Grafisch vormgever Beroepscompetentieprofiel

Transcriptie

1 Evt logo van brancheorganisatie Evt logo van KBB Grafisch vormgever Beroepscompetentieprofiel

2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Colofon... 4 Brondocumenten Algemene informatie over het beroep Mogelijke functiebenamingen Beschrijving van het beroep Loopbaanperspectief Trends en innovaties Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep Beschrijving van de kerntaken Kerntaak 1 Maakt een grafisch ontwerp Kerntaak 2 Realiseert het grafisch ontwerp Kerntaak 3 Gebruikt en beheert eigen hard- en software Kerntaak 4 Voert projectleiding uit Kerntaak 5 Voert ondernemerstaken uit Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen. BCP Grafisch vormgever 2

3 Inleiding (facultatief) BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

4 Colofon Ontwikkeld door Afdeling ontwikkeling Opleidingen, Onderwijsdiensten en Examens van Savantis in samenwerking met het bedrijfsleven. Verantwoording Vastgesteld door: Pragma Op: 1 september 2010 Te: Woerden Brondocumenten Beroepscompetentieprofiel Grafisch vormgever (Savantis), mei 2003 Rapportage Arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie Savantis 2009/2010 Sectorplan Reclame, Presentatie en Communicatie 2010 (Savantis) Diverse vacatures voor de functie grafisch vormgever Kwalificatiedossier Mediavormgever, 16 december 2008 BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

5 1 Algemene informatie over het beroep In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven. 1.1 Mogelijke functiebenamingen Veel voorkomende functiebenamingen zijn: Grafisch vormgever Grafisch ontwerper Designer Creatief DTP-er Visualizer Mediavormgever 1.2 Beschrijving van het beroep Werkomgeving De grafisch vormgever kan in loondienst werkzaam zijn bij bedrijven in de communicatie(advies)branche of bij bedrijven met een aparte afdeling voor vormgeving en/of de realisatie van grafische media-uitingen. In het eerste geval gaat het bijvoorbeeld om communicatiebureaus, reclamebureaus, ontwerpbureaus, DTP-studio s, lithografiebedrijven, drukkerijen en uitgeverijen. Daarnaast kan een grafisch vormgever als zelfstandig ondernemer/freelancer (zonder personeel) werkzaam zijn. De grafisch vormgever geeft vorm (tweedimensionaal) aan communicatie-uitingen in voornamelijk gedrukte media, zoals advertenties, boeken, folders, brochures, huisstijldrukwerk, kalenders, kranten, logo s, presentaties, magazines en reclamedrukwerk. Daarnaast krijgt de grafisch vormgever steeds meer te maken met digitale media en geeft hij vorm aan bijvoorbeeld websites en elektronische nieuwsbrieven. De producten van een grafisch vormgever dienen een verkoopbevorderend, responsverhogend, informatief en/of instructief doel en/of moeten leiden tot een hogere merkbekendheid. Het gaat erom dat door een optimale compositie van beeld en tekst de boodschap zodanig verpakt wordt, dat deze zo goed mogelijk tot zijn recht komt. Typerende beroepshouding De grafisch vormgever moet in de eerste plaats klantgericht zijn. Goed luisteren naar de opdrachtgever is essentieel om diens boodschap goed te kunnen vertalen naar een mediauiting. Voor het ontwikkelen van een concept en een ontwerp is vervolgens creativiteit nodig. De grafisch vormgever moet ervoor zorg dragen dat de boodschap op een originele, doeltreffende manier wordt vormgegeven, waarbij hij ethisch en esthetisch handelt. Verder moet hij zijn keuzes kunnen BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

6 beargumenteren. De grafisch vormgever voert zijn werkzaamheden resultaatgericht uit en richt zich hierbij op het behalen van de afgesproken kwaliteit. Nauwkeurig werken is hierbij van belang. Bij dit alles moet de grafisch vormgever zijn werkzaamheden goed kunnen organiseren om binnen de planning en het budget te blijven. Voor het adviseren, het presenteren van het werk (al dan niet samen met collega s) en het onderhouden van een goed klantcontact is het belangrijk dat de grafisch vormgever initiatief neemt, sociaal vaardig is en goed kan communiceren. Ten slotte is de grafisch vormgever in staat flexibel in te spelen op tussentijdse wijzigingen in de opdracht en kan hij onder tijdsdruk werken. Rol en verantwoordelijkheden De grafisch vormgever voert zijn werk zelfstandig uit. Bij een middelgroot tot groot bedrijf werkt de grafisch vormgever veelal onder leiding van een hoger opgeleide grafisch vormgever of art director die het concept ontwikkelt. De grafisch vormgever is dan verantwoordelijk voor het mede ontwerpen en voor de uitvoering. Bij kleinere bedrijven is de grafisch vormgever vaak verantwoordelijk voor het hele traject. Wanneer hij als zelfstandig ondernemer/freelancer werkzaam is, is hij altijd verantwoordelijk voor het gehele traject. Een grafisch vormgever moet ook een presentatie kunnen geven over zijn/haar werk. Soms gebeurt dit intern, omdat men te maken heeft met een aparte afdeling die het klantcontact onderhoudt. Bij een externe presentatie doet de grafisch vormgever dit alleen ofwel in een team dat samen aan de opdracht werkt (bijvoorbeeld samen met de accountmanager). De uitwerking van de presentatie (bijvoorbeeld in PowerPoint of een animatiefilmpje) kan dan ook onder de verantwoordelijkheid van de vormgever vallen. Verder is de grafisch vormgever zelf verantwoordelijk voor het beheren en archiveren van zijn bestanden en in sommige gevallen ook voor het functioneren van zijn hard- en software. Dit laatste is echter niet in alle bedrijven aan de orde. Complexiteit Het werk van een grafisch vormgever kan, afhankelijk van de taken, complex en niet routinematig zijn. Hij moet voldoende informatie verzamelen over de wensen van de opdrachtgever en de doelgroep. De grafisch vormgever moet zijn persoonlijke keuzes afstemmen met de opdrachtgever en tevens meerwaarde toevoegen. De variatie in klanten (verschillende branches, verschillende functieniveaus van klanten met verschillende manieren van communiceren) en het werken met opdrachtgevers die vaak al eigen ideeën hebben over het eindproduct die soms niet helemaal overeenkomen met die van de opdrachtgever maken het werk complex. Een andere complicerende factor is het kunnen omgaan met BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

7 kritiek van klanten op het ontwerp. De grafisch vormgever moet weten hoe hij zich in dit soort gevallen moet opstellen. De grafisch vormgever moet vooral bij de realisatie voor meerdere zaken tegelijk zorgen. Hierbij zijn zowel creatieve als technische vaardigheden vereist. De verschillende elementen brengt de grafisch vormgever op een gegeven moment bij elkaar. Hierbij moet rekening worden gehouden met diverse technische vereisten. Ook in het geval van tijdsdruk moet hij goed blijven presteren en indien nodig de juiste maatregelen nemen. Voor zijn werk heeft de grafisch vormgever specifieke vakkennis nodig en zijn technische vaardigheden onmisbaar. De grafisch vormgever moet zowel de vakmatige ontwikkelingen als de technische ontwikkelingen op het gebied van programmatuur en computers bijhouden om zijn werk in de toekomst te kunnen blijven uitoefenen. Grafisch vormgevers die als zelfstandig ondernemer/freelancer werkzaam zijn, hebben behalve vakkennis en vaardigheden ook kennis en vaardigheden nodig op het gebied van het opstellen van een ondernemingsplan, het promoten van het bedrijf en het regelen van financiële zaken. Wettelijke beroepsvereisten Niet van toepassing Branchevereisten Niet van toepassing Nederlands en (moderne) vreemde talen De grafisch vormgever heeft de volgende Nederlandse taalvaardigheden: lezen De grafisch vormgever moet opdrachtbeschrijvingen (briefings), specificaties, contracten en aangeleverde teksten kunnen lezen. Daarnaast moet hij informatie op internet kunnen lezen over bijvoorbeeld de markt van de klant en de concurrentie. luisteren De grafisch vormgever moet nauwgezet kunnen luisteren naar de wensen van de klant en gerichte vragen aan de klant kunnen stellen. schrijven De grafisch vormgever moet een schriftelijk plan van aanpak op een logisch gestructureerde wijze kunnen opstellen, dat duidelijk is voor de interne organisatie. Daarnaast moet hij teksten op spelling kunnen controleren. spreken De grafisch vormgever moet een presentatie kunnen geven van zijn ontwerp of voorstel, inclusief alternatieven. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

8 gesprekken voeren De grafisch vormgever kan gesprekken voeren met zijn opdrachtgever, leidinggevende en collega s over de dagelijkse gang van zaken en zijn werkzaamheden. De grafisch vormgever heeft de volgende Engelse taalvaardigheden: luisteren De grafisch vormgever moet kunnen luisteren naar de wensen van een Engels sprekende klant en gerichte vragen aan de klant kunnen stellen. lezen De grafisch vormgever kan (technische) informatie in het Engels lezen die nodig is voor de voorbereiding of realisatie van het grafisch ontwerp (bijvoorbeeld handleidingen en support fora op internet). schrijven De grafisch vormgever kan Engelse werkgerelateerde brieven of s opstellen ten behoeve van contacten met buitenlandse relaties. Rekenen/ wiskunde gesprekken voeren De grafisch vormgever kan telefoongesprekken in het Engels voeren met buitenlandse relaties over werkgerelateerde onderwerpen. De grafisch vormgever heeft de volgende rekenvaardigheden 1 : getallen/hoeveelheden, maten berekenen van financiële gegevens ten behoeve van het ondernemingsplan berekenen van de kosten/uren die gemoeid zijn met een voorstel of een aantal opties beheren van het projectbudget bepalen van en werken met bestandsspecificaties omrekenen van buitenlandse maten (bijvoorbeeld inches) omrekenen van resoluties ruimte en vorm het maken van ontwerpen voor media-uitingen (2D) beelden, tekst en kleuren in verhouding tot elkaar zetten gegevensverwerking, onzekerheid verzamelen, interpreteren en weergeven van onderzoeksgegevens ten behoeve van het ondernemingsplan administreren van gegevens) verzamelen en analyseren van gegevens ten behoeve van het plan van aanpak. overzichtelijk weergegeven van gegevens in een tabel of grafiek voor de presentatie van het ontwerp BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

9 verbanden, veranderingen lezen en interpreteren van trends en ontwikkelingen voor het opstellen van het ondernemingsplan zien van verbanden tussen geheugen- en netwerkcapaciteit en de snelheid van de computer 1 Grafisch vormgevers die als zelfstandige werkzaam zijn hebben rekenkundige kennis nodig voor het opstellen van een ondernemingsplan, een projectvoorstel e.d.. Voor grafisch vormgevers die in loondienst werkzaam zijn zijn deze rekenvaardigheden vaak van minder groot belang. Deze werkzaamheden worden veelal uitgevoerd door de accountmanager of art director binnen het bedrijf. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

10 1.3 Loopbaanperspectief De grafisch vormgever kan door werkervaring en/of opleiding (bijvoorbeeld Academie voor Kunst en techniek, Academie voor Beeldende Kunsten, Design Academy, KA Grafische vormgeving) doorgroeien naar een functie als grafisch ontwerper, hoofd studio, teamleider, art director of account manager. Daarnaast kan hij een eigen bedrijf starten of als freelancer gaan werken. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

11 1.4 Trends en innovaties Hieronder worden relevante ontwikkelingen voor het beroep beschreven. Trends en innovaties geven aan in hoeverre het beroep nog kan veranderen onder invloed van vernieuwingen. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Arbeidsmarkt Het aantal banen in de RPC-sector is tussen 2004 en 2007 met 7% gegroeid. (Arbeidsmarktadvies Savantis 2009/2010) Het aantal erkende leerbedrijven in de sector Reclame, Presentatie en Communicatie is tussen 31 december 2008 en 31 december 2009 gestegen van tot (+21%). (Arbeidsmarktadvies Savantis 2009/2010) Savantis heeft via de scholen geen signalen opgevangen over mogelijke tekorten aan stageplaatsen voor grafisch vormgevers. De behoefte van leerbedrijven aan leerlingen is de afgelopen jaren ongeveer gelijk gebleven. Savantis heeft afgelopen jaar 198 leerbedrijven bevraagd. Bij deze leerbedrijven is plaats voor 318 stagiairs. Gemiddeld hebben leerbedrijven plek voor 1 á 2 stagiairs. Bij ondervraging van 148 leerbedrijven grafische vormgeving geeft 77% aan dat de behoefte aan grafisch vormgevers het komend jaar gelijk blijft. Twintig procent verwacht behoefte aan uitbreiding van het personeel. Twee procent zoekt personeel ter vervanging. Slechts één procent van de bedrijven geeft aan dat de personele behoefte aan grafisch vormgevers afneemt (Arbeidsmarktadvies Savantis 2009/2010). Wetgeving en regelgeving De grafisch vormgever heeft met allerlei wetgeving te maken op het gebied van onder andere auteursrecht (incl. portretrecht), copyright, merkenrecht, kansspelen, misleidende reclame, persoonsgegevens en financiële dienstverlening. Tevens dient hij, waar nodig, rekening te houden met regelgeving (zelfregulering), zoals vastgelegd in de Nederlandse Reclame Code. De grafisch vormgever zal op de hoogte moeten blijven van nieuwe wet- en regelgeving op deze gebieden om ervoor te zorgen dat zaken die betrekking hebben op auteursrecht en de Nederlandse Reclame Code altijd goed geregeld zijn. Daarnaast worden de arbeidsomstandigheden voor de grafisch vormgever van belang geacht. De regels betreffen ergonomie, veiligheid, milieu en werkdruk. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

12 Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening Trends in grafische vormgeving (typografie, kleurgebruik e.d.) veranderen continu, maar het beroep zal inhoudelijk niet veel veranderen de komende jaren. De grafisch vormgever moet wel van deze ontwikkelingen op de hoogte blijven. Daarnaast vindt ook voortdurend vernieuwing van hard- en software plaats. Ook deze ontwikkelingen moet de grafisch vormgever bijhouden. Verder zijn er steeds meer ontwerpbureaus die zich niet alleen op grafisch ontwerpen richten, maar bijvoorbeeld ook op interactieve media, productontwerpen of ruimtelijke ontwerpen. Van medewerkers wordt steeds meer verwacht dat ze breed inzetbaar zijn. Basiskennis van multimediale vormgeving, 3D vormgeving en de software die hier gebruikt wordt is daarom van belang voor de grafisch vormgever. Ook zijn er bedrijven die naast het ontwerpen de uitvoering op zich nemen (zoals sign en standbouw). Hierbij begeleidt de grafisch vormgever soms ook het productieproces of helpt hij mee in de productie.. Belangrijke bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen hebben onder andere betrekking op een toename van kwaliteits- en kostenbewust werken, productiviteit en projectmatig werken en communicatieve competenties. Internationalisering in bedrijven gaat een belangrijke rol spelen bij een vooralsnog klein deel van de bedrijven. Een minimale eis is dan dat multimediavormgevers kunnen communiceren in het Engels. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

13 2 Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen kenmerkend voor het beroep. Een kerntaak is een kenmerkende taak binnen de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang. Een werkproces is een afgebakend onderdeel van een kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. De werkprocessen worden in handelingen beschreven opdat duidelijk is wat de beroepsbeoefening inhoudt. Grafisch vormgever Kerntaak Werkproces Kerntaak 1 Maakt een grafisch ontwerp 1.1 Beoordeelt de opdracht en adviseert de opdrachtgever 1.2 Maakt een plan van aanpak 1.3 Maakt een concept 1.4 Maakt een ontwerp 1.5 Presenteert het ontwerp Kerntaak 2 Realiseert het grafisch ontwerp 2.1 Bereidt de realisatie voor 2.2 Voert de realisatie uit Kerntaak 3 Gebruikt en beheert eigen hard- en software 3.1 Gebruikt en beheert eigen hard- en software 3.2 Beheert de eigen database Kerntaak 4 Voert projectleiding uit 4.1 Bewaakt de voortgang van het project 4.2 Geeft leiding aan medewerkers en/of derden Kerntaak 5 Voert ondernemerstaken uit 5.1 Stelt een ondernemingsplan op 5.2 Promoot het bedrijf 5.3 Regelt financiële zaken BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

14 3 Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven. Daarnaast worden in de rechterkolom de werkprocessen benoemd en resultaten die een werkproces moet opleveren 3.1 Kerntaak 1 Maakt een grafisch ontwerp Kerntaak 1 Maakt een grafisch ontwerp Werkprocessen bij kerntaak 1 Beschrijving werkproces: 1.1 Beoordeelt de opdracht en adviseert de opdrachtgever De grafisch vormgever verzamelt informatie over de wensen en behoeften van de opdrachtgever (bijvoorbeeld doelgroep, communicatiedoelstelling, propositie, gewenst imago en beschikbaar budget). Hij beoordeelt de opdracht en overlegt met de opdrachtgever om zaken te verduidelijken, aan te vullen of aan te passen. Hij denkt mee met de opdrachtgever over hoe bepaalde wensen het best kunnen worden gerealiseerd. Hij legt alle informatie vast, analyseert deze en trekt op basis hiervan conclusies. Vervolgens stelt de grafisch vormgever een passend advies op voor de opdrachtgever voor het ontwerpen en realiseren van een grafisch product (bijvoorbeeld een advertentie, boek, folder, brochure, periodiek, huisstijldrukwerk, ontwerp van een website, (elektronische) nieuwsbrief, kalender, krant, logo, presentatie, magazine, relatiegeschenken of reclamedrukwerk). Voldoende informatie over en een goed beeld van de behoeften en wensen van de opdrachtgever, zodat er een passend advies ligt dat aansluit bij diens behoeften en wensen. Vakkennis en vakvaardigheden marketingtheorieën; communicatietheorieën; de mogelijkheden en beperkingen van grafische vormgeving; trends en ontwikkelingen in het vakgebied. De grafisch vormgever is vaardig in: het maken van eenvoudige calculaties; mondeling en schriftelijk communiceren. Beschrijving werkproces: 1.2 Maakt een plan van aanpak De grafisch vormgever overlegt en stemt af met collega s, de opdrachtgever en derden over het plan van aanpak. Hij formuleert vervolgens het plan van aanpak, vertaalt het plan van aanpak in uit te voeren stappen, de benodigde tijd en de benodigde inzet van mensen en middelen. Een plan van aanpak dat voldoet aan de gestelde voorwaarden, waarin de juiste activiteiten in de tijd worden gepland en waaruit alle betrokkenen kunnen afleiden wat er moet gebeuren en wat er van hem of haar verwacht wordt. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

15 Vakkennis en vakvaardigheden de opzet van een plan van aanpak; het proces van vervaardiging van grafische ontwerpen. De grafisch vormgever is vaardig in: het maken van eenvoudige calculaties; mondeling en schriftelijk communiceren; projectmatig werken. Beschrijving werkproces: 1.3 Maakt een concept De grafisch vormgever verzamelt informatie over: markt/doelgroep, product/dienst, organisatie, concurrentie, onderwerp, thema en boodschap en vormt zich op basis hiervan een beeld en legt dit vast. Hij ontwikkelt het concept: hij bedenkt het idee en kiest voor een creatieve invulling, gebruikt hierbij geschikte hulpmiddelen om ideeën te vormen en legt het concept vast, al dan niet gevisualiseerd met een schets en inclusief een verantwoording van gemaakte keuzes. De grafisch vormgever legt het concept voor aan de opdrachtgever. Eventuele wijzigingen voert hij door. Een verantwoord, creatief concept gebaseerd op goede informatie dat voldoet aan de wensen en behoeften van de opdrachtgever en dat aansluit bij de markt. Vakkennis en vakvaardigheden marketingtheorieën; communicatietheorieën; trends en ontwikkelingen in het vakgebied; vormgeving, kleuren en stijlen. De grafisch vormgever is vaardig in: creatief denken (brainstormen, mindmapping, etc.); tekenen en schetsen; werken met relevante grafische software en in sommige gevallen met relevante multimedia software; omgaan met wensen van opdrachtgever. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

16 Beschrijving werkproces: 1.4 Maakt een ontwerp De grafisch vormgever interpreteert het concept en kiest geschikte elementen (kleuren, typografie, type illustraties) en bepaalt de lay-out. Hij houdt hierbij rekening met wet- en regelgeving. Hij maakt een ontwerp (in stadia, van grof naar gedetailleerd), verantwoordt de gemaakte keuzes en maakt een presentatie. Hij gebruikt daarvoor geschikte hulpmiddelen (zoals computer met de juiste software pakketten, scanner, kleurenprinter, tekenmaterialen, kleurenwaaiers, sampleboeken, stockphoto websites, digitale camera), overlegt indien nodig met de opdrachtgever, collega s en derden en werkt volgens de gestelde kwaliteits- en productiviteitsniveaus. Een grafisch ontwerp dat aan vakdeskundige eisen en aan de wensen van de opdrachtgever voldoet, waarbij optimaal gebruik is gemaakt van de hulpmiddelen. Vakkennis en vakvaardigheden trends en ontwikkelingen in het vakgebied; vormgeving, kleuren, stijlen, typografie; grafische (druk)technieken en specificaties. De ontwerper zal bij het bedenken en vormgeven van een ontwerp rekening moeten houden met druktechnische beperkingen, materiaalbeperkingen, technische specificaties van media (type beeldscherm, papiersoort, enz.); wet- en regelgeving o.a. op het gebied van auteursrecht. De grafisch vormgever is vaardig in: creatief denken (brainstormen, mindmapping, etc.); werken met relevante software (bijvoorbeeld Adobe Creative Suite, Indesign, Illustrator en Photoshop); tekenen en schetsen; weergeven grote lijnen middels roughs, lay-out proeven, prints e.d.; het overbrengen en visualiseren van de eigen ideeën; benutten creativiteit binnen gegeven ontwerpgrenzen; samenhang kunnen zien tussen onderdelen/gevoel voor compositie hebben; kiezen van de juiste uitvoering (papiersoort, foliekleur, dikte omslag, drukvorm). Beschrijving werkproces: 1.5 Presenteert het ontwerp De grafisch vormgever verantwoordt gemaakte keuzes in het ontwerp, presenteert de informatie en gebruikt geschikte presentatiemiddelen. Hij reageert adequaat op reacties van de opdrachtgever. Een presentatie waarbij het ontwerp op de juiste manier gepresenteerd wordt en die tot gevolg heeft dat de meerwaarde voor de opdrachtgever duidelijk is, zodat de opdrachtgever kan bepalen of het ontwerp naar zijn wens is of dat het nog moet worden aangepast. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

17 Vakkennis en vakvaardigheden presentatietechnieken. De grafisch vormgever is vaardig in: werken met presentatiesoftware en andere presentatiemiddelen; mondeling en schriftelijk communiceren. Toelichting: Bij grotere bedrijven is de grafisch vormgever meestal niet degene die het concept bedenkt. Bij kleinere bedrijven is dit vaak wel het geval, al dan niet in samenwerking met bijvoorbeeld de art director. Verder heeft de grafisch vormgever te maken met de volgende keuzes en dilemma s: de briefing van de opdrachtgever is onvolledig, onjuist of onduidelijk (voorbeelden: de doelgroep ontbreekt, gewenst imago is vaag omschreven, gezien doelstelling is budget onvoldoende, planning is niet haalbaar, etc.); de eigen normen ten aanzien van bijvoorbeeld creativiteit, effectiviteit en uitvoerbaarheid komen niet overeen met die van de opdrachtgever of collega s; de wensen van de klant zijn niet haalbaar binnen het beschikbare budget; er is geen match tussen klant en grafisch vormgever (bijvoorbeeld vanwege verschil in achtergrond of visie). 3.2 Kerntaak 2 Realiseert het grafisch ontwerp Kerntaak 2 Realiseert het grafisch ontwerp Werkprocessen bij kerntaak 2 Beschrijving werkproces: 2.1 Bereidt de realisatie voor De grafisch vormgever inventariseert en verzamelt de benodigde materialen en bestanden (zoals foto s, artwork en illustraties) voor de realisatie en beoordeelt of ze technisch bruikbaar zijn; zo nodig bewerkt hij deze. Ook beoordeelt hij materialen en bestanden op geschiktheid en past ze eventueel aan. Tevens zorgt hij ervoor dat derden (zoals een fotograaf of lithograaf) bestanden juist aanleveren, respecteert hij (auteurs-)rechten en regelt toestemming voor gebruik. Bij zijn werkzaamheden gebruikt hij relevante software. De realisatie van het grafisch ontwerp is voorbereid, de benodigde materialen en bestanden zijn verzameld en voldoen aan de volgende eisen: aangeleverd volgens vereiste specificaties; rechtmatig te gebruiken. Vakkennis en vakvaardigheden bestandsformaten in combinatie met de gebruikte software; wet- en regelgeving, waaronder het auteursrecht. De grafisch vormgever is vaardig in: BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

18 lezen van Engelse informatie ten behoeve van de voorbereiding van de realisatie; volgen van het plan van aanpak; werken met relevante grafische software en multimedia software. Beschrijving werkproces: 2.2 Voert de realisatie uit De grafisch vormgever voert de realisatie uit op basis van het goedgekeurde ontwerp. Hij doet dit door de volgende vakdeskundige werkzaamheden uit te voeren: - bestand opmaken; - ontwerp toepassen op verschillende uitingen (bijvoorbeeld briefpapier, website); - gekozen (vormgevings-)elementen toepassen; - gegevens uit een database halen en verwerken; - kleur bewaken; - specificaties uitzoeken (papiersoorten, foliekleuren, druktechnieken, etc.); - gebruikmaken van relevante software; - maken van een proefdruk. De grafisch vormgever legt de realisatie ter goedkeuring voor aan de opdrachtgever en voert zo nodig correcties uit. Vervolgens levert hij het bestand aan voor verdere productie of distributie/uploading. Zo nodig regelt hij de verdere productie. Er is een vakkundig gerealiseerd grafisch product dat voldoet aan de verwachtingen van de opdrachtgever, aan de overeengekomen kwaliteit en voorwaarden en aan de technische specificaties. Vakkennis en vaardigheden mogelijkheden en onmogelijkheden van productiemethodes; typografie; kleurenleer. De grafisch vormgever is vaardig in lezen van Engelse informatie ten behoeve van de realisatie van de media-uiting, bijvoorbeeld Engelse briefings, communicatie met internationale bedrijven, tutorials op internet en Engelse gebruiksaanwijzingen van programma s; toepassen van technische specificaties; rekenen; werken met relevante grafische software en multimedia software Toelichting: De grafisch vormgever heeft te maken met de volgende keuzes en dilemma s: de werkinstructie van de opdrachtgever is onduidelijk, onvolledig of onjuist (voorbeelden: foto s ontbreken, formaat bladspiegel is niet aangegeven, ontwerp voorziet niet in hoeveelheid tekst, etc.); de eigen normen (vakkundigheid, zorgvuldigheid, accuraatheid e.d. komen niet overeen met die van de opdrachtgever of collega s. de wensen van de klant zijn niet haalbaar binnen het beschikbare budget. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

19 3.3 Kerntaak 3 Gebruikt en beheert eigen hard- en software Kerntaak 3 Gebruikt en beheert eigen hard- en software Werkprocessen bij kerntaak 3 Beschrijving werkproces: 3.1 Gebruikt en beheert eigen harden software De grafisch vormgever installeert, onderhoudt en beveiligt zijn hard- en software. Hij beoordeelt wanneer hij zelf taken kan uitvoeren en wanneer hij iemand anders in het bedrijf moet inschakelen. Hij legt vast wat hij heeft gedaan op het gebied van installatie, onderhoud en beveiliging. Een goed functionerend werkstation waarbij de juiste persoon de juiste taak heeft uitgevoerd en waarbij vastligt wat er is gedaan aan installatie, onderhoud en beveiliging, zodat deze informatie beschikbaar is. Vakkennis en vakvaardigheden procedures met betrekking tot installatie, onderhoud, beveiliging en vastlegging. De grafisch vormgever is vaardig in: gebruikmaken van het operating system; omgaan met hard- en software. Beschrijving werkproces: 3.2 Beheert de eigen database De grafisch vormgever controleert bestanden en zorgt ervoor dat ze worden opgeslagen in de database conform geldende afspraken en komt eventueel met voorstellen om de database aan te passen. Een goed functionerende database (ofwel: de bestanden zijn op de juiste wijze opgeslagen) die toegankelijk en up-to-date is. Vakkennis en vakvaardigheden databases. De grafisch vormgever is vaardig in: opzetten en werken met databases. Toelichting: De grafisch vormgever heeft te maken met de volgende keuzes en dilemma s: juiste keuzes maken ten aanzien van de wijze van structurering van de databases; juiste keuzes maken in verwijdering van bestanden (overbodige versies). BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september

20 3.4 Kerntaak 4 Voert projectleiding uit Kerntaak 4 Voert projectleiding uit Werkprocessen bij kerntaak 4 Beschrijving werkproces: 4.1 Bewaakt de voortgang van het project De grafisch vormgever overlegt met betrokkenen over het verloop van het project, zoekt samen naar oplossingen en hij zorgt ervoor dat betrokkenen zich aan afspraken houden. Hij zorgt ervoor dat het werk goed op elkaar wordt afgestemd en dat producten op tijd en volgens de gestelde kwaliteit worden opgeleverd. Hij rapporteert over de voortgang en de oplevering. Het project is uitgevoerd conform ontwerp, planning en afgesproken kwaliteitseisen. Vakkennis en vakvaardigheden planningsprincipes. De grafisch vormgever is vaardig in: rapporteren; communiceren. Beschrijving werkproces: De grafisch vormgever geeft leiding aan één of meer medewerkers en/of derden (zoals een fotograaf, illustrator, lithograaf, drukkerij, 3D ontwerpers, uitvoerders zoals signbedrijven, AV studio s, standbouwers en webdevelopers). Hij stuurt hen aan, motiveert en stimuleert hen en begeleidt hen bij de realisatie van het project. Bij uitbesteding van werkzaamheden selecteert hij tevens de opdrachtnemer, formuleert de opdracht, bewaakt de planning en begroting tijdens de uitbesteding, stelt criteria op voor het proces en resultaat en beoordeelt het resultaat van de uitbesteding. 4.2 Geeft leiding aan medewerkers en/of derden Interne en externe medewerkers weten wat er van hen wordt verlangd en de werkzaamheden worden conform afspraak uitgevoerd en opgeleverd. Vakkennis en vakvaardigheden eenvoudige calculaties. De grafisch vormgever is vaardig in: motiveren en stimuleren; het maken van eenvoudige calculaties; geven van instructies; organiseren. BCP Grafisch vormgever definitief, 1 september