Onderwerp: Operationeel plan Gladheidbestrijding gemeente Oss Mandaat directeur Gemeentebedrijven. Inhoudsopgave: Inleiding blz.

Transcriptie

1 Onderwerp: Operationeel plan Gladheidbestrijding gemeente Oss Inhoudsopgave: Inleiding blz. 2 Algemene opzet gladheidbestrijding blz. 3 Onderdelen gladheidbestrijding blz. 4 Milieu aspecten gladheidbestrijding blz. 12 Procedure blz. 13 Advies blz. 14 1

2 Operationeel plan Gladheidbestrijding gemeente Oss Inleiding. Het college van B&W heeft op 23 november 2010 het Beheerplan Gladheidbestrijding vastgesteld. In dit plan zijn de algemene uitgangspunten opgenomen voor het bestrijden van gladheid in de gemeente Oss. Ook dient jaarlijks een operationeel plan gladheidbestrijding te worden opgesteld, dat in mandaat door de directeur Gemeentebedrijven wordt vastgesteld. Voor u ligt het 3 e operationele plan Gladheidbestrijding gemeente Oss , dat is gebaseerd op de uitgangspunten van het Beheerplan Gladheidbestrijding Gladheidbestrijding verdient voortdurend aandacht. Voor een gedegen aanpak van gladheidbestrijding is een dergelijk operationeel plan gladheidbestrijding onontbeerlijk. Herziening en aanpassing. Jaarlijks vindt er een evaluatie plaats van de uitgevoerde strooiacties. Toetsing en zo nodig aanpassing van het operationeel plan Gladheidbestrijding vindt elk jaar plaats. Regeling rusturen / Arbo-wetgeving. voertuigen die worden ingezet ter voorkoming van noodsituaties. Onder het per 1 december 1998 ingevoerde Arbeidstijdenbesluit Vervoer vallen niet de bestuurders van strooiwagens. Dit omdat de werkzaamheden ( bestrijding gladheid met behulp van zoutstrooiwagens) niet onder de normen van dit besluit vallen. De gladheidbestrijding valt wel onder de normen van de arbeidstijdenwet en het Arbeidstijdenbesluit. De reden hiervan is dat de voertuigen die worden ingezet voor gladheidbestrijding te beschouwen zijn als 2

3 Volgens de Arbeidswet gelden de volgende bepalingen bij gladheidbestrijding: De werknemer moet per periode van 4 weken minimaal 2 keer een periode van 7 dagen geen consignatie worden opgelegd (hij is dan niet oproepbaar); De werknemer mag maximaal 13 uur per etmaal arbeid verrichten; De werknemer mag per week maximaal 60 uur werken, op voorwaarde dat per 16 weken een werkweek gemiddeld op 48 uur komt. Bij oproepbaarheid voor (gedeeltelijk) nachtwerk tussen 0.00 uur en 6.00 uur geldt dat per kwartaal een werkweek gemiddeld 40 uur duurt. Vastleggen van gegevens. Elke strooiwagen is voorzien van een zgn. control panel. Hierin worden per actie de gegevens opgeslagen van het strooien o.a. breedte, hoeveelheid gram zout per m2, droog of nat, snelheid, afstand en het aantal m2 dat is gestrooid. Na elke uitruk worden deze gegevens ingelezen in het programma Winterlogic. Indien nodig is er de mogelijkheid om een rapportage van een strooiactie te maken. Ook de geregistreerde gegevens uit het logboek gladheidbestrijding worden gedurende 1 jaar bewaard. Gegevens historie van weersvoorspellingen en meetpunten kunnen worden opgevraagd bij Meteo Consult. Algemene opzet gladheidbestrijding. Strooibeleid. In de gemeente Oss wordt een preventief strooibeleid gehanteerd. Dit houdt in dat er gestrooid wordt op het moment dat er gladheid wordt verwacht. Preventief strooien is overigens over het algemeen alleen toepasbaar bij het ontstaan van normale gladheid. Daarbij kan worden gedacht aan het ontstaan van ochtend- en avondgladheid. De gemeente Oss hanteert 2 kwalificaties van weertypes die zich kunnen voordoen. Op basis van deze 2 kwalificaties wordt het strooibeleid gehanteerd: 1. Normale gladheid Bij de kwalificatie normale gladheid worden 2 prioriteiten gehanteerd afhankelijk van het tijdstip waarop de gladheid wordt verwacht. Als er bijvoorbeeld op een zondagmorgen kortstondige gladheid wordt verwacht dan worden alleen de hoofdwegen en singels gestrooid. Hiervoor zijn 3 routes gemaakt. Zou dezelfde gladheid op een maandagmorgen optreden dan worden alle gemeentelijke strooi-eenheden ingezet en dus alle routes gestrooid. Dit heeft alles te maken met de verkeersintensiteit. In het kader van duurzaamheid spelen kostenaspecten en milieuoverwegingen ook een rol. 2. Extreme gladheid Bij winterse omstandigheden, langdurige gladheid en sneeuwval is het uitgangspunt dat alle gemeentelijke strooi-eenheden worden ingezet, indien nodig met sneeuwschuif. Er is sprake van de bestrijding van gladheid totdat deze wegen goed begaanbaar zijn. 3

4 Er zijn in totaal 14 routes: 9 routes voor hoofdwegen, ontsluitingswegen, dorpen en wijken en 5 routes voor de fietspaden, parkeerplaatsen en centra. De routes worden vastgelegd in het operationeel plan Gladheidbestrijding. Buiten deze vastgestelde routes wordt NIET gestrooid. Strooiprincipe. Als uitgangspunt wordt ter voorkoming van gladheid gebruikt gemaakt van natzout. Door toevoeging en menging van pekel met droogzout (natriumchloride NaCl) wordt het strooizout beter verspreid over het wegdek. Indien er sprake is van een gerede kans op het ontstaan van gladheid wordt er gestrooid. Weggebruikers zullen daardoor veel minder een glad wegdek tegenkomen. Bij het natstrooien wordt het zout vooraf door een sproei-installatie (voorzien van een elektronische regelunit) bevochtigd met een oplossing van 22 % NaCl in een verhouding van 1 deel oplossing en twee delen zout. Het bevochtigde zout wordt doormiddel van een roterende schijf op de weg gestrooid. Bij de bestrijding van gladheid veroorzaakt door sneeuwval kan de nat -strooiapparatuur ook droog strooiend worden ingezet door simpelweg het bevochtigen achterwege te laten en de gewenste hoeveelheid zout per m² aan te passen. Onderdelen gladheidbestrijding. Organisatie. De gladheidbestrijding is operationeel van 1 november tot en met 31 maart van het daaropvolgende jaar. De aansturing van de gladheidbestrijding gaat tijdens de normale werktijden uit van de opzichter afval. Buiten werktijd, van tot uur, in de weekenden en op zon- en feestdagen, is de gladheidbestrijding volgens een rooster in twee groepen verdeeld. Deze groepen wisselen elkaar per week af. De twee opzichters afval zorgen voor de aansturing van de twee groepen, ook de opzichters werken volgens een tweewekelijkse rooster. De opzichter draagt zorg voor het controleren van de wekelijks samengestelde lijst met namen, adressen en telefoonnummers van de op te roepen medewerkers en ingehuurde chauffeurs. 4

5 Zodra het weerbericht en/of een melding van collega-coördinatoren van omliggende gemeenten daartoe aanleiding geven, worden strooiunits in gereedheid gebracht en de volgens het rooster geconsigneerde medewerkers en ingehuurde chauffeurs opgeroepen. De opzichter is verantwoordelijk voor de bewaking van gladheid. Hij/zij neemt de beslissing om uit te rukken. Meetpunt. Om de verschillende vormen van gladheid zowel preventief als curatief te kunnen bestrijden is informatie over de actuele toestand van het wegdek en de (nabije) omgeving noodzakelijk. Hiertoe zijn in de gemeente Oss meetpunten geïnstalleerd op de koudste plekken van onze gemeente: * Gewandeweg nabij restaurant De Leeuwerik. * Harensedijk nabij Onderweg nr. 10. Het meetpunt controleert elke vijf minuten de onderstaande criteria: * De wegdektemperatuur; * De temperatuur van de ondergrond; * De toestand van het wegdek: droog, nat, zout; * In de omgeving van de weg worden gemeten luchttemperatuur, luchtvochtigheid, dauwpunt en neerslag. Daarbij onderscheidt het meetpunt drie vormen van gladheid: * Condensatiegladheid; * Gladheid door neerslag en * Bevriezing van (natte) wegdelen. De opzichters van de gemeente Oss hebben de deskundigheid om de gegevens van de meetstations te interpreteren voor de gladheidbestrijding. Aan de hand van de vergaarde informatie wordt een prognose opgesteld van de weersverwachting in relatie tot de noodzaak om tot strooien over te gaan. Fysieke controle en ervaring wegen zwaar mee in de beslissing. Indien de opzichter besluit tot uitruk worden ook onmiddellijk de omliggende gemeenten hierover geïnformeerd. Weersverwachting. Meteo Consult stelt een regionale weersverwachting op voor de gladheidbestrijding. Door meetgegevens uit het meetstation te combineren met de meteorologische verwachtingen is het mogelijk om tot 36 uur vooruit een zeer nauwkeurige wegdekverwachting voor elk meetstation te maken. De actuele weersverwachting voor de regio kan rechtstreeks worden opgevraagd via de website Door middel van een code kan de pagina met de actuele, lokale verwachting voor de gemeente Oss worden geraadpleegd. 5

6 Met behulp van de buienradar kunnen naderende neerslaggebieden, onder andere sneeuw, ijzel, hagel of regen, vroegtijdig worden gesignaleerd. Daarnaast geven de beelden globale informatie over de locatie, de intensiteit en de aard van de neerslag. De beelden worden ieder kwartier geactualiseerd. De opzichters ontvangen bovendien dagelijks een bericht waarin de weersgesteldheid (gladheid) in onze gemeente wordt aangegeven. Materieel. Voor de gladheidbestrijding beschikt de gemeente Oss over hieronder genoemd materieel, voorzieningen en middelen: - 9 opzet strooiers voor hoofdwegen en ontsluitingswegen; - 5 getrokken strooiers voor fietspaden,centrum en parkeerplaatsen; * 1 loader voor het laden van de strooiers. Na afloop van het bestrijden van de gladheid wordt het materieel gereinigd en geprepareerd voor de volgende bestrijdingsronde. Indien naar verwachting niet binnen 1 à 2 dagen wordt uitgerukt, worden de strooiers leeg gedraaid. Het gladheidbestrijdingsmaterieel, met uitzondering van de voertuigen, wordt elk seizoen preventief onderhouden. Uitvoering hiervan vindt plaats voor de aanvang van het winterseizoen (medio oktober). Door het preventieve onderhoud worden kans op storingen geminimaliseerd. Communicatiemiddelen. Als communicatiemiddel zijn mobiele telefoons beschikbaar. Strategie. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen preventief en curatief. Algemeen geldt dat maximaal 45 minuten na melding uitruk plaats vindt. Voor een curatieve actie zal dit stikt gelden. Voor het vaststellen van de strooiroutes zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: * Het strooien dient binnen 3.5uur na begin uitruk te zijn uitgevoerd; * Op een doorgaande route mag de weggebruiker in principe niet van een gestrooid op een niet gestrooid wegvak komen. Voorraad en opslag. Zout wordt opgeslagen in een daarvoor bestemde zoutloods op de Ir. Diddewerf, Singel nr De voor het natstrooien benodigde vloeistof wordt opgeslagen in een daarvoor bestemde tanks. 6

7 De gemeente Oss kiest voor vacuümzout en natriumchloride (NaCl). De reden voor natriumchloride is dat er praktisch evenveel mee kan worden gestrooid dan met Calciumchloride. Ook is natriumchloride minder belastend voor het milieu. De enige verandering die optreedt bij lagere temperaturen beneden het vriespunt is, dat er onder de -7ºC niet meer nat wordt gestrooid met natriumchloride. Daarmee wordt voorkomen dat de pekel bevriest. Strooimethode. Er zijn drie strooimethoden : droogstrooien, natstrooien en alleen met pekelwater. Globaal genomen wordt droogzout gestrooid bij curatieve gladheidbestrijding. Natstrooien wordt doorgaans toegepast als preventie het doel is. De maximale strooisnelheden zijn in verband met verwaaiing 40 km/h (droog) en 70 km/h (nat). Natstrooien wordt de laatste jaren steeds vaker toegepast. Wanneer tijdens een strooiactie zout wordt gestrooid op de weg, is het de bedoeling dat het zout zo gelijkmatig mogelijk over de verharding wordt verspreid. Door de snelheid van de strooiauto en door wind kan het zout echter verwaaien en in de berm terecht komen. Bij het strooien van natzout zal dit verwaaien minder voorkomen dan bij het strooien van droogzout. Dat komt omdat het bevochtigde zout klontjes vormt die zwaarder zijn dan de droge korrels. Natzout is hierdoor minder gevoelig voor rijsnelheid en wind dan droogzout. Een en ander leidt tot de volgende effecten: * Het zoutverbruik is lager omdat het strooiproces efficiënter is. Naast het feit dat bij natzout minder verwaaiing plaatsvindt dan bij droogzout, kleeft natzout meer aan de weg dan droogzout. Hierdoor vindt ook na het strooien minder verwaaiing plaats door wind of rijdend verkeer; * Doordat met een hogere rijsnelheid wordt gestrooid, kan een grotere weglengte gestrooid worden binnen dezelfde tijd; * Doordat minder verwaaiing van het zout plaatsvindt naar de bermen wordt het milieu minder belast en omdat het zout al (deels) in oplossing is zal de werking van het dooimiddel sneller zijn. Techniek natstrooien. 7

8 Natstrooien betekent het strooien van zout waaraan een vloeistof is toegevoegd (meestal een zoutoplossing). Voor deze methode wordt de strooimachine uitgerust met vloeistoftank, pomp, sproeibuis en leidingen. Ook wordt het toerental van de strooiplaat automatisch gereduceerd, zodat de strooibreedte constant blijft. Zou het toerental gelijk blijven, dan zou het vochtige zout, dat meer massa heeft, verder worden weggeslingerd in de berm. Om de effectiviteit van de strooiactie te verbeteren en de hoeveelheid zout te beperken, wordt gebruik gemaakt van de laatste technische ontwikkelingen. In het verleden werden de strooiunits zelfstandig door een motor aangedreven. Dat leverde bij elke rijsnelheid een constante hoeveelheid zout. De hoeveelheid strooimiddel per vierkant meter werd bepaald door de rijsnelheid. Tegenwoordig worden de units door middel van een wiel, dat contact heeft met het wegdek, of door middel van een naafaandrijving, hydraulisch aangedreven. Dit betekent dat, ongeacht de rijsnelheid, altijd de gewenste hoeveelheid strooimiddel op het wegdek komt. Met behulp van een boordcomputer wordt het strooipatroon ( breedte, rechts, links en hoeveelheid) automatisch ingesteld. Handmatig strooien blijft echter altijd mogelijk. Komend seizoen wordt met de fietspadstrooiers ook alleen pekelwater gestrooid. Voordeel hiervan is dat dit zout besparend is. Nadeel is dat dit alleen kan worden toegepast tot een temperatuur tot -5 graden. Strooiapparatuur. Om natzout te kunnen strooien zijn verschillende aanpassingen aan de strooimachine noodzakelijk. De eerste aanpassing betreft het aanbrengen van tanks voor de opslag van de natte component. Verder zijn een doseerinrichting en een pomp nodig, die de juiste hoeveelheid natte component aan het zout toevoegt. De dosering is gekoppeld aan de hoeveelheid droge component en de rijsnelheid. Voor de juiste dosering is dus geavanceerde regelapparatuur nodig. De laatste aanpassing betreft de strooiplaat. Op deze plek komen het zout en de natte component bij elkaar. Het bevochtigen vindt pas op dit moment plaats, omdat natzout niet door de strooimachine te verwerken is. Een machine die geschikt is voor natstrooien kan zonder problemen ook voor het strooien van droogzout worden ingezet. Voordelen. Natstrooien heeft een aantal duidelijke voordelen. In zijn algemeenheid geeft het een betere beheersing van het strooipatroon en zoutbesparing. Wat dat laatste betreft kan met natstrooien worden volstaan met 33% minder zout (bij juiste korrelgrootte en correcte afstelling van de machine). De voordelen van natstrooien op een rij: * Geen verwaaiing van het zout bij hoge snelheden en grotere actieradius; * Strooipatroon is minder windgevoelig en grotere strooibreedtes zijn mogelijk; 8

9 * Exacter strooipatroon (minder zout in de berm). Zout blijft langer effectief (kleeft aan het wegdek); * Snellere werking ( natzout zet het dooiproces direct in gang); * Minder zout, beter resultaat. Hoeveelheid strooizout. De hoeveelheid te gebruiken strooizout is zeer afhankelijk van de soort optredende gladheid. Bij sneeuwval of optredende ijzel zal veel meer strooizout gebruikt worden als bij opvriezen. Dosering (g/m²) droog- en natstrooien Omschrijving Gr/m2 droog Gr/m2 nat Bevriezen nat wegdek Bevroren mist 10 7 Na ruimen sneeuw 10 - IJzelen 10 - Samenstelling strooizout. Het meest gebruikte strooizout in Nederland is natriumchloride (NaCl). Er worden twee soorten zout onderscheiden op basis van het productieproces: vacuümzout en steenzout. Beide soorten worden in Nederland gebruikt. In de gemeente Oss wordt vacuümzout toegepast. Droogzout Pekel NaCl minimaal 99,6% d.s. NaCl minimaal 22% d.s. H²O maximaal 3,0% H2O maximaal 78 % Anti - klontermiddel minimaal 75,0 mg/kg Planning. De gladheidbestrijding is een cyclisch proces waarbij een aantal acties jaarlijks dient te worden uitgevoerd. Onderstaande planning dient hiertoe als leidraad. * Actieperiode van 1 november tot en met 31 maart van het daarop volgende jaar. * Bij beslissing strooiactie roept opzichter medewerkers en de ingehuurde chauffeurs op. * Tijdens actieperiode materieel grondig reinigen na een strooiactie, behoudens wanneer deze actie valt tussen 18.00uur en 23.00uur, dan de eerstvolgende werkdag. * Direct na de actieperiode evaluatie van de uitvoeringsacties. * Na actieperiode materieel grondig reinigen en ontdoen van zoutrestanten inclusief controle / inspectie ten behoeve van preventief onderhoud. Alle onderdelen worden doorgesmeerd. * Gedurende de zomerperiode preventief (groot) onderhoud aan materieel; * Uiterlijk twee weken voorafgaand aan het actieseizoen is er een laatste controle functionaliteit van materieel d.m.v. een vlootschouw. 9

10 Wijzigingen routes tov Ten opzichte van seizoen zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: * Maasdijk; de gehele maasdijk wordt gestrooid inclusief alle op- en afritten. * Herpen/Overlangel: Hamelspoelweg, oversteek dorpenweg is afgesloten per 1 juni Route wordt aangepast. * Oss: fietspad tussen Staringstraat en Vivaldistraat over 100meter, thv school Sterrebos. * Lithoijen: Langwijkstraat, Prelaat vd Bergplein, Margrietstraat en Dorpstraat. Afspraken gladheidbestrijding met buurgemeenten. Met aangrenzende gemeenten is de afspraak gemaakt dat ophouden met strooien niet op de gemeentegrens gebeurt, maar dat wordt doorgestrooid tot de eerstvolgende kruising in de buurgemeenten. Daardoor vindt een eventuele abrupte overgang van wel naar niet gestrooide wegen niet plaats op de gemeentegrens. Bij het strooien wordt rekening gehouden met de urgentiestatus van de andere wegbeheerders. Wordt een weg van een buurgemeente als primaire maatregel gestrooid dan geldt dat ook voor onze gladheidbestrijding om daaraan dezelfde urgentie aan toe te kennen. Incidenteel worden de te strooien wegen uitgewisseld zodat onnodig rijden zoveel mogelijk wordt voorkomen. Concrete afspraken met buurgemeenten: * De gladheidbestrijding en sneeuwruimen fietspad vanaf oprit A50 richting Oss tot en met carpoolplaats Erfsestraat zal door de Gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en sneeuwruimen van de Kennedybaan (N625) vanaf komgrens Oss tot rotonde Voorburcht zal door de provincie worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van fietspaden Kennedybaan (N625) vanaf komgrens tot rotonde Voorburcht zal door de provincie worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van het fietspad Schaijk - Oss vanaf de Docfalaan tot aan Zevenbergseweg zal door gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van de Maasdijk vanaf gemeentegrens Overlangel tot aan wachthuis Reek zal door de gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen fietspad vanaf de Zevenbergseweg tot Domineeshoef zal door de gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van het viaduct aan de Schaijkseweg zal door de gemeente Landerd worden verzorgd; * Indien Gemeente Oss eerder aanwezig is op de Aaltvoortsestraat, dan strooit de Gemeente Oss het viaduct aan de Schaijkseweg tot aan de gemeentegrens van de Gemeente Oss; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van `t Woud, gelegen vanaf de gemeentegrens Maasdonk tot de Heihoeksingel en de Amsteleindstraat vanaf de gemeentegrens Oss - Maasdonk tot de Klein Ussenstraat, zal door de gemeente Maasdonk worden verzorgd; 10

11 * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van de Waterlaat gelegen vanaf de Cereslaan tot rotonde Geffen (voorheen Van Oss Exclusieve Interieurs ) zal door de gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen provinciale weg N603 (van kruising Ruwaardsingel/ Julianasingel /Nieuwe Hescheweg tot rotonde N603/ t Dorp/Graafsebaan). Het gedeelte vanaf de gemeentegrens zal door de gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding fietspad N603 (van kruising Ruwaardsingel/Julianasingel/Nieuwe Hescheweg tot rotonde N603/ t Dorp/Graafsebaan). Het gedeelte vanaf de gemeentegrens zal door de Gemeente Oss worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van een gedeelte van de Oude Rijksweg, te weten het gedeelte gelegen tussen de gemeentegrens Oss - Heesch en de gemeentegrens Oss - Landerd zal door de gemeente Bernheze worden verzorgd; * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen rotonde Paalgraven, gedeelte eigendom Gemeente Oss, zal door Rijkswaterstaat worden verzorgd en * De gladheidbestrijding en het sneeuwruimen van de Kesselseweg gelegen vanaf de gemeentegrens Oss- Maasdonk tot aan de Polderweg zal door de gemeente Oss worden verzorgd. Milieuaspecten gladheidbestrijding. Vergunning Wet milieubeheer. De Ir. Diddewerf valt onder het inrichtingenbesluit Wet milieubeheer. Onderdeel daarvan is de opslag van zout/pekel, waarvoor voldoende bodembeschermende maatregelen dienen te worden getroffen. De zoutsilo voldoet aan de eisen van de Wet milieubeheer. Neveneffecten op milieu. De voor de verkeersveiligheid noodzakelijke gladheidbestrijding brengt voor het milieu neveneffecten met zich mee. Een deel van het gebruikte dooimiddel komt terecht in de directe omgeving van de wegen waarop het is gestrooid. Daar kunnen zich waardevolle beplantingen, groenvoorzieningen en interessante bermvegetaties bevinden. Uiteindelijk bereikt het dooimiddel ook de bodem en het grondwater, afspoelend water voert het dooimiddel immers vanaf het wegdek, via de bermen naar sloten en rioleringen. De eerste in aanmerking komende maatregel om zoutschade te voorkomen of te beperken is uiteraard minder zout in het milieu brengen. Dit kan op een aantal manieren worden ingevuld, op beleidsniveau en in de praktijk. Een belangrijke stap in de goede richting in dit verband is het natzout strooien, waarmee 11

12 preventief wordt gestrooid. De natzoutstrooiers zorgen ervoor dat niet alleen nauwkeuriger wordt gestrooid, maar tevens dat minder zout benodigd is. Door bewust om te gaan met het aantal strooiacties, komt ook minder zout in het milieu. Vanuit het oogpunt van veiligheid en service naar de bewoners is de druk aanwezig om meer te strooien. Dit heeft als tegengewicht extra gevolgen voor de financiën en het milieu. De afweging bij het strooien dient te zijn in hoeverre de extra veiligheid en service, door meer te strooien dan de huidige basis, zwaarder weegt dan de toename van kosten en milieuschade. Bij elke strooiactie moet er op worden gelet dat zo min mogelijk zout in het milieu wordt gebracht. Een belangrijke verantwoordelijkheid daarvoor berust bij de gladheidbestrijders zelf. Zij dienen te zorgen voor een juiste afstelling van de machines. Hiervoor zijn instructies aanwezig. Milieueffecten. Ondanks de zuinige afstelling van strooiwagens wordt er in een gemiddelde winter nog heel wat zout over de wegen uitgestort, soms in heel korte perioden. Welke milieueffecten heeft het gebruik van zout? Water. Wegenzout bestaat voornamelijk uit keukenzout en zal dus geheel of bijna geheel oplossen in de op de weg terechtkomende neerslag en zodoende een bestanddeel worden van het water dat aan de kringloop deelneemt. Voor een beperkt deel van de gemeente Oss wordt een zogenaamd gescheiden rioolstelsel toegepast. In dat geval wordt het water naar het oppervlaktewater afgevoerd. Daar waar geen gescheiden rioolstelsel wordt toegepast gaat het water naar de waterzuivering. Nu wordt het meeste rioolwater tegenwoordig met behulp van bacteriën gezuiverd. Niet alle bacteriën kunnen even goed tegen zout, zodat in de winter problemen mogelijk zijn. Een ander gedeelte van het zout lekt weg via de wegbermen. Bij een gemiddelde winter is het effect gering. Alleen bij veel zoutverbruik en als de dooi bij extreme sneeuwval plotseling invalt, kan er in de sloten vissterfte optreden. Nimmer is vastgesteld dat deze excessen zijn opgetreden in Oss. In de totale zoutbelasting van het oppervlaktewater in Nederland speelt de hoeveelheid wegenzout slechts een geringe rol. Door de seizoensgebondenheid kunnen wel effecten worden waargenomen op lokale schaal 12

13 en/of van zeer tijdelijke aard. Het merendeel van het zout is echter al afgevoerd vóór het groeiseizoen begint. De hoeveelheden wegenzout die in het grondwater terecht komen zijn niet precies bekend. De methode natstrooien leidt er toe dat veel minder zout wordt toegepast dan volgens de oude droogstrooimethode. Flora en fauna. Bomen en siergewassen kunnen in het algemeen slecht tegen een hoge concentratie zout. Het gevolg is dat de wortels geen water en voedingsstoffen kunnen opnemen, wat dan weer betekent dat er een beperking in de groei en uitdroging zal optreden. Voorts kan het opspattende zout door langsrijdend verkeer of verkeerd strooien beschadigingen geven op de bast van de bomen. Daardoor kunnen de juist gevoelige jonge bomen snel afsterven, omdat de bast nog erg dun is. Bij jonge bomen kan uitdroging van de bast en van nieuwe knoppen een probleem vormen. Bovendien is een aantasting mogelijk van bomen waarbij al een stambeschadiging aanwezig is. In het dierlijke organisme speelt zout een essentiële rol. Voor bomen en beplanting is het in kleine hoeveelheden niet schadelijk, bij overmaat kan het ernstige schade opleveren. Schade kan voor een groot deel voorkomen worden door een juiste dosering en timing bij het gebruik van zout bij de gladheidbestrijding. Vooral de nat strooimethode, die bij preventief strooien wordt toegepast werkt in deze zin positief. In de volgende situaties kan de gladheidbestrijding niet op het gewenste niveau worden uitgevoerd: * Oneffenheden in het wegdek: sneeuwschuiven krijgen de sneeuw niet goed weg, waardoor meer zout moet worden gebruikt en * Spoorvorming en hoge bermen: het preventief gestrooide zout wordt door het verkeer, met het water wat is blijven staan, weggespoeld. Procedure. Voorafgaand aan het winterseizoen worden de inwoners van de gemeente Oss geïnformeerd over het operationeel plan Gladheidbestrijding. Dit plan wordt gepubliceerd in het regionale nieuwsblad Regio Oss en op de TV - krant. Na besluitvorming ligt het plan voor eenieder ter inzage. In deze informatie wordt beschreven hoe gladheid wordt bestreden, en op een plattegrond zijn de routes zichtbaar. De provincie Noord Brabant, buurgemeenten en hulpverleningsorganisaties (politie, brandweer e.d.) worden door de gemeente Oss geïnformeerd over het operationeel plan Gladheidbestrijding. 13

14 De inzage termijn bedraagt twee weken. Worden geen zienswijzen ingediend dan treedt het plan direct in werking. Verder wordt het operationeel plan gladheidbestrijding ter kennisgeving aangeboden aan de dorps- en wijkraden. Advies. Besluiten tot: * het vaststellen van het operationeel plan Gladheidbestrijding Oss ; * op de bij de gemeente gebruikelijke wijze bekendmaken van het operationeel plan Gladheidbestrijding waarbij gedurende twee weken gelegenheid is tot het inbrengen van zienswijzen; * het publiceren van het besluit met mogelijkheid van bezwaar en beroep en * het definitief besluit ter kennisgeving aan dorps- en wijkraden voor te leggen. Oss, 01 augustus 2012 Directeur Gemeentebedrijven Namens Dezen, P.L.H. Brack Hoofd afdeling Beheer Openbare Ruimte Bijlage: Strooiroutes (30 augustus 2012 digitaal beschikbaar) Rooster Logboek 14