WATERSCHAP ri ĽL Ŭ MAASVALLEI. ĩĩ 2014

Transcriptie

1 WATERSCHAP ri ĽL Ŭ MAASVALLEI NO. INGEK. 3 ĩĩ 2014 Clltb Adders Purve* Poe* Waterschap Peel en Maasval t.a.v.de heer A.Gresel, vo rei Postbus RJ Venlo 1 j Steegstraat EA Roermond Postbus AZ Roermond Kenmerk: Behandeld door: Betreft: Bijlage: Datum: Afschrift aart: b JV/lc jveltmans@lltb.nl Bevestiging toezegging bijdrage Provincie Limburg in bestrijding Bacterievuur en verzoek tot concretisering van toezegging Kopie brief Provincie Limburg T F KvK Het bijgaande wordt u zonder begeleidend schrijven toegezonden j^į^ u ter kennisname ter informatie ter beoordeling ter goedkeuring ter ondertekening volgens afspraak met dank retour op uw verzoek na kennisneming graag retour n.a.v. uw schrijven Met vriendelijke groet, Jan Veltmans

2 3UÜ ülltb Adders: P^rve* P" É Provincie Limburg T.a.v. de Gedeputeerden Dhr. B. Kersten en dhr P. van der Broeck Postbus MA Maastricht Steegstraat EA Roermond Postbus AZ Roermond T F Kenmerk: Betreft: b JV/lc jveltmans@lltb.nl Bevestiging toezegging bijdrage Provincie Limburg in bestrijding Bacterievuur eņ verzoek tot concretisering van toezegging KvK Datum: Afschrift aan: Stichting Limburgs Landschap T.a.v. de heer G. Frencken Waterschap Peel en Maasvallei T.a.v. de heer A. Gresel, voorzitter Waterschap Roer en Overmaas T.a.v. de heer J. Schrijen, voorzitter Geachte heren Kersten en van der Broeck, Recent troffen we elkaar waar wij met elkaar spraken over de bijeenkomst voor instandhouding van de Bufferzones Bacterievuur in Limburg, die onlangs in Maasbree gehouden is. (*Zie bijlage met het artikel hierover in het Vakblad de Boomkwekerij d.d. 21 maart 2014). Als gevolg van het kabinetsbeleid worden de productschappen opgeheven. De financiële bijdrage uit de collectieve heffing van het productschap Tuinbouw zorgde er tot en met 2013 voor dat de kosten voor instandhouding van de Bufferzones Bacterievuur in Nederland voor de boomkwekers nog enigszins betaalbaar bleven. Deze kosten komen sinds 2014 echter voor o op het bordje van de boomkwekers terecht en bedragen in zone 19a (Noord-Limburg) en zone 19b (Midden-Limburg) respectievelijk ,- en ê ,-.** De hoge kosten voor zone 19a hebben te maken met de enorme infectiedruk in het Maasheggengebied zoals u op de kaart van deze bufferzone kunt zien. (Zie onderstaande link). Indien door de hoge kosten inspecties in het Maasheggengebied achterwege blijven, betekent dit het einde van genoemd gebied vanwege een totale aantasting van de meidoorn door Bacterievuur. Voor de boomkwekers en fruittelers in Noord- en Midden-Limburg zou het van groot economisch én export belang zijn als alle groen- en terreinbeherende organisaties, net als in Zuid-Limburg, hun eigen percelen gaan 'scouten' op aantastingen in landschapselementen 1, heggen en hagen en besmettingen opruimen. U gaf aan dat de Provincie Limburg ook haar verantwoordelijkheid hierin wil nemen.

3 Clltb Adders Purve* bladnr. 2 Graag informeer ik u daarom over de inspanningen die wij als LTO Nederland in het algemeen en als LLTB Limburg in het bijzonder plegen om de economische gevolgen van uitbraken van de quarantaineziekte Bacterievuur onder controle te houden. Op de website Bacterievuur, leest u hoe na de uitbraken van Bacterievuur in Zuid-Limburg in 2006 de LLTB, namens de boomkwekers en fruittelers, samen met initiatiefnemer Gemeente Margraten (al vóór de fusie met Eijsden) en alle overige groen- en terreinbeherende organisaties, een speciale werkgroep Bacterievuur in het leven hebben geroepen. Dit was van belang daar de Bufferzone Bacterievuur Zuid-Limburg in 2003 opgeheven was vanwege het feit dat het in die regio financieel voor die paar boomkwekers niet meer op te brengen was. Dit was weer een gevolg van de grote besmettingsdruk door de vele solitaire meidoorns en meidoornhagen in het landschap en de intensieve controles die daarmee gepaard gingen. Inmiddels zijn er een meldsysteem, een brochure 'Bacterievuur voor aanpak van besmettingen' en een website 'Bacterievuur' ontwikkeld. Zodra bij LLTB in het nieuwe seizoen de eerste meldingen van besmettingen van Bacterievuur in meidoorns weer binnenkomen (meestal na broeierig zomerweer met onweer en hagelbuien), gaat het 'radarwerk' in Zuid-Limburg weer lopen. Een en ander houdt in dat achterhaald moet worden wie de eigenaren zijn van de percelen waar de 'besmette landschapselementen' zich bevinden en ervoor te zorgen dat deze op korte termijn aangepakt en opgeruimd worden om verdere verspreiding van de ziekte in bijv. fruit- of boomkwekerijpercelen te voorkomen. Namens onze boomkwekers en fruittelers zijn wij u zeer erkentelijk dat de Provincie Limburg bij wil dragen aan de aanpak en beheersing van Bacterievuur in Noord- en Midden-Limburg, met name in gebieden van bijzondere landschappelijke waarde, zoals het Maasheggengebied, waar de infectiedruk van Bacterievuur het hoogst is. Graag zie ik uw reactie tegemoet over de wijze waarop de Provincie Limburg haar bijdrage concreet vorm denkt te willen geven. Tot slot meld ik u nog dat de boomkwekers in Bufferzone 19a al hebben aangegeven zelf de opsporing van Bacterievuur in het Maasheggengebied op te willen pakken. Indien u meer informatie wenst over het bovenstaande ben ik altijd bereid tot een nadere toelichting. Met vriendelijke groet, Jan Veltmans, LLTB Bestuurder Voorzitter LLTB Vakgroep Boom- en Vaste Plantenteelt Dossierhouder fytosanitair LTO Nederland namens LTO Vakgroep Bomen en Vaste Planten s I

4 C I It b Anders Purve* Poet bladnr. 3 ' In bufferzones mogen voor (her-)aanplant van groenelementen als bomen, heggen en hagen alleen niet-waardplanten van Bacterievuur aangeplant worden; bij aanplant in gebieden van bijzondere landschappelijke waarde mogen wel meidoorns aangeplant worden. Actief opsporingsbeleid van besmettingen door terreinbeherende organisaties zou van grote hulp zijn. Onze boomkwekers willen daar graag bij ondersteunen. Bijlagen *Artikel in Vakblad de Boomkwekerij d.d. 21 maart 2014 ** Sheet met kostenberekening 2014 werkelijke kosten Noord- en Midden-Limburg Links Website Bacterievuur (voor Zuid-Limburg)» Signaleren en melden: Informatie over Werkgroep Bacterievuur Zuid-Limburg:; «Brochure Bacterievuur: aspx?requestid=eca689e3-ab84-4eb6-968e- 879AB4B4053F Website NVWA Kaarten Bufferzones Bacterievuur» Boxmeer-Venray (19a), westelijk deel: file td= Zie daarin het groen gearceerde Maasheggengebied: een gebied van bijzondere landschappelijke waarde dat met veel meidoornheggen een voortdurende bron van Bacterievuurbesmettingen vormt en daarmee een grote bedreiging voor boomkwekers en fruittelers in de directe omgeving, zowel binnen als buiten de bufferzone Bacterievuur.» Boxmeer-Venray (19a), zuidelijk deel en Nederweert-Tegelen (19b): file 10=

5 Per zone per bedrijf KOSTENBEREKENING 2014 WERKELIJKE KOSTEN UURPRUSC52 VASTE BIJDRAGE C100 (was in ) Zone Aan- Aan In Kos Vaste Kos Kostal tal spec ten bij ten ten deel hec tie in dra per per ne tares uren spec gen ha ha in mers 2013 ties C a. Noord C c Urnburj , S.S C385 C245 19b. Midden c c Lim , C145 C133 burg

6 Bacterie.. Informatie voor groenbeheeräers Bacterievuur is een in grote delen van Nederland gevestigde plantenziekte. De ziekte veroorzaakt in het hele land jaarlijks schade aan planten en bomen. In de boomkwekerij en fruitteelt, maar ook in het openbaar en particulier groen. De ziekte verspreidt zich makkelijk naar andere gevoelige planten. naar andere planten. Besmetting van andere planten gebeurt bijvoorbeeld door wind/regen.door aanraking met handen of gereedschap of door vogels en insecten,. De ziekte kan vooral in peren-, maar ook in appelboomgaarden grote schade aanrichten. Schade kan ook ontstaan in de boomkwekerij en aan het landschap. De Nederlandse regelgeving voorziet in maatregelen waarmee in bepaalde gebieden (de bufferzones) verspreiding van bacterievuur wordt voorkomen.vanuit de bufferzones kan export van gevoelige planten en bomen plaats vinden naar andere gebieden i n de EU. Deze bufferzones, zijn wettelijk vastgesteld. Hierbinnen is de bestrijding van bacterievuur verplicht en is het aanplanten van een aantal voor bacterievuur gevoelige planten (zoals wilde meidoorn) verboden. Bufferzones Om het exportbelang van de boomteeltsector veilig testellen zijn in Nederland bufferzones ingesteld. De kaarten met alle bufferzones zijn te vinden op de website van de NVWA ( - onder Plantenziekten en plagen A-Z, Bacterievuur). In de bufferzones gelden strengere maatregelen om de export van daar geteelde, voor bacterievuur gevoelige, planten mogelijk te maken. Als bacterievuur inde omgeving van boomkwekerijen in de bufferzone wordt aangetroffen, heeft dit op grond van EU-regelgeving consequenties voor de exportmogelijkheden van deze kwekerijen. Vondsten op minder dan 500 meter van een boomkweker leiden voor deze boomkweker tot het verlies aan exportmogelijkheden naar vrije gebieden. Bacterievuur kan dus grote economische schade veroorzaken voor de boomkwekerijsector. Om deze schade te voorkomen spoort de Naktuinbouw (namens de NVWA) binnen de bufferzones aantastingen van bacterievuur op en controleert op naleving van de maatregelen. Naktuinbouw controleert daarnaast boomkwekerijbedrijven op de aanwezigheid van aantastingen. In de bufferzones moet de ziekte bestreden worden. De boomkwekerijsector financiert de inspecties voor het instandhouden van de bufferzones. De omvang en plaats van de bufferzones zijn afgestemd tussen het ministerie van Economische Zaken (EZ), de koepelorganisaties en andere belanghebbenden. Ook buiten de bufferzones is het belangrijk bacterievuur te bestrijden. Boomkwekers en fruittelers hebben er groot belang bij dat besmette planten worden verwijderd en vernietigd om te voorkomen dat vanuit de omgeving de productiepercelen worden aangetast. Boomkwekers en fruittelers kunnen aanzienlijke economische schade leiden als gevolg van bacterievuur. Wat is bacterievuur? Bacterievuur is een algemeen in Nederland voorkomende plantenziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Erwinia amylovora. Zieke bomen en struiken lopen in korte tijd ernstige schade op en kunnen zelfs doodgaan. Het meest vatbaar zijn bloemen en jonge scheuten. De ziekte kan zich zeer snel uitbreiden, in de plant zelf of

7 Regelgeving in bufferzones De bestrijding van bacterievuur is geregeld in de Europese fÿtorichtlijn. In de EU zijn vrije gebieden aangewezen. Deze gebieden zijn vrij van bacterievuur en moeten als zodanig beschermd worden tegen introductie van bacterievuur. Omdat in Nederland bacterievuur voorkomt, kunnen voor bacterievuur gevoelige planten (waardplanten) niet zomaar worden verhandeld naar deze vrije gebieden. Om de handel van waardplanten naar beschermde gebieden mogelijk te maken heeft Nederland bufferzones ingesteld. Op basis van de Nederlandse regelgeving is het in de bufferzones verboden bepaalde soorten die vatbaarzijn voor bacterievuur aan te planten. Te weten: «Planten van Cotoneastersaliáfoliusfloccosus, Cotoneastersalidfalius, Cotoneaster wateren en de daartoe behorende cultivars en Photìnia davidiana - Meidoomsoorten Crataegus calydna (koraalmeidoorn), Crataegus laevigata (tweestijlige meidoorn) en Crataegus mortogyna (eenstijlige meidoorn) met uitzondering van de cultivars De volgende planten rijn vatbaar voor bacterievuur.» Amelanchier (krentenboom) «Chaenomeles (Japanse kwee)» Cotoneaster (dwerg- of rotsmispel)» Crataegus (meidoom) ' Cydonia (kweepeer), «Eriobotŗya (Japanse mispel) - Malus (appel en sierappel)» Mespilus (mispel) «Píiotřniíi davidiana (S tranvaesia (Hort)» Pyracanthn (vuurdoorn)» Pyrus (peer en sierpeer) ' Sorbus (lijster/meelbes) Daarnaast kunnen nog enkele kruisingen tussen waardplanten, zoals Crataegomespilus, door bacterievuur worden aangetast. Maatregelen tegen bacterievuur Aangetaste (delen van) planten en struiken moeten zo snel mogelijk worden verwijderd en vernietigd. In de bufferzones moet daarbij de gehele plantworden verwijderd. Ditis wettelijkvastgelegd. Dit betekent dat niet alleen het bovengrondse gedeelte maar ook de stobbe moet worden vernietigd. Stobbe is het deel dat blijft zitten als je de boom/struik net boven de grond afzaagt. In de 'Beschikking bestrijding bacterievuur 1984' worden gebieden van bijzondere landschappelijke waarde aangewezen. In deze gebieden geldt geen verbod op de aanplant van de hierboven genoemde meidoornsoorten. Hoe herkent u de ziekte? In het voorjaar, tijdens de bloeiperiode, kan bacterievuur het beste herkend worden. De infectie begint gewoonlijk in de bloesem (bloeminfectie) of in jonge twijgen (scheutinfectie) en kan snel (vandaar de naam 'vuur') de hele boom of struik aantasten. Vernietigen van het zieke mat eriaal kan het best op de volgende manier. ' Verwijder de zieke delen van de plant (in de bufferzones de gehele plant) «Verplaats dit materiaal niet en laat het eerst minimaal een dag indrogen. Vervolgens kan dit materiaal het beste ter plekke verbrand. Let er wel op dat voorverbranden toestemmingvan de betreffende gemeente noodzakelijk is. í Scheutaantasting Scheutverwelking Druppels baaerieslíjm Werken met en vervoeren van aangetast materiaal moet op hygiënisch verantwoorde wijze worden gedaan. Gebruikte materia len dienen goed schoongemaakt te worden met bijvoorbeeld een stoomcleaner of hogedrukspuit. Gereedschap kan ontsmet worden door dit te borstelen met bijvoorbeeld brandspiritus, alcohol joyo, formaline, Dettol of chloor. bij meidoorn Meer informatie Op de website van de NVWA ( is uitgebreide informatie te vinden over bacterievuur (ga naar onderwerpen > plantenziekten en plagen). U kunt ook contact opnemen via de door een bericht te sturen naar: plannmgfy t ogwb@vwa.nl Dit is een uitgave van: Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit Catharijnesingel 59 ļ Postbus Į 3540 AA Utrecht juni 2013

8 Tekst en (0(0: w i m du Mortier Kwekers slaan handen ineen om bufferiones te behouden De Raad voor de Boom kwekerij trok de afgelopen dagen door het land om aandacht te vragen voor iīfűmďlkfi! de bufferzones voor bac terievuur. De aanleiding is het wegvallen van de mede financiering door het Productschap Tuinbouw. De Regeling Bufferzone Bacterievuur is opgezet om het mogelijk te maken waardplanten voor de 2iekte te ex porteren naar tal vanbestemmingen binnen en buiten de Europese Unie. Nadat eerder de overheid zich al terugtrok als mede financier, kwam dit jaar ook een einde aan de geld stroom die collectief via het Product schap Hiinbouw bijeen werd ge bracht. Dat betekent dat de kwekers die deelnemen aan de regeling nu zelf voor alle kosten opdraaien. De kosten voor de bufferzones bedragen zo rond de ( per jaar. Elke bufferzone houdt zijn eigen broek op. Dat w i l zeggen dat afhan kelijk van het aantal deelnemers en de kosten die er worden gemaakt, een bijdrage per bedrijf wordt vast gesteld. Wat een kweker betaalt, verschilt dus per bufferzone. Neerwaartse spiraal Per saldo wordt deelname aan de regeling voor de kwekers duurder nu de collectieve bijdrage wegvalt. De vrees is nu dat kwekers gaan afha ken. Dat maakt het weer duurder voor de overblijvende kwekers. Dat kan een neerwaartse spiraal i n gang zetten met als eindresultaat dat bufferzones gaan verdwijnen. Bestuurslid van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten Jan Velt mans waarschuwde een groep kwekers hiervoor die 12 maart bijeen waren in Maasbree. Valt er eenmaal De Boomkwekerij 6 (21 maart 2014) een zone weg, dan heb je die niet zo maar weer terug, legde hij uit. Dan wordt het een moeilijk verhaal." De Raad voor de Boomkwekerij trok daarom de afgelopen dagen door het land om kwekers te overtuigen van het belang om de zones i n stand te houden. Er is haast bij. Op 1 april moet de Europese Unie weten welke bufferzones er zijn. In april is er dan nog tijd de grenzen te bepalen en deelnemers te werven. De raad be spreekt tijdens deze bijeenkomsten ook het plan om de zones i n te zetten als 'pest free area's' om de export be dreigd door andere zieken en plagen te kunnen behouden. In Maasbree kreeg dat bijval. Kosten delen De discussie tussen de kwekers op de bijeenkomst i n Maasbree waar de opkomst niet groot was draaide om het vinden van mogelijkheden om de kosten te drukken én de kosten met zo veel mogelijk kwekers te delen. De kwekers uit de Noord Limburgse zone 19A hebben relatief hoge kosten omdat het Maasheggen gebied bin nen hun zone valt. Dit fraaie gebied staat vol hagen die zorgen voor een forse infectiedruk. De inspectie kosten zijn daarom relatief hoog. De kwekers zijn nu van plan het Maasheggen gebied buiten de buf ferzone te houden. Dat scheelt fors in de kosten. Om er voor te zorgen dat daar geen oncontroleerbare vuurhaard van infecties ontstaat, willen de kwekers i n hun vrije tijd dit gebied gaan inspecteren. Zo kunnen ze er voor zorgen dat een infectie snel wordt opgeruimd. Daarnaast gaan de kwekers uit dit gebied collega's benaderen die wel waardplanten voor bacterievuur kweken, maar zich nog niet hebben aangesloten bij de bufferzone. Veel handen maakt het werk licht, is het idee. Door de kosten met meer te dragen, blijft het vol te houden. Om de drempel zo laag mogelijk te maken om mee te doen, werd in Maasbree ook voorgesteld de bij drage niet te berekenen op basis van de totale bedrijfsoppervlakte, maar alleen de hoeveelheid waardplanten bij een kweker. Dat maakt het voor kwekers met een kleine oppervlakte waardplanten sneller haalbaar om ook mee te doen. < Kwekers uit d e Limburgse zone 19A steken de koppen bij elkaar tijdens een bijeenkomst in Maasbree. Zij bekeken op een kaart hoe zij de inspectiekosten kunnen drukken door gebieden buiten de bufferzone te laten. 9