(Voor)droging van zuiveringsslib in kassen met en zonder restwarmte. Barry Meddeler 27 mei 2014

Transcriptie

1 (Voor)droging van zuiveringsslib in kassen met en zonder restwarmte Barry Meddeler 27 mei 2014

2 Uitvoerders Berend Reitsma, Tauw Feije de Zwart, WUR Barry Meddeler, Tauw

3 Doel STOWA onderzoek Slibdroging in kassen met en zonder restwarmte voor Nederland, doelmatigheid en duurzaamheid

4 Inhoud Waarom drogen van slib? Techniek Slibdroging met kassen in het buitenland Vier verschillende casussen in NL Restwarmte en geur Energiebalans Conclusies

5 Waarom drogen van slib Sterke volume reductie van slib, minder transportbewegingen Van afvalstroom naar brandstof, calorische waarde van bruinkool

6 Waarom drogen in kassen Eenvoudige en goedkope technologie Zowel drogen als opslag van slib Mogelijkheid inzet van (laagwaardige) restwarmte naast zonnewarmte

7 Slibdroging in het buitenland

8 Toepassing in het buitenland

9 Referentie onderzoek Duitsland 3 systemen De Mol van Thermo-System Systeem van Wendewolf Huber Solar Active Dryer SRT

10 Kasdroging succesvol in buitenland Voornaamste doel is kostenreductie door (voor)drogen. Drogen tot % afvoer naar bruinkoolcentrales In de winter tot 50 % drogen of oppotten, rest van het jaar afvoeren Flexibel + simpel. Soms open kassen, geur geen issue Ruimte geen issue Geen subsidies Met restwarmte zijn de voordelen groter: kas fors kleiner Bouw kassen is goedkoop Weinig onderhoud, weinig personeel nodig

11 Werkbezoek Frysoithe

12 Principe I (bij ie) t/jaar Verdamping: t/jaar t/jaar 20 % DS Ontwaterd Slibdroogkas Massareductie (60-75 %) % DS Gedroogd

13 Principe II ( PE) Verdamping: t/jaar 200 Vau/jaar Slibdroogkas 50 Vau/jaar Reductie van transport (75 %)

14 Casussen (I) Rwzi Ameland kleinschalig, alleen rwzi, voorontwatering, alleen zonlicht, afvoer éénmaal per jaar Rwzi Echten grootschalig, centrale slibverwerking bij rwzi, alleen zonlicht, afvoer in zomermaanden Awzi Dronten Wetterskip Fryslân kleinschalig, alleen rwzi, helft van de droging met zonlicht, andere helft met restwarmte, afvoer in zomermaanden grootschalig, centrale slibverwerking bij warmtebron, veel restwarmte met een beetje zonlicht, afvoer gedurende het hele jaar.

15 Casussen (II) rwzi Slibkoek (ton) Kasoppervlakte (m 2 ) Restwarmte (TJ) Verwerkingskosten per ton slibkoek ( /ton)* Rwzi Ameland Rwzi Echten Awzi Dronten ,3 65 Wetterskip Fryslân rwzi Slibkoek (ton) Verwerkingskosten Verwerkingskosten per Terugverdientijd ( ) ton slibkoek ( /ton)* (jaren) Rwzi Ameland ** *** Rwzi Echten Awzi Dronten Wetterskip Fryslân

16 Invloed restwarmte

17 Geur: lijkt geen issue NeR slibopslag: Duitsland gemeten: 1,75 oue/(s.m2). 0,35 oue/(s.m2).

18 Energiebalans bij gebruik restwarmte Het primaire energieverbruik van de apparatuur bedraagt ca 5-20 % van de energiewaarde van het gedroogde slib

19 Conclusies slib drogen in kassen (I) Technisch: Buitenland: volumereductie baten wegen op tegen kosten Minimaal drie leveranciers met wortels Dld maatoplossingen In buitenland vaak alleen zonlicht, variëren ds gehalte of oppotten Met restwarmte (LTD) oppervlak kas veel kleiner Eenvoudig, weinig beheer en onderhoud Er is een eenvoudig model beschikbaar om te ontwerpen Primaire energieverbruik 5-20 %

20 Conclusies slib drogen in kassen (II) Duurzaamheid: Energetisch krijgt het slib hogere energiewaarde: duurzaam CO2 vermeden Hoge bijdrage MJA3: kan ca 30 % bedragen Vooral met LTD aantrekkelijk. Er is in NL ruim voldoende restwarmte > 80 C Geur lijkt geen issue obv ervaringen Dld Ruimte kan een probleem zijn, maar vaak is in buurt rwzi/industrieterrein wel plek. Per geval bekijken.

21 Conclusies slib drogen in kassen (III) Doelmatigheid: Met alleen zonne-energie onvoldoende kostenbesparing. Mét restwarmte is een (zeer) positieve business case mogelijk Mét restwarmte is een kostenreductie van % mogelijk Toekomst in Nederland: Doelmatig en duurzaam LTD drogen is no regret (superkritisch vergassen > 10 jaar) Routekaart 2030: samenwerken in de keten