Hoe kunnen we veilig(er) omgaan met dieren?
|
|
- Sonja Cools
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuwsbrief 44 November-December 2008 Hoe kunnen we veilig(er) omgaan met dieren? Elke rundveehouder weet dat omgaan met dieren en runderen in het bijzonder, risico s inhoudt. De onvoorspelbaarheid van de runderen zit hier voor een groot stuk tussen. Bovendien zijn ze in vergelijking met de mens sterk. Het is dan ook geen toeval dat ongevallen met dieren op de tweede plaats komen in de ongevallenstatistieken van de landbouw. Vandaar deze logische vraag. Een simpele vraag, maar helaas geen simpel antwoord. Er zijn immers een heleboel zaken die we kunnen doen om veiliger met dieren te werken. Leuk meegenomen is wel dat veiliger werken ook vaak synoniem staat met efficiënter werken. Grosso modo kunnen we de maatregelen onderverdelen in drie groepen. De dieren onthoornen De reacties van de dieren trachten te voorzien Een goede organisatie en infrastructuur Onthoornen Systematisch de dieren onthoornen is een belangrijke stap om het risico op ongevallen te verminderen of alleszins de ernst van een eventueel ongeval te verlagen. Bij het onthoornen moet men echter wel rekening houden met enkele wettelijke bepalingen. Cauterisatie ( = de groeipunt laten afsterven ) mag tot de leeftijd van twee maanden en kan enkel thermisch (pasta is verboden ). Onthoornen mag slechts gebeuren indien het noodzakelijk is voor de veiligheid van de landbouwer en/of de andere dieren. Bij beide ingrepen is het verdoven van de dieren verplicht. Aangezien het echter verboden is verdovende middelen op het bedrijf te hebben, is een interventie van de veearts verplicht.
2 De reacties van het dier voorzien Koeien zijn geen mensen. Ze nemen heel wat zaken anders waar dan wij en kennis van deze verschillen is belangrijk om het gedrag van runderen te begrijpen. Er zijn echter ook punten waarop runderen meer op ons lijken dan we denken. Bijvoorbeeld de sociale organisatie van de koeienmaatschappij. Tenslotte spelen ook nog andere zaken een rol bij het tot stand komen van bepaald gedrag, zoals de genetische aanleg van de dieren en de mate waarin men het vertrouwen van de dieren kan inwinnen. Waarneming Runderen zien doorgaans veel slechter dan wij. Vooral zicht op afstand is een probleem. Hierna zijn een aantal deelaspecten van het zicht van een rund opgesomd. Runderogen zijn even gevoelig voor licht als mensenogen, maar hun zicht is wel minder scherp. Daarenboven passen hun ogen zich minder snel aan. Wanneer hun ogen afgesteld staan om dichtbij te kijken, dan zal het even duren vooraleer ze goed staan om ver te kijken (een beetje vergelijkbaar met een fotocamera). Bij mensen gebeurt dit vrijwel ogenblikkelijk. Dit alles maakt dat runderen personen op een zekere afstand in eerste instantie visueel niet zullen herkennen, ondanks het feit dat het een bekende is, om de eenvoudige reden dat ze die persoon niet goed kunnen zien. Daarnaast passen hun ogen zich ook veel minder snel aan aan veranderende lichtintensiteiten. Dit is iets dat we als mensen ook kennen. Wanneer er ineens veel licht is, doet dit in eerste instantie pijn aan de ogen. Na een tijdje passen de ogen zich aan. Ook wanneer ze van een verlichte naar een donkere ruimte gaan, moeten de ogen zich aanpassen. Bij runderen gaat dit alles echter veel trager. Vooral de aanpassing van licht naar donker duurt lang, namelijk 3 minuten bij een rund tegenover 30 seconden bij een mens. Vandaar dat de dieren bij het binnengaan van een donkere stal, vaak even aarzelen. Dit is niet te wijten aan onwil, maar vooral aan het feit dat ze de situatie niet kunnen inschatten. Ook bewegingen en contrasten nemen ze heel anders waar dan wij. Onderstaand figuurtje maakt dit duidelijk. Bewegende voorwerpen worden meervoudig gezien. Vandaar dat een bewegend touw zo effectief is om koeien tegen te houden. Het gezien als een onoverkomelijk obstakel. Dit kan echter ook nadelig werken. De dieren hebben ook vlug schrik van bewegingen. Ook contrasten nemen ze heel anders waar dan wij. Een schaduw op de grond kan gezien worden als een enorm obstakel. Een verandering van kleur kan dat ook zijn. Vandaar dat koeien niet graag in een hok stappen of op een dierenwagen. Dit kan opgelost worden door de overgang te camoufleren met wat stro of hooi. We kunnen dit ook in ons voordeel gebruiken door de grenzen waar de dieren niet mogen buiten komen met een sterk contrast duidelijk af te bakenen. Een gevolg hiervan is het gangeffect. Runderen houden van gangetjes, van afgebakende zones. Bij het opladen van dieren zal dit bijvoorbeeld stukken vlotter gaan wanneer de dieren via een trechter in de kar moeten gaan dan wanneer de kar gewoon in het midden van de weide staat.
3 Dit heeft uiteraard te maken met het feit dat de koeien minder ontsnappingsmogelijkheden hebben, maar ook met het feit dat ze deze situatie als veilig aanzien. Men kan dit bijvoorbeeld ook vaststellen bij koeien die vaak hetzelfde traject afleggen (bijvoorbeeld stal weide). Vaak zullen zij op de weide paadjes aanleggen. Een ander groot verschil tussen het menselijk zicht en dat van herkauwers is te wijten aan de zijdelingse inplanting van de ogen. Hierdoor kunnen zij bijna volledig rondom zich kijken, maar is het zicht van beide ogen slechts in een beperkte zone overlappend. Onderstaande figuur illustreert dit. Enkel voor zich heeft het dier een binoculair zicht. Vandaar dat deze dieren enkel in het gebied voor zich goed afstanden kunnen inschatten. Achter zich zien de dieren niets, vandaar dat ze vaak venijnig durven trappen wanneer men achter hen staat. Dit is een natuurlijke verdedigingsreactie. Wanneer dieren gestresseerd of geïrriteerd zijn, dan zakken hun ogen iets dieper in hun kop. In dit geval zien ze voor zich helemaal niets meer (schaduwzone). Tenslotte is ook de waarneming van kleuren heel anders. Koeien nemen vooral de helderheid van kleuren waar, eerder dan de kleur zelf. Ze zullen op deze heldere tinten vaak angstig reageren. Het is dus aan te raden eerder donkere kledij te dragen. Het slechte zicht van runderen compenseren ze met hun andere zintuigen, vooral de reukzin en het gehoor. Koeien kunnen geluiden waarnemen die voor het menselijke gehoor niet hoorbaar zijn. Bovendien kunnen zij uit hetgeen ze horen veel meer afleiden, zoals vanwaar het geluid vandaan komt. Men kan inspelen op het zwakke zicht (vooral op afstand) en het goede gehoor door zijn komst aan te kondigen. Het horen van een gekende stem zal de dieren rustig stemmen en het aantal onverwachte reacties van de dieren te verminderen. Ongekende geluiden daarentegen, zullen hen onrustig maken. Vooral wanneer het gaat om hoge tonen, zoals kinderstemmen. Om de dieren gewoon te maken aan onverwachte geluiden, is het nuttig een radio te laten spelen in de stal. Hierdoor verdwijnen ongewone geluiden op de achtergrond of gaan ze op in het radiogeluid. Sowieso is het nuttig tegen de dieren op een rustige toon te spreken. De geurzin is voor runderen veel belangrijker dan voor mensen. Ze nemen naast gewone geuren ook geurboodschappers waar, namelijk feromonen. Deze geven hen heel wat informatie. Zo kunnen dieren ruiken of men rustig, boos, gestresseerd of bang is. Net zoals bij geluid, stemmen ook vertrouwde geuren hen rustig. Vandaar dat het mogelijk is dat dieren liever op een vuile dierenwagen stappen dan op een propere, dat ze rustiger zullen blijven wanneer de landbouwer(ster) naar de dieren ruikt dan wanneer hij/zij parfum op heeft. Het kan dan ook nuttig zijn om werkkledij te dragen die in de stal hangt en ook voor de veearts dergelijke kledij te voorzien. Wanneer men groepen dieren samenbrengt, kan men hen (via de mest van de andere groep) op voorhand laten kennis maken met de geur van de andere groep.
4 Runderen houden zoals mensen van aanraking. Maar evenzeer voelen dieren zich ongemakkelijk wanneer een vreemde hen aanraakt. Vandaar dat het belangrijk is dat er een vertrouwensband is tussen mens en dier. Dit heeft te maken met een vertrouwde geur, vertrouwd uiterlijk, vertrouwd geluid. Het is belangrijk deze vertrouwensband van jongsaf aan tot stand te brengen. Hou er ook rekening mee dat wanneer men de dieren pijn doet, dat dit nadelig is voor de vertrouwensband. Vandaar dat men dit tot een minimum moet trachten te beperken ( soms is het echter onvermijdelijk, bijvoorbeeld wanneer men de dieren een aantal dagen na elkaar antibiotica moet inspuiten ). Hiërarchische organisatie De rundermaatschappij lijkt eigenlijk sterk op de menselijke maatschappij. Vooraan hebben we eerst de dominante dieren, dan de leidsters, dit zijn vaak oudere en intelligentere dieren waar de andere koeien naar opkijken. Vervolgens de buik van de kudde, een grote groep dieren die de eerste twee categorieën zullen volgen. Tenslotte zijn er de marginalen. Kennis van de hiërarchie zorgt ervoor dat men veiliger en efficiënter kan werken. Immers, als een dier uit de middengroep zou weghalen, dan zal de rest zeker niet volgen. Dit dier zal zich heel ongemakkelijk voelen omdat het geïsoleerd is en trachten terug bij de kudde te komen. Het zal mogelijk agressief reageren. Het is beter om de dieren van de eerste twee groepen trachten mee te krijgen. De meeste dieren zullen dan automatisch volgen.
5 Genetica Sommige dieren zijn van nature gewoon agressiever dan andere. Het kan met het oog op de veiligheid en de arbeidsefficiëntie dan ook nuttig zijn dit kenmerk mee te nemen in de selectie. Goede organisatie en infrastructuur Het spreekt voor zich dat dit een belangrijke invloed heeft op het veilig en efficiënt omgaan met dieren. Aangezien het een zeer belangrijk en ook vrij uitgebreid aspect is, zal aan dit deel een aparte nieuwsbrief gewijd worden.
Lesmodule 4 fasen van. dementie. VOORBEELD LESMODULE: 4 fasen van dementie
Lesmodule 4 fasen van dementie Inhoudsopgave: 1. Wat is dementie? blz. 3 2. Twee basisprincipes over de werking van de hersenen blz. 4 3. Omschrijving van de vier fasen van ikbeleving bij dementie blz.
Nadere informatie1F Hanteren / fixeren / seksen rund
Naam:.. Klas:. Datum: Ruimte voor schoolstempel en paraaf docent 1F Hanteren / fixeren / seksen rund Als je deze lessen hebt geoefend ben je in staat om de dieren beschreven in deze lessencyclus op de
Nadere informatieAcute verwardheid. Informatie voor familie en betrokkenen
HHZH_INF_114.01(0315) h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Informatie voor familie en betrokkenen Acute verwardheid Voorwoord Uw partner,
Nadere informatieInformatiebrochure voor familie & betrokkenen
HHZH_INF_114.03(0418) Informatiebrochure voor familie & betrokkenen Acute verwardheid een hart voor zorg Voorwoord Jouw partner, familielid, vriend of kennis is opgenomen in het H.-Hartziekenhuis Lier.
Nadere informatieParkinson en Psychoses
Parkinson en Psychoses Inleiding Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen last krijgen van ongewone belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dit zijn psychotische belevingen die de vorm
Nadere informatieDELIER. Informatie voor partner, familie en vrienden
DELIER Informatie voor partner, familie en vrienden Bij uw partner of familielid is er sprake van een delier of acute verwardheid. In deze folder kunt u lezen wat een delier is en waar de behandeling uit
Nadere informatieDelier (acute verwardheid)
Delier (acute verwardheid) Informatie voor familie van patiënten met een delier Bij uw partner of familielid is er sprake van een delier of acute verwardheid. In deze folder kunt u lezen wat een delier
Nadere informatieKIJK OP ZICHT VISUEEL FUNCTIE PROFIEL
1 KIJK OP ZICHT VISUEEL FUNCTIE PROFIEL In dit document staan al mijn 'visuele functies' beschreven, zo worden de onderdelen genoemd waaruit visuele waarneming bestaat. Oftewel; de aspecten waarmee ik
Nadere informatieDe cliënt vult dit eventueel samen met de jobcoach in Maak er werk van
Wat? Voor wie? Soort tool? Hoe gebruiken? Bron? Dit document peilt naar de moeilijkheden die de cliënt ervaart op vlak van sociale interactie en communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en de
Nadere informatieWie-ik-ben-document. Extra informatie bij het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie
Extra informatie bij het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie Wie-ik-ben-document Dit is een persoonsgericht informatiedocument voor mensen met dementie, gebaseerd
Nadere informatieInhoud. Inleiding Wat zijn biopsie en punctie? Voorbereiding van het onderzoek Verloop van het onderzoek... 4
Inhoud Inleiding... 2 Wat zijn biopsie en punctie?... 2 Voorbereiding van het onderzoek... 3 Verloop van het onderzoek... 4 Belangrijke informatie voor het onderzoek.... 5 Nazorg... 6 Notities... 7 1 Inleiding
Nadere informatieDelier (acute verwardheid)
Geriatrie Delier (acute verwardheid) i Patiënteninformatie Thuis en in het ziekenhuis Slingeland Ziekenhuis Algemeen Vooral oudere mensen kunnen bij een lichamelijke ziekte thuis of in het ziekenhuis plotseling
Nadere informatieParkinsonismen Vereniging. Parkinson en Psychose
Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Psychose Inhoudsopgave Inleiding 4 Psychose 4 Oorzaak 5 Door de ziekte van Parkinson 5 Door het gebruik van anti-parkinsonmedicatie 5 Door een lichamelijke aandoening
Nadere informatieBeeldend werken: De lijn van het zijn.
Beeldend werken: De lijn van het zijn. Open atelier, een ontmoeting op ervaringsniveau. In het werken met vellen papier of delen er van, met nabijheid of afstand, met figuur en achtergrond, met punten
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden
Nadere informatieHorsemanship. Thema december 2018
Horsemanship Thema december 2018 Horsemanship Allereerst gaat het bij Horsemanship om de harmonie tussen mens en paard. De communicatie van ons, als mensen onderling, is heel anders dan die van paarden
Nadere informatieKlachten na een hersenschudding algemene informatie
Een hersenschudding ontstaat door een klap op het hoofd, bijvoorbeeld bij een ongeluk. Je wordt duizelig of raakt bewusteloos. Meestal duurt het enige tijd voor de hersenen hiervan herstellen. Zolang de
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieHoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders
Hoe verwerk je een schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers
Kinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de intensive care (IC) is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen
Nadere informatieGebruik van droomlucht bij kinderen (mengsel van 50% lachgas en 50% zuurstof) Informatie voor kinderen en hun ouders
Gebruik van droomlucht bij kinderen (mengsel van 50% lachgas en 50% zuurstof) Informatie voor kinderen en hun ouders 2 Gebruik van droomlucht bij kinderen Wat is droomlucht? Droomlucht (merknaam Kalinox
Nadere informatieGebruik van droomlucht bij kinderen (mengsel van 50% lachgas en 50% zuurstof) Informatie voor kinderen en hun ouders
Gebruik van droomlucht bij kinderen (mengsel van 50% lachgas en 50% zuurstof) Informatie voor kinderen en hun ouders 2 Gebruik van droomlucht bij kinderen Gebruik van droomlucht bij kinderen 3 Wat is droomlucht?
Nadere informatieEén plus één is meer dan twee. Waarom de meeste mensen met twee hoortoestellen beter horen dan met één.
Eén plus één is meer dan twee 8 Waarom de meeste mensen met twee hoortoestellen beter horen dan met één. Deze brochure is de achtste in een reeks Widex-publicaties over het gehoor en aanverwante onderwerpen.
Nadere informatieacute verwardheid adviezen na een ZorgSaam
acute verwardheid adviezen na een hernia-operatie (delier) ZorgSaam 1 2 ACUTE VERWARDHEID Dit informatieboekje is bedoeld voor familie en betrokkenen van de patiënt met acuut optredende verwardheid. Inleiding
Nadere informatieWat u moet weten over acute. verwardheid. Wat u moet weten over acute verwardheid. patiënteninformatie. patiënteninformatie.
0000/020/0 - GZA - november 2016 Wat u moet weten over acute Sint-Augustinus verwardheid Sint-Vincentius Sint-Jozef patiënteninformatie Wat u moet weten over acute verwardheid campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan
Nadere informatie5 senses strategy BTC guide to more focus
5 senses strategy BTC guide to more focus Veel professionals maken de fout geen onderscheid te maken in fysieke rust en mentale rust. Ze nemen vooral rust door even te stoppen met hun acties. Maar als
Nadere informatieWat u moet weten over acute verwardheid
0000/020/0 - GZA - mei 2013 Sint-Augustinus Sint-Vincentius Sint-Jozef Wat u moet weten over acute verwardheid campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 BE-2610 WILRIJK tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius
Nadere informatiePatiënteninformatie. Het delier. Informatie voor familie en betrokkenen terTER_
Patiënteninformatie Het delier Informatie voor familie en betrokkenen 1234567890-terTER_ Het delier Informatie voor familie en betrokkenen. U heeft een afspraak in Tergooi gehad voor een behandeling.
Nadere informatieZonder zintuigen weet je niet wat er om je heen gebeurt. Daarom gebruik je oren, je ogen, je neus, je huid en je tong.
Naam: DE ZINTUIGEN OOG, NEUS EN MOND Zintuigen. Doe je ogen eens dicht. Doe eens oordopjes in je oren. Weet je nu nog wel waar je bent? Ben je binnen of buiten? Schijnt de zon? Of regent het? Dat kun je
Nadere informatiePatiënteninformatie. Delier of plotse verwardheid. GezondheidsZorg met een Ziel
i Patiënteninformatie Delier of plotse verwardheid GezondheidsZorg met een Ziel DELIER OF PLOTSE VERWARDHEID Uw partner, familielid of iemand anders uit uw naaste omgeving is vanwege een ziekte, ongeval
Nadere informatiePatiënteninformatie. Acute verwardheid
Patiënteninformatie Acute verwardheid Inhoud Inleiding... 3 Wat is acute verwardheid of delirium?... 3 Hoe wordt een delirium behandeld?... 4 Hoe kunt u uw familielid helpen?... 4 Medicatie... 4 Drinken
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure 1 Inleiding Bij een opname in het ziekenhuis worden kinderen blootgesteld aan verschillende vormen van pijn. Een groot aantal ziektebeelden, heelkundige ingrepen en
Nadere informatieAgressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.
Agressief gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is agressief gedrag? Dementie kan ervoor zorgen
Nadere informatieHANDIG KONIJNEN KOPPELEN
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG KONIJNEN KOPPELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HET KOPPELEN VAN TWEE KONIJNEN.
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 INLEIDING... 4 2 WAT IS PIJN?... 4 3 HET BELANG VAN EEN GOEDE VOORBEREIDING EN AFLEIDING... 4 4 HOE METEN WE PIJN?... 5 4.1 De Pokisschaal...5
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden
Nadere informatieDE PATIËNT MET ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID/DELIER INFORMATIE VOOR FAMILIE EN BETROKKENEN
DE PATIËNT MET ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID/DELIER INFORMATIE VOOR FAMILIE EN BETROKKENEN Wat is acuut optredende verwardheid/delier? Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in het ziekenhuis
Nadere informatieUW KIND HEEFT PIJN INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS
UW KIND HEEFT PIJN INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding In deze brochure geven wij u meer informatie over pijn bij kinderen: Wat is pijn, waardoor kan pijn veroorzaakt worden
Nadere informatieROUW- EN VERLIESBEGELEIDING
SPELEN KINDEREN OOK ALS ZE VERDRIETIG ZIJN? KINDEREN & ROUW Ieder verlies vraagt ruimte om te rouwen. Rouwen is een taak waarbij je moet leren leven in de nieuwe werkelijkheid. Op deze pagina wordt beschreven
Nadere informatieDe profeet die de scherpe vraag stelt: zijn de verantwoordelijk leiders ook werkelijk goede herders?
1 Gemeente van onze Heer Jezus Christus Nederland heeft een paar roerige politieke weken achter de rug. Eerst valt week het kabinet, omdat Wilders de stekker eruit haalt. En dat terwijl we volgens europese
Nadere informatieWeek 1 Focus Mindfulness beoefenen
Week 1 Focus Mindfulness beoefenen Vaak schenkt onze geest geen aandacht aan wat er nu gebeurt, maar denken we na over iets dat gebeurd is of maken we ons zorgen over de toekomst. Dat zorgt ervoor dat
Nadere informatieDansexpressie. Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging.
Dansexpressie Lichamelijk welzijn en expressie Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging. Jezelf en elkaar door dans beter en op een andere
Nadere informatieInleiding Polariteitsmassage
Polariteitsmassage Inleiding Een pasgeboren baby heeft niet alleen melk nodig. Iedere baby wordt geboren met behoefte aan lichamelijk contact. Het is dan ook heel normaal dat uw baby graag in de armen
Nadere informatieRapportage Drijfveren en Cultuur. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:
Rapportage Drijfveren en Cultuur Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 05.04.2016 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 05.04.2016 / Drijfveren en Cultuur 2 Inleiding Wat motiveert je? Waar krijg jij
Nadere informatieWaarom dit boekje? Overal. Dierverzorging. Afwisselend. Allerlei dieren. Toekomst
Waarom dit boekje? Tijdens je opleiding ga je op stage. Je kunt op veel plekken stage lopen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een stage in de schoonmaak of in een winkel. Of voor een stage in de dierverzorging.
Nadere informatieonderwerp: Ik ruik mensenvlees ( drama- beweging)
onderwerp: Ik ruik mensenvlees ( drama- beweging) -lln. kn. zich soepel bewegen op de muziek; -lln. kn. sprookjesfiguren uitbeelden met de nadruk op één zintuig; -plezierbeleving; -lln. durven expressief
Nadere informatieDelirium - acute verwardheid. informatie voor patiënt en familie
Delirium - acute verwardheid informatie voor patiënt en familie 2 Sommige patiënten lijden tijdens een ziekenhuisopname of na een ingreep tijdelijk aan een acute verwardheid of delirium. Deze brochure
Nadere informatieWorkaholic. Egoïstisch. Opgewekt. Agressief. Sociaal. Koppig. Zorgzaam. Opvliegend. Karakterkaarten
Egoïstisch Workaholic Omschrijving: Iemand die egoïstisch is, denkt meer aan de bevrediging van zijn eigen belangen dan aan die van anderen. Voorbeeld: Een kind dat zijn speelgoed niet wil delen met anderen.
Nadere informatieBaseline patiënten enquête. PACYFIC studie - Baseline patiënten enquête -
PACYFIC studie - Baseline patiënten enquête - 1 Instructies en toelichting Hartelijk dank voor uw deelname aan de PACYFIC studie patiënten enquête. Met deze vragenlijst willen wij evalueren hoe u, als
Nadere informatieAcuut optredende verwardheid (delier)
PSYCHIATRIE & PSYCHOLOGIE Acuut optredende verwardheid (delier) Informatie voor de patiënt, partner, familie en betrokkenen Acuut optredende verwardheid (delier) Uw partner, familielid, vriend of kennis
Nadere informatieMondeling Nederlands. Cursus 2 Module 4. Dag 1
Mondeling Nederlands Cursus 2 Module 4 Dag 1 het gras het pad het park de boom de poep de vlieg rondkijken wegjagen wrijven dichtbij ver weg moe moe veel weinig iets - niets vallen wij/zij vallen hij/zij
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Albert Schweitzer ziekenhuis juni 2015 pavo 1168 Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care. Waarschijnlijk
Nadere informatieOntdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatieWeer thuis uit het ziekenhuis
Weer thuis uit het ziekenhuis Mogelijke reacties van uw kind én tips om misselijkheid te voorkomen gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Reacties van kinderen na een ziekenhuisopname 3 Zo helpt u uw kind
Nadere informatie7. Als je klaar bent met kauwen slik je de rozijn door. Merk het verlangen op om de rozijn door te slikken. Welke bewegingen maakt je mond?
DE BEGINNERSGEEST OEFENING Heart Body & Mind WWW.PUREHBM.COM Tijd voor een eerste oefening! Deze oefening helpt je je aandacht in het hier en nu te brengen door al je zintuigen en bewuste aandacht te gebruiken.
Nadere informatieMijn kat is plots een duivel geworden!
GEDRAG Kirsten Meijer is gedragstherapeut voor katten. Ze is aangesloten bij Tinley Gedragstherapie voor Dieren en schrijft regelmatig artikelen over kattengedrag op basis van wetenschappelijke inzichten
Nadere informatieIn de war? Op de Intensive Care
In de war? Op de Intensive Care Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw partner of familielid is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen op de Intensive Care.
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care (IC)
Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Pijn bij kinderen in het ziekenhuis
kindergeneeskunde informatiebrochure Pijn bij kinderen in het ziekenhuis Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Pijn 4 3. Het meten van pijn 4 4. Pijn behandelen 6 5. Pijn verminderen met andere middelen 7 6.
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis
Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.
Nadere informatieOogheelkunde. Informatie voor patiënten die een staaroperatie moeten ondergaan
Oogheelkunde Informatie voor patiënten die een staaroperatie moeten ondergaan Geachte patiënt, U staat bij ons op de wachtlijst voor een staaroperatie. Het is nodig dat u goed kennis neemt van het volgende.
Nadere informatieWaar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie?
Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie? Welk teken past niet bij de ziekte dementie? Oriëntatie in de tijd: niet meer
Nadere informatieJoris wil gezien worden.
JORIS Joris wil gezien worden. Joris is ruim anderhalf jaar oud als hij mij dwingt om hem bewuster te zien. Ik sta bij Snowy en Joris in de stal. Ik praat met Snowy en aai hem over zijn snuit. Ineens voel
Nadere informatieUw hond is bang, nerveus, zenuwachtig, U kunt hem niet betrekken in het doen van leuke dingen.
1 Uw hond is bang, nerveus, zenuwachtig, U kunt hem niet betrekken in het doen van leuke dingen. Eerst en vooral is het een voordeel als u weet waarom uw dier zo nerveus is en bang. Er is ook een groot
Nadere informatieDe lever. Leverbiopsie
Leverbiopsie Inhoud De lever 3 Leverbiopsie 3 Voorbereidingen 4 Nuchter 4 Medicijngebruik 4 Stollingsonderzoek 4 Procedure 4 Nazorg 5 Mogelijke verwikkelingen 5 Naar huis 6 Begeleiding 6 Terug thuis 6
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatiePIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS
PIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS 17803 Inleiding Uw kind is opgenomen op de kinderafdeling. Tijdens het verblijf in het ziekenhuis kan uw kind pijn ervaren, als gevolg van de aandoening,
Nadere informatieDe pedagogisch medewerker
De pedagogisch medewerker 1 Inleiding Het kind dat in het ziekenhuis wordt opgenomen, komt in een voor hem vreemde omgeving terecht. Voor kinderen is het ziekenhuis een onnatuurlijke situatie. Ziek zijn
Nadere informatieRichtlijnen voor vrijwillige molenaars
Richtlijnen voor vrijwillige molenaars Vrijwillige molenaars malen occasioneel graan op historische water-, ros- en windmolens en mechanische maalderijen en houden zo Vlaams erfgoed en het ambacht van
Nadere informatiemindfulness workshop
mindfulness workshop 1 mindfulness workshop Deze workshop wordt gegeven om een indruk te krijgen wat mindfulness inhoudt. Ook kan worden gekeken in welke training de workshop als onderdeel kan worden ingezet,
Nadere informatieNa de schok... Informatie voor ouders
Na de schok... Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende
Nadere informatieWat u moet weten over een echo-endoscopie
1263/833/4 - GZA - juni 2017 Wat u moet weten over een echo-endoscopie patiënteninformatie campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat
Nadere informatieHoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid
Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt
Nadere informatieProbleemgedrag bij ouderen
Probleemgedrag bij ouderen Machteloos, bang of geïrriteerd. Zo kunnen medewerkers en cliënten in de thuiszorg zich voelen in situaties waarin sprake is van probleemgedrag. Bijvoorbeeld als een cliënt alleen
Nadere informatieAntwoorden: zie laatste bladzijde. Woordenschat 1
itotrainer Nederland Geplaatst op www.oefenblaadjes.nl met toestemming van de maker (itotrainer Nederland) ntwoorden: zie laatste bladzijde. Woordenschat 1 ij de opgaven 1 t/m 10 is de vraag: Wat is een
Nadere informatieInformatieboekje voor kinderen. over hooggevoeligheid en prikkelverwerking
Informatieboekje voor kinderen over hooggevoeligheid en prikkelverwerking Op aarde wonen allemaal verschillende kinderen. Iedereen ziet er anders uit. Je kunt groot, klein, dik of dun zijn. Sommigen hebben
Nadere informatieSTUDENTENGEZONDHEIDSCENTRUM
STUDENTENGEZONDHEIDSCENTRUM Hyperventilatie Hyperventilatie betekent een te snelle en/of een te diepe ademhaling. Wat is ademhalen? Door middel van de borstkas en de buikspieren ademen wij lucht in en
Nadere informatieAcute verwardheid (delirium) op de Intensive Care
Acute verwardheid (delirium) op de Intensive Care Op dit moment verblijft uw partner of familielid op de afdeling Intensive Care. Dit is een afdeling waar (ernstig) zieke mensen worden behandeld en verzorgd.
Nadere informatieOnrust in de nacht Samenvatting Dementie Wat is onrustig gedrag in de nacht? Levensloop Jul ie contact verandert Persoonlijkheid
Onrust in de nacht Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Onrust in de nacht samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is onrustig gedrag in de nacht? Dementie kan
Nadere informatieBASISOPLEIDING / BIJSCHOLING BEDRIJFS-EHBO
Succes Invest Movan Cash Flow Management BVBA PRODUCTFICHE 2018 CODE: NIJ / BIJ Faraday Safety Training VZW Faraday Safety VOF BASISOPLEIDING / BIJSCHOLING BEDRIJFS-EHBO 1 Opleiding Bedrijfseerstehulp
Nadere informatiePatiënteninformatie. Kangoeroeën. Gynaecologie / Verloskunde Kraamafdeling Neonatologie. Huid-op-huidcontact met uw pasgeboren baby
Gynaecologie / Verloskunde Kraamafdeling Neonatologie Kangoeroeën i Patiënteninformatie Huid-op-huidcontact met uw pasgeboren baby Slingeland Ziekenhuis Wat is kangoeroeën Kangoeroeën is een unieke manier
Nadere informatieLeerlijn Sociaal-emotionele ontwikkeling
Leerlijn 1.1. Emotioneel 1.2. Sociaal Stamlijn Niveau A Merkt zintuiglijke stimulatie op (aanraking, vibratie, smaken, muziek, licht) Uit lust- en onlustgevoelens Kijkt gericht enkele seconden naar een
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieOntwikkelingsgerichte Zorg Couveuse-unit
Uw kind verblijft momenteel op de couveuse-unit van het MCL. Om de ontwikkeling van uw kind zo goed mogelijk te steunen en te stimuleren wordt in het MCL ontwikkelingsgerichte zorg toegepast. In deze folder
Nadere informatieHet kasteel van Dracula
Uit het dagboek van Jonathan Harker: Het kasteel van Dracula 4 mei Eindelijk kom ik bij het kasteel van Dracula aan. Het kasteel ligt in de bergen. Er zijn geen andere huizen in de buurt. Ik ben moe. Het
Nadere informatieAcute verwardheid (Delier/Delirium)
Acute verwardheid (Delier/Delirium) Informatie voor naasten van patiënten met acuut optredende verwardheid. Uw naaste is opgenomen in het TweeSteden ziekenhuis vanwege een ziekte, ongeval, en/of operatie.
Nadere informatieJorik Prins TEAM FOOTPRINT
Jorik Prins TEAM FOOTPRINT PVA - Zintuigenproef Het is de bedoeling dat de proefpersoon een of meerdere youtube video s gaat bekijken die in het lijstje staan. Daarbij zal de persoon zich moeten concentreren
Nadere informatieAutisme en de gevolgen Els Ronsse / MDR
Autisme en de gevolgen Els Ronsse / www.psysense.be MDR Voorkomen? Voor het hele spectrum komen een aantal studies onafhankelijk van elkaar uit op 60 tot 70 op 10.000 of 1 op ongeveer 150 personen. Af
Nadere informatieNewsletter April 2013
1. Inleiding Met het thema van deze nieuwsbrief willen we ons richten op de fundamenten van het fokken: de basisgenetica. Want of je het nu wil of niet. dit is ook de basis voor een succesvolle fok! Misschien
Nadere informatieAMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN
AMIGA4LIFE Hooggevoelig, wat is dat? 7-10 jaar WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN 1 voorlichtingsbrochure hooggevoeligheid - www.amiga4life.nl Ik heb een talent! Ik kan goed
Nadere informatieGoede hygiënische praktijken bij controles van bedrijven in de voedselketen. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Informatiebrochure van het FAVV voor andere inspectiediensten die controles uitvoeren in bedrijven waar levensmiddelen gemanipuleerd worden Goede
Nadere informatieWat u moet weten over een gastroscopie
1263/837/6 GZA - juni 2016 Wat u moet weten over een gastroscopie maag- en darmziekten secretariaat: tel. 03 443 36 57 verpleegafdeling: tel. 03 443 35 13 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610
Nadere informatieIn de war? Informatie voor familie van patiënten met acuut optredende verwardheid
In de war? Informatie voor familie van patiënten met acuut optredende verwardheid Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen. Waarschijnlijk heeft u gemerkt
Nadere informatie