LEERACTIVITEIT: De stroomkring in beeld
|
|
- Simona de Haan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 LEERACTIVITEIT: De stroomkring in beeld Duur leeractiviteit Graad Richting Vak Onderwijsnet Leerplan 2 3 ASO/TSO Fysica Toegepaste Fysica Elektriciteit Vrij onderwijs/go Bruikbaar in alle leerplannen met een onderdeel elektriciteit Bijvoorbeeld in GO 2014/010 Lesdoelen Leerlingen kunnen de verschillende oorzaken voor een elektrische stroom (bron + gesloten stroomkring) aanduiden in voorbeelden uit het dagelijks leven. Leerlingen kunnen het model van de elektronenstroom toepassen op eenvoudige stroomkringen. Fysische wereld Kernideeën Er vloeit maar een elektrische stroom in een elektrisch circuit als de stroomkring gesloten is (4G/M4). Perspectieven Denk- en werkwijzen Modellen Patrone n Oorzaken Stromen, cycli en behoud Modellen maken Argumenteren op basis van data 1
2 Perspectieven Denk- en werkwijzen Suggesties voor de begeleiding van de leeractiviteit Patrone n Welke patroon vind je terug in de werkende opstellingen? Welk patroon vind je terug in de niet werkende opstellingen? Lesuitwerking deel 1: basisconcept (1u) Leerlingen krijgen 1 gloeilamp, 1 koperdraad en 1 batterij en moeten proberen de lamp te laten branden. Ze noteren enkele opstellingen die wel werken en enkele die niet werken. Ze zoeken een patroon in zowel de werkende als de niet werkende opstellingen. Oorzaken Onderzoek de oorzaken van een elektrische stroom in een kring. De verschillende opstellingen worden naast elkaar gezet. Leerlingen formuleren de gevonden patronen (zowel voor de werkende (stroomkring is gesloten) als de niet werkende opstelling (stroomkring is open)). Op basis van deze patronen laat je de leerlingen formuleren wat de oorzaken zijn voor een elektrische stroom. Onder de oorzaken verstaan we de nodige en voldoende voorwaarden waardoor er een elektrische stroom vloeit. Gebruik hiervoor de volgende vorm: Als X (de voorwaarde(n)) geldt dan is er een elektrische stroom Argumenteren op basis van data Laat de leerlingen reageren op elkaars ideeën:. Vermijd in dit stadium om zelf de oplossing te formuleren. Draag er wel zorg voor dat de data uit het onderzoek correct wordt gebruikt. Zorg er voor dat de oorzaken scherp geformuleerd worden. Dus als aan X (de Bespreek de voorgestelde redeneringen. Breng (indien nodig) volgende elementen in: een grote gloeilamp waarbij je de gloeidraad duidelijk ziet en een lampfitting waarin het aanvoer- en afvoercontact goed te herkennen is. Het feit dat je naar de stroomkring kan kijken via de energiestroom of via de materiestroom. 2
3 oorzaken geformuleerd door een leerling) voldaan is dan zal er altijd een stroom vloeien? Daag hen uit om eventueel tegenvoorbeelden te zoeken. Achtergrond voor de leraar. Zoals in de bijgevoegde schets is aangeduid, zijn de leerlingendenkbeelden dikwijls gebaseerd op een lineair oorzaak-gevolg systeem (1 oorzaak: batterij verbonden met lamp 1 gevolg brandend licht). Dit klopt enkel op het energetisch niveau (de energie stroomt inderdaad van de batterij naar de lamp) maar als we de elektronenstroom (d.i. een materiestroom) onderzoeken komen we uit op een gesloten stroomkring (de elektronen verdwijnen niet in de lamp of de draad). Er zijn 2 polen aan een batterij die als in- en uitgang van de elektronenstroom fungeren. De elektronen krijgen extra energie van de batterij en verliezen deze energie in de lamp. De batterij alleen is niet de oorzaak van de stroom, wel de batterij in combinatie met een gesloten stroomkring. Het is voor de leerlingen belangrijk dat ze een duidelijk beeld hebben van hoe de elektrische stroom doorheen een gloeilamp gaat. Belangrijk is ook dat ze kunnen zien dat er een aanvoer- en afvoercontact is. Stromen, cycli en behoud Hoe loopt energie en materie doorheen het systeem? Laat de leerlingen zelfstandig tekenen hoe de energie en de materie doorheen een gesloten stroomkring (met een gloeilamp in) gaat. Expliciteer dat de leerlingen een model gemaakt hebben voor een elektrische stroom. Breng correcte voorstellingen aan bord. Dit zijn de modellen die je verder gaat gebruiken. Modellen kernidee Er vloeit maar een elektrische stroom in een elektrisch circuit als de stroomkring gesloten is (4G/M4). Besluit: Elektrische energie wordt naar een lamp getransporteerd via een elektronenstroom. De elektronen krijgen energie van de bron/batterij. Doordat de elektronen niet zo maar verdwijnen moet de stroomkring 3
4 gesloten zijn om de stroom te laten vloeien. Modellen maken Leerling hun stroomkringmodel in concrete situaties. Inoefenen: Zoek de gesloten stroomkring en bron in voorbeelden uit het dagelijks leven. Ideaal als de voorwerpen kunnen open gemaakt worden. Hieronder enkele mogelijkheden. Lesuitwerking deel 2: Verdieping (2u) Modellen maken kernidee Breid een bestaand model uit met ladingen. Zoek een verband tussen de ladingen en de elektrische stroom. Koppel met de volgende (reeds geziene) wetenschappelijke ideeën Laat de leerlingen het model voor de draad en de lamp uitbreiden door hierin zowel de positieve als de negatieve ladingen te tekenen. Laat hen ook duidelijk aanduiden waar de ladingen zich bevinden en hoe en waarom deze ladingen bewegen. Bespreek enkele interessante tekeningen. Laat leerlingen elkaars tekeningen onderzoeken. 4G/H4ab: Veel geleidende materialen, zoals metalen, bevatten vrije elektronen. Deze elektronen worden niet aangetrokken door de atoomkernen. Onder invloed van elektrische krachten bewegen de vrije elektronen zich gelijktijdig doorheen het materiaal en resulteren in een elektrische stroom. In isolerende materialen, zoals glas, zijn de elektronen (sterker) gebonden aan de atoomkernen, waardoor er geen stroom van Ga dieper in op de punten waar veel verwarring rond bestaat. 4
5 Modellen maken betekenis doorheen het materiaal gaat. Vergelijk en bespreek de door de leerlingen aangebrachte tekeningen/modellen. Enkel de negatieve ladingen (elektronen) in de draad bewegen. Koppel dit aan reeds geziene kernideeën (zie 4G/H4ab) In de geleider zijn er overal statische positieve ladingen, enkel de elektronen verplaatsen zich. Laat hen de statische ladingen in een kleur zetten. Doelstelling is uit te komen bij een tekening die er min of meer als volgt uitziet (zwarte bolletjes zijn de bewegende elektronen, de witte bolletjes zijn de statische positieve ladingen (ionen)). Vermijd in deze fase de ladingstroom doorheen de batterij. Deze is afhankelijk van het soort batterij en enkel relevant als de batterij grondig wordt onderzocht. Men kan wel eenvoudig stellen dat de batterijspanning de elektronen doorheen de draad duwt. In de batterij wordt chemische energie omgezet om de spanning over de batterij elektronen te onderhouden. Oorzaken Treden oorzaak en gevolg gelijktijdig op? Dat oorzaken en gevolgen zo goed als gelijktijdig kunnen optreden is niet evident voor leerlingen. Een moment om bij deze mogelijkheid stil te staan. Besluit: De vrije elektronen bewegen doorheen de geleiders. Ze krijgen elektrische energie van de batterij en verliezen die energie ter hoogte van de lamp. We onderzoeken nog extra eigenschappen van de elektronenstroom Teaser: Welke lamp gaat eerst aan? 5
6 Modellen Bespreek een macroscopisch model voor de geleiding doorheen een draad. Het juiste antwoord is dat de drie lampen gelijktijdig aangaan. Kerstverlichting en straatverlichting zijn een interessant voorbeeld. Houd in het achterhoofd dat er bij heel grote afstanden (lichtseconden) wel verschillen kunnen bestaan, maar dat is vooral interessant als de leerlingen dit zelf zouden aanbrengen. Veel leerlingen blijven vastzitten aan het idee dat een gevolg altijd na een oorzaak komt. Ze denken dat de draad en lamp geleidelijk worden gevuld met elektronen die er oorspronkelijk niet waren. Breng hier tegen in dat de draad voordat de batterij werd aangesloten reeds gevuld was met elektronen. De batterij duwt nieuwe elektronen in de draad en die duwen de reeds aanwezige elektronen vooruit. Gebruik een knikker/tennisbal analogie om dit duidelijk te maken (zie figuur). De draad blijft dus steeds volledig gevuld met elektronen en alle elektronen bewegen simultaan. Een interessant weetje hierbij is dat de gemiddelde snelheid waarmee de elektronen doorheen de draad gaan vrij traag is (in Cu draad ongeveer 0.3 mm/s) Besluit: De vrije elektronen bewegen simultaan doorheen de geleiders. Een model is een vereenvoudiging/benadering van de werkelijkheid (bevat enkel hoofd- en geen bijzaken), het is niet de werkelijkheid De gebruikte modellen (vb. het model met de tennisballen, het PHETmodel, ) zijn een sterke voorstelling van de elektronenstroom, maar ze verwaarlozen ook een heleboel aspecten. Zo worden de elektronen groot 6
7 Modellen Modellen maken zelf. Het laat toe om (binnen bepaalde grenzen) het gedrag van het systeem te begrijpen en te voorspellen. Gebruik het elektronenmodel van elektrische stroom in simulaties. voorgesteld, waardoor de misconceptie kan ontstaan dat geleider vooral uit elektronen bestaat. In werkelijkheid zijn de elektronen zo klein dat de kans dat ze op elkaar botsen verwaarloosbaar is. Ze kunnen elkaar wel beïnvloeden (wegduwen) door de elektrische afstandskrachten (wet van Coulomb). Ook bewegen de elektronen veel complexer dan gesuggereerd. Er is een snelle thermische beweging van de elektronen, waardoor de vrije elektronen als een soort gas in het metaal chaotisch heen en weer bewegen. De driftsnelheid is een soort gemiddelde snelheid daar bovenop. Inoefenen: Gebruik Phet simulaties van elektrische stroomketens en laat de leerlingen zelf formuleren wat ze zien en koppelen aan de geleerde modellen (zie 7
8 Gekende LPD die op deze les/leeractiviteit toegepast worden 4G/H4ab: Veel geleidende materialen, zoals metalen, bevatten vrije elektronen. Deze elektronen worden niet aangetrokken door de atoomkernen. Onder invloed van elektrische krachten bewegen de vrije elektronen zich gelijktijdig doorheen het materiaal en resulteren in een elektrische stroom. In isolerende materialen, zoals glas, zijn de elektronen (sterker) gebonden aan de atoomkernen, waardoor er geen stroom van betekenis doorheen het materiaal gaat. Leerplandoelen (LPD) LPD van deze les/leeractiviteit GO 2014/010 F6 de elektrische stroomsterkte omschrijven en berekenen. ASO Andere leerplannen met analoge LPD? Elk leerplan waarin het onderdeel elektriciteit aan bod komt. o GO 2014/010 o GO 2014/011 o D/2014/7841/015 o TSO Elk leerplan waarin het onderdeel elektriciteit aan bod komt. Welk Big Idea komt in deze les/leeractiviteit aan bod? Leerlijn kernideeën 8
Elektriciteit, wat is dat eigenlijk?
Achtergrondinformatie voor de leerkracht Te gebruiken begrippen tijdens de les. Weetje!! Let op de correcte combinatie lampjes en batterijen -- 1,2 V lampjes gebruiken met de AA-batterijen van 1,5 V ---
Nadere informatie2 ELEKTRISCHE STROOMKRING
2 ELEKTRISCHE STROOMKRING Om elektrische stroom nuttig te gebruiken moet hij door een verbruiker vloeien. Verbruikers zijn bijvoorbeeld een gloeilampje, een motor, een deurbel. Om een gloeilampje te laten
Nadere informatieEnergie : elektriciteit : stroomkringen
Energie : elektriciteit : stroomkringen De netspanning is uitgevallen! Pas dan merk je wat elektriciteit voor ons betekent. Geen licht, geen computer, geen playstation, het eten op het elektrisch fornuis
Nadere informatieBig Ideas Great STEM 05/05/15. Workshop 1. Symposium ENW Intro Belangrijkste begrippen. Waarom? Voorbeeld Begrippenkader Big Ideas Great STEM
+ Big Ideas Great STEM Symposium ENW Intro Belangrijkste begrippen Workshop 1 Waarom? Voorbeeld Begrippenkader Big Ideas Great STEM Waarom? Onderwijs in de wetenschappen heeft problemen 1 Te veel weetjes,
Nadere informatieLees eerst bij Uitleg leerlingen, proef 1 alles over de onderdelen van de elektrische kringloop. stroomkring 1 stroomkring 2
Lees eerst bij Uitleg leerlingen, proef 1 alles over de onderdelen van de elektrische kringloop. Bekijk de twee stroomkringen op de foto s hieronder. stroomkring 1 stroomkring 2 Noem voor beide stroomkringen
Nadere informatieinkijkexemplaar Energie voor de lamp Techniek 1
Nota s: Energie voor de lamp 1. Probleemstelling 50 2. Transport van elektriciteit in een kring 50 2.1. Wat is een elektrische stroomkring? 50 2.2. Stromen van water - stromen van elektriciteit 51 2.3.
Nadere informatieWindmolenpark Houten. Project nask & techniek Leerjaar 2 havo/atheneum College de Heemlanden, Houten. Namen: Klas:
Namen: Klas: Windmolenpark Houten Project nask & techniek Leerjaar 2 havo/atheneum College de Heemlanden, Houten Ontwikkeld door: Geert Veenstra Gerard Visker Inhoud Probleem en hoofdopdracht Blz 3 Samenwerking
Nadere informatieHfd 3 Stroomkringen. Isolator heeft geen vrije elektronen. Molecuul. Geleider heeft wel vrije elektronen. Molecuul.
Hfd 3 Stroomkringen Enkele begrippen: Richting van de stroom: Stroom loopt van de plus naar de min pool Richting van de elektronen: De elektronen stromen van de min naar de plus. Geleiders en isolatoren
Nadere informatiejaar: 1989 nummer: 10
jaar: 1989 nummer: 10 Gegeven een cylindervomtige geleider van 1 m lengte met een diameter van 5 mm. De weerstand van de geleider is R. De draad wordt uitgerekt tot een lengte van 1,2 m terwijl het volume
Nadere informatieAlles om je heen is opgebouwd uit atomen. En elk atoom is weer bestaat uit protonen, elektronen en neutronen.
2 ELEKTRICITEITSLEER 2.1. Inleiding Je hebt al geleerd dat elektriciteit kan worden opgewekt door allerlei energievormen om te zetten in elektrische energie. Maar hoe kan elektriciteit ontstaan? En waarom
Nadere informatieUitwerkingen VWO deel 1 H2 (t/m par. 2.5)
Uitwerkingen VWO deel 1 H2 (t/m par. 2.5) 2.1 Inleiding 1. a) Warmte b) Magnetische Energie c) Bewegingsenergie en Warmte d) Licht (stralingsenergie) en warmte e) Stralingsenergie 2. a) Spanning (Volt),
Nadere informatieOm een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt.
Samenvatting door een scholier 983 woorden 8 april 2011 6,8 988 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova Natuurkunde H5 par 1 t/m 5 samenvatting Par. 1 Een stroomkring maken Om een lampje te laten branden
Nadere informatieBig Ideas Great STEM. Katrien Strubbe
+ Big Ideas Great STEM Katrien Strubbe (Natuur)wetenschappen: doelen 2 Natuurwetenschappen geven leerlingen een fundamenteel en duurzaam inzicht in de structuren en processen die de mens, de natuur en
Nadere informatieQUARK_5-Thema-04-elektrische stroom Blz. 1. Grootheid Symbool Eenheid symbool Verband tussen eenheden Stroomsterkte I Ampère A 1 C
QUAK_5-Thema-04-elektrische stroom Blz. 1 THEMA 4: elektrische stroom Elektrische stroom Elektrische kring (L Verplaatsing van lading Spanningsbron -> elektrisch veld -> vrije ladingen bewegen volgens
Nadere informatieINLEIDING. Veel succes
INLEIDING In de eerste hoofdstukken van de cursus meettechnieken verklaren we de oorsprong van elektrische verschijnselen vanuit de bouw van de stof. Zo leer je o.a. wat elektrische stroom en spanning
Nadere informatieElektriciteit. Wat is elektriciteit
Elektriciteit Wat is elektriciteit Elektriciteit kun je niet zien, niet ruiken, niet proeven, maar wel voelen. Dit voelen kan echter gevaarlijk zijn dus pas hier voor op. Maar wat is het dan wel? Hiervoor
Nadere informatieEen elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.
Inhoud Basisgrootheden... 2 Verwarmingsinstallatie... 3 Elektrische schakelingen... 4 Definities van basisgrootheden... 6 Fysische achtergrond bij deze grootheden... 6 Opgave: Geladen bollen... 7 De wet
Nadere informatie3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring
1 De stroom- of ampèremeter De ampèremeter is een meetinstrument om elektrische stroom te meten. De sterkte van een elektrische stroom wordt uitgedrukt in ampère, vandaar de naam ampèremeter. Voorstelling
Nadere informatieDeling van elektrische stroom en spanning. Student booklet
Deling van elektrische stroom en spanning Student booklet Deling van elektrische stroom en spanning - INDEX - 2006-04-06-17:15 Deling van elektrische stroom en spanning In deze module wordt uitgelegd
Nadere informatieNoorderpoort Beroepsonderwijs Stadskanaal. Reader. Stroom. J. Kuiper. Transfer Database
Noorderpoort Beroepsonderwijs Stadskanaal Reader Stroom J. Kuiper Transfer Database ThiemeMeulenhoff ontwikkelt leermiddelen voor Primair Onderwijs, Algemeen Voortgezet Onderwijs, Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie
Nadere informatieStroomkring XL handleiding voor leerkrachten
Stroomkring XL Inleiding Dagelijks verbruiken we elektriciteit. Maar toch is elektriciteit een heel abstract begrip. Waar komt elektriciteit vandaan? En wat gebeurt er precies wanneer we thuis de schakelaar
Nadere informatieLeerling maakte het bord volledig zelf
3. Oefeningen en Metingen 3.. Montageoefening Bouw een paneel als volgt: lampvoeten monteren draden van de lampvoeten naar een suikertje verbindingsstuk brengen. Twee verbindingsstukken doorverbinden.
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit)
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting door een scholier 1671 woorden 2 december 2012 5,6 55 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Natuurkunde H2 elektriciteit
Nadere informatieWerkblad 1 Serieschakeling gelijke lampjes
Werkblad 1 Serieschakeling gelijke lampjes In een serieschakeling gaat de stroom door alle onderdelen. In figuur 1 gaat de stroom eerst door lampje 1, dan door lampje 2, om terug te komen bij de spanningsbron.
Nadere informatie1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad
1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad Timing: 1 á 2 lestijden De les in het kort: De leerlingen
Nadere informatieOpgave 1 Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading.
itwerkingen Opgave Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading. Opgave 2 Een geleider kan de elektrische stroom goed geleiden. Metalen, zout water, grafiet. c. Een isolator kan de
Nadere informatieElektrische stroomnetwerken
ntroductieweek Faculteit Bewegings- en evalidatiewetenschappen 25 29 Augustus 2014 Elektrische stroomnetwerken Dr. Pieter Neyskens Monitoraat Wetenschappen pieter.neyskens@wet.kuleuven.be Assistent: Erik
Nadere informatieWe willen dat de magnetische inductie in het punt K gelijk aan rul zou worden. Daartoe moet men door de draad AB een stroom sturen die gelijk is aan
jaar: 1995 nummer: 28 Twee zeer lange draden zijn evenwijdig opgesteld. De stroom door de linkse draad ( zie figuur) is in grootte gelijk aan 30 A en de zin ervan wordt aangegeven door de pijl. We willen
Nadere informatieTheorie: Energieomzettingen (Herhaling klas 2)
les omschrijving 12 Theorie: Halfgeleiders Opgaven: halfgeleiders 13 Theorie: Energiekosten Opgaven: Energiekosten 14 Bespreken opgaven huiswerk Opgaven afmaken Opgaven afmaken 15 Practicumtoets (telt
Nadere informatieOnderwijs op maat voor uitdaging en motivering Enkel 1
Uitleg: Rekenen met Elektriciteit Een spanning ontstaat door ladingverschil. (verschil in elektronen tussen polen) Een stroom loopt als er een gesloten stroomkring is. (aantal elektronen per seconde) Weerstand
Nadere informatieDe leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen.
Doelgroep De leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen. Lesdoelen De leerlingen kunnen geleiders en isolatoren
Nadere informatieVlaamse Fysica Olympiade Eerste ronde
Vlaamse Olympiades voor Natuurwetenschappen KU Leuven Departement Chemie Celestijnenlaan 200F bus 2404 3001 Heverlee Tel.: 016-32 74 71 E-mail: info@vonw.be www.vonw.be Vlaamse Fysica Olympiade 2015-2016
Nadere informatieStroom, spanning en weerstand. Student booklet
Stroom, spanning en weerstand Student booklet Stroom, spanning en weerstand - INDEX - 2006-04-06-16:51 Stroom, spanning en weerstand De analogie die vaak wordt gebruikt om te visualiseren wat er in een
Nadere informatieTWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2014 TOETS 1. 23 APRIL 2014 10.30 12.30 uur
TWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2014 TOETS 1 23 APRIL 2014 10.30 12.30 uur 1 RONDDRAAIENDE MASSA 5pt Een massa zit aan een uiteinde van een touw. De massa ligt op een wrijvingloos oppervlak waar het
Nadere informatieVWO 4 kernboek B hoofdstuk 8
SAMNVATTING LKTICITIT VWO 4 kernboek B hoofdstuk 8 HOVLHID LADING Symbool Q (soms q) enheid C (Coulomb) Iedereen heeft wel eens gemerkt dat voorwerpen elektrische eigenschappen kunnen krijgen. Als je over
Nadere informatieDoelgroep. Lesdoelen. Materialen. Mogelijke evaluatie. Elektriciteit / Kwis t / Het ontdekdoosje OBSERVATIE VAN DE LERAAR
Doelgroep Elektriciteit / Kwis t / Het ontdekdoosje Leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. Leerlingen die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen.
Nadere informatieQUARK_5-Thema-01-elektrische kracht Blz. 1
QUARK_5-Thema-01-elektrische kracht Blz. 1 THEMA 1: elektrische kracht Elektriciteit Elektrische lading Lading van een voorwerp Fenomeen: Sommige voorwerpen krijgen een lading door wrijving. Je kan aan
Nadere informatieWist je, dat jij zelf bestaat uit vele miljoenen atomen en dus evenzo veel miljoenen batterijtjes?
1 Wat is elektriciteit? Elektriciteit is de bouwsteen van alles wat bestaat. Het is de energie die overal in de natuur voorkomt, in de vorm van uiterst kleine dingetjes, die atomen worden genoemd. Alles
Nadere informatieElektro-magnetisme Q B Q A
Elektro-magnetisme 1. Een lading QA =4Q bevindt zich in de buurt van een tweede lading QB = Q. In welk punt zal de resulterende kracht op een kleine positieve lading QC gelijk zijn aan nul? X O P Y
Nadere informatieEen elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.
Inhoud Basisgrootheden... 2 Verwarmingsinstallatie... 3 Elektrische schakelingen... 4 Definities van basisgrootheden... 6 Fysische achtergrond bij deze grootheden... 6 Opgave: Geladen bollen... 7 De wet
Nadere informatieEen positief geladen stok wordt in de buurt gebracht van een metalen bol. Deze bol staat op een isolerende standaard, maar is via een koperdraad verbonden met de aarde. In de koperdraad loopt, 1. een stroom,
Nadere informatieVWO 4 kernboek B hoofdstuk 8
SAMENVATTING ELEKTRICITEIT VWO 4 kernboek B hoofdstuk 8 HOEVEELHEID LADING Symbool Q (soms q) Eenheid C (Coulomb) Iedereen heeft wel eens gemerkt dat voorwerpen elektrische eigenschappen kunnen krijgen.
Nadere informatieBasis Elektriciteit 1B Leerkrachtenbundel
Basis Elektriciteit 1B Leerkrachtenbundel Opbouw cursus - De cursus is opgebouwd in verschillende delen. Het eerste deel bestaat uit de werkblaadjes met de theorie met bijhorende onderzoeksopdrachten.
Nadere informatieHoofdstuk 25 Elektrische stroom en weerstand
3--6 Hoofdstuk 5 Elektrische stroom en weerstand Inhoud hoofdstuk 5 De elektrische batterij Elektrische stroom De wet van Ohm: weerstand en Soortelijke weerstand Elektrisch vermogen Vermogen in huishoudelijke
Nadere informatieElektrische huisinstallatie
Elektrische huisinstallatie Titel: Vak: Domein: Sector: 3D aspecten: Elektrische apparaten - Ontwerp een huisinstallatie Natuurkunde Energie Havo - vwo Werkwijze: Modelontwikkeling en gebruik, Onderzoeken,
Nadere informatieWe hangen drie metalen bollen aan een draad en we geven ze alledrie een positieve of negatieve lading. Bol 1 en 2 stoten elkaar af en bol 2 en 3 stoten elkaar af. Wat kun je nu zeggen? 1. 1 en 3 hebben
Nadere informatieVoorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn
Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Atheneum van Veurne (http://www.natuurdigitaal.be/geneeskunde/fysica/wiskunde/wiskunde.htm),
Nadere informatieGroep 7 - Les 2 Achter de schermen
Leerkrachtinformatie Groep 7 - Les 2 Achter de schermen Lesduur: 45 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen kennen de functie en toepassing van de kleuren van stroomdraden. De leerlingen kunnen eenvoudige
Nadere informatieH2 les par2+4+3.notebook November 11, 2015. Elektriciteit in huis. Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna
Hoofdstuk 2 Elektriciteit in Huis Elektriciteit in huis Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna wordt de huisinstallatie verdeeld in groepen met zekeringen. voor de extra veiligheid zijn
Nadere informatie4,1. Samenvatting door L. 836 woorden 21 november keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde samenvattingen Havo 4 periode 2.
Samenvatting door L. 836 woorden 21 november 2012 4,1 51 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Natuurkunde samenvattingen Havo 4 periode 2. Hoofdstuk 3 Stroom, spanning en weerstand. * Elektrische
Nadere informatieJuli geel Fysica Vraag 1
Fysica Vraag 1 Een rode en een zwarte sportwagen bevinden zich op een rechte weg. Om de posities van de wagens te beschrijven, wordt een x-as gebruikt die parallel aan de weg georiënteerd is. Op het ogenblik
Nadere informatieElektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit
Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt
Nadere informatiehoofdstuk 1 Elektriciteit.
hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op elektrische lading die stroomt. We kennen twee soorten lading:
Nadere informatieMen schakelt nu twee identieke van deze elementen in serie (zie Figuur 3).
jaar: 1989 nummer: 09 Men heeft een elektrisch schakelelement waarvan we het symbool weergeven in figuur 1. De (I,U) karakteristiek van dit element is weergegeven in de nevenstaande grafiek van figuur
Nadere informatieElektriciteit! Om van te bibberen! Of niet? Klas: Namen: Elektriciteit Om van te bibberen! Of niet? Stephanie Vermeulen (2 BALO WPL) 1
Elektriciteit! Om van te bibberen! Of niet? Klas: Namen: 5... Elektriciteit Om van te bibberen! Of niet? Stephanie Vermeulen (2 BALO WPL) 1 1. Taakverdeling! Iedereen in de groep krijgt een taak! Wie doet
Nadere informatie6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl
6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl 6.1 a Stroomkring b Geleiders en isolatoren 6.2 Chemische spanningsbron 6.3 a Schakelingen b Schakelingen (Crocodile) 6.4 a Stroom meten (Crocodile) b Schakelingen
Nadere informatieNatuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen. Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen, energie
4M versie 1 Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen Werk netjes en nauwkeurig Geef altijd een duidelijke berekening of een verklaring Veel succes, Zan Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen,
Nadere informatieMkv Magnetisme. Vraag 1 Twee lange, rechte stroomvoerende geleiders zijn opgehangen in hetzelfde verticale vlak, op een afstand d van elkaar.
Mkv Magnetisme Vraag 1 Twee lange, rechte stroomvoerende geleiders zijn opgehangen in hetzelfde verticale vlak, op een afstand d van elkaar. In een punt P op een afstand d/2 van de rechtse geleider is
Nadere informatieDeze Informatie is gratis en mag op geen enkele wijze tegen betaling aangeboden worden. Vraag 1
Vraag 1 Twee stenen van op dezelfde hoogte horizontaal weggeworpen in het punt A: steen 1 met een snelheid v 1 en steen 2 met snelheid v 2 Steen 1 komt neer op een afstand x 1 van het punt O en steen 2
Nadere informatieSTUDIEGEBIED CHEMIE (tso)
(tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk
Nadere informatieTevens is deze proefles ideaal als voorbereiding op de Mad Science workshop Elektriciteit die via deze link te boeken is.
Lesbrief Elektriciteit : Voor u ligt een begeleidende lesbrief van Mad Science die u in uw eigen klas kunt gebruiken. De les bevat enkele experimenten die de kinderen zelf in de klas uit kunnen proberen.
Nadere informatieHoofdstuk 1. Elektrische weerstand
Hoofdstuk 1. Elektrische weerstand Alle materialen hebben elektrische weerstand. Soms is de weerstand laag en gaat elektrische stroom er gemakkelijk door. In andere gevallen is de weerstand hoog. Deze
Nadere informatieLESVOORBEREIDING. Departement Bedrijfskunde, Lerarenopleiding & Sociaal werk
Departement Bedrijfskunde, Lerarenopleiding & Sociaal werk Zetel Campus Lier Bouwmeestersstraat 3 Berlaarsestraat 31 2000 Antwerpen 2500 Lier tel. 03/259 08 00 tel. 03/490.00.50 fax 03/259 08 18 fax 03/490.00.51
Nadere informatieOOFDSTUK 8 9/1/2009. Deze toets bestaat uit 3 opgaven (31 punten). Gebruik eigen grafische rekenmachine en BINAS toegestaan. Veel succes!
NATUURKUNDE KLAS 5 INHAALPROEFWERK HOOFDSTUK OOFDSTUK 8 9/1/2009 Deze toets bestaat uit 3 opgaven (31 punten). Gebruik eigen grafische rekenmachine en BINAS toegestaan. Veel succes! Opgave 1: Afbuiging
Nadere informatieUitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2
Uitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2 4 VWO 2.6 Serie en parallel 51. Vervanging 52. Bij de winkelstraat zijn de lampen parallel geschakeld en bij de kandelaar in serie. 53. Voorbeeld: Serie De stroom moet
Nadere informatieElektriciteit. Inlage
Elektriciteit Inlage Proef 1 Batterijen - Werkblad 1 - Potlood - Verschillende batterijen Bekijk de verschillende batterijen. Maak nu je werkblad. Proef 2 Brandend lampje - 1 Lampje (nr. 14) - Hittedraad
Nadere informatieLangere vraag over de theorie
Langere vraag over de theorie a) Bereken de potentiaal van een uniform geladen ring met straal R voor een punt dat gelegen is op een afstand x van het centrum van de ring op de as loodrecht op het vlak
Nadere informatieEen batterij is een spanningsbron die chemische energie omzet in elektrische (zie paragraaf 3).
5. Opwekken van spanning: Spanningsbronnen Om een lamp te laten branden, een rekenmachine te laten rekenen, een walkman muziek te laten weergeven heb je een bron van elektrische energie nodig. Een spanningsbron
Nadere informatieGelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO
Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Federatie Steinerscholen Vlaanderen v.z.w. Gitschotellei 188 2140 Borgerhout Februari 2013 Gelijkwaardig verklaarde eindtermen
Nadere informatieGlas en barnsteen hebben een tegengestelde lading als ze opgewreven zijn, de lading van gewreven glas noem je positief.
Samenvatting door E. 2498 woorden 2 april 2015 7,2 23 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Hoofdstuk 3 Elektriciteit 3.1 Lading, Spanning en Stroom Elektrische lading Door wrijving kunnen voorwerpen
Nadere informatieIn een U-vormige buis bevinden zich drie verschillende, niet mengbare vloeistoffen met dichtheden ρ1, ρ2 en ρ3. De hoogte h1 = 10 cm en h3 = 15 cm.
Fysica Vraag 1 In een U-vormige buis bevinden zich drie verschillende, niet mengbare vloeistoffen met dichtheden ρ1, ρ2 en ρ3. De hoogte h1 = 1 cm en h3 = 15 cm. De dichtheid ρ3 wordt gegeven door:
Nadere informatieSector: Metaal en technologie Arbeiders. De lasser
Hoek 2 Sector: Metaal en technologie Arbeiders De lasser In deze hoek is het de bedoeling dat de kinderen werken met een bibberspiraal. Een bibberspiraal kan men eenvoudig zelf maken. In de bijlage in
Nadere informatieSchriftelijk examen: theorie en oefeningen Fysica: elektromagnetisme 2009-2010
Schriftelijk examen: theorie en oefeningen 2009-2010 Naam en studierichting: Aantal afgegeven bladen, dit blad niet meegerekend: Gebruik voor elke nieuwe vraag een nieuw blad. Zet op elk blad de vermelding
Nadere informatieSignalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde
Technologie 1 Elektrische en elektronische begrippen Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Opleiding Pop en Media Peet Ferwerda, januari 2002 Deze instructie wordt tijdens
Nadere informatie1. Inleiding. Lesfiche 7. Veilig met elektriciteit. Op zoek naar de stroombron
Op zoek naar de stroombron Lesfiche 7 Veilig met elektriciteit 1. Inleiding Wie met elektriciteit werkt, moet alvast één gouden regel onthouden: werk nooit aan een gesloten stroomkring. Elektriciteit is
Nadere informatieVlaamse Fysica Olympiade 31ste editie Eerste ronde
Vlaamse Olympiades voor Natuurwetenschappen KU Leuven Departement Chemie Celestijnenlaan 200F bus 2404 3001 Heverlee Tel.: 016-32 74 71 E-mail: info@vonw.be www.vonw.be Vlaamse Fysica Olympiade 31ste editie
Nadere informatieDiktaat Spanning en Stroom
Diktaat Spanning en Stroom hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op elektrische lading die stroomt.
Nadere informatieElektriciteit. Hoofdstuk 2
Elektriciteit Hoofdstuk 2 (het blijft spannend) Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden
Nadere informatieNaam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5
Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5 OPGAVE 1 Teken hieronder het bijbehorende schakelschema. Geef ook de richting van de elektrische stroom aan.
Nadere informatieBegripsvragen: Elektrisch veld
Handboek natuurkundedidactiek Hoofdstuk 4: Leerstofdomeinen 4.2 Domeinspecifieke leerstofopbouw 4.2.4 Elektriciteit en magnetisme Begripsvragen: Elektrisch veld 1 Meerkeuzevragen Elektrisch veld 1 [V]
Nadere informatie1.8 Stroomsterkte; geleiding.
1.8 Stroomsterkte; geleiding. Met stroomsterkte (I) wordt bedoeld: de hoeveelheid lading die per seconde langs komt. De eenheid is dus coulomb per seconde (C/s) maar we werken meestal met de ampère (A)
Nadere informatieLight Emitting Diode. Auteur: René Kok
Light Emitting Diode. Auteur: René Kok Om zo compleet mogelijk te zijn met betrekking tot LED s en hun toepassingen zou ik ook graag enkele simpele elektrische berekeningen, en enkele begrippen de revue
Nadere informatieWerking van een zekering
Naam: Klas: Datum: Werking van een zekering Doelstelling Leerlingen moeten inzien dat een zekering de elektrische stroom kan onderbreken bij oververhitting als gevolg van een kortsluiting. Inleidende proef
Nadere informatie1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie Fossiele brandstoffen Duurzame energiebronnen
1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie... 2 1.3. Fossiele brandstoffen... 5 1.4. Duurzame energiebronnen... 7 1.5. Kernenergie... 9 1.6. Energie besparen... 10 1.7. Energieverbruik
Nadere informatiehoofdstuk 1 Elektriciteit.
spanning 2007-2008 hoofdstuk 1 Elektriciteit. 1.1 Lading. Veel toestellen op het laboratorium werken met elektriciteit. De werking van deze toestellen berust op van elektrische lading die stroomt. We kennen
Nadere informatie1 Overzicht theorievragen
1 Overzicht theorievragen 1. Wat is een retrograde beweging? Vergelijk de wijze waarop Ptolemaeus deze verklaarde met de manier waarop Copernicus deze verklaarde. 2. Formuleer de drie wetten van planeetbeweging
Nadere informatie1ste ronde van de 19de Vlaamse Fysica Olympiade 1. = kx. = mgh. E k F A. l A. ρ water = 1,00.10 3 kg/m 3 ( θ = 4 C ) c water = 4,19.10 3 J/(kg.
ste ronde van de 9de Vlaamse Fysica Olympiade Formules ste onde Vlaamse Fysica Olympiade 7 9de Vlaamse Fysica Olympiade Eerste ronde De eerste ronde van deze Vlaamse Fysica Olympiade bestaat uit 5 vragen
Nadere informatieOver jezelf. Begripstest Elektriciteit BEGIN DE TEST [DOELGROEP: VMBO EN HAVO/VWO-ONDERBOUW]
Begripstest Elektriciteit [DOELGROEP: VMBO EN HAVO/VWO-ONDERBOUW] Deze begripstest gaat over het onderdeel elektriciteit. Als het goed is weet je al veel dingen over dit onderwerp. Met behulp van deze
Nadere informatieHier brandt de lamp. Klas:.. Hier brandt de lamp Blz 1 / 13 Cremers François, Boutsen Ingrid, Kenens Hilde
Hier brandt de lamp. Naam: Klas:.. Hier brandt de lamp Blz 1 / 13 Opdracht 1. Wat werkt met elektriciteit. 1. Welk toestel heeft elektriciteit nodig om de kunnen werken? Zet een kruisje onder JA of NEEN.
Nadere informatiewww. Fysica 1997-1 Vraag 1 Een herdershond moet een kudde schapen, die over haar totale lengte steeds 50 meter lang blijft, naar een 800 meter verderop gelegen schuur brengen. Door steeds van de kop van
Nadere informatieBlad 1. Voor het simulatiespel: 100 gele kaartjes (de energiepunten) 2 A6 met lampsymbool 1 A6 met batterijsymbool. Tijd Totaal 60 minuten.
Les in het kort De leerlingen onderzoeken op welke manieren je twee of meer lampjes op één batterij kunt aansluiten (parallel of serie) en welk effect dat heeft op de felheid van de lampjes. Ze gaan uitproberen
Nadere informatieJuli blauw Fysica Vraag 1
Fysica Vraag 1 Een rode en een zwarte sportwagen bevinden zich op een rechte weg. Om de posities van de wagens te beschrijven, wordt een x-as gebruikt die parallel aan de weg georiënteerd is. Op het ogenblik
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Elektriciteit
Werkstuk Natuurkunde Elektriciteit Werkstuk door een scholier 1442 woorden 23 maart 2006 5,8 154 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inleiding Wat gebeurt er als er in Nederland de stroom uit valt? Dat is
Nadere informatieDEEL 6 Serieschakeling van componenten. 6.1 Doel van de oefening. 6.2 Benodigdheden
Naam: Nr.: Groep: Klas: Datum: DEEL 6 In de vorige oefeningen heb je reeds een A-meter, die een kleine inwendige weerstand bezit, in serie leren schakelen met een gebruiker. Door de schakelstand te veranderen
Nadere informatieVraag 1 Vraag 2 Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5
Vraag 1 Een hoeveelheid ideaal gas is opgesloten in een vat van 1 liter bij 10 C en bij een druk van 3 bar. We vergroten het volume tot 10 liter bij 100 C. De einddruk van het gas is dan gelijk aan: a.
Nadere informatieCursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning
Cursus/Handleiding/Naslagwerk Driefase wisselspanning INHOUDSTAFEL Inhoudstafel Inleiding 3 Doelstellingen 4 Driefasespanning 5. Opwekken van een driefasespanning 5.. Aanduiding van de fasen 6.. Driefasestroom
Nadere informatienatuurkunde vwo 2017-II
Elektronen uit metaal stoken Lees onderstaand artikel. Edison Thomas Edison was één van de belangrijkste ontwikkelaars van de gloeilamp. Hij constateerde dat een verhitte gloeidraad niet alleen licht maar
Nadere informatieZelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde
@ KORTRIJK Zelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) ENTHALPIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Dit zelfstudiepakket
Nadere informatie