GELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief.
|
|
- Bart Christiaens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 GELOOF EN WETENSCHAP Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief.
2 1. HET HARMONIEMODEL De leer van de twee boeken Het Ptolemaeïsche of Aristotelische wereldbeeld
3 De leer van de twee boeken In de middeleeuwse theologie wordt de metafoor van de twee boeken gebruikt om de verhouding tussen geloof en natuur en tussen theologie en natuurwetenschap te verduidelijken. Bonaventura Thomas van Aquino
4 De leer van de twee boeken De wil van God kan afgelezen worden uit het boek van de natuur en uit de Heilige Schrift. Omdat God zowel (als Schepper van hemel en aarde) de auteur is van het boek van de natuur als van de Heilige Schrift (als openbaring van God) is een conflict of een tegenstrijdigheid principieel uitgesloten.
5 De onbewogen beweger God is daarom niet alleen de hoogste levensvervulling van mens, geschiedenis en samenleving, niet alleen het eindpunt van alle menselijke reflectie (metafysica), maar ook degene die de hele kosmos in beweging zet en met scheppende kracht doortrekt. Elke goede kennis van de natuur leidt uiteindelijk naar God als begin, stuwende kracht en einde.
6 Metafysica Het ontstaan van de term is verbonden met Aristoteles ( v. Chr.) Meta ta physica; wat na de physica komt. Metafysica bestudeert dus de werkelijkheid die zich achter de zichtbare en tastbare werkelijkheid bevindt. Binnen de metafysica onderscheiden we twee onderwerpen: De ontologie (de zijnsleer) en de natuurlijke theologie (de theorievorming over God die opkomt uit het menselijk ordenend denken.
7 Metafysica Samenvattend kunnen we dus zeggen dat de ontologie de studie van het zijn is in het algemeen. Van alles wat is en zich ook uit in de waarneembare werkelijkheid. Metafysica zien we als de studie van het hoogste of ware zijn. Wat valt er vanuit onze waarneembare werkelijkheid over die hogere, duurzame goddelijke werkelijkheid te zeggen? Dat is de vraag van de metafysica.
8 De onbewogen beweger Middeleeuwse theologen (bv. Thomas van Aquino) zien dan ook een samenvloeien tussen theologie en natuurwetenschap. Hierbij worden beide wetenschappen in één synthese gepresenteerd.
9 De onbewogen beweger Om dit wetenschappelijk te kunnen onderbouwen worden de metafoor van de twee boeken, de leer van de onbewogen beweger en de metafysica eigenlijk theologisch uitgelegd en geintergreerd.
10 De onbewogen beweger God Causa Prima Engelen Causae secundae Hemellichamen Aardse wezens en gebeurtenissen
11 De onbewogen beweger God wordt gezien als de onbewogen beweger. Hij die uiteindelijk alles in gang zet, maar zelf in volkomen harmonie is. Zelf dus niet beweegt. De verschillende hemellichamen zijn bezield met geestelijke krachten (engelen) die hun beweging halen uit de eerste beweger en op hun beurt lagere schepsels in beweging zetten.
12 De onbewogen beweger De Hemellichamen krijgen hun beweging van de engelen. De engelen geven vervolgens ook beweging aan de lagere schepsels, de aardse wezens en gebeurtenissen.
13 Het harmoniemodel
14 Uitleg van het harmoniemodel Bij de illustratie zien we de aarde, schepping van God, onderaan weergegeven. De aarde functioneert als spil van het geocentrische wereldbeeld, waarrond maan, zon en planeten draaien.
15 Uitleg van het harmoniemodel We merken een drievoudige verdeling, die telkens opnieuw in zeven onderverdeeld wordt. LET OP: drie en zeven zijn Bijbelse, heilige getallen!
16 Uitleg van het harmoniemodel Het ondermaanse (grijs) met de vier elementen: aarde, water, lucht en vuur. Dit wordt onderverdeeld om tot zeven te komen. Dit gebied behoort tot het materiële.
17 Uitleg van het harmoniemodel Het bovenmaanse, gestructureerd met de zeven gekende planeten die rond de aarde draaien: Maan, Mercurius, Zon, Mars, Jupiter, Venus en Saturnus. Dit gebied behoort zowel tot het materiële (de planeten) als tot het spirituele (de krachten die de planeten in perfect cirkelvormige banen aandrijven).
18 Uitleg van het harmoniemodel Het bovenhemelse dat als eerste gestructureerd is met de vier hogere spirituele vermogens (wil, ratio, intellect en geest). Vervolgens de triniteit: de H. Geest, het woord= Jezus en God de Vader. Dit niveau is exclusief spiritueel.
19 Uitleg van het harmoniemodel Daarboven is visueel nog een ruimte geplaatst die naar God als God verwijst. God zoals deze enkel door God gekend wordt, want God is groter dan wat wij via de openbaring en de schepping over God te weten komen.
20 Conclusie harmoniemodel Conclusie 1 Deze kosmologische structuur is dus in perfecte harmonie met de God die in de Bijbel geopenbaard wordt.
21 Conclusie harmoniemodel Conclusie 2 Tevens wordt ook de mens in deze harmonieuze structuur geplaatst. De structuur van de macrokosmos is ook de structuur van de mens. Die bestaat uit:
22 Conclusie harmoniemodel a. Materie, hier gesymboliseerd door het onderlichaam. b. Een tussenniveau van materie en geest, hier voorgesteld door het bovenlichaam. c. Het spirituele niveau, met de vier hogere vermogens en de plaats van de ontmoeting met de trinitarische God.
23
Geloven en redeneren. Religie en filosofie
Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin
Nadere informatieBlad van de Theologische Faculteit Universiteit Leiden
jaargang 33 september 2003 Blad van de Theologische Faculteit Universiteit Leiden MIDDELEEUWSE BIJBELUITLEG: BONAVENTURA EN HENDRIK VAN GENT 1. Inleiding Hoe moeten we de bijbel uitleggen? Heeft hij een
Nadere informatieIn het vorige hoofdstuk werd de schepping van de hemel besproken. 1 In dit hoofdstuk gaat het over de schepping van de aarde.
In het vorige hoofdstuk werd de schepping van de hemel besproken. 1 In dit hoofdstuk gaat het over de schepping van de aarde. In het begin schiep God de hemel en de aarde. (Genesis 1:1) De hemel: De geestelijke,
Nadere informatieAANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?
AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op
Nadere informatieGELOOF EN WETENSCHAP
GELOOF EN WETENSCHAP INHOUD I. Klassieke modellen over de relatie tussen geloof en natuurwetenschap in historisch perspectief geplaatst 1. Het harmoniemodel: de leer van de twee boeken 2. Het conflictmodel:
Nadere informatiePolitieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen
Politieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen Geschiedenis en politieke filosofie Geschiedenis Beschrijving feitelijke gebeurtenissen. Verklaring in termen van oorzaak en gevolg of van bedoelingen. Politieke
Nadere informatielende hemellichamen verschillende zijn qua temperatuur, zwaartekracht, atmosfeer en zuurstof andere hemellichamen anders uit zouden zien
Leven in de ruimte GROEP 5-6 59 80 minuten 1, 42, 46 en 54 De leerling: lende hemellichamen verschillende omstandigheden zijn qua temperatuur, zwaartekracht, atmosfeer en zuurstof andere hemellichamen
Nadere informatieHoe zou je daarop kunnen reageren?
Leren geloven (deel I). Preek over HC zondag 8: de Heilige Drie-eenheid. De leer over de H. Drie-eenheid is een poging van de kerk om onder woorden te brengen wie God is. Wie is God? Veel mensen zullen
Nadere informatiePositie wedergeboren christen Ef.2:5 levend gemaakt met Christus,..geplaatst in de hemelse gewesten.
Schepping en Evolutie in de Kerk Bedreiging? of Uitdaging? Positie wedergeboren christen Vanuit welke overtuiging Hoe andersdenkenden benaderen Geloof en wetenschap Modellen en werkelijkheid Conclusies
Nadere informatieDe Godsleer in de geschiedenis. De Triniteit. Triniteit
Pastorale Theologie Godsleer Centrum voor Pastorale Counseling v.z.w. Indeling De kennis van God De Godsleer in de geschiedenis De Triniteitsleer De voorzienigheid van God De Namen van God De eigenschappen
Nadere informatieAthanasius. tegen de heidenen / over de menswording van het woord
De overwinning van het christendom ~ Athanasius tegen de heidenen / over de menswording van het woord Ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Eginhard Meijering d a m o n BW_ATHANASIUS_v_ALEXANDRIE_02-01-2013.indd
Nadere informatieFilosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat
Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Het begin van de natuurfilosofie Filosofen beginnen zich dingen af te vragen, waar je gewoonlijk niet zo over na zou
Nadere informatie4. Welk geloof wordt bedoeld? Het gaat om het zaligmakende geloof. Dus niet om een historiëel, tijd- of wondergeloof.
NGB artikel 1: DE ENIGE GOD Wij geloven allen met het hart en belijden met de mond, dat er een Enig en eenvoudig geestelijk Wezen is, dat wij God noemen: eeuwig, ondoorgrondelijk, onzienlijk, onveranderlijk,
Nadere informatieGod schiep de mens - Adam
In de twee vorige studies werd besproken hoe God de hemel 1 en de aarde 2 schiep. Tijdens de zesde dag van de schepping zei God: Laat Ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis, (Genesis 1:26)
Nadere informatieDe Grootheid van God. en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap. Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede
De Grootheid van God en De relatie van een christen t.o.v. de (natuur)wetenschap Henk Geuverink 2 september 2018 Enschede Lied 407 Opwekking O Heer mijn God, wanneer ik in verwondering de wereld zie Die
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 1
Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 1085 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Babylon: - alles wat aan de hemel gebeurt, heeft invloed op het leven op aarde. - goden zijn aanwezig
Nadere informatieGemeenschap. Weekoverweging. gemeenschap is verbinding vereniging eenwording is gemeenschap in heilige geest is zelfwording van heilige geest ***
WEEK 27 1 Weekoverweging Gemeenschap gemeenschap is verbinding vereniging eenwording is gemeenschap in heilige geest is zelfwording van heilige geest goddelijke gemeenschap wordt menselijke gemeenschap
Nadere informatieGalileo Galileï
Galileo Galileï 1564-1642 Waarom het conflict rond Galio Galileï geen conflict is tussen geloof en wetenschap of godsdienst en wetenschap! Geen conflict tussen geloof en wetenschap! 1. Galileo beschouwde
Nadere informatieDe stem van God leren verstaan. Wat van Hem gekend kan worden, zien de mensen in de schepping. Het is openbaar; ja God heeft het hun geopenbaard.
- 1 - De stem van God leren verstaan God spreekt! Door datgene, wat Hij geschapen heeft spreekt Hij en Hij spreekt door Zijn woord en Geest. Hij spreekt door Zijn schepping. Dat lezen we in Psalm 19:2
Nadere informatieMaterie en geest. Grenzen aan het fysische wereldbeeld. Gerard Nienhuis. Universiteit Leiden. Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018
Materie en geest Grenzen aan het fysische wereldbeeld Gerard Nienhuis Universiteit Leiden Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018 Natuurwetenschap: Natuurwetenschap is basis van wereldbeeld geworden.
Nadere informatieEn als Heilige Geest is God ons het meest nabij gekomen. Hij woont in allen die geloven.
Zondag 11 juni zondag Trinitatis Drie-eenheid Lezingen: 2 Korintiërs 13 : 11 13 Mattheüs 28 : 16 20 Vandaag vieren we zondag Trinitatis, zondag van de Drieeenheid. Als afsluiting van de feestperiode van
Nadere informatieOver de website en de boodschappen
Over de website en de boodschappen De website De website is opgericht om een reeks goddelijke boodschappen te publiceren waarvan een getrouwde moeder van een jong gezin, woonachtig in Europa, zegt dat
Nadere informatieGAVEN van de GEEST (2)
GAVEN van de GEEST (2) OPENBARINGSGAVEN Albert van Klinken 1 11 toespraken (1) 1. Hoor Israël, de Here is onze God, de Here is één. (Gerard Elbers) 2. De Heilige Geest in het Oude Testament. (Philip Nunn)
Nadere informatieInleiding in de Filosofie & de Ethiek
Inleiding in de Filosofie & de Ethiek 1e Bijeenkomst 5 september 2006 Prof. Dr. Hub Zwart Afdeling Filosofie & Wetenschapstudies h.zwart@science.ru.nl http://www.filosofie.science.ru.nl Wat is filosofie?
Nadere informatie376. Uitleg van het Scheppingsverhaal (1) 9-11-2014
Uitleg van het Scheppingsverhaal (376, 377, 378, 393, 394) 376. Uitleg van het Scheppingsverhaal (1) 9-11-2014 Deze preek is mede gebaseerd op Het Geheime boek van Johannes (Codex II, Boek 1, pag. 1 en
Nadere informatieWat wordt in vers 12 gesteld en welke persoon wordt in dit geval beschreven?
De val van satan. Wat wordt in vers 12 gesteld en welke persoon wordt in dit geval beschreven? Jesaja 14:12, eerste deel, zie Lukas 10:18 en Openbaring 12:9 12 Hoe bent u uit de hemel gevallen, morgenster,
Nadere informatieKan een christen geloven in een God die niet bestaat? 1
Kan een christen geloven in een God die niet bestaat? 1 Kan een christen geloven in een God die niet bestaat? Lezing, gehouden op Hydepark 9 mei 2008. J. Muis Kun je geloven in een God die niet bestaat?
Nadere informatieDe doop in de Heilige Geest
Door het geloof in Jezus Christus uit te spreken leeft de gelovige, als ziel, via het lichaam (de mond) in relatie met God de Vader. Dit wordt uitgelegd in de studie Bekering. 1 Door Jezus de autoriteit
Nadere informatieLes 10 voor 9 maart 2019
Les 10 voor 9 maart 2019 Na de laatste aanval van de draak, het beest en de valse profeet (Openbaring 13), zag Johannes de mensen die zullen overwinnen in het conflict (14:1-5), hun boodschap (14:6-13),
Nadere informatieHet belang van het profetisch woord. De Bijbel open 14-10-15
De Bijbel open 14-10-15 Mijn hoop is op U Heer, G mijn kracht is in U Heer, mijn hart is van U Heer, van U. Ik prijs U met heel mijn hart, ik prijs U met al mijn kracht. Met heel mijn hart, met al mijn
Nadere informatieOpenbaring 1. Openbaring van God Jezus Christus Openbaring 1:1-3. Jezus. Johannes Wij
Openbaring 1 Bijna alle vertalingen noemen dit laatste Boek in de Bijbel Openbaring van Johannes, terwijl dit niet de oorspronkelijke titel is. Openbaring begint namelijk met de woorden Openbaring van
Nadere informatieDe schepping van de mens Studieblad 6
-1- GODS PLAN MET MENSEN Dit is een uitgave van de Volle Evangelie Gemeente Immanuël Breda Auteur: Cees Visser (voorganger) De schepping van de mens Studieblad 6 Inleiding Mensbeeld Uitgangspunt Stof In
Nadere informatieMet welk doel wil God Zijn kinderen leiden?
Scholen die door Samuel zijn gesticht. Met welk doel wil God Zijn kinderen leiden? Psalm 23:3 3 Hij verkwikt mijn ziel, Hij leidt mij in het spoor van de gerechtigheid, omwille van Zijn Naam. De Here zelf
Nadere informatieDE GENADE BEWEGING. Gij weet dit, dat allen, die in Azië zijn, zich van mij afgewend hebben; onder welke is Fygellus en Hermógenus.
DE GENADE BEWEGING. De Genade Beweging begon in 1930 in een tijd van het herontdekken van de vier waarheden, van de onderscheiden boodschap en bediening van de apostel Paulus, via John C. O Hair, Charles
Nadere informatieKan ik me daarbij nog wat voorstellen in een grenzeloos uitdijend heelal?
Jan Willem Roosenbrand Oosterkerk 8 juli 2012 zondag 18 Lezing: Romeinen 8:18-30 Zingen Psalm 115: 1 7 8 Catechismus zondag 18 Dia 1 Heb je daar een voorstelling bij hoe dat toegaat in de hemel: dat Jezus
Nadere informatieCHRISTELIJKE THEOLOGIE. EEN INTRODUCTIE; BRUGGEN BOUWEN; UITLEGGEN WAT JE GELOOFT;
Boek van de maand Geloof en natuurwetenschap H.B. Driessen De laatste jaren verschijnt het ene boek na het andere van de hand van de Engelse theoloog Alister McGrath. Hij is Principal van Wycliffe Hall
Nadere informatieThomas van Aquino ( )
Thomas van Aquino (1225-1274) inhoudsopgave Personalia Thomas van Aquino Uit het leven van Tegenstellingen Scholastiek Basis denken en wetenschap Meer Thomas van Aquino Tijdgenoten Hedendaagse toepassing
Nadere informatieWees wijs met licht. Leo Cheizoo. We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht?
Wees wijs met licht Leo Cheizoo We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht? Plato ISBN: 90-76564-63-9 NUR-code: 720 NUR-omschrijving: Esoterie algemeen
Nadere informatieSACRAMENTUM. Een hermeneutisch-methodologische benadering. Anko Ypenga
SACRAMENTUM Hugo van St.-Victor (t 1141) en zijn invloed op de allegorische interpretatie van de liturgie en de sacramentele theologie vanaf 1140 tot aan Durandus van Mende (t 1296) Een hermeneutisch-methodologische
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal Samenvatting door A. 929 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Breedtegraad: s Nachts: hoek van poolster met horizon Overdag: hoogste hoek van de zon
Nadere informatieUit God geboren. Weekoverweging. Kerstgeloof is geloof in de goddelijkheid van de mens
WEEK 51 1 Weekoverweging Kerstgeloof is geloof in de goddelijkheid van de mens Uit God geboren Je hebt groot gelijk als je niet gelooft, dat Jezus is voortgekomen uit geestelijk zaad. Waarom zo moeilijk
Nadere informatieSchepper van hemel en aarde. Verkondiging. 25 augustus 2013
Schepper van hemel en aarde 25 augustus 2013 Gezang 1: 1/4 LvdK Votum en groet Psalm 115: 1/2 NB Geloofsbelijdenis Psalm 115: 4/6 NB Schriftlezing Psalm 136: 1/2/3/4/5/6/7/8/9 OB Preek Psalm 100: 1/2/3/4
Nadere informatie,!7IJ0I6-abbcbg! Zo ben jij! jij! Willem de Vink. tiener BIJBEL
Willem de Vink Wie ben jij? Mag de belangrijkste persoon die er bestaat dat zeggen? God de Vader ziet in jou zijn kind. Hij zegt dat jij net zo mooi, waardevol en geliefd bent als Jezus. Wow, zo ben jij!
Nadere informatieKennismaking met de bijbel
Kennismaking met de bijbel 1. De Bijbel, wat is dat voor boek? 2. Wat heb ik met God te maken? 3. Wie is Jezus Christus? 4. Hoe kom ik in de hemel? 5. Wat is de christelijke doop? 16 Wat heb ik met God
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2011 - I
Beoordelingsmodel Opgave 1 Het bestaan van God en het voortbestaan van religie 1 maximumscore 3 een uitleg hoe het volgens Anselmus mogelijk is dat Pauw en Witteman het bestaan van God ontkennen: het zijn
Nadere informatieVan de President van Grace Communion International
1 Heilige Geest: persoon of kracht? Geliefde broeders en zusters in Christus, Sommige mensen beweren dat de Heilige Geest een onpersoonlijke kracht is. Maar op deze manier naar Hem kijken doet enorm tekort
Nadere informatieDoel van Bijbelstudie
Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het
Nadere informatieWie is GOD? Een studie over de bijbelse doctrine van God.
Wie is GOD? Een studie over de bijbelse doctrine van God. Introductie Charles Spurgeon Romeinen 11:33-36 O diepte van rijkdom, van wijsheid en van kennis Gods, hoe ondoorgrondelijk zijn zijn beschikkingen
Nadere informatieHet belang van het profetisch woord. De Bijbel open 16-09-15
De Bijbel open 16-09-15 2 Petr.3: 3 Dit vooral moet u weten, dat er in de laatste dagen spotters met spotternij zullen komen, die naar hun eigen begeerten wandelen, 4 en zeggen: Waar blijft de belofte
Nadere informatieBijbelstudies Efezebrief Gameren
Bijbelstudies Efezebrief Gameren Structuur Efeze 1:15-23 dankzegging (15-16a) smeekgebed (16b) Geestelijke openbaring om (17a) God te kennen (17b) + 3 dingen te weten: 1. de hoop van onze roeping (18a)
Nadere informatieDescartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)
Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek
Nadere informatiegeloof en wetenschap Prof.dr. Cees Dekker Kavli Institute of NanoScience Delft http://www.mb.tn.tudelft.nl
geloof en wetenschap Prof.dr. Cees Dekker Kavli Institute of NanoScience Delft http://www.mb.tn.tudelft.nl Utrecht, 16-6-2006 1. Is het waar, dat recente vondsten in de wetenschap Godsgeloof verzwakken?
Nadere informatieDe eerste liefde van God
De eerste liefde van God Trouwpreek over 1 Johannes 3:16 (ds. Jos Douma) gehouden in de trouwdienst van Jeroen en Marjoke Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen en vertrouwen daarop. God is
Nadere informatieHij heelt de gebrokenen van hart AANVAARD WIE JE BENT
Hij heelt de gebrokenen van hart AANVAARD WIE JE BENT De wortel van zelfhaat De eerste zonde; verlangen als God te zijn; de ontkenning van wie je bent Eerste gevolg van de zonde: Schaamte voor je lichaam
Nadere informatieSjamanica 3. De Solar 5 Namen van planeten 6 Planeet Aart (de tiende levende planeet) 7
Sjamanica 3 Macht 3 De Solar 3 Gidsen & channelen 3 Gidsen 3 Channelen 3 Planeten, mensen & dieren 3 Meer geluk 4 Hoe werkt macht voor een Godin & God? 4 Betekenis van de woorden "Godin" & "God" 4 De Solar
Nadere informatieDordtse Leerregels. Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 12 t/m 14
Dordtse Leerregels Hoofdstuk 3 en 4 Artikel 12 t/m 14 Werkboek 10 Dordtse Leerregels hoofdstuk 3 en 4 artikel 12 t/m 14 Boven artikel 12 t/m 14 schrijven we : wedergeboorte en geloof In dit werkboek gaat
Nadere informatieWELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieEENHEID IN AANBIDDING. Les 11 voor 15 december 2018
EENHEID IN AANBIDDING Les 11 voor 15 december 2018 God wordt aanbeden door hemelse wezens en Hij verlangt ook naar onze aanbidding vanaf de aarde. God aanbidden betekent Zijn grootheid en majesteit erkennen,
Nadere informatieEvolutie. schepping. belangrijk! Wat geloof jij?
Evolutie schepping belangrijk! Van levensbelang van levensbelang Wat geloof jij? 1 1. Onze gedachten bepalen wat we zien. Zal een kleuter van vier jaar een boek zonder plaatjes mooi vinden? Nee, uiteraard
Nadere informatieJohannes. Raymond R. Hausoul
Johannes Raymond R. Hausoul Uniekheid van het vierde evangelie Uniekheid van het vierde evangelie 1 Voorbeelden tussen Lc en Jh a) Lc: Een foto van het kerstgebeuren b) Jh: Een röntgenfoto van het gebeuren
Nadere informatieWELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieAcht wetenschappers over de bewijzen van schepping en evolutie
Acht wetenschappers over de bewijzen van schepping en evolutie Gert Kwakkel beeld nasa en nd 29 februari 2016, 03:00 André Zwartbol Schepping, evolutie, wetenschap. In de krant wordt over deze onderwerpen
Nadere informatieDe leerlingen van Jezus zijn in afwachting. Ze voelen het.. er staat iets volkomen nieuws te gebeuren. Het is immers Jezus die spreekt over zijn vertrek bij hen. Voorgoed of is er nog wel een toekomst
Nadere informatieFOR THE SOWER JES.55:10 FOR THE EATER korte Bijbelse boodschappen van. THE WORD OF TRUTH MINISTRY Otis Q. Sellers, Bijbelleraar
SEED & BREAD FOR THE SOWER JES.55:10 FOR THE EATER korte Bijbelse boodschappen van THE WORD OF TRUTH MINISTRY Otis Q. Sellers, Bijbelleraar Vertaling Stichting Lachai Roï, Lelystad, Nederland www.lachairoi.org
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen van God,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen van God, We zijn vandaag bij elkaar om onze doden te herdenken. Vier namen zullen worden genoemd, vier mensen uit onze gemeente, die in het afgelopen
Nadere informatieMaya s en Inca s Koen Vanderbeke. De bijdrage van hun astronomische kennis tot de organisatie van hun dagelijks leven
Maya s en Inca s Koen Vanderbeke De bijdrage van hun astronomische kennis tot de organisatie van hun dagelijks leven Maya s : -beschaving -getallen en schrift -kalenders -dresden codex -bouwwerken Samenvatting
Nadere informatieOpenbaring een overzicht. Een overzicht van Openbaring, zoals toegepast in de Bijbelstudies in Christengemeente het Kruispunt, begin van 2010.
Openbaring een overzicht Een overzicht van Openbaring, zoals toegepast in de Bijbelstudies in Christengemeente het Kruispunt, begin van 2010. Openbaring Pagina 2 Een overzicht Inhoud Voorwoord... 3 Mooi
Nadere informatieTer inleiding (tot een inleiding)
Inhoud Voorwoord 3 Aanvullende lectuur 4 Ter inleiding (tot een inleiding) 1. Wijsbegeerte, haar begin(sel) en doelstelling 5 2. Waarom filosofie altijd een inleiding blijft 7 3. Waarom een historische
Nadere informatieDenken met het hart. Christelijke filosofie in de traditie van Augustinus en Calvijn. Bas Hengstmengel. Buijten & Schipperheijn Motief Amsterdam
Denken met het hart Denken met het hart Christelijke filosofie in de traditie van Augustinus en Calvijn Bas Hengstmengel Buijten & Schipperheijn Motief Amsterdam Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt
Nadere informatieZomerserie Wat zing ik nou? lied 706 Dans mee met Vader, Zoon en Geest Ds Elly Veldman 16 juni 2019
Zomerserie Wat zing ik nou? lied 706 Dans mee met Vader, Zoon en Geest Ds Elly Veldman 16 juni 2019 Gemeente van Christus, Wat zing ik nou? Dat vraag ik me wel eens af, als ik een dienst bijwoon. Bij bekende
Nadere informatieEen les wiskunde: hoe Kepler naar de wereld keek (voorbeeldles voortgezet onderwijs)
Een les wiskunde: hoe Kepler naar de wereld keek (voorbeeldles voortgezet onderwijs) Ab van der Roest Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het
Nadere informatieDordtse Leerregels. Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 1 t/m 4
Dordtse Leerregels Hoofdstuk 3 en 4 Artikel 1 t/m 4 Werkboek 7 Dordtse Leerregels hoofdstuk 3 en 4 artikel 1 t/m 4 Hoofdstuk 3 en 4 gaat over de bekering. Hoofdstuk 3 en 4 heeft 17 artikelen. In dit werkboek
Nadere informatieSpreken over de Triniteit
Spreken over de Triniteit Jan Proos Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar hogeschool. Zie ook
Nadere informatieProfeetschap in de Islam
Profeetschap in de Islam Allah (God), de Schepper van het universum en alles daarin, heeft de mens geschapen voor een nobel doel: om Hem alleen te aanbidden en om een deugdzaam leven te leiden op basis
Nadere informatieOver het lichaam van Christus
Over het lichaam van Christus Enkele Schriftplaatsen die ons over de heel bijzondere en heerlijke waarheid van het lichaam van Christus spreken zijn: - 'En Hij is het Hoofd van het lichaam, de Gemeente,
Nadere informatieDag Hammarskjøld, 1950
Godsdienstfilosofie God does not die on the day when we cease to believe in a personal deity, but we die on the day when our lives cease to be illumined by the steady radiance, renewed daily, of a wonder,
Nadere informatieNieuw-Apostolische Kerk Internationaal
Leer en inzicht Scheppingsgeloof en Evolutietheorie Onder scheppingsgeloof verstaan we het geloof van de mens dat de wereld geschapen is door God. In dit artikel beschrijven we eerst de inhoud van het
Nadere informatieGetallen vertellen het verhaal van het leven, deel 4
09 maart 2019 Getallen vertellen het verhaal van het leven, deel 4.media De vijf Text: Ursula Gerhard Image: Bartlomiej Wozniakowski Naar deel 3 De bekende stelling van Pythagoras is in wezen de uitdrukking
Nadere informatieGeloof tegenover gevoelens
Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods
Nadere informatieGeloof en wetenschap, een spannende relatie Schepping en evolutie als casus
Geloof en wetenschap, een spannende relatie Schepping en evolutie als casus Marc J. de Vries 1 Aanvankelijke harmonie tussen geloof en natuurwetenschap Natuurwetenschappen zijn ontstaan in christelijke
Nadere informatieEn God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij ze. Genesis 1:27
Inhoud Inhoud 5 Woord vooraf 7 1. Een hoge afkomst 11 2. Ongehoorzaamheid 19 3. God zoekt 27 4. Geloof 33 5. Het horen van Gods stem 41 6. Als God het hart opent 49 7. Kennis van onze zonde 55 8. Niet
Nadere informatieKapstok. Proces van Geestelijke Groei. Dick Slikker
Kapstok Proces van Geestelijke Groei Dick Slikker 1 Inhoud 1 Komt het weer goed tussen mens en God? 5 2 In Sync met God 11 3 Uitdaging van de Leerschool 17 4 Onze waarom vragen als God het net anders doet
Nadere informatie11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets
11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen
Nadere informatieIn den beginne Studieblad 1
-1- GODS PLAN MET MENSEN Dit is een uitgave van de Volle Evangelie Gemeente Immanuël Breda Auteur: Cees Visser (voorganger) In den beginne Studieblad 1 Inleiding In den beginne Uit Hem zijn alle dingen
Nadere informatieReis door het zonnestelsel
Reis door het zonnestelsel GROEP 5-6 41 50 minuten 1, 23 en 32 Zet voor de activiteit Planeten de planeten onder elkaar op het bord, zoals in de tabel. De leerling: weet dat de acht planeten verschillend
Nadere informatie2 Korintiers 3:6b. want de letter doodt, maar de Geest maakt levend
2 Korintiers 3:6b want de letter doodt, maar de Geest maakt levend 1 De Bijbel is het geschreven woord van God. Het is alleen geschreven omdat het eerst het gesproken woord van God was. Johannes 1:1-5
Nadere informatieHij is van plan om mensen voorspoed te brengen (Jeremia 29:11) Hij heeft behagen in Zijn volgelingen (Psalm 147:11)
Les 4 voor 28 april 2018 En ik zag een andere engel, die hoog aan de hemel vloog. En hij had het eeuwige Evangelie, om dat te verkondigen aan hen die op de aarde wonen, en aan elke natie, stam, taal en
Nadere informatieDs. S. Runia Leerjaar 3
Ds. S. Runia Leerjaar 3 Oude Testament 3e jaar Volgens de onderlinge taakverdeling tussen de docenten Oude Testament komt in het laatste cursusjaar de derde reeks boeken van TeNaCH aan de orde, die de
Nadere informatieVlinder circus Waar wonderen uitkomen
Vlinder circus Waar wonderen uitkomen Leugen en waarheid Gedachten over de film Een man heeft in zijn leven allen maar minachting en afwijzing meegemaakt. Hij is zo anders als al de mensen om hem heen.
Nadere informatieGenesis 1: 26-2:1 Lukas 8:22-25 Thaborkerk + Ontmoetingskerk 18 juni 2018
Genesis 1: 26-2:1 Lukas 8:22-25 Thaborkerk + Ontmoetingskerk 18 juni 2018 Bij begin is God gaan scheppen,- de hemelen en het aardland. Zo opent de Naardense Bijbel. In het begin schiep God de hemel en
Nadere informatiePreek over HC Zondag 8. Liturgie: Votum en groet Zingen: Ps. 33:1,2
Preek over HC Zondag 8 Liturgie: Votum en groet Zingen: Ps. 33:1,2 Viering Heilig Avondmaal Lezen: avondmaalsformulier 4 Apostolische Geloofsbelijdenis: Gez. 179b Rondgang van het brood Lezen: Efeziërs
Nadere informatieGods woord naar harten en huizen van mensen
Gods woord naar harten en huizen van mensen Gods woord naar harten en huizen van mensen Thema avond: Zelfaanvaarding Evangelische Zendingsgemeente De Ark Tiel, 14 november 2018 Dirk de Boer Gedicht Wie
Nadere informatieDe Heilige Geest. interpretatie. Gods Woord. en de. van
De Heilige Geest en de interpretatie van Gods Woord De Heilige Geest en de interpretatie van Gods Woord pagina 2/8 De Heilige Geest en de interpretatie van Gods Woord www.bijbelcollege.nl 2012, Stg. BTO
Nadere informatieWat is het doel van het leven?
Wat is het doel van het leven? Waar kom ik vandaan? Waarom ben ik hier? Waar ga ik heen? Een van de eerste vragen die bij je opkomen bij het afvragen wat ons doel van het leven is, is "waar komen we vandaan?"
Nadere informatieEen aantal belangrijke Theologische Kaders Deel #1
Een aantal belangrijke Theologische Kaders Deel #1 Philip Nunn De Bron 2 april 2017 1 Hoe denk je? Postmoderne manier van denken Elke persoon mag zijn eigen waarheid hebben. Het is waar voor jouw Moderne
Nadere informatiefilosofie vwo 2015-II
Opgave 1 Over vrijheid en christelijk geloof 1 maximumscore 2 Een uitleg in welk opzicht Mill vindt dat het calvinistische idee van gehoorzaamheid niet overeenstemt met het christelijk geloof: als de mens
Nadere informatieBASIS THEOLOGIE: GOD WOORD
Algemene Bijbelstudie Seizoen 2017-2018 BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD Inleiding Op de 9 Algemene Bijbelstudieavonden (van oktober tot en met juni) zullen naar plan de volgende Basis Theologie onderwerpen
Nadere informatieDe innerlijke mens Studieblad 7
-1- GODS PLAN MET MENSEN Dit is een uitgave van de Volle Evangelie Gemeente Immanuël Breda Auteur: Cees Visser (voorganger) De innerlijke mens Studieblad 7 Inleiding Hart Oude Testament In het vorige artikel
Nadere informatieZÉxw a xâãáuü xy. Nr. 13 november 2012
ZÉxw a xâãáuü xy Nr. 13 november 2012 De Goed Nieuwsbrief is een uitgave van Roelof Tichelaar en heeft als doelstelling: - de verspreiding van de boodschap van een spiritueel christendom - het informeren
Nadere informatieLes in het kort. Les 1 Schepping en zondeval 29 september-5 oktober. Kerntekst: Galaten 3:29
Les 1 Schepping en zondeval 29 september-5 oktober Kerntekst: Galaten 3:29 Weten: Uitdrukking geven aan Gods verlangen om de eenheid van zijn Schepping te herstellen, nadat de zonde de harmonie verstoorde,
Nadere informatie