Nr. 04 april ste jaargang verschijnt niet in augustus P Misdadiger gestraft En dan?

Transcriptie

1 Nr. 04 april st jaargag vrschijt it i augustus P Misdadigr gstraft E da? qpril

2 Ihoud / Uit d rdacti Uit d rdacti Ihoud Schriftwrk / Woord va d voorzittr Markus ht vagli zodr id Paus Fraciscus I blz. 3 blz. 4 I ht vizir: Misdadigr gstraft. E da? Misdaad, straf, ho vrdr? Strafrcht of hrstlrcht? blz. 5 blz. 7 Coördiati Bziig Dialoog Ocumisch bglidig Blijvd bijdrag aa vrd blz. 9 blz. 10 Facultit voor Protstats Godglrhid Gastcollgs D. Margurat Cofssio Blgica Hidlbrgr Catchismus Bijbls vrhal blz Niuw Lidbok E avodmaals- paaslid blz. 12 Va hir daar Ht Edict va Milaa blz. 14 Aakodigig blz. 16 Glas i lood Ractis op D Krk draait virkat... blz. 18 Syodvrgadrig Tolk blz. 20 april 2013 D oprop om uw mig t gv ovr d tokomst va d krk (KM fbruari) blijft d gmodr bror. Vaak modlig, soms schriftlijk, maar zodr uitzodrig culmird i altrativ visi op ho ht da vrdr mot mt d krk. Als rdacti vrhugt os dat zr. Ht bwijst immrs it all, dat os blad glz wordt (dak u), maar ook dat d lzrs btrokk zij op d krk. Trloops zij opgmrkt: d basisstllig dat r ogal wat schort aa/i d krk wordt door vl odrschrv, maar zowl d diagos als d voorgstld rmdi lop ogal uit. Misschi tijd voor cht krkbrd lvsdip odrzok? Efi, als ik dit schrijf, hbb oz brors zuss i d romaa wr iuw papa: fij voor h, maar aast all flicitatis, ka protstat d gdacht ook it odrdrukk, dat r toch ook momt komt om mt all rspct ht huis uit t gaa op ig b t gaa staa, maar dit ghl trzijd. I dz Krkmozaïk wordt adr thma trug opgom: vrzoig, vrgldig, straf. Rod d vrijlatig va Michll Marti ( latr Michl Llièvr) was r ogal wat commoti ovr d rol va d gvagispastors. I dit ummr gaa tw trzak zr dskudig, ds. A Kooi (prdikat t Brussl, voorh prdikat-dirctur va ht Diacoaal Ctrum voor ht Gvagispastoraat i Ndrlad) ds. Christia Bultick (hoofdaalmozir). Bid gaa i op d oti va ht hrstlrcht stll adrukklijk d vraag aar d lag-trmij-visi achtr os strafrcht. Vadaar d titl va dz Krkmozaik. Rst os kl og u bvrijdd Paasfst t ws. Nams d rdacti, Dick WURSTEN.

3 Schriftwrk Markus ht vagli zodr id dr hmvaartszg (Lukas), zodr gtuigd vrschijigsvrhal (Johas). Ovr Markus laatst vrz is i d loop va d uw vl t do gwst. Wat i 16:8 bschrv wordt - d laatst vrmld hadlig va d dri vrouw di op d rst dag va d wk aar ht graf war ggaa - boordld latr rdactur als wl rg abrupt igszis shockrd id: Z gig aar buit vlucht bij ht graf vadaa, wat z war bvag door vrs schrik. Z war zo gschrokk dat z tg imad its zid. Va d vir vaglist is Markus d mst bkopt daarm samhagd, ook d mst haastig, vrtlld zodr btogd admpauzs. Soms bkruipt j ht gvol, dat Jzus d vrtllr trauwrood ka volg. Alls gburt omiddllijk. Ht mst bijzodr va ht Markusvagli ligt chtr op dipr ivau. Ht opt mt d woord: Bgi va ht vagli va Jzus Christus, Zoo va God Moglijk dolt dit bgi it slchts op d rstvolgd alia s, maar op àll daaropvolgd tkst. Markus zou da bdol, dat ht vagli mt d hiravolgd vrhal it aa id is gkom, maar gwoo doorloopt, d vrog krk i: Dit, wat ik hir schrijf, is (og maar) ht bgi. Ht boid daaraa is, dat Markus d vrhal vrtlt op mair, waarbij hij d ctral gburtiss va kruis opstadig og i d tokomst laat ligg. Uitraard schrijft ook hij achtraf dus vauit zij (Paas)-gloof maar - dat is kuz opmrklijk vrschil mt d adr vaglist - i zij mair va schrijv is ht t alsof hij va its wt. Hij projctrt d opstadigsgburtis -blijdis it trug op d vrhal uit d voorafgaad priod. Markus bschrijft ht vagli i zij bgid gstalt, plat gzgd: d aaloop d rst stapp. E dat bgid Evagli loopt da zo d krk i, zodr afrodd zdigsbvl bloft (Mattüs), zo- I d NBV-vrtalig volg r daara kl sirtks di aagv dat wat volgt, it zodr mr als authtik bschouwd mot word. Uit ovrd é uit ogloof dat Markus zij vaglivrhaal ooit zo abrupt mt woord als vrs schrik zou hbb lat idig, otstod rdactiol - mr opgwkt - piloog, ht zoght twd slot. Maar i fit is 16:8 litrair hoogstadj. Juist i ht oaf-zij vidt dz vaglibschrijvig zij dol: opstadigsbricht, zodr ig vrschijig va d Opgsta, idigd mt stilzwijg. Nit tovallig is d opdracht om t zwijg trugkrd gbod i ht Markus-vagli. Zo bijvoorbld i 9:9: dat z aa imad mocht vrtll wat z hadd gzi voordat d Mszoo uit d dood zou zij opgstaa. Z am zij woord tr hart maar vrog zich odr lkaar wl af wat hij bdold mt dz opstadig uit d dood. D bdolig va ht slot is dat d lzr d vrouw zou ihal, ht zwijggbod achtrhaald vrklar, vrdr gaa, d slutl omdraai iuw tijd bistapp. Immrs, al wat bschrv staat, is og maar ht bgi va ht vagli. ds. Stv FUITE, voorzittr qpril

4 Woord va d voorzittr Paus Fraciscus I d aamkuz trugvort op zich grop wt, d krk wr op t bouw. E modig uitspraak, waarm vl wordt gzgd ovr d huidig situati va d Rooms-Katholik Krk. Echtr ook woord di bij mij owillkurig vrs oprop voor toch wr of adr rstauratiblid, machtsdk. Wlk krk mot wr opgbouwd, waar is d krk, waar is d krk kèrk? G kl krk is r voor zichzlf. Ht is wosdagavod 13 maart. I gpast ocumisch kadr, dir-vrgadrig va ht Ovrlgorgaa va Christlijk Krk i Blgië, gburt ht: witt rook, liv op d smartphos. Bij d rooms-katholik aawzig slaat d rdr licht staat va opwidig zichtbaar om i spaig di, s d aam bkd, uitmodt i collctif ggoogl. Ituss vlig d glukws ovr tafl. E kwartir latr hagt L Soir aa d tlfoo. Ik laat uit aam va d Vrigd Protstats Krk i Blgië tr glghid va d vrkizig va Jorg Mario BERGOGLIO tot paus mij hartlijk glukws uitgaa aar d Rooms-Katholik Krk aar all glovig di tot d grootst tak va ht wrldwijd divrs christdom bhor. Ev latr sluit ht itrviw mt kl hoopvoll gdacht mt rstig bdkig. Mij valt i dz dag ogal s d vraag t burt of ik vrwacht dat d iuw paus d ocumisch dialoog zal stimulr. Dat is wl wat ik hoop. E r zij og mr ms da wij - daar mag da wat mij btrft mt d itrrliguz, zlfs itrlvsbschouwlijk dialoog va word gmaakt, lifst di ht ivau va d vrgadrzaal ovrstijgt. D rct gschidis lrt dat ht r i talloz roomskatholik parochis vrigig rodom sociaaldiacoal projct vaak vl opr ruimdkdr aa to gaat da iglijk zou mog. Ik hoop dat dié ocumisch izt voor wrld va vrd rcht, va rspct rkig va d rijkdom va d divrsitit vol waardrig voor idrs ighid, mt ht aatrd va paus Fraciscus iuw impuls zal krijg. Ds. Stv FUITE, voorzittr va d syodal raad. Dat Jorg Mario Brgoglio zich paus FRANCISCUS laat om, schpt hog vrwachtig. Nooit rdr drog paus dz aam, waardoor dz kuz moglijk d ws tot iuw ig wg aaduidt. Daarbov Pitr Bouma hft ht laatst dl va d Jzus-triologi va Josph ropt d aam Fraciscus Ratzigr glz. Zij bsprkig idigd mt volgd trffd otgzgglijk associatis op mt karaktrisrig, di wij u toch it wild othoud: d wil, zich t idtificr mt d arm d odrdrukt mt D lzr vidt i Ratzigrs bok mooi passags, gtuigd va ht vrlag om distbaar, vrddip vrom spiritualitit. Dit laatst bok va Ratzigr, u pausvol i ms Gods aawzighid t mritus, wil zoals d rdr dl va d trilogi vooral odrwill otdkk... ook i adrsbouw lvr voor krklijk uitsprak, btrffd Jzus è btrfdkd. fd Maria. Daari zi ik rdr krklijk bkommriss da rlijk pogig d tkst t vrstaa. Jammr. Op ht momt va schrijv, hoor ik ho kardiaal Dals, vs P.M. Bouma, Sarr, fbruari 2013 vrwijzd aar Fraciscus va Assisi, Vaarwl Bdictus 4 april 2013

5 I ht vizir: Misdadigr gstraft. E da? Misdaad, straf, ho vrdr? I Krkmozaïk va jui, juli/augustus, sptmbr oktobr 2012 schrf ik i d rubrik Schriftwrk ovr rspctivlijk dtti, vrgldig, vrgvig, vrzoig. Ik schrf vauit mij rvarig i ht Diacoaal Ctrum voor ht Gvagispastoraat (DCG) i Haarlm (NL), waar ik va als prdikatdirctur wrkt. I Krkmozaïk va ovmbr ragrt Dick Wurst op ht artikl ovr vrzoig i d rubrik Glas i Lood. Rcht zij loop lat hbb War w gcofrotrd word mt ms di zwar misdad gplgd hbb, lop oz motis og al s hoog op. Dat is bgrijplijk: r is wod ovr wat slachtoffrs is aagdaa. E r is strk drijfvr om adr i bschrmig t m, di als pottil volgd slachtoffr gzi word. Voor ms di profssiol btrokk zij bij dliqut, zoals advocat, arts, psycholog pastors, is di motioalitit lag it altijd makklijk. Zij staa i ht kritisch licht va maatschapplijk opiis gvols ovr misdaad straf hbb tglijkrtijd d opdracht om zorgvuldig, vwichtig rchtvaardig t zij i hu omgag mt ms di vroordld zij. Ht rcht zij loop lat hbb, i d zi va d rkig dat straf ook bpaald maat hft, is immrs ook maatschapplijk blag. Hrstlgricht pastoraat I ht pastoraat aa gdtird komt daar ht gvolig thma bij, dat r ook cht agdacht gsprok wordt ovr d morl thisch kat va ht hadl va d pastorat i rlati tot zij dlict. Ht hrstlgricht pastoraat is iuw uitdagig i ht gvagispastoraat i Blgië Ndrlad. I di praktijk zal r ook sprak mot zij va oplidig bglidig va pastors, di mt ms wrk di zwar misdad hbb bgaa. Ht zou aïf zij om di ara t btrd zodr d spcifik problmatik va wrk mt gdtird, voldod odr og t zi. I ht pastoraat aa gvag komt d vraag aar bijbls-thologisch thma s, zoals schuld, vrgvig of bkrig rglmatig bov. Dz thma s hbb bi d gvagiss bijzodr urgti. Maar gdtird hbb d schij tg: als imad rstig misdad hft gplgd, is vraag om vrgvig of bkrig i d og va d buitwacht it zodr rd vrdacht. Eig tijd gld is dat co a d k o v r h t i p r a k t i j k b r g v a crt gword i d discussi ovr d oprchthid va d bkrig va Michl LELIEVRE (zi bijvoorbld D Morg, 29 jauari 2013). Erdr brichtt d mdia brduit ovr d commoti rod d vrijlatig va Michll MARTIN omdat zij odrdak krg bij d Clariss i Malo, al da it als zuivr boordld kuz voor rligiuz of glovig cotxt. Ovr dz cocrt ms ka ik its schrijv, voudig omdat ik z og ooit otmot hb omdat ik d ms di profssiol bij hu zaak btrokk zij, ooit gsprok hb. Maar ik bgrijp dat ht vrag opropt rod d profssioalitit d profssi va d ms, di als pastor mt dliqut wrk. Ik ka daarovr da ook all maar i ht algm wat zgg. Schuld bom I tgstllig tot wat misschi i d mdia d suggsti was, is ht zkr it zo, dat r bi d praktijk va ht gvagispastoraat daari door d protstats domiati (waarva d VPKB d blagrijkst krk is) mt vrgvig gstrooid wordt om ms tr will t zij, tid bkrig op ht coto va d krk t schrijv. Er is wldglijk kritisch thologisch rflcti op d problmatik rod ht pastoraat mt dadrs. Voordat r zivol gsprok ka word ovr hrstl va wlk aard da ook, is va groot qpril

6 I ht vizir: Misdadigr gstraft. E da? blag dat i ht pastoraat d schuld bomd wordt. Namlijk dat ht dlict gzi wordt, bsprok gwog wordt, rël gmaakt bgrp wordt. War imad rël dlict-izicht hft, wil dat hlmaal it zgg dat hij/zij vrvolgs vraag om vrgvig stlt. Imad di bsft wat hij/zij gdaa hft, hft soms juist bhoft aa straf. Dat mt ovrigs it wg dat d vraag om vrgvig vaak gog wl aa d ord komt bij gdtird. Wat is vrgv it? Bi ht hddaags pastoraat hft Prof. Ruard GANZEVOORT (VU, Amstrdam) blagrijk impuls ggv aa ht adk ovr vrgvig. Gazvoort stlt uitdrukklijk dat (ht procs va kom tot) vrgv slchts tobhoort aa ht slachtoffr, zodr dat ht op ig mair vrplichtig of zlfs maar aabvlig ka zij. Hij maakt dat cocrt door o.a. t wijz op wat vrgv it is: vrgvig is it, vrgt of otk wat r gburd is; vrgvig is it, d dadr xcusr; vrgvig is it, d schuld do vrdwij; vrgvig is it, d gvolg rligius bagatllisr; vrgvig is it, ht slachtoffr (jzlf) vrdr; vrgvig is it, d dadr vrtrouw (1). I odrzok aar dadrs va zdmisdrijv schrijft hij ovr d moglijkhid va vrgvig door slachtoffr: Vrgvig hft da vooral t mak mt ht rcht va ht slachtoffr. D schuldig mag g vrgvig is of afdwig. D machtspositi di hij of zij zichzlf vrworv hft door ht misbruik, btkt zlfs dat lk vraag om vrgvig gwatrouwd mot word als moglijk maipulati, waardoor g wrklijk vrgvig plaatsvidt. ( ) Wrklijk vrgvig gaat uit va ht rk va d schuld. Ht orcht wordt bij wrklijk vrgvig it vrdozld, maar aa d kaak gstld. Dat maakt duidlijk dat vrgvig op g kl wijz i tgstllig is mt cofrotati mt d dadr of aaklacht tg d dadr. Trzijd, maar wl va blag, zij daarbij opgmrkt dat ook daarovr all ht slachtoffr mag bsliss. (2) Wat mijs izis uitdrukklijk it ka otbrk i vrvolg op all discussi, is ht odr og zi va ht brdr kadr va ht wrk mt dliqut. W zoud os btr rkschap mot gv va d maatschapplijk cotxt va d fitlijk voorkomd crimialitit va di va d kas op dtti. Ho da ook: bija idr di gvag zit, zal s vrijkom. Hij of zij zal ooit wr rgs plkj i d samlvig im. Ht lijkt m daarom odig om kritisch t blijv adk ovr d zi va (gvagis)straf ovr d wijz waarop di t uitvor glgd wordt. Voor zovr ht bi d moglijkhd va ht pastoraat op dat trri ligt: ht lijkt m all al mt ht oog op d zkr trugkr i d samlvig zivol om itsif mt dadrs t wrk. Mvr. ds. A KOOI. (1) R.R Gazvoort, Klm tuss schuld vrgvig; rol rcht va ht slachtoffr, blz i Houtma, C. (rd. t all.) Ruimt voor vrgvig. Kamp, 1998 (2) idm Prsoalia Haah EBERSON D syodal raad mldt u ht huglijk iuws va d gboort va Haah EBERSON. Zij wrd op 25 jauari 2013 gbor is d flik dochtr trots va ds. Alxadr Toia Ebrso uit Kokk. Als syodal raad ws wij dit gzi Gods rijklijk zg. Erk va schuld tgovr God I ht pastoraat is ht ook blagrijk om klaarhid t hbb of vraag om vrgvig di voor God wordt rglgd, zlfstadig btkis hft. Ht rk va schuld tgovr God lidt als ht god is tot ht rk va schuld tgovr d wrld. Rglmatig bgit dat alls mt zaam zlfodrzok. Is r da bkrig va ms voor Gods aagzicht moglijk? Ik hb ht zi gbur. E voor wi is ht ook mr op z plaats om omkr i zij/ haar lv t ws di t ralisr, da voor hm of haar di alls wat waardvol i ht lv was, vrspld hft? Wat adrs ku w vrwacht war w i oz krk tlks prk ovr d oodzaak dat ms voor Gods aagzicht zich radicaal omkr? 6 april 2013 Ds. Willm DOUWES D syodal raad is hl blij mt d vooruitgag di ds. Willms DOUWES bokt a zij 2d hrsblodig. Hij vrblijft u i ht bkd Rvalidatictrum Ikdaal t Vlzbk, dat gspcialisrd is i thrapië voor patiët zoals oz collga. W ws hm zij chtgot, Jacomi GIJSBERS, di d mod it vrliz, hl vl strkt. W vrzok u, h t blijv omrig mt uw gbd.

7 I ht vizir: Misdadigr gstraft. E da? Strafrcht of hrstlrcht? Hrstlrcht Hrstlrcht poogt zovl moglijk ht ld va d slachtoffrs va misdrijv t hrstll. Ht klassik Wstrs strafrcht poogt ht ld dat dadrs hbb aagricht mt glijk mut trug t btal. Hrstlrcht hft t als ht klassik Wstrs strafrcht zr oud papir. I cultur waar m og i stamvrbad lft, kt m op vl plaats og stds ht hrstlrcht. Idi éé stamlid adr stamlid hft badld, word bid voor d raad va oudst grop m gaat it uit lkaar vooralr r vrzoig is gschid d dadr aa ht slachtoffr d schad hft vrgod. Dat is éé va d rd waarom zo stam bij ka blijv it idr ht rcht i ig had mt. Wstrs strafrcht Ht klassik Wstrs strafrcht, dat tot ig jar gld ht absolut moopoli had i oz strafwtgvig, is op ghl adr pricip gbasrd. Ht GriksRomis rchtspricip voor dz vorm va strafrcht gaat uit va ht pricip va ht zok aar balas maatschapplijk vwicht. E wl zo, dat als r ld wrd brokkd aa burgr i d samlvig, dit i balas ka word gbracht door vrdig ld t brokk aa d dadr. Da is ht vwicht trug hrstld is grchtighid gschid. Ld wordt gwrok gutralisrd door adr ld. Dk aa d uitspraak va prsidt Obama btrffd d dood Osama Bi Lad. Obama zi mt ig trost tot ht Amrikaas publik d wrld: grchtighid gschid! Er mot ld word brokkd aa d dadr, dat i vrhoudig staat mt ht ld dat i d maatschappij wrd aagricht. Er is hir g sprak va dirct hrstl va d rlati tuss dadr slachtoffr, maar rdr va soort vrgldig dus cumulati va ht brokk va ld. Ht ld voor ht slachtoffr, d burgr va d maatschappij, wordt op dz wijz, volgs d klassik Wstrs visi op strafrcht, door d maatschappij, i balas gbracht door ld voor d dadr. Mt als bijkomd argumt ht afschrikffct va straf ht pricip dat d algm vilighid va d samlvig primrt op ht blag va ht idividu. Ht slachtoffr of d famili va ht slachtoffr komt hir auwlijks i bld. Ht gaat om vrouw Justitia mt haar wgschaal. Mt d og gbliddokt, mot zij r voor zorg dat ht vwicht i d maatschappij wordt bwaard. Wi ht potj brkt, mot ht btal. Wi zij achtrwrk vrbrad, mot maar op d blar zitt. Vrogr was d strafmaat dikwijls lijfstraff, dwagarbid i d zoutmij of als galislaaf, vrburdvrklarig d doodstraf. Na d Fras Rvoluti wordt d vooraamst vorm va strafuitvorig d vrijhidbrovd straf, d gvagisstraf. Protstats vrdskrk Vrogr krg slachtoffrs of hu famili zlfs it s d klr trug va vrmoord famililid of da zlfs og bblod kldij. D laatst jar is ht slachtoffr wat mr i bld gkom, maar r is og hl wg t gaa vooralr ht slachtoffr volldig zal word ghoorrd. D rst xprimt mt hrstlrcht i d Wstrs samlvig wrd otld aa qpril

8 I ht vizir: Misdadigr gstraft. E da? gbruik bi aatal protstats vrdskrk, amlijk d Moit d Quakrs, di va ouds ht gbruik va gwld wraak afwijz. Ht is d moit waard om s d film Amish Grac t bkijk. E waar gburd vrhaal, waar wild schuttr schooltj vol mt kidr bistapt kidr rschit uitidlijk ook zichzlf va ht lv brooft. D mst aagrijpd scè is war d kl oudrs va d vrmoord kidr bzok brg aa d wduw va d moordaar. D wduw ka maar it bgrijp dat dz Moit kom mt gzidhid va vrgvig. ht slachtoffr krijgt g wraak uitbtaald, maar hrstl va d gld schad. Voor zovr moglijk, bij wijz va sprk. I os lad i adr lad, waar hrstlrcht stilaa igag hft gvod, ka r voor bpaald misdrijv rglig word gtroff tuss dadr slachtoffr, waar d dadr d gld schad ka vrgod d rchtr ka bsliss g sacti uit t sprk omdat d tw dirct btrokk partij zlf tot oplossig gkom zij. Ht Niuw Tstamt ropt op vl plaats op ht kwad mt ht god t vrgld, bijvoorbld Rom. 12:21; 1 Thss. 5:15 1 Ptr. 3:9 Trugkr aar maatschappij Opdracht gvagisaalmozirs Wat m bij ht klassik Wstrs strafrcht bovdi dikwijls uit ht oog vrlist, is dat d dadr vrog of laat trugkrt i d maatschappij, bhalv kl uitzodrig, di ooit mr trug mog kr aar d samlvig. Zal hij of zij trugkr vauit d gvagis mt gvol, gzuivrd t zij va schuld, omdat hij of zij, haar of zij straf hft uitgzt of zal hij of zij trugkr aar d samlvig mt gvol va haat? Mt wiig kas d gvagis bi mt og midr kas op slag trug i d samlvig? Bijbls strafrcht Ht Bijbls strafrcht, zlfs vauit d Thora, gaat chtr uit va héél adr cocpt. Er is slchts tzdaka (grchtighid) als r sjalom (hrstl vrd) is brikt. Er ka slchts va grchtighid word gsprok als r hrstl is va d vrd harmoi tuss God ms. Hir komt duidlijk wl ht slachtoffr i bld. Er mot hrstl kom voor ht slachtoffr of voor zij of haar omgvig. Wi imad zij oog hft bschadigd, mot d waard va dat oog vrgld, zi Exodus 21:23 vrdr. Dat is vl mslijkr da dat d dadr vs oog wordt uitgrukt. Htzlfd mt tad. Wat voor zi hft ht, d dadr ook tad uit t slaa? Da zij r tw mt bschadigd gbit. D dadr mot aa ht slachtoffr schadvrgodig bzorg, di ovrkomt mt d schad di ht slachtoffr hft opglop. Zo wordt ht ld it vrmrdrd, maar d schad voor zovr dat mslijk moglijk is vrgod hrstld. Ook war i d Thora d doodstraf wordt vrmld, bijvoorbld i Lv. 24:17 wordt i d Talmud Qam 83b-84a duidlijk gmaakt, dat d dadr aa d famili va ht vrmoord slachtoffr gldlijk vrgodig mot gv, di ht vrlis va d ovrld igszis compsrt. Moglijkrwijz was ht slachtoffr d kostwir va d famili. Als d dadr wordt trchtgstld, da ka m sprk va wraak, war chtr d dadr d rst va zij lv mot wrk voor ht odrhoud va d famili va d vrmoord, is r misschi wl sprak va vl lagr zwaardr vratwoordlijkr straf. Ht kwad wordt hir mt its costructif batwoord it mt wraak. Voor d dadr wordt bpaald wat hij hft aagricht d omgvig va 8 april 2013 Vrogr hadd gvagisaalmozirs vooral d opdracht om d gvag sl ht vagli va vrgvig t brg. D bkd prdikat Joh Charls WESLEY uit d 18d uw war ook gvagisaalmozirs hadd mstal maar 48 uur d tijd om tr dood vroordld op t rop tot brouw ht vrag va vrgvig aa God. Na 48 uur wrd d vroordld trchtgstld. Nu is ht voor d gvagisaalmozirs, aast d taak om t luistr aar d gdtird t bmodig mt d Bijbls vrhal, vs grot opdracht om dadrs t wijz op hu vratwoordlijkhid voor ht hrstll va d gld schad va ht slachtoffr of zij omgvig. Ds. Christia BULTINCK, Gvagisaalmozir. Wbsit Wbmastrs ds. Ldrt BOSGRA (Ndrladstalig) dhr. R. BROWET (Frastalig) zij volop bzig mt d iuw wbsit va d VPKB hbb bloofd, dat di tg Pas klaar zou zij. W wacht vol spaig op ht rsultaat dak h voor hu izt.

9 Coördiati Bziig Dialoog Uw stok uw staf, zij gv mij mod Ekl gdacht ovr ocumisch bglidig Va ovmbr 2012 t/m fbruari 2013 is VPKB-prdikat ds. Grrit BUUNK, mt hulp va Krk i Acti, uitgzod gwst als vrijwilligr i ht Ecumical Accompaimt Programm i Palsti ad Isral (EAPPI), ocumisch bglidigsprogramma va d Wrldraad va Krk. D Wrldraad vort ht programma uit op uitdrukklijk vrzok va d Palstijs krk. D bglidrs va EAPPI wrk i kli itratioal tams op vrschilld locatis. Z bid door hu gwldloz opartijdig aawzighid bschrmig aa plaatslijk Palstijs Israëlisch gmschapp of orgaisatis. I zij wblogs (zi VPKB-wbstk) vrtld ds. Buuk ovr zij prsoolijk rvarig. Op 24 fbruari, bracht ds. Buuk vrslag uit tijds d vrgadrig va d VPKB Wrkgrop Krk i d Samlvig (KidS). Bij di glghid hild Rob va Drimml ovrwgig ovr ht bgrip bglidig. Dit artikl gft daarva kort samvattig. G iuw bgrip Bglidig is g iuw bgrip i ht dl va d wrld, dat wl s als ht Hilig Lad wordt aagduid. I Gsis (5:24) lz w ovr Hoch di wadld mt God, zoals oud vrtalig dat zo mooi wrgv. Exodus (14) vrhaalt ovr ht volk Israël dat uit Egypt door d wostij Siaï door God wrd bglid ovrdag i wolkkolom, s achts i lichtd vuurzuil. Ht ultim modl va bglidig, waarovr w i d Bijbl lz, is Gods icarati i d wrld. God zod Zij Zoo Jzus om d mshid t bglid, ht daglijks lv mt os t dl dl t hbb zowl aa oz vrugd als aa os lijd. Jzus wadld mt d ms mt God. Slchts aa ht kruis was Hij all. Ht Egls woord voor bglidig accompaimt bvat ht woord pa (Latij:pais = brood). E bglidr, compago, is imad mt wi wij brood dl. Emmaüsgagrs Dat word gïllustrrd i ht mooi vrhaal, dat wij i dz tijd va ht krklijk jaar lz ovr d Emmaüsgagrs (Lucas 24:13-35). Tw ma, éé va h Klopas gaamd, war op d trugwg uit Jruzalm, waar zij vrschrikklijk rvarig hadd mgmaakt. Z hadd sombr glaat. Vl ms di hdtdag i dizlfd strk wo, zoud zich waarschijlijk ku hrk i d rvarig va d tw ma, wir hoop volstrkt d grod igboord was vawg ht lijd d kruisigig va oschuldig ms. Maar Jzus bglidd h. Hij luistrd aar hu vrhal Hij bmodigd h. To Jzus ht brood mt h brak, ralisrd d ma zich, dat Hij ht was di h bglid had. Ht is prachtig vrhaal ovr God di, door Zij Zoo, ms bglidt va wi d hoop aa schrv ligt, di zich hoploos hulploos vol, di wahop, di zich lttrlijk figuurlijk ommuurd vol g uit- wg zi, di rodlop mt sombr glaat. Bglid op zich is va blag. Ht is ht blag va arm om d schoudr va imad, di troost bmodigig odig hft. Ht is ht blag va ht vasthoud va d had va imad di bschrmig odig hft. Bglid is ht blag va mdlijd, mdvol ivol. Tglijkrtijd implicrt bglid dat m sam op wg is. Maar wat is ht dol va di gzamlijk tocht? Op dit put ku w trugdk aa d mooi tkst uit Micha (6:8) di dit jaar ctraal stod i d Gbdswk voor Christlijk Ehid: Hij hft u bkdgmaakt, o ms, wat god is wat d Hr va u vraagt: it adrs da rcht t do gtrouwhid, lif t hbb ootmodig t wadl mt uw God. T wadl mt God als Compago btkt trouw zij rcht do. Ocumisch bglidig is ootmodig, maar frm grchtighid bvordr. I d cotxt va Israël Palstia btkt dit, ht bvordr va rchtvaardig vrd. Zodr dat laatst hbb och d Palstij, och d staat Israël lvswaardig tokomst. Ocumisch bglidig i wat m ht Hilig Lad omt, btkt ht bglid va ms op wg aar rchtvaardig vrd, mt d bd d hoop dat di wg os brgt aar bstmmig waar, om d Psalmist (85:10) t citr, trouw waarhid lkaar omhlz rcht vrd lkaar mt kus bgrot: d droom va shaloom salaam. Mooi dat d VPKB hiraa sttj mag bijdrag idj m mocht lop mt Israëli s Palstij. Rob VAN DRIMMELEN. qpril

10 Coördiati Bziig Dialoog Blijvd bijdrag aa vrd Truggkrd dk ik: ht is toch hoog tijd dat d bzttig va Palstia stopt dat wij hir i Europa dat vl adr op d wrld idlijk adrs gaa kijk aar d situati va d Palstij d Israli s adrs gaa hadl om gwoo lv i waardighid vrd voor all iwors va Palstia Israël adrbij t brg. Was ht it gvaarlijk daar trwijl j daar was, wat ht is toch oorlogsgbid? vrag mij bur mij. Ht bld dat m (op afstad) va oorlogsgbid hft, is dat va prmat schit op straat, zoals i Syrië. Dat r i Palstia mstal gwoo lv gprobrd wordt door d bvolkig, gdurd toch al 45 jaar, is ampr voorstlbaar. Maar, ja, ht is wél gvaarlijk, maar adrs. Hir kli voorbld: op d wg abij Yaou di pas wr door akkoord wrd op vrklaard, wordt mt st aar passrd auto s ggooid door kidr va ht sttlmt, mt hu oudrs op d achtrgrod. E d Israëlisch militair, di i dit gbid d ordhadhavd taak hbb, grijp it i, zo vrtlt ht opvolgd EAPPI-tam mij. Mt wlk msbld groi dz kidr op, zo ku w os afvrag. Ht is cht hoog tijd om adrs t gaa dk, wat ho lag og zal ht dur vooralr msbld wrldbld ( daarm samhagd Godsbld) wr igszis hrstld zij. Ht zij d ms daar, va wi ik d vraag om adrs t kijk, duidlijk t hor hb gkrg. Ht is vawg d vraag va Palstijs christ, dat ik b g- 10 april 2013 gaa om aa ht EAPPI-programma m t do. E ht is door daar aawzig t zij, dat ik dzlfd vraag ook hb hor klik va Israëlisch jod va Palstijs moslims. Ht zij christ di va hu md-christ vrag, d bijbl adrs t will vrstaa. Wij vrag va oz zustrkrk om d zod va d bzttig it t voorzi va thologisch dkmatl. Hlp d tw volk hir om grchtighid, vrd, vilighid lifd t ralisr (zo lz w i ht Kairos-documt 2009). Ht zij joods burgrs, di va hu wrldwijd volksgot vrag, d staat Israël t hlp om dmocrati cht i praktijk t brg (idr glijk rcht). Ht zij moslim-burgrs di aa hu lidrs vrag om t zorg, dat idr i waardighid ka samlv. Ik hb mrdr ms hor zgg: vrogr kod w ook aast lkaar lv, als moslims, christ jod i htzlfd dorp, i dzlfd stad, i dzlfd ladstrk. W will gwoo i vrd oz kidr groot brg, t als adr ms. Ds. Grrit BUUNK, Wrkgrop KidS. W ku oz btrokkhid bij d bwors va Israël Palstia blijvd vorm gv, door os via EAPPI op d hoogt t houd va ht wdrvar va d ocumisch waarmrs, via appi.org/du/start.html via d Ndrlads coördiati i Utrcht p600. I d gmt ka u ht Kairos-documt lz sam atwoord formulr. U wt: op d komd syodvrgadrig i ovmbr staat ht documt op d agda. Ituss is ds. Grrit Buuk bschikbaar om bij u tr plaats t vrtll ovr zij vrblijf va 3 maad, mt powrpoit-prstati. Voor iformati afsprak: wrkgrop Krk i d Samlvig (KidS), Grt Hsliga

11 Niuws uit d Facultit Facultit voor Protstats Godglrdhid Gastcollgs Dail Margurat Op 9 11 fbruari 2013 gaf prof. dr. Dail Margurat, gëmritrd Niuwtstamticus va d Uivrsitit va Lausa, gastcollgs op studidag va d VPKB i d FPG. Prof. Margurat gldt als kr va Hadlig Mattüs publicrd bovdi vrschilld wrk ovr d historisch Jzus. Thma va d studidag was Du Jésus d l histoir au Christ d la foi. I ht vrlgd daarva gaf prof. Margurat gastcollg aa d FPG ovr La quêt du Jésus d l histoir t la judaïcité d Jésus. U bila. D studidag was zr god bzocht vrlip i god sfr. Vl dlmrs blv og aprat bij kop koffi of th. Studis ovr d Ndrlads Gloofsblijdis: Aalcta Bruxllsia 15 D Ndrlads gloofsblijdis (NGB) komt it uit ht huidig Ndrlad, maar uit Blgië, wordt daarom ook Cofssio Blgica gomd of i ht Egls Blgic Cofssio. Zij wrd it gschrv i ht Ndrlads, maar i ht Fras ht was Guy d Brès (of Guido d Brs) di i 1561 dz tkst ovr d muur va ht kastl t Doorik (Tourai) wirp. Dit was i tijd va odrdrukkig gwld va ht strg-katholik wrldrijk Spaj tg haar dissidt odrda. Dit mr kut u lz i d 15d aflvrig va os jaarbok Aalcta Bruxllsia, gtitld Th Blgic Cofssio at 450. Daari staa d bijdrag aa ht symposium dat i ovmbr 2011 i d FPG Brussl ghoud wrd tr glghid va ht 450-jarig bstaa va d NGB. Ht was gzamlijk projct va FPG, ETF KUL, i samwrkig mt d VPKB. Ht ummr is tg 15 t koop bij oz bibliothcarss: biblio@protstafac.ac.b Symposium ovr d Hidlbrgr Catchismus: april D Rformati-jubila zij it va d lucht. Nu is d burt aa d Hidlbrgr Catchismus om zij 450st vrjaardag t vir. D Hidlbrgr is éé va d populairst Rformatitkst. Gschrv i 1563 i opdracht va kurvorst Frdrik III va d Palts, wrd hij al sl vrtaald vrsprid door hl Europa. D bokdrukkust ht iuw mdium va to hilp daarbij orm, vals d strijd tg Spaj, d iuw wrldmacht di ht Katholik gloof t vuur t zwaard vrddigd. Zo tkst komt it uit d lucht vall. Daarom is r ook aadacht voor d cotxt waari ht gschrift is otstaa zich zo sl ko vrbrid. E ho vrhild d Hidlbrgr zich tot adr blijdiss, ho stod d Luthra, d Doopsgzid adr radical protstat rtgovr? D Aglica, d Rooms-Katholik? E ho is d vrhoudig tot ht Joddom? Al dz vrag word bsprok door glrd va uitlopd achtrgrod uit vrschilld lad op symposium op dodrdag vrijdag, april Dz vidt plaats i d ETF i Luv-Hvrl is, t als ht symposium ovr d Ndrlads Gloofsblijdis, samwrkigsprojct va ETF, KUL FPG. Ht dol is, ht otstaa d vrspridig va d Hidlbrgr t blicht i brd historisch ocumisch prspctif. Voorlopig programma: zi wbsit FPG > Niuws. Vrdr dtails word bkd gmaakt op d spcial wbsit. Studiamiddag bijbls vrhal: 15 mi Op 1 oktobr 2012 hft prof. dr. Rudy va Mor zij hooglraarschap Oud Tstamt aa d Frastalig afdlig va d FPG bëidigd wrd hij bomd tot facultitshooglraar. Wij vir dz gburtis mt studiamiddag. Prof. Va Mor hft i zij odrzok odrwijs vl aadacht bstd aa d uitlg va arrativ tkst. Daarbij is hij thuis i mrdr tal. Tijds d studiamiddag zull daarom sprkrs i vrschilld tal tolicht ho poëtisch, arrativ historisch aalysmthod os hlp bij ht vrstaa va Bijbls tkst. Wij kom bij op d FPG Brussl, op wosdag 15 mi (13:30-16:30) bëidig d amiddag mt fstlijk glas. Nadr iformati volgt op d wbsit: > Agda. Graag va tvor opgv: rblkustr@protstafac.ac.b Facultit voor Protstats Godglrdhid Bolladiststraat Brussl qpril

12 Niuw Lidbok I dz rubrik word kl lidr bsprok, di i ht Niuw lidbok staa. Dit kr avodmaals- paaslid. Vir mt alls wat i j is, Christus dood vrrijzis Dasd aa ht avodmaal. W zi ht it dirct voor os. Mstal is ht toch plchtig momt als brood wij rodgaa. Voor vl christ i d wrld gldt chtr, dat zij vl lijflijkr i ht lv staa hu drofhid vrugd xprssif tot uitig brg. WaMissa Criolla ht kyrië gloria toozt, da komt éé al moti bov. I ht iuw lidbok staat lid uit Jamaïca, dat di warm frivolitit i haar mlodi mdraagt. Ht is moilijk om bij dz volksmlodi stokstijf t blijv staa. D oorsproklijk tkst di Frd Kaa ht lid mgft, luidt: r d A r g t i j A r i l R a m i r z i z i j b r o m d Lt us talts ad togus mploy, rachig out with a shout of joy: brad is brok, th wi is pourd, Christ is spok ad s ad hard. Jsus livs agai; arth ca brath agai. Pass th Word aroud: loavs aboud! Daarm zou ht lid voor Pas ku zij. Ik mot dk aa di bromd frsco va Fra Aglico, i ht kloostr Sa Marco t Florc. Dz vrom moik schildrd i 1430 d prachtigst voorstllig va vlal strg dvot kruisvoorstllig. Maar mt Pas, war hij dat momt i d tui vastlgt, waar Jzus aa Maria Magdal vrschijt, krijgt zij tkig vrolijk touch: blom bloi i d tui Jzus maakt mt sirlijk bija dasd gbaar aa Maria duidlijk, dat zij Hm u it aa mag rak. Nolli m tagr (raak m it aa) Jzus rchtrvot draait al wg, alsof Hij mt vrugd al op pad is zij lrlig Hm i di vrugd volg mog. Vir mt alls wat i j is Christus dood vrrijzis. Aa d tafl va brood wij wil hij tastbaar aawzig zij. rfri: Hij di opstaat gft brood admtocht, woord va ovrvlod dat os vodt. Dit lid ka avodmaalsvirig i ht ltlicht va d tui va Pas ztt. I brood wij is Christus tastbaar aawzig. Etd drikd prov wij d ovrvlod, brood admtocht. Ht dot brop op oz talt, op oz tog tastzi ropt os op om alls i t ztt voor d vrugd va Christus dood vrrijzis. U mot r cht moit voor do om dit lid mt stijv hup uit t zig Ds. Has NEELS, Atwrp. 12 april 2013

13 Niuw Lidbok Tw rgioal lidbokzagmiddag Kismak mt vlzijdig zagkrkbok Zatrdag 20 April, Brabatdamkrk, Protstats krk Gt-Ctrum Zatrdag 27 April, D Brabats Olijfbrg, Protstats Krk Atwrp-Noord Samzag tolichtig Mt mdwrkig va divrs kor War: zatrdag 20 April, aavag: u. Waar: Gt, Brabatdamkrk, Adrs: hok Brabatdam St. Kristofflstraat (bij St. Aa) Ikom: vrij War: zatrdag 27 April, aavag: 14.00u. Waar: Atwrp, protstats krk Atwrp-Noord Adrs: Lag Wiklstraat 5 Ikom: vrij Mr ifo: qpril

14 Va hir daar Ht Edict va Milaa ( ) d Krk va Costatij Ht is dit jaar jaar gld, dat kizr Costatij mt ht Edict va Milaa ht christdom tot gprivilgird godsdist maakt. Costatij d Grot Wi was Costatij d Grot? Costatij wrd gbor tuss als d zoo va kizr Costatius Chlorus Hla, vrom christi. Vaaf 293 was Costatij aa ht hof va kizr Diocltiaus. Daar lrd hij d cocpti k va Byzatijs idologi va d macht: absolut souvriitit tgovr ht Romis rcht. I 306, a d dood va kizr Costatius, wrd hij i York, Eglad, uitgrop tot kizr. I 312 wrd hij rst kizr a d drlaag va zij rivaal Maxtius, d slag bij Pot Milvia, Rom. Va droom aar godsdistvrijhid Volgs d lgd krg hij d acht voor d vldslag droom mt d istructi, t vcht odr ht tk va ht kruis. Volgs adr lgd zag hij i d hml tk om odr ht kruis d strijd aa t bid. Costatij kd zij ovrwiig to aa d christlijk God vrld kort daarop tolrati kizrlijk voorkur a ht christdom. Sam mt zij mdkizr Liciius vaardigd hij i 313 ht Edict va Milaa uit: godsdistvrijhid. Voor d Krk btkd 14 april 2013 ht vl privilgs. Costatij was voorstadr va blid, waar d Krk zo auw als moglijk zou aasluit bij d staat. Ht wkt da ook g vrwodrig dat hij, alhowl ogdoopt (rst kort voor zij dood wrd hij i Rom gdoopt) zich grop vold, i t grijp i itr-krklijk aaglghd. Itr-krklijk aaglghd I 313 dd d Doatist, Noord-Afrika, brop op d kizr. Z wigrd rkig va gordirdkrklijk ambt aa al dg, di odr druk ht gloof hadd opggv u trugkrd. Costatij lgd d zaak voor aa commissi va bisschopp, da aa d Syod va Gallië Italië, Arls 314 hoord tslott zlf d zaak, 316. D Doatist vrlor tlks hu zaak, lgd zich r it bij r oopt d kizr tot hard maatrgl om ht vrdict uit t vor. Na d slag bij Chrysopolis, 324, wrd Costatij d ig kizr, hij vrplaats d hoofdstad va Rom aar Byzatium, dat hij hrbouwd tot Costatiopl, stad va Costatij, 330. E xtra-rsultaat va dit blid was dat d bisschop

15 Va hir daar va Rom stds mr macht aazi krg, krklijk zowl als wrldlijk, als all adr bisschopp prfct. I 325 rip d kizr Cocili bij, Nica, om ht gschil rod d prsoo va Christus uit d klar, Arius Athaasius. D kizr am actif dl aa d dbatt, voorafschaduwig va d Byzatijs thori, dat d kizr d hoogst macht bzat, zowl i d Staat als i d Krk. D ovrwiig va d orthodoxi, Athaasius, bltt d kizr it, latr ook orthodox lidrs t vrba, waarodr ook Athaisus. I d Orthodox krklijk traditi va ht Oost wordt hij ook d Drtid apostl gomd, vrrd als hilig is zij fstdag, sam mt zij modr Hla, 21 mi. Ezijdig gbruik va dcrt Zij dcrt btrffd godsdistvrijhid wrd strk zijdig gbruikt. Christ-pristrs wrd vrijgstld va blastig, vl krkbouw (vooral op d zogaamd hilig plaats: Jruzalm, Rom, Costatiopl) wrd odrstud i 321 wrd d zodag opbar vrij dag. I dat votspoor vrbood ht Edict va Thssaloika, kizr Thodosius I d Grot, i 380 d hids cultus voor it-christ. Voor d door d Krk vroordld christ was r g godsdistvrijhid. Tuss troff d dcrt va Thodosius ook d privé-virig va d hids cultus. Dit alls lidd i d volgd uw i d praktijk tot huwlijk tuss krk staat tot blodig vrvolgig va Kathar, Jod, Waldz, Mor of moslims, wat latr ht istll va d iquisiti. Vrklarig va d msrcht E latr traditi, d zogaamd Schkig va Costatij (mt vl privilgs voor d paus d krk) was vrvalsig, i d 15d uw als zodaig ook aagtood, Nikolaas va Cusa.a. Godsdistvrijhid zoals vrstaa op ht IId Vaticaas Cocili 1965, Digitatis humaa, rkd idlijk ook d rcht va midrhd, otkd gdurd uw! Dz vrklarig wrd moglijk i ht licht va ht humaism, d vrklarig va d msrcht va 1789 d Vrklarig Msrcht va d Vrigd Natis. Romaa vrsus Staat I oz tijd wordt door blidsms i d Krk va Rom vaak t orcht brop gdaa op ht Edict va Milaa. Trzlfdrtijd wordt ht bgrip va utral staat, laïcité, afgwz. Ht is, 50 jaar a d opig va ht IId Vaticaas Cocili, voor ht Vaticaa oaavaardbaar dat d staat i zij blid, godsdistig gzi utraal is, godsdistvrijhid voorstaat voor all voor idr i glijk mat krklijk aasprak op bpaald thik of moraal afwijst, bijvoorbld huwlijksrcht, voortplatig, abortus, lvsid. I lad als Italië, u ook i Frakrijk, i vrij rct vrld ook Spaj lidd lidt dat tot vaak hftig coflict. D Romaa sprkt i dz cotxt va it op t gv basispricips dz glz zoals vrstaa door ht Magistrium va d Krk. D utralitit va d Staat wordt gduid als wrld zodr God, als wrld, waar voor ht tracdt g plaats is, ht wordt coflict tuss gloof maatschapplijk istatis. Samwrkig glovig it-glovig W lv i pluriform multirligiuz -culturl maatschappij. Ht is d opdracht va d staat als utral istati, tlks wr istrumt t vid voor idr aavaarbaar, vrstaabaar, godsdistvrijhid voor idr i glijk mat, d mslijk waardighid va idr waarborgd. Als glovig wt w os all, zodr odrschid, als gschap aar Gods bld glijkis, w glov dat d God i wi w glov, aawzig is wrkt, ook odr h, di wij als itglovig of adrs-glovig zi. Sam trouw zij aa d aard os tovrtrouwd, glovd i d kracht va d lifd voor d mdms, zok w tlks iuw vorm va samlv. Dr. Pitr BOUMAN, mritus-prdikat. Syodburau Dhr. Daiël SMETS, di op aatrad als admiistratif dirctur, als opvolgr va dhr. Yvo BROHEZ, is sids bgi dcmbr 2012 mt ziktvrlof aar aalidig va bur-out. Na rijp ovrlg hft hij bslot zij fucti r t lgg. Zij opzgtrmij loopt tot 31 mi Opdat mvr. Marti HENDRIX (bokhoudig) mr tijd ka vrijmak voor bokhoudkudig tak, wrd odrtuss groot dl va haar wrk voorlopig vrdld odr aatal prsolsld. D rkig bgrotig va d plaatslijk gmt word vrzdklaar gmaakt door mvr. Christi VAN BELLE, factur (o.a. voor Krkmozaïk) word gmaakt door dhr. Josph VANGANSBEKE, trwijl d formulir di igdid word bij d FOD Justiti voor vacaturvrgodig, bhrd word door mvr. Ba BAETENS. E woord va hartlijk dak waardrig is hir zkr op zij plaats. W mog os glukkig prijz dat w gdurd dri maad tw maal wks mog rk op d hulp va mvr. Brigitt ALESSANDRONI (uit d gmt Fotai-l Evêqu) op d dist Bokhoudig. D syodal raad bsprkt u ho hij dz situati zo bst moglijk op zo kort moglijk trmij ka oploss. qpril

16 Advrtti Niuw pigmstr D syodal raad is og altijd op zok aar iuw pigmstr. Er war aatal voorzichtig cotact mt moglijk kadidat, maar zodr positif rsultaat. Hirodr vidt u og s d taakomschrijvig. Taakomschrijvig pigmstr I samwrkig mt d syodal raad, d opdracht, otvag va d syodvrgadrig, ralisr. D pigmstr zal zich i ht bijzodr spcialisr i d god zorg va d fiacië ht patrimoium va d VPKB, i samwrkig ovrlg mt d Coördiati Admiistrati Fiacië. Klassik tak va pigmstr Opstll va d jaarlijks bgrotig d jaarrkig va oz krk. Tusstijds opvolgig i.v.m. lopd uitgav ikomst. Nodig kis hbb of opbouw va d bokhoudig va d VPKB d bijhord fiaciël wttlijk aspct om pro-actif bij t stur waar odig om sl accuraat op vradrig t ku ispl. Tozicht / opvolgig bhr va os togkd patrimoium. Dlm aa vrschilld wrkgrop i vrbad mt ht bhr va os patrimoium. Protstats Omrop vzw Brogizstraat Brussl Tak i vrbad als lid va d syodal raad Bijwo va d maadlijks vrgadrig va d syodal raad zij modram (2x10 pr jaar) (sommig bslissig hbb fiaciël impact). Als lid va d VPKB-vlugl, d vrgadrig bijwo va d ctral raad va d Admiistrativ raad voor d Protstats-Evaglisch Erdist (sommig bslissig hbb fiaciël impact). Thortisch vrgadrt d ctral raad maadlijks. Tolichtig gv va d fiacië d bgrotig op d vrschilld krklijk ivaus/prso (syodvrgadrig, syodal raad, district, pigmstrs). Vrag batwoord advis gv i.v.m. d fiaciël aspct va os krk-zij. Dlm aa d wrkgrop Projct. Dz wrkgrop tlt 6 ld vrdlt d subsidis di zij va buitlads doaturs otvagt. Aagzi d admiistrativ dirctur btrokk is bij d vrschilld aspct va d taak va pigmstr, dit ht wrk t gbur i odrlig ovrlg. VRT Radio 1 Wosdag 17 april om 20:03 Idal Profil pigmstr Rds gruim tijd actif lid va d VPKB lifst rvarig op d vrschilld krklijk ivaus (plaatslijk, rgioaal ). Nivau kis: xprt-bokhoudr of fiacil dirctur. Bijbl actul: Emmaüsgagrs ds. Brt BEUKENHORST Prso di gïtrssrd zij, ku zo vlug moglijk cotact lgg mt d voorzittr va d syodal raad, ds. Stv FUITE: syodvoorzittr@vpkb.b April 16 april 2013

17 Aakodigig D Bijbl als lraar i ht maatschapplijk vrzt Studidag zatrdag 13 april Wat btkt ht om vadaag christ t mssiaas bwgig t mak? Vaak kom w bij ht batwoord va di vraag it vrdr da wat wollig waard Nittmi vid w i d bro va oz traditi vlijmschrp maatschapplijk aalyss, idrigd vrag, wrbarstig politik visis di ms va d wg tot duidlijk stlligam praktijk uitdag. Bijblkrs gaa i dialoog mt vrtgwoordigrs uit christlijk gïspirrd middvldorgaisatis zoals d vakbod. z i j, o m m Sprkrs o.a. Huub Oostrhuis (dichtr-tholoog, D Niuw Lifd Amstrdam) Elk Vadprr (coördiator vzw Motif) Guido Dckrs (atioaal ACV-propagadist, actif bij FAN) Sophi Vaockl (coördiator Ecokrk) Praktisch Datum: 13 april 2013, va 13u00 tot 17u00 Plaats: D Oud Abdij, Drogpli 26 i Drog Ischrijv: Gmschap Sat Egidio bstaat 45 jaar 28 april dakvirig Atwrp I d Lag Lad wordt dz vrjaardag gvird op zodag 28 april om 17:00 mt fstlijk dakvirig i d OLV-kathdraal t Atwrp. Sait Egidio zt zich odr adr i voor dakloz. Kamiao is d aam va d rstaurats voor thuisloz va d gmschap va Sat Egidio i Atwrp Brussl. D aam vrwijst aar patr Damiaa. Twmaal pr wk bidt Kamiao i Atwrp aa gmiddld 350 dakloz ms i moilijkhd gratis volldig vrs warm maaltijd aa. Bovdi ku d oodlijdd va d stad r ook trcht voor warm douch, mdisch rstlijszorg juridisch admiistrativ hulp. Uw bijdrag is va hart wlkom op va volgd rkig : Vrigig voor Solidaritit (fiscaal aftrkbaar vaaf 40 uro) KBC IBAN: BE BIC: KREDBEBBBNP Paribas Fortis IBAN: BE BIC: GEBABEBB qpril

18 Glas i lood E racti op ht ummr va Krkmozaïk D Krk draait virkat... vrschilld mair do ig gloof i ig God lijkt wiig mrwaard t hbb. Wi zich vrogr i Gods had lgd, di worstlt r zich u uit. Eidlijk bvrijd? All gloof, all d Schrift, all gad Ht artikl va ds. Tmmrma is vlzijdig. Hij gft aa dat d krk it mgaat mt iuw commuicati ook, dat d twtalighid g vrbrdig of vrdipig mbrgt, rdr itgdl. Na dat gativ komt ht ihoudlijk: ovr Jzus-d-Jood ovr iclusif Christdom dat mr ophid crativitit tolaat, ruimt voor d glovig. D vrkavlig, ht ifuus va ovrhidswg, d vrdorpsig zij da wr aspct va d malais. E btr salariërig voor d domi uitdagig voor d vrijwilligr zij d praktisch hits. Ds. Kop is rdr otmodigd i zij idloz opsommig va problm. Vl oordl daari: oubollig, imms, povr, oaasprklijk, krampachtig, agst, afkurd gmompl, hokjs, gmis wl 6x ht woord gbrk! Nits lijkt t dug. Ht aagbod rcpt is daartg ds t voudigr: ga d wrld i zok d ms op zoals Jzus dd. Da hoor j wat r gvraagd wordt. Do da, wat gdaa mot word. Word diacoaal culturl actif do ht mt kortlopd projct. Daari trdt hij ds. Tmmrma bij : hou d vrijwilligrs zivol bij d ls, maak ht dobaar. E wat ka ik hir ovr zgg? Ovrschillighid Ht is d ovrschillighid di d krk stds mr part gaat spl. M ka d dig op titall 18 april 2013 Dat zij uitgagsput voor ms di its hbb di i d wostij wrstad mot bid. Travl light. Dz dri vorm god bagag voor wi its t vrliz hft alls t wi. Maar dat is it d situati va d wstrs Christ! Di zij stikd rijk zitt vast aa hu vrworvhd. Ga aar huis vrkoop wat j hbt gf ht d arm kom trug volg Mij. Alls god wl, maar wi volg wij? Jzus of duistr club di maipulrt? Ik wil wl voor Jzus strv, zi Erasmus, maar it voor Luthr. Er is groot watrouw, ook bij d krkld. E w zij lui. Zodr krk gaat ht ook wl. God, zlfs! Solidaritit mt d zwakk Mt d mod blijd w solidaritit mt d zwakk gcofrotrd mt ht lijd wrldwijd dakzij d mdia kop w os schuldgvol af mt gift god actis. Maar i stilt wrig w tg. Wat: wi is mij aast? Elk opportuist di Hr, Hr ropt? Elk di zij had ophoudt? Ik dk dat d krk zich it mot vrliz i diakoi aa lui di wl m maar it gv. Zij profitr, zij zuig rgi wg. W mot opiuw bdk: wi is mij aast? Voor jod moslims gaat ht all om d gloofsgot. Mot wij da wél d hl wrld op d schoudrs m? Vl glovig vol zich i d hok gdrog va drdwrld- virdwrldsloofjs. Hbb w iks bétrs t do? Naar mij gvol is ht modl Jzus, vrid va d zwakk vrauwig. Zij titls zij Koig, Hogpristr, Proft. Dacht ik toch. Irti W zij ogal irt, dat is waar. Wat u aar d krk komt, is gmiddld vr voorbij d vijftig. Hlaas is di grop rdr bhoudsgzid da cratif. W wt wat w hbb will ht it vrliz. Jugd vligt r radicalr i, maar di mag i ht bst gval oz watrdragr zij. W hbb allmaal trouws zo véél mo-

19 Va hir daar glijkhd voor oz vrij tijd! Dat is it mr trug t draai. Twittr, Facbook of blogs vog its to. Ht gaat i d krk immrs it om sll commuicati, dat gft vl gschruw wiig wol. Ht gaat om kritisch dk sprk, om luistr otdkk opdat samhag wordt gvod tuss oszlf d lfwrld al ht ozgbar daarbuit. Nit avlstar, maar sam bijbltkst uitspitt. E gduldswrk. Zok d plaats-va-gad D maakbar ms, samlvig, vridkrig di stads wrld staat vr af va d tijd dat d aard, d z, d dir aa os gav va os am. GENADE als gschk, uitdagig, past daar it mr i. W lv it mr op d borbuit, grav it i d aard, biddd om rg of zo. D krk staat u haaks op d ralitit va d glovig blijkt tglijkrtijd ook maar mswrk t zij. Midr vrgadr blabla is zkr wlkom. Just do it. Maar ho? Will wij mt gloof, schrift gad its aavag, da mot w aar d plkk waar gad volbaar is blijft: ht lv zlf. Gboort, groi, vrlifd word, huwlijk, vrdrit, schidig, dood, zikt, aftaklig, ogval. Daar, waar jou its ovrkomt waar j mt Job all maar kut zgg: D Hr hft ggv, d Hr hft gom, d aam ds Hr zij gprz, daar mot w aar to. Mt lkaar d spaig, d lgt uithoud. Vlokpsalm dakpsalm zig, zoals Waar blijft U mt Uw wodr? Wat wij do mt d otvag talt op déz plaats, i déz tijd, wordt lvd krk. Badrt dit misschi ht Ga d straat op va ds. Kop? Tot slot E club di it wt ho z vrdr mot, gaat iuw statut schrijv. NIET DOEN! D woord va Christus, di va Paulus di va oud Krkvadrs grot Rformator zij blijv oz statut. Di strov hard put mot w lat iwrk. G halfzacht liflijk sam-op-wg-compromiss bdk, zo va idr blij, idr m. Ht mag bst wl s bots, als ht maar it prsoolijk wordt. Zodr spaig g licht. Zodr wrijvig g glas. Ht ka mt hddaags kis wrkmthod. Wat w zij g fossil. Jubilumjaar jaar Rformati Dit wordt blagrijk vmt voor protstats krk. D VPKB wordt u al uitgodigd om dl t m aa voorbridd vrgadrig voor itratioal virig va ht jubilumjaar. Slotkrk, houtsd va Lucas Craach d Oud (1509) D syodal raad wil als VPKB oz tijd rgi vooral rop t richt om os i ig lad t profilr sam mt oz partrs. W will r cht happig va mak va d glghid gbruik mak om t to, dat wij op Krk zij. Vl rodjs mig-gv mak all maar mo. E wijshid di ik ooit mkrg: als j it wt ho j its mot aapakk, da mot j r rst hl lag god aar kijk. Als j da og stds it wt ho j ht mot aapakk, pak ht da gwoo àà. Succs rm! Paul SANDERS qpril

20 Syodvrgadrig colofo Syodvrgadrig Tolk Afgvaardigd bzokrs op syodvrgadrig wt dat d tolk crucial rol spl i ht god vrloop va d zittig. Oudgdid (als w h zo mog om) zij mvr. Atoitt PANHUIS mvr. ds. Mari-Clair VANDOOREN, op wi wij ook dit jaar hop t rk. Daaraast hft dhr. Rudy LIAGRE, di i ovmbr 2012 voor ht rst tolkt, zich brid vrklaard om opiuw m t wrk ook dr. ds. Rudy VAN MOERE zal zij sttj bijdrag. Prso di op dz mair will mwrk aa d komd syodstudidag Ambt va 15 jui a.s., ku zich graag opgv bij uiprobl@skyt.b Prspctiv krachtij.a.v. syodvrgadrig 2012 Na d syodvrgadrig 2012 wrd dri wrkgrop igstld om zich t buig ovr: D statut va d ARPEE D visi va d Krk Ambt i d VPKB Artikl 39 Gschillrglig i d VPKB. D wrkzaamhd va dz grop vordr god vrlop volgs pla. Colofo Vratwoordlijk uitgvr ds. Stv FUITE Rdactitam Ba Bats ds. Arja Kop ds. Erst V dr. Dick Wurst Rdactiadrs: Brogizstraat Brussl tl.: +32-(0) fax.: +32-(0) krkmozaik@vpkb.b Wbsit : Prijz Krkmozaïk Idividul abomt: 20,00 uro Gropsabomt: 15 uro (vaaf miimum 5 xmplar aar éézlfd adrs) Stuabomt: 25,00 uro Vorig ummrs Krkmozaïk Stort ka op odrstaad rkigummr va d Vrigd Protstats Krk i Blgië Brogizstraat Brussl IBAN BE BIC GKCCBEBB D rdacti bhoudt zich ht rcht voor om bpaald artikl it t publicr, idi odig i t kort /of rdactiol t bwrk. Zij is it vratwoordlijk voor d ihoud va d artikl slchts t dl voor d stijl. Orgaisatis tijdschrift, it bhord tot d VPKB, di artikl uit ht maadblad Krkmozaïk ghl of gdltlijk ws ovr t m of t bwrk, di dit schriftlijk aa t vrag op ht rdactiadrs. Wat btrft d richtprijs voor advrttis kut u zich wd tot d rdacti. Zij bhoudt zich ht rcht voor om dz al da it t plaats. (Foto s: tzaal La Forsta, syod 2012) 20 april 2013 Sluitigsdatum volgd Krkmozaïk : 9 april l ss ru B t aa trs z i g ro B, ET I U F v t S.s d : s rd ad z f a r v gt i u. w t ra V l ss u r B : r o to ak t fi gf A Crati covr: Drukkrij N. d Jog.v., 1850 Grimbrg