Inhoudsopgave. Voorwoord 7 Gebruikte afkortingen 9
|
|
- Bruno de Boer
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudsopgave Voorwoord 7 Gebruikte afkortingen 9 1 Evangelicalisme en de godsvraag Wat is evangelicalisme? Ruimere betekenis Engere betekenis Geschiedenis Ontwikkeling van de godsvraag Negatieve en positieve voorbeelden Theologia propria en antropologie Ware en afvallige religie Tweeërlei kennis van God Geloofskennis van God Cognitieve, theoretische en existentiële kennis van God Wetenschappelijke kennis van God Protestantse scholastiek Theoretische en praktische godskennis Begrippen, ideeën en metaforen Begrippen en ideeën Ideeën en metaforen omtrent God Een nieuwe weg 50 2 De godsvraag en de godsdienstwetenschap Algemene onderscheidingen Godsdienstwetenschap, elenctiek, theologie Religiositeit en religie Enkele godsdienstwetenschappelijke opvattingen William James Sigmund Freud Carl G. Jung Herman Dooyeweerd over religie De transcendentale kritiek Wat is religie? 69 13
2 2.4 Godsdienstwetenschappelijke vragen De 'religieuze variabele' Tweeërlei religiositeit Religie en psychische gezondheid Momenten in de religiositeit De theologia propria en de apologetiek Typen van apologetiek Problemen in de apologetiek De natuurlijke theologie en haar problemen Godsbewijzen Teleologie, ethiek, ontologie Het kosmologisch godsbewijs De 'godsbewijzen' en het bovenrationele 95 3 Het 'wezen' van God Wie is God? Inleiding God is persoon Antropomorf? Bovenpersoonlijk? Gevaren voor de theologia propria Hellenisme Substantialisme Christelijk-wijsgerige benadering Substantialisme en Gods eigenschappen Het binnendringen van het substantialisme De 'drie wegen' Concrete gevaren Nader over het wezen-verschijningdualisme 'Negatieve theologie' De analogia entis Nadere toelichting De eeuwigheid van God Lexicografische aspecten Uitwerking Antieke en scholastische opvattingen De scholastiek van Bavinck Een nieuw paradigma Een nieuwe visie op de eeuwigheid Voltijdelijkheid Een nieuwe visie op Gods eeuwigheid 'Schriftbewijs'
3 4 Gods eigenschappen (natuurlijke modaliteiten) Attributen en namen: inleiding Wijsgerige aspecten Theologische aspecten (I) Theologische aspecten (II) De aritmetische modaliteit Gods eenheid Gods oneindigheid De ruimtelijke modaliteit Gods verhevenheid en aseitas Gods alomtegenwoordigheid De kinematische modaliteit Gods transcendentie Gods onveranderlijkheid De fysische modaliteit God als causa sui Gods almacht De biotische modaliteit Gods vitaliteit Gods eeuwige leven De perceptieve modaliteit Gods geestelijkheid Gods onzichtbaarheid De sensitieve modaliteit Gods emotionaliteit Gods gelukzaligheid Gods eigenschappen (spiritieve modaliteiten) De logische modaliteit Gods rationaliteit Gods alwetendheid De historisch-formatieve modaliteit Gods soevereine wil en willekeur Gods soevereine wil en het kwaad De linguale modaliteit: de sprekende God De sociale modaliteit De gemeenschap oefenende God De zich verbindende God De economische modaliteit Gods volmaaktheid Gods genoegzaamheid
4 5.6 De esthetische modaliteit Gods heerlijkheid Gods vrede De juridische modaliteit De rechtvaardige God De rechtvaardigende God De ethische modaliteit Gods liefde God is goedertieren, lankmoedig, barmhartig, genadig Gods heiligheid Gods wijsheid De pistische modaliteit Gods trouw Gods waarachtigheid Externe prolegomena van de theologie Enkele pro's en contra's van wijsgerige grondslagen Vrijzinnige en conservatieve theologie Suggesties voor een gezonde metatheologie Enkele tegenargumenten Scholastiek en rationalisme Inleiding Scholastische versus gereformeerde theologie Rationalisme versus irrationalisme Biblicisme en irrationalisme Sciëntistisch biblicisme Simplistisch biblicisme De theoloog versus de gelovige De rechtvaardiging van de theologie Humanisme Het probleem Af te wijzen antwoorden Het te prefereren antwoord Een christelijk-wijsgerig paradigma Waar te vinden? Waarom Dooyeweerd? Drie misverstanden Is een christelijke theologie überhaupt mogelijk of noodzakelijk? Het ultimate commitment van de wetenschapper De hermeneutische cirkel
5 7 Het studieobject van de theologie De angst voor prolegomena De 'bedreiging' van de filosofie De prolegomena in enkele dogmatische werken Berkouwer en Berkhof Wat is theologie? Een theologische of een wijsgerige vraag? Een reformatorisch antwoord 'Theologie is de studie van God' De traditionele visie Kritiek op het traditionele standpunt Andere opvattingen Andere visies op het studieobject van de theologie 'Theologie is de studie van het Woord van God' 'Theologie is de studie van de geschreven godsopenbaring' 'Theologie is de studie van 's mensen religieuze bewustzijn' De visie van Barth Praktisch geloof versus theoretische theologie Een'continuüm'? Andere voorbeelden Gustaf Aulén 'Theologie is de studie van het christelijk geloofsgoed' Verschillen en overeenkomsten Fides qua en quae creditur De theoretische denkhouding Overeenkomsten Verschillen en verbanden Het modale geloofsaspect De theoretische kenrelatie Gegenstand en object Misverstanden Nader over het pistisch aspect Waarom 'de Bijbel' niet het studieobject van de theologie is Te ruime definitie Te enge definitie Wetten en wetsorde Terugkoppeling De vertheoretisering van de praktische geloofskennis De aard van praktische kennis Niet alle kennis is theoretische kennis
6 8.3.3 Bijbelstudie is geen theologie Bijbelse en theologische termen Theologie en filosofie De vroegere relatie tussen theologie en filosofie Het Griekse en het vroegchristelijke denken Augustinus De scholastiek De latere relatie tussen theologie en filosofie Opties Gereformeerde scholastiek De Verlichting Christelijk-wijsgerige grondslagen van de theologie De noodzaak daartoe Een christelijke filosofie Diverse opvattingen De visie van Emil Brunner Barths bezwaren tegen 'de' filosofie Barths (en Tillichs) eigen inconsequenties De relatie tussen de theologie en de andere wetenschappen De 'heilige' godgeleerdheid De 'natuurlijke' theologie De 'bovennatuurlijke' theologie De theologie als een van de 'vakwetenschappen' Theologie en belijdenis Dogmatiek en de kerk Karl Barth Geestverwanten De Nederlandse traditie De betekenis van 'dogma' Engere zin Ruimere zin Relativering De plaats van de confessie Het sola Scriptura Evangelische overwegingen Gereformeerde overwegingen Binding aan de confessie Het gewone geloofsleven en de confessie Dogmatiek of systematische theologie?
7 Dogmatiek en confessie Opnieuw: praktisch geloof VS. theoretische theologie Kerk - academie - geloofsgemeenschap Confessies niet theologisch Waard om voor te sterven? Theologische begrippen, ideeën en metaforen Analyse De algemene aard van abstractie Substantialisme Praktisch geloof en theologische analyse Systematisch-theologische abstractie Theologische begrippen De aard van begrippen Theologische begrippen niet gevonden, maar gevormd Begripsvorming en abstractie Theologische ideeën De aard van ideeën Verschillen tussen begrip en idee Hoe is begripsvorming mogelijk? Theologische metaforen Logisch en linguaal Begrippen en metaforen Wortelmetaforen Theologie als wetenschap De 'twee werelden' van de systematisch theoloog De visie van Berkhof Fides qua en quae Modale criteria voor de theologie Modale analogieën Opsomming Kanttekeningen Systematisering De transcendente dimensie Is systeemvorming mogelijk? Valstrikken Geloof en rede Geloof in tweeërlei zin Foundationalisme vs. fideïsme Pistische analogieën
8 Opsomming Verschillende wetenschappen, dezelfde analogieën Het logische in het pistische Geen geloofsact zonder denkact Twee soorten onderscheid Twee uitwegen Theologische paradigma's Het paradigma-concept Wat is het? Rationeel, boven-en irrationeel Wetenschappelijke revoluties Een christelijk-wijsgerig paradigma Kuhn en Dooyeweerd Een christelijk superparadigma Grondmotief en dogmatisme Diverse standpunten geanalyseerd De leer van de religieuze grondmotieven Grondfactoren en vermengingen Toelichting Paradigma's in de theologie Inleiding Drie algemene paradigma's Sciëntistische (sub)paradigma's Orthodoxisme en rationalisme Sensitivisme Kerygmatisme Nieuwe (sub)paradigma's? Tillich, Pannenberg, Küng, Moltmann Postmoderne richtingen Conservatieve (sub)paradigma's Het klassiek-reformatorische paradigma Het evangelicale paradigma Hoe kiezen uit paradigma's? Theologische theorievorming en waarheid Het 'relationele' waarheidsbegrip God met ons Radicaal-christelijke epistemologie Geen objectivisme, geen subjectivisme De bijbelse notie van 'waarheid'
9 Wentsel Een sciëntistisch waarheidsbegrip Het theoretische waarheidsbegrip Waarheidstheorieën Zeven theorieën Coherentie en correspondentie Wetenschappelijke waarheid Realisme en instrumentalisme Het conflict in recentere tijden Het instrumentalisme nader bekeken Het hedendaagse realisme Kritisch realisme en christelijke wetenschapsfilosofie Theologische waarheid Opnieuw: het praktische en theoretische denken Terugkoppeling De subject-objectrelatie Pistische objecten en subjecten Boventheologische waarheid Rationele en bovenrationele waarheid De volheid van de Waarheid De apriori's van de Waarheid 568 Bibliografie 575 Woordenlijst 601 Personenregister 607 Zakenregister 617 Schrifplaatsenregister
Denken met het hart. Christelijke filosofie in de traditie van Augustinus en Calvijn. Bas Hengstmengel. Buijten & Schipperheijn Motief Amsterdam
Denken met het hart Denken met het hart Christelijke filosofie in de traditie van Augustinus en Calvijn Bas Hengstmengel Buijten & Schipperheijn Motief Amsterdam Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt
Nadere informatieWie is GOD? Een studie over de bijbelse doctrine van God.
Wie is GOD? Een studie over de bijbelse doctrine van God. Introductie Charles Spurgeon Romeinen 11:33-36 O diepte van rijkdom, van wijsheid en van kennis Gods, hoe ondoorgrondelijk zijn zijn beschikkingen
Nadere informatieREFORMATORISCHE WIJSBEGEERTE IN DE ONTWIKKELING VAN DE TIJD DE WAARDERING VAN DE VERLICHTING
REFORMATORISCHE WIJSBEGEERTE IN DE ONTWIKKELING VAN DE TIJD DE WAARDERING VAN DE VERLICHTING door prof. dr. H. G. Geertsema Enige tijd geleden werd door enkele jongeren die zich nauw betrokken weten bij
Nadere informatieGeloven en redeneren. Religie en filosofie
Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin
Nadere informatieTer inleiding (tot een inleiding)
Inhoud Voorwoord 3 Aanvullende lectuur 4 Ter inleiding (tot een inleiding) 1. Wijsbegeerte, haar begin(sel) en doelstelling 5 2. Waarom filosofie altijd een inleiding blijft 7 3. Waarom een historische
Nadere informatieFilosofie. Op het VWO. Filosofie juist op Lyceum Oudehoven!
Filosofie Op het VWO Wat is Filosofie? Wetenschappen beantwoorden vragen: Over een eigen onderwerp (object van studie) Op een eigen manier (methode van bestuderen) Filosofie beantwoordt vragen die niet
Nadere informatieGeloven en redeneren. Samenvatting
Geloven en redeneren Samenvatting Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Ontwikkelingen
Nadere informatieImmanuel Kant Kritiek van de zuivere rede 53
Ten geleide Kant en de grenzen van de rede 15 Geraadpleegde literatuur 39 Verantwoording bij de vertaling 41 Immanuel Kant aan Marcus Herz (21 februari 1772) Het 'geboorteuur' van de Kritiek van de zuivere
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo II
Opgave 2 Over wetenschap en religie: zij die uit de hemel kwamen 7 maximumscore 2 een argumentatie waarom wetenschappelijke kennis niet als probleemloze bron van vooruitgang kan worden beschouwd: wetenschap
Nadere informatieHoofdstuk 2. Kennis en geloof
Hoofdstuk 2 Kennis en geloof Kennis of dogma Is religieus geloof een vorm van kennis? Is het mogelijk een rationeel bewijs van het bestaan van God te geven? Is religieus taalgebruik betekenisvol? Vormen
Nadere informatieSOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus
SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van
Nadere informatiegeloof en wetenschap Prof.dr. Cees Dekker Kavli Institute of NanoScience Delft http://www.mb.tn.tudelft.nl
geloof en wetenschap Prof.dr. Cees Dekker Kavli Institute of NanoScience Delft http://www.mb.tn.tudelft.nl Utrecht, 16-6-2006 1. Is het waar, dat recente vondsten in de wetenschap Godsgeloof verzwakken?
Nadere informatieInhoud: Religie voor in bed, op het toilet of in bad
Inhoud: Religie voor in bed, op het toilet of in bad 1. Religie en spiritualiteit 11 Religie voor in bed, op het toilet of in bad 11 De twee hoofdaspecten van religie 11 De vorm en de inhoud 12 Weerstand
Nadere informatieDag Hammarskjøld, 1950
Godsdienstfilosofie God does not die on the day when we cease to believe in a personal deity, but we die on the day when our lives cease to be illumined by the steady radiance, renewed daily, of a wonder,
Nadere informatie4. Welk geloof wordt bedoeld? Het gaat om het zaligmakende geloof. Dus niet om een historiëel, tijd- of wondergeloof.
NGB artikel 1: DE ENIGE GOD Wij geloven allen met het hart en belijden met de mond, dat er een Enig en eenvoudig geestelijk Wezen is, dat wij God noemen: eeuwig, ondoorgrondelijk, onzienlijk, onveranderlijk,
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2010 - II
Opgave 2 Religie in een wetenschappelijk universum 6 maximumscore 4 twee redenen om gevoel niet te volgen met betrekking tot ethiek voor Kant: a) rationaliteit van de categorische imperatief en b) afzien
Nadere informatieIgnace Verhack. Een weg naar God voor deze tijd
Ignace Verhack Een weg naar God voor deze tijd s-hertogenbosch 2016 5 Inhoud Voorwoord... 9 Deel I Een weg naar God in deze tijd 1. De weg van beneden naar boven leidt niet naar 'God'... 25 2. Enkele inleidende
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2011 - I
Opgave 3 Vreemder dan alles wat vreemd is 12 maximumscore 3 de twee manieren waarop je vanuit zingevingsvragen religies kunt analyseren: als waarden en als ervaring 2 een uitleg van de analyse van religie
Nadere informatieFilosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat
Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Het begin van de natuurfilosofie Filosofen beginnen zich dingen af te vragen, waar je gewoonlijk niet zo over na zou
Nadere informatie30 dagen werkboek.
Hij is 30 dagen werkboek www.lookaroumdthecorner.com Lieve Zussen, Dit werkboek heeft als thema: De eigenschappen van God. HIJ IS.. Je mag dit werkboek gratis downloaden voor eigen gebruik. Mocht je graag
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opgave 2 Spiritueel scepticisme 6 maximumscore 4 een uitleg dat McKenna in tekst 6 vanuit epistemologisch perspectief over solipsisme spreekt: hij stelt dat de kennisclaim over het bestaan van andere mensen
Nadere informatieImmanuel Kant Kritiek van het oordeelsvermogen
Ten geleide Kants derde Kritiek: hoe kan de vrijheid worden verwerkelijkt? 15 Geraadpleegde literatuur 46 Verantwoording bij de vertaling 49 Immanuel Kant aan Johann Friedrich Reichardt 51 Immanuel Kant
Nadere informatieJOHN F. MACARTHUR. Alles in Helll. Uitgeverij Novapres. GTY.org
JOHN F. MACARTHUR Alles in Helll Uitgeverij Novapres WOORD VAN DANK Een bijzonder woord van dank voor mijn goede vrienden Phil Johnson, Dennis McBride en Lance Quinn. De Heer weet hoezeer zij mij hebben
Nadere informatieGeworteld leven. Je weg gaan in de Geest van Jezus 14 JANUARI 2015
Geworteld leven Je weg gaan in de Geest van Jezus 14 JANUARI 2015 Psalm 1 Gelukkig de mens Die vreugde vindt in de wet van de HEER en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht. Hij zal zijn als een boom,
Nadere informatiePolitieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen
Politieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen Geschiedenis en politieke filosofie Geschiedenis Beschrijving feitelijke gebeurtenissen. Verklaring in termen van oorzaak en gevolg of van bedoelingen. Politieke
Nadere informatienaar: Jed McKenna, Jed McKenna s theorie van alles, Samsara, 2014
Opgave 2 Spiritueel scepticisme tekst 6 Jed McKenna is de schrijver van verschillende boeken over spiritualiteit. In zijn boeken speelt hij de hoofdrol als leraar van een leefgemeenschap. McKenna is spiritueel
Nadere informatieINLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13
INHOUD VOORWOORD 11 INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13 HOOFDSTUK 1. Op zoek naar een stabiele werkelijkheid. De Oudheid (6 de eeuw v.c. 6 de eeuw n.c.) 25 1. Het ontstaan
Nadere informatieDoel van Bijbelstudie
Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het
Nadere informatieAANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?
AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op
Nadere informatieREFORMATORISCHE WIJSBEGEERTE IN DE ONTWIKKELING VAN DE TIJD VERSCHEIDENHEID EN EENHEID
REFORMATORISCHE WIJSBEGEERTE IN DE ONTWIKKELING VAN DE TIJD VERSCHEIDENHEID EN EENHEID door prof. dr. H. G. Geertsema 'Lijdt de reformatorische wijsbegeerte niet aan een zekere mate van verstarring, doordat
Nadere informatieGELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief.
GELOOF EN WETENSCHAP Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief. 1. HET HARMONIEMODEL De leer van de twee boeken Het Ptolemaeïsche of Aristotelische wereldbeeld
Nadere informatieDe Heer Jezus Christus - Zijn Persoon
De Heer Jezus Christus - Zijn Persoon 1.1 Wie is Christus? Deze vraag (Matth. 16:15) is de belangrijkste die je ooit onder ogen zult krijgen. Het Evangelie naar Johannes werd geschreven opdat u gelooft
Nadere informatieExamenprograma filosofie havo/vwo
Examenprograma filosofie havo/vwo Havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieInhoudsopgave VOORWOORD ONDERZOEKSMOTIVATIE ALGEMENE INLEIDING 8 HOOFDSTUK 1 HET MOEDERSCHAP VAN GOD, HET GEESTELIJKE MOEDERSCHAP
Inhoudsopgave VOORWOORD V ONDERZOEKSMOTIVATIE VIII ALGEMENE INLEIDING 8 HOOFDSTUK 1 HET MOEDERSCHAP VAN GOD, HET GEESTELIJKE MOEDERSCHAP EN MYSTAGOGIE: EEN STAND VAN HET ONDERZOEK 12 1.0 Het moederschap
Nadere informatieBASIS THEOLOGIE: GOD
Algemene Bijbelstudie Seizoen 2017-2018 BASIS THEOLOGIE: GOD Inleiding Op de 9 Algemene Bijbelstudieavonden (van oktober tot en met juni) zullen naar plan de volgende Basis Theologie onderwerpen aan bod
Nadere informatieZondag 47. Zondag 47 gaat over de eerste bede : Uw Naam worde geheiligd. Lees de tekst van Zondag 47. Vraag 122 : Welke is de eerste bede?
Zondag 47 Zondag 47 gaat over de eerste bede : Uw Naam worde geheiligd. Lees de tekst van Zondag 47 Vraag 122 : Welke is de eerste bede? Antw : Uw Naam worde geheiligd. Dat is : Geef ons eerstelijk, dat
Nadere informatieInleiding Filosofie en Ethiek Derde Bijeenkomst: De 2e wetenschappelijke revolutie Dinsdag 19 september 2006
Inleiding Filosofie en Ethiek Derde Bijeenkomst: De 2e wetenschappelijke revolutie Dinsdag 19 september 2006 Freud (1917) Narcistische krenking Copernicus (1543) Darwin (1859/1871) Galileo Galileï (1564-1642)
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing H4 en H5. 2 Leven en wereld: drie soorten brillen
Samenvatting Levensbeschouwing H4 en H5 Samenvatting door Eva 1680 woorden 2 jaar geleden 1,3 2 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Hoofdstuk 4: Denken over de mens 1 inleiding - Wijsgerige
Nadere informatieDemocratie als cultus
SUB Hamburg A/570762 Marin Terpstra Democratie als cultus Over politiek en religie BOOM AMSTERDAM IN HOUD Voorwoord 9 Hoofdstuk 1 De democratie en het probleem van de theolo^ia politikê. Varro, Augustinus,
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Mens en Maatschappij
Samenvatting Levensbeschouwing Mens en Ma Samenvatting door Sophie 1047 woorden 6 februari 2017 8,8 3 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Mens & Ma Mensbeeld hoe je jezelf ziet, de
Nadere informatieMeisleiding van het Brein Het Fundamentalisme. Prof. John A. Dick
Meisleiding van het Brein Het Fundamentalisme Prof. John A. Dick Inleiding 1. Een Amerikaan in Vlaanderen 2. Sprekend over het fundamentalisme kan verrassingen brengen 3. Fundamentalisme verschijnt soms
Nadere informatieGENEZING VAN INNERLIJKE WONDEN
Didier van Havre GENEZING VAN INNERLIJKE WONDEN Praktische gids bij het sacrament van boete en verzoening DE BOOG 3 INHOUDSOPGAVE LIJST VAN AFKORTINGEN...9 VOORWOORD...11 WAT IS HET SACRAMENT VAN BOETE
Nadere informatieInhoud DEEL I FUNDAMENTELE PRAKTISCH-THEOLOGISCHE REFLECTIE THEOLOGIE EN VAN DE PASTORAALTHEOLOGIE... 9
Inhoud BIBLIOGRAFIE............................................. XIII INLEIDING................................................ 1 DEEL I FUNDAMENTELE PRAKTISCH-THEOLOGISCHE REFLECTIE HOOFDSTUK 1. TERMINOLOGIE,
Nadere informatieWetenschaps- filosofie. Wolter Kaper AMSTEL-instituut
Wetenschaps- filosofie Wolter Kaper AMSTEL-instituut Wetenschap en methode Vandaag: Wetenschapsfilosofie Wat is wetenschap? Hoe wordt vooruitgang geboekt? Zoeken naar waarheid? Bestaat er een tijdloze
Nadere informatieDescartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)
Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek
Nadere informatieOvertuigd protestant, met het volle verstand
1 Overtuigd protestant, met het volle verstand Gerrit Immink Het woord protestant heeft in mijn beleving een vrij brede actieradius. Het omvat kerken en groeperingen van het protestantse type. Zelf ben
Nadere informatieHoofdstuk 3. Geloof, waarden, ervaringen
Hoofdstuk 3 Geloof, waarden, ervaringen Kennis en geloof Kennis is descriptief Heeft betrekking op feiten Is te rechtvaardigen Geloof is normatief Heeft betrekking op voorschriften Is subjectief Geldt
Nadere informatieEthiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte.
Samenvatting door A. 2079 woorden 29 juni 2014 6,4 2 keer beoordeeld Vak Anders H1 Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Moraal
Nadere informatieDe opleiding wordt zowel in voltijd als in deeltijd verzorgd.
Opleidingsspecifieke deel OER, 2011-2012 Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op VWO-niveau: Geschiedenis,
Nadere informatieWoord vooraf Opbouw van deze studie
Woord vooraf Opbouw van deze studie XIII XVI DEEL I: PROBLEEMSTELLING 1 HOOFDSTUK I ONTWIKKELING EN STAGNATIE IN DE PSYCHIATRIE 2 Inleiding 2 1. 1 Psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg - stand van
Nadere informatieJezus komt spoedig!!!
OEF YES Jezus komt spoedig!!! TSJA Niet graag lezen, al dat geweld, heel eng allemaal; 1 Heerlijk vinden om te lezen, lekker veel strijd en actie, Jezus wint; Niet graag lezen, je moet maar zien dat je
Nadere informatieEredienst 17 september uur Voorganger: ds. G.A. Heek
Eredienst 17 september 16.30 uur Voorganger: ds. G.A. Heek Liturgie Votum / zegengroet (Sela) Zingen: In de hemel is de Heer Juicht / Hij is verheerlijkt (Sela) Gebed Schriftlezing Jona 3:10 4:11 Preek
Nadere informatieDe uitnodiging via Herman van Bruggen. Waarom? Ik had het gevoel dat dit op mijn weg lag. Persoonlijke pelgrimage.
WAAR BEN JE VOL VAN? Miniconferentie in de Evangelische Gemeente Enschede 6 8 september 2013 Literatuur: David PAWSON Woord & Geest: het Woord, de ervaring, de balans (Putten, Opwekkingslectuur 2000).
Nadere informatieDe toekomst van Edward Schillebeeckx theologie Stephan van Erp, universitair docent systematische theologie, Radboud Universiteit Nijmegen
De toekomst van Edward Schillebeeckx theologie Stephan van Erp, universitair docent systematische theologie, Radboud Universiteit Nijmegen Geachte rector, monseigneurs, dames en heren, Wie de nalatenschap
Nadere informatieLogopresentatie nieuwe huisstijl Graaf Jan van Nassauschool. 11 april Ontwerp: Jessica de Jong -
Logopresentatie nieuwe huisstijl Graaf Jan van Nassauschool 11 april 2017 Ontwerp: Jessica de Jong - www.yessika.nl Graaf Jan van Nassau, wie was dat? Hij leefde van 1536-1606. Broer van Willem van Oranje.
Nadere informatieIs God waar? God voorbij.? Werkgroep Rotonde Wouter H. Slob
Is God waar? God voorbij.? 2012-2013 Werkgroep Rotonde Wouter H. Slob Voorbij God.? Secularisatie in slotfase Filosofisch offensief: 18 e eeuw-woii Marx, Nietzsche, Freud Maatschappelijke teloorgang: vanaf
Nadere informatieVoor Zijn offer deed Jezus voorbede voor zijn discipelen (en voor ons) voor de Vader.
Les 3 voor 20 oktober 2018 Voor Zijn offer deed Jezus voorbede voor zijn discipelen (en voor ons) voor de Vader. Dit gebed staat bekend als het Hogepriesterlijke Gebed. Eenheid is een van de belangrijkste
Nadere informatieDe Verlichting. De Verlichting
De Verlichting =18 de eeuwse filosofische stroming die de nadruk legt op rationaliteit (zelf nadenken), vrijheid en gelijkheid en dit toepast in alle maatschappelijke velden (politiek, economie, religie
Nadere informatieVerslag studieverlof 2017 van Tom Rijken Thema van de studieverlof periode is Vrijzinnigheid. Begeleider is prof. dr.
Verslag studieverlof 2017 van Tom Rijken Thema van de studieverlof periode is Vrijzinnigheid. Begeleider is prof. dr. Rick Benjamins Doel van het studieverlof thema vrijzinnigheid. De verdieping in de
Nadere informatieDr. Hans Burger. In God zijn. Bewondering voor een gulle, drievuldige God. 2 september 2015
Dr. Hans Burger In God zijn Bewondering voor een gulle, drievuldige God 2 september 2015 Wat gaan we doen? Twee lijnen: God bewonderen / in God zijn Inleiding Paulus Romeinen 8 Johannes Johannes 17 Herman
Nadere informatieAutoriteit inwisselen voor subjectiviteit, oftewel Goddelijk gezag inwisselen voor menselijke gevoelens? (III)
1 Autoriteit inwisselen voor subjectiviteit, oftewel Goddelijk gezag inwisselen voor menselijke gevoelens? (III) Zowel de rooms-katholieke kerk alsook vele sekten 1 beledigen de Geest Gods als de Auteur
Nadere informatieVan Bethlehem tot Golgotha
Van Bethlehem tot Golgotha Het Mysterie van Inwijding Esoterische Begrippen Elly Lichtenberg De Bijbel, een mystiek verhaal of..? Deel I De Bijbel: een mystiek verhaal of..? Is het evangelieverhaal juist?
Nadere informatieDogmatiek voor iedereen
Dogmatiek voor iedereen Almatine Leene & Wim Markus DOGMATIEK VOOR IEDEREEN Weten wat je gelooft Uitgeverij Jes! Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk
Nadere informatieInhoud. Hoofdstuk 1. Recht en existentie in filosofie en literatuur: redactionele inleiding 13. Claudia Bouteligier & Timo Slootweg
Inhoud Voorwoord 11 Hoofdstuk 1. Recht en existentie in filosofie en literatuur: redactionele inleiding 13 & 1.1 Inleiding 13 1.2 Rechtsfilosofie als pleitrede 16 1.3 Strijd tussen filosofie en kunst 18
Nadere informatieDe Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100
De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100 De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100 Heino Gerritsen Schrijver: Heino Gerritsen Coverontwerp: Heino Gerritsen Foto cover: zonsopkomst
Nadere informatiefoundationalist: Er zijn zelf-evidente, en dus zelfrechtvaardigende, overtuigingen. Er zijn zelf-evidente, waarheidsbehoudende inferentieregels.
Foundationalisme en a priori overtuigingen foundationalist: Er zijn zelf-evidente, en dus zelfrechtvaardigende, a priori overtuigingen. Er zijn zelf-evidente, waarheidsbehoudende inferentieregels. Terreinen
Nadere informatiefilosofie vwo 2016-II
Opgave 2 Theoriegeladenheid van de waarneming 5 maximumscore 3 Een goed antwoord bevat een uitleg met de afbeelding van het eend-konijn van: Kuhns Aristoteles-ervaring: plotselinge perspectiefverandering
Nadere informatiePraktische opdracht Levensbeschouwing PKN Godsdienst
Praktische opdracht Levensbeschouwing PKN G Praktische-opdracht door een scholier 2195 woorden 21 januari 2005 7,4 73 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 2. Probleemstelling en de deelvragen We hebben
Nadere informatieSamenvatting. Deze dissertatie (getiteld Wat over God gekend kan worden, is duidelijk) poogt een antwoord te
Samenvatting Deze dissertatie (getiteld Wat over God gekend kan worden, is duidelijk) poogt een antwoord te geven op de onderzoeksvraag Waarom, als God bestaat, is zijn bestaan niet evidenter? De vraag
Nadere informatieVan God gesproken Over religieuze taal en relationele theologie
Van God gesproken Afscheidsbundel prof. dr. Luco J. van den Brom Van God gesproken Over religieuze taal en relationele theologie Onder redactie van Theo Boer, Heleen Maat, Alco Meesters en Jan Muis Uitgeverij
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Godgeleerdheid Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van de
Nadere informatieDroom. Ledenvergadering 19 maart 2019
Droom Ledenvergadering 19 maart 2019 Het beeld van Jezus staat centraal De volheid van Jezus Christus komt tot uiting in de 5-voudige bediening 1. Veranderende rol oudsten en leiders in de gemeente 2.
Nadere informatieEucharistieviering van 15 augustus 2014 Tenhemelopneming van Maria (A)
Eucharistieviering van 15 augustus 2014 Tenhemelopneming van Maria (A) Intredelied: ZJ 748: Mijn hart zingt voor de Heer. Begroeting P. Van harte welkom aan iedereen in deze viering. Wij vieren vandaag
Nadere informatieWat is een evangelical? De ene evangelical is de andere niet 1
Wat is een evangelical? De ene evangelical is de andere niet 1 W.B. Kranendonk Zeg het eens: wat is een evangelical? Tien tegen een dat er een definitie wordt gegeven die de evangelische wereld niet volledig
Nadere informatieLevensbeschouwelijke vakken. Stedelijk Onderwijs - Basisonderwijs
Levensbeschouwelijke vakken Stedelijk Onderwijs - Basisonderwijs Beste ouders, Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg
Nadere informatieKarakter. Inleiding. Het karakter van God. Houd vol geef niet op
Karakter Inleiding In vorige studies hebben we gekeken naar onze relatie met God en dat God ons volledig kent, maar dat wij Hem steeds beter leren kennen. Juist door in relatie met Hem te leven, leren
Nadere informatieGELOOF WAT IS HET EN HOE WERKT HET?!
Themadag Zout en Licht Hilversum Maart 2017 GELOOF WAT IS HET EN HOE WERKT HET?! Doel van dit onderwerp: Leren wat geloof volgens de bijbel is; waarom geloof en werken (handelen) samengaan. Wat verkeerd
Nadere informatieRivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft (Joh. 7:3 8)
- Identiteit - Hogeschool Viaa heeft als grondslag de Bijbel. Zij erkent deze als het betrouwbare en geïnspireerde Woord van God, zoals dat verwoord is in het gereformeerde belijden en zij beschouwt de
Nadere informatieDE REFORMATIE DEEL 1. Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary)
DE REFORMATIE DEEL 1 Vijf inleidende vragen: Naar Nathan Busenitz (Grace Ministries Seminary) Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie begonnen? Vijf inleidende vragen: 1. Wanneer is de Reformatie
Nadere informatieI N F O R M A T I E B R O C H U R E
I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij
Nadere informatie4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1
4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1 4.1 Het prestige van de kerken De kerken zijn niet meer de gezaghebbende instanties van vroeger. Dat is niet alleen zo in Nederland. Zelfs in uitgesproken godsdienstige
Nadere informatie1 Verkenning 1.1 VERWARRING
1 Verkenning 1.1 VERWARRING 1.1.1 Verwarring over de schepping Dit boek handelt over verwarrende thema's: de schepping, de mens, de zonde. Verwarrend misschien juist wel doordat ze zo fundamenteel zijn.
Nadere informatieHandleiding bij Wondere wetenschap
18 Handleiding bij Wondere wetenschap Handleiding bij Wondere wetenschap les 1 De kracht en de grenzen van het wetenschappelijk denken 1 De leerlingen kunnen in hun eigen woorden de betekenis uitleggen
Nadere informatieStoïcijnse levenskunst
Stoïcijnse levenskunst Evenveel geluk als wijsheid Miriam van Reijen ISVW UITGEVERS INHOUD Voorwoord Hoofdstuk 1 Praktische filosofie 11 Geloven, filosoferen en weten 11 Praktische filosofie 13 Filosofen
Nadere informatie6. Religie in de voorziening. a. Bezinnen en bidden. 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap
6. Religie in de voorziening 1 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap 2. Vieren aangepast aan de geloofsgroeifasen 3. Enkele praktische voorbeelden 4. Een volledige viering 1. Bidden
Nadere informatieOosterse filosofie. Over de denktradities in India en China
Oosterse filosofie Over de denktradities in India en China Inhoudsopgave Geschiedenis - Ontstaan van de filosofie India en het hindoeisme De leer van de Boeddha Mahayana, de leer van de leegte China en
Nadere informatieAbdijweekend met Erik Borgman
Abdijweekend met Erik Borgman vrijdag 19 oktober 2006 zondag 21 oktober 2007 Norbertijnerabdij Postel, Abdijlaan 16, 2400 Mol Abdijweekend te Postel: Lectuur en verdieping van Metamorfosen. Over religie
Nadere informatieROMANTIEK. het tijdperk van de. De Verlichting ontspoord
ROMANTIEK het tijdperk van de De Verlichting ontspoord Edmund Burke 1729-1797 De geschiedenis bestaat voor het grootste deel uit de ellende, over de wereld gebracht door trots, eerzucht, hebzucht, wraak,
Nadere informatieToelatingsbeleid. van de. Vereniging voor Gereformeerd Primair Onderwijs in West Nederland.
Toelatingsbeleid van de Vereniging voor Gereformeerd Primair Onderwijs in West Nederland. Aanmeldingsbeleid versie 29 sept 2006 1/9 1 Uitgangspunten van de VGPOWN De scholen die vallen onder de vereniging
Nadere informatieCrisis zonder weerga Moderniteit en christendom 1
Verschenen in: SdL dond 2 dec 1999 Crisis zonder weerga Moderniteit en christendom 1 Herman De Dijn Naarmate het christendom sociaal-cultureel meer en meer terrein verliest (tenminste in het Westen), lijkt
Nadere informatieDYNAMIC --- Discipel-maken ---
CHECKLIJST VOOR LES 2 Om deze les uit te voeren, zal ik: (afvinken wanneer gedaan) VOORBEREIDING 1. Johannes 3:16 op kunnen zeggen. 2. Psalm 23 lezen. 3. Maak notities van de preek die je zondag gehoord
Nadere informatiebegint dan ook met een kort historisch overzicht van de ontwikkeling in het denken over de vrije kunsten, allereerst van de vroege christelijke
Samenvatting In 1847 vormden 14 kerkelijke gemeenten onder leiding van Carl Ferdinand Wilhelm Walther (1811-1887) Die Deutsche Evangelisch-Lutherische Synode von Missouri, Ohio, und andern Staaten. Deze
Nadere informatieEthische optiek = hoe is de benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen.
Samenvatting door A. 1576 woorden 4 december 2014 1,3 2 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Paragraaf 2 De ethische optiek 1 inleiding Ethiek gaat over goed en kwaad in het menselijk handelen. Onderscheid
Nadere informatieInhoud. Wat blijft 11 Groet aan de lezer GOD - GROND, HOUVAST EN DOEL
Inhoud Wat blijft 11 Groet aan de lezer 17 1. GOD - GROND, HOUVAST EN DOEL God bestaat 21 Nee of ja tegen God onmogelijk 21 God - een zaak van vertrouwen 22 Het geloof in God als uiteindelijk gefundeerd
Nadere informatiePannenberg waarschuwt tegen Kantiaans dualisme en de pogingen van Ritschl, Barth, en Bultmann om in het verlengde daarvan heilsgeschiedenis en
Samenvatting Door de eeuwen heen is de opstanding van Jezus door christenen verdedigd als een historische gebeurtenis. Sinds de Verlichting wordt echter de historische feitelijkheid van de opstanding in
Nadere informatieDe Grootheid van God. en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap. Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede
De Grootheid van God en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede Lied 407 Opwekking O Heer mijn God, wanneer ik in verwondering de wereld zie Die
Nadere informatieMIRARI Van kritiek naar dialoog.
MIRARI Van kritiek naar dialoog. Door Tomas Serrien Verwondering is het begin van alle wijsheid. (Aristoteles) Mirari - 1 HET WAT en HET WAAROM: Het grondidee van Mirari. Het is tijd voor een filosofisch
Nadere informatieJacques Philippe. In de school van de. Heilige Geest. Arco Reeks 24 DE BOOG
Jacques Philippe In de school van de Heilige Geest Arco Reeks 24 DE BOOG 3 INHOUDSOPGAvE INTRODUCTIE... 8 I DE HEILIGHEID IS HET WERK van DE GEEST... 11 1. De taak gaat onze krachten te boven... 11 2.
Nadere informatieVoorbereiding Orgelspel. Welkom. Aanroeping en inkeer Zingen: Psalm 72: 1,4 Votum en Groet. Gebed om eenheid GEBED OM EENHEID. v: voorganger a: allen
oorbereiding Orgelspel Welkom anroeping en inkeer Zingen: Psalm 72: 1,4 otum en Groet Gebed om eenheid GEBED OM EENHEID v: voorganger a: allen v God roept ons tot eenheid. Keren wij met onze gedachten,
Nadere informatieDeel 1. Godsbeeld. Mensbeeld
Levensbeschouwelijk vocabularium (de groene tabel) Deel 1 Godsbeeld Een godsbeeld beschrijft het beeld of de opvatting die een mens heeft over de religieuze (of transcendente = overstijgende) dimensie
Nadere informatie