Het effect van bosomvorming op het voorkomen van de ziekte van Lyme

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het effect van bosomvorming op het voorkomen van de ziekte van Lyme"

Pepijn Vos
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 SR6 Starters in het natuur- en bosonderzoek 28 maart 2014 Het effect van bosomvorming op het voorkomen van de ziekte van Lyme Sanne Ruyts Achtergrond Tekenstudie 1.0 Doctoraat Wesley Tack: Impact van bosomvorming op abundantie schapenteek Bosomvorming (Kempen!) Conclusie 1

2 Dia 1 SR6 goeiemorgen iedereen. ik neem aan dat de meeste mensen in deze zaal wel al eens in een bos komen en dus waarschijnlijk wel al eens in aanraking zijn gekomen met een schapenteek, en misschien zelfs al met de ziekte van lyme... de epidemiologische cyclus van de ziekte van lyme is vrij complex en verschillende factoren die een rol spelen bij het risico op de ziekte zijn minder goed gekend. ik probeer dus nu in mijn onderzoek het effect te bepalen van bosomvorming op het voorkomen van de zikete van lyme. Sanne Ruyts; 27/03/2014

3 Teken: probleem? Ziekte van Lyme = Meest voorkomende vectorgebonden ziekte in Europa Veroorzaakt door Borrelia burgdorferi s.l. overgedragen op mens door schapenteek Ixodes ricinus Verschillende genotypes klinische symptomen Risico: abundantie aan teken + prevalentie Borrelia-genotypes in de teken Achtergrond Achtergrond Teken: gastheren 3 bloedmaaltijden SR3 Tack (2013) Reservoircompetentie gastheer 2

4 Dia 4 SR3 levenscyclus bestaat uit 3 actieve stadia wachten in de vegetatie tot gastheer voorbijkomt - levenscyslus bestaat uit 4 stadia -na elk bloedmaal vakt teek af en vervelt / legt eieren - verkiezen andere gastheren: grootte - verticale onderverdeling in vegetatie - teek loopt infectie op van besmette gastheer - wordt doorgegeven op stadia maar niet op ei: larve is vrij en niet gevaarlijk, nimf gevaarlijkst - kans dat gastheer besmetting doorgeeft op teek is reservoircompetentie - elke gastheer geeft ook bepaald genotype makkelijk door (bvb muis : borrelia afzelii Sanne Ruyts; 25/03/2014

5 SR11 Teken: Borrelia Dilution Effect Hypothesis Noord-Amerika Hoge diversiteit = lage prevalentie Borrelia in de teken SR4 Europa? Ostfeld (2011) Hypothese Hypothese Hypothese Bosomvorming kan de prevalentie van Borrelia burgdorferis.l. in de schapenteek verminderen door een hogere gastheerdiversiteit in omgevormde bossen. Effect van verhoogde tekenabundantie op risico op de ziekte van Lyme kan zo geheel of gedeeltelijk worden geneutraliseerd. 3

6 Dia 5 SR4 SR11 gepostuleerd in amerika: witvoet muis is belanbrijkste gastheer + meest competente reservoir de hypothese stelt dat een verhoging van de diversiteit aan gastheersoortende kracht van de witvoetmuis om teken te infecteren zou verdunnen ( dilution ), omdat meer teken zich zullen voeden op incompetente Borrelia-reservoirs. Zo kan een hoge biodiversiteit leiden tot een lagere prevalentie van Borrelia-infectie in teken, en dus ook een lager risico voor de mens op Lyme-borreliose. Sanne Ruyts; 27/03/2014 de dilution effect hypotyhese legt een verband tussen de gastheergemeenshap en de prevalentie van Borrelia Sanne Ruyts; 27/03/2014

7 Bosomvorming: 4 bostypes Doelstelling Doelstelling Onderzoeksvragen Prevalentiegraad in verschillende bostypes? Niveau genotype = relevant voor gezondheidsrisico Is ereenverschil in gastheerdiversiteit? (Relatieve) abundantie en diversiteit aan gastheersoorten Transmissie Borrelia(gastheer teek)? = Reservoir competentie Mogelijk: rescue effect (groot aantal competente gastheren) 4

Variatie in prevalentie Teken vlaggen Averbode + Postel (11+12 bestanden) 2013 2014 2015

8 31/03/2014 Onderzoek Onderzoek: 3 luiken 1. Variatie in prevalentie in twee studiegebieden 2. Validatie resultaten op grote schaal 3. Studie van de gastheergemeenschap Onderzoek: luik 1 1. Variatie in prevalentie Teken vlaggen Averbode + Postel (11+12 bestanden) Teken uit Tekenstudie Analyse: RIVM Teek geïnfecteerd met Borrelia? Genotype? 5

9 Onderzoek: luik 2 2. Validatie Kempen 20 bossen = 94 bestanden Postel Averbode Tack (2012) SR8 Resultaten Borrelia burgdorferi s.l. Prevalentie Borrelia burgdorferi s.l. 6

10 Dia 12 SR8 statistisch: geen effect van bostype op prevalentie borrelia complex zeer hoge prevalentiewaarden, west europa : 10%, eik - SL uitzonderlijk lage (3%) patroon verklaren: nioet zoals verwacht heel lage prev in eik+sl maar in eik-sl, miss hier hoge div aan gastheren?meest competente soort wordt onderdrukt door competitie/predatie...? gaan we pas weten na luik 3 we zien wel dat omdat de abundnatie in eik+sl het hoogst was en de prevalentie ook heel hoog ligt, dat het risico op lyme hoogst is in eik+sl Sanne Ruyts; 27/03/2014

11 SR7 Borrelia-genotypes 72.6 % Prevalentie Borrelia-genotypes 10% 10% 4% 2.8% 0.7% Borrelia-genotypes Resultaten Onderzoek: luik 3 3. Gastheergemeenschap Huff et al. (2000) Gurnell et al. (2001) 7

12 Dia 13 SR7 meest voorkomende genotype : afzelii, geassocieerd met muizen, lijken de belangrijkste gastheren effect van bostype was hier weer niet significant maar wel een effect gevonden van boomsoort, op eerste 4. het is geweten dat sommige gastheren kiezen te foerageren in ofwel eik ofwel den, dus vermoedelijk belangrijke rol gastheer zoals verwacht enkel afzelii geassocieerd met den, garinii, sensostricto en valaisiana met eik Sanne Ruyts; 27/03/2014

13 Huiswerk Meld een tekenbeet Einde Einde 8

Vergelijkbare documenten

De relatie tussen teken, Borrelia burgdorferi sl genotypes, biodiversiteit en bostypes

SR13 TEKEN EN TEKENZIEKTEN IN VLAANDEREN 22 september 2016 De relatie tussen teken, Borrelia burgdorferi sl genotypes, biodiversiteit en bostypes Sanne Ruyts, Claudia Coipan, Evy Ampoorter, Hein Sprong,