JAARVERSLAG LEERPLICHT. Schooljaar

Transcriptie

1 JAARVERSLAG LEERPLICHT Schooljaar

2 INHOUD 1. Inleiding 2 2. Leerplichtwet 2.1 Algemeen Taken leerplichtambtenaar Leerplicht in gemeente Cranendonck Formatie Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) Ambtsinstructie 4 3. Feiten en cijfers 3.1 Aantal leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen Scholen in de gemeente Cranendonck Scholen in België Ingekomen meldingen Reden meldingen Ongeoorloofd schoolverzuim Vrijstellingen 9 Blz. 4. Samenwerking Scholen Diensten en instellingen Netwerk Regionale samenwerking Eindhoven-de Kempen Jeugd Casus Overleg Leerplicht Actuele ontwikkelingen 5.1 Centrale leerlingenregistratie Wetswijziging leerplicht Passend onderwijs Voortijdig schoolverlaters Voortgang aandachtspunten schooljaar Aandachtspunten schooljaar Bijlage 15 1

3 1. Inleiding De Leerplichtwet 1969 (hierna genoemd de leerplichtwet) bepaalt dat het college van burgemeester en wethouders toezicht houdt op de leerplicht. Op grond van artikel 25 van de leerplichtwet moet het college jaarlijks verslag doen van het gevoerde leerplichtbeleid aan de gemeenteraad. Dit gebeurt via het jaarverslag leerplicht. Tevens moeten burgemeester en wethouders jaarlijks een opgave aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) doen over de omvang en de aard van het gemelde schoolverzuim. Het doel van de opgaven is inzicht te verkrijgen in de omvang en behandeling van gemeld en opgespoord ongeoorloofd schoolverzuim. Dit inzicht is van belang voor het beleid van gemeenten met betrekking tot het terugdringen van het schoolverzuim, evenals voor het beleid van de rijksoverheid en landelijke organisaties op dit gebied. 2. Leerplichtwet 2.1 Algemeen De leerplicht beoogt dat jongeren zo goed mogelijk worden toegerust met kennis en vaardigheden, die zij nodig hebben om een zelfstandige plek in de samenleving te krijgen. Jongeren zijn volledig leerplichtig vanaf de eerste dag van de maand nadat ze vijf jaar zijn geworden tot het einde van het schooljaar waarin zij 16 jaar worden. Hierna zijn jongeren tot hun 18 e jaar kwalificatieplichtig. Deze kwalificatieplicht eindigt als een jongere de leeftijd van 18 jaar bereikt of zoveel eerder als de jongere in het bezit is van een startkwalificatie. Onder startkwalificatie wordt verstaan: een diploma HAVO, VWO of MBO niveau 2. De kwalificatieplicht is erop gericht voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Sommige jongeren missen het verstandelijke vermogen om een startkwalificatie te halen. Jongeren in het praktijkonderwijs, zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte kinderen zijn daarom vrijgesteld van de kwalificatieplicht. De leer- en kwalificatieplicht geldt voor iedereen die in Nederland woonachtig is. Ouders, voogden of verzorgers hebben de verplichting ervoor te zorgen dat de jongere staat ingeschreven als leerling bij een school of onderwijsinstelling en dat de jongere de school of onderwijsinstelling bezoekt. Vanaf 12 jaar zijn de leerlingen zelf medeverantwoordelijk voor de schoolgang. Daarnaast heeft de school verantwoordelijkheden. De school is onder meer verantwoordelijk voor de melding van in- en uitschrijvingen van leerlingen, melding van ongeoorloofd schoolverzuim en het binnen de kaders van de leerplichtwet verlenen van verlof tot maximaal tien dagen per schooljaar. Van de school wordt verwacht dat deze een adequaat verzuimbeleid voert gericht op preventie en toezicht. 2

4 2.2 Taken leerplichtambtenaar De gemeentelijke taken bestaan uit het houden van toezicht op de naleving van de leerplichtwet. Dit toezicht is formeel opgedragen aan het college van burgemeester en wethouders en wordt uitgevoerd door de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar heeft als taak het recht op onderwijs te bewaken door erop toe te zien dat alle leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren woonachtig in de gemeente Cranendonck op een school staan ingeschreven en deze school ook daadwerkelijk bezoeken. De leerplichtambtenaar heeft zowel een controlerende en handhavende functie als een zorgfunctie. Het handelen van de leerplichtambtenaar is altijd gebaseerd op maatschappelijke zorg. Hiermee wordt bedoeld dat in eerste instantie gekeken wordt naar de achterliggende oorzaken van schoolverzuim in de verschillende leefgebieden van de jongere (school, gezin en vrije tijd). Het zoeken van een oplossing van problemen gebeurt in samenwerking met andere (hulpverlenende) instanties en de school. De belangrijkste wettelijke taken van de leerplichtambtenaar: - Controleren of alle leerplichtigen zijn ingeschreven op een school of onderwijsinstelling (controle absoluut verzuim) - Onderzoeken van meldingen van schoolverzuim (relatief verzuim) - Onderzoek (laten) doen naar de geldigheid van een beroep op vrijstelling van de leerplicht - Het behandelen van aanvragen voor vervangende leerplicht - Beoordelen van een verlofaanvraag voor meer dan tien schooldagen per schooljaar - Het doen van meldingen bij het Jeugd Casus Overleg en Halt - Het doen van zorgmeldingen - Het opmaken van proces-verbaal bij overtredingen van de leerplichtwet - Jaarlijks verslag doen aan de gemeenteraad en het ministerie van OCW - Melden van voortijdig schoolverlaters van 18 t/m 22 jaar bij Straks.Nu. Hieruit vloeit voort dat de leerplichtambtenaar ten behoeve van het uitoefenen van haar taken contacten heeft met jongeren, ouders, scholen, hulpverleningsinstellingen etc. Verder geeft de leerplichtambtenaar indien nodig voorlichting aan ouders, jongeren en scholen over de leerplichtwet. 2.3 Leerplicht in gemeente Cranendonck Formatie In de gemeente Cranendonck zijn een leerplichtambtenaar en een vervangend leerplichtambtenaar beëdigd, zodat continuïteit van de meest urgente werkzaamheden bij afwezigheid van de leerplichtambtenaar is gewaarborgd. De functie van leerplichtambtenaar komt neer op ongeveer 0,5 fte. In schooljaar is 777 uur door de leerplichtambtenaar aan leerplichtzaken besteed; dit komt neer op gemiddeld 14,9 uur per week. In het schooljaar eerder is 25 uur minder verantwoord op het product leerplicht. Ondanks dat er minder meldingen waren zijn er iets meer uren besteed aan de uitvoering van de leerplicht. Dit komt doordat er veel uren zijn besteed aan de controle van de leerlingenadministratie voordat de centrale leerlingenregistratie operationeel werd. 3

5 2.3.2 Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) In januari 2011 stelde het Openbaar Ministerie de Handleiding strafrechtelijke aanpak schoolverzuim vast. Met deze handleiding beoogt het Openbaar Ministerie om landelijk tot een meer eenduidig handhavings- en vervolgingsbeleid te komen ten aanzien van de verschillende vormen van schoolverzuim. In deze handleiding stelt het Openbaar Ministerie dat alle leerplichtambtenaren die HALT verwijzingen en JCO (Jeugd Casus Overleg) verwijzingen doen, een BOA bevoegdheid moeten hebben. Voorheen was dit alleen noodzakelijk voor leerplichtambtenaren die een proces verbaal opmaakten. In reactie hierop is vanuit de regio de nog niet BOA bevoegde leerplichtambtenaren de mogelijkheid geboden om alsnog deze bevoegdheid te behalen. De leerplichtambtenaar heeft de BOA bevoegdheid gehaald en is in oktober 2011 beëdigd tot Buitengewoon Opsporingsambtenaar Ambtsinstructie De leerplichtambtenaar verricht haar werkzaamheden op basis van de ambtsinstructie voor de leerplichtambtenaar. In de ambtsinstructie wordt richting gegeven aan de wijze waarop de leerplichttaken in de gemeente worden uitgevoerd. De vorige ambtsinstructie dateerde van februari Sindsdien hebben zich meerdere wijzigingen voorgedaan op verschillende niveaus, waaronder een aantal wijzigingen binnen de Leerplichtwet en wijzigingen binnen andere relevante regelgeving, binnen de samenwerking met externe partijen en binnen de samenwerking met de gemeenten in de regio Eindhoven-de Kempen. De gemeente Eindhoven heeft voor de vernieuwing van de ambtsinstructie een voorzet gegeven. Door de uniforme werkwijze van alle leerplichtambtenaren in de regio is de ambtsinstructie van de gemeente Cranendonck aangepast aan de ambtsinstructie van de gemeente Eindhoven. De ambtsinstructie 2012 is op 21 augustus 2012 door burgemeester en wethouders vastgesteld. 3. Feiten en cijfers 3.1 Aantal leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen Op 1 januari 2012 telde de gemeente Cranendonck jongeren in de leerplichtige/kwalificatieplichtige leeftijd. De groep van 0 tot en met 22 jaar bedraagt totaal Zie hiervoor onderstaand overzicht. In de bijlage achter dit jaarverslag is een overzicht opgenomen naar leeftijd en vanaf Aantal Aantal Aantal Totaal 0 t/m 4 jarigen Totaal 5 t/m 16 jarigen (leerplichtigen) Totaal 5 t/m 17 jarigen (leer- en kwalificatiepl.) Totaal 18 t/m 22 jarigen Totaal 0 t/m 22 jarigen Bron: bevolkingsadministratie gemeente Cranendonck 4

6 Overzicht aantal leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen per schooljaar Aantal Aantal Schooljaar Aantal leer- kwalificatie- Totaal plichtigen plichtigen Scholen in de gemeente Cranendonck De gemeente Cranendonck telt negen basisscholen en één school voor voortgezet onderwijs; het College Cranendonck (voorheen Junior College). Het College Cranendonck is een nevenvestiging van het College Weert. Het is een school waar de leerlingen de eerste twee leerjaren kunnen volgen voor de richtingen VMBO en HAVO-Atheneum. Het College Cranendonck biedt een uitstekende mogelijkheid voor leerlingen uit de gemeente Cranendonck om het voortgezet onderwijs te starten binnen hun eigen omgeving. Op de basisscholen in de gemeente Cranendonck stonden per 1 oktober 2011 totaal leerlingen ingeschreven. Op het College Cranendonck stonden 231 leerlingen ingeschreven. Overzicht aantal leerlingen op scholen in de gemeente Cranendonck Basisonderwijs De Triolier Budel OBS Cranendonck Maarheeze t Lange Gastel De Schatkist Budel De Boogurt Budel De Wereldwijzer Budel-Schoot St. Andreas Budel-Dorplein De Stapsteen Maarheeze St. Joan Soerendonk Totaal basisonderwijs Voortgezet onderwijs College Cranendonck Totaal aantal leerlingen op scholen in Cranendonck

7 Van het totaal aantal leerlingen op de basisscholen in de gemeente Cranendonck wonen acht leerlingen buiten de gemeente en 30 leerlingen wonen in België. Verder stonden er 23 leerlingen per vanuit het Asielzoekerscentrum ingeschreven bij dependance Kleurrijk van de St.Andreasschool. 3.3 Scholen in België In totaal bezoeken 307 leerlingen in schooljaar een school in België. Hierbij zijn ook de 4-jarigen geteld. Van deze leerlingen staan er 115 ingeschreven op vijf basisscholen, waarvan één school speciaal onderwijs is. 192 leerlingen staan ingeschreven op scholen voor voortgezet of middelbaar onderwijs. De scholen in België worden jaarlijks actief benaderd om hun leerlingenoverzichten door te geven zodat de leerlingen die ingeschreven staan op een Belgische school in beeld zijn. Overzicht aantal leerlingen op Belgische scholen Schooljaar Totaal Basisonderwijs Voortgezet onderwijs Conform artikel 5, sub c van de leerplichtwet is één van de gronden voor vrijstelling van inschrijving op een school het bezoeken van een buitenlandse school. Deze vrijstelling moet jaarlijks worden verleend. Dit vergt veel (extra) administratieve werkzaamheden. Hiervoor is veel extra capaciteit nodig, naar schatting jaarlijks minimaal 200 uur. Omdat de leerlingen die ingeschreven staan op een Belgische school in beeld zijn wordt wegens tijdgebrek geen formele vrijstelling van de inschrijving verleend. In schooljaar was er één casus vanuit een Belgische school waarbij interventie van de leerplichtambtenaar nodig was. Bij deze casus heeft een waarschuwingsgesprek plaatsgevonden met leerling en ouders. 6

8 3.4 Ingekomen meldingen Overzicht aantal meldingen per schooljaar voor interventie Schooljaar Totaal Halt Jeugd Proces aantal procedure Casus Verbaal meldingen Overleg * Bovengenoemd overzicht is vanaf schooljaar 2007/2008 exclusief meldingen van schorsingen, meldingen van kort verzuim en meldingen welke afgehandeld worden door regioleerplichtambtenaren. In schooljaar was het aantal meldingen beduidend lager dan in voorgaande jaren. Hiervoor is geen verklaring te geven. De leerplichtambtenaar heeft gedurende het schooljaar bij het Kwadrant en het College Cranendonck geïnformeerd naar verzuimmeldingen. Dit zijn de twee scholen die normalerwijze de meeste verzuimmeldingen doorgeven. Met name het Kwadrant gaf als oorzaak zelf als school de vinger meer aan de pols te houden, waardoor het verzuim daadwerkelijk werd beperkt bij leerlingen uit Cranendonck. Het mag duidelijk zijn dat een correcte handhaving van de leerplichtwet alleen mogelijk is als de scholen verzuim melden. Scholen en onderwijsinstellingen moeten ongeoorloofd verzuim melden als dit gedurende een periode van vier opeenvolgende lesweken in totaal 16 uren lesof praktijktijd bedraagt. Een melding in een eerder stadium kan natuurlijk ook. Het merendeel van de meldingen kwam van de scholen. Enkele meldingen kwamen van ouders en vanuit de controle van absoluut verzuim. Bij één melding was geen interventie van de leerplichtambtenaar nodig. Bij een klein aantal meldingen ging het om casussen met achterliggende problematiek waar veel tijd voor nodig was om tot een oplossing te komen. Bij 17 meldingen heeft de leerplichtambtenaar met de jongeren en/of ouders één of meer keren een gesprek gehad. Tijdens deze gesprekken worden relevante gegevens verzameld om tot een oplossing van het probleem te komen. Tevens wordt gewezen op de wettelijke consequenties van voortgaand ongeoorloofd schoolverzuim. Vaak volstaat een (waarschuwings)gesprek met de leerling en ouders. Bij 7 meldingen is Bureau Jeugdzorg, JPP, GGZ of een andere hulpverlenende instantie bij het gezin betrokken. Er vindt veel telefonisch contact en contact via plaats met school en de hulpverlenende instanties. Daarnaast zijn er talrijke telefoontjes en s van scholen, ouders en hulpverleners binnengekomen voor overleg, ondersteuning en met informatieverzoeken. Deze zijn niet meegenomen in de cijfers van het aantal meldingen omdat deze geen betrekking hebben op leerlingen die wettelijk schoolverzuim plegen of een beroep doen op vrijstelling. 7

9 3.5 Reden meldingen Reden Schooljaar Schooljaar Schooljaar Veelvuldig te laat komen Ongeoorloofd verzuim (met achterliggende problematiek) Veelvuldig ziekteverzuim Luxe verzuim Vrijstelling art. 5a (verplichting inschrijving school) Vrijstelling art. 15 (verplichting inschrijving school anders dan art.5) Vrijstelling art. art. 11d 12 (ziekte) 1 Vrijstelling art. 11g (andere gewichtige omstandigheden) 1 Vrijstelling art. 11f (vakantie buiten schoolvakanties) 1 Absoluut verzuim Diversen 3 2 Totaal Ongeoorloofd schoolverzuim Schoolverzuim is als volgt onder te verdelen: 1. Absoluut schoolverzuim Er is sprake van absoluut verzuim wanneer een leerplichtige of kwalificatieplichtige jongere niet is ingeschreven bij een school of onderwijsinstelling, zonder dat daarvoor op grond van de leerplichtwet vrijstelling is gegeven. In schooljaar was bij drie leerlingen sprake van absoluut verzuim. Twee leerlingen zijn in de loop van het schooljaar weer geplaatst bij een school; een leerling is geplaatst op speciaal onderwijs, de andere leerling is geplaatst op praktijkonderwijs. Eén leerling is nog in behandeling. 2. Relatief schoolverzuim Er is sprake van relatief verzuim wanneer een leerplichtige of kwalificatieplichtige jongere is ingeschreven bij een school of onderwijsinstelling maar gedurende een bepaalde tijd de lessen/praktijk verzuimt, zonder dat daarvoor op grond van de leerplichtwet vrijstelling is verleend. Er zijn twee vormen van relatief verzuim: signaalverzuim en luxeverzuim. Signaalverzuim is ongeoorloofde afwezigheid zich uitend in spijbelgedrag en zorgwekkend verzuim. Doel van acties bij signaalverzuim is in de eerste plaats de jongere ertoe te brengen weer aan het onderwijs deel te nemen, en daarnaast zo mogelijk de problemen die er aan ten grondslag liggen op te lossen. Daarmee heeft het toezicht op de leerplicht bij signaalverzuim vaak eerder het karakter van maatschappelijke zorg dan van justitieel optreden. De ervaring leert dat maatschappelijke problemen als voortijdig schoolverlaten en criminaliteit vrijwel altijd begonnen zijn met deze vorm van schoolverzuim. Het verband tussen spijbelen en delinquent gedrag is herhaaldelijk onderzocht en vastgesteld. Het bestrijden van schoolverzuim is bij uitstek een middel om in een vroeg stadium individuele sociale problemen op te sporen en aan te pakken. 8

10 In schooljaar was bij acht meldingen sprake van signaalverzuim (veelvuldig te laat komen, spijbelen, veelvuldig ziekteverzuim). Bij alle meldingen is een gesprek geweest tussen leerling, ouders en leerplichtambtenaar. Bij vier meldingen was een waarschuwingsgesprek voldoende. Een leerling is gemeld bij Straks.Nu (het voormalige RMC, zie hiervoor hoofdstuk 6) omdat de achttienjarige leeftijd was bereikt. Bij vier meldingen was reeds een hulpverleningsinstantie in beeld. Bij één melding is door de leerplichtambtenaar een melding gedaan in het Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Meldingen bij het Jeugd Casus Overleg of het opmaken van proces verbaal waren niet nodig in schooljaar Twee leerlingen met veel ziekmeldingen worden nog gevolgd. Luxe verzuim is ongeoorloofde afwezigheid doordat de leerplichtige buiten de schoolvakanties om op vakantie gaat, zonder dat hiervoor door de directeur van de school toestemming is gegeven. In schooljaar was één keer sprake van luxe verzuim. Ouders hebben een formele schriftelijke waarschuwing gekregen met de mededeling dat bij vervolgverzuim onmiddellijk verdere maatregelen worden getroffen. Op 21 augustus 2012 is de nieuwe ambtsinstructie vastgesteld (zie paragraaf 2.3.3). Een van de belangrijkste wijzigingen in de ambtsinstructie is het feit dat bij luxe verzuim geen schriftelijke waarschuwing meer wordt gegeven. Vanaf schooljaar wordt voortaan vanaf één dag luxe verzuim meteen proces-verbaal opgemaakt. 3.7 Vrijstellingen De leerplichtwet kent twee mogelijkheden tot vrijstelling: - vrijstelling van inschrijving - vrijstelling van schoolbezoek Bij de laatste moet gedacht worden aan vakanties of andere gewichtige omstandigheden. Bij vrijstelling van inschrijving hoeven de ouders hun kinderen niet op een school in te schrijven. Dat kan als er bijvoorbeeld sprake is van lichamelijk of psychische ongeschiktheid. De leerplichtambtenaar beoordeelt de aanvragen. In schooljaar zijn drie vrijstellingen verleend op grond van artikel 5 sub a; vrijstelling wegens lichamelijke of psychische gronden. Verder zijn drie vrijstellingen ondergebracht bij artikel 15; vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs. 4. Samenwerking Gezien de vaak complexe achtergrond van probleemjongeren zijn meerdere organisaties vanuit hun eigen expertise betrokken bij de problematiek. Deze organisaties zijn de partners van de leerplichtambtenaar. Het is mogelijk dat diverse instanties met dezelfde jongere bezig zijn. Daarom is de relatie en communicatie tussen deze disciplines erg belangrijk. 9

11 4.1 Scholen De samenwerking met de scholen heeft tot doel om preventief te kunnen werken en vroegtijdig schoolverlaten te voorkomen. De leerplichtambtenaar neemt deel in het ZAT (zorgadviesteam) van het College Cranendonck en op afroep bij het zorg adviesteam van het Kwadrant. Het zorgadviesteam is een multidisciplinair overleg op een school voor voortgezet onderwijs. Het zorgadviesteam komt ongeveer zes keer per jaar bij elkaar en bestaat uit een aantal disciplines waaronder Bureau Jeugdzorg, Algemeen Maatschappelijk Werk, JPP, GGD, politie, PCL, Halt, Jongerenwerk en Centrum Jeugd en Gezin. 4.2 Diensten en instellingen De diensten en instellingen waarmee wordt samengewerkt zijn: - Bureau Jeugdzorg - Algemeen Maatschappelijk Werk - JPP - GGD - GGZ - Riagg - Politie - Raad voor de Kinderbescherming - PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg) - Bureau Halt - Jongerenwerk - Centrum Jeugd en Gezin - MEE - Combinatie Jeugdzorg - Regionale Expertise Centra 4.3 Netwerk 12+ Het netwerk 12+ vindt aansluitend aan het ZAT van het College Cranendonck plaats en bestaat uit dezelfde disciplines als het ZAT van het College Cranendonck. Er worden weinig tot geen casussen besproken in het netwerk 12+ omdat het merendeel van de jongeren wordt besproken in het ZAT van hun school. Leerlingen die in België op school zitten kunnen in het Netwerk 12+ worden besproken. 4.4 Regionale samenwerking regio Eindhoven - de Kempen Sinds 2007 is er vanuit het rijk het beleid ingezet om de samenwerking op regionaal niveau te versterken. Dit heeft in regio Eindhoven-de kempen geresulteerd in een ontwikkelingstraject waarin veel stappen zijn gezet en resultaten zijn bereikt. Zo is er bijvoorbeeld per school voor voortgezet onderwijs (VO) en middelbaar beroepsonderwijs (MBO) voortaan één leerplichtambtenaar werkzaam, is elke leerplichtambtenaar buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA), zijn werkprocessen uniform afgestemd en is de Centrale leerlingenregistratie vorm gegeven. 10

12 Het ontwikkelingstraject in de regio om het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten te versterken is met het voorgaande zeker niet afgerond. Er komen op korte termijn ontwikkelingen waarop geanticipeerd moet worden. De transitie jeugdzorg, passend onderwijs en de aanpak van het vsv-rijksbeleid zijn voorbeelden waarbij stil gestaan zal moeten worden. Ook zal de werkwijze bij het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten worden besproken. Dit met name om te bezien of er met aanpassingen meer resultaat mogelijk is. Om deze zaken op een juiste wijze uit te werken en in beeld te brengen wordt er regionaal een programma uitgevoerd door Stichting Gedragswerk om de positionering van de uitvoering van het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten te bezien. In schooljaar zijn hiervoor drie bijeenkomsten geweest waaraan alle leerplichtambtenaren uit regio Zuidoost Brabant en studieloopbaanadviseurs van Straks.Nu hebben deelgenomen. In schooljaar vinden nog vier bijeenkomsten hieromtrent plaats. Voor de regionale samenwerking heeft het rijk aan de regio s via de zogenaamde kwalificatiemiddelen¹ een extra impuls gegeven in het bestrijden van de schooluitval. Van een deel van de kwalificatiemiddelen wordt vanuit de regio de mogelijkheid geboden om de leerplichtambtenaren op gezette tijden bij te scholen om de gewenste kwaliteit van de uitvoering in de regio te borgen en daar waar mogelijk te verbeteren. De leerplichtambtenaar heeft in dit kader een eendaagse cursus Actualiteitendag leerplicht gevolgd. De regionale samenwerking in Eindhoven de Kempen heeft een structureel regionaal leerplicht werkoverleg dat maandelijks (circa acht keer per jaar) plaatsvindt. Hier worden voornamelijk actualiteiten en ontwikkelingen op leerplichtgebied en voortijdig schoolverlaten besproken. Er vindt afstemming plaats over de praktische uitvoering van de leerplichtwet. Ook worden regelmatig ketenpartners of mogelijk andere voor leerplicht interessante instellingen/organisaties uitgenodigd om hun werkwijze of nieuwe initiatieven te verduidelijken in het regio-overleg. 4.5 Jeugd Casus Overleg Leerplicht Hardnekkige spijbelaars met achterliggende problematiek kunnen gemeld worden bij het Jeugd Casus Overleg (JCO), voorheen genaamd het Schoolverzuimteam. Dit team bestaat uit leerplichtconsulenten en vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie, Bureau Jeugdzorg, de Raad voor de Kinderbescherming, Halt, politie en jeugdreclassering. Het JCO opereert vanuit de gemeente Eindhoven en bespreekt iedere twee weken de door leerplicht en Halt ingebrachte jongeren. Het JCO zoekt per jongere steeds naar een passende maatregel. Meestal doet de Raad voor de Kinderbescherming eerst een onderzoek naar de oorzaken van het spijbelen. Het rapport van de Raad voor de Kinderbescherming en de adviezen van het JCO dienen als basis voor het uiteindelijk besluit van de Officier van Justitie. De straffen en reacties kunnen bestaan uit: werkstraf, leerstraf, begeleiding door jeugdreclassering of dagvaarding voor de Kantonrechter. Uitgangspunt hierbij is dat een zo snel mogelijke interventie leidt tot een gedragsverandering. In schooljaar is het niet nodig geweest een melding te doen bij het JCO. ¹ Cranendonck ontvangt structureel 5.793,44 per jaar, wat vanaf 2012 structureel ingezet wordt voor de jaarlijkse kosten voor de centrale leerlingenregistratie. 11

13 5. Actuele ontwikkelingen 5.1 Centrale leerlingenregistratie Zuidoost Brabant Na enige vertraging is de centrale leerlingenregistratie op 16 december 2011 operationeel geworden. Alle regiogemeenten maken gebruik van eenzelfde applicatie: Key2Onderwijs. (K2O) van Centric. Dit is een systeem dat web-based functioneert. Dat wil zeggen dat de applicatie te gebruiken is waar een internetmogelijkheid aanwezig is. De gemeente Cranendonck maakte voorheen ook al gebruik van Key2Onderwijs. Bij de het centrale registratiesysteem is het SRE de feitelijke verantwoordelijke en heeft de afdeling Leerlingenzorg van de gemeente Eindhoven de daadwerkelijke uitvoering. De deelnemende gemeenten betalen hiervoor een jaarlijkse bijdrage. Hiervan wordt de exploitatie en het beheer (onderhoud en applicatiebeheer) bekostigd. Het onderhoudsabonnement voor Key2Onderwijs dat de gemeente voorheen aan Centric betaalde is hiermee komen te vervallen. De centrale leerlingenregistratie is een ontwikkeling voortvloeiend uit de notitie versterking van de uitvoering van de leerplichtwet in de regio Eindhoven/de Kempen. In schooljaar kan bekeken worden wat de centrale leerlingenregistratie betekent voor de urenbesteding van de leerplichtambtenaar. 5.2 Wetswijziging Leerplichtwet Op 1 januari 2012 is er een wijziging van de leerplichtwet in werking getreden. Het doel van de wetwijziging is de verbetering van het bestrijden van verzuim en voortijdig schoolverlaten. Het toezicht op de naleving van de leerplichtwet door scholen een goede administratie van het verzuim is belegd bij de Inspectie van het Onderwijs. Deze kan een bestuurlijke boete opleggen aan het bevoegd gezag van de school of instelling bij niet naleving van de leerplichtwet. Het toezicht op de naleving van de leerplichtwet door ouders en leerlingen blijft bij de gemeenten. Leerplichtambtenaren kunnen signalen doorgeven aan de Inspectie. Vanuit het toezicht op ouders en leerlingen mogen leerplichtambtenaren de verzuimadministratie van scholen blijven inzien. 5.3 Passend onderwijs Het kabinet wil dat leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, beter worden geholpen. Scholen zijn vanaf 1 augustus 2014 verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De Tweede Kamer heeft in maart 2012 ingestemd met het wetsvoorstel passend onderwijs. Het wetsvoorstel wordt in september 2012 ter goedkeuring in de Eerste Kamer voorgelegd. Vanaf augustus 2014 moeten scholen ervoor zorgen dat er voor elk kind dat extra ondersteuning nodig heeft een passende plek is (zorgplicht). Dit kan zijn op de school waar de ouders hun kind hebben aangemeld, maar ook op een andere school die beter kan inspelen op de ondersteuning die het kind nodig heeft of in het speciaal onderwijs. Als de school van aanmelding het kind niet zelf kan plaatsen, wordt na overleg met de ouders een passende plek op een andere school binnen het samenwerkingsverband geboden. De landelijke indicatiestelling en rugzak verdwijnen. In plaats daarvan organiseren en financieren de samenwerkende scholen rechtstreeks de ondersteuning die een school of kind in de klas nodig heeft. 12

14 6. Voortijdig schoolverlaters In aanvulling op de leerplichtwet is de RMC wet, de Wet voor de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten per 1 januari 2002 in werking getreden. Deze wet verplicht gemeenten alle voortijdige schoolverlaters te registreren. De registratie van de nietleerplichtige voortijdig schoolverlaters van 18 tot 23 jaar vindt plaats bij Straks.Nu (voorheen servicepunt RMC) in Eindhoven. De trajectbegeleiders van Straks.Nu proberen deze jongeren terug te plaatsen op een school met als doel het behalen van een startkwalificatie. Overzicht aantal voortijdig schoolverlaters Aantal Regio Schooljaar nieuwe¹ In % ZO Brabant Landelijk vsv ers in % in % ² 48 3,3 3,4 2, ,0 3,5 3, ,0 3,2 3, ,6 3,5 3, ,2 3,6 3, ,6 3,8 4,0 Bron: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ¹ Een jongere is een nieuwe voortijdig schoolverlater als hij of zij op 1 oktober van een schooljaar stond ingeschreven bij een onderwijsinstelling en op die datum ouder dan 11 jaar maar nog geen 22 jaar was en vervolgens op 1 oktober van het daarop volgende schooljaar niet meer bij een onderwijsinstelling staat ingeschreven en niet in het bezit is van een startkwalificatie. Leerlingen die gedurende het schooljaar uitvallen, maar op 1 oktober weer zijn ingeschreven worden niet aangemerkt als schoolverlater. ² De gegevens voor het schooljaar waren bij het samenstellen van dit jaarverslag nog niet bekend. De cijfers voor schooljaar zijn voorlopige cijfers. Conclusie Het aantal voortijdig schoolverlaters is iets hoger dan in de afgelopen drie schooljaren. Procentueel gezien is het ongeveer gelijk aan het gemiddelde van de regio, maar hoger dan het landelijk gemiddelde. Actie Omdat de Centrale leerlingenregistratie draait hoeven er minder uren besteed te worden aan het actueel houden van de leerlingenadministratie. Hierdoor kan er meer tijd besteed worden aan het in beeld brengen en weer teruggeleiden naar een school van leerplichtige en kwalificatieplichtige voortijdig schoolverlaters. 13

15 7. Voortgang aandachtspunten De aandachtspunten voor het schooljaar waren: 1. Zorgen dat de leerlingenregistratie up to date en sluitend is bij het operationeel worden van de centrale leerlingenregistratie. Op 16 december 2011 is de centrale Leerlingenregistratie operationeel geworden. De eigen administratie was zoveel als mogelijk sluitend en gecontroleerd. 2. Aanpassen van de instructie voor de leerplichtambtenaar aan een uniforme ambtsinstructie voor alle leerplichtambtenaren in regio Eindhoven de Kempen. De ambtsinstructie is in juli 2012 aangepast. Op 21 augustus is de ambtsinstructie door het college vastgesteld. 3. Beëdiging leerplichtambtenaar tot BOA (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) De leerplichtambtenaar is op 27 oktober 2011 beëdigd tot BOA. 8. Aandachtspunten De basisscholen en het College Cranendonck informeren en adviseren over wijzigingen in de geactualiseerde ambtsinstructie. 2. Voortijdig leerplichtige en kwalificatieplichtige schoolverlaters eerder en beter in beeld krijgen zodat deze teruggeleid kunnen worden naar school. 3. Door meer de samenwerking met het Centrum van Jeugd en Gezin de komende jaren op te zoeken en te optimaliseren kunnen leerlingen in de toekomst nog beter geholpen worden. 14

16 Bijlage Totaal aantal jongeren van 0 tot en met 22 jaar per 1 januari jaar jaar jaar jaar jaar Totaal 0 t/m 4 jarigen jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Totaal leerplichtigen jaar Totaal leerplichtigen en kwalificatieplichtigen 18 jaar jaar jaar jaar jaar Totaal 18 t/m 22 jarigen Totaal 5 t/m 22 jarigen Totaal generaal Bron: bevolkingsadministratie gemeente Cranendonck 15