Woord vooraf. Ieder het zijne 49 F. Brandsma

Transcriptie

1 VII Inhoudsopgave Woord vooraf V Verjaring van de rechtsvordering tot beëindiging van een onrechtmatige toestand 1 S.E. Bartels 1. Inleiding 1 2. De bomen, heggen en vensters-bepalingen 2 3. Verjaringskwesties 2 4. Wat zegt De Pitlo? 3 5. Andere opvattingen in de literatuur 4 6. Uithollende verjaring en art. 7:15 BW: schadevergoeding of ontbinding mogelijk? 5 7. Help het arbeidersgezin 7 Onderhandse verkoop, executie en verrekening 9 F.E.J. Beekhoven van den Boezem en G.J.L. Bergervoet 1. Inleiding 9 2. ING/Hielkema q.q Motorpassagiersschip Gevolgen voor de verrekeningsproblematiek buiten faillissement Ten slotte 23 Pandhouder voor de rechter 27 J.W.A. Biemans 1. Inleiding De bevoegdheden van de openbaar pandhouder De procesbevoegdheid van de pandhouder Rechtsposities Procesbevoegdheid bij aanvang en tijdens de procedure Bindende kracht en executoriale titel Aansprakelijkheid, voeging en tussenkomst Procesrechtelijke varia Afsluiting 48 Ieder het zijne 49 F. Brandsma Dansen op het slappe koord tussen het erfrechtelijke goederen- en verbintenissenrecht 57 W. Burgerhart 1. Inleiding De overgang van de legitieme De legitieme in de overgang Hof Amsterdam aan het woord 62

2 VIII GRONINGER ZEKERHEID 5. In erfrechtelijke sferen van het goederenrecht naar het verbintenissenrecht Slotsom 69 Drama in Oost-Groningen. De relativiteit van het geschiloplossend vermogen van het burgerlijk procesrecht 71 R.J.C. Flach 1. Inleiding Onmogelijk na te komen door een dwangsom gesanctioneerde veroordelingen Voorgeschiedenis Mevrouw Trenning veroordeeld Krabben maakt aanspraak op gulden aan verbeurde dwangsommen Mevrouw Trenning verzet zich Benelux-Gerechtshof: geen matiging Mevrouw Trenning failliet verklaard Overlijden mevrouw Trenning Eindoordeel 78 Enige opmerkingen naar aanleiding van HR 22 november 2013, ECLI:NL:HR:2013:1384 inzake (de bewijslast met betrekking tot) art. 3:70 BW 81 L. Groefsema Straf privaatrecht 89 T. Hartlief 1. Inleiding Het gaat om meer dan schade en schadevergoeding Meer doen met (abstracte) schadevergoeding Verstraffing op het vlak van bevrijdende verjaring Pas op de plaats bij shockschade Op weg naar een straffer privaatrecht? 100 Levering ter uitvoering van een verdeling: (i) gehele goed of aandeel? (ii) overgang of overdracht? (iii) opvolging onder algemene of onder bijzondere titel? 103 W.H. van Hemel 1. Inleiding Het arrest Commentaar 106 Goederenrecht in Groningen 111 E.H. Hondius 1. Inleiding Bevoegd beschikken over andermans recht Nieuwe regels voor de levering van aandelen op naam Levering door waardepapieren Beschikken over een aandeel in een gemeenschap Beschikken en rechtsovergang Scheepsvoorrechten Natrekking Onoverdraagbaarheid krachtens partijbeding Structuur van het goederenrecht 118

3 INHOUDSOPGAVE IX 11. Goederen met negatieve waarde De afkoelingsperiode in faillissement De kwaliteitsrekening Bezit te kwader trouw Executoriale verkoop door de hypotheekhouder De vereniging van eigenaars De overeenkomst in het insolventierecht Erfpacht Softwarebetrekkingen Conclusies 127 Art. 3:84 lid 3 BW: Geen gevaar voor overdrachten onder voorwaarde van faillissement ter verzekering van het gebruik van een goed 131 B. Hoops 1. Inleiding Het goederenrechtelijke kader Geen overdracht tot zekerheid De strekking om het goed in het vermogen te doen vallen Slot 141 Instemmingsrechten 143 J.B. Huizink Het prolongatiecontract met verwisselingsclausule en de aanleiding tot de invoering van de Beurswet C.J.H. Jansen 1. Inleiding De fiduciaire eigendomsoverdracht tot zekerheid en de Hoge Raad Herverpanding, art. 6 lid 3 Beurswet en de Hoge Raad De aanleiding tot de invoering van de Beurswet Terug naar de uitspraak van de Hoge Raad in Donker tegen de curatoren van de Maas en Waalsche Bank Concluderende opmerkingen 162 Is levering vereist voor eigendomsoverdracht van een roerende zaak aan een bezitter? 165 J.E. Jansen 1. Inleiding Art. 3:122 BW Leveren aan een bezitter Kritiek op de naar Nederlands recht vereiste levering aan een bezitter Romeins en Duits recht Leveren aan een onwillige bezitter 177 Een clash tussen het toestemmingsvereiste krachtens art. 5:91 lid 1 BW en hypotheekverlening 181 G.T. de Jong 1. Start De regeling van art. 5:91 lid 1 en lid 4 BW Het probleem 184

4 X GRONINGER ZEKERHEID 4. Hypotheekhouder versus eigenaar Conclusie 186 Van Afgestudeerde tot Advocaat 187 Th.F. de Jong De onvoorwaardelijke verpandbaarheid van voorwaardelijke eigendom 201 F.J.L. Kaptein 1. Inleiding De constructie Mogelijkheid om te beschikken over voorwaardelijke eigendom Wenselijkheid De wetgever over de positie van de eigendomsvoorbehoudskoper Naar welke kant slaat de balans uit? 211 Wordt de vinder beschermd door art. 1 1ste Protocol EVRM? 213 R. Koolhoven 1. Art. 1 van het 1ste Protocol bij het EVRM Autonome betekenis Kenmerken van possessions Het iets van de vinder Een overdraagbaar iets dat stoffelijk voordeel kan genereren? Niet bestaand maar legitiem verwacht? Exclusief? Tot slot 225 Eigendomsvoorbehoud naar Belgisch recht, een functionele benadering 227 S.C.J.J. Kortmann 1. Inleiding Doelstelling en uitgangspunten Functionele benadering Belangrijkste hervormingspunten Eigendomsvoorbehoud Eigendomsvoorbehoud en zaaksvervanging Eigendomsvoorbehoud en verwerking Eigendomsvoorbehoud en vermenging Eigendomsvoorbehoud en onroerendmaking Eigendomsvoorbehoud en accessoriteit Tot besluit 238 Bewijs en hoger beroep 241 H.B. Krans 1. Een brede blik Ander zicht op bewijs Een te koesteren situatie Uitleg lang niet altijd nodig Maar soms wel De lat niet te hoog 245

5 INHOUDSOPGAVE XI Toekomstige vorderingen bestaan niet 247 D.J. van der Kwaak 1. Inleiding Toekomstige vorderingen en beoogde cessie, verpanding of beslag Het criterium van de onmiddellijke grondslag De onmogelijkheid van rechtsovergang, rechtsvestiging en doeltreffendheid De andersluidende rechtspraak van de Hoge Raad Afsluiting 260 De levensloop van de rechtbank Almelo 263 J.H.A. Lokin 1. Inleiding De moeizame geboorte van de rechtbank Almelo De huisvesting van de rechtbank Almelo Het levenseinde van de rechtbank Almelo 270 Brahn-Reehuis 271 G.E. van Maanen Rechten van een aangesloten instelling bij de afwikkeling van effectentransacties onder de Wet giraal effectenverkeer 285 W.A.K. Rank 1. Inleiding Systeem van de Wge Mogelijkheid tot opschorting van de verplichting tot bijschrijving van het aandeel in het verzameldepot Gerechtigdheid in het door Bank A gehouden verzameldepot Verhaalsmogelijkheden van Bank A in geval niet een aandeel in het verzameldepot wordt bijgeschreven op naam van de Koper Verhaalsmogelijkheden van Bank A in geval van een bijschrijving van een aandeel in het verzameldepot op naam van de Koper Conclusie 299 Beschikken over de eigendomsverwachting bij voorbehouden eigendom 301 M.H.E. Rongen 1. Inleiding De constructie van het eigendomsvoorbehoud Een voorwaardelijke overdracht is een voltooide beschikkingshandeling waaraan is de voorwaarde verbonden? De rechtspositie van de vervreemder eigenaar onder ontbindende voorwaarde De rechtspositie van de koper eigendomsverwachting of goederenrechtelijk recht? Tot besluit 315 Het pandrecht een kameleon? 317 A.J.H. Smit 1. Herverpanding in het algemeen Verpanding en herverpanding van een vordering 326

6 XII GRONINGER ZEKERHEID Executie van zekerheidsrechten door toe-eigening 335 B.A. Schuijling & H.L.E. Verhagen 1. Inleiding Executoriale toe-eigening Niet-executoriale toe-eigening Verruiming Tot slot 350 Beschikking in weerwil van een beslag, een kritische analyse van de rechtspraak over de blokkeringsregel 351 H.J. Snijders 1. Du choc des opinions jaillit la verité Wat vooraf ging Ante Forward/Huber Forward/Huber Ontvanger/De Jong q.q. en wat nu? Recht contra precedentem? Epiloog 363 Moderne toepassing van n oeroue beginsel: res aliena pignori dari non potest 365 J.C. Sonnekus 1. Inleiding Beskikkingsbevoeg tot verlening van beperkte regte op sy saak, is slegs die eienaar Nedbank Ltd v Mendelow Beskerming van die bona fide-derde? Konsekwente beklemtoning van beskikkingsbevoegdheid en inkleding van aksessoriteit oënskynlik op gespanne voet Gevolgtrekking 376 Waar een wil is, is een weg. 377 J.B. Spath 1. Inleiding Actuele discussie Alternatieve invulling: eigendomsvoorbehoud door een ontbindende voorwaarde Vervolg discussie over beschikken over voorwaardelijke positie Slotsom 386 Bij authentieke of geregistreerde onderhandse verzamelpandakte 389 A. Steneker 1. Inleiding Verzamelpandakte Registratie Een notariële verzamelpandakte? Een nieuwe gelijkheid? Catch-all? Conclusie 401

7 INHOUDSOPGAVE XIII Pandrecht op een vordering op naam en enkele rechten van de pandgever jegens de pandhouder 403 A.J. Verdaas 1. Inleiding Belangen en mogelijke rechten van de pandgever Bronnen van rechten van de pandgever Heeft de pandgever de geïnventariseerde rechten en zo ja, wat is de inhoud daarvan? De gevolgen van schending van de rechten van de pandgever Ten slotte 415 Bescherming van de huurder van een roerende zaak 417 E.F. Verheul 1. Inleiding De ratio van art. 3:86 BW De huurder en art. 3:86 BW De (aan)houder wint Tussen absolute en relatieve rechten Conclusie 429 Wie zwijgt, deelt mee 431 F.M.J. Verstijlen 1. Inleiding V.O.F. Scheepvaartbedrijf G.C. de Jong en Zoon/KBC Bank N.V De positie van de stil pandhouder versterkt, maar in hoeverre? De situatie in faillissement Procedurele ingang De faillissementskosten Tot slot 441 Nemo plus, Wim 443 C.A. de Visser 1. Inleiding Conflictregels voor vorderingen Conflictregel bij overdracht van vordering Concrete toepassing van art. 14 Rome I-Verordening volgt het nemo plus-beginsel Conclusie 451 Onderhandse uitwinning van zekerheidsrechten: executoriaal of vrijwillig, that is the question 453 R.D. Vriesendorp 1. Inleiding Executie van stil pandrecht: dilemma s en oplossingen HR 14 februari 2014 (Feenstra q.q./ing) Hoe verder? Wegwijzers voor een veilige uitwinning bij verzuim door de zekerheidsgever Tot besluit: een vrijwillig onderhandse verkoop door de pandgever is executoriaal, maar soms ook (liever) niet 465

8 XIV GRONINGER ZEKERHEID Het werk van Wim Reehuis: rechtswetenschap par excellence! 467 R.M. Wibier 1. Inleiding Juridisch handwerk onder druk Wat is dan wel state of the art rechtswetenschap? Conclusie 480 Verpanding van merken 481 M.W. Wiegerinck 1. Inleiding Pandrecht: uitzondering op de paritas creditorum Pandrecht op merken Conclusie 488 Zekerheid in de wolken? 489 M.H. ten Wolde en H.B. Reehuis 1. Inleiding Het luchtvaartuig en zijn bestanddelen volgens Nederlands privaatrecht Het buitenlandse luchtvaartuig en zijn bestanddelen volgens Nederlands internationaal privaatrecht Tot slot 502 De civiele vordering in de strafrechtelijke procedure 503 E.C.M. Wolfert 1. Inleiding De Wet-Terwee en de Wet versterking positie van het slachtoffer De huidige regeling Feitenvaststelling in straf- en civiele zaken; de actieve vs. de lijdelijke rechter Niet-ontvankelijkheid ingeval van onevenredige belasting van het strafgeding Afsluitende opmerkingen 514 Hyperocha 517 W.J. Zwalve 1. Inleiding Het Justiniaanse recht Het gemene recht Het Duitse recht Het Nederlandse recht 530