Gemeente Vaals. Kaartblad 05

Transcriptie

1 Vaals kern Gemeente Vaals Nr Kaartblad 05 4 Algemene gebiedstypologie De kleinstedelijke kern is gelegen in een beekdal tegen een helling met karakteristieke uitzichten naar het hooggelegen kleinschalig landschap. Er is een markant zicht op de randen anaf toegangswegen en hogere gebieden. De historische structuur is gebaseerd op het patroon an wegen: de linten an oudere bebouwing en een blokpatroon rond Kerkstraat en Von Clermontplein. Er is kernorming door historische panden en het oorzieningennieau, met eel inbreidingen met decennium blokken en woonhofjes, karakteristiek gelegen tegen de helling an het beekdal. Incidenteel komt markante en grootschalige bebouwing oor aan de uiteinden an de kern, zowel monumentale bedrijfsgebouwen, als boerderijen of complex. Karakteristiek is de bouwstijl an oudere gebouwen die een sterke ormerwantschap tonen met barokke neostijlen die typerend zijn oor de architectuur in het Duitse gebied rond Aken. De ontsluitingsstructuur an de Maastrichterlaan doorsnijdt de stedelijke zone maar loopt langs de linten an oudere bebouwing. Typerend is dat de oude kernstructuur doorloopt oer de landsgrens. De ruimtelijke kwaliteit wordt sterk bepaald door de beleingswaarde an de hoogteerschillen en markante uitzichten op gebouwen. Stedenbouwkundig Er beindt zich eel oudere bebouwing rond de kerk en de markante pleinruimten met stratenpatroon. De lintbebouwing met relatief gesloten straatwanden en smalle wegprofielen met markante hoogteerschillen ormt een klein ensemble. De inrichting an het openbare gebied ondersteunt de beleingswaarde an de gebieden. Er is oorts een sterke menging an monumentale incidenten en decenniuminullingen. De omangrijke decenniumwoonbuurt bestaat uit bouwblokken an stroken en tweekappers in open structuur. Er zijn markante hoogteerschillen (taluds in oortuin) maar hierop wordt niet ingespeeld door typerende bebouwing. Er is een wisselwerking met het landschap door de zichtlijnen. De Maastrichterlaan is gegroeid als onafhankelijke structuur, deels met woningen deels met oorzieningen en oogt als een dynamische kleinstedelijke zone, het gebied is soms amorf met een breed straatprofiel an oudere lintbebouwing met eigen ruimtelijke kwaliteit. Soms met kenmerkende structuur an parallelweg met zeer kleinschalige bebouwing naast grootschalige elementen (pleinruimte, bedrijfsruimte, tankstation). De functie an winkelerblijfsgebied mengt zich met de zware erkeersfunctie (entwegen). Bebouwing De eelal historische en oudere gebouwen (eind negentiende eeuw) ligt rond de kerk, de Maastrichterlaan en aan de markante pleinruimte. Er is een sterke menging an monumentale soms grootschalige incidenten en decennium inullingen, gelegen naast elkaar met zeer grote contrastwerking door schaal, korrelgrootte en materialen. De bebouwing bestaat oerwegend uit kleinschalige basisstructuur, geelgeleding en incidenteel monumenten an statige huizen en bedrijfsgebouwen. Oriëntatie op wegen en aan rooilijnen. Kleur en materiaal bestaan uit oerwegend baksteen en incidenteel bij oudere bebouwing uit streekeigen natuursteen. 13

2 Gebiedsafbakening: Selzerbeeklaan, Sneeuwberglaan, Viergrenzenweg, Nieuwe Hertogenweg, Randweg: Welstandsnieau 1 Bebouwing De detaillering bij monumentale gebouwen is erfijnd (raamlijsten en dakranden). Opallend is de sterke inbreiding an sterk contrasterende decenniumblokken (wederopbouw flats bij Von Clermontplein). De kern an Vaals is een beschermd stadsgezicht. Monumenten zijn aangegeen in de bijlage monumentenlijst. Waardering Het gebied is sterk welstandsgeoelig door de bestaande kwaliteit (herkenbare en beeldbepalend structuur) en de ruimtelijke dynamiek an het oudere gebied (klein ensemble) in samenspel met de landschappelijke situatie. De decenniumwoonbuurt is minder welstandsgeoelig maar draagt wel bij aan de beleingswaarde an de gehele kern. Welstandsisie Het welstandsbeleid is gericht op het beschermen en instandhouden an de bestaande waardeolle structuur en aanpassingen dienen in hoge mate te worden afgestemd op de kleinschalige basisstructuur. De kern an Vaals is een beschermd stadsgezicht. De zorg oor de ijfde geel is anuit landschappelijk perspectief heel belangrijk oor de uitbreiding an de randen an de kern (inbedding in het dal). Aandacht is nodig oor de ruimtelijke kwaliteit an de grootschalige (toeristische en agrarische) bedrijen in de randzones. 14

3 Gebiedsafbakening: Selzerbeeklaan, Sneeuwberglaan, Viergrenzenweg, Nieuwe Hertogenweg, Randweg Welstandsnieau 1 Bijzonder welstandsgebied Gebiedsgerichte beoordelingskaders Ontwikkelingen dienen ondersteunend te zijn oor de beleingswaarde an de woongebieden an de lintbebouwing. Ontwikkelingen relateren aan de bestaande beeldorm en stedenbouwkundige korrelgrootte an het omringende gebied, met extra aandacht oor ernieuwing. Verstoring an het bestaande waardeolle karakter dient te worden oorkomen. Bijzondere aandacht oor de gebiedseigen structuur an openheid. Optimaliseren an de gebiedseigen kwaliteit: zorg oor de sterke hoogteerschillen waardoor anuit landschap en openbare ruimte de beleing an uitzichten op gebouwen en de randen an het woongebied behouden blijft (zorg oor de ijfde geel). Stedenbouwkundige aandachtspunten Ligging in de omgeing Behoud an de bestaande ruimtelijke structuur Oriëntatie an bebouwing op de hoofdstructuur Massa en orm an het gebouw Vernieuwende bouwplannen qua erschijningsorm en beleingswaarde afstemmen op de stedenbouwkundige structuur en korrelgrootte, waarbij accenten toegestaan kunnen worden die positief afwijken op een of twee punten an de bestaande stedenbouwkundige context. Het oerwegend kleinschalige beeld dient te worden gerespecteerd. Welstandscriteria architectuur nieau Detaillering Gesloten geelwanden Verticale geelgeleding Materiaal en kleur Structuur materiaal: baksteen, hout, terughoudende toepassing an plaatmateriaal en panelen. Gebruik an natuurlijke kleuren en bouwmaterialen (rode baksteen, streekeigen natuursteen, gesmoorde pannen en aanerwanten). Bij gestucte geels ingetogen historisch kleurenpalet toepassen. Beperken of ermijden an felle synthetische kleuren. Beleidsaspecten De kern an Vaals is een beschermd stadsgezicht, Monumentenwet 1988, reclamebeleid 15

4 16

5 Vaals woonbuurt Gemeente Vaals Nr 06 Kaartblad 4 Algemene gebiedstypologie De relatief grootschalige decenniumuitbreidingen an Vaals beinden zich rondom de meer historische kern en lintbebouwing an de Maastrichterlaan. De kern is ooral uitgegroeid door woonbuurten op het lakke terrein an het beekdal en op hellingen, deels gescheiden door grubben en sterke insnijdingen in het terrein. Kenmerkend zijn de hoogbouwblokken aan de randzone met markant uitzicht op het kerkplein (Kolmondstraat). Opallend is het grote aantal etagewoningen uit de wederopbouwjaren en bij recente inbreidingen de oorzieningen oor ouderen die sterk afwijken an de bestaande structuur. Het gebied Vaals ligt aan de randzone an het stedelijke gebied an Aken. Aan de zuidzijde en de noordzijde an de kern liggen grootschalige complexen oor recreatie. De hoogbouwstroken op de noordelijke helling richting Wolfhaag en Vaalsbroek zijn in zeer wijde omtrek beeldbepalend en sterk contrasterend met de kleinschalige basisstructuur an het landschap. Stedenbouwkundig De woonbuurten liggen relatief afgezonderd an de ontsluitingstructuur an de Maastrichterlaan achter de gesloten lintbebouwing. De zuidelijke zone aan de beek bestaat grotendeels uit woningbouw in twee lagen met kap in hoge dichtheid en ligt aan beperkt openbaar gebied met meanderende straten uit de jaren Markant is het plein rond de kerk. Meer oostelijk beinden zich zeer kleinschalige etagewoningen uit de wederopbouw periode. De woonbuurten noordelijk an de Maastrichterlaan zijn gelegen op sterk geaccidenteerd terrein met specifieke uitzichten. Het is een oerwegend kleinschalig woonmilieu an tweekappers en rijstaande woningen. Deze woonbuurt is relatief besloten en afgeschermd door de noordelijke randweg en taluds an de waardeolle landschappelijke omgeing. De hoogbouwstroken aan de boenzijde an de helling ormen landschappelijk een soort landmark oor de kern maar ormen een groot contrast met de kleinschalige basisstructuur an woonomgeing en landschap (landschapszone Holset). Door de hoogteerschillen an de steilrand met grubben naar het hoogplateau ontstaan typerende zichtlijnen door straten en oer landschap waardoor de ruimtelijke beleingswaarde wordt ersterkt. Bebouwing De zeer dierse decenniumbebouwing ligt erspreid en toont specifieke ormgeing an stedenbouwkundige patronen en openbaar gebied. De basisstructuur is oerwegend kleinschalig an opzet met woningen in twee bouwlagen met kap. Zones met eigenbouw woningen ertonen een kenmerkende wildheid aan bouwormen en sterke ariatie in detaillering, materiaal en kleurgebruik. Markant is het grootschalige recreatiecomplex aan de randzone met oerwegend kleinschalige bungalows, die een als woonbuurtje gesitueerd zijn tegen de kernrand. De grootschalige stroken hoogbouw aan de zuidwestrand zijn karakteristiek oor de beeldorming an de kern anuit het omringende kleinschalig landschap. De bouwstroken hebben een specifieke kwaliteit an uitzicht oer het landschap. De incidentele monumenten zijn aangegeen in de bijlage monumentenlijst. 17

6 Gebiedsafbakening: Woonbuurt zuid en noord an Maastrichterlaan Waardering Het gebied is welstandsgeoelig door de bestaande sterke kwaliteit (herkenbare en beeldbepalende structuur) en ruimtelijke dynamiek an de oudere gebieden (ensembles) in samenspel met de landschappelijke situatie. De decenniumwoonbuurt is minder welstandsgeoelig maar draagt wel bij aan de beleingswaarde an de gehele kern. Welstandsisie Het welstandsbeleid is gericht op het instandhouden an de bestaande waardeolle structuur en aanpassingen dienen te worden afgestemd op de kleinschalige basisstructuur. De zorg oor de ijfde geel is anuit landschappelijk perspectief heel belangrijk oor de uitbreiding an de randen an de kern (inbedding in dal). Aandacht is nodig oor de ruimtelijke kwaliteit an de grootschalige bebouwing (agrarische bedrijen) in de randzones. 18

7 Gebiedsafbakening: Woonbuurt zuid en noord an Maastrichterlaan Welstandsnieau 2 Potentieel welstandsgebied Gebiedsgerichte beoordelingskaders Ontwikkelingen dienen ondersteunend te zijn oor de beleingswaarde an de woongebieden an de lintbebouwing. Verstoring an het bestaande waardeolle karakter dient oorkomen te worden. Bijzondere aandacht oor de gebiedseigen structuur an openheid. Optimaliseren an de gebiedseigen kwaliteit: zorg oor de sterke hoogteerschillen waardoor anuit landschap en openbare ruimte de beleing an uitzichten op gebouwen en de randen an het woongebied behouden blijft (zorg oor de ijfde geel). Stedenbouwkundige aandachtspunten Ligging in de omgeing Behoud an de bestaande ruimtelijke structuur Oriëntatie an bebouwing op de hoofdstructuur Massa en orm an het gebouw Vernieuwende bouwplannen qua erschijningsorm en beleingswaarde afstemmen op de stedenbouwkundige structuur en korrelgrootte, waarbij accenten toegestaan kunnen worden die positief afwijken op een of twee punten an de bestaande stedenbouwkundige context. Oerwegend kleinschalig beeld respecteren. Welstandscriteria architectuur nieau Detaillering Verticale geelgeleding Materiaal en kleur Structuur materiaal: baksteen, hout terughoudende toepassing an plaatmateriaal en panelen. Gebruik an natuurlijke kleuren en bouwmaterialen (rode baksteen, gesmoorde pannen en aanerwanten). Bij gestucte geels ingetogen historisch kleurenpalet toepassen. Beperken of ermijden an felle synthetische kleuren. Beleidsaspecten Reclamebeleid 19

8 20

9 Vijlen kern Gemeente Vaals Nr Kaartblad 07 4 Algemene gebiedstypologie Waardering De kleinschalige kern an Vijlen is gelegen in het beekdal. Er zijn karakteristieke uitzichten naar het hooggelegen kleinschalig landschap en markant zicht op de randen anaf de toegangswegen en de hogere gebieden. De historische structuur is gebaseerd op het patroon an wegen, de linten an oudere bebouwing. Kernorming door decenniumwoonbuurtjes, karakteristiek gelegen tegen de helling an het beekdal. Aan de uiteinden an de kern liggen incidenteel markante en grootschalige bebouwing, zowel monumentale boerderijen als andere complexen. De ontsluitingsstructuur an de Maastrichterlaan doorsnijdt de zone maar loopt achter de linten an oudere bebouwing. De ruimtelijke kwaliteit wordt sterk bepaald door de beleingswaarde an de beek in de kern en daarbuiten door situering an monumentale boerderijen. Het gebied is welstandsgeoelig door de bestaande kwaliteit (herkenbare en beeldbepalende structuur) en ruimtelijke dynamiek an het oudere gebied (klein ensemble) in samenspel met de landschappelijke situatie. De decenniumwoonbuurt is minder welstandsgeoelig maar draagt wel bij aan de beleingswaarde an de gehele kern. Stedenbouwkundig Rond de kerk en de markante pleinruimte met straatpatroon ligt eel oudere bebouwing. Deze lintbebouwing met relatief gesloten straatwanden, smalle wegprofielen en markante hoogteerschillen ormt een klein ensemble. De inrichting an het openbare gebied ondersteunt de beleingswaarde an de gebieden. Er is een sterke menging an monumentale incidenten en decennium inullingen. De Maastrichterlaan is gegroeid als onafhankelijke structuur. Deze heeft een amorf en breed straatprofiel met oudere lintbebouwing met eigen ruimtelijke kwaliteit. Kenmerkend is de structuur an parallelweg met zeer kleinschalige bebouwing. De omangrijke decenniumwoonbuurt bestaat uit bouwblokken an stroken en tweekappers in open structuur. Markante hoogteerschillen (taluds in oortuin) zijn niet als inspiratie gebruikt om typerende bebouwing te ontwikkelen. Er is een wisselwerking met het landschap door de zichtlijnen. Welstandsisie Het welstandsbeleid is gericht op instandhouden an de bestaande waardeolle structuur. Aanpassingen dienen te worden afgestemd op de kleinschalige basisstructuur. De zorg oor de ijfde geel is anuit landschappelijk perspectief heel belangrijk oor de uitbreiding an de randen an de kern (inbedding in het dal). Aandacht is nodig oor de ruimtelijke kwaliteit an de grootschalige agrarische bedrijen in de randzones Bebouwing De eelal oudere bebouwing concentreert zich rond de kerk en de markante pleinruimte met straatpatroon. Deze lintbebouwing ormt een klein ensemble met relatief gesloten straatwanden en smalle wegprofielen met markante hoogteerschillen. De inrichting an het openbare gebied ondersteunt de beleingswaarde an de gebieden. Er is een sterke menging an monumentale incidenten en decenniuminullingen. De Maastrichterlaan is gegroeid als onafhankelijke structuur met een amorf en breed straatprofiel. De aanliggende oudere lintbebouwing heeft een eigen ruimtelijke kwaliteit. Kenmerkend is de structuur an parallelweg met zeer kleinschalige bebouwing. De omangrijke decenniumwoonbuurt bestaat uit bouwblokken an stroken en tweekappers. Er zijn markante hoogteerschillen (taluds in oortuin) maar deze zijn niet benut oor typerende bebouwing. 21

10 Gebiedsafbakening: kern Vijlen Welstandsnieau 2 Potentieel welstandsgebied Gebiedsgerichte beoordelingskaders Ontwikkelingen dienen ondersteunend te zijn oor de beleingswaarde an de woongebieden an de lintbebouwing. Verstoring an het bestaande waardeolle karakter dient oorkomen te worden. Bijzondere aandacht oor de gebiedseigen structuur an openheid. Optimaliseren an de gebiedseigen kwaliteit: zorg oor de sterke hoogteerschillen waardoor anuit landschap en openbare ruimte de beleing an uitzichten op gebouwen en de randen an het woongebied behouden blijft (zorg oor de ijfde geel). Stedenbouwkundige aandachtspunten Ligging in de omgeing Behoud an de bestaande ruimtelijke structuur Oriëntatie an bebouwing op de hoofdstructuur Massa en orm an het gebouw Vernieuwende bouwplannen qua erschijningsorm en beleingswaarde afstemmen op de stedenbouwkundige structuur en korrelgrootte, waarbij accenten toegestaan kunnen worden die positief afwijken op een of twee punten an de bestaande stedenbouwkundige context. Oerwegend kleinschalig beeld respecteren. Welstandscriteria architectuur nieau Detaillering Verticale geelgeleding Materiaal en kleur Structuur materiaal: baksteen, hout terughoudende toepassing an plaatmateriaal en panelen. Gebruik an natuurlijke kleuren en bouwmaterialen (rode baksteen, gesmoorde pannen en aanerwanten). Bij gestucte geels ingetogen historisch kleurenpalet toepassen. Beperken of ermijden an felle synthetische kleuren. Beleidsaspecten Monumentenwet 1988, Ruimte oor ruimte en Rood oor groen. 22

11 Buitengebied Gemeente Vaals Nr Kaartblad 08 6 Algemene gebiedstypologie Waardering Het buitengebied an Vaals betreft oerwegend agrarische gronden en natuurgebieden. De sporadische bebouwing bestaat uit agrarische bedrijfsgebouwen, rijstaande oudere woningen aan historisch patroon an wegen, monumentale complexen zoals kasteel en/of boerderijen, (water) molens, recreatiee complexen en kleinschalige bedrijen. Het gebied is onderdeel an een grotere landschappelijke ordening als beekdal (Selzerbeek), glooiend hoogplateau, grubben en steilrand an hoogplateau. De waardering is neutraal omdat het gebied in principe niet oor bebouwing in aanmerking komt. Voorkomende aanwezige bebouwing is oer het algemeen gerelateerd aan landschappelijke aspecten of is functioneel gezien aan een eigen beeldorming en beeldkwaliteit gekoppeld (bijoorbeeld recreatiee complexen, agrarische bedrijen, et cetera). Voor monumenten en monumentaal waardeolle complexen (jongere monumenten periode ) is de Monumentenwet an toepassing. Stedenbouwkundig Het landschappelijke gebied is te eraren anaf de randen an bebouwing en specifiek anaf uitzichtpunten: anuit hoog punt neerzien op of anaf lager gelegen gebieden opzien tegen (zorg oor ijfde geel). Vrije uitzichten in het landschap zijn bepalend oor de beleingswaarde en oriëntatie binnen het gebied (b.. kerktorens, fabrieksschoorstenen, zendmasten en windmolens, hoogbouwtorens). Incidentele gebouwen of complexen aan liggen bestaande structuur an wegen. De incidentele bebouwing is merendeels gerelateerd aan het opengebied (agrarische functie, afzondering an kloosters, et cetera). Bebouwing Monumentale complexen en landgoederen ormen bijzondere relicten an historische waarden al dan niet gekoppeld aan een kleinschalig waardeol (natuur)landschap. Zowel bij monumentale panden als bij moderne agrarische bedrijen komen bijzonder grootschalige bouwmassa s oor. Markant zijn specifieke gebouwen ten behoee an commercieel recreatiee functies ariërend an kleinschalig kamperen bij boerderijen tot grootschalige toeristische trekpleisters met bijbehorende infrastructuur in een basisstructuur an natuurlijk of oerwegend kleinschalig landschap. Uitzicht op deze specifieke gebouwen is door lange zichtlijnen an inloed op een erre omgeing. Welstandsisie Het welstandsbeleid is primair gericht op handhaing an de bestaande opzet binnen de bestaande landschappelijke gegeens met bijzondere zorg oor de ijfde geel. De bestaande landschappelijke context kan in schaalgrootte (ruilerkaeling en grootschalige agribusiness) sterk erschillen an de kleinschalige historische erkaeling met boomgaarden en met hagen omzoomde boerderijtjes. Vooral bij commerciële actiiteiten dient reclameoering zorguldig behandeld te worden. De gebiedsgerichte criteria kunnen een bijdrage leeren aan sturing naar de gewenste hoogwaardige ruimtelijke kwaliteit oor de naaste omgeing maar ook oor de landschappelijk beeldwerking. 23

12 Gebiedsafbakening: buitengebied Vaals Welstandsnieau 1 Bijzonder welstandsgebied Gebiedsgerichte beoordelingskaders Ontwikkelingen dienen ondersteunend te zijn oor de beleingswaarde an de woongebieden an de lintbebouwing. Ontwikkelingen relateren aan de bestaande beeldorm en stedenbouwkundige korrelgrootte an het omringende gebied, met extra aandacht oor ernieuwing. Verstoring an het bestaande waardeolle karakter dient te worden oorkomen. Bijzondere aandacht oor de gebiedseigen structuur an openheid. Optimaliseren an de gebiedseigen kwaliteit: zorg oor de sterke hoogteerschillen waardoor anuit landschap en openbare ruimte de beleing an uitzichten op gebouwen en de randen an het woongebied behouden blijft (zorg oor de ijfde geel). Stedenbouwkundige aandachtspunten Ligging in de omgeing Behoud an de bestaande ruimtelijke structuur Oriëntatie an bebouwing op de hoofdstructuur Massa en orm an het gebouw Vernieuwende bouwplannen qua erschijningsorm en beleingswaarde afstemmen op de stedenbouwkundige structuur en korrelgrootte, waarbij accenten toegestaan kunnen worden die positief afwijken op een of twee punten an de bestaande stedenbouwkundige context. Het oerwegend kleinschalige beeld dient te worden gerespecteerd. Welstandscriteria architectuur nieau Detaillering Gesloten geelwanden Verticale geelgeleding Materiaal en kleur Structuur materiaal: baksteen, hout, terughoudende toepassing an plaatmateriaal en panelen. Gebruik an natuurlijke kleuren en bouwmaterialen (rode baksteen, streekeigen natuursteen, gesmoorde pannen en aanerwanten). Bij gestucte geels ingetogen historisch kleurenpalet toepassen. Beperken of ermijden an felle synthetische kleuren. Beleidsaspecten Ruimte oor ruimte en Rood oor groen. 24