gezagsdrager naar een andere gemeente (n=11, 41%). Vijf respondenten (19%) 24

25 hebben ervaren dat de gemeente waar de gezagsdrager woont, verwijst naar de gemeente waar de zorg wordt geleverd. Vier instellingen (15%) geven aan dat de gemeente waar het kind woont, verwijst naar de gemeente waar de zorg wordt geleverd. Bijna een derde (n=8, 30%) geeft aan dat co-ouderschap, waarbij ouders in verschillende gemeenten wonen, tot knelpunten leidt. Een derde (n=9, 33%) ervaart (nog) geen problemen met het woonplaatsbeginsel. Opgemerkt wordt dat de jeugdggz-aanbieder informatie over bijv. verhuizing vaak niet of te laat krijgt en niet kan controleren. Een koppeling met het BRP is wenselijk voor een snelle uitwisseling en het voorkomen van discussies. Landelijke aanbieders hebben niet met alle gemeenten directe contacten, waardoor declareerbaarheid soms lastig is te achterhalen. Het is soms even zoeken, maar meestal komen we er wel uit. 29. Knelpunten bij de verantwoording Maar liefst 93% van de respondenten geeft aan knelpunten te voorzien bij de verantwoording ten gevolge van de (diversiteit in) vereisten in de controleprotocollen. Gemeenten /regio s mogen tot een jaar terug corrigeren. Dit zal volgend jaar tot problemen leiden met de goedkeuring van de productie door de accountant. Binnen regio s en tussen regio s wordt verschillend omgegaan met het begrip rechtmatige zorg en controleprotocollen/vereisten. Een aanbieder geeft aan dat een regio nog geen controleprotocol heeft terwijl bijna een half jaar voorbij is. Standaardisatie wordt zeer wenselijk gevonden. 2 Ja Nee Inschatting over kunnen voldoen aan gestelde eisen voor declaratie, facturatie en verantwoording Afhankelijk van het type zorgaanbieder (alleen LTA-aanbieder, beperkt werkgebied of groot werkgebied, zorgaanbod, type contracten) varieert het antwoord op de vraag of de instelling kan voldoen aan de gestelde eisen aan declaratie, facturatie en verantwoording. 56% van de respondenten (n=15) geeft aan dat het moeilijk is om aan alle eisen te voldoen. Twee instellingen (7%) geven aan dat het onmogelijk is/blijft. Een kwart van de aanbieders (n=7, 26%) geeft aan dat het gaat lukken om aan alle administratieve eisen te voldoen. Drie respondenten geeft aan dat dit goed lukt. 25

26 Ja, dat lukt goed Ja, dat lukt Nee, dat is/blijft moeilijk Nee, dat is/blijft onmogelijk Opgemerkt wordt dat iedere gemeente andere eisen stelt. LTA-afspraken wijken af van de werkwijze van de regio. Wensen over de periode van factureren komen niet overeen (maandelijks of vierwekelijks), privacyregelgeving maakt factureren moeilijk of onmogelijk, en het hanteren van 3 contracten per gemeente bij contractafspraken met > 100 gemeenten is administratief een enorme inspanning. 31. Toezien op kwaliteit De vraag hoe gemeenten toezien op de kwaliteit van de gecontracteerde zorg. Uit onderstaande grafiek komt naar dat veel het voeren van periodieke verantwoordingsgesprekken de meest gebruikte vorm is. Afspraken over outcome metingen, afspraken over de uitvoering van verplicht cliëntervaringsonderzoek, certificering, het aanleveren van het kwaliteitsbeleid of verslaglegging in een kwaliteitsjaarverslag komt in veel mindere mate voor Bij alle gemeenten/ regio's Bij een enkele gemeente/ regio Bij de meeste gemeenten/ regio's Bij geen enkele gemeente/ regio 26