Mondzorgbijpersonenmet eenbeperking: eensituatieschets

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mondzorgbijpersonenmet eenbeperking: eensituatieschets"

Transcriptie

1 Gezondin de mond Mondzorgbijpersonenmet eenbeperking: eensituatieschets PROFDOMINIQUEDECLERCK BevolkingsstudiesMondgezondheid, Departement Mondgezondheidswetenschappen, KU Leuven Kindertandheelkunde & Bijzondere Noden, UZLeuven

2 Verenigde Naties VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN PERSONEN MET EEN HANDICAP ARTIKEL1: Doel van dit Verdrag is het volledige genot door alle personen met een handicap van alle mensenrechten en fundamentele vrijheden op voet van gelijkheid te bevorderen, beschermen en waarborgen, en ook de eerbiediging van hun inherente waardigheid te bevorderen.

3 ARTIKEL 25: GEZONDHEID De Staten die Partij zijn erkennen dat personen met een handicap zonder discriminatie op grond van hun handicap RECHT HEBBEN OP HET HOOGST HAALBARE NIVEAU VAN GEZONDHEID.In het bijzonder : a) voorzien van hetzelfde aanbod met dezelfde kwaliteit en volgens dezelfde normen voor gratis of betaalbare gezondheidszorg en -programma s die aan anderen worden verstrekt,. b) waaronder vroegtijdig opsporen en, zo nodig, ingrijpen om het ontstaan van nieuwe aandoeningen te beperken en te voorkomen,.

4 c) deze gezondheidsdiensten zo dicht mogelijk bij de eigen gemeenschap van de mensen verschaffen, ook op het platteland; d) van vakspecialisten in de gezondheidszorg eisen dat zij aan personen met een handicap zorg van dezelfde kwaliteit verlenen als aan anderen, e). f) voorkomen dat gezondheidszorg, gezondheidsdiensten, op discriminatoire gronden vanwege een handicap worden ontzegd.

5 Watmet mondgezondheid(in Vlaanderen)? Beschikbare epidemiologische gegevens: Beperkt (aantal, regio, leeftijdsgroepen, type handicap, vaak instellingsgebonden, toevallige steekproeven,...) Representatief? Veralgemeenbaar? Vergelijking met doorsnee bevolking ontbreekt vaak

6

7 Mondgezondheid van Belgische Special Olympics atleten(so 2008) 687 participanten werden gescreend (40% vrouwen) Gemiddeldeleeftijd: 33 jaar (SD: +/- 13; range: 9-80; 52% < 35 jr) 13% pijnklachtterhoogtevan de mond 22% cariëslaesies 12% tekenen van tandtrauma 12% dringende verzorging nodig 27% niet-dringende verzorging Leroy R, DeclerckD, Marks L. The oral health status of Special Olympics athletes in Belgium. Community Dental Health 2012;29: Participantenzijnjonger, gezonder, minder beperkt, beterondersteunden geïntegreerd in maatschappij Ondanks best case scenario,... HOGE ZORGNOOD

8 Nationale survey in België Vanuit RIZIV: pilootstudie om basis te leggen van een mondzorgbeleid voor personen met bijzondere noden(pbn project) (kwetsbare ouderen, personen met een beperking) RIZIV Samenwerking professionele organisaties en universiteiten Nationale epidemiologische survey werd uitgevoerd in

9 Nationale survey in België: personen met beperking 656 personen, informed consent 40%van participantenmet probleemter hoogtevan de mond 78% onvoldoende mondhygiëne; 68% tandsteen 56%onbehandeldecariësaanwezig(D 3 >0) (NB: in Belgische populatie vergelijkbare leeftijd: 34% - Bron: Nationale mondgezondheidsenquête, 2009) 33%had minder dan20 tandenin de mond (NB: in Belgische populatie vergelijkbare leeftijd: 16% - Bron: Nationale mondgezondheidsenquête, 2009) Leroy R, DeclerckD. Objective and subjective oral health care needs among adults with various disabilities. Clin Oral Invest 2013;17:

10 Anders danelders? Type van mondproblemenis nietverschillend, maar hun prevalentie en ernst véél hoger EN... bijna alle van deze problemen zijn voorkombaar! Mondhygiëne problematisch Hogere prevalentie en meer ernstige vormen van parodontale aantasting Méér onbehandelde cariës Hoger aantal ontbrekende tanden Anders PL, Davis EL. Oral health of patients with intellectual disabilities: a systematic review. Spec Care Dentist 2010;30:

11 Is dezesituatieuniekvoormondgezondheid? MAAR... MondzorgMEESTPREVALENTEZORGBEHOEFTEbijpersonenmet een beperking Lewis C, Robertson AS, Phelps S. Pediatrics2005;116:e426-e431. NEEN Ongelijkheden tussen personen mét en zonder beperkingen werden gerapporteerd in VERSCHILLENDE DOMEINEN GEZONDHEID VaakONOPGEMERKTEen/of SLECHT AANGEPAKTE medische problemen Personenmet beperkingengenietenniet van adequate PREVENTIEVE maatregelen Cooper SA, Melville C, Morrison J. People with intellectual disabilities. BMJ 2004;329: Lennox N, Bain C, Rey-CondeT, PurdieD, Bush R, PandeyaN. Int J Epidemiol2007;36:

12 Waar zit het probleem? BARRIÈRES voor mondzorg situeren zich op niveau van: persoon met beperking verzorgers/familie zorgverleners

13 Nationale survey in België PERSONEN MET BEPERKING (n=611): 42% rapporteerde barrières voor tandartsbezoek Angst (37%) Financiële implicaties(29%) Probleem met verplaatsing(29%) Geen geschikte tandarts(7%) Leroy R, DeclerckD. Objective and subjective oral health care needs among adults with various disabilities. Clin Oral Invest 2013;17:

14 VERZORGERS/FAMILIE: Belang van mondzorg voor algemene gezondheid & algemeen welbevinden onderschat Tandheelkundige zorg wordt als onaangenaam/ bedreigend gezien voor persoon met beperking Probleem om(geschikte) tandarts te vinden Financiële moeilijkheden

15 TANDARTSEN (n=494): Onvoldoende training voor behandelen van mentaal beperkte personen(34%) Tijdsgebrek(43%) Gebrekaancoöperatievan patiënten(60%); moeilijkheden ovv communicatie met patiënten(58%) Geen assistentie beschikbaar(48%) Toegankelijkheid praktijk(10%); onaangepaste uitrusting(9%) Financiële problemen van patiënten(45%); onvoldoende vergoedingvan de tandarts(54%)

Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur

Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur Prof. dr. Jacques Vanobbergen, prof. dr. Luc De Visschere en drs. Barbara Janssens Maatschappelijke uitdaging Vergrijzing en vergrijzing

Nadere informatie

18/03/2015. Innovatie in de mondzorg. 1. De problematiek voor de kwetsbare ouderen 2. Oplossingen voor personen met beperkingen en kwetsbare ouderen

18/03/2015. Innovatie in de mondzorg. 1. De problematiek voor de kwetsbare ouderen 2. Oplossingen voor personen met beperkingen en kwetsbare ouderen Innovatie in mondzorg voor kwetsbare groepen Maandag 16 maart 2015 Maatschappelijke Tandheelkunde Universiteit Gent- Universitair Ziekenhuis JVO & LDV - 18 maart 2015 1 Maatschappelijke Mondzorg, Vakgroep

Nadere informatie

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Implementing the UNCRPD Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Wat is het VN-Verdrag? UNCRPD = United Nations

Nadere informatie

Standaard Mondgezondheid Stand van zaken. Roos Leroy VWVJ referatendag 15 december 2006

Standaard Mondgezondheid Stand van zaken. Roos Leroy VWVJ referatendag 15 december 2006 Standaard Mondgezondheid Stand van zaken Roos Leroy VWVJ referatendag 15 december 2006 Standaard Mondgezondheid DE NORMALE ONTWIKKELING EN ANATOMIE VAN MOND & GEBIT PATHOLOGIE VAN DE MOND BIJ KINDEREN

Nadere informatie

5/05/2014. Globaal Plan voor Mondzorg voor PBN. Mondzorg voor kwetsbare ouderen: gekkenwerk? 7 Mei 2014 Gent. Globaal Plan voor Mondzorg

5/05/2014. Globaal Plan voor Mondzorg voor PBN. Mondzorg voor kwetsbare ouderen: gekkenwerk? 7 Mei 2014 Gent. Globaal Plan voor Mondzorg voor Mondzorg voor PBN Mondzorg voor kwetsbare ouderen: gekkenwerk? 7 Mei 2014 Gent Gerodent Team Kliniek voor Tand-Mond- en Kaakziekten, Universiteit Gent, voor Mondzorg o o Historiek Mondzorgmodel voor

Nadere informatie

21 november 2012. dr. Bengt Verbeeck HoGent / UGent

21 november 2012. dr. Bengt Verbeeck HoGent / UGent 21 november 2012 dr. Bengt Verbeeck HoGent / UGent VN-Verdrag 13 december 2006 inzake de rechten van personen met een handicap Baanbrekend Verdrag van de 21 ste eeuw de daad bij het woord voegen EG is

Nadere informatie

Tandartsbezoek bij peuters en kleuters. Resultaten van onderzoek in Vlaanderen

Tandartsbezoek bij peuters en kleuters. Resultaten van onderzoek in Vlaanderen R. Leroy, K. Bogaerts, K. Hoppenbrouwers, L. Martens en D. Declerck Tandartsbezoek bij peuters en kleuters. Resultaten van onderzoek in Vlaanderen Op dit moment is onze kennis over het tandartsbezoek bij

Nadere informatie

1~111~1~1~1. ~ gemeentelijke geneeskundige en gezondheidsdienst amsterdam. Mondgezondheid van Amsterdammertjes. Samenvatting

1~111~1~1~1. ~ gemeentelijke geneeskundige en gezondheidsdienst amsterdam. Mondgezondheid van Amsterdammertjes. Samenvatting dienen de poetsgewoonte op veel vroegere leeftijd tot stand te brengen, zo bleek uit het onderzoek onder 5-jarigen. Nederlandse organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek Hoofdgroep Gezondheidsonderzoek

Nadere informatie

Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014. Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie

Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014. Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie Advies KAGB over de Forensische Psychiatrie 26 April 2014 Em. Prof. Paul Cosyns UA Gewoon lid, Psychiatrie KAGB 28 september 2014 1 De Forensische Psychiatrie in België Unieke en baanbrekende start begin

Nadere informatie

Contacten met de tandarts

Contacten met de tandarts Contacten met de tandarts Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail

Nadere informatie

VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ

VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID VOOR HET CLB DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ PROF DR KAREL HOPPENBROUWERS VOORZITTER VWVJ WOORD

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen. Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs

Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen. Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs Feiten New York 13 december 2006 Verdrag + Optioneel Protocol (rechtsbescherming)

Nadere informatie

MONDGEZONDHEID BIJ KWETSBARE OUDEREN EEN GOEDE MONDGEZONDHEID IS VAN GROOT BELANG!

MONDGEZONDHEID BIJ KWETSBARE OUDEREN EEN GOEDE MONDGEZONDHEID IS VAN GROOT BELANG! MONDGEZONDHEID BIJ KWETSBARE OUDEREN EEN GOEDE MONDGEZONDHEID IS VAN GROOT BELANG! INHOUDSOPGAVE INLEIDING 2 3 5 INLEIDING MONDGEZONDHEID VAN KWETSBARE OUDEREN: EEN AANDACHTSPUNT? RISICOFACTOREN VOOR EEN

Nadere informatie

Mondgezondheid. Johan Van der Heyden

Mondgezondheid. Johan Van der Heyden Mondgezondheid Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail: johan.vanderheyden@iph.fgov.be

Nadere informatie

Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap 3 e reflectievoormiddag Onbeperkt aan de slag 2 december 2016, Brussel 1 Dienst Diversiteitsbeleid - Agentschap

Nadere informatie

Workshop: mond-en tandhygiëne (bij diabetespatiënten)

Workshop: mond-en tandhygiëne (bij diabetespatiënten) NVKVV 2019: week van de verpleegkundigen Symposium 28 maart 2018 Workshop: mond-en tandhygiëne (bij diabetespatiënten) Even voorstellen Marilyn Veraart marilyn.veraart@arteveldehs.be Opleiding BSc Dental

Nadere informatie

Diagnostisch en restauratief gedrag van Nederlandse tandartsen in de kindertandheelkunde

Diagnostisch en restauratief gedrag van Nederlandse tandartsen in de kindertandheelkunde J.S.C. Heijdra, J.S.J. Veerkamp Diagnostisch en restauratief gedrag van Nederlandse tandartsen in de Het doel van dit onderzoek was inzicht te krijgen in de aanpak van Nederlandse tandartsen bij de behandeling

Nadere informatie

1. Toekomst van de mondzorg 2. Taakherschikking 3. Loopbaan mogelijkheden Veranderende zorgvraag zorgaanbod Tooth decay is the number one chronic illness for children, more prevalent than asthma. (Nash,

Nadere informatie

Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing

Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing De noodzaak van evidence based signaleren van somatische gezondheidsproblemen bij mensen met ZEVMB! Reden voor vervolgonderzoek. Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing

Nadere informatie

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ Kathleen De Cuyper 1, Tim Opgenhaffen 2, Tine Peeters 1, Inez Buyck 1, Johan Put 2, & Chantal

Nadere informatie

Standaard Mondgezondheid Stand van zaken. Roos Leroy VWVJ referatendag 7 december 2007

Standaard Mondgezondheid Stand van zaken. Roos Leroy VWVJ referatendag 7 december 2007 Standaard Mondgezondheid Stand van zaken Roos Leroy VWVJ referatendag 7 december 2007 Standaard Mondgezondheid DE NORMALE ONTWIKKELING EN ANATOMIE VAN MOND & GEBIT PATHOLOGIE VAN DE MOND BIJ KINDEREN EN

Nadere informatie

Inleiding. Johan Van der Heyden

Inleiding. Johan Van der Heyden Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be

Nadere informatie

Geadresseerde: Mevrouw Maggie De Block, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Geadresseerde: Mevrouw Maggie De Block, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Betreft: Aanbeveling met betrekking tot de terugbetaling van de kosten voor logopedie door de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen voor kinderen die niet aan de voorwaarden

Nadere informatie

Internering: POSITIENOTA

Internering: POSITIENOTA Internering: POSITIENOTA 19 december 2016 1 Krachtens artikel 14 van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap "waarborgen de Staten die Partij zijn, dat personen met een handicap op

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health.

Patiënteninformatie. Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. Patiënteninformatie Parodontitis, niet voor mij! Actief voorkomen, herkennen en behandelen. Giving a hand to oral health. In actie tegen parodontitis: Voor aantrekkelijkheid en welzijn. Mooie tanden en

Nadere informatie

Onderzoek naar. levenskwaliteit. bij colorectale (ex-)kankerpatiënten. Basisrapport. Met financiële steun van

Onderzoek naar. levenskwaliteit. bij colorectale (ex-)kankerpatiënten. Basisrapport. Met financiële steun van Onderzoek naar levenskwaliteit bij colorectale (ex-)kankerpatiënten Basisrapport Met financiële steun van Onderzoek naar levenskwaliteit bij colorectale (ex-)kankerpatiënten Basisrapport Auteurs: De Gendt

Nadere informatie

betreffende aandacht voor preventieve mondzorg in het Vlaamse gezondheidsbeleid en bij kwetsbare groepen

betreffende aandacht voor preventieve mondzorg in het Vlaamse gezondheidsbeleid en bij kwetsbare groepen ingediend op 857 (2015-2016) Nr. 1 6 juli 2016 (2015-2016) Voorstel van resolutie van Caroline Croo, Cindy Franssen, Freya Saeys, Tine van der Vloet, Katrien Schryvers en Peter Persyn betreffende aandacht

Nadere informatie

PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH. Dr. Marijke De Pauw (VUB)

PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH. Dr. Marijke De Pauw (VUB) PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH Dr. Marijke De Pauw (VUB) 1. Achtergrond VRPH 2.Art. 19: Het recht op zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij 3.General

Nadere informatie

Strategisch plan NVvP

Strategisch plan NVvP Strategisch plan NVvP 2017-2022 Inleiding Doel In de zomer van 2016 heeft het bestuur van de NVvP besloten om de toekomstvisie 2012-2017 te vervangen en aan te passen voor de komende periode van 2017 2022.

Nadere informatie

11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode

11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? JEF ADRIAENSSENS, MARIA-ISABEL FARFAN-PORTET, NADIA BENAHMED, LAURENCE KOHN, CÉCILE DUBOIS, STEPHAN DEVRIESE, MARIJKE EYSSEN,

Nadere informatie

22 VN STANDAARD REGELS

22 VN STANDAARD REGELS Agenda 22 VN STANDAARD REGELS (VN-Verdrag) De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties aanvaarde in december 1993 internationale regels voor mensen met functiebeperkingen. Deze 22 VN Standaard Regels

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 2: GEZONDHEIDSGEDRAG EN LEEFSTIJL Lydia Gisle, Stefaan Demarest (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.

Nadere informatie

VOORSTEL VAN RESOLUTIE. over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg. (ingediend door Karin Jiroflée)

VOORSTEL VAN RESOLUTIE. over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg. (ingediend door Karin Jiroflée) VOORSTEL VAN RESOLUTIE over het verbeteren van de betaalbaarheid van tandzorg (ingediend door Karin Jiroflée) Toelichting Inleiding De afgelopen jaren was de gezondheidszorg steevast voorwerp van forse

Nadere informatie

UNIA, antidiscriminatiewetgeving

UNIA, antidiscriminatiewetgeving UNIA, antidiscriminatiewetgeving en VN- Verdrag Handicap Brussel 16 oktober 2018 LOKALE CONTACTPUNTEN Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas,

Nadere informatie

Gezondheidssystemen & het recht op gezondheid

Gezondheidssystemen & het recht op gezondheid GENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG Gezondheidssystemen & het recht op gezondheid De rol van gezondheidszorg in het verbeteren van gezondheid Sociale ongelijkheid doodt mensen

Nadere informatie

Mondhygiënist onmisbaar voor verantwoorde mondzorg

Mondhygiënist onmisbaar voor verantwoorde mondzorg M.S.E. van der Sanden-Stoelinga, J. la Rivière-Ilsen, P.T. Calkoen Mondhygiënist onmisbaar voor verantwoorde mondzorg In 1968 ging in Nederland de eerste opleiding van mondhygiënisten van start. Er werd

Nadere informatie

Samenvatting. Richtlijn Mondzorg voor Jeugdigen

Samenvatting. Richtlijn Mondzorg voor Jeugdigen Samenvatting Richtlijn Mondzorg voor Jeugdigen Initiatief: Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde Wetenschappelijke verantwoording: Nederlandse Vereniging voor Kindertandheelkunde (NVvK)

Nadere informatie

Een gezond gebit voor een schitterende toekomst

Een gezond gebit voor een schitterende toekomst Een gezond gebit voor een schitterende toekomst Een gezond gebit is een kostbaar bezit. Het is belangrijk voor een goede gezondheid én een stralende lach geeft zelfvertrouwen. Om een mooi gezond gebit

Nadere informatie

Inleiding. Sabine Drieskens

Inleiding. Sabine Drieskens Inleiding Sabine Drieskens Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 50 25 E-mail : sabine.drieskens@wiv-isp.be

Nadere informatie

R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering Geneeskundige Verzorging Omzendbrief VI nr 2015/324 van 3 november 2015 3910/1458 Van toepassing vanaf 1 december 2015 Tarieven; tandheelkundigen;

Nadere informatie

Beroepsdifferentiatie in de tandheelkunde 9 Problemen in de mondzorg voor kinderen met een ernstige verstandelijke beperking

Beroepsdifferentiatie in de tandheelkunde 9 Problemen in de mondzorg voor kinderen met een ernstige verstandelijke beperking C.M.H.H. van Houtem, A. de Jongh, D.L.M. Broers, M. van der Schoof, G.H.B. Resida Beroepsdifferentiatie in de tandheelkunde 9 Problemen in de mondzorg voor kinderen met een ernstige verstandelijke beperking

Nadere informatie

On becoming edentulous. An investigation into the dental and behavioural reasons for full mouth extractions. Bouma, Jelte

On becoming edentulous. An investigation into the dental and behavioural reasons for full mouth extractions. Bouma, Jelte On becoming edentulous. An investigation into the dental and behavioural reasons for full mouth extractions. Bouma, Jelte IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's

Nadere informatie

Effectiviteit van een interventie ter bevordering van de mondgezondheid bij jonge kinderen

Effectiviteit van een interventie ter bevordering van de mondgezondheid bij jonge kinderen Effectiviteit van een interventie ter bevordering van de mondgezondheid bij jonge kinderen Manama JGZ Gezondheidspromotie in de jeugdgezondheidszorg Sigrid Van den Branden Karel Hoppenbrouwers 24-10-2014

Nadere informatie

Problemen & oplossingen (uitdagingen) TANDHEELKUNDE Prof Dominique Declerck, KU Leuven

Problemen & oplossingen (uitdagingen) TANDHEELKUNDE Prof Dominique Declerck, KU Leuven Problemen & oplossingen (uitdagingen) TANDHEELKUNDE Prof Dominique Declerck, KU Leuven KAG symposium, 19 april 2016 Hoe ervoor zorgen dat Vlaanderen ook morgen beschikt over de beste artsen en tandartsen?

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding bladzijde 3 Organisatie bladzijde 4 Activiteiten bladzijde 4 Samenwerking bladzijde 7 Fondsenwerving bladzijde 8

Inhoud. Inleiding bladzijde 3 Organisatie bladzijde 4 Activiteiten bladzijde 4 Samenwerking bladzijde 7 Fondsenwerving bladzijde 8 Jaarplan 2015-2016 Inhoud Inleiding bladzijde 3 Organisatie bladzijde 4 Activiteiten bladzijde 4 Samenwerking bladzijde 7 Fondsenwerving bladzijde 8 Jaarplan 2015-2016 knmt fonds mondgezondheid 2 Inleiding

Nadere informatie

WAT ZIJN DE PROJECTEN VOOR GEÏNTEGREERDE ZORG EN WAT BETEKENEN ZE VOOR MIJ?

WAT ZIJN DE PROJECTEN VOOR GEÏNTEGREERDE ZORG EN WAT BETEKENEN ZE VOOR MIJ? GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING VOOR HET DELEN VAN GEGEVENS IN DE PROJECTEN GEÏNTEGREERDE ZORG VOOR EEN BETERE GEZONDHEID Naam van het project: [naam van het pilootproject] WAT ZIJN DE PROJECTEN VOOR GEÏNTEGREERDE

Nadere informatie

Toegepast wetenschappelijk onderzoek door mondhygiënisten Hanzehogeschool Groningen

Toegepast wetenschappelijk onderzoek door mondhygiënisten Hanzehogeschool Groningen Toegepast wetenschappelijk onderzoek door mondhygiënisten Hanzehogeschool Groningen Toegepast wetenschappelijk onderzoek door mondhyiënisten Y.A.B. Werkhoven Mondzorg bij forensisch psychiatrische patiënten

Nadere informatie

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen OVERZICHT De studie van SGG Sexpert-resultaten Prevalentie Meest ingrijpende gebeurtenis Komt het vaker voor bij holebi s? Wat verklaart SGG

Nadere informatie

VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Nederlandse vertaling

VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Nederlandse vertaling VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Nederlandse vertaling September 2007 Preambule De Staten die Partij zijn bij dit Verdrag, a. Indachtig de beginselen vastgelegd in het Handvest

Nadere informatie

PATIENTENEDUCATIE VOOR CHRONISCH ZIEKEN

PATIENTENEDUCATIE VOOR CHRONISCH ZIEKEN PATIENTENEDUCATIE VOOR CHRONISCH ZIEKEN Emelien Lauwerier 4 e Vlaamse Onderzoeksdag, 40 e week, Oostende, 28 maart 2014 Wie zijn we? KH Leuven, recente fusie KHLIM en Groep T Kennis- en Innovatiecentra

Nadere informatie

Informed consent 2.0

Informed consent 2.0 Informed consent 2.0 voor een betere behandelrelatie Praktijk Anno Nu 9 december 2017 Mr. Annemarie Smilde, senior jurist gezondheidsrecht VvAA Tiffany Claus, mondhygiënist Inhoud Betekenis informed consent

Nadere informatie

Interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme

Interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme Interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme MEDISCHE VISIE OP HANDICAP SOCIALE VISIE OP HANDICAP Exclusie Segregatie Integratie Inclusie Denken in barrières

Nadere informatie

Mondgezondheidsrapport

Mondgezondheidsrapport Mondgezondheidsrapport sensibiliseringproject Glimlachen.be 2014 Effectevaluatie van een 4-jaar longitudinaal sensibiliseringproject in scholen in Vlaanderen Samenvatting J Vanobbergen Glimlachen - Souriez

Nadere informatie

Oral health in frail elderly Hoeksema, Albert

Oral health in frail elderly Hoeksema, Albert Oral health in frail elderly Hoeksema, Albert IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Nadere informatie

TOEGANKELIJKHEID VAN DE TANDHEELKUNDE VOOR OCMW-CLIËNTEN - EEN BEVRAGING VANUIT

TOEGANKELIJKHEID VAN DE TANDHEELKUNDE VOOR OCMW-CLIËNTEN - EEN BEVRAGING VANUIT Academiejaar 2015-2016 TOEGANKELIJKHEID VAN DE TANDHEELKUNDE VOOR OCMW-CLIËNTEN - EEN BEVRAGING VANUIT ETHISCHE/DEONTOLOGISCHE HOEK Fee VERHEIRE Promotor: Prof. dr. Luc Marks Co-promotor: Prof. dr. Luc

Nadere informatie

Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent

Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent Toegankelijkheid van gezondheidszorg voor de Roma populatie in Gent Een schets op basis van diepte-interviews met Roma en intermediairen Prof. dr. Sara Willems Onderzoeksgroep Equity in Health Care Vakgroep

Nadere informatie

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Elise van Beeck Maatschappelijke Gezondheidszorg & Medische Microbiologie en Infectieziekten Erasmus MC Rotterdam Overzicht presentatie Introductie: waar is het

Nadere informatie

Hierboven ziet u de levenslijn van het bestuur in België. Niets werkt nog. Alle vitale organen

Hierboven ziet u de levenslijn van het bestuur in België. Niets werkt nog. Alle vitale organen Geachte collega, Hierboven ziet u de levenslijn van het bestuur in België. Niets werkt nog. Alle vitale organen liggen stil. Ze worden geblokkeerd door een koppig non. De gevolgen voor artsen zijn duidelijk.

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf... XIII

Inhoud. Woord vooraf... XIII V Woord vooraf... XIII 1 Mondzorg en de samenleving... 1 1.1 Zorg in een veranderende wereld... 2 1.2 Werken in een systeem... 2 1.3 Ontwikkeling van de relatie patiënt-zorgverlener... 3 1.4 Professionals

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT. Commissie vrijheden en rechten van de burger, justitie en binnenlandse zaken. 20 juni 2003 PE 329.885/6-24 AMENDEMENTEN 6-24

EUROPEES PARLEMENT. Commissie vrijheden en rechten van de burger, justitie en binnenlandse zaken. 20 juni 2003 PE 329.885/6-24 AMENDEMENTEN 6-24 EUROPEES PARLEMENT 1999 2004 Commissie vrijheden en rechten van de burger, justitie en binnenlandse zaken 20 juni 2003 PE 329.885/6-24 AMENDEMENTEN 6-24 Ontwerpadvies (PE 329.885) Carmen Cerdeira Morterero

Nadere informatie

R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering R.I.Z.I.V. Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering Geneeskundige Verzorging Omzendbrief VI nr 2013/325 van 7 oktober 2013 3910/1299 Van toepassing vanaf 1 november 2013 Tarieven; tandheelkundigen;.

Nadere informatie

Participatiesamenleving. WlZ, WMO, Zvw, Jeugdwet, Participatiewet. door Judith Hovius

Participatiesamenleving. WlZ, WMO, Zvw, Jeugdwet, Participatiewet. door Judith Hovius Participatiesamenleving WlZ, WMO, Zvw, Jeugdwet, Participatiewet. door Judith Hovius Inhoud 1) Wat is recht? 2) Mensenrechten 3) Verschuivende beroepsbeelden 4) Veranderingen per 2015 op een rij 5) Enkele

Nadere informatie

Preventie: de meerwaarde van een mensenrechtenperspectief

Preventie: de meerwaarde van een mensenrechtenperspectief Preventie: de meerwaarde van een mensenrechtenperspectief Prof. mr. J.C.J. Dute Hoogleraar gezondheidsrecht te Nijmegen Lid College voor de Rechten van de Mens Referaat bij NCOG-lezing 1 November 2016

Nadere informatie

Reguliere mondzorg aan mensen met een verstandelijke beperking

Reguliere mondzorg aan mensen met een verstandelijke beperking A. de Jongh, J.M. Kieffer, T.K. Nelen Reguliere mondzorg aan mensen met een verstandelijke beperking Het College voor Zorgverzekeringen initieerde onderzoek naar het functioneren van de mondzorg aan mensen

Nadere informatie

De restauratieve verzorgingsgraad bij de jeugd 1 Patiëntgebonden factoren

De restauratieve verzorgingsgraad bij de jeugd 1 Patiëntgebonden factoren A.A. Schuller, J.J.M. Bruers, B.A.F.M. van Dam, J.H.G. Poorterman, V.A.M. Gerardu, G.J. Truin De restauratieve verzorgingsgraad bij de jeugd 1 Patiëntgebonden factoren In 2007 vond een onderzoek plaats

Nadere informatie

Signaleren en monitoren van somatische gezondheidsproblemen. Who cares?

Signaleren en monitoren van somatische gezondheidsproblemen. Who cares? EMBToday O2-06-2016 Signaleren en monitoren van somatische gezondheidsproblemen. Who cares? Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing, Hanzehogeschool Groningen Focus

Nadere informatie

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Preambule Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap De Staten die Partij zijn bij dit Verdrag, a. Indachtig de beginselen vastgelegd in het Handvest van de Verenigde Naties, waarin de inherente

Nadere informatie

Denta Plus. De tandzorgverzekering. van de Liberale Mutualiteit. Hospitaal-Plus

Denta Plus. De tandzorgverzekering. van de Liberale Mutualiteit. Hospitaal-Plus De tandzorgverzekering van de Liberale Mutualiteit Hospitaal-Plus 2 , met de glimlach naar de tandarts Gezonde en mooie tanden zijn je hele leven belangrijk. Daarom moet je je gebit van jongs af goed verzorgen

Nadere informatie

Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen

Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen Anke Meester-Delver, kinderrevalidatiearts, afd. revalidatie, AMC Definitie kinderrevalidatie Kinderrevalidatie

Nadere informatie

betreffende aandacht voor preventieve mondzorg in het Vlaamse gezondheidsbeleid en bij kwetsbare groepen

betreffende aandacht voor preventieve mondzorg in het Vlaamse gezondheidsbeleid en bij kwetsbare groepen 857 (2015-2016) Nr. 2 ingediend op 21 oktober 2016 (2016-2017) Verslag namens de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin uitgebracht door Griet Coppé en Danielle Godderis-T'Jonck over het voorstel

Nadere informatie

Denta Plus. De tandzorgverzekering. van de Liberale Mutualiteit. Hospitaal-Plus

Denta Plus. De tandzorgverzekering. van de Liberale Mutualiteit. Hospitaal-Plus De tandzorgverzekering van de Liberale Mutualiteit Hospitaal-Plus 2 , met de glimlach naar de tandarts Gezonde en mooie tanden zijn je hele leven belangrijk. Daarom moet je je gebit van jongs af goed verzorgen

Nadere informatie

Reflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen. Prof. Dr. Paul Van Royen

Reflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen. Prof. Dr. Paul Van Royen Reflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen Prof. Dr. Paul Van Royen Deze voordracht Enkele basiscijfers qua aanbod en gebruik van zorg Vijf uitdagingen voor de toekomst

Nadere informatie

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Preambule De Staten die Partij zijn bij dit Verdrag, a. Indachtig de beginselen vastgelegd in het Handvest van de Verenigde Naties, waarin de inherente

Nadere informatie

24 18/06/2015 Levensreddend handelen in acute situaties. 26 25/06/2015 Digitalisering in de reconstructieve tandheelkunde

24 18/06/2015 Levensreddend handelen in acute situaties. 26 25/06/2015 Digitalisering in de reconstructieve tandheelkunde G E H E U G E N S T E U N T J E V O O R M E Z E L F Ik schreef me in voor de cursus(sen): 1 08/01/2015 Kick-off symposium VUNIT 2 15/01/2015 Kick-off symposium VUNIT 3 05/02/2015 De overkappingsprothese

Nadere informatie

Empowerment verhogen in de eerstelijn

Empowerment verhogen in de eerstelijn Empowerment verhogen in de eerstelijn 15 oktober 2016 Gijs Van Pottelbergh, huisarts en onderzoeker Voorzitter LMN Groot Leuven, Coordinator Zorgzaam Leuven 1 Empowerment Modewoord Complex onderwerp Vandaag

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters

Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters Lea Maes, PhD Universiteit Gent Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Health literacy health literacy represents

Nadere informatie

SAMENWERKINGSOVEREENKOMST IN HET KADER VAN HET PROJECT GERODENT

SAMENWERKINGSOVEREENKOMST IN HET KADER VAN HET PROJECT GERODENT SAMENWERKINGSOVEREENKOMST IN HET KADER VAN HET PROJECT GERODENT Tussen : HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT, met zetel te 9000 Gent, De Pintelaan 185, vertegenwoordigd door prof. dr. F. Colardyn, afgevaardigd

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Child dental fear and quality of life Klaassen, M.A. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Child dental fear and quality of life Klaassen, M.A. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Child dental fear and quality of life Klaassen, M.A. Link to publication Citation for published version (APA): Klaassen, M. A. (2010). Child dental fear and quality

Nadere informatie

Mondgezondheid van thuiswonende ouderen 2

Mondgezondheid van thuiswonende ouderen 2 Oorspronkelijke bijdragen Kalsbeek e.a.: Mondgezondheid thuiswonende ouderen 2 H. Kalsbeek 1 C. de Baat 3 M.M. Kivit 1 M.W. de Kleijnde Vrankrijker 2 Mondgezondheid van thuiswonende ouderen 2 Het subjectieve

Nadere informatie

GELIJKE KANSEN IN BELGIË

GELIJKE KANSEN IN BELGIË GELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK 1. EEN WOORDJE UITLEG Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot een democratie

Nadere informatie

Dental anxiety and behaviour management problems: The role of parents Krikken, J.B.

Dental anxiety and behaviour management problems: The role of parents Krikken, J.B. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Dental anxiety and behaviour management problems: The role of parents Krikken, J.B. Link to publication Citation for published version (APA): Krikken, J. B. (2013).

Nadere informatie

IK HAD NIET GEDACHT DAT IK NOG EENS BIJ DE TANDARTS ZOU ZITTEN...

IK HAD NIET GEDACHT DAT IK NOG EENS BIJ DE TANDARTS ZOU ZITTEN... IK HAD NIET GEDACHT DAT IK NOG EENS BIJ DE TANDARTS ZOU ZITTEN... Heel wat mensen in Nederland kunnen niet zomaar naar de tandarts. Wij zijn mondzorg-professionals Als je zelf niet (meer) naar de tandarts

Nadere informatie

Synergiën en Convergenties tussen werk en welzijn. Hendrik Delaruelle, Commissie W² Vlaams Welzijnsverbond

Synergiën en Convergenties tussen werk en welzijn. Hendrik Delaruelle, Commissie W² Vlaams Welzijnsverbond Synergiën en Convergenties tussen werk en welzijn Hendrik Delaruelle, Commissie W² Vlaams Welzijnsverbond SYNERGIE = een begrip dat een proces beschrijft waarbij het samengaan van delen meer oplevert dan

Nadere informatie

Klinische proeven in buitenland. Tussenkomst ziekteverzekering

Klinische proeven in buitenland. Tussenkomst ziekteverzekering Klinische proeven in buitenland Tussenkomst ziekteverzekering Melanoompunt 15-12-2018 1 Wettelijk kader zorg in België o Verzekeringspakket o Klinische proeven Wettelijk kader zorg in buitenland Melanoompunt

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Taal;

Gemeenschappelijke Taal; Gemeenschappelijke Taal; hoe doen we het goed voor ieder kind Chaja Deen c.deen@nji.nl Opzet Check-in Het ontstaan in Schotland Introductiefilmpje Getting it right for every child / Kansencirkel Doelen

Nadere informatie

Jaarplan Inhoud. Inleiding Organisatie Activiteiten Samenwerking Fondsenwerving

Jaarplan Inhoud. Inleiding Organisatie Activiteiten Samenwerking Fondsenwerving Jaarplan 2018 Inhoud Inleiding Organisatie Activiteiten Samenwerking Fondsenwerving 1 Inleiding De Stichting KNMT Fonds Mondgezondheid is in 2014 opgericht door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij

Nadere informatie

Een reden te meer om te lachen

Een reden te meer om te lachen Een reden te meer om te lachen Dentimut First & Dentimut Plus: toegankelijke tandverzekeringen voor iedereen! OM KWALITEITSVOLLE TANDZORG VOOR IEDEREEN TOEGANKELIK TE MAKEN, HEEFT DE SOCIALISTISCHE MUTUALITEIT

Nadere informatie

For k what is in a name?

For k what is in a name? For k what is in a name? Dirk Deboutte Collaborative Antwerp Psychiatric Research Institute - Department youth mental health ZNA Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Het Antwerps project 1995-2005:

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 3: GEBRUIK VAN GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSDIENSTEN Sabine Drieskens, Lydia Gisle (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance

Nadere informatie

Oral Health Assessment Tool

Oral Health Assessment Tool Oral Health Assessment Tool (OHAT) Chalmers JM., King PL., Spencer AJ., Wright FAC., Carter KD. (2005) The Oral Health Assessment Tool Validity and Reliability Meetinstrument Afkorting Auteur Onderwerp

Nadere informatie

Trends in mondgezondheid Cariësprevalentie en frequentie van controlebezoek aan de tandarts

Trends in mondgezondheid Cariësprevalentie en frequentie van controlebezoek aan de tandarts A.A. Schuller, J.H.G. Poorterman Trends in mondgezondheid Cariësprevalentie en frequentie van controlebezoek aan de tandarts In 2003 werd voor de zesde maal het project Tandheelkundige verzorging Jeugdige

Nadere informatie

Herkenning en melding van kindermishandeling door orthodontisten

Herkenning en melding van kindermishandeling door orthodontisten N. van Wezel, A. Bos, J.J.M. Bruers Herkenning en melding van kindermishandeling door orthodontisten Samenvatting. In 2013 werd de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld ingevoerd, die zorgverleners

Nadere informatie

zorgzaam voor elkaar

zorgzaam voor elkaar zorgzaam voor elkaar wat kunnen we voor u doen? outreach in de Nieuwe GGZ Philippe Delespaul Outreaching in Antwerpen: zorgzaam over grenzen Elzenveld -- Antwerpen, 16 november 2017 GGZ in enkele cijfers

Nadere informatie

Patiëntendossier. Jac. van der Zaag

Patiëntendossier. Jac. van der Zaag Patiëntendossier Jac. van der Zaag Even voorstellen 1983-1988 Tandheelkunde, Universiteit van Amsterdam 1988-1990 specialisatie tandarts gnatholoog (NVGPT) 1990-2006 Algemene praktijk centrum Amsterdam

Nadere informatie

Paro-info januari 2017

Paro-info januari 2017 Paro-info januari 2017 Geachte lezer, Voor u ligt de eerste Paro-info van 2017. Het team van de Parodontologische Kliniek wenst u allen een voorspoedig en gezond 2017 toe. In deze Paro-info treft u aan

Nadere informatie

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Inhoudsopgave Hou ctrl toets ingedrukt en klik op jouw sectie naar keuze. Zo ga je vanzelf naar de juiste pagina. Preambule... 3 1. Artikel 1: Doelstelling...

Nadere informatie

Tandheelkundige zorg voor kinderen met een handicap

Tandheelkundige zorg voor kinderen met een handicap Tandheelkundige zorg voor kinderen met een handicap I De illustraties (omslag en binnenwerk) zijn gemaakt door leden van het Kunstproject Stichting Hendrik van Boeijen te Assen onder leiding van Jaap van

Nadere informatie

Toolkit Mondhygiëne Doelen Achtergrond

Toolkit Mondhygiëne Doelen Achtergrond Toolkit Mondhygiëne Doelen 1. Een goede mondhygiëne, waardoor de cliënt goed kan eten en slikken, zodat ondergewicht voorkomen wordt. 2. Voorkomen van infecties door slechte mondhygiëne (o.a. pneumonieën

Nadere informatie