DE GEVAREN VAN PSYCHIATRISCHE DRUGS. Een rapport van de Citizens Commission on Human Rights

Transcriptie

1 DE GEVAREN VAN PSYCHIATRISCHE DRUGS Een rapport van de Citizens Commission on Human Rights (vertaling en Nederlandse cijfers Nederlands Comité voor de Rechten van de Mens, 2005, 1

2 Inhoud STATISTIEKEN OVER HET GEBRUIK VAN PSYCHIATRISCHE DRUGS...3 DE WAARHEID OVER CHEMISCHE ONEVENWICHTIGHEID...4 PSYCHIATRIE: EEN PSEUDO-WETENSCHAP...5 HERSENSCANS KUNNEN GEEN GEESTELIJKE ZIEKTEN AANTONEN...6 EFFECTEN VAN PSYCHIATRISCHE MIDDELEN...7 STIMULERENDE MIDDELEN...8 HET VEROORZAKEN VAN DRUGMISBRUIK...9 VAAK GEBRUIKTE PSYCHIATRISCHE MIDDELEN...10 STIMULERENDE MIDDELEN...10 ANTIDEPRESSIVA...12 GEWELD EN ANTIDEPRESSIVA...14 ANTI-PSYCHOTICA (ZWARE KALMERENDE MIDDELEN)...15 HELPEN PSYCHIATRISCHE MIDDELEN?...17 SAMENVATTING...19 AANBEVELINGEN...20 REFERENTIES

3 STATISTIEKEN OVER HET GEBRUIK VAN PSYCHIATRISCHE DRUGS Thomas Moore, schrijver van Prescriptions for Disaster, stelde dat het hedendaagse gebruik van psychiatrische middelen zoals Ritalin walgelijke risico s inhoudt voor een hele generatie kinderen. Het middel wordt gegeven, zo stelt hij, voor beheersing van het gedrag op korte termijn niet om enig identificeerbaar risico voor de gezondheid [van de kinderen] te verminderen. In onze samenleving heeft het chemisch in bedwang houden van menselijk gedrag, buiten verpleegtehuizen en psychiatrische ziekenhuizen, nog nooit eerder in zulke grote mate plaatsgevonden. 1 Meer dan 8,5 miljoen Amerikaanse kinderen krijgen krachtige stimulerende middelen, antidepressiva en andere bewustzijnsveranderende middelen voorgeschreven voor zogenaamde leerproblemen en gedragsproblemen. -6 miljoen Amerikaanse kinderen krijgen amfetamineachtige stimulerende middelen voorgeschreven, zoals Ritalin, Concerta, Adderall en Dexedrine. -Tussen de 1,5 en 3 miljoen Amerikaanse kinderen krijgen antidepressiva voorgeschreven, zoals Paxil, Prozac, Celexa, Effexor, Serzone, Remeron, Zoloft, Luvox en Wellbutrin Amerikaanse kinderen krijgen antipsychotica (ook wel neuroleptica genoemd, d.w.z. middelen die op de zenuwen werken ) of zware kalmerende middelen voorgeschreven. -Een onbekend aantal Amerikaanse kinderen krijgt andere psychiatrische middelen voorgeschreven, waaronder lichte kalmerende middelen, zoals Xanax, Valium en Antivan. In Nederland gebruiken: kinderen amfetamineachtige stimulerende middelen zoals Ritalin, Concerta, Adderall of Dexedrine kinderen gebruiken antipsychotica of zware kalmerende middelen kinderen gebruiken antidepressiva zoals Seroxat, Prozac, Celexa, Effexor, Serzone, Remeron, Zoloft, Luvox en Wellbutrin. (Deze cijfers zijn gebaseerd op gegevens van de Stichting Farmaceutische Kengetallen) Onderzoek door de Partnership for a Drug-Free America (Samenwerkingsverband voor een drugvrij Amerika), gepubliceerd op 21 april 2005, liet zien dat 10% van de Amerikaanse tieners de stimulerende middelen Ritalin en Adderall gebruikt. 2 Kinderen van 5 jaar en jonger zijn op dit moment het snelst groeiende segment van de niet-volwassen bevolking wat betreft het gebruik van antidepressiva. 3 Tussen 1995 en 1999 is het gebruik van antidepressiva in Amerika met 580% toegenomen in de leeftijdsgroep tot 6 jaar en met 151% in de leeftijdsgroep van 7-12 jaar. 4 In 2002 werden er in Amerika ongeveer 11 miljoen recepten voor antidepressiva uitgeschreven, voornamelijk aan jongens onder de 12 jaar die de diagnose gedragsstoornis hadden gekregen. 5 Sinds 1987, toen Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) werd toegevoegd aan de Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders (DSM-IV) van de 3

4 American Psychiatric Association, is er een toename van 900% geweest in het aantal kinderen dat de diagnose ADHD heeft gekregen en een toename van 665% in de productie van cocaïneachtige stimulerende middelen voor kinderen. 6 Het aan de drugs zetten van zoveel kinderen gebeurt vanuit een financieel motief. In 2004 bereikte de verkoop van de nieuwste antidepressiva in de Verenigde Staten een omzet van meer dan 14 miljard dollar. Er werden in de Verenigde Staten bijna 11 miljoen recepten uitgeschreven voor nieuwe antidepressiva voor kinderen tussen de 1 en 17 jaar oud. 7 De verkoop van stimulerende middelen voor kinderen heeft alleen al in de Verenigde Staten een omzet van meer dan 1,3 miljard dollar per jaar bereikt. 8 Tussen 1997 en 2001 is in Amerika het aantal recepten voor het stimulerende middel Adderall met 1017% toegenomen en binnen een jaar nadat het op de markt kwam, veroverde Concerta 11% van de markt. 9 Tussen 1991 en 2003 is de omzet van antipsychotica in de Verenigde Staten toegenomen met 1500% - van minder dan 500 miljoen dollar tot meer dan 8 miljard dollar. De internationale omzet liep in 2002 op tot meer dan 12 miljard dollar. 10 Volgens Gretchen Feussner, farmacologe van de Drug Enforcement Agency (DEA) gebruikt, in sommige gemeenschappen in de Verenigde Staten, 20% van de kinderen stimulerende middelen. Dat zou een alarmsignaal moeten zijn dat er iets niet in orde is, aldus Feussner. 11 DE WAARHEID OVER CHEMISCHE ONEVENWICHTIGHEID Het Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders (DSM) van de American Psychiatric Association (APA) is onder medische professionals een bron van wetenschappelijke hoon. Psycholoog Tana Dineen, schrijfster van Manufacturing Victims, stelt: In tegenstelling tot een medische diagnose die een waarschijnlijke oorzaak, passende behandeling en aannemelijke prognose [verloop van de ziekte] inhouden, zijn de stoornissen die in de DSM-IV genoemd worden, termen die worden verkregen door overeenstemming onder vakgenoten een stemming onder commissieleden van de APA ze worden voornamelijk vastgesteld voor de codes die het mogelijk maken om rekeningen uit te schrijven. 12 In 2001 organiseerde Simon Wessley, professor in de psychiatrie aan het King s College en de Maudsley ziekenhuizen in Zuid-Londen, een onderzoek onder 150 specialisten op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg van over de gehele wereld. Hij vroeg ze naar de 10 ergste psychiatrische publicaties uit de geschiedenis van de psychiatrie. In de top 10 stond onder andere de vierde uitgave van de DSM. De peiling gaf de volgende mening weer: Als het niet in de DSM-IV staat, ben je niet ziek. Het is een onbeheersbaar monster geworden. 13 4

5 Psychiatrie: een pseudo-wetenschap Omdat haar diagnostische methodes gebaseerd zijn op opinie in plaats van wetenschappelijke feiten, is de psychiatrie een pseudo-wetenschap. Wijlen dr. Sidney Walker III, neuroloog, psychiater en schrijver van A Dose of Sanity, schreef: De psychiatrie heeft de wetenschap van de diagnose vervangen door de pseudo-wetenschap van het labels opplakken. 14 Dr. Thomas Szasz, buitengewoon hoogleraar psychiatrie aan de Medische Staatsuniversiteit van Syracuse, New York, stelt: Aangezien de psychiatrie een pseudo-wetenschap is, is het niet verrassend dat psychiaters bijzonder graag geaccepteerd willen worden als wetenschappelijke experts. Omdat ze dit overduidelijk niet voor elkaar kunnen krijgen door het ontdekken van oorzaken en geneeswijzen voor geestelijke ziekten die voor psychiaters niet minder tragisch dan voor patiënten niet bestaan, moeten ze dit doen door het produceren van grote hoeveelheden nonsens. Dat is inderdaad hetgeen psychiaters voornamelijk doen, zowel in woord als in geschrift. 15 In tegenstelling tot medische diagnoses, zijn psychiatrische diagnoses slechts gewijd aan het categoriseren van symptomen, niet aan de observatie van werkelijke lichamelijke ziekten.geen van de diagnoses worden ondersteund door wetenschappelijk bewijs aangaande een biologische kwaal of een geestelijke ziekte. Het fundament van het hedendaagse psychiatrische ziektemodel is de theorie dat een chemische onevenwichtigheid in de hersenen mensen geestesziek zou maken. Populair gemaakt door marketing, is dit niets meer dan een psychiatrische wens als vader van de gedachte. Het concept is grondig in diskrediet gebracht door onderzoekers, psychiaters, psychologen en artsen. Dr. Joseph Glenmullen, docent in de psychiatrie aan de Medische Faculteit van de Universiteit van Harvard en schrijver van Prozac Backlash, stelt: We hebben geen bewijs, noch van de oorzaak, noch van de fysiologie voor welke psychiatrische diagnose dan ook Bij afwezigheid van enige verifieerbare ziekte heeft de psychofarmacologie niet geaarzeld om ziektemodellen te construeren voor psychiatrische diagnoses. Hij waarschuwt: Patiënten wordt expliciet verteld dat ze een dergelijke ziekte hebben, gewoonlijk als rechtvaardiging om hen met medicatie te behandelen. Als men echter goed kijkt, is elk ziektemodel gebaseerd op drie pseudo-wetenschappelijke fundamenten: oppervlakkige afvinklijsten voor diagnoses, een veronderstelde biochemische onevenwichtigheid en zogenaamde genetische bepaaldheid. Psychiater David Kaiser brengt naar voren dat de moderne psychiatrie er nog steeds niet in is geslaagd om de genetische/biologische oorzaak van welke geestelijke ziekten dan ook, overtuigend aan te tonen Patiënten krijgen de diagnose chemische onevenwichtigheid ondanks het feit dat er geen test bestaat om zo n bewering te staven, en men heeft geen idee hoe een normaal chemisch evenwicht eruit zou behoren te zien. 16 Bruce Levine, Ph.D., psycholoog en auteur van Commonsense Rebellion stelt: Onthoudt dat er geen biochemische, neurologische of genetische indicatoren zijn ontdekt voor ADD, ODD, depressie, schizofrenie, angst, compulsief drank- en druggebruik, te veel eten, gokken of enige andere zogenaamde geestelijke ziekte, 5

6 kwaal of stoornis. 17 Elliot Valenstein, Ph.D., auteur van Blaming the Brain, is ondubbelzinnig: Er zijn geen tests beschikbaar om de chemische toestand van de hersenen van een levend persoon vast te stellen. 18 De laatste tientallen jaren, voegt Dr. Glenmullen hier aan toe, hebben we geen tekort gehad aan theorieën over zogenaamde biochemische onevenwichtigheden voor psychiatrische condities. Hoe vlijtig deze pogingen ook waren, er is er niet één bewezen. Het tegenovergestelde is waar. Iedere keer als men dacht een dergelijke onevenwichtigheid te hebben gevonden, werd later bewezen dat deze niet waar was. 19 In 1998 hielden de National Institutes of Health een conferentie voor deskundigen over de diagnose en behandeling van ADHD; zij kwamen tot de volgende conclusie: We hebben geen onafhankelijke, geldige test voor ADHD; er zijn geen gegevens dat ADHD veroorzaakt wordt door een verkeerd functioneren van de hersenen en tenslotte, na jaren van klinisch onderzoek en ervaring met ADHD, blijft onze kennis over de oorzaak of oorzaken van ADHD speculatief. 20 Hersenscans kunnen geen geestelijke ziekten aantonen Hoewel de media en het publiek het baanbrekende nieuws voorgeschoteld kregen dat hersenscans geestelijke ziekten lijken te hebben geïdentificeerd, stelt Dr. Thomas Szasz, buitengewoon hoogleraar psychiatrie aan de Medische Staatsuniversiteit van Syracuse, New York, dat de bewering van de psychiatrie dat geestelijke ziekten hersenziekten zijn een bewering is die zogenaamd is gebaseerd op recente ontdekkingen in de neurowetenschap die mogelijk gemaakt zijn door technieken om [de hersenen] in beeld te brengen om zo een diagnose te kunnen stellen. Dit is niet waar. Een in september 2001 in de Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry gepubliceerde studie stelde dat, hoewel er via het maken van neurologische plaatjes grote verschillen in omvang of symmetrie van hersenstructuren vastgesteld kunnen worden, kunnen individuele cellen of lagen van cellen nog niet in beeld worden gebracht. Dit betekent dat, hoewel de omvang en de vorm van hersenstructuren kan worden bepaald, de onderliggende oorzaak van welk verschil dan ook niet kan worden bepaald. 21 Een in mei 2004 in The Mercury News gepubliceerd artikel stelt: Veel doktoren waarschuwen tegen het gebruik van het maken van plaatjes van de hersenen als middel om tot een diagnose te komen en zeggen dat het onethisch en wellicht gevaarlijk is voor doktoren om [dit] te gebruiken om emotionele problemen, gedragsstoornissen en psychiatrische problemen bij een patiënt vast te stellen. Ze zeggen dat de dollar kostende evaluatie geen bruikbare of accurate informatie oplevert. 22 M. Douglas Mar, psychiater, stelt: Er is geen wetenschappelijke basis voor deze beweringen [over het gebruik van hersenscans voor psychiatrische diagnose]. 23 6

7 Een accurate diagnose gebaseerd op een hersenscan is simpelweg niet mogelijk, stelde Dr. Michael D. Devous van het Nucleair Medisch Centrum aan de Medische Faculteit van de Universiteit van Zuidwest-Texas. 24 Bovendien, als hersenscans al enige verandering aangeven, dan is deze waarschijnlijk veroorzaakt door psychiatrische middelen. In 2003 keken Jonathan Leo, professor in de anatomie aan de Western University of Health Services en professor David Cohen van de School of Social Work aan de Internationale Universiteit van Florida opnieuw naar 33 van de meest recente studies over patiënten die de diagnose ADHD hadden gekregen. Zij bevestigden dat elke studie ging over kinderen die medicatie hadden gekregen, dit is een belangrijke variabele omdat stimulerende middelen zeer hardnekkige veranderingen in de hersenen veroorzaken. Ze keken ook opnieuw naar een nogal wervende studie uit 2001 van het National Institute of Mental Health (NIMH) dat ook kinderen omvatte die geen medicatie kregen en die beweerden dat ADHD kinderen die geen medicatie kregen beduidend kleinere hersenen hadden (dit onderbouwt op een of andere manier dat ADHD bestaat en dat het een neurobiologische ziekte is). De controlegroep was echter twee jaar ouder, het was dus logisch dat de jongere kinderen kleinere hersenen hadden. 25 Dr. Valenstein stelt ook: Het is overduidelijk vastgesteld dat de psychiatrische middelen die worden gebruikt om geestelijke stoornissen te behandelen, langdurige biochemische en zelfs structurele veranderingen [onder andere aan de hersenen] kunnen veroorzaken, waarvan in het verleden beweerd werd dat deze de oorzaak van de stoornis waren, maar die in wezen een gevolg van de behandeling kunnen zijn. 26 Bovendien Is het momenteel moeilijk om psychiatrische patiënten te vinden zonder geschiedenis van behandeling met psychiatrische middelen en als gevolg daarvan zijn waarschijnlijk veel van de hersenafwijkingen die bij deze patiënten gevonden worden iatrogeen [veroorzaakt door de arts en/of behandeling], d.w.z. voortgebracht door de behandeling in plaats van de oorzaak van de stoornis. 27 [Nadruk toegevoegd] EFFECTEN VAN PSYCHIATRISCHE MIDDELEN Dr. Mary Ann Block, schrijfster van No More ADHD, maakt duidelijk: De psychiater voert geen enkele test uit. Psychiaters luisteren naar de voorgeschiedenis en schrijven vervolgens een psychiatrisch middel voor. 28 Deze psychiatrische middelen zijn vergif. Naast hun lichamelijk schadelijke effecten, doen de stimulerende middelen die aan kinderen worden voorgeschreven niet wat er gezegd wordt dat ze doen. Ouders wordt bijvoorbeeld verteld dat hun kind geconcentreerder zal zijn als het de stimulerende middelen neemt en dat de resultaten op school zullen verbeteren. Onderzoeken tonen echter aan dat kinderen die stimulerende middelen gebruiken niet beter presteren op school. Bewijs dat in 1998 op een conferentie van de National Institutes of Mental Health over ADHD werd gepresenteerd, liet zien dat kinderen die de psychiatrische middelen nemen net zo vaak voor een vak zakken en voortijdig de school verlaten als kinderen die ze niet nemen. 29 Dit bevestigt een onderzoek uit 1978 van 17 studies over stimulerende middelen dat tot de conslusie kwam dat stimulerende middelen weinig tot geen invloed hebben op academische verbetering op de lange termijn Hun belangrijkste effect lijkt een makkelijker te beheersen klas te zijn. 30 7

8 Psychiaters vervangen het woord psychiatrische drugs door medicatie om de ouders en leraren gerust te stellen, waarbij ze het beeld schetsen van een of andere goedaardige hoestsiroop, voorgeschreven door een aardige huisarts. Hier volgt informatie over de meest gangbare middelen die aan kinderen worden voorgeschreven. Psychiatrische middelen zijn allemaal bewustzijnsveranderende drugs, veel ervan zijn verslavend, en allen worden als drugs misbruikt. Stimulerende middelen De stimulerende middelen die het meest worden voorgeschreven voor ADHD en andere zogenaamde leerstoornissen, zijn o.a. Ritalin, Adderall, Concerta, Dexedrine, Metadate, Focalin en Cylert. Als stimulerende middelen of amfetamineachtige i drugs worden ze door de DEA gecategoriseerd als Schedule II drugs en ondergebracht in dezelfde klasse als morfine, opium en cocaïne. 31 Het misbruik van deze stimulerende middelen als straatdrugs is in de Verenigde Staten zo omvangrijk dat de International Narcotics Control Boord (INCB) van de Verenigde Naties in 1995 overheden vroeg om waakzaamheid te betrachten met betrekking tot de invoer en de distributie van de substantie [het stimulerende middel dat voor ADHD wordt voorgeschreven] om te voorkomen dat het in het illegale circuit terecht komt. 32 Hetzelfde jaar stelde de DEA dat Ritalin tot verslaving kan leiden en dat psychotische episodes, gewelddadig gedrag en bizarre gedragingen waren gerapporteerd in relatie tot het gebruik ervan. 33 In 2000 begonnen de producenten van psychiatrische middelen tegen ADHD in Amerika met rechtstreeks op de consument gerichte advertenties voor deze psychiatrische middelen in bekende vrouwenbladen en op televisie en verbraken daarmee een 30 jaar oud verdrag van de Verenigde Naties dat de reclame voor dergelijke middelen verbiedt vanwege hun hoge risico op misbruik ervan. 34 De bijwerkingen van Ritalin zijn onder andere: nervositeit, slapeloosheid, overgevoeligheid, anorexia, veranderingen in bloeddruk en hartritme, buikpijn, gewichtsverlies en toxische psychose. Zelfmoord is een gevaar bij het afkicken. 35 Ritalin en andere stimulerende middelen kunnen ook symptomen veroorzaken van denkstoornissen tot aan hartritmestoornissen en kunnen de groei van een kind belemmeren. 36 Tussen 1990 en 2000 zijn in Amerika 186 sterfgevallen in verband gebracht met Ritalin. Het grootste risico lopen gebruikers die grote hoeveelheden van het middel snuiven. 37 i Ritalin is een amfetamineachtig middel dat qua chemische structuur sterk lijkt op amfetamine en dezelfde effecten heeft op het lichaam. De chemische structuur van amfetamine komt dicht in de buurt van natuurlijke stimulerende middelen in het lichaam zoals adrenaline. Het kan honger en slaap verminderen en je actiever maken. Als drug staat het bekend onder de namen speed, crystal meth en crank en het kan verslaving, ernstige bijwerkingen en ontwenningsverschijnselen veroorzaken. Een stimulerend middel verwijst naar alle bewustzijnsveranderende chemicaliën of substanties die het centrale zenuwstelsel beïnvloeden door het versnellen van lichaamsfuncties, zoals hartslag en ademhaling. Bekende stimulerende middelen zijn cocaïne, amfetamine, Ritalin, cafeïne en nicotine. 8

9 In zijn boek The Hyperactivity Hoax meldt Dr. Walker Hoewel studies aangeven dat het psychiatrische middel slechts mild carcinogeen [kankerverwekkend] is, is het vergroten van het toekomstige risico van miljoenen kinderen zelfs ook maar een klein beetje niet iets om lichtvaardig te doen. Hij citeert een rapport dat waarschuwt dat Ritalin blijvende, zich opstapelende effecten kan hebben op het myocardium (de dikke spierlaag die het grootste deel van de hartwand vormt). 38 In 2005 waarschuwden onderzoekers in Texas dat studies op het gebied van de geesteswetenschappen Ritalin in verband brachten met een grotere kans op kanker. De studie onthulde dat binnen slechts drie maanden één op de twaalf met Ritalin behandelde kinderen driemaal zoveel kans had op met kanker samenhangende chromosoomafwijkingen. Alle twaalf kinderen hadden afbraak van chromosomen die op een soortgelijke manier samenhangt [met een verhoogde kans op kanker]. Dit moet een alarmbel doen rinkelen, aldus Marvin Legator, milieu-toxicoloog en hoofdonderzoeker bij de studie. 39 Het veroorzaken van drugmisbruik Volgens de DEA is het misbruik van Ritalin als straatdrug een groot probleem geworden. Op de zwarte markt doet het psychiatrische middel nu 5 tot 10 dollar per pil. Het staat tevens bekend als vitamine R en cocaïne voor arme mensen, en het wordt misbruikt door het middel te vermalen en dan te snuiven of te injecteren. 40 Stimulerende middelen, zoals de Schedule II narcotica, kunnen ook leiden tot verder druggebruik en verslaving. In een analyse van een doorsnee groep volwassenen geboren in de jaren zestig kwam de DEA tot de conclusie: Voorlopige cijfers geven aan dat de groep die ADHD medicatie heeft ontvangen vaker in hun leven cocaïne heeft gebruikt en dat het aantal gebruikers meer dan 40 maal zo hoog is deze voorlopige cijfers suggereren dat behandeling van ADHD met stimulerende middelen een risicofactor is voor cocaïnegebruik bij volwassenen. 41 Een studie uit 1998 onder Californische pubers met de diagnose ADHD onthulde dat zij die met stimulerende middelen waren behandeld als volwassene een drie maal zo grote kans liepen om cocaïne te gaan gebruiken. 42 The Journal of Forensic Science berichtte in 1999 dat er steeds meer bewijs is dat Ritalin wordt aangewend voor andere doeleinden, nl. illegaal gebruik door het te snuiven of te injecteren, met een aantal keren een fatale afloop, waarbij tenminste één door inname via de neus. 43 In 2000 stelde de DEA dat studies aantoonden dat dieren noch mensen onderscheid konden maken tussen cocaïne en Ritalin Deze produceren effecten die vrijwel identiek zijn. 44 In 2001 stelden functionarissen [van de DEA] dat psychiatrische middelen tegen ADHD behoorden tot de vaakst gestolen en vaakst misbruikte middelen op recept, in het bijzonder door kinderen die hun eigen pillen delen met anderen of verkopen. Dit is niet iets dat door de mafia wordt georganiseerd. Het is een soort ongedwongen verspreiding die op middelbare scholen plaatsvindt als kinderen het uitdelen, aldus Gene R. Haislip, voormalig hoofd van de DEA s eenheid tegen verspreiding van drugs. 45 9

10 Hetzelfde jaar rapporteerde The Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry dat psycho-stimulerende middelen een groot gevaar van misbruik met zich meebrengen: Zeer hoge doses psycho-stimulerende middelen kunnen beschadigingen aan het centrale zenuwstelsel, hart- en vaatbeschadiging en hypernervositeit veroorzaken. Daarnaast zijn hoge doses in verband gebracht met compulsief gedrag en, bij bepaalde kwetsbare individuen, storing in de motoriek. Een deel van de kinderen en volwassenen die hoge doses als medicatie ontvangen, kunnen ook hallucinerende reacties krijgen. 46 In augustus 2001 rapporteerde The Journal of the American Medical Association dat Ritalin in chemisch opzicht lijkt op cocaïne. Wanneer het als vloeistof wordt ingespoten, geeft het een kick die zeer verslavend is, aldus Nora Volkow, arts en psychiater van het Brookhaven Nationaal Laboratorium in Upton, New York. De studie geeft ook toe dat psychiaters, hoewel ze het middel al 40 jaar gebruiken om ADHD mee te behandelen, alsmede farmacologen, nooit hebben geweten hoe of waarom het werkt. 47 De FDA heeft op 28 juni 2005 verordend dat er waarschuwingen moeten komen op de etiketten van methylfenidaat (Ritalin en Concerta), omdat deze middelen visuele hallucinaties, zelfmoordneigingen, psychotisch gedrag, agressie en gewelddadig gedrag kunnen veroorzaken. Dr. Rochard Nakamura, waarnemend directeur van het National Institute of Mental Health, legde een getuigenis af tijdens een hoorzitting over ADHD van het Reform Committee van de Amerikaanse overheid. Toen hij ondervraagd werd door de voorzitter van het comité, Congreslid Dan Burton, zei Dr. Nakamura: De stimulerende eigenschappen van beide [Ritalin en cocaïne] stammen af van dezelfde chemische eigenschappen. Toen hem gevraagd werd of een persoon die Ritalin tot poeder maalt om te snuiven hetzelfde effect op de hersenen zou voelen als bij het snuiven van cocaïne, antwoordde Dr. Nakamura: Waarschijnlijk zou het bij hen niet zóveel effect teweegbrengen. Echter, ze zouden inderdaad high worden van vermalen Ritalin. Hij stelde ook dat het snuiven van Ritalin tot verslaving kan leiden. 48 VAAK GEBRUIKTE PSYCHIATRISCHE MIDDELEN Stimulerende middelen De Physician s Desk Reference beschrijft de bijwerkingen van alle stimulerende middelen. Het zijn middelen die onder de Schedule II restricties vallen. Ze zijn in deze categorie ingedeeld, vanwege hun enorme gevaar op misbruik. Adderall: Dit middel kan stemmingswisselingen, depressies, gewichtsverlies, hartkloppingen of hartritmestoornissen, onvrijwillige spiertrillingen of bewegingen, psychose of rusteloosheid veroorzaken. Adderall is een amfetamine met verslavingsgevaar. Als een kind last heeft van overgeven, maagpijn, koorts, ongebruikelijke slapte of vermoeidheid, ernstige hoofdpijn, mentale veranderingen of stemmingsveranderingen, moet contact opgenomen worden met een arts. Er is tevens een waarschuwing direct contact met een arts op te nemen in geval van ongebruikelijk snelle hartslag, troebele blik, oncontroleerbare spierbewegingen (zoals tics of 10

11 trillingen) of pijn in de borstkas. 49 Adderall dat nu 32% van de markt voor stimulerende middelen voor kinderen bestrijkt, is ook in verband gebracht met geweld toen een rechter in North Dakota de 16-jarige Ray Ehlis vrijsprak van moord op z n 5 weken oude dochtertje, nadat twee onafhankelijke psychiaters verklaarden dat hij leed aan een psychose die was veroorzaakt door Adderall. 50 Concerta: Goedgekeurd in 2000, is dit psychiatrisch middel chemisch gezien hetzelfde als Ritalin en kan het dezelfde bijwerkingen veroorzaken, zoals nervositeit, gewichtsverlies, belemmerde groei, hartkloppingen, slapeloosheid, tics, psychoses, leverproblemen, hallucinaties en depressie. Ontwenningsverschijnselen kunnen zelfmoordgedachten omvatten. Cylert: Ook wel bekend als pemoline, is chemisch gezien anders van structuur dan amfetaminen en Ritalin, maar lijkt er op wat betreft de effecten op het lichaam. Bijwerkingen zijn onder andere hallucinaties, toegenomen geïrriteerdheid, onvrijwillige bewegingen van gezicht, ogen, lippen, tong, armen en benen, leverproblemen, verlies van eetlust, milde depressie, toevallen, tics en ongecontroleerde spiersamentrekkingen. Er zijn sterfgevallen gerapporteerd als gevolg van leverproblemen bij mensen die Cylert nemen. Groot-Brittannië en Canada hebben het middel van de markt gehaald, maar de FDA heeft in Amerika tot op heden nog geen verbod uitgevaardigd, ondanks de eigen analyse waarin werd vastgesteld dat Cylert de kans op falen van de lever met een factor 17 verhoogd. Een rapport van de FDA uit 2002 wees uit dat strengere waarschuwingen op de etiketten er niet voor had gezorgd dat doktoren vaker de lever van een patiënt testen. 51 In 1991 rapporteerde de Ontario Medical Association on Drugs and Pharmacotherapy dat de verkoop van Cylert in Canada moest worden gestaakt, nadat een risico/baten analyse was uitgevoerd door Health Canada ten aanzien van Cylert en de ernstige leverproblemen gepaard gaande met het gebruik ervan, waaronder falen van de lever met de dood als gevolg of een noodzakelijke transplantatie. De bevindingen waren dat de risico s zwaarder wogen dan de baten van verder gebruik. 52 Het voorschrijven van Cylert is in Canada momenteel aan ernstige restricties gebonden en het middel is alleen verkrijgbaar via het Special Access Program van Health Canada, dat bepaalde schriftelijke verzoeken om het middel vereist. Dexedrine: Dit middel is in chemisch opzicht soortgelijk aan Adderall en kan dezelfde bijwerkingen veroorzaken: stemmingswisselingen, depressie, gewichtsverlies, hartkloppingen of hartritmestoornissen, onvrijwillige tics of spierbewegingen, psychoses en rusteloosheid. Focalin: Door de FDA goedgekeurd in 2001 en geproduceerd door hetzelfde bedrijf als Ritalin. Het is een middel dat onder de Schedule II restricties valt. 53 Bijwerkingen zijn onder andere; verminderde eetlust, hoofdpijn, droge mond, slapeloosheid, geïrriteerdheid, maagpijn en gewichtsverlies. 54 Metadate: Goedgekeurd door de FDA in augustus Metadate is een 1x per dag [ verlengde overdracht ] versie van Ritalin. In 2002 keurde de FDA ook het voorschrift goed om Metadate in een kleine hoeveelheid appelsap op te lossen. Het 11

12 werd hiermee het eerste methylfenidaat product met dit voorschrift. 55 Bijwerkingen zijn onder andere hoofdpijn, verlies van eetlust, buikpijn, slapeloosheid, tics, zombie gedrag en zwaarmoedigheid. 56 Ritalin: Moet ongeveer om de vier uur worden ingenomen. De bijwerkingen zijn onder andere nervositeit, gewichtsverlies, belemmerde groei, hartkloppingen, slapeloosheid, tics, psychoses, leverproblemen, hallucinaties en depressie. De Physician s Desk Reference (PDR) waarschuwt: oprechte psychotische periodes kunnen optreden bij misbruik. Zelfmoord is een belangrijke complicatie bij het afkicken van Ritalin en soortgelijke middelen. 57 In 2002 deden onderzoekers aan de Universiteit van Buffalo een studie die aantoonde dat Ritalin op de lange termijn veranderingen in de hersenen zou kunnen veroorzaken. Via experimenten op ratten liet de studie zien dat de veranderingen in de hersenen lijken op de veranderingen die worden waargenomen bij het gebruik van cocaïne. 58 Strattera (antidepressivum, geen stimulerend middel): Van het middel, dat in 2002 was goedgekeurd, werd ontdekt dat het mogelijk leverproblemen kon veroorzaken. In december 2004 werd een nieuwe waarschuwing toegevoegd aan de verpakking van Strattera: patiënten die geelzucht [ongezonde conditie die er voor zorgt dat de huid, ogen en lichaamsvloeistoffen geel worden] of schade aan de lever krijgen, moeten ophouden het middel te gebruiken. De FDA merkte op: Het etiket waarschuwt dat bij een klein deel van de patiënten ernstige schade aan de lever zich kan ontwikkelen tot het falen van de lever met de dood of de noodzaak van levertransplantatie als gevolg. 59 Tekenen van mogelijke problemen met de lever zijn onder andere geelzucht, donkere urine, onverklaarbare koortsachtige symptomen, gevoeligheid van de rechterbovenbuik en een vorm van jeuk aan de huid genaamd pruritus [veroorzaakt door irritatie van de zenuwuiteinden]. 60 Andere vaak voorkomende bijwerkingen zijn hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid en overgeven, anorexia [eet stoornis ], gewichtsverlies, nervositeit en slaperigheid. 61 Wellbutrin (antidepressivum, geen stimulerend middel): Ook bekend onder de naam bupropion. Dit is een antidepressivum, een niet-stimulerende middel dat wordt voorgeschreven aan de 20% van de patiënten die ogenschijnlijk niet naar behoren reageren op stimulerende middelen. Er hebben zich hartaanvallen met fatale afloop voorgedaan bij mensen met geschiedenis met hartritmestoornissen. 62 Het kan toevallen veroorzaken vier keer zo vaak als bij andere antidepressiva. 63 Andere bijwerkingen zijn onder andere gejaagdheid, slapeloosheid, verhoogde rusteloosheid, angst, waanideeën, hallucinaties, psychotische episodes, verwarring, gewichtsverlies en paranoia. 64 Tieners hebben het middel misbruikt door het te vermalen en te snuiven, hetgeen toevallen kan veroorzaken. 65 Antidepressiva De nieuwe generatie antidepressiva [Prozac, Seroxat, Zoloft, Luvox, etc.] werd ten onrechte gepromoot als een geweldig nieuw type stemmingsveranderende middelen, een medische kogel ontworpen om zich op serotonine [een hormoon dat zenuwimpulsen doorstuurt] te richten, aldus Dr. Glenmullen van de Universiteit van Harvard. 66 Hoewel de zogenaamde selectiviteit van het middel een goed marketinginstrument is, stelt hij, door te stellen dat het zich richt op een depressiecentrum in de hersenen, het bestaan van een dergelijk centrum is echter geheel niet bekend. 67 Dr. Andrew Nierenburg, directeur van het depressie 12