Planschade en nadeelcompensatie
|
|
- Jozef Groen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Planschade en nadeelcompensatie schadevergoeding bij rechtmatig overheidshandelen op het gebied van ruimtelijke ordening, openbare ruimte en infrastructuur
2
3 Planschade en nadeelcompensatie schadevergoeding bij rechtmatig overheidshandelen op het gebied van ruimtelijke ordening, openbare ruimte en infrastructuur mr. I.P.A. van Heijst mr. IJ.A. Elbers-van der Meer mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)
4 planschade en nadeelcompensatie Berghauser Pont Publishing Postbus LB Amsterdam Grafisch vormgeving: ZEDline Druk: Scan Laser BV, Zaandam 1ste druk 2012 ISBN: NUR: Berghauser Pont Publishing Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het makan van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg besteed is, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele (druk) fouten en onvolledigheden, noch voor gevolgen hiervan. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form, by print, photo print, microfilm or any other means, without the publishers prior written pemission.
5 VOORWOORD Voorwoord Dit deel van de serie Ruimtelijk Relevant gaat over de vergoeding van schade die kan ontstaan bij rechtmatig handelen van de overheid op het terrein van de ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur. Ons land is klein en kent een intensief grondgebruik. Voor nieuwe ontwikkelingen moet vaak ruimte gemaakt worden, in veel gevallen ten koste van bestaande gebruiksfuncties. Het is daarmee welhaast onvermijdelijk dat tegenover de beoogde voordelen van een nieuwe ruimtelijke ontwikkeling ook nadelen staan. Zowel de ruimtelijke ordening van ons land als de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur behoren bij uitstek tot de taak en bevoegdheid van de overheid (rijk, provincies, gemeenten en waterschappen). Wanneer de uitoefening van deze taken en bevoegdheden leidt tot financiële schade bij burgers of bedrijven rijst de vraag of deze burgers en bedrijven jegens de overheid aanspraak kunnen maken op vergoeding van deze schade. Vanzelfsprekend is deze aanspraak als de overheid bij de uitoefening van die taak en bevoegdheid onrechtmatig of in strijd met daarover aangegane contractuele verplichtingen handelt. Minder vanzelfsprekend is deze aanspraak als de overheid bij die uitoefening rechtmatig handelt, dat wil zeggen conform de toepasselijke regelgeving en in overeenstemming met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Wat is dan de grondslag voor toekenning van schadevergoeding? In ons rechtssysteem geldt daarvoor het zogenoemde égalitébeginsel. Op grond van dit beginsel heeft een burger of bedrijf, dat schade lijdt als gevolg van de rechtmatige uitoefening door een bestuursorgaan van een publiekrechtelijke taak of bevoegdheid, die uitgaat boven zijn v
6 VOORWOORD normaal maatschappelijk risico en die in vergelijking met anderen onevenredig is, recht op (enigerlei) vergoeding van die schade. Voor de toepassing van dit rechtsbeginsel bestaat op dit moment nog geen algemene wettelijke regeling, zodat de invulling van dit beginsel in de afgelopen jaren grotendeels in de jurisprudentie heeft plaatsgevonden. Daarnaast zijn voor sommige vormen van rechtmatig overheidshandelen specifieke (wettelijke of buitenwettelijke) schaderegelingen ontworpen, waaronder de bekende wettelijke regeling voor vergoeding van planschade (in afdeling 6.1 Wet ruimtelijke ordening). Al met al is het leerstuk van de schadevergoeding bij rechtmatig overheidshandelen voor degenen die in de praktijk van de ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur werkzaam zijn weinig toegankelijk. Dit boek probeert voor hen een praktische gids te zijn, waarin zowel de materiële aspecten (wanneer heeft een burger een recht op schadevergoeding?) als de procedurele aspecten (hoe krijgt de burger schadevergoeding?) aan de orde komen. De tekst van dit boek werd afgesloten per 1 juni Auteurs houden zich voor reacties van lezers aanbevolen (info@tregthuys.nl). mr. I.P.A. van Heijst mr. IJ.A. Elbers-van der Meer vi
7 INHOUD Inhoud Voorwoord v Lijst van afkortingen xiii 1 Inleiding Inleiding Opzet van het boek 3 2 Overheidshandelen en schade Wanprestatie Onrechtmatig overheidshandelen Rechtmatig overheidshandelen Égalitébeginsel Wettelijke schadevergoedingsregelingen Buitenwettelijke schadevergoedingsregelingen Ruimtelijke ordening en infrastructuur 11 3 Planschade: wettelijke regeling Wettelijke regeling Artikel 49 WRO (tot 1 juli 2008) Afdeling 6.1 Wro (sinds 1 juli 2008) Overgangsrecht Verhouding tot andere schaderegelingen 23 4 Planschade: criteria Belanghebbende Verjaring Schadeoorzaak: planologische maatregel Nadelige wijziging planologische situatie Planologische vergelijking Maximale invulling Alleen ruimtelijk relevante gevolgen Overgangsrecht 46 vii
8 INHOUD 4.5 Schade; causaal verband Causaal verband Peildatum Schade redelijkerwijs niet ten laste van aanvrager Voorzienbaarheid Normaal maatschappelijk risico Schade te voorkomen of te beperken Vergoeding van schade niet anderszins verzekerd 67 5 Planschade: schadebeoordeling Schadevaststelling Schadeposten-/factoren Algemeen Waardevermindering onroerende zaak Derving woongenot Inkomensschade Overige schade Kosten van schadebeperkende maatregelen Kosten van rechtsbijstand en andere deskundige bijstand Rentevergoeding Schadevergoeding in natura Voordeelverrekening 82 6 Planschade: procedure Procedureregeling Awb, Wro en Bro Procedureverordeningen Aanvraag Deskundigenadvies Besluit bestuursorgaan Bezwaar Beroep/hoger beroep Voorlopige voorziening/voorschot Positie derde-belanghebbende(n) 104 viii
9 INHOUD 7 Planschade: verhaal en beleid Verhaal op andere overheden Verhaal op derde-belanghebbende(n) Verhaal via grondexploitatie Planschaderisicoanalyse Planschadepreventie Nadeelcompensatie: regelingen Wettelijke nadeelcompensatieregelingen Artikel 22 Tracéwet Artikel 17 Spoedwet wegverbreding Artikel 4.2 Wabo Artikel Monumentenwet Artikelen Waterwet Artikel Natuurbeschermingswet Artikelen 8.31 en 8.56 Wet luchtvaart Artikel 30 Reconstructiewet concentratiegebieden Wet nadeelcompensatie (nog niet in werking) Buitenwettelijke nadeelcompensatieregelingen Regeling nadeelcompensatie Verkeer & Waterstaat Nadeelcompensatieregelingen provincies, gemeenten, waterschappen Gecombineerde planschade-/nadeelcompensatieregelingen Regeling nadeelcompensatie Betuweroute Nadeelcompensatieverordening HSL-Zuid/A16/A Gemeenschappelijke Regeling Schadeschap Luchthaven Schiphol Beleidsregel schadevergoeding Ruimte voor de Rivier Verhouding tot andere schaderegelingen Nadeelcompensatie: criteria Belanghebbende Verjaring Schadeoorzaak Schade 140 ix
10 INHOUD Causaal verband Vergelijking met/zonder schadeoorzaak Peildatum Aard en omvang van de schade Onevenredige schade Speciale last Abnormale last Schade redelijkerwijs niet ten laste van aanvrager Voorzienbaarheid Normaal maatschappelijk risico Eigen schuld Vergoeding schade niet anderszins verzekerd Nadeelcompensatie: procedure Procedureregeling Procedureregeling Awb Bijzondere procedureregelingen Ontwerp-nadeelcompensatieregeling Awb Aanvraag Deskundigenadvies Besluit bestuursorgaan Bezwaar tegen een besluit van een bestuursorgaan Beroep/hoger beroep Bevoegde rechter Procedure bij burgerlijke rechter Procedure bij bestuursrechter Voorlopige voorziening/voorschot 173 x
11 INHOUD Bijlage Schema planschadecriteria Bijlage Schema planschadeprocedure Bijlage Planschadeverordening gemeente Amsterdam Bijlage Aanvraagformulier tegemoetkoming in de planschade Bijlage Schema nadeelcompensatiecriteria Bijlage Schema nadeelcompensatieprocedure Bijlage Algemene verordening Nadeelcompensatie Amsterdam Bijlage Regeling Nadeelcompensatie Verkeer & Waterstaat Bijlage Wet ruimtelijke ordening Bijlage Besluit ruimtelijke ordening Geraadpleegde literatuur en bronnen 223 Jurisprudentieregister 225 Trefwoordenregister 233 xi
12 INHOUD xii
13 LIJST VAN AFKORTINGEN Lijst van afkortingen AB Administratiefrechtelijke beslissingen * ABRS Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State AGRS Afdeling geschillen van bestuur van de Raad van State ARRS Afdeling rechtspraak van de Raad van State AMvB Algemene maatregel van bestuur Awb Algemene wet bestuursrecht BR Bouwrecht1 BRO Besluit Ruimtelijke Ordening Bro Besluit ruimtelijke ordening B&W (college van) burgemeester en wethouders EVRM Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens GS (college van) Gedeputeerde Staten Gst. De Gemeentestem1 I&M (ministerie van) Infrastructuur & Milieu KB Koninklijk Besluit NJ Nederlandse Jurisprudentie1 NTB Nederlands Tijdschrift voor Bestuursrecht1 O&A Overheid & Aansprakelijkheid PS Provinciale Staten SAOZ Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken StAB Stichting Advisering Bestuursrechtspraak Stb. Staatsblad Stcrt. Staatscourant TBR Tijdschrift voor Bouwrecht1 VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten VROM (ministerie van) Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Wabo Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wm Wet milieubeheer Wet RvS Wet op de Raad van State * Tijdschrift met publicaties en jurisprudentie op het gebied van onder meer het omgevingsrecht en overheidsaansprakelijkheid. xiii
14 LIJST VAN AFKORTINGEN WRO Wro WOZ Wet op de Ruimtelijke Ordening Wet ruimtelijke ordening Wet waardering onroerende zaken xiv
15 1.1 INLEIDING 1 Inleiding 1.1 Inleiding Ieder voordeel heeft zijn nadeel. Deze variant op het bekende spreekwoord van onze nationale voetbalfilosoof is zeer toepasselijk op de ruimtelijke ordening en het beheer van de openbare ruimte in ons kleine land. Maatregelen op deze terreinen beogen het algemeen belang te dienen, maar kunnen ook leiden tot nadeel voor sommige burgers, hetzij in de vorm van gebruiksbeperkingen hetzij in de vorm van hinder of financiële schade. Als schade veroorzaakt wordt door wanprestatie of onrechtmatig handelen van de overheid, dan wordt algemeen aanvaard dat de overheid deze schade volledig dient te vergoeden. Indien de overheid echter rechtmatig dat wil zeggen geheel in overeenstemming met de geldende wetten en regels en geheel in het algemeen belang handelt, ligt het minder voor de hand dat de overheid eventuele schade die door haar handelen bij burgers ontstaat zou moeten vergoeden. Sinds de jaren 50 van de vorige eeuw wordt in ons rechtssysteem aanvaard dat de overheid, ook indien zij geheel rechtmatig handelt, toch verplicht kan worden om schade te vergoeden. De grondslag voor deze vergoedingsplicht ligt in het zogenoemde égalitébeginsel, ofwel het beginsel van gelijkheid van openbare lasten. Dit rechtsbeginsel houdt in dat als een rechtmatige overheidshandeling wordt verricht in het openbaar belang (en daarmee ten voordele van een grote groep burgers) maar tot onevenredig nadeel leidt voor een kleine groep burgers, dit onevenredig nadeel door de overheid (en daarmee ten laste van de algemene middelen) aan die burgers moet worden gecompenseerd. 1
16 INLEIDING Anders dan bij wanprestatie of onrechtmatig handelen van de overheid, kan een burger bij rechtmatig handelen van de overheid geen aanspraak maken op volledige vergoeding van zijn schade: alleen het deel van zijn schade dat als onevenredig wordt beschouwd, komt voor vergoeding in aanmerking. Om die reden wordt schadevergoeding bij rechtmatig overheidshandelen in de praktijk veelal aangeduid als nadeelcompensatie. De financiële compensatie heeft daarbij vooral een functie als pechdemper. Voor nadeelcompensatie bestaat nog geen algemene wettelijke regeling. Wel heeft de wetgever in de loop der jaren in een aantal bijzondere wetten uitdrukkelijk een grondslag voor nadeelcompensatie opgenomen. Het bekendste voorbeeld hiervan is de planschaderegeling (afdeling 6.1 Wro), maar soortgelijke regelingen zijn onder meer ook opgenomen in de Tracéwet, Monumentenwet en Waterwet. Daarnaast hebben diverse overheden in deze leemte voorzien door eigen nadeelcompensatieregelingen vast te stellen. Inmiddels heeft de Tweede Kamer een wetsvoorstel aangenomen, dat alsnog voorziet in een algemene wettelijke regeling voor nadeelcompensatie in de Algemene wet bestuursrecht. 1 Naar verwachting zal deze wettelijke regeling rond 1 januari 2014 in werking treden. Met name het planschaderecht heeft in de afgelopen decennia een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt, en is daarmee veelal ook leidend geweest voor de ontwikkeling van het algemene nadeelcompensatierecht. Om die reden zal in dit boek het planschaderecht in zijn geheel beschreven worden, en zal bij de beschrijving van het algemene nadeelcompensatierecht regelmatig naar de vergelijkbare onderdelen van het planschaderecht verwezen worden. 1 Kamerstukken 32621; de laatste versie van het wetsvoorstel is op 27 maart 2012 aan de Eerste Kamer gezonden (EK , 32621, A). 2
17 1.2 OPZET VAN HET BOEK 1.2 Opzet van het boek Na de inleiding in hoofdstuk 1 van dit boek, zal in hoofdstuk 2 een algemeen overzicht worden gegeven van de wijze waarop schade als gevolg van overheidshandelen in ons rechtssysteem aan de orde komt. Ingegaan zal worden op het verschil tussen schade als gevolg van respectievelijk wanprestatie door de overheid, onrechtmatig overheidshandelen en rechtmatig overheidshandelen. In dit hoofdstuk zal bovendien worden uiteengezet, dat dit boek zich met name beperkt tot schade als gevolg van overheidshandelen bij de uitoefening van haar bevoegdheden en taken op het gebied van ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur. In de hoofdstukken 3 tot en met 7 wordt eerst de wettelijke planschaderegeling als de in de praktijk meest toegepaste nadeelcompensatieregeling besproken en de wijze waarop deze wordt toegepast. Vervolgens zal in de hoofdstukken 8 tot en met 10 het algemene nadeelcompensatierecht worden besproken, zoals dit buiten gevallen van planschade wordt toegepast bij schade als gevolg van rechtmatig overheidshandelen op het terrein van de ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur. Achterin het boek zijn de relevante wetteksten opgenomen, voorbeelden van respectievelijk een gemeentelijke planschadeprocedureverordening, de Regeling nadeelcompensatie Verkeer en Waterstaat 1999 en een gemeentelijke nadeelcompensatieregeling, alsmede enkele schema s die nuttig kunnen zijn bij zowel het opstellen van een aanvraag voor een tegemoetkoming in planschade of nadeelcompensatie als de behandeling van dergelijke aanvragen. 3
Lijst van afkortingen. 1 Inleiding Inleiding Opzet van het boek; terminologie Opzet van het boek
Inhoud Voorwoord V Lijst van afkortingen XVII 1 Inleiding 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Opzet van het boek; terminologie 3 1.2.1 Opzet van het boek 3 1.2.2 Terminologie 3 2 Overheidshandelen en schade 7 2.1 Inleiding
Nadere informatieGrondexploitatiewet. vraag & antwoord
Grondexploitatiewet vraag & antwoord Grondexploitatiewet vraag & antwoord drs. P.C. van Arnhem J.W. Santing Msc RE MRICS mr. G.I. Sheer Mahomed GRONDEXPLOITATIEWET - VRAAG & ANTWOORD Berghauser Pont Publishing
Nadere informatieCultureel erfgoed en ruimte
Cultureel erfgoed en ruimte gebieds- en ontwikkelingsgerichte erfgoedzorg in de ruimtelijke ordening Mr. J. Poelstra, Ir. A. E. de Graaf en Ir. R.J.M.M. Schram Mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)
Nadere informatieModel Inkoopbeleid voor de (semi)overheid
Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Mr. drs. T.H.G. Robbe model inkoopbeleid voor de (semi)overheid Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam
Nadere informatieAwb en ruimte. mr. L.H.J. Baars. mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)
Awb en ruimte Awb en ruimte mr. L.H.J. Baars mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie) awb en ruimte Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl Grafisch vormgeving:
Nadere informatieABC voor Raadsleden INKIJKEXEMPLAAR
ABC voor Raadsleden ABC voor Raadsleden Termen, woorden en uitdrukkingen in en om de raadzaal toegelicht en verduidelijkt mr. O. Schuwer abc voor raadsleden Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001
Nadere informatieExterne veiligheid en Ruimte
Het beheersen van risico s van activiteiten met gevaarlijke stoffen in het ruimtelijk spoor Het beheersen van risico s van activiteiten met gevaarlijke stoffen in het ruimtelijk spoor mr. E. Broeren Berghauser
Nadere informatieIntroductie Ruimtelijke Ordening
Introductie Ruimtelijke Ordening Introductie Ruimtelijke Ordening Op weg naar het omgevingsrecht Mevr. mr. T.H.H.A. van der Schoot COLOFON Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl
Nadere informatieCultureel erfgoed en ruimte. gebieds- en ontwikkelingsgerichte erfgoedzorg in de ruimtelijke ordening
Cultureel erfgoed en ruimte gebieds- en ontwikkelingsgerichte erfgoedzorg in de ruimtelijke ordening Cultureel erfgoed en ruimte gebieds- en ontwikkelingsgerichte erfgoedzorg in de ruimtelijke ordening
Nadere informatieBOUWBESLUIT 2012 EN REGELING BOUWBESLUIT mr. A. de Jong ir. J.W. Pothuis
BOUWBESLUIT 2012 EN REGELING BOUWBESLUIT 2012 mr. A. de Jong ir. J.W. Pothuis Beide betrokken bij de totstandkoming van het Bouwbesluit 2012 en de Regeling Bouwbesluit 2012 Mr. A. de Jong is wetgevingsjurist
Nadere informatieRuimtelijke ordening voor raadsleden en bestuurders
Ruimtelijke ordening voor raadsleden en bestuurders RO_BESTUURDERS 2014 BW_DEF.indd i 02-06-2014 10:04 RO_BESTUURDERS 2014 BW_DEF.indd ii 02-06-2014 10:04 Ruimtelijke ordening voor raadsleden en bestuurders
Nadere informatieProf. mr. drs. F.C.M.A. Michiels Mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J.A.M. van der Velden. Het wetsvoorstel Wabo
Prof. mr. drs. F.C.M.A. Michiels Mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J.A.M. van der Velden Het wetsvoorstel Wabo Stichting Instituut voor Bouwrecht s-gravenhage 2007 ISBN: 978-90-78066-11-8 NUR 823 2007, F.C.M.A.
Nadere informatieDe ruimtelijke beheersverordening. het bevroren bestemmingsplan als levend ruimtelijk instrument
De ruimtelijke beheersverordening het bevroren bestemmingsplan als levend ruimtelijk instrument De ruimtelijke beheersverordening het bevroren bestemmingsplan als levend ruimtelijk instrument Prof. dr.
Nadere informatieUitzonderingen Aanbestedingsrecht. klassieke overheden
Uitzonderingen Aanbestedingsrecht klassieke overheden Uitzonderingen Aanbestedingsrecht klassieke overheden mr. drs. T.H.G. (Tim) Robbe uitzonderingen aanbestedingsrecht Berghauser Pont Publishing Postbus
Nadere informatieOnderzoek als project
Onderzoek als project Onderzoek als project Met MS Project Ben Baarda Jan-Willem Godding Eerste druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Ontwerp omslag: Studio Frank & Lisa, Groningen Omslagillustratie:
Nadere informatieBelastingwetgeving 2015
Belastingwetgeving 2015 Opgaven Niveau 5 MBA Peter Dekker RA Ludie van Slobbe RA Uitgeverij Educatief Ontwerp omslag: www.gerhardvisker.nl Ontwerp binnenwerk: Ebel Kuipers, Sappemeer Omslagillustratie:
Nadere informatieWerken met de Omgevingswet;
PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR DE IMPLEMENTATIE EN DE UITVOERING VAN DE OMGEVINGSWET I II Mr. J. van der Velde Mr. A.J.M. Zebel-Vaudo Werken met de Omgevingswet; PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR DE IMPLEMENTATIE
Nadere informatieMilieu en ruimte in het buitengebied
Milieu en ruimte in het buitengebied Milieu en ruimte in het buitengebied mr. P.P.A. Bodden mr. T.J.H. Verstappen mr. H.J.M. Wingens mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie) milieu en ruimte in het
Nadere informatieLeidraad inbrengwaarde
Leidraad inbrengwaarde Leidraad inbrengwaarde drs. ing. F.H. de Bruijne RT ir. ing. T.A. te Winkel RT ISBN: 978-90-78066-47-7 NUR 820-823 2010, Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden. Niets
Nadere informatieOpstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik
Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik mr. B.C. Mouthaan s-gravenhage - 2013 1 e druk ISBN
Nadere informatieAsbest. Toezicht en handhaving
Toezicht en handhaving Toezicht en handhaving Mr. T. Segers Mr. P.A.J. Huijbregts Mr. J.A. Bekke Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl Omslagontwerp: Zedline
Nadere informatieLuchtkwaliteit en omgeving
Luchtkwaliteit en omgeving Luchtkwaliteit en omgeving ing. C. Coenrady mr. R.D. Reinders mr. D.S.P. Roelands-Fransen mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie) Berghauser Pont Publishing Postbus 14580
Nadere informatieUAV 2012 Toegelicht. Handleiding voor de praktijk. prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis. Eerste druk
UAV 2012 Toegelicht Handleiding voor de praktijk prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Eerste druk s-gravenhage - 2013 1 e druk ISBN 978-90-78066-67-5 NUR 822 2013, Stichting Instituut voor Bouwrecht, s-gravenhage
Nadere informatiePrivaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013
Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 samengesteld door: prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ISBN 978-90-78066-82-8 NUR 822 2013, Stichting Instituut
Nadere informatieM.e.r. en ruimte. mr. drs. G.A.J.M. Hoevenaars. mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)
M.e.r. en ruimte M.e.r. en ruimte mr. drs. G.A.J.M. Hoevenaars mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie) m.e.r. en ruimte Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl
Nadere informatieBelastingwetgeving 2015
Belastingwetgeving 2015 Opgaven Niveau 5 MBA Peter Dekker RA Ludie van Slobbe RA Uitgeverij Educatief Belastingwetgeving Opgaven Niveau 5 MBA Peter Dekker RA Ludie van Slobbe RA Eerste druk Uitgeverij
Nadere informatieJuridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering
Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 41 Juridische aspecten van ketensamenwerking Naar een multidisciplinaire
Nadere informatiePraktische toelichting op de UAV 2012
Praktische toelichting op de UAV 2012 Praktische toelichting op de UAV 2012 prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Eerste druk s-gravenhage - 2012 1 e druk ISBN 978-90-78066-56-9 NUR 822 2012, Stichting Instituut
Nadere informatieVergunningvrij bouwen: regels 2014 EEN PRAKTISCHE UITLEG VAN DE WET MET VERHELDERENDE JURISPRUDENTIE
Vergunningvrij bouwen: regels 2014 EEN PRAKTISCHE UITLEG VAN DE WET MET VERHELDERENDE JURISPRUDENTIE Vergunningvrij bouwen: regels 2014 EEN PRAKTISCHE UITLEG VAN DE WET MET VERHELDERENDE JURISPRUDENTIE
Nadere informatie40 jaar Instituut voor Bouwrecht
40 jaar Instituut voor Bouwrecht 40 jaar Instituut voor Bouwrecht Jubileumuitgave ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het Instituut voor Bouwrecht 1968-31 december - 2008 redactie mr. R.W.M.
Nadere informatieIllegaal grondgebruik
Over verlies, verjaring en verkrijging van grond als gevolg van gebruik door niet-eigenaren Over verlies, verjaring en verkrijging van grond als gevolg van gebruik door niet-eigenaren mr. drs. Liesbeth
Nadere informatieLeidraad inbrengwaarde (2 e druk) drs. ing. F.H. de Bruijne MRICS RTsv ir. ing. T.A. te Winkel MRICS RTsv RMT
Leidraad inbrengwaarde (2 e druk) drs. ing. F.H. de Bruijne MRICS RTsv ir. ing. T.A. te Winkel MRICS RTsv RMT ISBN: 978-90-78066-96-5 NUR 820-823 2015, Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatiePraktische toelichting op de UAV 2012 (2 e druk)
Praktische toelichting op de UAV 2012 (2 e druk) Praktische toelichting op de UAV 2012 prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis bewerkt door mr. dr. H.P.C.W. Strang Tweede druk s-gravenhage - 2018 2 e druk ISBN
Nadere informatieBestuursrechtspraak op thema e geheel herziene en geactualiseerde druk
Bestuursrechtspraak op thema 2014 3e geheel herziene en geactualiseerde druk Bestuursrechtspraak op thema 2014 3e geheel herziene en geactualiseerde druk Mr. Olaf Schuwer 2014 Berghauser Pont Publishing,
Nadere informatiePraktijkboek verjarings- en vervaltermijnen in de bouw
Praktijkboek verjarings- en vervaltermijnen in de bouw ISBN 978-90-78066-42-2 NUR 822 2010, S.J.H. Rutten, Stichting Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
Nadere informatieHou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties
Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 1 Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 2 Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 3 Arie Quik Hou
Nadere informatiePreadviezen Content.indd :55:32
Preadviezen 2016 Content.indd 1 01-11-16 13:55:32 Content.indd 2 01-11-16 13:55:32 Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland Preadviezen 2016 Noodtoestand in het publiekrecht
Nadere informatieHoofdlijnen omgevingsrecht Tweede, geheel herziene druk
Hoofdlijnen omgevingsrecht Tweede, geheel herziene druk Indesign_Hoofdlijnen.indd 1 5-1-2016 11:30:18 Indesign_Hoofdlijnen.indd 2 5-1-2016 11:30:18 Hoofdlijnen omgevingsrecht Tweede, geheel herziene druk
Nadere informatieDe basis van het Boekhouden
De basis van het Boekhouden Werkboek Niveau 3 BKB/elementair boekhouden Hans Dijkink de basis van het boekhouden Niveau 3 BKB/elementair boekhouden Werkboek Hans Dijkink Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieBestuursrecht, en internet Bestuursrechtelijke normen voor elektronische overheidscommunicatie
Bestuursrecht, e-mail en internet Bestuursrechtelijke normen voor elektronische overheidscommunicatie 2011 A.M. Klingenberg/ Boom Juridische uitgevers Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912
Nadere informatieProjectontwikkeling onder de Crisis- en herstelwet Een praktische handleiding
Projectontwikkeling onder de Crisis- en herstelwet Een praktische handleiding Projectontwikkeling onder de Crisis- en herstelwet Een praktische handleiding Mr. M.C. Brans Mr. J.C. Ellerman ISBN: 978-90-78066-48-4
Nadere informatieBeschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet
Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 38 Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet prof. mr. J.M.
Nadere informatieBoekhouden geboekstaafd Opgaven
Boekhouden geboekstaafd Wim Broerse, Derk Jan Heslinga, Wim Schauten 13 e druk Boekhouden geboekstaafd 1 Drs. W.J. Broerse Drs. D.J.J. Heslinga Drs. W.M.J. Schauten Dertiende druk Noordhoff Uitgevers
Nadere informatieElementaire praktijk van de Financiering Werkboek
Elementaire praktijk van de Financiering Werkboek Niveau 4 PDB Mariëlle de Kock elementaire praktijk van de financiering Niveau 4 PDB Werkboek Mariëlle de Kock Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Ontwerp
Nadere informatiePraktisch Verbintenissenrecht
Praktisch Verbintenissenrecht Mr. dr. C. Phillips 2 e druk Toegang tot online studiehulp Als koper van dit e-book kun je een unieke code aanmaken die toegang geeft tot de website bij het e-book. 1. Ga
Nadere informatieDe hybride vraag van de opdrachtgever
De hybride vraag van de opdrachtgever Een onderzoek naar flexibele verdeling van ontwerptaken en -aansprakelijkheid in de relatie opdrachtgever-opdrachtnemer prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ing. W.A.I.
Nadere informatieJuridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis
Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis s-gravenhage, 2015 Omslagfoto Het voorbereiden van renovatiewerkzaamheden
Nadere informatieGebruik ruimte. Over het herverdelen van gebruiksruimte in het omgevingsplan en de verbinding met het beleidsconcept gebruiksruimte
Gebruik ruimte Over het herverdelen van gebruiksruimte in het omgevingsplan en de verbinding met het beleidsconcept gebruiksruimte mr. R. Sillevis Smitt Eerste druk s-gravenhage - 2018 1 e druk ISBN 978-94-6315-037-8
Nadere informatieRechtsbescherming in het omgevingsrecht
Rechtsbescherming in het omgevingsrecht Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 37 095708_Deel_0_Voorwerk.indd 1 09-10-2009 11:50:53 095708_Deel_0_Voorwerk.indd 2 09-10-2009 11:50:53 Rechtsbescherming
Nadere informatieopgaven- en werkboek GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Henk Fuchs 1e druk
opgaven- en werkboek Henk Fuchs GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 1e druk Geconsolideerde jaarrekening Opgaven- en werkboek Geconsolideerde jaarrekening Opgaven- en werkboek Henk Fuchs Eerste druk Noordhoff
Nadere informatieBasiskennis Calculatie
Basiskennis Calculatie Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren UITWERKINGEN Derde druk Basiskennis Calculatie Uitwerkingen Basiskennis Calculatie Uitwerkingen Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren Derde druk Noordhoff
Nadere informatieJaarrekening. Henk Fuchs OPGAVEN- EN WERKBOEK. Tweede druk
Jaarrekening Henk Fuchs OPGAVEN- EN WERKBOEK Tweede druk Jaarrekening Opgaven- en werkboek Jaarrekening Opgaven- en werkboek Henk Fuchs Tweede druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Opmaak binnenwerk:
Nadere informatieNaar een andere verdeling van verantwoordelijkheid in de bouw
Naar een andere verdeling van verantwoordelijkheid in de bouw Naar een andere verdeling van verantwoordelijkheid in de bouw Onderzoek naar privaatrechtelijke verbeteringsmogelijkheden van de bouwkwaliteit
Nadere informatieHandboek Afvalstoffenrecht
Handboek Afvalstoffenrecht Handboek Afvalstoffenrecht Ynze Flietstra Tjeerd van der Meulen HANDBOEK AFVALSTOFFENRECHT Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl Boekverzorging:
Nadere informatieNadeelcompensatie onder de Omgevingswet. Mr. dr. Dirk Sanderink
Nadeelcompensatie onder de Omgevingswet Mr. dr. Dirk Sanderink Algemene regeling van art. 4:126 e.v. Awb (1) Art. 4:126 lid 1 Awb (Stb. 2013/50 nog niet in werking) Indien een bestuursorgaan in de rechtmatige
Nadere informatieSerie: Elementaire theorie accountantscontrole. Auditing & Assurance: Bijzondere opdrachten. Hoofdredactie Prof. dr. G.C.M.
Serie: Elementaire theorie accountantscontrole Auditing & Assurance: Bijzondere opdrachten Hoofdredactie Prof. dr. G.C.M. Majoor RA Auteurs Drs. B.A. Heikoop-Geurts RA M.J.Th. Mooijekind RA Drs. H.L. Verkleij
Nadere informatieTEKST & TOELICHTING WET WERK EN ZEKERHEID
TEKST & TOELICHTING WET WERK EN ZEKERHEID TEKST & TOELICHTING WET WERK EN ZEKERHEID mr. C.P. van den Eijnden mr. K.M.J.R. Maessen dr. mr. S.F.H. Jellinghaus TEKST & TOELICHTING WET WERK EN ZEKERHEID Berghauser
Nadere informatiePermanente bewoning van recreatiewoningen. handhaving en vergunningverlening
Permanente bewoning van recreatiewoningen handhaving en vergunningverlening Permanente bewoning van recreatiewoningen handhaving en vergunningverlening mr. P.W.M. de Laat mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)
Nadere informatieFiscale Jaarrekening. Henk Fuchs Yvonne van de Voort UITWERKINGEN. Tweede druk
Fiscale Jaarrekening Henk Fuchs Yvonne van de Voort UITWERKINGEN Tweede druk Fiscale jaarrekening Uitwerkingen opgaven Fiscale jaarrekening Uitwerkingen opgaven Henk Fuchs Yvonne van de Voort Tweede
Nadere informatieWoord vooraf. Zoetermeer, augustus 2005
i Woord vooraf Op basis van het aantal in omloop gebrachte varianten in fittersboekjes kan verondersteld worden, dat aan dergelijke boekjes een grote behoefte bestaat. Een aantal bij de VOMI, Branchevereniging
Nadere informatieHandhaving. naleving, toezicht en sanctionering na de wabo
Handhaving naleving, toezicht en sanctionering na de wabo Handhaving naleving, toezicht en sanctionering na de wabo Mr.drs.D.vanderMeijden Mr. T.H.H.A. van der Schoot(eindredactie) HANDHAVING Berghauser
Nadere informatieOnteigeningsrecht in de praktijk
Onteigeningsrecht in de praktijk Onteigeningsrecht in de praktijk Mr. J.A.M.A. Sluysmans Mr. J.J. van der Gouw Mr. W.J. Bosma ISBN: 978-90-78066-51-4 NUR 820-823 2011, Instituut voor Bouwrecht Alle rechten
Nadere informatieBedrijfsadministratie
Bedrijfsadministratie Opgaven Niveau 5 MBA Peter Kuppen Frans van Luit Bedrijfsadministratie MBA Niveau 5 Opgaven Opgaven Bedrijfsadminstratie MBA Niveau 5 P. Kuppen F. van Luit Eerste druk Noordhoff
Nadere informatieBedrijfsadministratie MBA
Bedrijfsadministratie MBA Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren UITWERKINGEN Tweede druk Bedrijfsadministratie MBA Uitwerkingen Bedrijfsadministratie MBA Uitwerkingen Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren Tweede
Nadere informatieHoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht
Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht Prof. mr. P.J.J. van Buuren Prof. mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J. Robbe Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht Tiende druk Deventer 2017 ISBN 978 90 13 14010 1 NUR 823-305
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012
WIJZIGINGSBLAD A2 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 Publicatiedatum : 1 april 2012 Ingangsdatum : 1 april 2012 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A2:2012/BMI 2002 Pagina 2/5 Dit wijzigingsblad
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010
WIJZIGINGSBLAD A2 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A2 Publicatiedatum :
Nadere informatiePeriodeafsluiting. Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren OPGAVEN- EN WERKBOEK. Tweede druk
Periodeafsluiting Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren OPGAVEN- EN WERKBOEK Tweede druk Periodeafsluiting Opgaven- en werkboek Periodeafsluiting Opgaven- en werkboek Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren Tweede
Nadere informatieBedrijfseconomie. Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren UITWERKINGEN. Tweede druk
Bedrijfseconomie Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren UITWERKINGEN Tweede druk Bedrijfseconomie Uitwerkingen Bedrijfseconomie Uitwerkingen Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren Tweede druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieCheck je en brief
Check je e-mail en brief Check je e-mail en brief Tips en checklists voor betere e-mails en brieven Eric Tiggeler TWEEDE DRUK Omslagontwerp: Textcetera, Den Haag Opmaak binnenwerk: Villa Y, Henxel Eric
Nadere informatieBasisstudie in het boekhouden
OPGAVEN Basisstudie in het boekhouden M.H.A.F. van Summeren, P. Kuppen, E. Rijswijk Zevende druk Basisstudie in het boekhouden Opgavenboek Opgavenboek Basisstudie in het boekhouden M.H.A.F. van Summeren
Nadere informatiePOLITIE ALMANAK
POLITIE ALMANAK 2014-2015 PAL2014-2015_BOEK.indb 1 15-09-14 15:32 PAL2014-2015_BOEK.indb 2 15-09-14 15:32 POLITIE ALMANAK 2014-2015 Handboek voor de Politie in haar gehele omvang, de Rechterlijke Macht,
Nadere informatieArbeidsovereenkomst 2016/2017
Arbeidsovereenkomst en aanverwante regelgeving 2016/2017 Redactie: Ars Aequi Libri Ars Aequi Libri Nijmegen 2016 ISBN: 978-90-6916-839-5 NUR 825 2016 Ars Aequi Libri, Nijmegen. Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieGECONSOLIDEERDE JAARREKENING
uitwerkingen Henk Fuchs GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 1e druk Geconsolideerde jaarrekening Uitwerkingen opgaven Geconsolideerde jaarrekening Uitwerkingen opgaven Henk Fuchs Eerste druk Noordhoff Uitgevers
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieDe aansprakelijkheidsverzekering
De aansprakelijkheidsverzekering Dit boek is het achtste deel van een boekenreeks van Uitgeverij Paris: de ACIS-serie. ACIS staat voor het UvA Amsterdam Centre for Insurance Studies. Dit multidisciplinaire
Nadere informatieArbo- en verzuimbeleid
r i c h t l i j n v o o r d e a r b o c a t a l o g u s Arbo I n f o r m a t i e 1 Arbo- en verzuimbeleid Elfde herziene druk Arbo-Informatieblad 1 1-12-2010 11:02:47 colofon Uitgave Sdu Uitgevers Sdu
Nadere informatiePlanschadevergoeding. t Mr. G.M. van den Broek. Het recht op schadevergoeding bij wijziging van het pianologische regime. door
Planschadevergoeding Het recht op schadevergoeding bij wijziging van het pianologische regime door t Mr. G.M. van den Broek Kluwer - Deventer - 2002 Inhoudsopgave Voorwoord Lijst van gebruikte qflcortingen
Nadere informatieBoekhouden geboekstaafd
Boekhouden geboekstaafd Drs. H. Fuchs S.J.M. van Vlimmeren OPGAVEN Zevende druk Boekhouden geboekstaafd 2 Opgaven Boekhouden geboekstaafd 2 Opgaven Drs. H. Fuchs S. J. M. van Vlimmeren Zevende druk Noordhoff
Nadere informatieElementaire praktijk van de Bedrijfsadministratie
Elementaire praktijk van de Bedrijfsadministratie Werkboek Niveau 4 PDB Hans Dijkink Elementaire praktijk van de Bedrijfsadministratie Niveau 4 PDB Werkboek Hans Dijkink Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 15 februari 2019 Ingangsdatum : 15 februari 2019 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatie12 merken, 13 ongelukken
12 merken, 13 ongelukken Karel Jan Alsem & Robbert Klein Koerkamp Eerste druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Ontwerp omslag: G2K Designers, Groningen/Amsterdam Aan de totstandkoming van deze uitgave
Nadere informatieProfiel van de Nederlandse overheid
Profiel van de Nederlandse overheid Organisatie, beleid en besluitvorming Links Remko Iedema en Patricia Wiebinga bussum 2012 Deze links vormen extra materiaal bij de zesde, herziene druk van het boek
Nadere informatieBedrijfsadministratie MBA
Bedrijfsadministratie MBA Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren OPGAVEN- EN WERKBOEK Tweede druk Bedrijfsadministratie MBA Opgaven- en werkboek Bedrijfsadministratie MBA Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren Tweede
Nadere informatieInleiding Administratieve Organisatie. Opgavenboek
Inleiding Administratieve Organisatie Opgavenboek Inleiding Administratieve Organisatie Opgavenboek drs. J.P.M. van der Hoeven Vierde druk Stenfert Kroese, Groningen/Houten Wolters-Noordhoff bv voert
Nadere informatieBoekhouden geboekstaafd
1 Boekhouden geboekstaafd Drs. H. Fuchs S.J.M. van Vlimmeren OPGAVEN Twaalfde druk Boekhouden geboekstaafd 1 Opgaven Boekhouden geboekstaafd 1 Opgaven Drs. H. Fuchs S. J. M. van Vlimmeren Twaalfde druk
Nadere informatieBijzonder geschikt voor het werk
Bijzonder geschikt voor het werk Bijzonder geschikt voor het werk H.J.M. van Mierlobundel onder redactie van: E.W.J. de Groot en R.D. Harteman ISBN 978-90-78066-71-2 NUR 820-823 2012, Stichting Instituut
Nadere informatieAsbest. Toezicht en handhaving. Mr. P.A.J. Huijbregts. Mr. T. Segers
Asbest Toezicht en handhaving Mr. P.A.J. Huijbregts Mr. T. Segers Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam www.berghauserpont.nl Geautomatiseerd Zetwerk: Diskad Concepts Druk: Scan Laser
Nadere informatieBlommaert. Bedrijfseconomische Analyses OPGAVEN. Blommaert & Bedrijfseconomie vanuit managementperspectief. Zevende druk
Blommaert Blommaert & Bedrijfseconomische Analyses Bedrijfseconomie vanuit managementperspectief OPGAVEN Zevende druk Bedrijfseconomische Analyses Opgaven en uitwerkingen Bedrijfseconomische Analyses
Nadere informatieDe Kern van Veranderen
De Kern van Veranderen #DKVV De kern van veranderen marco de witte en jan jonker Alle rechten voorbehouden: niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand,
Nadere informatie003. Verordening advisering planschade
003. Verordening advisering planschade Inhoudsopgave 003. Verordening advisering planschade... 2 Raadsvoorstel verordening planschade... 3 003. Verordening advisering planschade 003. Verordening advisering
Nadere informatieElementaire praktijk van de Kostencalculatie Werkboek
Elementaire praktijk van de Kostencalculatie Werkboek Niveau 4 P Mariëlle de Kock elementaire praktijk van de kostencalculatie Niveau 4 (P) Werkboek Mariëlle de Kock Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieFrank en Vrij. Thunnissen-bundel. onder redactie van. mr. J.F. de Groot / mr. H.M. Slaghekke
Frank en Vrij Frank en Vrij Thunnissen-bundel onder redactie van mr. J.F. de Groot / mr. H.M. Slaghekke ISBN 978-90-78066-26-2 NUR 820 Omslagontwerp en binnenwerk: Rob Kluitenberg 2009, Stichting Instituut
Nadere informatiei n s t a p b o e k j e
jaargroep 4 naam: reken-wiskundemethode het basisonderwijs i n s t a p b o e k j e k l o k k i j k e n Les 1 Hele en halve uren 1 Hoe laat is het? Vul in. 2 Hoe laat is het? Teken de wijzers. 2 5 8 6 9
Nadere informatieBelastingrecht voor het ho 2014
Belastingrecht voor het ho 2014 Uitwerkingen opgaven Deel 1 Inleiding belastingrecht Bart Kosters Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Belastingrecht voor het ho 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieRecht lezen 2 Samenvatten. Weboefening 1. drs. Jacky van den Dikkenberg. u i t g e v e r ij c o u t i n h o. bussum 2015
Recht lezen 2 Samenvatten Weboefening 1 drs. Jacky van den Dikkenberg u i t g e v e r ij c o u t i n h o c bussum 2015 Deze weboefening hoort bij Recht lezen 2 van drs. Jacky van den Dikkenberg. 2015 Uitgeverij
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)
Nadere informatie