Schoolondersteuningsprofiel

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding School Korte beschrijving van de school Onderwijskundig concept Kengetallen Onderwijsbehoefte leerlingpopulatie Kwaliteit Passend onderwijs Basisondersteuning Onderwijsbehoeften en differentiatie Pedagogisch klimaat Planmatig werken Handelingsgericht werken Opbrengstgericht werken Ondersteuningsstructuur Licht preventieve interventies Arrangementen (extra-ondersteuning) Conclusies, afstemming onderwijsbehoeften en -mogelijkheden Ambities Doelen op de korte termijn... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Doelen op de lange termijn... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Professionalisering... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Mogelijkheden en onmogelijkheden van de school Inschrijfprocedure Grenzen aan de ondersteuningsmogelijkheden Samenvatting Bijlagen Bijlage 1 - Verslag inspectie laatste inspectiebezoek Bijlage 2 Eindrapportage monitor basisondersteuning november

3 Schoolgegevens Brinnummer: Directeur: Locatiedirecteur: Adres hoofdvestiging: 14 CY Contact school: Website: Bevoegd gezag: Adres bevoegd gezag: Contactpersoon: Contact bevoegd gezag: Quintus Schipper Jessica van Ommen van den Berg Oude Wisselseweg 35, 8162 HJ Epe info@nieuwewisselseschool.nl Stichting Proo primair Openbaar Onderwijs Noord Veluwe Oosteinde 17, 3842 DR Harderwijk B.J.R. Redder, college van bestuur Telefoon : mail@stichtingproo.nl Website: 3

4 1. Inleiding Het bestuur van onze school - de stichting Proo heeft in haar strategisch beleidsplan een duidelijk visie op Passend Onderwijs verwoord. Deze visie vormt één van de bouwstenen van ons schoolondersteuningsprofiel. Een andere bouwsteen vormt ons Schoolplan, waarin wij onze ambities en visie verwoorden. De stichting Proo vindt het belangrijk dat kinderen gezond, veilig en met plezier opgroeien; hun talenten kunnen ontwikkelen en benutten en daarmee een bijdrage aan de maatschappij kunnen leveren. Door kinderen goed op de toekomst voor te bereiden, vormt Proo de toekomst. Daarbij zijn goede relaties tussen medewerkers, leerlingen en ouders van groot belang. Partnerschap met ouders is noodzakelijk om de kansen op een goede ontwikkeling van kinderen te vergroten. Op de scholen van de stichting Proo is het onderwijs passend en uitdagend. Samen met de ouders, het samenwerkingsverband Passend Onderwijs en onze lokale partners proberen wij zoveel mogelijk thuisnabij antwoord te geven op de gewone en hele bijzondere ondersteuningsvragen van kinderen. In dit schoolondersteuningsprofiel laten wij zien op welke wijze binnen de stichting Proo en onze school extra-ondersteuning aan kinderen geboden kan worden. Daarin spelen deskundigheid, betrokkenheid en inzet van de medewerkers op school een belangrijke rol, ondersteund door de deskundigen van het Kenniscentrum van Proo. Wij maken ons onderwijs de moeite waard. Van steeds meer kinderen ontdekken we dat ze extra begeleiding en uitdaging nodig hebben. Onze scholen pakken deze taak adequaat op. Dat doen wij door handelingsgericht te werken. Daarbij staat centraal: Wat heeft dit kind nodig en wat vraagt dit van mijn handelen. Onze leerkrachten volgen de ontwikkeling van kinderen nauwgezet en stemmen het onderwijsaanbod daarop af. Zij worden daarbij geholpen door deskundige interne begeleiders en orthopedagogen uit het Kenniscentrum van Proo. Daarmee is binnen onze school voldoende expertise gewaarborgd om bijna alle ondersteuningsvragen van kinderen te kunnen beantwoorden. Het professionele handelen van leerkrachten is het antwoord op de vragen van de kinderen. Daar ligt de uitdaging voor passend onderwijs. Vandaar dat in ons schoolondersteuningsprofiel ook aandacht is voor de wijze waarop wij de handelingsvaardigheden van leerkrachten willen vergroten. Ook van hen verwachten wij dat zij hun talenten en mogelijkheden verder verruimen. Als wij een kind niet binnen onze school de benodigde ondersteuning kunnen geven, dan voelt dat als een teleurstelling. Voor het kind, de ouders, maar ook voor ons. Dan hebben wij alles uit de kast gehaald. Wij laten in zo n situatie niet eerder los, dan nadat we in goed overleg met de ouders de beste plek voor hun kind hebben gevonden. Ook dat is Passend Onderwijs! 4

5 Wij vertrouwen er op dat ons ouders een goed beeld geeft van de wijze waarop wij de ondersteuning van hun kinderen vorm en inhoud geven. Niet alleen voor de kinderen die meer tijd en aandacht nodig hebben, maar ook voor de kinderen die meer uitdaging vragen. Kortom, hoe zorgen wij er voor dat we bij alle kinderen aansluiten bij hun mogelijkheden en talenten. De Medezeggenschapsraad van onze school is bij het opstellen van het betrokken geweest en heeft een positief advies gegeven. Door het schoolondersteuningsprofiel jaarlijks te evalueren en waar nodig bij te stellen, wordt gewaarborgd dat het actueel document blijft. Wij stellen reacties of vragen van lezers zeer op prijs. U kunt hiervoor terecht bij de leerkrachten, de interne begeleider of de schoolleiding. Quintus Schipper Directeur 5

6 2. School 2.1. Korte beschrijving van de school Beknopte geschiedenis In 1911 is Epe één school rijk, namelijk de Dorpsschool. De groei van de bevolking maakt de realisering van een tweede school noodzakelijk. In verschillende vergaderingen is er uitgebreid gediscussieerd over de plaatsbepaling. Doorslaggevend was destijds dat er de laatste 24 jaar in Wissel acht huizen waren gebouwd en in de Haverkamp 75. Maar er waren wel 80 kinderen uit Wissel die naar school moesten. In 1916 bestond de school uit 5 lokalen met een gymlokaal. In 1978 moest het oude schoolgebouw plaatsmaken voor nieuwbouw, de school zoals wij die nu nog steeds kennen. Onze naam Openbare school voor primair onderwijs de. Op 4 mei 1916 opende de school de deuren voor 216 jongens en meisjes uit Wissel en omgeving. De school heette dan ook de Wisselseschool. In 1995 kwam de fusie met de Burgerenkschool. De fusieschool kreeg als naam de. Schoolgrootte We starten het schooljaar met 80 leerlingen. Er zijn 4 groepen: groep 1-2, groep 3-4, groep 5-6 en groep 7-8. Het gebouw en de omgeving Onze school ligt aan de zuidwestkant van het dorp Epe in de woonwijk de Burgerenk. De meeste kinderen die onze school bezoeken komen uit de (directe) omgeving van school en uit Wissel. De school ligt aan een rustige weg met veel grote bomen. Voor en naast de school ligt een flink stuk plantsoen. Achter de school liggen een groot plein en een flinke speelweide voor de kinderen van groep 3 t/m 8. Hier staan ook verschillende speeltoestellen opgesteld. Voor de kleuters is een apart plein en een speelweide met speeltoestellen en een zandbak. In het schooljaar zijn op het speelveld en de beide pleinen extra speeltoestellen uit de opgeheven speeltuin Jolijt geplaatst. Het beheer van deze speeltoestellen wordt door speeltuinvereniging Jolijt op deze locatie uitgevoerd. Het bestuur van de speeltuinvereniging heeft een beheerder aangesteld die toezicht houdt. Het gehele terrein om de school is van hekken voorzien. De school werkt met de speeltuinvereniging samen om een optimale en gecontroleerde speelvoorziening op deze locatie aan de leerlingen van de school en de kinderen uit de buurt te bieden. Onze school is een groot gebouw met veel binnenruimte. Er is een grote gemeenschapsruimte en 2 lokalen zijn verbouwd tot een eigentijds lokaal voor het aanbieden van lesactiviteiten Meervoudige Intelligentie. 6

7 2.2. Onderwijskundig concept Iedereen is anders, uniek, ook in zijn of haar leren. Anders gezegd je kunt op veel manieren intelligent zijn. Een school spreekt vooral de logisch mathematische en verbale intelligentie van kinderen aan. Oftewel: leren door rekenen, taal en lezen. Goed kunnen rekenen, taal en lezen is maar een klein deel van wat je eigenlijk kan. Je kunt zoveel meer! Het gaat er dus niet om hoe intelligent je bent, maar hóe je intelligent bent! Bij MI gaan we uit van de volgende 8 intelligenties: Taalkind: leren door taal, woordgrappen, lezen en schrijven Rekenkind: leren door regelen, bestuderen en verbanden leggen Muziekkind: leren door muziek, ritme en rijm Doekind: leren door voelen en bewegen Samenkind: leren door zorgen voor mensen, vrienden, leiding geven Ikkind: leren door eigen gevoelens, dromen, alleen zijn, fantasieën Natuurkind: leren door rubiceren, oog voor detail, natuur Kijkkind: denken in beelden en leren door zien Waarom werken wij volgens MI? "Mensen zijn nieuwsgierig en leergierig, willen zich sociaal binden, kennis vergaren en vaardigheden aanleren. Ieder mens heeft drie basisbehoeften: relatie, competentie en autonomie. 1. Relatie (omgang) Werken met de MI methodiek nodigt kinderen uit tot samenwerken. Bij het werken volgens de MI methodiek krijgt ieder kind de gelegenheid om te laten zien wat hij of zij kan. Dit leidt tot wederzijds respect. Het gezamenlijk vieren (presenteren) van de verschillende resultaten binnen een thema zal leiden tot sterkere onderlinge relaties en zal de sociale vaardigheden vergroten. 2. Competentie (iets goed kunnen) Bij het werken met MI, het aansluiten bij de verschillende manieren van leren van ieder individueel kind, wordt ieders werk gezien en gewaardeerd. Of het nu gaat om een gebouwd Vikingschip, een zelfgemaakt oertijdlied of een bladzijde uit het dagboek van Napoleon: het één vult het ander aan en samen leren we van en met elkaar. Ieder krijgt de belangstelling die hij of zij verdient. Dat geeft een competent gevoel (ik kan het), vergroot de motivatie en maakt kinderen (en leerkrachten) betrokken bij hun leren. Je mag trots zijn op wat je hebt gepresteerd. 3. Autonomie (zelfstandigheid) Bij werken volgens MI mag het kind kiezen. Welke verwerking zal ik kiezen? Welke klus ga ik klaren? Behalve dat het motiveert om te mogen kiezen wat het best bij het kind past, leert het kind verantwoordelijkheid te dragen voor de gekozen taak. 7

8 Het kind leert plannen, hoeveel tijd heb ik nog? Wanneer is de eindpresentatie? Is mijn werk klaar? Is het goed genoeg voor de presentatie? Wat willen wij met MI bij de leerlingen bereiken? -Voorbereiden op een samenleving waarin ze zelfstandig en samen kunnen werken en leven; -Respectvol met elkaar laten omgaan; -Meer zelfvertrouwen laten ontwikkelen; -Op verschillende manieren laten leren; -Bewust maken van hun talenten en die van anderen; -Hun sterke kanten laten benutten; -Geconcentreerder en bewuster laten leren; -Stimuleren tot interactie met leerlingen. Bovenstaande wordt in combinatie met een instructiemodel tot uiting gebracht; het EDI-model Dit model gebruiken alle leerkrachten van de groepen 3 t/m 8. Dit model is heel effectief om leerlingen de leerstof bij de basisvaardigheden aan te bieden. Het model heeft een vaste opbouw die de leerkrachten bij deze lessen volgen. De opbouw van zo'n les ziet er globaal als volgt uit: - Activeren voorkennis - Lesdoel en belang benoemen - Concept uitleggen - Vaardigheid modellen - Begeleid inoefenen - Terug blik op doel - Afsluiten - Zelfstandig verwerking Om tot goede prestaties en een optimale ontwikkeling te komen, is het van groot belang dat een kind zich veilig voelt. We willen dat de een school is waar kinderen, ouders en leerkrachten respectvol met elkaar omgaan. Wij doen ons best om op school een sfeer te creëren waarin kinderen op een positieve manier met elkaar omgaan en waarin het leren van én met elkaar een belangrijke plaats inneemt. Immers leren doen we allemaal, maar we leren allemaal op een andere manier Kengetallen Leerlingenaantallen per Totaal

9 Verwijzingen naar: Sbao SO cluster SO cluster SO categorie SO categorie SO categorie Aantal arrangementen: LGF/arrangementen Aantal leerlingen met een ontwikkelingsperspectief Groep Aantal

10 Voortgezet speciaal onderwijs Uitstroom PO naar VO per schoolsoort: (vanaf dit schooljaar werken we met schooladvies 1 richting Praktijkonderwijs VMBO basis beroepsgerichte leerweg VMBO basis beroepsgerichte leerweg/kadergerichte leerweg VMBO kadergerichte leerweg VMBO kadergerichte leerweg/theoretische leerweg VMBO theoretische leerweg VMBO theoretische leerweg/havo Havo 5 1 HAVO/VWO 4 1 VWO Onderwijsbehoefte leerlingpopulatie Aandachtspunt met betrekking tot de leerlingpopulatie is de ontwikkeling van de woordenschat. Er is extra aandacht voor woordenschat binnen de methode voor begrijpend lezen Nieuwsbegrip, binnen de thema s van taal, spelling en de schoolthema s. Er wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een mindmap, uitleg van moeilijke woorden, zelf op zoek gaan naar de betekenis van woorden, uitleggen aan elkaar, woordenboek en computer. Leerlingen kunnen vertellen aan de groep over een onderwerp dat hen boeit en geven presentaties waardoor de groep kennis maakt met nieuwe woorden. Via computerprogramma s kan ook extra worden geoefend ten aanzien van de woordenschat. 10

11 Tevens verwijzen wij voor concrete uitwerking Structurele voorzieningen binnen de school voor kinderen met extra-onderwijsbehoeften naar het document Zorgplan (website school) Kwaliteit De onderwijsinspectie heeft de school voor het laatst bezocht in De inspectie heeft op grond van de eindresultaten en het bestuursgesprek een basisarrangement aan de school toegekend. Dit betekent dat de kwaliteit van de school voldoende is. Het verslag van het laatste inspectiebezoek is als bijlage 1 toegevoegd. 3. Passend onderwijs Per 1 augustus 2014 zijn scholen verantwoordelijk om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. De zorgplicht ligt bij de scholen en de schoolbesturen. Er zijn regionale samenwerkingsverbanden ingericht, waarin reguliere en speciale scholen samenwerken om deze zorgplicht uit te kunnen voeren. In het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband staan de afspraken en procedures over de begeleiding en ondersteuning van de kinderen. Wat wordt van de basisschool verwacht en waar zijn passende plaatsen in het speciaal onderwijs als het niet langer mogelijk is de kinderen in de basisschool de nodige ondersteuning te geven. In dit schoolondersteuningsprofiel geeft onze school de mogelijkheden en de grenzen van onze mogelijkheden aan Basisondersteuning Jaarlijks evalueert de school haar basisondersteuning door middel van de monitor basisondersteuning van de Onderwijszorgkoepel Noord Veluwe. De eindrapportage van de monitor die in november 2014 is uitgevoerd is bijgevoegd als bijlage Onderwijsbehoeften en differentiatie Kenniscentrum*** Vanaf augustus 2010 heeft Stichting Proo een eigen Kenniscentrum. Hierin is de expertise gebundeld die nodig is om aan de verschillende leerbehoeftes van de kinderen en van de leerkrachten tegemoet te komen. Visie Het Kenniscentrum is voor leerkrachten en ouders een vindplaats voor antwoorden op ontwikkelvraagstukken van kinderen binnen het onderwijs op de scholen. Het Kenniscentrum draagt bij aan de professionalisering van onderwijsgevenden. Het Kenniscentrum is een blikverruimer in het kijken naar kinderen. Als partner en vraagbaak maakt het Kenniscentrum de volgende stap in ontwikkeling mogelijk. Het Kenniscentrum is gericht op: - Korte lijnen tussen het Kenniscentrum en de scholen, korte lijnen tussen de scholen van Stichting Proo; - Afstemming met de onderwijskundige ontwikkeling binnen de stichting; 11

12 - Efficiënte inzet van middelen en efficiënt gebruik van expertise die binnen de stichting aanwezig is. Werkzaamheden Het Kenniscentrum is werkzaam op de volgende gebieden: - Leerlingbegeleiding: Bij het Kenniscentrum werken 4 orthopedagogen/ psychologen die de scholen ondersteunen bij het begeleiden van leerlingen die extra zorg en aandacht nodig hebben. Dit kan zijn vanwege hun manier van leren (door bijvoorbeeld beperkte begaafdheid, (hoog) begaafdheid of een leerstoornis), vanwege hun gedrag of vanwege emotionele problemen. - Procesbegeleiding en professionalisering Werkwijze De werkzaamheden op het gebied van de leerlingbegeleiding worden afgestemd op de zorgstructuur die er op de scholen aanwezig is. In eerste instantie vinden gesprekken over leerlingen op schoolniveau plaats waarbij de intern begeleider van de school samen met de leerkracht bekijkt wat de problematiek rond de leerling is en welke oplossingen mogelijk zijn. In het begeleidingstraject kan er voor worden gekozen om bij de bespreking een orthopedagoog van het Kenniscentrum in te schakelen. Samen wordt gekeken hoe de vragen rondom de leerling het best aangepakt kunnen worden. Dit zijn de zgn. hgpd (handelingsgerichte procesdiagnostiek) gesprekken. In sommige gevallen is nader onderzoek noodzakelijk. Dit onderzoek gebeurt in overleg met de ouders. De orthopedagoog / psycholoog verzamelt hiervoor gegevens en bekijkt op basis daarvan hoe het verdere onderzoekstraject er uit zal zien. De orthopedagogen en psychologen van het Kenniscentrum zijn bevoegd om psychologische en didactische onderzoeken uit te voeren. Stimulerende en belemmerende factoren voor de begeleiding van kinderen met extra onderwijsbehoeften Stimulerende factoren Belemmerende factoren Gebouw Eén laag Vloerbedekking in klassen Aandacht en tijd Er wordt gewerkt volgens HGWprincipe In alle klassen wordt er met combinatiegroepen gewerkt Schoolomgeving De school ligt aan een rustige weg met veel grote bomen Gymlokaal ligt op enkele minuten lopen van de school Achter de school liggen een groot plein en een flinke speelweide Leerlingpopulatie VVE doelgroepkinderen Veel kinderen met weging Teamfactoren Gericht op verbetering Focus; Basis op orde Leerkrachtfactoren Samenwerking met partners Hanteren het EDI-model Zie sociale kaart 12

13 Anders Team is gericht op opbrengstgericht werken Tevens verwijzen wij voor concrete uitwerking Structurele voorzieningen binnen de school voor kinderen met extra-onderwijsbehoeften naar het document Zorgplan (zie website school) Pedagogisch klimaat Om tot goede prestaties en een optimale ontwikkeling te komen, is het van groot belang dat een kind zich veilig voelt. We willen dat de een school is waar kinderen, ouders en leerkrachten respectvol met elkaar omgaan. Wij doen ons best om op school een sfeer te creëren waarin kinderen op een positieve manier met elkaar omgaan en waarin het leren van én met elkaar een belangrijke plaats inneemt. Immers leren doen we allemaal, maar we leren allemaal op een andere manier. We geven dit vorm door middel van SoVa waarbij we ondersteunende lessen halen uit leefstijl. In het team is er ook een SoVa coördinator aanwezig Planmatig werken Kinderen doorlopen in acht jaar de basisschool; van de school wordt verwacht dat kinderen in deze acht jaar een maximaal leerrendement hebben gehaald. Met andere woorden: datgene hebben geleerd (kennis en vaardigheden) wat aansluit bij hun mogelijkheden. Om dit te bereiken werken we doelgericht en planmatig. In het onderwijsaanbod (leerstof) zit een opbouw van groep 1 tot en met groep 8; onze werkwijzen zijn op elkaar afgestemd. Zo ontstaat er een overzichtelijk geheel, waarbij iedereen (ook ouders en kinderen) weet wat het startpunt is en via welke wegen en binnen welk tijdsbestek het eindpunt behaald moet worden. Dat eindpunt is voor ons het punt dat voor ieder kind als maximaal bereikbaar gezien kan worden. In de verdere hoofdstukken over handelings- en opbrengstgericht werken wordt de planmatigheid verder uitgewerkt Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken begint bij het waarnemen/ observeren van de kinderen om daarmee de verschillen tussen de kinderen beter te zien en te begrijpen. Het gaat daarbij om de vraag: Wat heeft dit kind nodig en wat vraagt dit van mijn handelen als leerkracht. Waar kan ik op aansluiten en waar liggen de ontwikkelkansen. De onderwijsbehoeften van de kinderen worden uitgewerkt in een groepsplan. Hierin worden de doelen en het leerstofaanbod gekoppeld aan de ondersteuningsvragen van de kinderen en vertaald in haalbare aanpakken. Haalbaar is in veel gevallen instructie, aanbod en verwerking op drie niveaus. We maken de groepsplannen voor de vakken begrijpend lezen, rekenen, technisch lezen en spelling. 13

14 3.6. Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht werken betekent kort gezegd systematisch en doelgericht werken aan het verbeteren van de leerprestaties. De school heeft doelen (eind- en tussendoelen) opgesteld en werkt planmatig en doelgericht aan het bereiken van deze doelen. Toetsing en analyses van de toetsing kunnen leiden tot het bijstellen van de plannen met steeds als doel de leerprestaties te verhogen Handelingsgericht werken in combinatie met opbrengstgericht werken Ondersteuningsstructuur Door beide vormen met elkaar te verweven ontstaat een sterke combinatie, waarin de positieve effecten elkaar versterken. Overeenkomsten tussen beide: Nadruk op belang van kwalitatief goed onderwijs, daarbij gebruik makend van wetenschappelijk onderzoek: wat is excellent onderwijs en wat is effectief leerkrachtgedrag; Uitgangspunt is doelgericht werken: het stellen van ambitieuze doelen voor rekenen, lezen en taal die cyclisch geëvalueerd worden; Belang hechten aan hoge verwachtingen; Verzamelen van data (toetsgegevens) en deze vertalen naar een groepsplan; Groepsplan is middel om verschillen binnen een groep hanteerbaar te maken; Uitgaan van differentiatiemodel met verlengde en intensieve instructie of herinstructie voor zwakke leerlingen; Kenmerken van integratie handelings- en opbrengstgericht werken: Op schoolniveau ambitieuze doelen bepalen voor rekenen, taal en lezen én voor sociaal gedrag en werkhouding; Duidelijke doelen en ambities t.a.v. leerkrachtgedrag, bijv. instructie, reflectie, foutenanalyses; Cyclisch werken met groepsplannen; Na iedere cyclus groepsbespreking en teambespreking In de groepsbespreking worden de behaalde resultaten en opbrengsten systematisch besproken, gekoppeld aan de ambities en doelen op schoolniveau. In de teambespreking presenteert de schoolleider alle resultaten in het schooloverzicht; samen met team worden analyses van de behaalde opbrengsten gemaakt. Op individueel niveau worden de leerling resultaten geanalyseerd, met name voor kinderen met een ontwikkelingsperspectief (individuele leerlijn) Ondersteuningsstructuur De leerkrachten zijn als eerste verantwoordelijk voor het bieden van passende ondersteuning aan alle kinderen van hun groep, zowel op pedagogisch als didactisch gebied. Een leerkracht kan daarbij gebruik maken van de ervaring en expertise van zijn/haar collega s en uiteraard van de 14

15 ouders/verzorgers. Als een leerkracht een zekere handelingsverlegenheid ervaart en behoefte heeft aan adviezen, dan wordt de interne begeleider (ib-er) geraadpleegd. De interne begeleider is een specialist op het gebied van leerlingenzorg. Leerkracht, ib-er en ouders/verzorgers maken afspraken op welke wijze passende extra-ondersteuning geboden gaat worden en leggen deze afspraken vast in een plan. Na uitvoering wordt het plan geëvalueerd en mogelijk bijgesteld. Plannen en evaluaties worden bijgehouden in het zogeheten groeidocument ; op deze wijze kunnen alle betrokkenen het proces volgen en bewaken. Naast het raadplegen van de interne begeleider kan ook worden besloten de leerling te bespreken met een orthopedagoog van het Kenniscentrum van Proo. Dit gebeurt in een HGPD-gesprek tussen leerkracht en/of ib-er en de orthopedagoog. HGPD staat voor HandelingsGerichte Poces- Diagnostiek. Op deze wijze wordt nog meer expertise gebundeld om beter antwoord op de vragen van het kind en het handelen van de leerkracht te kunnen geven. Tot slot kan er voor gekozen worden specialisten van het Steunpunt Onderwijszorgkoepel in te schakelen. Dit zijn specialisten uit het speciaal onderwijs. Belangrijk is dat ouders/verzorgers vanaf het eerste moment bij de ondersteuning van hun kind betrokken worden en blijven. Ouders en school hebben één gemeenschappelijk belang: het belang van het kind! Dit vraagt van allen een oplossingsgerichte benadering Basisondersteuning en licht preventieve interventies In het samenwerkingsverband Passend Onderwijs zijn afspraken gemaakt over de basisondersteuning die iedere basisschool moet kunnen bieden. Immers, de bedoeling van Passend Onderwijs is dat kinderen zoveel mogelijk binnen de eigen basisschool de nodige extra-ondersteuning kunnen krijgen. De hoofdpunten van de afgesproken basisondersteuning zijn: -leerlingen ontwikkelen zich in een veilige omgeving; -de school heeft continu zicht op de ontwikkeling van kinderen; -het personeel werkt opbrengt- en handelingsgericht aan de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen; -het personeel werkt met effectieve methoden en aanpakken; -het personeel werkt continu aan hun handelingsbekwaamheid en competenties; -voor alle leerlingen is een ambitieus ontwikkelingsperspectief opgesteld; -de school draagt de leerlingen zorgvuldig over; -ouders (en leerlingen) zijn nauw betrokken bij de school en de ondersteuning; -de school voert een helder beleid op het terrein van de leerlingondersteuning; -de school heeft haar ondersteuningsprofiel vastgesteld; -de school bepaalt jaarlijks de effecten van de leerlingondersteuning en past het beleid zonodig aan; -de school heeft een effectieve interne ondersteuningsstructuur; -de school heeft een effectief ondersteuningsteam. Ook wordt binnen de basisondersteuning van scholen verwacht dat zij leerlingen kunnen begeleiden die behoefte hebben aan extra-ondersteuning op het gebied van leerproblemen en/of gedragsproblemen. Deze vallen onder de kop: licht preventieve en curatieve interventies. 15

16 Per onderdeel geven we hieronder aan op welke wijze wij hier binnen onze school invulling aan geven: A. vroegtijdige signalering van leer-, opgroei- en opvoedproblemen: Hiervoor gebruiken wij de volgende toetsen van het CITO Leerlingvolgsysteem: Rekenen voor kleuters, taal voor kleuters, begrijpend lezen, rekenen-wiskunde, spelling, DMT, AVI, IEP eindtoets groep 8. Ook maken wij gebruik van het sociaal-emotionele volgsysteem Zien. Bij de kleuters werken we naast de citotoetsen ook met beredeneerd aanbod en observatielijsten. B. aanpak gericht op sociale veiligheid en voorkomen van gedragsproblemen: Voor de sociale veiligheid en het voorkomen van gedragsproblemen zetten wij SoVa in. Binnen het team hebben we hiervoor een coördinator. Ter ondersteuning gebruiken wij ook leefstijllessen. C. een aanbod voor leerlingen met dyslexie of dyscalculie: Binnen het Kenniscentrum van de stichting Proo zijn gespecialiseerde orthopedagogen op het gebied van dyslexie en dyscalculie aanwezig; zij ondersteunen de scholen bij het (h)erkennen van dyslexie/dyscalculie en geven handelingsgerichte adviezen. Dyslectische kinderen kunnen op onze school gebruik maken van de speciale software van SprintPlus; kinderen worden daarmee ondersteund bij het lezen en schrijven van teksten. D. een afgestemd aanbod voor leerlingen met meer of minder dan gemiddelde intelligentie: Handelingsgericht werken, aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen staat centraal. De leerstof wordt op verschillende niveaus aangeboden. Uitgangspunt is dat alle leerlingen de leerstof t/m groep 8 beheersen. In sommige gevallen wordt een aangepast eindniveau nagestreefd, dit wordt vastgelegd in een ontwikkelingsperspectief. Voor leerlingen die meer verdieping willen of nodig hebben, worden in overleg met de leerling en ouders/verzorgers extra opdrachten vormgegeven. In sommige gevallen kan worden gekozen voor de digitale plusklas van Proo. E. toegankelijk schoolgebouw met aangepaste werk- en instructieruimtes en De toegankelijk van het gebouw in bijzondere situaties is onvoldoende, wij gaan in overleg met de gemeente bezien welke gebouw-technische aanpassingen nodig en mogelijk zijn. F. een protocol voor medische handelingen: Een protocol Medisch Handelen is als bijlage aan dit SOP toegevoegd Arrangementen (extra-ondersteuning) De antwoorden op de vraag Wat heeft dit kind nodig en wat vraagt dit van mijn handelen kan leiden tot een aangepast aanbod, vertaald in het groepsplan of in een ontwikkelingsperspectief met een eigen leerlijn. Hierbij gaan we er van uit dat: 16

17 a. Ouders vroegtijdig zijn betrokken b. School en ouders het eens zijn over de gekozen aanpak c. De gekozen aanpak planmatig en transparant is d. De gekozen aanpak via de werkwijze van handelingsgericht werken (waarnemen, begrijpen, plannen, realiseren) wordt vastgelegd in een dossier (groeidocument) e. Het Kenniscentrum tijdig wordt geconsulteerd Als de ondersteuningsbehoeften van het kind de mogelijkheden binnen de eigen groep te boven gaan en er behoefte is aan extra-ondersteuning kan de school (i.c. de directeur) besluiten gebruik te maken van de ondersteuningsmiddelen Passend Onderwijs. Deze middelen heeft de stichting Proo ontvangen van de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. De benodigde extra-ondersteuning wordt vertaald in een arrangement, waarin duidelijk wordt omschreven welke personele inzet, aanbod, materiaal, expertise binnen welke tijd nodig is. De onderbouwing voor het arrangement ligt in het groeidocument. De interne begeleider stelt in overleg met / op advies van alle betrokkenen (ouders, leerkrachten, Kenniscentrum, (preventieve) ambulante begeleiders of andere betrokken deskundigen) het arrangement op. Het Kenniscentrum levert niet alleen inhoudelijke inbreng bij de arrangementen, maar is ook in staat om vanuit een helicopterview adviezen te geven over de gevraagde ondersteuning. Met name t.a.v. de vraag of het arrangement binnen of buiten de basisondersteuning valt. De directeur van de school vertaalt het arrangement in benodigde formatie en dient een aanvraag voor uitbreiding van de reguliere formatie in bij het MT. Hiervoor zijn in het MT afspraken gemaakt. Na goedkeuring door het MT wordt in overleg met de afdeling Personeel besloten welk personeelslid de daadwerkelijke ondersteuning gaat uitvoeren Conclusies, afstemming onderwijsbehoeften en mogelijkheden Leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte stellen extra eisen aan de school, de leerkrachten, de Ib-er en ook de medeleerlingen. Het uitgangspunt is dat elke leerkracht in principe ruimte heeft voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. Echter, niet elke leerling met een specifieke onderwijsbehoefte kan zomaar geplaatst worden op onze school. Elke aanmelding van een nieuwe leerling wordt expliciet beoordeeld volgens een procedure van toelating. In het kader van Passend Onderwijs is deze procedure in ontwikkeling. Bij elk verzoek tot plaatsing zal opnieuw een afweging gemaakt worden. Kern van deze afweging is de vraag of de combinatie van specifieke onderwijsbehoefte en de extra ondersteuning die noodzakelijk is, past binnen de mogelijkheden van onze school. Het gaat daarbij om de balans tussen hulpvraag van het kind en de mogelijkheden van onze school. 17

18 Ook moet er rekening gehouden worden met de externe hulp die misschien moet worden ingeschakeld. Voor meer informatie hierover verwijzen wij u door naar hoofdstuk Ondersteuningsprofiel. Bij elke aanmelding wordt er gekeken naar een reeks van aspecten. Wat vraagt het kind met betrekking tot: Pedagogische aanpak Didactische aanpak Kennis en vaardigheden van de leerkracht en het team Organisatie binnen de school en binnen de klas Materiele aspecten (het gebouw) Positie van de medeleerlingen Rol van de ouders De externe ondersteuning 18

19 Er kunnen zich situaties voordoen waarin de grenzen aan de zorg voor de kinderen wordt bereikt: Verstoring van rust en veiligheid Indien er sprake is van een onderwijsbehoefte waarbij zich ernstige gedragsproblemen voordoen die leiden tot ernstige verstoringen van de rust en de veiligheid van de groep, dan is voor ons de grens bereikt als wordt beoordeeld dat het niet meer mogelijk is om kwalitatief goed onderwijs aan de gehele groep en aan de betreffende leerling te bieden. Onbalans tussen verzorging / behandeling onderwijs Indien een leerling een handicap heeft, die een zodanige verzorging of behandeling vraagt dat daardoor zowel de zorg en de behandeling voor de betreffende leerling, als het onderwijs aan de betreffende leerling onvoldoende tot zijn recht komen, dan is voor ons de grens bereikt. Het is niet meer mogelijk om kwalitatief goed onderwijs aan het betreffende kind met een handicap te bieden. Verstoring van het leerproces voor de andere kinderen Indien het onderwijs aan de leerling met een specifieke onderwijsbehoefte een zodanig beslag legt op de tijd en de aandacht van de leerkracht dat daardoor de tijd en aandacht voor de overige (zorg)leerlingen in de groep onvoldoende of in het geheel niet kan worden geboden, dan is voor ons de grens bereikt waardoor het niet meer mogelijk is om kwalitatief goed onderwijs te bieden aan de (zorg)leerlingen in de groep. Gebrek aan zorgcapaciteit In het verlengde van de onder punt drie beschreven situatie is de school niet in staat een leerling met een specifieke onderwijsbehoefte op te nemen vanwege de zwaarte en het aantal zorgleerlingen dat al in een bepaalde groep voorkomt. Per aanmelding zal, in het team, de afweging moeten plaatsvinden of er voldoende zorgruimte aanwezig is. We hanteren de niveaus van zorg en taakbeleid / taakdifferentiatie om te bepalen hoeveel extra zorg er in een groep nodig is. Niveaus van zorg en taakbeleid / taakdifferentiatie Na vaststelling van definities voor de verschillende niveaus van zorg kan de leraar in vier niveaus aangeven of hij zorgleerlingen heeft en in welke mate deze extra zorg nodig is. De niveaus hebben scores met een 1 of een 2 of een 3. Niveau 1 Enkelvoudige onderwijsbehoefte waaronder vermoeden van hoogbegaafdheid (weging=1) Niveau 2 Meervoudige onderwijsbehoefte, eigen leerlijn (weging=2) Niveau 3 Gedragsprobleem (weging=2) Als het gedrag voor het kind en / of de omgeving steeds terugkerende spanningen oproept, die zich niet vanzelf oplossen. Niveau 4 Handhaving leerlingen met sbo indicatie of grenzend aan een indicatie (weging=3) 19

20 Na alle kinderen in de groep op deze manier te hebben gescoord, kan het: a. Totaal aantal zorgleerlingen optellen b. Totaal aantal wegingen optellen Voorbeeld: In een groep van 22 leerlingen bevinden zich 3 leerlingen met een weging 1 = totaal 3 5 leerlingen met een weging 2 = totaal 10 Totaal 8 zorgleerlingen met in totaal een wegingsfactor 13 Dit geeft op de hele school een beeld. Het geheel kan per school met een gemiddeld percentage worden aangegeven. A. Het aantal zorgleerlingen gedeeld door het totale aantal leerlingen (in het voorbeeld 8:22= 36%) B. De wegingsfactor gedeeld door het totale aantal leerlingen (in het voorbeeld 13:22= 59%) Het gemiddelde is dan 36%+59%=95% : 2= 47,5% De uitspraak is dan dat deze groep leerlingen qua bewerkelijkheid en zwaarte vergeleken kan worden met een gewone groep van 22 leerlingen + 11 leerlingen (dit betekent dat er werk is in deze groep voor 33 leerlingen). De bovengrens van onze zorg is vastgesteld op maximaal 35 leerlingen. Grenzen aan de leerbaarheid van kinderen Kinderen met de volgende kenmerken kunnen door ons opgevangen worden: Kinderen met een IQ rondom het gemiddelde: tussen 80 à 85 enerzijds en 135 à 140 anderzijds met een min of meer probleemloze ontwikkeling Kinderen met (beperkte) leerproblemen op één of meer vakgebieden van taal, lezen en rekenen met als ontwikkelingsperspectief begin groep 8 Kinderen met (beperkte) leerproblemen op één of meer vakgebieden van taal, lezen en rekenen met als ontwikkelingsperspectief begin groep 7 en/of LWOO Kinderen met een vertraagde lees- taalontwikkeling Kinderen met enkelvoudige of meervoudige dyslexie Kinderen met een vertraagde rekenontwikkeling Kinderen met dyscalculie Kinderen met (beperkte) problemen in hun sociaal-emotioneel functioneren* Kinderen met faalangst Kinderen met zwak ontwikkelde sociale vaardigheden *Hieronder vallen ook de kinderen met ADHD, lichte autistische stoornissen enz. 20

21 Voor kinderen met de volgende kenmerken staan wij in principe ook voor open, tenzij uit aanvullend onderzoek blijkt dat deze kinderen onze zorgbreedte en/of zorgzwaarte te boven gaan: Kinderen met een IQ ondergrens van ongeveer 60 Kinderen met een ernstig vertraagde taalontwikkeling en een ontwikkelingsperspectief van eind groep 6 Kinderen met een ernstig vertraagde rekenontwikkeling en een ontwikkelingsperspectief van eind groep 6 Kinderen met (ernstige) problemen in hun sociaal-emotioneel functioneren Kinderen met (ernstige) gedragsproblemen en/of werkhoudingsproblemen Kinderen met behoefte aan specialistische didactische hulp op taal/rekengebied Kinderen met behoefte aan specialistische pedagogische hulp, bijvoorbeeld voor kinderen met kenmerken of diagnoses als NLD, ODD, PDD-nos, hechtingsstoornissen, syndroom van Down, etc. Aanmeldingen van deze kinderen worden uitgebreid door directie en Ib-er besproken en ook het team wordt advies gevraagd, alvorens de directie een besluit neemt over toelating. Bij deze afwegingen speelt ook mee of een kind in aanmerking komt voor breedtezorg (= ondersteuning vanuit het samenwerkingsverband). Een belangrijk beslissingscriterium voor de breedtezorg is de vraag of de basisschool in staat is het kind gedurende een aantal dagdelen adequaat op te vangen en de mogelijkheid heeft de benodigde expertise te ontwikkelen. Rol van de ouders binnen de zorg Ouders hebben het recht om met grote regelmaat geïnformeerd te worden over de vorderingen van hun kind. Ook moeten de ouders voor verschillende stappen binnen het zorgplan hun toestemming geven. Als ouders van een leerling geen toestemming geven voor het traject van zorg of gegeven adviezen niet willen opvolgen, dan wordt dit op schrift gesteld. De Ib-er en / of directie gaan een gesprek aan met ouders en zetten argumenten van ouders en school op papier. Dit wordt door ouders ondertekend en bewaard in het leerling dossier. Wanneer ouders/verzorgers hun kind inschrijven, gaan zij akkoord met de interne procedures van de school, waaronder het delen en bespreken van leerlinggegevens met andere scholen en partners als het CJG. Dit wordt op het inschrijfformulier vermeld. Hierop staat ook aangegeven dat wanneer de school verder onderzoek nodig acht in verband met handelingsverlegenheid ouders/verzorgers hierbij zullen meewerken. Wanneer het wenselijk wordt geacht, wordt een leerling tijdelijk geplaatst. In deze periode van 6 weken (eventueel verlengd met 4 weken) zal een passende plek worden gezocht. Als blijkt dat plaatsing niet mogelijk is, wordt in overleg met de ouders/verzorgers aangegeven op welke school plaatsing wel mogelijk is. Dan moet wel zeker zijn dat er op die school plaats is en de leerling wordt toegelaten. 4. Ambities Uit de monitor basisondersteuning volgen de volgende 3 actiepunten: - indicator 4; effectieve methoden en aanpakken 21

22 - indicator 5; handelingsbekwaamheid en competenties leerkrachten - indicator 9; beleid leerlingondersteuning Bij indicator 4 wordt vooral onder de maat gescoord op het omgaan met verschillen tussen leerlingen. In het komende schoolplan gaan we hiermee aan de slag door middel van het onderdeel breinleren, MI en kwaliteit van de zorg op orde. Er is inmiddels al actie ondernomen wat betreft indicator 5 door middel van na en bijscholing. Zo heeft de leerkracht van groep 1-2 samen met de locatieleider en IB-er een nascholing opbrengst gericht werken in groep 1-2 afgerond en zijn alle teamleden naar de masterclasses geweest die worden georganiseerd door de stichting. Volgend jaar lopen de masterclasses door. Bij indicator 9 blijkt er vooral veel onduidelijkheid te zijn rondom de mogelijkheden van leerlingondersteuning en ondersteuningsmiddelen. Dit hangt vooral samen met passend onderwijs waar men nog heel erg een weg in aan het zoeken is. Naar mate hier meer duidelijkheid over ontstaat is de verwachting dat op deze indicator beter gescoord zal worden. Komend schooljaar zorgen de IB-er, locatieleider en meerscholendirecteur voor duidelijkheid over dit stukje door middel van heldere communicatie hierover. 22

23 5. Mogelijkheden en onmogelijkheden van de school 5.1. Inschrijfprocedure Ouders kunnen hun kind(eren) op ieder moment aanmelden. Dat kan schriftelijk via het aanmeldformulier op de website of telefonisch. Zij worden vervolgens uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek, bij voorkeur onder schooltijd om ook een indruk van de school te krijgen. De aangemelde leerlingen worden op de aanmeldlijst geplaatst. Als de ouders besluiten hun kind in te schrijven, dan vullen zij het inschrijfformulier en het informatieformulier in. Het informatieformulier is de basis voor het intakegesprek als het kind ongeveer 3 jaar en 9 maanden is. De gevraagde informatie en de mondelinge toelichting tijdens het intakegesprek geeft ons een duidelijk beeld van de leerling, waardoor wij in staat zijn om ons onderwijs op de behoeften en vragen van het kind af te stemmen. Als dit beeld nog niet duidelijk is, wordt met de ouders afgesproken dat we verdere informatie gaan vragen. In geval uit de informatie duidelijk wordt, dat we niet aan de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van het kind kunnen voldoen, gaan we in overleg met de ouders op zoek naar een andere onderwijsplek. Dat kan zijn binnen de stichting Proo, bij een ander schoolbestuur of in het speciaal (basis) onderwijs. Wij willen op een zorgvuldige wijze omgaan met de zorgplicht en voelen ons er verantwoordelijk voor dat kinderen zo snel mogelijk de best passende onderwijsplek krijgen. De wet Passend Onderwijs geeft ons de mogelijkheid een leerling gedurende 6 weken tijdelijk in te schrijven. Wij gebruiken deze periode om te kunnen beoordelen of wij in staat zijn aan de onderwijsbehoeften van het kind tegemoet te komen. Deze periode kan eenmalig met 4 weken verlengd worden. Aan het eind van deze 6 of 10 weken moet deze leerling een passende onderwijsplek geboden worden, binnen of buiten onze school Grenzen aan de ondersteuningsmogelijkheden Ouders mogen van ons verwachten dat we alles doen wat binnen ons bereik is om zoveel mogelijk tegemoet komen aan de onderwijsbehoeften van kinderen. Toch stuiten we daarbij mogelijk op grenzen en zijn onze mogelijkheden om tegemoet te komen aan deze behoeften van het kind uitgeput. Ondanks extra-ondersteuning, ambulante begeleiding en andere vormen van hulp zijn we niet in staat de leerling het benodigde onderwijs te bieden. We nemen daarbij onze zorgplicht serieus en gaan in goed overleg met de ouders een andere, beter passende plek voor de leerling gaan zoeken. Dit zowel bij leerlingen die onze school al bezoeken als bij leerlingen die worden aangemeld. 23

24 De grenzen van onze mogelijkheden zijn: a. Onze school kan niet tegemoetkomen aan de onderwijsbehoeften van het kind; het belang van het kind is niet gediend bij (langer) verblijf op onze school; b. Het kind doet een dermate groot beroep op de mogelijkheden van onze school en/of de individuele leerkracht dat daarmee de onderwijsbehoeften van andere kinderen in gevaar komen; hierbij spelen de volgende pedagogische en organisatorische factoren een rol: -groepsgrootte -samenstelling groep -effect op reeds aanwezige leerlingen -deskundigheid personeel -beschikbaarheid personeel -benodigde middelen -de gevergde aanpassing in de organisatie, de begeleiding en het onderwijs -werkdruk c. De gedragsproblemen van een kind zijn dermate ernstig dat hetzij de veiligheid van het betreffende kind, hetzij de veiligheid van andere kinderen in gevaar komt; d. Dreiging van ernstige verstoring van de rust en orde. 24

25 6. Samenvatting Op Nieuwe Wisselse school wordt onderwijs gegeven volgens de nieuwste inzichten op het gebied van breinleren. Hoe meer gebieden in de hersenen je prikkelt des te beter je leert. Hier speelt de school in door gebruik te maken van MI en Whole Brain Teaching tijdens de instructies. Tijdens de instructies zijn alle kinderen interactief en actief bezig doordat we veel gebruik maken van samenwerkingsvormen, gebaren en bewegingen. Ten aanzien van de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt de methode Leefstijl gebruikt. Zodoende wordt een veilige schoolomgeving bevorderd. Handelingsgericht werken, aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen staat centraal. De leerstof wordt op verschillende niveaus aangeboden. Uitgangspunt is dat alle leerlingen de leerstof t/m groep 8 beheersen. In sommige gevallen wordt een aangepast eindniveau nagestreefd, dit wordt vastgelegd in een ontwikkelingsperspectief. Voor leerlingen die meer verdieping willen of nodig hebben, worden in overleg met de leerling extra opdrachten vormgegeven. In sommige gevallen kan worden gekozen voor de digitale plusklas van Proo. De Nieuwe Wisselse school is een school die veel zorg kan bieden aan leerlingen. Het schoolconcept, de kwaliteiten van de leerkrachten en het steeds werken aan nieuwe inzichten en competenties biedt veel mogelijkheden, ook ten aanzien van het begeleiden van leerlingen met een speciale begeleidingsbehoefte. De school is in staat om leerlingen om hun eigen niveau te begeleiden, wel zal telkens moeten worden gekeken of het een gezond schoolklimaat blijft. 25

26 Bijlagen Bijlage 1 - Verslag inspectie laatste inspectiebezoek Bijlage 2 monitor basisondersteuning van de Onderwijszorgkoepel Noord Veluwe 26