PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2010 / 2011

Transcriptie

1 PLAN VAN AANPAK GLADHEIDBESTRIJDING 2010 / 2011 Dienst Stad Afdeling Openbare Werken Team Groen en Begraafplaatsen November 2010

2 INHOUD 1 INLEIDING TERUGBLIK VERSCHILLEN MET VORIG JAAR MATERIEEL WERKWIJZEN WEERSITUATIES FIETSPADEN HET TE GEBRUIKEN STROOIMIDDEL GEMEENTE WIJDEMEREN ROUTES PRIORITEIT GEPLANDE ROUTES NAZORG BINNENBUURT STRATEN BRANDKRANEN ORGANISATIE PERSONEEL VERBINDINGEN ALARMERING INSPECTEURS OPSTARTEN GLADHEIDSBESTRIJDING OPROEPEN VAN DE AANNEMER AANVANG VAN HET WERK DE GLADHEIDBESTRIJDING AFSLUITING ONDERLINGE COÖRDINATIE PUBLICATIES BIJLAGEN BIJLAGE 1- DIENSTROOSTER GLADHEIDBESTRIJDING BIJLAGE 2 - TELEFOONNUMMERS GLADHEIDBESTRIJDING BIJLAGE 3 - BEPERKTE ROUTE 1 T/M 4 BIJLAGE 4- GROTE ROUTE 1 T/M 10 BIJLAGE 5- FIETSPADENROUTES 1 T/M 7 BIJLAGE 6- KRUISPUNTEN Plan van aanpak gladheidbestrijding

3 VERSPREIDING B en W Hilversum (met mantel) Inspecteurs gladheid Contractmanager Beleidsmedewerker Teammanager G&B Aannemer SBS Regiopolitie Hilversum Regiopolitie meldkamer Naarden Brandweer Hilversum Ambulancecentrale Connexxion buscentrale Connexxion taxicentrale 3 st Plan van aanpak gladheidbestrijding

4 1 INLEIDING Hierbij bied ik u aan het draaiboek "Gladheidbestrijding 2010 /2011". De organisatie van de gladheidbestrijding ligt bij het team Groen en Begraafplaatsen van de afdeling Openbare Werken van de dienst Stad. Het gladheidseizoen loopt globaal van begin november 2010 tot en met eind maart In deze periode hebben drie inspecteurs roulerend wachtdienst om de bestrijding direct ter hand te kunnen nemen. De inspecteurs geven de aannemer SBS opdracht de routes te strooien zowel overdag als in de nachtelijke uren. De aannemer dient zowel overdag als in de nachtelijke uren paraat te zijn om de gladheid in Hilversum te bestrijden. Doordat er ook in het winterseizoen diverse werkzaamheden aan de (doorgaande) wegen in Hilversum worden uitgevoerd zullen de routes zoals deze bij dit plan zijn opgenomen tijdelijk en door een blijvende wijziging van de verkeersstructuur op termijn zelfs ook definitief kunnen gaan afwijken. Dit laatste zal dan voor het volgende strooiseizoen in de rijschema s worden aangepast. Ook het komende winterseizoen wordt er weer strooizout gehaald bij het depot van de Rijkswaterstaat te Baarn. De fietspaden zullen zoals gebruikelijk de nodige extra aandacht krijgen. Een aantal paden en aansluitingen moeten met de hand gestrooid worden. Voor het plan van aanpak, schema s, telefoonnummers, strooiroutes en dergelijke verwijs ik u naar de inhoud van dit rapport en de bijlagen. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Hilversum, namens dezen: teammanager Groen en Begraafplaatsen, afdeling Openbare Werken, dienst Stad H.G.M. Rovers, Msc Plan van aanpak gladheidbestrijding

5 2 TERUGBLIK De winter van 2009/ 2010 was in vergelijking met de afgelopen jaren strenger en bovendien is er veel meer neerslag in de vorm van sneeuw gevallen. Dit betekent dat reeds vanaf medio december 2009 er meer zout gestrooid moest worden dan normaal is voor de maand december. Doordat er ook daarna vaker dan in vorige jaren uitgerukt moest worden bleek niet alleen in Hilversum maar ook landelijk de aangelegde voorraden strooizout niet toereikend te zijn. Vanuit het Rijk werd er in deze zout-crisis regulerend opgetreden door het instellen van een zogenaamd landelijk zoutloket. Dit hield in dat in eerste instantie het beschikbare zout voor de gladheidbestrijding op de rijkswegen en belangrijkste provinciale wegen bestemd was. Aan de gemeenten werd zeer beperkt zout verstrekt op het moment dat daar voldoende zout voorradig voor was. Ook de gemeente Hilversum moest zich hierin schikken. Dit hield in dat Hilversum met het nog beperkt beschikbare zout alleen nog de voor Hilversum belangrijke buiten- en centrumring en op enkele knelpunten kon strooien. Toen ook dit zout opraakte is via een alternatief circuit zout uit het voormalige Oost- Duitsland en Tsjechië aangekocht tegen een door de sterk toegenomen vraag fors opgelopen zoutprijs. Toen het zoutloket tijdelijk ook voor de gemeente Hilversum gesloten werd is gezocht naar alternatieven. Een nog wel voldoende beschikbaar middel vormde een water-zoutoplossing (met 22% zout) maar dat kon met de bij SBS beschikbare strooimiddelen niet gebruikt worden. De gemeente heeft toen zelf twee tanks van elk 1000 liter aangeschaft en tijdelijk op de Mussenstraat geplaatst. Deze tanks zijn gevuld met een water-zoutoplossing om deze op de fiets- en voetpaden te kunnen spuiten. Bij SBS is op aanwijzing van de gemeente daarvoor de apparatuur aangepast waardoor met name de fietspaden weer goed begaanbaar gemaakt konden worden. Afgelopen winterseizoen is totaal 88 maal uitgerukt. Een aantal keren zijn de binnenbuurten gestrooid. Door het zouttekort is er ook veel sneeuw geschoven en geborsteld. Ondanks het zoutloket is er afgelopen gladheidseizoen circa 2000 ton steenzout gestrooid. 3 VERSCHILLEN MET VORIG JAAR Deze winter was strenger en gaf vooral met meer regelmaat neerslag in de vorm van sneeuw dan andere jaren. Problemen met de tijdige aanvulling van de zoutvoorraden zorgden er voor dat minder vaak gestrooid kon worden en er veel klachten over gladheid binnenkwamen. Daardoor is gezocht naar alternatieven in de vorm van pekelwater dat wel voldoende te verkrijgen was. Door gebrek aan aangepast materieel is dit pekelwater voornamelijk toegepast op fietspaden 4 MATERIEEL Voor de strooidienst zijn acht vrachtwagens, twee bestelwagens, vier tractoren en twee 4WD auto s inzetbaar. Voor deze wagens zijn 8 grote oplaadstrooiers, 2 kleinere oplaadstrooiers en 7 wielstrooiers beschikbaar op de locatie aan de Mussenstraat. Ook staan hier 8 grote, 4 middelgrote en 5 kleine voorhangploegen. De aannemer heeft voor calamiteiten 1.5 kuub strooizout in voorraad staan Plan van aanpak gladheidbestrijding

6 5 WERKWIJZEN 5.1 WEERSITUATIES Bij de bestrijding van de gladheid worden verschillende weersituaties onderscheiden die elk hun eigen aanpak hebben. - IJzel Bestrijding door te strooien met zand of een mengsel van zand met zout. - Sneeuwval op rijwegen Bestrijding door strooien met zout, waarna het verkeer en de dooi voor het oplossen van de sneeuw zorgen. De (verwachte) hoeveelheden sneeuw en ritfrequentie bepalen mede de inzet van het materieel en de hoeveelheid strooizout per vierkante meter. - Sneeuw op fietspaden Bestrijding door strooien met hogere dichtheid (dosering) zout en/of pekelwater en vrij snel gebruik van sneeuwploegen met aangepast smal en licht materieel. - Zware langdurige sneeuwval Bestrijding door strooien met zout en gelijktijdig ploegen met sneeuwschuivers. Nadeel is het opwerpen van sneeuwwallen die de afvoer van dooiwater belemmeren en de verminderde mogelijkheid om sneeuw voor de schuif zijdelings te lossen als gevolg van smalle wegen, fietspaden en geparkeerde auto s ter weerszijden van de rijbaan. 5.2 FIETSPADEN Juist op de fietspaden doen zich bij het bestrijden van gladheid specifieke problemen voor. Een probleem is dat zout alleen niet voldoende is om het ijs te doen smelten. Daar is ook wieldruk voor nodig en die geeft een fietsband onvoldoende. De sneeuw wordt daardoor tot zogenaamde "rillen" gereden om daarna opnieuw te bevriezen. Dergelijke ijsrillen zijn nauwelijks te verwijderen en leveren ernstige hinder op voor de wielrijders. Hier wordt elk jaar extra aandacht aan gegeven door met meer zout te strooien en sneller sneeuw te ruimen. Een alternatief is hier de toepassing van pekelwater. Deze proef van afgelopen winter heeft goed voldaan en de opzet is om daar ook in de komende winter mee door te gaan. 5.3 HET TE GEBRUIKEN STROOIMIDDEL a. ZOUT zodra het begint te sneeuwen, opdat de sneeuw zich niet op het wegdek kan vastzetten. b. GEEN ZOUT bij een temperatuur lager dan -12 gr. C., want dan werkt zout bijna niet meer. In deze situatie zal getracht worden de sneeuw te schuiven of met zand te strooien. Overigens doet deze situatie (sneeuwval bij strenge vorst) zich niet vaak voor. c. ZAND, eventueel gemengd met zout kan bij ijzel worden gestrooid. Het zand dient dan om de weg berijdbaar (stroef) te houden en het zout om de ijzel te laten smelten. Het gebruik van zand in andere gevallen is af te raden, zand laat het ijs niet smelten en lost niet op zodat het later moet worden opgeruimd, zowel van straat en trottoir, als uit de kolken en hoofdriolen. Kolken raken verstopt waardoor wateroverlast ontstaat en plassen kunnen bevriezen. d. PEKELWATER Dit als alternatief voor de fietspaden en bij een optredend zouttekort. Alleen toepasbaar en efficiënt bij ijsvorming en een bevroren ondergrond. Plan van aanpak gladheidbestrijding

7 5.4 ZOUTOPSLAG De gemeente is op zoek naar een locatie waar zij op verantwoorde wijze strooizout kan opslaan. Gezien de onzekere toekomst van de gemeentewerf aan de Mussenstraat, waar de gemeente tot enige jaren terug zelf een opslagloods voor strooizout had, wordt nu gezocht naar een geschikte, andere locatie waar naast de huisvesting van de EMG (Elektro Mechanische Groep) ook een opslagmogelijkheid voor zout gerealiseerd kan worden. Voorlopig is met de Rijkswaterstaat in Baarn afgesproken dat de gemeente Hilversum voor het komende winterseizoen nog gebruik kan maken van de locatie Baarn. Daar moet echter wel rekening gehouden worden met wacht- en aanrijdtijden omdat de gemeente Hilversum ná Rijkswaterstaat één van de gegadigden is en RWS dus altijd voor gaat. 5.5 GEMEENTE WIJDEMEREN De gemeente Wijdemeren strooit voor de gemeente Hilversum de volgende locaties: - Het gedeelte wegdek nabij Nederhorst den Berg, gezien vanaf de sluis t Hemeltje langs de Vecht tot aan het bord bebouwde kom Nederhorst Den Berg, - De fietsbrug over het kanaal nabij s-graveland. De gemeente Hilversum strooit voor de gemeente Wijdemeren de volgende locaties: - Beresteinseweg vanaf de begraafplaats s-graveland tot Zuidereinde, - De Rading vanaf de Noodweg tot de Loosdrechtseweg. 6 ROUTES 6.1 PRIORITEIT Het vaststellen van de prioriteit van het strooien van de wegen is tot stand gekomen in samenwerking met de afdeling Verkeer/Stad en de dienst Bestuur en is als volgt bepaald : Locatie Prioriteit a. ziekenhuis aanrij routes 1 b. routes openbaar vervoer 1 c. routes hoofdwegenstructuur (invalswegen, buitenring, radialen en binnenring) 1 d. fietspaden/winkelcentra 2 e. wegen op industrieterreinen 2 f. wijkaders 2 g. woonstraten in de buurten 3 - Kleine route bij locale/plaatselijke gladheid - prioriteit 1 - Grote route bij gladheid - prioriteit 1 en 2 - Bij langdurige gladheid - prioriteit 1, 2 en 3 Plan van aanpak gladheidbestrijding

8 6.2 GEPLANDE ROUTES Het zoutstrooien met materieel wordt uitgevoerd door de aannemer SBS. De locatie Baarn dient gelijktijdig open te zijn voor het halen van strooizout. Indien dit (nog) niet het geval is dan beschikt de dienstdoende inspecteur over een sleutel. Voor de verschillende voertuigen zijn routes voorbereid. Wanneer van de standaardroutes moet worden afgeweken zal de inspecteur gladheidbestrijding dit direct aan de aannemer SBS doorgeven. a. Voor het opstarten van de bestrijding zijn 4 routes uitgezet. (zie bijlage 3.1 t/m beperkte route). Deze gelden bij de opstart van een grote uitruk en bij plaatselijke en/of incidentele gladheid (kleine uitruk). De routes omvatten de bovengenoemde prioriteiten a tot en met c en de meest kwetsbare wegen, o.a. door snelle bevriezing van klinkerbestratingen en viaducten. b c d e Voor het vervolg van een grote uitruk (prioriteiten a tot en met f) zijn tien routes uitgezet [zie bijlage 4.1 t/m 4.10 grote route). In bijlagen 5.1 t/m 5.6 zijn zes fietspadroutes aangegeven. Wanneer de fietspaden gestrooid zijn zullen deze voertuigen bij extreme gladheid mede worden ingezet voor de woonstraten. In bijlage 5.7 zijn de fietspaden en aansluitingen vermeld die te smal zijn om machinaal gestrooid te worden. Deze moeten handmatig gestrooid worden. Binnenstraten (woonstraten, woonerven niet in de routes opgenomen) worden alleen machinaal gestrooid bij aanhoudende, zware sneeuwval of extreme gladheid. Dit gebeurt uitsluitend in opdracht van de inspecteur gladheidbestrijding. Kruispunten en de daarbij behorende voetpaden dienen bij zware sneeuwval en extreme gladheid handmatig gestrooid cq. geschoven worden (bijlage 6). Dit gebeurt uitsluitend in opdracht van de inspecteur gladheidbestrijding. 7 NAZORG 7.1 BINNENBUURT STRATEN De niet-ontsluitingswegen in de buurten komen, ook gezien de parkeerdichtheid, steeds minder in aanmerking voor gladheidbestrijding. Het is ondoenlijk om bij nacht en ontij zonder schade met vrachtwagens in deze straten te opereren. Bij optredende extreme gladheid, vooral bij het herhaald bevriezen van wegen met dooiende sneeuw en/of ijs, zal het fietspadenmaterieel in deze straten worden ingezet om de gladheid te bestrijden. Dit zal onder normale werktijden gebeuren en alleen wanneer niet aan de aan deze wagens toegedeelde routes hoeft te worden gewerkt. Dit in opdracht van de dienstdoende inspecteur. 7.2 BRANDKRANEN Het in parate staat houden van de brandkranen is een taak van de Brandweer en niet van de dienst Stad. 8 ORGANISATIE 8.1 PERSONEEL Het personeel dat nodig is bij zoutstrooien, sneeuwruimen en sneeuwploegen bestaat naast medewerkers van SBS ook uit personeel van derden (onderaannemers). De organisatie van het zoutstrooien, inclusief de inspectie, bewaking en voortgang, geschiedt door de inspecteur beheerder. Plan van aanpak gladheidbestrijding

9 De algehele leiding is in handen van de teammanager Groen en Begraafplaatsen van de afdeling Openbare Werken van de dienst Stad. 8.2 VERBINDINGEN Om het materieel optimaal te kunnen inzetten zijn goede verbindingen in de vorm van (mobiele) telefoons noodzakelijk. De aannemer dient 24 uur per dag bereikbaar te zijn. 8.3 ALARMERING INSPECTEURS De Afdeling Openbare Werken is primair verantwoordelijk voor de organisatie en de opstart van de strooiwerkzaamheden. Voor een goed functionerend en adequaat infosysteem laat zij zich adviseren door de site weer-online.nl en is 24 uur per dag waakzaam en alert op het mogelijk ontstaan van gladheid. Daarnaast zal buiten kantooruren de alarmering voor gladheid in de regel verlopen via de meldkamer van de politie. Deze beschikt over de lijst van de dienstdoende inspecteurs en over het centrale, mobiele nummer. De meldkamer zal de dienstdoende inspecteur gladheidbestrijding vragen de bestrijding van de gladheid te starten. Om de ochtendspits vóór te kunnen zijn is een tijdige melding door de politie en een snelle inschatting van de aard van de gladheid door de inspecteur van cruciaal belang. 8.4 OPSTARTEN GLADHEIDSBESTRIJDING Het besluit om te gaan strooien ligt bij de inspecteur gladheidbestrijding. De inspecteur bepaalt de te hanteren methode van gladheidbestrijding. Hij houdt hierbij rekening met de volgende factoren: - de aard van de melding door de politie; - de weersgesteldheid op dat ogenblik; - de weersverwachting. Hij besluit over het tijdstip en de omvang van de uitruk (groot, klein of aangepast), over het te gebruiken strooimiddel, over de te strooien hoeveelheden, over wel of niet schuiven, etc. De inspecteur meldt altijd vooraf aan de meldkamer van de politie wanneer er gestrooid gaat worden. Bij preventief strooien is de keuze van het tijdstip van uitrukken is de ochtendspits erg belangrijk. Bij uitruk tijdens de spits kunnen de strooiwagens volkomen in het verkeer vast komen te zitten. Er moet zoveel mogelijk vóór de spits worden gestart met de gladheidbestrijding. 8.5 OPROEPEN VAN DE AANNEMER Het oproepen van de aannemer gebeurt door de inspecteur gladheidbestrijding. Bij voorkeur via een centraal mobiel nummer. 8.6 AANVANG VAN HET WERK De aannemer dient zo snel mogelijk personeel op te roepen zodat hij een half uur na de oproep in actie kan komen. De inspecteur gladheidbestrijding instrueert de aannemer over de te volgen werkwijze. Afhankelijk van deze instructie laden zij strooimiddel, monteren zonodig de schuiven en starten de gladheidbestrijding. 8.7 DE GLADHEIDBESTRIJDING De aannemers rijden de opgegeven routes met de aangegeven hoeveelheden strooimiddel. Zij zijn te allen tijde bereikbaar via de mobiele telefoons en car-kits. De inspecteur controleert de routes om eventueel bij te kunnen sturen in de toegepaste methode van gladheidbestrijding. Hij stuurt zoveel mogelijk bij vanaf de locatie gladheidbestrijding Mussenstraat of Baarn en/of zonodig via de mobiele telefoons. Bij storing c.q. uitval van het strooimaterieel wordt dit zo snel mogelijk gemeld bij de inspecteur Plan van aanpak gladheidbestrijding

10 gladheidbestrijding. 8.8 AFSLUITING De aannemer meldt bij de inspecteur dat de opgegeven strooiroutes gereed zijn. De inspecteur bepaalt het einde van de uitruk. 8.9 ONDERLINGE COÖRDINATIE Bij een uitruk t.b.v. de gladheidbestrijding zijn de inspecteurs gladheidbestrijding van de afdeling openbare Werken verantwoordelijk voor de wijze van bestrijding van de gladheid van fietspaden en wegen (zie bijlage 3.1 t/m bijlage 5.7). Zij controleren de aannemer op de kwaliteit van de gladheidbestrijding. De coördinatie tussen de desbetreffende inspecteurs en de aannemer vindt plaats op Mussenstraat 21. Elke ochtend (bij optredende gladheid of als gladheid wordt verwacht) is er om uur s-morgens en elke middag om uur telefonisch of mondeling contact met de aannemer. Voor actuele informatie met betrekking tot gladheid of verwachte gladheid kan ná uur en ná uur contact opgenomen worden met de inspecteur van Team Groen en Begraafplaatsen. 9 PUBLICATIES Aan het begin van de periode van gladheidbestrijding moet een persbericht uitgaan over de organisatie en werkzaamheden van de gladheidbestrijding in Hilversum. In het persbericht dient extra aandacht te worden gegeven dat bij sneeuwval de burgers verzocht worden het trottoir direct gelegen voor de woning/inrit zoveel mogelijk sneeuwvrij te houden. Op overzichtskaarten worden alle routes nog eens duidelijk in beeld gebracht. Deze kaarten zijn aanwezig bij de sectie Team Groen en Begraafplaatsen op de afdeling Openbare Werken van de dienst Stad. Dit plan van aanpak wordt na vaststelling door het college ter inzage gelegd op de burgerleeskamer aan de oude Enghweg 23, gepubliceerd in de Gooi & Eembode en tevens op de web-site van de gemeente Hilversum geplaatst. = 0 = 0 = 0 = 0 = 0 = 0 = 0 = /dvdb1 Plan van aanpak gladheidbestrijding