Scoren met buitensport Klaar voor de toekomst?? Welkom. Zijn uw buitensportaccommodaties klaar voor de toekomst?

Transcriptie

1 Scoren met buitensport Klaar voor de toekomst?? Danny Floren Rene Komduur Leon van Rijthoven Welkom Wie zijn wij? Waar zijn we? Waarom doen we dit? Hoe gaan we het doen vandaag? Zijn uw buitensportaccommodaties klaar voor de toekomst? 1

2 Programma Opening Trends en ontwikkelingen Kwaliteitsaspecten + inrichting Pauze Aanbesteding(vormen) + realisatie Beheer + exploitatie Samenvatting en evaluatie Lunch Rondleiding en afsluiting Maatschappelijke ontwikkelingen Bedreigingen: Economische ontwikkeling (dalende koopkracht) Decentralisatie van (Rijks-)bezuinigingen Ontgroening en krimpende gemeenten Vrijwilligers in de sport Blijft met 10-13% (ca. 1,5 miljoen) van de bevolking stabiel, maar Groeiend aantal verenigingen (ca. 70%) ervaart problemen Maatschappelijke ontwikkelingen Kansen: Sport beschikt over een positief imago (maar staat wel onder druk van excessen) Breedtesportimpulsen (van JIB, BSI en BOS naar combifuncties; continuïteit gewaarborgd?) Sportinclusief denken (ook welzijn, onderwijs en zorg hebben de sport gevonden ) Olympische gedachte (sportinfrastructuur op hoger plan) 2

3 Ontwikkelingen in vraag en aanbod Vraag: Blijvende aandacht voor gezond leven en bewegen (steeds meer mensen doen aan sport) Minder mensen worden lid van verenigingen (dalende organisatiegraad) Diverse veldsporten winnen een populariteit (voetbal en hockey!), maar de (lokale) verschillen zijn groot Kunnen we de kritische consument de gewenste kwaliteit bieden? Ontwikkelingen in vraag en aanbod Aanbod: Instandhouding of vervanging van de sportinfrastructuur zal (meer) onder druk komen door bezuinigingen Verplaatsing accommodaties van centraal gelegen, stedelijke gebieden naar de periferie zet door Voorzichtige aanzet om de bezettingsgraad (overdag) te verhogen door bso, schoolsport, wijkactiviteiten etc. Hoe krijgen we het (monofunctionele) sportpark multifunctioneler? Ontwikkelingen in vraag en aanbod De sportvereniging als spin in het web, maar? De belangrijkste zorgen van sportverenigingen (in %) Verenigingen met knelpunten grootste knelpunten: vrijwilligerskader leden accommodatie financiën overig Bron: NOC*NSF/Mulier Instituut 3

4 Ontwikkelingen in beheer en exploitatie Voortdurende zoektocht naar optimale verdeling van taken en verantwoordelijkheden (maatwerk!) Kostprijsbeginsel als uitgangspunt voor (inzicht in) de financiële relatie tussen gemeente en verenigingen Nieuwe mogelijkheden (professionalisering, sportparkmanagement?) door schaalvergroting (fusies en omniverenigingen) en samenwerkingsverbanden Van BTW-vrijgestelde verhuur naar gelegenheid geven tot sportbeoefening Kwaliteitsaspecten inrichting Kwaliteitsaspecten bij de inrichting 1. Proces 2. Proces 3. Proces Een visie als basis Goede start is het halve werk Samen met gebruikers, beheerder en omwonenden; Duidelijke stappen en rolverdeling 4

5 Kwaliteitsaspecten bij de inrichting Multifunctionaliteit Sportpark als aantrekkelijke ontmoetingsplek Delen van de gebouwde ruimtes, groen, parkeerplaats etc. Multi gebruik sportvloeren (kunstgras) Innovaties 5

6 Kwaliteitsaspecten bij de inrichting Sporttechnische eisen Snelle ontwikkeling sportvloeren (natuurgras / kunstgras / tennisvloeren) Hogere sporttechnische eisen (demping, balstuit, balrol, vlakheid, energierestitutie, schokabsorptie, etc.) Omgezet in materiaaltechnische eisen (lengte, gewicht, vorm en samenstelling van vezels, invulmateriaal, etc.) Ontwikkeling in keuren en keuringsprocedures 6

7 mm Kwaliteitsaspecten bij de inrichting Duurzaamheidsdenken Ligging en inrichting van het park Inkoop van materialen / bouwtechnieken / energie Beregening / bemesting / bestrijding / verlichting Kwaliteitsaspecten inrichting neerslag en behoefte (mm) j f m a m j j a s o n d maand Neerslag (gemiddeld jaar) Behoefte grasmat 7

8 Hier gaat het om bij grasvelden water 30% organische stof 5% lucht 18% water 18% organische stof 4% lucht 30% minerale delen 35% minerale delen 60% landbouw sportveld Projectmatig werken Stappenplan aanleg /herinrichting sportpark 1. Inventarisatiefase 2. Definitiefase 3. Onderzoeksfase 4. Ontwerpfase 5. Realisatiefase 6. Beheerfase TGKO Let op normering: VNG NOC*NSF 2 kleedkamers per wedstrijdveld 2 kleedkamers per wedstrijdveld+ per 3 wedstrijdvelden 2 extra kleedkamers Zaterdagver.: per 6 normteams 1 veld Extra veld bij overschrijding van 0,5 normteam Zaterdagver.: per 5,5 normteams 1 veld Extra veld bij overschrijding van 0,25 normteam 1 trainingsveld per 3 wedstrijdvelden 1 veld per 17,5 normteams (voor za+zo vereniging) 8

9 Sportpark van de toekomst Afgestemd op (lokale en veranderende) vraag Multifunctioneel Hoge sporttechnische kwaliteit Duurzaam Pauze landbouw sportveld Marktbenadering. Hoe kom ik tot een haalbaar plan en hoe zet ik dat vervolgens in de markt 9

10 Wat is de praktijk. Het programma wordt vrij algemeen opgesteld, zonder dat wordt nagedacht over voor wie wordt gebouwd en hoe de accommodatie wordt gebruikt. Dit leidt tot aanpassingen gedurende het ontwerp proces. Dit leidt weer tot: - Vertragingen; - Budgetoverschrijding; - Mislukte aanbestedingen. Stappenplan ontwikkeling sportparken Analyse bestaande Situatie Analyse trends en ontwikkelingen Analyse samenhangend productconcept Fase 1 Inventarisatie van mogelijke Locaties (groslijst) (bestuurlijke) behandeling fase 1 : samenhangend productconcept en groslijst locaties Opstellen concept Programma van Eisen Fase 2 Analyse van mogelijke locaties Raming investeringskosten Raming exploitatie (bestuurlijke) behandeling fase 2 : globaal programma van eisen en shortlist locaties Uitwerking (functioneel) Programma van Eisen Fase 3 Stedenbouw kundig uitw erken locaties Toetsing en concretisering investeringskosten Toetsing en concretisering exploitatie (bestuurlijke) behandeling fase 3 : programma van eisen en locatiekeuze Plan van aanpak Fase 4 Stedenbouw kundig programma van eisen (bestuurlijke) behandeling fase 4: plan van aanpak en stedenbouw kundig programma van eisen Stappenplan ontwikkeling multifunctionele accommodaties Analyse bestaande Situatie Analyse trends en ontwikkelingen Analyse samenhangend productconcept Fase 1 Inventarisatie van mogelijke Locaties (groslijst) (bestuurlijke) behandeling fase 1 : samenhangend productconcept en groslijst locaties 10

11 Analyse samenhangend productconcept Fase 1 Inventarisatie van mogelijke Locaties (groslijst) (bestuurlijke) behandeling fase 1 : samenhangend productconcept en groslijst locaties Opstelen concept Programma van Eisen Fase 2 Analyse van mogelijke locaties Raming investeringskosten Raming exploitatiebijdrage (bestuurlijke) behandeling fase 2 : globaal programma van eisen en shortlist locaties Uitwerking (functioneel) Programma van Eisen Stedenbouwkundig uitwerken locaties Raming investeringskosten Raming exploitatiebijdrage (bestuurlijke) behandeling fase 2 : globaal programma van eisen en shortlist locaties Uitwerking (functioneel) Programma van Eisen Fase 3 Stedenbouwkundig uitwerken locaties Toetsing en concretisering investeringskosten Toetsing en concretisering exploitatiebijdrage (bestuurlijke) behandeling fase 3 : programma van eisen en locatiekeuze Plan van aanpak Fase 4 Stedenbouwkundig programma van eisen Uitwerking (functioneel) Programma van Eisen Fase 3 Stedenbouwkundig uitwerken locaties Toetsing en concretisering investeringskosten Toetsing en concretisering exploitatiebijdrage (bestuurlijke) behandeling fase 3 : programma van eisen en locatiekeuze Haalbaar plan Fase 4 Stedenbouwkundig programma van eisen (bestuurlijke) behandeling fase 4: plan van aanpak en stedenbouwkundig programma van eisen 11

12 Wanneer is er sprake van een haalbaar plan Indien sprake is van een afgestemd geheel van:. Programma van Eisen voor de bouw en bijbehorende investeringskosten. Indien de gemeente bereid is de jaarlijkse exploitatielasten te dragen Let wel.!. Elke investering heeft direct gevolgen voor de exploitatie! Het één kan niet los worden gezien van het ander. Aanbestedingsvormen Welke aanbestedingsvorm past bij mij:. Traditioneel - Architect en adviseurs Innovatief - DB - DBO - DBFO - Bouwteam 12

13 Enkele voorbeelden Vlaardingen Onderhandse aanbesteding kunstgras velden; Nuenen Niet openbare aanbesteding clubgebouw; Overwegingen bij keuze aanbestedingsvorm Stellingen Onderhandse aanbesteding verhoogt de kans op kwaliteit; Overwegingen bij keuze aanbestedingsvorm Stellingen Onderhandse aanbesteding verhoogt de kans op kwaliteit; In deze tijd prijzenslag te verwachten bij gunningcriterium laagste prijs; 13

14 Overwegingen bij keuze aanbestedingsvorm Stellingen Onderhandse aanbesteding verhoogt de kans op kwaliteit; In deze tijd prijzenslag te verwachten bij gunningscriterium laagste prijs; Innovatief aanbesteden is op termijn voordeliger dan traditioneel aanbesteden;. Met een goed Programma van Eisen welke past binnen het investeringbudget is er sprake van een haalbaar plan en Staat niets een goed proces in de weg! Onderhoud en beheer Sportparkmanagement Kerntakendiscussie Betrokkenheid verenigingen Ervaringen in het land 14

15 Beheersvormen Gronden in eigendom houden Gebouwen wel in eigendom vereniging met recht van opstal (deel van de) taken overdragen aan vereniging, beheersstichting, commerciele exploitant, Wisselende ervaringen sinds vorige kerntakendiscussie Sportparkmanagement 1. Stel huidige onderhoudsbudgetten vast 2. Stel huidige kwaliteit vast 3. Maak een meerjareninvesteringsprogramma 4. Overleg met gebruikers (en bestuurders) 5. Maak een samenwerkingsovereenkomst 6. Hou contact! (schouw / info-avond) 15

16 Meerjareninvesteringsprogramma Dagelijks onderhoud Jaarlijks (groot) onderhoud Renovaties Vervanging / nieuwbouw Vragen/suggesties/ aanvullingen/ discussie 16