Bietplanter. Onze beste wensen. Voor een geslaagde start van het seizoen!

Transcriptie

1 De Bietplanter M A A N D B L A D VA N D E C O N F E D E R AT I E VA N D E B E L G I S C H E B I E T E N P L A N T E R S vzw CBB Anspachlaan 111 Bus 10 0 Brussel T F P Hoofdartikel door Philippe Bedoret, voorzitter van de CBB Onze beste wensen 2008 dat nu op zijn laatste benen loopt, beloofde een moeilijk jaar te worden. En dat was het ook. Het begon meedogenloos (Europese herstructurering, aanzienlijke quotuminlevering, fabriekssluitingen,...). Het zorgde voor ongerustheid tijdens de ganse campagne (versnelde industriële herstructurering vooral in België, fabrieken die niet waren voorbereid op de nieuwe situatie, diverse pannes,...). Het eindigde met zorgwekkende WTOonderhandelingen. Telkens de WTO-besprekingen hernemen, stellen wij vast dat de landbouwvoorstellen die op de onderhandelingstafel liggen voor ons steeds ongunstiger uitpakken. De verklaring: de EU staat op een akkoord, vooral om haar uitvoer van niet-landbouwproducten uit te breiden. Daartoe is zij bereid toegevingen te doen op landbouwvlak. Haar partners weten het en benutten dit ten volle. Bij dit spelletje, loopt de Europese landbouw gevaar. De risico s zijn bijzonder groot voor een sector waar de concurrentie Noord/Zuid hevig is, zoals dit voor suiker het geval is. Op het vlak van hernieuwbare energie en biobrandstoffen werd dan wel een positief akkoord bereikt tussen de Raad en het Europees Parlement. Verder zijn de bietenopbrengsten zeer goed dit jaar. België zal een productie van 11 ton kristalsuiker per hectare (meer dan 12 ton gepolariseerde suiker) halen, een record. Deze prestatie hebben wij aan het naseizoen te danken, maar eveneens aan de voorafgaande nauwgezette werkzaamheden, de zorgen die wij onophoudelijk aan onze teelten wijden, zonder hierbij de inbreng van de selectiehuizen en van de onderzoeks- en voorlichtingsinstituten, zoals onder meer het KBIVB, te vergeten. Het eind van het jaar biedt mij de gelegenheid om een eerste wens te formuleren: ik wens u een allerbest bietenjaar toe in 2009! Opgelet, het begint nu al met het oordeelkundig uitkiezen van onze rassen,... Op professioneel vlak, moet 2009 ook het jaar van de industriële investeringen inluiden die onze fabrieken terstond weer even doeltreffend maken als in onze buurlanden. Daarom zou het onaanvaardbaar zijn dat in ons land nog een fabriek wordt gesloten (Hollogne) voor wij zeker zijn, IN DIT NUMMER p. 2: Actualiteit p. 3: Coördinatiecomité Haspengouw p. 4: Cichorei Oreye p. 5: Verbond Vlaams-Haspengouw p. 7: KBIVB: Specifieke rassen 2009 p. 12: Coördinatiecomité Vlaanderen p. 14: Weekresultaten campagne - Interprof. Akkoord Moerbeke p. 15: Uitnodiging vergaderingen KBIVB dat de noodzakelijke investeringen versneld worden doorgevoerd en zichtbaar zijn vóór de campagnestart Maar van het hoogste belang blijft ons familiaal leven. Ik wens u en gans uw familie, veel geluk toe evenals een goede gezondheid in 2009! U bent van harte welkom op: Wintervergaderingen Verbond Vlaams-Haspengouw: zie p.6 Wintervergaderingen Coco Vlaanderen: zie p.13 JANUARI 2009 nr ste jaargang Voor een geslaagde start van het seizoen! HILLESHÖG IS A BRAND OF SYNGENTA BE NL.indd :38:46

2 DOHA ROUND (WTO) Besprekingen zonder conclusie Tijdens het internationale overleg dat plaatsvond om het hoofd te bieden aan de financiële crisis, besloten de verschillende landen de Dohabesprekingen te hervatten om dit jaar alsnog een akkoord te bereiken. Een ministeriële WTO-vergadering was gepland in Genève van 17 t.e.m. 19 december. Maar, omdat de standpunten ver uit elkaar blijven liggen, zal zij uiteindelijk niet plaatsvinden. Zorgwekkend is wel het feit dat de Europese landbouw nog maar eens als pas- aanvaard, enigszins konden verzachten: tenverlaging die door de EU reeds werd munt zou worden gebruikt om te komen het statuut van gevoelig product (een tot een akkoord over de andere producten met de belangrijkste ontwikkelings- de speciale vrijwaringsclausule (additio- minder grote douanerechtenverlaging) of landen (Brazilië, India,...). Deze manier nele douanerechten in bepaalde omstandigheden). Voor beide systemen zijn er van doen is vooral voor suiker gevaarlijk. Suiker wordt inderdaad zowel in het nieuwe voorwaarden die de draagwijdte Noorden (suikerbieten) als vooral in het ervan aanzienlijk beperken. Zuiden (rietsuiker) van de planeet geproduceerd. Nogmaals werd een brief gestuurd naar onze ministers van landbouw en van buitenlandse handel om hun aandacht te De voorbereidende documenten overhandigd door R. Falconer, voorzitter van de vestigen op de risico s die voortvloeien landbouwonderhandelingsgroep op 6 december jongstleden, tonen duidelijk aan genstaande het technisch karakter van uit de recente ontwikkelingen. Niette- dat de context waarin de landbouwonderhandelingen worden gevoerd, alsmaar treksel uit de brief dat de gevaarlijkste as- bepaalde aspecten publiceren wij een uit- verslechtert. Voor de Europese suiker pecten benadrukt (zie kader hiernaast). net als voor een beperkt aantal andere Ondertussen is het maar goed dat de onderhandelingen op een laag pitje worden producten bestonden twee systemen, die de gevolgen van de enorme douanerech- gezet. ACTUALITEIT Betalingen Voorschot quotumbieten 2008 Op 22 december wordt een voorschot van 45% uitbetaald voor de quotumbieten die werden geleverd tot en met 13 december. De minimumprijs voor deze quotumbieten bedraagt 27,83 Euro per ton à 16 Z ; bijgevolg bedraagt het voorschot 12,5235 Euro per ton quotumbieten à 16 Z. Het is zorgwekkend dat de Europese landbouw nog maar eens als pasmunt zou worden gebruikt om te komen tot een akkoord over de andere producten met de belangrijkste ontwikkelingslanden, waaronder rietsuiker. Gevaarlijkste aspecten Zo zou de speciale vrijwaringsclausule (SSG, paragraaf 126) worden beperkt tot maximaal 7 jaar. Gaat de speciale vrijwaringsclausule samen met het statuut van gevoelig product, dan zou een verruiming van de tariefquota naar het maximumpercentage (gelijk aan 4% van de consumptie) worden opgelegd. Voor wat de gevoelige producten betreft, valt de berekening van de verruiming van de tariefquota steeds meer in het nadeel uit van de Europese suikerproducenten. Reeds in de voorgaande teksten werd geen rekening gehouden met de volledige markttoegang voor de MOL, terwijl een beperktere, maar erga omnes markttoegang, recht geeft op een vermindering van de vereiste inspanning (paragraaf 77). Vandaag, volgens de lopende besprekingen (doc. TN/AG/W/6, ), zou wanneer witte suiker wordt aangemerkt als gevoelig product, de tariefquota voor dit product nog 2% hoger zijn dan het normale percentage (4% + 2% = 6% van de consumptie indien de vrijwaringsclausule van toepassing is). Hierbij wordt dus geen rekening gehouden met het feit dat ruwe suiker en witte suiker producten zijn die behoren tot dezelfde categorie en bovendien identieke producten zijn na raffinage. Ook de volgende zaken baren ons zorgen: * Tariff escalation (paragraaf 84 en bijlage D): de twee tarieflijnen die overeenstemmen met de producten waaraan suiker werd toegevoegd ( Cocoa powder containing added sugar ; Nuts containing added sugar) staan nog steeds vermeld op de lijst. De ervaring leert ons dat dergelijke producten langs een omweg kunnen dienen om grote hoeveelheden suiker in te voeren. * Tariff simplification (paragraaf 104): op termijn is er geen alternatief meer; uiteindelijk zal een ad-valorem douanerecht gelden, wat risico s inhoudt wanneer de wereldmarkt extreem volatiel is, zoals dit het geval is voor suiker. * Tropical products (paragraaf 147 en bijlage G): suiker staat nog steeds vermeld op de lijst van producten die in aanmerking komen voor een zo groot mogelijke liberalisering. * Preference erosion (paragraaf 149): het is belangrijk dat ook de verruiming van de tariefquota (door het feit dat suiker wordt aangemerkt als gevoelig product) zou kunnen worden uitgesteld of gespreid in de tijd. Bevestigde ras KBIVB 2009 CALGARhi Steeds Topopbrengsten PROEVEN KBIVB Gem Wortelopbrengst 106,8 % 105,6 % 105,6 % Suikergehalte 97,2 %,5 % 97,8 % Tarra 94,4 % 84,5 % 91,3 % Witsuiker (kg/ha),9 % 103,8 % 103,0 % FINANCIEEL INKOMEN,4 % 104,0 % 103,0 % Hoog wortelopbrengst + lage grondtarra = heel hoog fi nancieel rendement 2 01/2009 De Bietplanter NL.indd :38:48

3 COÖRDINATIECOMITÉ HASPENGOUW Bietencampagne TS blijft erg moeilijk verlopen Einde campagne voortdurend uitgesteld Ingevolge diverse stopzettingen en telkens weerkerende pannes (pers in Tienen, kalkoven in Wanze), wordt het einde van de campagne nu voor de eerste dagen van januari bevestigd. De fabrieken blijven moeizaam draaien, grote pannes zijn op elk ogenblik te verwachten. De Raad van Bestuur van het Coördinatiecomité van Haspengouw heeft zich trouwens offi cieel gemanifesteerd door een brief die hij naar de industriële verantwoordelijken heeft gestuurd, en wenst zo snel mogelijk een onderhoud. Een moderne en veilige receptie is absoluut noodzakelijk, het huidige systeem vertoonde teveel lacunes. Op het vlak van de bietenontvangst met het opzakken van de genomen bietstalen, blijft de situatie gelijkaardig: dit werkt relatief goed, maar men blijft met bepaalde vragen zitten. De kwaliteit van de zakken blijft vragen oproepen, dagelijks scheuren of springen enkele zakken, en ook de bewaring in zakken (momenteel ter studie) roept blijkbaar veel vragen op. De bescherming van de zakken tegen gure weersomstandigheden en vorst lijkt ook niet goed gepland en gerealiseerd te zijn. Hollogne Vóór de laatste vergadering van het Fabriekscomité, betoogden planters van Hollogne op de koer van Hollogne tegen de beslissing van de TS-directie om de fabriek te sluiten. Voorzitter Firmin Devillers maakte de ongerustheid in verband met en het verzet tegen de sluiting over aan Guy Paternoster, Directeur bij de TS. Deze verduidelijkte de redenen die de TS inroept om de fabriek te sluiten. Tijdens de daaropvolgende vergadering van het Fabriekscomité, verklaarde Dhr. Paternoster dat de TS niet op de beslissing om Hollogne te sluiten zal terugkomen. Hij legde uit dat Hollogne meer energieverslindend is en dat de noodzakelijke investeringen niet werden gedaan in het verleden. Hij kondigde aan dat snel een project inzake cliënteelsverdeling zal worden gemaakt. De planters vroegen hem naar garanties omdat zij vrezen voor een verlenging van de campagne met alle gevolgen vandien. Ook vrezen zij dat de geplande investeringen niet zullen volstaan in Longchamps en Tienen in 2009 opdat alle installaties optimaal en zonder problemen zouden draaien. De planters vragen ook een zeker antwoord betreffende de pulpontvangst met kleine vrachtwagens. Men schat de opbrengst van het cliënteel van Hollogne voor de campagne 2008 op 67,6 ton per ha. Longchamps De gemiddelde verwerking was erg slecht in 2008: daar waar zij op ton per dag gebaseerd was, bedroeg het gemiddelde tot eind december slechts ca ton per dag. Ter herinnering, deze rasperij kan gemakkelijk ton per dag verwerken. Een steeds groter wordende hoeveelheid niet verwerkte bieten (verwerkingsachterstand) zal tot gevolg hebben dat de campagne beduidend later zal eindigen dan op de aanvankelijk voorziene einddatum. Voor het ogenblik, voorziet men in de eerste dagen van januari te eindigen. De fabriek voerde enkele tests uit om sneller te draaien, maar de actuele wasinstallatie van de bieten is duidelijk ontoereikend. Dit wordt bevestigd door het hoge gehalte onoplosbare as in de pulp. De installatie van de ontvangst van de zakken is nu overdekt, nu moet nog de overdekking gerealiseerd worden van de transportband die de zakken naar het dak van het analysecentrum brengt. Af en toe worden er nog beschadigde of gescheurde zakken waargenomen, maar deze worden systematisch verwijderd. In het analysecentrum zelf blijkt van dag tot dag dat de installatie absoluut volledig moeten worden aangepast voor Hopelijk komt men op het eind van de campagne ertoe dat de overdracht van de receptiegegevens volledige voldoening schenkt, momenteel heeft men nog steeds met informaticaproblemen te maken (ontbreken van sommige gegevens, Tijdens het laatste fabriekscomité in Hollogne, hebben de planteurs hun bezorgdheid geuit over de aankondiging van de sluiting van de fabriek. geen of onjuiste gemiddelden,...). De voorziene opbrengst voor het geheel van het cliënteel bedraagt 68,7 t à 17,92 Z. Het technisch comité van de TS Tijdens de laatste vergadering, gaven de Planters kennis van hun grote ongerustheid voor 2009, want zij willen nooit meer een campagne zoals deze van 2008 meemaken. Alle fasen van de receptie, gaande van het nemen van bietenstalen en het opzakken in de twee fabrieken van Hollogne en van Tienen tot aan de eindanalyse in het centrum van Longchamps, werden overlopen. Men zal tot een volledige en grondige herziening van het ganse proces moeten overgaan. Rappel voor de onvolledige ladingen begin en einde silo Bij het laden van een bietenhoop gebeurt het dat het einde van de hoop onvoldoende is voor een volledige lading. De laatste vrachtwagen zal dan verder worden volgeladen aan de bietenhoop van de volgende planter. Het eerste geladen deel zal dan gecodeerd worden als einde silo, het tweede en dus laatst geladen deel zal gecodeerd worden als begin silo. In deze gevallen moeten erover gewaakt worden dat beide delen het juiste gewicht wordt toegewezen aan beide landbouwers. Hiertoe bestaan er drie mogelijkheden: 1. de kraanman telt het aantal grepen bij beide planters; 2. de kraanman raamt het gewicht van de grepen bij de begin silo. Het gewicht van de einde silo wordt nadien vastgesteld door deductie; 3. als de kraan is uitgerust met een weeginstallatie: afzonderlijke weging voor elke planter. Bietenvoorschot op 22/12/2008 Volgens de interprofessionele akkoorden moet voor al de bietenleveringen vanaf het begin van de campagne tot en met 13 december een voorschot uitbetaald worden op 22 december. Planters die op 13 december nog geen levering hebben gedaan, kunnen schriftelijk bij de fabriek een aanvraag doen tot het uitbetalen van een voorschot (op voorwaarde dat er geen leveringsachterstand is en dat er wel degelijk bieten geleverd kunnen worden of zijn). Overdracht Afhankelijk van de productie van de camapagne, mag men zich aan een overdracht van ca 8% verwachten. Ter herinnering, de planter mag een individuele overdracht aanvragen tot 12%, maar deze hoeveelheid kan beperkt worden als de voorziene hoeveelheid industriële suiker niet nagekomen is. Luc Rigo Secretaris Fédération Hesbaye ACTIE Een hoog suikergehalte en een goede wortelopbrengst CADENZA Zeer hoog suikergehalte Daardoor een van de best betaalde bieten Hoge suikeropbrengst Vroege en snelle grondbedekking Suikergehalte * * Bron: KBIVB KWS BENELUX B.V. De Bietplanter 01/ NL.indd :38:51

4 CICHOREI OREYE Toekomstige cichoreicontracten? De onderneming Beneo-Orafti stuurde eind november de contracten 2009 naar de landbouwers. Dit gebeurde zonder akkoord met de Organisatie van cichoreiplanters over de modaliteiten ervan. De organisatie reageerde onmiddellijk en stond ervoor in dat de contracten naar de plantersorganisatie werden teruggestuurd. Intussen mondde de laatste vergadering van de organisatie met de vertegenwoordigers van Südzucker en van de Belgische directie (op 2 december) opnieuw op een dovemansgesprek uit en verklaarde de Directie van Orafti de eisen van de planters onontvankelijk. De operatie van de terugzending van de contracten naar de Organisatie was een succes gezien zowat 740 contracten op ongeveer 1 aan de Organisatie (nooit gerealiseerde mobilisatie in de landbouw) werden overgemaakt. De besprekingen, want van echte onderhandelingen over het contract 2009 was geen sprake, hebben dus geen akkoord opgeleverd. De koper (Orafti) bleef op zijn standpunt, en gebruikte hiervoor de belangrijke fi nanciële problemen evenals het lage peil van de graanprijzen als steeds terugkomend chantagemiddel om de prijs van contractteelten te bepalen. De organisatie die een prijs op basis van rationele criteria, zoals de belangrijke stijging van de productiekosten, had verdedigd, merkt niettemin op dat de industrieel, die de verkoopprijs van zijn producten op basis van zijn gestegen kostprijs onderhandelt, dezelfde aanpak hanteert. De transportkosten die in principe enkel door onderhandeling (volgens een akkoord van 2 jaar geleden) zouden worden gewijzigd, werden zonder enige discussie met de Organisatie opgelegd. De enige positieve doorbraak is de veralgemeende behandeling met Poncho Beta, zonder meerkost voor de planters. Maar dankzij de massale terugzending van de contracten, is aangetoond dat de planters zich niet meer laten doen en dat als de industrieel de dialoog wil hervatten, hij vooraf het bewijs van zijn goede wil en van een belangrijke mentaliteitsverandering zal moeten leveren. De vertegenwoordigers van de Professionele Organisatie van Chicoreiproducenten van Oreye feliciteren al de planters die hen het vertrouwen hebben gegeven, en die niet alleen de solidariteit tussen de planters maar vooral de wil betonen om zich niet meer zonder reactie te laten manipuleren. Zij betreuren evenwel het passief gedrag van degenen die het niet nuttig oordeelden om de operatie te ondersteunen en die de betekenis van de gevoerde actie niet begrepen, terwijl zij zoals allen van de aanzienlijke voordelen van het gerealiseerde werk sinds vele jaren hebben genoten. Op het ogenblik dat dit nummer verschijnt, zullen alle contracten in het bezit van de Organisatie aan de Directie van Orafti zijn overgemaakt. Wat de campagne in Oreye betreft, zal deze eveneens beëindigd zijn wanneer dit nummer in de bus valt. Tarra leveringen cichorei in Oreye gereinigde andere totale ladingen ladingen tarra 03-Nov 10,61 12,66 11,41 04-Nov 14,00 11,81 13,18 05-Nov 9,09 13,42 10,48 06-Nov 12,07 18,58 13, 07-Nov 10,99 21,35 13,81 08-Nov 12,81 41,03 18,47 10-Nov 11,68 19,45 14,43 12-Nov 14,67 26,24 18,32 13-Nov 13,50 19,89 15,34 14-Nov 12,94 25,65 16,73 15-Nov 16,04 41,27 17,54 17-Nov 12,05 23,76 16,01 18-Nov 11,18 20,73 13,84 19-Nov 9,97 24,22 14,80 20-Nov 10,03 22,19 15,58 21-Nov 9,92 25,23 15,47 22-Nov 8,87 8,87 24-Nov 15,46 14,86 18,19 25-Nov 16,42 25,24 19,00 26-Nov 16,06 33,70 22,31 27-Nov 16,20 23,64 18, 28-Nov 15,49 14,44 15,20 29-Nov 20,30 22,38 21,05 01-Dec 16,13 24,42 18,64 02-Dec 15,23 27,77 19,06 03-Dec 19,67 27,50 22,02 04-Dec 21,57 26,88 23,66 05-Dec 21,37 31,19 23,66 06-Dec 30,67 30,15 30,33 08-Dec 24,54 36,94 28,70 09-Dec 21,92 24,74 22,70 10-Dec 23,04 22,08 22,83 11-Dec 22,40 21,04 21,97 12-Dec 23,09 21,20 22,56 13-Dec 17,47 14,32 16,61 Gedeponeerd handelsmerk Bayer - Bevat: 400 g/l clothianidin + 53,3 g/l beta-cyfluthrin - Erk. nr. 9474/B 4 01/2009 De Bietplanter NL.indd :38:53

5 VERBOND VLAAMS-HASPENGOUW Campagne loopt moeizaam naar haar eind De campagne 2008 wordt nu echt een campagne 2008/2009. De vele pannes, aanvankelijk in Longchamps en Wanze, maar nu ook in Tienen, hebben tot gevolg dat de campagne wellicht de 110 dagen zal overschrijden! Heel wat planters wacht(t)en vergeefs op een tijdige ophaling van hun bieten: de gemiddelde achterstand is half december opgelopen tot 7 dagen. Receptie bieten De campagne verloopt zoals ze gestart is: met vallen en opstaan. Steeds opnieuw moeten dezelfde opmerkingen gemaakt worden (cfr. vorige verslagen). Met oplapwerk wordt het probleem dan een tijd lang verholpen tot de volgende ongeregeldheid zich aandient. Het is voor iedereen duidelijk dat met een dergelijke receptie absoluut niet verder kan gewerkt worden. tot zover een uitreksel uit het verslag van het laatste Verbondsbestuur. In vergelijking met de toestand die beschreven werd in de vorige bietplanter is de situatie ongewijzigd gebleven. Samengevat kwam en komt het erop neer dat de centrale receptie in Longchamps een chaotische start kende die na onophoudelijk aandringen van de plantersafgevaardigden beetje bij beetje werd bijgestuurd. Toch bleven en blijven er nog steeds heel wat minpunten: (stukjes) bietverlies alom, gescheurde zakken,. Het is duidelijk dat we de campagne op deze wijze verder zullen moeten uitzitten. We rekenen alleszins op de verdere inzet van het fabriekspersoneel om, daar waar de apparatuur het laat afweten, deze zo snel als mogelijk terug op te lappen om herhaling of erger te voorkomen. Evolutie suikergehalte en tarra Het gemiddelde suikergehalte voor het cliënteel van Tienen bedraagt op 9 december 17,77 Z, de gemiddelde totale tarra 17,76%, waarvan 11,2% grondtarra, 0,68% plantaardige tarra en 6,66% koptarra. Onderstaande grafi ek geeft de evolutie weer van de grondtarra (GT), plantaardige tarra (PT), koptarra (KT), totale tarra (TT) en rijkheid ( Z). Vooruitzichten 2009 Het is duidelijk dat de toestand van 2008 niet vatbaar is voor herhaling in Er heerst bij de planters grote ongerustheid omdat voor 2009, na Brugelette in 2008, voorzien is de fabriek in Hollogne te sluiten. Hoe kan, met één vestiging minder, een bietencampagne op een aanvaardbare wijze binnen een aanvaardbare termijn worden afgerond, als dit blijkbaar niet kan met drie vestigingen? Vanaf de eerste dag na afl oop van de huidige campagne moeten in de fabrieken dan ook de noodzakelijke werken worden opgestart waaronder een (ver)nieuw(d) analysecentrum en de capaciteitsverhoging van Tienen en Longchamps. De vele interne en externe vergaderingen waar overleg gepleegd wordt over wat men nu juist gaat doen, hoeveel het mag kosten, enz zouden reeds tot het verleden moeten behoren. Met andere woorden, de verantwoordelijken zullen nu zeer snel over de brug moeten komen met concrete en realistische voorstellen, willen zij het vertrouwen van de planters enigszins terug winnen! Laattijdige ophaling Nadat de planning van de leveringen reeds met drie dagen werd uitgesteld, slaagt de fabriek er op heel wat plaatsen niet in om de bieten binnen de nieuwe Zonder verdere tegenslagen, zullen de laatste bieten tijdens de eerste week van januari geleverd worden aan de fabriek. planning op te halen. De algemene aankoop- en leveringsvoorwaarden voorzien dat, wanneer de fabrikant de bieten per fabrieksvervoer afhaalt, de vertraging bij het afhalen de 7 dagen niet mag overschrijden. De vergoeding bedraagt 3% van de minimumprijs van de bieten bij een vertraging van 8 tot 14 dagen, 6% bij een vertraging van 15 tot 21 dagen en 10% bij een vertraging van meer dan 21 dagen. De datum vanaf dewelke de vertraging berekend wordt is het begin van de overeengekomen afhalingsperiode, op voorwaarde dat de bieten zoals voorzien in de planning ter beschikking stonden van de fabriek. De vergoeding voor laattijdige afhaling wordt gevoegd bij de premie voor late leveringen en wordt automatisch toegekend. Aan de planters geven we de raad al de documenten m.b.t. de planning en de afhaling van de bieten goed bij te houden mochten zich met deze premies problemen voordoen. Klachten Heel wat planters zijn verbaasd over sommige resultaten van hun bietenleveringen. Zij dienen dan een klacht in bij het syndicaat, die de klacht onderzoekt en deze Vervolg op p.6 YES, you can! BALTHAZAR 80 ton aan 18 % suiker! De Bietplanter 01/ NL.indd :38:57

6 De meest verkochte variëteit in 2009? ANGELIQUA Het hoogste financieel rendement per ha Zeer productieve variëteit Lage grondtarra Sterke toleranties tegen witziekte en cercospora Snelle veldopkomst door EPD KWS BENELUX B.V ,4* Financieel rendement Nr.1 * * KBIVB Vervolg van p.5 meldt aan de fabriek. Elke twee weken ontmoeten planters en fabrikanten elkaar om de klachten te bespreken. Indien een klacht aanvaard wordt, wordt het analyseresultaat (en de gemiddelden van de niet genomen stalen) aangepast en ontvangt de planter een nieuw rekeninguittreksel. Wordt de klacht niet aanvaard, dan ontvangt de planter een schrijven waarin hem, zonder motivatie, gemeld wordt dat op de klacht niet kon worden ingegaan. Het Verbondsbestuur is van mening dat de weigering wel degelijk moet gemotiveerd worden en dat de planter moet kunnen beschikken over al de informatie m.b.t. zijn leveringen, met inbegrip van de toegekende kwaliteitscodes. Het bestuur vraagt dan ook dat een meer gestandaardiseerde en effi ciëntere methode wordt gevolgd bij de behandeling van de klachten, zodat correct geoordeeld kan worden over de representativiteit van de betrokken levering in het geheel van de leveringen. Een correcte beoordeling van elk staal en de representativiteit ervan is vanaf de huidige campagne des te belangrijker, gezien het resultaat van de gestaalde vrachten mee het resultaat van de niet-gestaalde vrachten bepaalt. Een eerste vereiste is ook dat ongeregeldheden bij de beoordeling van de leveringen uitgesloten zijn, wat ons opnieuw brengt bij het verhaal van de noodzakelijke vernieuwing van de huidige receptie. Einde campagne Zonder verdere tegenslagen zullen de laatste bieten geleverd worden tijdens de eerste week van januari. Laat ons hopen dat de weergoden ons gunstig gezind zijn zodat ook deze laatste bieten in de best mogelijke omstandigheden kunnen bewaard en geladen worden. Aan de planters wenst het Verbond alvast een zalig kerstfeest en ook de beste wensen voor 2009, zowel op persoonlijk, familiaal, sociaal als beroepsvlak. Meestal gaan deze hand in hand en hiertoe wil het Verbond alleszins zijn steentje bijdragen. Eric Van Dijck Secretaris Verbond Vlaams-Haspengouw Uitnodiging wintervergaderingen Verbond Vlaams-Haspengouw gewest zaal datum Riemst Parochiezaal Vlijtingen woensdag 21 januari Maasland Kloosterstraat uur Vlijtingen Hageland-Noord De Glazuur donderdag 22 januari Tienen Dries 7A uur Glabbeek Dijleland L.R.V. Ruiterschool maandag 26 januari Waversebaan uur Oud-Heverlee Pajottenland Belvédère dinsdag 27 januari Molenstraat uur 1570 Vollezele Sint-Truiden De Volksmacht donderdag 29 januari Landen Luikersteenweg uur Sint-Truiden Tongeren PIBO dinsdag 3 februari Sint-Truidersteenweg uur 3700 Tongeren Agenda: - Welkom door de voorzitter - Evaluatie campagne Vooruitblik op de campagne Actualiteiten Hoe contact opnemen met uw planterssyndicaat? Voor de analyseresultaten van en/of klachten over uw leveringen: - Bureel Syndicaat Longchamps: tel/fax 081/ Telefoonpermanentie van 6.00 tot uur - Nederlandstalige permanentie verzekerd van tot uur. Voor klachten i.v.m. de planning of de pulp: - Tienen: telefoon syndicaat: 0471/ telefoonpermanentie van 7.00 u tot 8.00 u, van u tot u en van u tot u - Voorzitter: Prudent Everaerts : 016/ Secretaris: Eric Van Dijck : 0475/ Hollogne: tel/fax: 019/ Telefoonpermanentie van 7.00 u tot 8.00 u, van u tot u en van u tot u Voor technische vragen : - Voorzitter van het Technisch Comité TS: Jean Jo Rigo: 0477/ Voor alle percelen met zware rhizoctoniabesmetting RIVOLTA het ultieme wapen tegen rhizoctonia 6 01/2009 De Bietplanter NL.indd :39:00

7 KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET VZW Molenstraat 45, B-3300 Tienen F De suikerbiet en haar teelttechniek PVBC PROGRAMMA VOORLICHTING BIET CICHOREI, IN HET KADER VAN DE PRAKTIJKCENTRA Rubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-Fr. Misonne Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid. Aanbevelingen van specifieke rassen met dubbele tolerantie voor 2009 DUBBELTOLERANTE RASSEN Het gebruik van dubbel-tolerante rassen laat ons toe specifieke problemen op te lossen waar chemische middelen weinig of geen oplossing bieden. Deze rassen combineren de tolerantie tegen rhizomanie met hetzij resistentie tegen rhizoctonia wortelrot, hetzij tolerantie/resistentie tegen het bietencystenaaltje. Het gebruik van dubbel-tolerante rassen, dat berust op een beredeneerde keuze, is stijgend sinds enkele jaren met op nationaal vlak 11% van de uitzaai. De uitzaai met dubbel-tolerante rassen rhizomanie-rhizoctonia vermindert ten gevolge van het uitstappen uit de teelt in de meest gevoelige zones (zandige bodems, Kempen) om 5,2 % te bereiken in 2008 (tegen 6,8 % in 2007), maar met grote schommelingen tussen regio s (10 % in IS tegen 3 % in de TS). De uitzaai met dubbel tolerante rassen rhizomanie-nematoden stijgt en bedroeg 5,6 % in 2008 (tegen 4,9 % in 2007). Dit cijfer is nog te laag gezien de talrijke velden met duidelijke symptomen. Gezien de meerkost toegepast op zaden van dubbel-tolerante rassen, raden wij aan om deze rassen te gebruiken in de percelen waar hun nut werd bewezen. In deze percelen zal de meerkost van de zaden geen remming zijn voor hun gebruik. De rassen «rhizomanie - nematoden» Het bietencystenematode : een endemisch probleem? De hoge frequentie van gronden aangetast door het bietencystenematode in België, vindt zijn oorsprong in de bietengeschiedenis. In de leemstreek van Haspengouw en Henegouwen hebben zeer veel kleine suikerfabrieken zich meer dan 50 of jaar geleden gevestigd, hetgeen een locale concentratie van de bietenteelt rond deze plaatsen bevorderd heeft. Vandaag nog heeft deze teeltintensiteit een invloed door o.a. de aanwezigheid van het bietencystenaaltje, erfenis van het verleden. De besmette percelen hebben verschillende aantastingsgraden, maar men stelt in veel van deze percelen een homogene verdeling van de besmetting vast, een teken van een reeds langdurige aantasting. Behalve de graad van aantasting (aantal eieren+larven / g grond) van de verbouwde laag, interesseren wij ons eveneens voor de aanwezigheid van nematoden in de diepere grondlagen om de reactie van de rassen in bepaalde sites te kunnen verklaren. Wij hebben immers kunnen vaststellen dat de aantasting zich niet beperkt tot de bouwlaag, maar dat de hoeveelheid nematoden teruggevonden in de diepe (30-60 cm) lagen aanzienlijk kan zijn! De telling van de nematoden in de bovenste laag zou dus niet altijd alles verklaren! Zoals in 2008, adviseert het KBIVB voor de zaai van 2009 het ras Julietta in de percelen aangetast door het bietencystenaaltje, zodra de gemiddelde Figuur 1: Verwelkingsverschijnsel in geval van een nematodenaantasting. Men onderscheidt duidelijk de tolerante rassen voor en achter het gevoelige ras (in het midden). Een ander kenmerk van de nematodenbesmetting is het magnesiumgebrek. aantasting hoger is dan 250 eieren+larven. 2 andere nieuwe rassen worden sinds 1 jaar vanuit commerciele partijen getest : TheresaKWS, rijker ras met een potentieel in gezonde bodem van % ten opziche van rhizomanierassen, en Margitta, van een evenwichtig type en met een gezonder blad. Zij bezitten beide een goede extraheerbaarheid. Zoals voor elk dubbeltolerant ras, wordt een te vroege zaai (voor 15 maart ) afgeraden gezien hun grotere schietersgevoeligheid. Proef in 2008 De nematodenbeproeving in 2008 werd aangelegd in 3 sites in de leemstreek. Bodemanalysen met kwanti cering van de nematoden voor de uitzaai bevestigden de aanwezigheid van het bietencystenaaltje (analyses uitgevoerd door het Centre Wallon de Recherches Agronomique in Gembloux). Gingelom : 0 eieren en larven : een vruchtwisseling met regelmatig bieten en spruitkool houden de populaties nematoden hoog. Acosse : 900 eieren+larven : bedrijf dat in de jaren een intensieve bietenteelt kende en een lange nematodenhistorie. Limont : eieren en larven / g grond. Dit perceel had in Bevestigde rassen rhizomanie-nematoden Julietta Nieuwe rassen rhizomanie-nematoden TheresaKWS Margitta De Bietplanter 01/ NL.indd :39:01

8 DUBBELTOLERANTE RASSEN Resultaten nematoden 2008 in besmette grond (4 proeven, gemiddelde van 800 e+l) = gemiddelde van rassen Zanzibar, Coyote, Malvina, Ernestina, Klarina, Resimax, Ruveta, Florata ras mandataris wortels netto suikergehalte 16 geleverde grond totale tarra extraheerbaarheid witsuiker inkomen 2008 t/ha % t/ha % bruto % t/ha (1) Calgarhi Zanzibar* Coyote* SCAM SESVanderHave SESVanderHave ,6 18,6 18, ,9 4,1 4,2 16,5 16,5 16,5 92,9 93,2 93,3 11,3 11,6 11,4 Malvina* Ernestina* Klarina* ,7 18,8 18, ,9 4,4 3,7 17,7 18,7 17,5 93,4 93,0 92,8 11,1 11,5 11,3 Resimax* Ruveta* Florata* Erauw-Jacquery Clovis Matton SCAM ,7 19,2 19, ,5 3,5 4,4 15,8 16,2 17,6 93,0 93,3 92,9 11,5 11,2 11, Cadenza Angeliqua Charme Pype bvba ,5 18,7 18, ,7 3,3 3,6 19,1 16,0 16,2 92,9 93,1 93,1 11,2 12,3 11,1 108 Julietta² TheresaKWS² Margitta² ,4 19,2 18, ,6 4,2 3,5 15,4 17,7 18,3 91,4 92,7 92,9 13,1 13,1 12, lsd 2 0,2 3 0,5 1,1 0,2 0,4 3 (1) : relatief t.o.v. getuige ² : dubbel-tolerante rassen rhizomanie-nematoden (tolerantie) *: getuige-ras Meerjarige resultaten nematoden in besmette grond (7 proeven, gemiddelde van 750 eieren+larven) = gemiddelde van rassen Zanzibar, Coyote, Malvina, Ernestina, Klarina, Resimax, Ruveta, Florata ras mandataris wortels netto rijkheid 16 geleverde grond totale tarra extraheerbaarheid witsuiker potentieel inkomen (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) Calgarhi Zanzibar* Coyote* SCAM SESVanderHave SESVanderHave Malvina* Ernestina* Klarina* Resimax* Ruveta* Florata* Erauw-Jacquery Clovis Matton SCAM Charme Pype bvba Julietta² TheresaKWS² Margitta² lsd 3 0, ,2 3 3 (1) : relatief t.o.v. getuige ² : dubbel-tolerante rassen rhizomanie-nematoden (tolerantie) *: getuige-ras 110 Nematodenrassen : opbrengst in besmette en onbesmette grond inkomen onbesmette grond Calgarhi Zanzibar* Resimax* Klarina* Ernestina* Coyote* Charme Malvina* Ruveta* Florata* TheresaKWS Margitta Julietta Figuur 2: zicht op een van de proeven aangelegd te Limont (gewasrotatie 2 jaar). Uiterst links merkt men de splitsing van de proef (gewasrotatie 5 jaar) bieten (een jaar met een sterke nematodenvermeerdering). In 2006 werd het perceel in twee gedeeld : in een eerste deel werd tarwe gezaaid inkomen besmette grond 8 01/2009 De Bietplanter NL.indd :39:02

9 DUBBELTOLERANTE RASSEN en men telt begin eieren+larven / grond. Op het tweede deel werden bieten geteeld en men telt er begin 2008 meer dan 0 eieren en larven + g grond. Dit perceel lijkt ons dus ideaal (alle andere intermediaire teelten waren identiek) om er een vergelijkende proef aan te leggen om de reactie van de tolerante rassen te bestuderen. Belangrijk feit : in de laag van cm diep telt men 1400 eieren+larven / g grond, los van de vruchtwisseling. Het bietenseizoen 2008 was gunstig voor (vroege) aantasting door nematoden, met zeer warme temperaturen begin mei en meer dan voldoende regen. Daarentegen heeft de overvloed aan water in de bodem geen (of weinig) verwelking van de bladeren veroorzaakt. Magnesiumgebrek en vergeling door gebrek aan absorptie werden waargenomen, maar met een relatief effect op de opbrengst. De cijfers tonen duidelijk het voordeel van de tolerante rassen in besmette gronden. Gevolg van de «gewasrotatie» in de proef te Limont Ondanks de weinig gunstige weersomstandigheden voor de schade door nematoden, hebben we uit de proeven aangelegd te Limont (2 gewasrotaties op dezelfde grond) enkele interessante lessen getrokken. - De bladontwikkeling was, vanaf voor het sluiten van de lijnen, in het voordeel van de gewasrotatie 5 jaar. - Het magnesiumgebrek heeft zich in juli in het gedeelte gewasrotatie 2 jaar vertoond en slechts eind augustus in het gedeelte gewasrotatie 5 jaar. - De verwelking was groter in het gedeelte gewasrotatie 2 jaar. In september werd er in dit deel bladhergroei waargenomen terwijl in het gedeelte gewasrotatie 5 jaar de bladmassa werd gehandhaafd en kon afrijpen. - Het gedeelte rotatie 2 jaar verliest gemiddeld ongeveer 500 kg suiker/ha ten opzicht van de gewasrotatie 5 jaar (zie volgende gra ek). Dit kan gering lijken gezien de verschillen in de aantasting van nematoden. De gunstige invloed van het klimaat kan een uitleg geven. Dit opbrengstverlies wordt in het merendeel van de rassen waargenomen, ook in de tolerante rassen. - De sterke aantasting van de onderste lagen zou de verschillen in de verkregen opbrengst kunnen beïnvloeden. Deze beproeving vereist natuurlijk bevestiging. Nochtans lijkt het vierde punt zeer belangrijk : zelfs de nematodentolerante rassen kunnen aan opbrengst verliezen wanneer zij onder strengere omstandigheden (gewasrotatie 2 jaar) worden verbouwd. De tolerante rassen zijn in besmette percelen een absolute noodzakelijk om een voldoende opbrengst (= korte termijn effect) te garanderen, maar een beheersing van de nematodenpopulaties op langere termijn door landbouwkundige factoren mag niet uit het oog verloren worden. Een verlenging van de rotatie is dus altijd noodzakelijk! Beheersing van de nematoden in de bodem Naast het probleem van de opbrengstdaling die (gedeeltelijk) met de nematodentolerante rassen opgelost wordt, mag men het effect van het gebruik van rastypes op de nematodenpopulaties zelf niet vergeten. De teelt van een «gevoelig» ras veroorzaakt, zodra de bieten gezaaid worden, een vermeerdering van het aantal nematoden (eindpopulatie > beginpopulatie). Na 3 tot 4 jaren zonder waardplantteelt daalt dit aantal terug tot zijn initiële cijfers door natuurlijke uitsterving. De teelt van een «resistent» ras (type HS1-pro1) veroorzaakt daarentegen een stabilisatie of beter een vermindering van de nematodenpopulatie reeds tijdens de teelt, voor zover het zaadlot voldoende zuiver in resistentie is. Het merendeel van de momenteel verkochte rassen zijn «tolerant», maar moeten vanuit parasitair oogpunt als «gedeeltelijk resistent» en intermediair tussen de 2 voornoemde soorten beschouwd worden. Réac e van de rassen aan nematoden 14,5 ton suiker/ha 14,0 vruchtwisseling 2 jaar TheresaKWS 13,5 Julie a 13,0 Zanzibar Resimax Angeliqua 12,5 Calgarhi Margi a Coyote Ernes na Charme 12,0 Cadenza Malvina Klarina Florata Ruveta 11,5 11,5 12,0 12,5 13,0 13,5 14,0 14,5 vruchtwisseling 5 jaar ton suiker/ha Een «tolerant» ras (type Julietta) veroorzaakt een intermediaire vermeerdering: men noteert een stijging van het aantal nematoden maar lager dan die verkregen met een gevoelig ras. Dit kan door bodemanalysen in de proefvelden bewezen worden door het aantal nematoden bij de zaai met het aantal nematoden na de oogst te vergelijken. (zie tabel A). Dit kan eveneens bewezen worden, naar eind juni, door de aan- of afwezigheid van witte cysten (wijfjes) op de wortels. Tabel B geeft de waarnemingen op de wortels weer, gedaan te Acosse in tabel A Pi = zaai Pf = oogst Pf/Pi = vermeerdering gevoelig Julietta (tolerant) TheresaKWS (tolerant) Margitta (tolerant) Resistent (Hs1Pro1) tabel B 0 cyste 1-5 cysten 5-20 cysten >20 cysten gevoelig Julietta (tolérante) TheresaKWS (tolérante) Margitta (tolérante) Résistante (Hs1Pro1) Tabel A : evolutie van het aantal nematoden met de teelt van verschillende types van rassen. Tabel B: Percentage planten met cysten (zaai + 80 dagen). Aanwezigheid van nematodencysten (witte wijfjes) op verschillende types rassen. De tolerante rassen (Julietta, TheresaKWS, Margitta) zijn dus rassen die kunnen gekwali ceerd worden als rassen met «gedeeltelijke resistentie»: zij induceren een vermeerdering van de nematoden intermediair tussen de «resistente» rassen en de gevoelige rassen. Er dient echter nog nauwkeurig gecontroleerd worden (onderzoeksprogramma geleid door het INRA in Frankrijk) in hoeverre deze «druk» een invloed heeft op selectie van meer virulente populaties. De resistentie van de rassen wordt elk jaar in besmette percelen gecontroleerd. In 2008 werden in 3 proeven met natuurlijke besmetting verrottingen waargenomen : Kumtich, Elsegem en Tongeren. Het perceel te Kumtich, in tweejaarlijkse vruchtwisseling bieten-maïs sinds vele jaren (behalve tarwe gevolgd door mosterd in 2007!), vertoonde vanaf juni aantastingen van rhizoctonia die zich hebben geïntensi eerd tot de rooi in september. Het visuele aspect van een perceel geeft niet altijd goed het belang weer van RASSEN RHIZOMANIE RHIZOCTONIA ondergrondse verrottingen : men moet de bieten rooien en wassen om de resistentie werkelijk te kunnen beoordelen. De opbrengst bekomen in het perceel van Kumtich was gering en een belangrijk percentage bieten was aangetast door rhizoctonia bruinwortelrot. Een manuele rooi met een quotering van verrotting op meer dan 250 wortels per ras heeft het mogelijk gemaakt om de graad van resistentie te bepalen. De volgende tabel geeft het percentage gezonde, aangetaste (vlekken) en rotte (meer dan 60% van de biet is aangetast) bieten voor de verschillende commerciële rassen. De ziekte index (verrotting) duidt op de globale resistentiegraad van het ras : hoe lager het cijfer, des te resistenter het ras. Deze De Bietplanterer 01/ NL.indd :39:03

10 RASSEN RHIZOMANIE-RHIZOCTONIA ras % gezonde wortels % aangetaste wortels % rotte wortels INDEX verrotting Zorro Piranha Heracles Taifun Iguane Boomerang FrancinaKWS Vedeta Rivolta Quotering van de verrotting in de proeven (sterke aantastingen) cijfers zijn indicatief. Wij kunnen besluiten dat zelfs met een zogenaamd resistent ras, er steeds een percentage wortels is dat verrottingen vertoont. De resistentie is dus niet perfect. Bovendien weten wij dat deze resistentie niet goed is op jonge planten voor het sluiten van de rijen. In de praktijk betekent dit dat naast het ras, de teelttechnieken moeten aangepast worden teneinde zich te beschermen tegen verrottingen : respect voor de bodemstructuur en een gezonde vruchtwisseling met maïs! Rhizoctoniahaarden blijven mogelijk in de resistente rassen, met het verdwijnen van planten. Deze haarden blijven echter zeer beperkt in de meer resistente rassen. Wij konden toch vaststellen dat de stijging van het productiepotentieel van deze rassen vaak gepaard gaat met een licht verlies aan resistentie tegen de ziekte. Het gaat er dan om een keuze te maken in functie van het opgelopen risico en de gewenste bescherming. Zoals voor elk dubbel-tolerant ras is een vroege zaai (februari ) afgeraden gezien hun grotere schietersgevoeligheid. Figuur 3: waarneming van de wortels uit proeven met rhizoctonia bruinwortelrot in de bietenreceptie van het KBIVB. Bevestigde rassen rhizomanie-rhizoctonia Iguane Zorro Piranha Nieuwe rassen rhizomanie-rhizoctonia FrancinaKWS Vedeta Rivolta RASSEN EN GEVOELIGHEID VOOR BLADSCHIMMELZIEKTEN De rasresistentie benutten tegen cercospora en witziekte om opbrengstverliezen door bladschimmelziekten moet evenzeer overwogen worden als de keuze van een fungicide. Reeds in 2006, maar vooral in 2007, werden er proeven aangelegd met de voornaamste aanbevolen rassen om de opbrengst van de rassen naargelang de fungicidenbescherming te bestuderen. Door het klassement van de rassen met of zonder fungicide te vergelijken, hebben wij het effect van de resistentie tegen cercospora kunnen bevestigen. Wij hebben een correlatie kunnen leggen tussen de rasresistentie (kwotering van 0 tot 9, hoe hoger het cijfer, hoe resistenter het ras) en de relatieve winst van het ras in de aangetaste velden. De proeven in 2008 bestuderen het gedrag van 9 rassen (met erg verschillende gevoeligheden) in twee proefplaatsen : Leefdaal en Burdinne. De eerste werd gerooid in september maar had reeds een ontwikkeling van witziekte in juli, de tweede werd gerooid in november met een latere aantasting door witziekte, maar ook later door cercospora en roest. In de twee sites werd begin augustus een fungicidebehandeling (Spyrale 1 l/ha) uitgevoerd op een deel van de percelen. Andere percelen werden niet behandeld. Over het algemeen kan men de ziektedruk beschouwen als middelmatig. De reactie van de rassen is dezelfde in de twee sites. We hebben opgemerkt dat het blad geler is zonder fungicidenbehandeling, zelfs als men weinig ziekten vaststelt. Resultaten Volgende gra ek toont de winst aan opbrengst voor de verschillende rassen tussen de percelen die in augustus niet of wel behandeld werden met een fungicide. De fungicidenbehandeling geeft een winst aan suiker van gemiddeld 450 kg suiker per hectare. Dit is betrekkelijk gering wanneer men de opbrengststijging vergelijkt met de winst in 2007 (soms meer dan 2000 kg suiker!). Deze winst is signi cant in de 2 sites als men het effect op het geheel aan rassen vergelijkt. Individueel genomen stelt men zelden een signi cante verhoging per ras vast. De opbrengstverhoging varieert tussen 0 en 700 kg suiker per hectare (0 tot 5%). Indien men suiker/ha 15,5 (ton) 15,0 14,5 14,0 13,5 13,0 12,5 Fungicide en opbrengst van de rassen Opbrengstverhoging met fungicide 0 fungicide 1 fungicide Coyote Ernes na Klarina Resimax Ruveta Florata Angeliqua Charme Gra ek 4: Verhoging van de suikeropbrengst per hectare met 9 rassen: gemiddelde van 2 proeven in daarentegen een economisch bilan opmaakt, is de «inkomens»stijging van de planter minder gunstig. De stijging van 80 Euro/ha van het potentiële inkomen smelt snel als men de prijs van het fungicide en de doorgang (± 55 Euro) in aanmerking neemt. In dit geval winnen enkel de zeer gevoelige rassen aan potentieel! Net zoals in 2007 kan men onderstrepen dat het rassenklassement in functie staat van de fungicidentoediening : een goed presterend maar gevoelig ras kan zijn opbrengstpotentieel slecht bereiken met een gezond blad. Het belang van minder gevoelige rassen is dus duidelijk. In percelen met een korte gewasrotatie of in geval van teelt van bieten op bieten, zal men veel aandacht moeten hebben voor de gevoeligheid voor cercospora. Het risico op een intensieve aantasting door deze bodemgebonden ziekte wordt er vergroot! Voor de rassenkeuze, zie de beschrijvende tabel van de rassen gepubliceerd in De Bietplanter van december A. Wauters, KBIVB 10 01/2009 De Bietplanter NL.indd :39:03

11 ZANZIBAR, TOT T BIETEN PER HA, MAXIMALE OPBRENGST! Leuze Suikergehalte 17,5 19,2 Wortelopbrengst 91,86 T/Ha 84,89 T/Ha Witsuiker 14,65 T/Ha 15,15 T/Ha Bron: KBIVB 2008 RHIZOCTONIA T O L E R A N T 97,4 Wortelopbrengst 105,3 %,3 % Bron: KBIVB De redactie van de Bietplanter wenst al zijn lezers en adverteerders een hartverwarmende Kersttijd en een voorspoedig 2009! Stichter: R. BRUYÈRE Verantwoordelijke uitgever: Philippe BEDORET, Voorzitter CBB Directeur van de publicatie: J.F. SNEESSENS Uitgave en publiciteit Patricia NELISSEN Verantwoordelijke voor de suikerbiettechniek: KBIVB Tienen De Bietplanter MAANDBLAD VAN DE CONFEDERATIE VAN DE BELGISCHE BIETENPLANTERS vzw CBB Anspachlaan 111 Bus 10 0 Brussel T F Druk: Corelio Printing Jaarabonnement 12,00 EU-land 22,00 niet EU-land 27,00 Landbouwkrediet BTW BE Tel. 02/ Fax 02/ lebetteravier@cbb.be Het beste rendement komt uit uw bodem! Kalium en Magnesium: voor een duurzaam vruchtbare bodem voor een betere stikstofbenutting voor een optimale waterhuishouding voor een kwaliteitsopbrengst K+S Benelux bv Meer info op: Een onderneming van de K+S Gruppe De Bietplanter 01/ NL.indd :39:07

12 COCO VLAANDEREN Verloop van de campagne De campagne loopt stilaan naar zijn einde wanneer je deze Bietplanter in de bus krijgt net voor de feestdagen. Uiteindelijk zal ze omwille van de hoge opbrengsten een goeie week langer duren dan wat voorzien was. Rond 12 januari zouden de laatste bieten binnen gaan. Hopelijk zijn de bieten die op dit moment (9/12) nog op het veld staan erbij! Een aantal planters hebben toch wel risico s genomen door zo lang te wachten. Bijna zeker zullen er bieten niet meer gerooid geraken of zal dit gepaard gaan met zwaar structuurbederf op het veld en dit is toch wel pijnlijk. Weinig voordelen daaraan! Al bij al is de campagne, alle omstandigheden in acht genomen, tot hiertoe toch nog vrij vlot verlopen. Met het opvoeren van de verwerkingscapaciteit van de fabriek en de onbeperkte overdracht van alle overschotbieten (na compensatie) naar volgend jaar zullen we volgend jaar in normale omstandigheden, een campagne krijgen van minder dan honderd dagen, wat voor iedereen een stuk gemakkelijker zal zijn. Zaadbestellingen Ingevolge de lange campagne dit jaar zullen de Landbouwkundigen onmiddellijk na afl oop in een versneld tempo de zitdagen moeten organiseren voor de zaadbestellingen. Teneinde deze zo vlug als mogelijk te kunnen afwerken nodigen we de planters uit een inspanning te doen om alles tijdig binnen te hebben, zoniet riskeren we het zaad evenmin tijdig ter beschikking te hebben mocht het een vroege of normale uitzaai zijn. Hoe zit het met de Mobiliteit van quotum? In tegenstelling met wat we op onze vorige wintervergaderingen als mogelijkheid open hielden, werd er beslist dit jaar geen gecentraliseerde quotumverkoop tegen een vooropgestelde prijs, te organiseren. Dit wil zeggen dat we voor de toepassing van de Mobiliteit van quotum dit jaar vallen onder de bepalingen van de bestaande Interprofessionele Akkoorden terzake, zijnde: 1 - Grondgebonden overdrachten Blijft net zoals vroeger van toepassing weliswaar onder de aangepaste voorwaarden op basis van het Interprofessioneel Akkoord , dat vorig jaar werd afgesloten met betrekking tot de minimum hoeveelheid om als nieuwe planter aanvaard te worden: - minimum 200 ton bietenquotum verwerven; - bedrijf gelegen in Zone I (nieuwe afbakening 2008). Dit wil dus zeggen dat er recht op bietenquotum(50% van het kwalitatief/ha) ontstaat wanneer er minimum 1 ha akkerbouwgrond over gaat naar een overnemer welke aan de gestelde voorwaarden voldoet: - landbouwuitbater zijn. - binnen het jaar opvragen. - in productiezone van fabriek wonen (Int. Prof. Akk ) - nieuwe planter = min. 200 T Q verwerven op bedrijf in Zone I. - na overname max. 22 T/ha hebben. - kwaliteitsvoorwaarden halen = (streekgemiddelde 0,5 ) - gepartcipeerd hebben voor het bestaande en het nieuwe quotum. 2 - Vrije Mobiliteit binnen Coco- Vlaanderen Sedert 2007 is er voor Coco-Vlaanderen een mogelijkheid om het quotum te verhandelen op basis van een niet-grondgebonden vrije mobiliteit. Dit blijft echter beperkt tot het productiegebied dat onder Coco-Vlaanderen valt. Voorlopige opbrengsten voor de afgeleverden op 7/12/2008 Streek percelen Ha Ton Bieten Ton/Ha % Suiker Suiker/ha Brabant , ,85 18, Région des Collines , ,27 17, Eeklose polders , ,20 17, France/Frankrijk 11 51, ,67 18, Limon , ,58 17, Midden West-Vlaanderen , ,20 17, Poperinge , ,32 17, Quévy 20 83, ,10 17, Sable Péruwelz 20 80, ,12 17, Schelde Polders , ,11 17, Zeepolder , ,99 17, Zandleem Oost-Vlaand , ,93 17, Zandleem West-Vlaand , ,10 17, Zand Oost-Vlaanderen 15 85, ,33 17, Zuid West-Vlaanderen 251 7, ,44 17, CLIENTEEL , ,78 17, Hoe gaat dit in de praktijk? - Een planter wil zijn LR vrijwillig verkopen aan de Algemene Reserve van de fabriek (Paritaire Commissie). - Hiertoe vult hij het voorziene aanvraagformulier in waarbij hij eveneens een voorstel kan voegen om dit LR over te laten aan één of meerdere overnemers. - De voorgestelde overnemer(s) tekenen een akkoordverklaring welke meegestuurd wordt. - Indien de overnemer(s) voldoet(n) aan de voorwaarden, zal het LR aan hem(n) toegewezen worden. Indien dit niet het geval is, blijft het LR waar het was. Pas op! Indien de overlater van het LR op zijn bedrijf een wettelijke opzeg gekregen heeft voor geheel of een gedeelte van zijn gronden dan moet hij dit op eer verklaren bij zijn aanvraag! In dit geval zal de hoeveelheid LR welke langs deze weg opgevraagd kan worden door de nieuwe gebruikers van deze gronden niet vrij overgedragen kunnen worden, behalve wanneer er een schriftelijk akkoord bestaat (toegevoegd aan de aanvraag) waarbij deze grondovernemer(s) afziet(n) van dit LR! De voorwaarden om LR te kunnen over nemen zijn: - In orde zijn met de regels inzake Productiezone. - Voldoen aan de Kwaliteitsvoorwaarde. - Na overname, geen kwalitatief hebben hoger dan 22 ton/ha. - Voor een nieuwe planter minimum 200 T bietenquotum verwerven op een bedrijf in Zone I gelegen. - Geparticipeerd hebben voor het bestaande LR en voor het bijkomende LR. Vragen of problemen? Consulteer uw Landbouwkundige, of neem gerust contact op met het secretariaat van de plantersorganisatie: Alain Van Dorpe, Fietelstraat 52, 9700 Oudenaarde Tel. 055/ fax 055/ alain.vandorpe@skynet.be Alain Van Dorpe Secretaris Coordinatiecomité Vlaanderen Bevestigde ras KBIVB 2009 Vedeta Het beste RHIZOCTONIA resistente ras in de offi ciële proeven van het KBIVB 2008 HALT AAN RHIZOCTONIA De garantie voor uw opbrengst bij RHIZOCTONIA 12 01/2009 De Bietplanter NL.indd :39:10