Dynamisch kustbeheer. Erna Krommendijk. Milieufederatie Noord-Holland. Versneller van duurzaamheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dynamisch kustbeheer. Erna Krommendijk. Milieufederatie Noord-Holland. Versneller van duurzaamheid"

Transcriptie

1 Dynamisch kustbeheer Erna Krommendijk Milieufederatie Noord-Holland

2 Programma veldbezoek 15 november 2013 Welkom / introductie Veldbezoek met diverse toelichtingen Lunch Wensen en kansen in deelgebieden: NHD / Schoorlse duinen Botgat Zwanenwater Afronding / conclusies

3 Wat is dynamisch kustbeheer? Zodanig beheren van de kust dat natuurlijke processen, al dan niet gestimuleerd, zoveel mogelijk ongestoord kunnen verlopen.

4 Waarom dynamisch kustbeheer? Veiligheid: vormen zandbuffer; duinen laten meegroeien met zeespiegelstijging; doorstuiven van de zeereep naar duin = versterking kustfundament Natuur: verjonging van verouderde vegetatie (mn grijze duinen); voorkomen verzuring en vermesting; ecologisch streefbeeld = pulserende kust (aangroei, consolidatie, afslag) Klimaatbestendig: afstemming maaiveld op grondwaterspiegel; tegengaan verdroging Gevarieerde kust: kansen voor recreatie en beleving Goedkoper beheer: minder vaak suppleren

5 Vormen van dynamisch kustbeheer Embryonale duinen Stuivende zeereep Gekerfde zeereep Paraboliserende en wandelende zeereep Washover Slufter

6 Embryonale duinen Jonge duintjes op het hoge strand. Prille duinvorming. Zandbuffer op het strand, aangesproken tijdens storm. Natuurtype: embryonale duinen Bijvoorbeeld: zuidwest kant Texel op strandvlakte (De Hors)

7 Stuivende zeereep Zeereep met stuifplekken en ondiepe kuilen. Enig zand stuift door. Natuurtype: witte duinen Bijvoorbeeld: Noordvoort

8 Gekerfde zeereep Stuifkuilen / kerven tot afgesproken diepte; fungeren als doorgeefluik van zand. NH: ondergrens + 7,5 m NAP Natuurtype: witte duinen + grijze duinen Bijvoorbeeld: venturigaten bij Bloemendaal, Groote Keeten

9 Paraboliserende zeereep Diepe kuilen en kerven zonder ondergrens. Zandhopen die door het duin gaan wandelen. Doorgeefluik van zand. Natuurtype: witte duinen + grijze duinen Bijvoorbeeld: Heemskerk (in wording)

10 Washover Doorbraak in de zeereep. Bij hoge waterstanden (stormvloed) overspoeld. Beperkt meegroeien kust. Natuurdoel: zilte pionierbegroeiingen Bijvoorbeeld: De Kerf

11 Slufter Doorbraak in de zeereep. Dagelijkse getijdenbewegingen. Beperkt meegroeien kust. Natuur: grote variatie habitats. Bijvoorbeeld: Slufter Texel en Het Zwin in Zeeland

12 Wanneer welke strategie? Afhankelijk van: hoeveelheid zand locatie (brede / smalle duinen) andere belangen

13 Dynamisering stimuleren Voorbeelden: Callantsoog: verwijderen embryonale duintjes > stimuleren doorstuiven zand naar zeereep, helm verjongen, duinaangroei Zuid-Kennemerland: maken van kerven in zeereep + afplaggen paraboolduinen > op gang brengen zandtransport, zout- en windstress in duinen vergroten, hermobilisatie paraboolduinen, herstel witte duinen

14 Relatie met zandsuppleties Er is een relatie tussen zandsuppletie en aangroei zeereep (hoogte, breedte). Ook buiten gesuppleerde vakken, door zandtransport door wind

15 Wat is nodig? Samenhangende visie vooroever, strand, duinen; hangt allemaal samen Integrale visie beheer strand: smalle in winter voor opstarten dynamiek / brede stranden in de zomer voor recreatie; integrale afweging van belangen is nodig. Slimme suppletiestrategie voor ecologie: afstemmen op op gang brengen dynamiek; variatie van aangroei en afslag Integrale visie op beheer van het duin: natuurwaarden versterken met dynamisch kustbeheer (N2000 doelen, PAS-maatregelen) Flexibeler omgaan met Basis Kustlijn > Kustzone

16 Recreatie / strandhuisjes Stelling: gebruiksfuncties op het strand afstemmen op de nagestreefde dynamiek en dus niet andersom. Wat betekent dit: niet alles kan overal locaties voor strandbebouwing verplaatsen afhankelijk van doelen dynamiek (tijdelijke locaties) bebouwingsvormen die passen bij dynamiek (bijv. huisjes op palen)

Dynamisch duin Landschap van de eeuwige jeugd

Dynamisch duin Landschap van de eeuwige jeugd Dynamisch duin Landschap van de eeuwige jeugd Dynamisch duin landschap van de eeuwige jeugd Wie gericht gebruik maakt van de dynamische krachten van zee, wind en zand in de kuststrook, bevordert een veilige

Nadere informatie

Voorts adviseren zij ten aanzien van de verschillende onderdelen van de nationale Visie Kust:

Voorts adviseren zij ten aanzien van de verschillende onderdelen van de nationale Visie Kust: Rapport Onderwerp Nationale Visie Kust Datum behandeling OIM 23 mei 2013 Kenmerk OIM-2013/104963 I. Aanleiding De deelnemers aan het OIM zijn op verschillende momenten en op verschillende wijzen betrokken

Nadere informatie

Beleidslijn kust 2015. Bijlage: Kaart soorten dynamiek kust

Beleidslijn kust 2015. Bijlage: Kaart soorten dynamiek kust Beleidslijn kust 2015 Bijlage: Kaart soorten dynamiek kust Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toelichting op de legenda 5 3 Kaart soorten dynamiek kust 15 4 Kaart soorten dynamiek kust + Natura 2000 22 Colofon / Bronnen

Nadere informatie

Mogelijkheden voor dynamisch kustbeheer een handreiking voor beheerders

Mogelijkheden voor dynamisch kustbeheer een handreiking voor beheerders Mogelijkheden voor dynamisch kustbeheer een handreiking voor beheerders Deltares, Bureau Landwijzer, Rijkswaterstaat Waterdienst, drs. M. Löffler (Bureau Landwijzer) dr. A.F. van der Spek drs. C. van Gelder-Maas

Nadere informatie

Dynamisch kustbeheer

Dynamisch kustbeheer Dynamisch kustbeheer Terugblik: Wat wilde STOWA ook al weer? Strategienota Koers 2009-2013 van de STOWA heeft kust op de agenda. Veel vragen vanuit beheerders over de praktijk: Hoe ga ik om met bunkers

Nadere informatie

Dynamisch kustbeheer - Kustveiligheid en natuur profiteren van stuivend zand

Dynamisch kustbeheer - Kustveiligheid en natuur profiteren van stuivend zand Dynamisch kustbeheer - Kustveiligheid en natuur profiteren van stuivend zand Moniek Löffler (Bureau Landwijzer), Petra Goessen (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier), Tycho Hoogstrate (PWN), Bert

Nadere informatie

Metro & De Volkskrant van mei. Veiligheid; versterking van de kustzone

Metro & De Volkskrant van mei. Veiligheid; versterking van de kustzone Metro & De Volkskrant van mei Project Thema DWKPrgr 418 Duurzame kust- en estuariene natuur Noordzee en kust Pieter Slim Diana Prins & Sona Prakash Overzichtkaart Nederland DE RAMP, februari 1953 Natuur

Nadere informatie

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust Sander Boer, Landelijke Kustdagen 2014 Inhoud presentatie Verankering in beleid en wetgeving Kustlijnzorg Toekomstige uitdaging Kustversterking Hondsbossche

Nadere informatie

EFFECTEN VAN SUPPLETIES OP DE GEOMORFOLOGISCHE EN GEOCHEMISCHE ONTWIKKELING VAN DUINEN: SAMENVATTING EN SYNTHESE

EFFECTEN VAN SUPPLETIES OP DE GEOMORFOLOGISCHE EN GEOCHEMISCHE ONTWIKKELING VAN DUINEN: SAMENVATTING EN SYNTHESE EFFECTEN VAN SUPPLETIES OP DE GEOMORFOLOGISCHE EN GEOCHEMISCHE ONTWIKKELING VAN DUINEN: SAMENVATTING EN SYNTHESE Onderstaande samenvatting en synthese stoelt op navolgende rapporten: Arens, S.M., S.P.

Nadere informatie

Tussennotitie Kust. Tussennotitie Kust

Tussennotitie Kust. Tussennotitie Kust Tussennotitie Kust Tussennotitie Kust Hoogheemraadschap van Delfland Vastgesteld door college van dijkgraaf en hoogheemraden op 4-3-2014 Inwerkingtreding op 1 juni 2014 Samenvatting De Tussennotitie Kust

Nadere informatie

Workshop Dynamisch Kustbeheer Vlieland, 11 en 12 september 2013 Impressie in vorm van een nieuwsbrief

Workshop Dynamisch Kustbeheer Vlieland, 11 en 12 september 2013 Impressie in vorm van een nieuwsbrief Workshop Dynamisch Kustbeheer Vlieland, 11 en 12 september 2013 Impressie in vorm van een nieuwsbrief Inhoud Deze Nieuwsbrief... 2 Deltaprogramma Wadden: nu meten is later meer weten... 3 Eilanddynamiek

Nadere informatie

Verslag Workshop 'dynamisch kustbeheer'

Verslag Workshop 'dynamisch kustbeheer' Verslag Workshop 'dynamisch kustbeheer' thema communicatie Castricum, 8 september 2011 1. Opening Kees Vertegaal, dagvoorzitter, opent de dag en heet iedereen welkom. Aanwezig zijn ruim 60 deelnemers,

Nadere informatie

Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden. Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer

Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden. Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer Sturende dynamische processen Stroming van zoet en zout oppervlakte-

Nadere informatie

Bijlage 2: Onderbouwing concept suppletieprogramma 2016-2019

Bijlage 2: Onderbouwing concept suppletieprogramma 2016-2019 Bijlage 2: Onderbouwing concept suppletieprogramma 2016-2019 1 Concept suppletieprogramma 2016-2019 n.a.v. toetsing basiskustlijn Uit de toetsing van de kustlijn blijkt dat de basiskustlijn (BKL) tussen

Nadere informatie

Natuurherstel in Duinvalleien

Natuurherstel in Duinvalleien Natuurherstel in Duinvalleien Kan het natuurlijker? A.P.Grootjans@rug.nl 1 Universiteit Groningen, IVEM 2 Radboud Universiteit Nijmegen Opbouw lezing Hydrologisch systeem van een duinvallei Relatie hydrologie,

Nadere informatie

Effecten van suppleties op duinontwikkeling. geomorfologie. Rapportage fase 1

Effecten van suppleties op duinontwikkeling. geomorfologie. Rapportage fase 1 Effecten van suppleties op duinontwikkeling geomorfologie Rapportage fase 1 Effecten van suppleties op duinontwikkeling geomorfologie Rapportage fase 1 ARENS BSDO RAPPORTNUMMER RAP2009.02 Opdrachtgever:

Nadere informatie

Beheernota duinwaterkeringen Ontwerp

Beheernota duinwaterkeringen Ontwerp Beheernota duinwaterkeringen Ontwerp Ontwerp, 15-1-2018 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2. Inleiding... 3 3. Samenhangend beheer in de duingebieden... 3 3.1 Beheer Rijkswaterstaat... 4 3.2 Beheer natuurbeheerders...

Nadere informatie

Basiskustlijn Herziening van de ligging van de basiskustlijn. Datum 30 januari 2018

Basiskustlijn Herziening van de ligging van de basiskustlijn. Datum 30 januari 2018 Basiskustlijn 2017 Herziening van de ligging van de basiskustlijn Datum 30 januari 2018 Status Definitief 1 Colofon Bestuurskern Dir. Algemeen Waterbeleid en Veiligheid Den Haag Contactpersoon F.P. Hallie

Nadere informatie

Zeereep & kustduin. Onderdeel van het project Ecologisch gericht suppleren

Zeereep & kustduin. Onderdeel van het project Ecologisch gericht suppleren Zeereep & kustduin 3 Onderdeel van het project Ecologisch gericht suppleren Helmgras op het duin ten zuiden van de Sluftermonding Texel. Foto L. Arentz 2013 Sinds 1990 vormen zandsuppleties een essentiële

Nadere informatie

Embryonale wandelende duinen (H2110) Verkorte naam: Embryonale duinen

Embryonale wandelende duinen (H2110) Verkorte naam: Embryonale duinen Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Embryonale wandelende duinen

Nadere informatie

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 1. Tweede actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 Het suppletieprogramma Kustlijnzorg voor de periode 2016-2019 is in juli 2015 vastgesteld. Jaarlijks

Nadere informatie

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 1 Eerste actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 Het suppletieprogramma Kustlijnzorg voor de periode 2016-2019 is in juli 2015 vastgesteld. Jaarlijks

Nadere informatie

Ontwikkeling van de zeereep onder dynamisch kustbeheer op Oost-Ameland

Ontwikkeling van de zeereep onder dynamisch kustbeheer op Oost-Ameland Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen

Nadere informatie

Bijlage 2 lijst van 'parels', aangevuld met wensen van het OIM bijlage bij OIM 2013/104963

Bijlage 2 lijst van 'parels', aangevuld met wensen van het OIM bijlage bij OIM 2013/104963 Bijlage 2 lijst van 'parels', aangevuld met wensen van het OIM bijlage bij OIM 2013/104963 locatie ontwikkelopgav e volgens NVK wensen vanuit natuurorganisaties bijlagen / documenten 1. Cadzand recreatie

Nadere informatie

Zevende workshop Dynamisch Kustbeheer 24, 25 en 26 mei 2016 Terschelling Een impressie

Zevende workshop Dynamisch Kustbeheer 24, 25 en 26 mei 2016 Terschelling Een impressie Zevende workshop Dynamisch Kustbeheer 24, 25 en 26 mei 2016 Terschelling Een impressie Inhoud Deze nieuwsbrief... 2 Dynamiek op de eilanden... 3 Zand voor Terschelling... 4 Het Rijk en de Staat, op weg

Nadere informatie

Ecologie van de toekomstige kust

Ecologie van de toekomstige kust Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen

Nadere informatie

Grasduinen in de Waterkering? Evaluatie van dynamisch kustbeheer. B I D O C (bibliotheek en documentatie)

Grasduinen in de Waterkering? Evaluatie van dynamisch kustbeheer. B I D O C (bibliotheek en documentatie) #ö-fó3 U) Grasduinen in de Waterkering? Evaluatie van dynamisch kustbeheer B I D O C (bibliotheek en documentatie) Oienst Weg- en Waterbouwkunde Postbus 5044, 2600 GA DELFT Tel 015-2518 363/364-1 NOV.

Nadere informatie

Meten om te weten: 2,5 jaar Zandmotor

Meten om te weten: 2,5 jaar Zandmotor : 2,5 jaar Carola van Gelder-Maas Projectmanager WVL Rijkswaterstaat 31 maart 2014 Hoe zat het ook alweer? Eroderende kustlijn NL kust 12 Mm³ zandsuppleties per jaar Zeespiegelstijging Zwakke schakels

Nadere informatie

Verjonging van eilandstaarten. Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck

Verjonging van eilandstaarten. Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck Verjonging van eilandstaarten Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck Aanleiding Probleem: Ecologische veroudering, m.n. vergrassing van

Nadere informatie

Effecten van suppleties op duinontwikkeling

Effecten van suppleties op duinontwikkeling Effecten van suppleties op duinontwikkeling Rapportage geomorfologie S.M. Arens S.P. van Puijvelde C. Brière 2010 Directie Kennis en Innovatie, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Rapport

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - I

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - I Leefomgeving Opgave 8 Het Oosterdokseiland Bestudeer de bronnen 1 en 2 die bij deze opgave horen. Amsterdam doet momenteel grote investeringen in de ontwikkeling van de zuidoever van het IJ. Het project

Nadere informatie

Geomorfologische en ecologische effecten van zandsuppleties op duinen

Geomorfologische en ecologische effecten van zandsuppleties op duinen Geomorfologische en ecologische effecten van zandsuppleties op duinen Zandsuppleties op de kust leiden tot het tegengaan van erosie en tot stabilisatie van de kustlijn. Wat heeft deze wijze van kustbeheer

Nadere informatie

Kustlijnzorg in Nederland

Kustlijnzorg in Nederland Kustlijnzorg in Nederland Aanleiding, uitvoering en ontwikkeling 25 september 2017 Harry de Looff RWS-WVL Inhoud Waarom Kustlijnzorg? Wat en hoe Kustlijnzorg? Ontwikkelingen en vragen 2 RWS INFORMATIE

Nadere informatie

Aantal 2014 Opp. Luchtfoto 2014

Aantal 2014 Opp. Luchtfoto 2014 Noordvoort - Monitoring ontwikkeling geomorfologie Verandering overstuivingszones 2014-2015 Ter verbetering van de dynamiek in de zeereep tussen Zandvoort en Noordwijk zijn een aantal stuifkuilen aangelegd.

Nadere informatie

Stuivende kustduinen: illusie of werkelijkheid?

Stuivende kustduinen: illusie of werkelijkheid? Stuivende kustduinen: illusie of werkelijkheid? Verstuiving van zand is het proces waardoor kustduinen ontstaan danwel zijn ontstaan. Als je vanuit de ruimte naar de (Nederlandse) kustduinen van dit moment

Nadere informatie

Kustbeheer en natuurbeheer in Nederland. Evert Jan Lammerts Anton M.M. van Haperen Deskundigenteam Duin en Kust

Kustbeheer en natuurbeheer in Nederland. Evert Jan Lammerts Anton M.M. van Haperen Deskundigenteam Duin en Kust Kustbeheer en natuurbeheer in Nederland Evert Jan Lammerts Anton M.M. van Haperen Deskundigenteam Duin en Kust OBN-deskundigenteam Duin & Kust 5 inhoudelijke adviseurs beheerorganisaties (Nm, SBB, drinkwaterbedrijven),

Nadere informatie

o 2 Legenda grevelingen uitbreiden schelpdiervisserij met mosselteelt water hoge dijken / diepe geulen verruigde zoete vegetatie op oevers en eilanden

o 2 Legenda grevelingen uitbreiden schelpdiervisserij met mosselteelt water hoge dijken / diepe geulen verruigde zoete vegetatie op oevers en eilanden Noordzee binnen Legenda grevelingen hoge en / diepe geulen uitbreiden schelpdiervisserij met mosselteelt verruigde zoete vegetatie op oevers en eilanden stagnant zorgcomplexen Goeree versterken toerisme

Nadere informatie

Tussenresultaten De Zandmotor: Aanjager van innovatief kustonderhoud

Tussenresultaten De Zandmotor: Aanjager van innovatief kustonderhoud Tussenresultaten 2011-2015 De Zandmotor: Aanjager van innovatief kustonderhoud De Zandmotor In 2011 is voor de kust van Ter Heijde en Kijkduin De Zandmotor aangelegd: een grote kunstmatige zandbank in

Nadere informatie

Morfologische ontwikkeling van de kust van Voorne. Quirijn Lodder

Morfologische ontwikkeling van de kust van Voorne. Quirijn Lodder Morfologische ontwikkeling van de kust van Voorne Quirijn Lodder Inhoudsopgave 1. Kustontwikkeling Nederland 2. Kustontwikkeling Zuidwestelijke Delta 3. Kustlijnzorg 4. Samenvatting 1. Kustontwikkeling

Nadere informatie

Programma 4: Dynamische eilanden

Programma 4: Dynamische eilanden Programma 4: Dynamische eilanden De Nederlandse Waddeneilanden liggen verankerd in de zee. Stuif- en andere dijken maken dat ze geen kant op kunnen. Wind, water en stuivend zand hebben nauwelijks invloed

Nadere informatie

Aangedragen inzichten door Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Vitens 10 februari 2014

Aangedragen inzichten door Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Vitens 10 februari 2014 Notitie Ontwikkelingen kustvak paal 15-20 op Terschelling Aangedragen inzichten door Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Vitens 10 februari 2014 In deze notitie worden enkele belangrijke aspecten van het

Nadere informatie

Stand van zaken onderzoeken medio 2018

Stand van zaken onderzoeken medio 2018 Stand van zaken onderzoeken medio 2018 Over Natuurlijk Veilig Natuurlijk Veilig is een meerjarig samenwerkingsproject van Rijkswaterstaat, de Wadden vereniging, Staatsbosbeheer, Vogelbescherming Nederland,

Nadere informatie

Kleinschalige verstuiving/dynamiek

Kleinschalige verstuiving/dynamiek Kleinschalige verstuiving/dynamiek Bas Arens, Bureau voor Strand en Duinonderzoek m.m.v. Tessa Neijmeijer, Luc Geelen, Marc van Til Veldwerkplaats Begrazing en Kleinschalige Dynamiek 5 september 2014 Grootschalig

Nadere informatie

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma

Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma Onderbouwing actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 1. Derde actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 Het suppletieprogramma Kustlijnzorg voor de periode 2016-2019 is in juli 2015 vastgesteld. Jaarlijks

Nadere informatie

Het Masterplan Kustveiligheid

Het Masterplan Kustveiligheid Het Masterplan Kustveiligheid Symposium Natuurlijke Kustbescherming, 23/10/17 Ir. Daphné Thoon MDK-Afdeling Kust A low-lying Laaghinterland liggend achterland Meer dan 85% van de polders ligt onder +5

Nadere informatie

Zesde workshop Dynamisch Kustbeheer 9 en 10 juni 2015 Texel Een impressie

Zesde workshop Dynamisch Kustbeheer 9 en 10 juni 2015 Texel Een impressie Zesde workshop Dynamisch Kustbeheer 9 en 10 juni 2015 Texel Een impressie Inhoud Deze nieuwsbrief... 2 Van belemmering naar doorgang: hoe een probleem een kans werd... 3 Kunnen we de Slufter anders beheren/de

Nadere informatie

Ruimtelijke verdeling van functies langs de Nederlandse kust in relatie tot het dynamisch handhaven van de kustlijn

Ruimtelijke verdeling van functies langs de Nederlandse kust in relatie tot het dynamisch handhaven van de kustlijn Ruimtelijke verdeling van functies langs de Nederlandse kust in relatie tot het dynamisch handhaven van de kustlijn Ruimtelijke verdeling van functies langs de Nederlandse kust in relatie tot het dynamisch

Nadere informatie

Bestemmingsplan Kustzone Petten, gemeente Schagen

Bestemmingsplan Kustzone Petten, gemeente Schagen Bestemmingsplan Kustzone Petten, gemeente Schagen Toetsingsadvies over het milieueffectrapport en de aanvulling daarop 6 juni 2018 / projectnummer: 3143 1. Oordeel over het MER en de aanvulling daarop

Nadere informatie

1. Derde actualisatie suppletieprogramma Actualisatie n.a.v. de berekening van de basiskustlijn 1 januari 2018

1. Derde actualisatie suppletieprogramma Actualisatie n.a.v. de berekening van de basiskustlijn 1 januari 2018 1. Derde actualisatie suppletieprogramma 2016-2019 Het suppletieprogramma Kustlijnzorg voor de periode 2016-2019 is in juli 2015 vastgesteld. Jaarlijks actualiseert Rijkswaterstaat het programma. Op basis

Nadere informatie

Veiligheid, dynamiek, natuur en recreatie op de grens van land en zee

Veiligheid, dynamiek, natuur en recreatie op de grens van land en zee ACHTSTE WORKSHOP 'DYNAMISCH KUSTBEHEER' Veiligheid, dynamiek, natuur en recreatie op de grens van land en zee 6 en 7 juni 2017 Zeeuws Vlaanderen Inhoud Deze nieuwsbrief... 2 Dynamisch kustbeheer in Zeeland...

Nadere informatie

Hoe verder met dynamisch kustbeheer?

Hoe verder met dynamisch kustbeheer? F ina l re p ort Een visie op grond van een workshop met betrokkenen Hoe verder met dynamisch kustbeheer? rapport 2010 w05 Hoe verder met dynamisch kustbeheer? een visie op grond van een workshop met betrokkenen

Nadere informatie

Bijlage 1 Overweging zandwinning Den Helder Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Den Helder (Noord-Holland)

Bijlage 1 Overweging zandwinning Den Helder Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Den Helder (Noord-Holland) Bijlage 1 Overweging zandwinning Den Helder Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Den Helder (Noord-Holland) Herman Gorterstraat 55 3511 EW UTRECHT Postbus 19143 3501 DC UTRECHT www.minlnv.nl T

Nadere informatie

Project Noordvoort. Ontwerp ingrepen ter bevordering van een natuurlijke zeereep. Bas Arens

Project Noordvoort. Ontwerp ingrepen ter bevordering van een natuurlijke zeereep. Bas Arens Project Noordvoort Ontwerp ingrepen ter bevordering van een natuurlijke zeereep Bas Arens Project Noordvoort Ontwerp ingrepen ter bevordering van een natuurlijke zeereep Bas Arens ARENS BSDO RAPPORTNUMMER

Nadere informatie

Geokunststoffen in de kustwaterbouw. Zeespiegelstijging, Erosie en Kustbescherming. Creatieve sessie NGO. 6 juni Wim Voskamp.

Geokunststoffen in de kustwaterbouw. Zeespiegelstijging, Erosie en Kustbescherming. Creatieve sessie NGO. 6 juni Wim Voskamp. Geokunststoffen in de kustwaterbouw Zeespiegelstijging, Erosie en Kustbescherming Creatieve sessie NGO 6 juni 2019 Wim Voskamp 2 Inhoud Inleiding Dynamisch kustbeheer Zeespiegelstijging Harde elementen

Nadere informatie

Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Zuid West

Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Zuid West www.rijksoverheid.nl/eleni Bijlage nummer 1 Horend bij Vergunning Nb-wet 1998 Contactpersoon Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Zuid West Bijlagen - DE AANVRAAG

Nadere informatie

Bouwstenen uit recent

Bouwstenen uit recent HOOFDSTUK 4 Bouwstenen uit recent OBN-onderzoek Begrazing door paarden en koeien in een geplagde duinvallei op Terschelling foto: Freek Zwart 54 De natuur van de kust Hoofdstukaanduiding 55 KADER 1 Er

Nadere informatie

Dynamisch handhaven Basiskustlijn

Dynamisch handhaven Basiskustlijn Dynamisch handhaven Basiskustlijn Beleid dynamisch kustbeheer Het programma Kustlijnzorg Slimmer omgaan met zand (op Schouwen) Doorkijk 2030 Bron: Marian Lazar Zee en Delta Landelijke Stranddagen, gemeente

Nadere informatie

NIEUWE HONDSBOSSCHE DUINEN

NIEUWE HONDSBOSSCHE DUINEN NIEUWE HONDSBOSSCHE DUINEN Het zand dat tegen de oude basalten dijk is gestort, zal aangroeien en weer wegstromen, ophopen en weer verstuiven. Een grillig en dynamisch spel dat de Noordzeekust tussen Petten

Nadere informatie

DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER

DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER FEBRUARI 2010 PILOTPROJECT ZANDMOTOR Het klimaat verandert en de druk van de zee op de Nederlandse kust neemt toe. Daarnaast is in de Zuidvleugel van de Randstad grote behoefte

Nadere informatie

Quick scan ecologie Paviljoen Het Strandhuis

Quick scan ecologie Paviljoen Het Strandhuis Quick scan ecologie Paviljoen Het Strandhuis Quick scan ecologie Paviljoen Het Strandhuis Auteur Opdrachtgever Projectnummer Ingen foto omslag P.J.H. van der Linden Gemeente Beverwijk 09.112 december 2009

Nadere informatie

Een visie op het Nederlands Duinbeheer. Rienk Slings 2011

Een visie op het Nederlands Duinbeheer. Rienk Slings 2011 Een visie op het Nederlands Duinbeheer Rienk Slings 2011 Inhoud Wie ben ik? Wat is beheren? Hoe werkt het duinlandschap? Hoe heeft de mens dit beinvloed? Wat zijn de belangrijkste knoppen? Wat zijn de

Nadere informatie

tekst en samenstelling: Bas Arens, Bureau voor Strand en Duinonderzoek Rapportnummer RAP , 30 november 2004

tekst en samenstelling: Bas Arens, Bureau voor Strand en Duinonderzoek Rapportnummer RAP , 30 november 2004 DYNAMISCH ZEEREEPBEHEER OP TEXEL EXPERIMENT PAAL 13-15; 1998-2003 EINDRAPPORT tekst en samenstelling: Bas Arens, Bureau voor Strand en Duinonderzoek Rapportnummer RAP2004.06, 30 november 2004 met bijdragen

Nadere informatie

Duinaangroei na 1990 voor de kust van Noord- en Zuid-Holland

Duinaangroei na 1990 voor de kust van Noord- en Zuid-Holland Duinaangroei na 199 voor de kust van Noord- en Zuid-Holland Duinaangroei na 199 voor de kust van Noord- en Zuid-Holland november 26 in opdracht van Rijkswaterstaat, RIKZ Het verschil in het volume zand

Nadere informatie

2e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen"

2e Monitoringsrapportage projecten Slimmer omgaan met zand op Schouwen en Herstel duindynamiek Kop van Schouwen 1 Onderwerp 2 e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen" Van Projectgroep Kop van Schouwen Datum 7 december 2016 Status Ter besluitvorming

Nadere informatie

Zeespiegelstijging in deltagebieden. Nascholing NLT module

Zeespiegelstijging in deltagebieden. Nascholing NLT module Zeespiegelstijging in deltagebieden Nascholing NLT module Jonas Papenborg MSc Landschapsarchitect 18-03-2015 wie ben ik? Bachelor Landschapsarchitectuur Master Landschapsarchitectuur Onderzoeker Waterveiligheid

Nadere informatie

Onderzoek Alternatieve Lange termijn Suppletiestrategieën / ALS

Onderzoek Alternatieve Lange termijn Suppletiestrategieën / ALS Onderzoek Alternatieve Lange termijn Suppletiestrategieën / ALS Tussenrapportage 2011 ten behoeve van het Deltaprogramma Kust Joost Stronkhorst, John de Ronde, Jan Mulder, Bas Huisman, Maaike van Aalst,

Nadere informatie

Eilanden natuurlijk. Natuurlijke ontwikkeling en veerkracht op de Waddeneilanden. Eilanden natuurlijk. Spiekeroog foto: Marion Bilius

Eilanden natuurlijk. Natuurlijke ontwikkeling en veerkracht op de Waddeneilanden. Eilanden natuurlijk. Spiekeroog foto: Marion Bilius Eilanden natuurlijk Eilanden natuurlijk Natuurlijke ontwikkeling en veerkracht op de Waddeneilanden Spiekeroog foto: Marion Bilius 2 Eilanden natuurlijk Inhoudsopgave Voorwoord 7 Inleiding 11 De ontstaansgeschiedenis

Nadere informatie

Zoet-Zout gradiënten met en zonder Dynamisch kustbeheer

Zoet-Zout gradiënten met en zonder Dynamisch kustbeheer Zoet-Zout gradiënten met en zonder Dynamisch kustbeheer Met speciale aandacht voor de Groenknolorchis Ab Grootjans Pieter Stuyfzand Marijn Nijssen Bart Wouters Henk Everts Nico de Vries Annemieke Kooijman

Nadere informatie

Verslag. Workshop Dynamisch Zeereepbeheer. 4 juni 2002. Den Haag

Verslag. Workshop Dynamisch Zeereepbeheer. 4 juni 2002. Den Haag Verslag van de Workshop Dynamisch Zeereepbeheer gehouden op 4 juni 2002 in Den Haag Uitvoering: De Kustvereniging EUCC Bureau Vertegaal Ecologisch Advies Stichting Duinbehoud In opdracht van: Het Rijksinstituut

Nadere informatie

Wat valt er te kiezen?

Wat valt er te kiezen? Marijn Nijssen Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Begrazing Wat valt er te kiezen? Effecten van duinbegrazing op faunadiversiteit Wat valt er te kiezen? Marijn Nijssen Bart Wouters Herman van

Nadere informatie

Project Zwakke Schakels Noord Holland. Erik van Eekelen & Jasper Bakker,

Project Zwakke Schakels Noord Holland. Erik van Eekelen & Jasper Bakker, Project Zwakke Schakels Noord Holland Erik van Eekelen & Jasper Bakker, 26-01-2016 Projectlocatie Inhoud presentatie Project uitvoering Contract & tenderproces Ontwerp en ruimtelijke inpassing kustversterking

Nadere informatie

3e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen"

3e Monitoringsrapportage projecten Slimmer omgaan met zand op Schouwen en Herstel duindynamiek Kop van Schouwen Onderwerp 3 e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen" Van Projectgroep Kop van Schouwen Datum 15 november 2017 Status Ter besluitvorming

Nadere informatie

Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk

Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk Natuur van de Kust 2015 Ernst Lofvers Noord-Nederland 27 augustus 2015 I.s.m. DELTARES Huidige situatie (2014) Borkum ROTTUMERPLAAT ROTTUMEROOG Simonszand

Nadere informatie

Verslag Workshop hoe verder met dynamisch kustbeheer Zandvoort, 27 mei Harry van der Hagen Ludolph Wentholt (afwezig ivm ziekte)

Verslag Workshop hoe verder met dynamisch kustbeheer Zandvoort, 27 mei Harry van der Hagen Ludolph Wentholt (afwezig ivm ziekte) Verslag Workshop hoe verder met dynamisch kustbeheer Zandvoort, 27 mei 2010 1 Deelnemers Hoogheemraadschap Rijnland Hoogheemraadschap Rijnland Hoogheemraadschap Rijnland Wetterskip Fryslan Hoogheemraadschap

Nadere informatie

Project Noordvoort. Monitoringsplan Geomorfologie. Bas Arens & Tessa Neijmeijer

Project Noordvoort. Monitoringsplan Geomorfologie. Bas Arens & Tessa Neijmeijer Project Noordvoort Monitoringsplan Geomorfologie Bas Arens & Tessa Neijmeijer Project Noordvoort Monitoringsplan Geomorfologie Bas Arens & Tessa Neijmeijer ARENS BSDO RAPPORTNUMMER RAP2013.06 In opdracht

Nadere informatie

Rob van der Burg 6 april Vochtige bossen. Tussen verdrogen en nat gaan. bosgroepen.nl

Rob van der Burg 6 april Vochtige bossen. Tussen verdrogen en nat gaan. bosgroepen.nl Rob van der Burg 6 april 2017 Vochtige bossen Tussen verdrogen en nat gaan Hydrologische maatregelen Doel van hydrologisch herstel Uitgangspunt: systeemherstel Praktische aandachtspunten Risico s en gefaseerde

Nadere informatie

Basiskustlijn 2001 Evaluatie ligging Basiskustlijn. september 2003

Basiskustlijn 2001 Evaluatie ligging Basiskustlijn. september 2003 Evaluatie ligging Basiskustlijn september 2003 Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 Inleiding 7 2. De BKL en het kusthandhavingsbeleid 9 3. Adviezen POK s op hoofdlijnen 13 4. Afweging en besluit over de ligging

Nadere informatie

Kennisinventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Friese IJsselmeerkust

Kennisinventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Friese IJsselmeerkust Kennisinventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Friese IJsselmeerkust december 2013 Contacten Chris Bakker, c.bakker@itfryskegea.nl, t. 0512-30 58 60 Bronnen -Projectplan de groeiende IJsselmeerkust van

Nadere informatie

provincie H 0 L L A N D ZUID

provincie H 0 L L A N D ZUID T^ r Gedeputeerde Staten provincie H 0 L L A N D ZUID Contact mr. drs. S. Hoitinga T 070-441 65 98 s.hoitinqa(a)pzh.nl mw. P.A.H. Vollebregt-Verkoijen T 070-441 61 42 pah.vollebreqtgjpzh.nl leden van het

Nadere informatie

Memo. Stuurgroep Zandmotor. resultaat nadere uitwerking alternatieven Zandmotor en voorstel voorkeursalternatief

Memo. Stuurgroep Zandmotor. resultaat nadere uitwerking alternatieven Zandmotor en voorstel voorkeursalternatief Memo Directie Leefomgeving en Bestuur Afdeling Water Contact mw E van Dam T 070-441 66 14 e.van.dam@pzh.nl Datum Aan Stuurgroep Zandmotor Kopie aan Onderwerp resultaat nadere uitwerking alternatieven Zandmotor

Nadere informatie

Ecologisch gericht suppleren I

Ecologisch gericht suppleren I Ecologisch gericht suppleren I resultaten van het onderzoek Petra Damsma Harriette Holzhauer Tommer Vermaas Bert vd Valk Luca van Duren Annelies de Backer inhoud Het kustbeleid en kustbeheer door RWS De

Nadere informatie

BESTEMMINGSPLAN KUSTZONE PETTEN Milieueffectrapport en Passende Beoordeling - Aanvulling. Gemeente Schagen

BESTEMMINGSPLAN KUSTZONE PETTEN Milieueffectrapport en Passende Beoordeling - Aanvulling. Gemeente Schagen BESTEMMINGSPLAN KUSTZONE PETTEN Milieueffectrapport en Passende Beoordeling - Aanvulling Gemeente Schagen 30 APRIL 2018 Contactpersoon REINOUD KLEIJBERG Senior Adviseur T +31627061585 M +31627061585 E

Nadere informatie

Stranden Ameland = recreatie en natuur

Stranden Ameland = recreatie en natuur Strandgebruik Ameland Inventarisatie Natura 2000 Gebruik stranden Gevolgen Stranden Ameland = recreatie en natuur Recreatie: badgasten, evenementen, strandrijden, paarden, vissen, excursies, strandpaviljoens,

Nadere informatie

Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand

Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand Liesbeth Verhage (projectorganisatie Kustwerk Katwijk) Jessica Oudhof (aannemerscombinatie BN-RN) 17 september 2014 Punten die aan bod komen:

Nadere informatie

Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Midden (Noord-Holland)

Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Midden (Noord-Holland) Inhoudelijke overwegingen Zandwinning en zandsuppletie voor de kust van Texel Midden (Noord-Holland) Herman Gorterstraat 55 3511 EW UTRECHT Postbus 19143 3501 DC UTRECHT www.minlnv.nl T 070 888 32 00 F

Nadere informatie

Begrippenlijst Aardrijkskunde Begrippenlijst Hoofdstuk 4, Water

Begrippenlijst Aardrijkskunde Begrippenlijst Hoofdstuk 4, Water Begrippenlijst Aardrijkskunde Begrippenlijst Hoofdstuk 4, Water Begrippenlijst door Arno 3546 woorden 3 jaar geleden 8,9 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Aquifer Waterhoudende laag

Nadere informatie

Vijfde workshop Dynamisch Kustbeheer Schouwen, 10 en 11 september 2014. Een impressie

Vijfde workshop Dynamisch Kustbeheer Schouwen, 10 en 11 september 2014. Een impressie Vijfde workshop Dynamisch Kustbeheer Schouwen, 10 en 11 september 2014 Een impressie Inhoud Deze nieuwsbrief... 2 Dynamisch kustbeheer en versterking van zwakke schakels... 3 Dynamisch kustbeheer Voorne...

Nadere informatie

4e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen"

4e Monitoringsrapportage projecten Slimmer omgaan met zand op Schouwen en Herstel duindynamiek Kop van Schouwen 1 Onderwerp 4e Monitoringsrapportage projecten "Slimmer omgaan met zand op Schouwen" en "Herstel duindynamiek Kop van Schouwen" Van Projectgroep Kop van Schouwen Datum Status Ter besluitvorming Behandeling

Nadere informatie

Tekst Jowien van der Vegte, Niels Weiss, Marieke Kuipers, Marie-José Brandsma en Ina Roels

Tekst Jowien van der Vegte, Niels Weiss, Marieke Kuipers, Marie-José Brandsma en Ina Roels Colofon Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus 123 2000 MD Haarlem Tel.: (023) 514 31 43 Fax: (023) 514 40 40 Internetadres: www.noord-holland.nl E-mailadres: post@noord-holland.nl Eindredactie Provincie

Nadere informatie

Beleidsregels watervergunningen Strandbebouwing

Beleidsregels watervergunningen Strandbebouwing Auteur E. Velema Registratienummer 13.52560 Versie 2.0 Status Definitief Afdeling Waterkeringen & wegen Inhoudsopgave 1 Verklaring van afkortingen begrippen en terminologie 3 2 Inleiding 4 2.1 Keur 4 3

Nadere informatie

3e Kustnota Traditie, Trends en Toekomst

3e Kustnota Traditie, Trends en Toekomst 3e Kustnota Traditie, Trends en Toekomst 3e Kustnota 3e Kustn Traditie, Trends Traditie, en Toekomst en Toeko Bescherming laag Nederland Kustlijnzorg Bouwen in de kust Nieuwe activiteiten op zee Samenvatting

Nadere informatie

Monitoring natuurlijke klimaatbuffer Harger- en Pettemerpolder

Monitoring natuurlijke klimaatbuffer Harger- en Pettemerpolder Monitoring natuurlijke klimaatbuffer Harger- en Pettemerpolder februari 2014 Contact Marc Schepers, inspiratio.mschepers@gmail.com, t. 06 3101 4080 Robin Witkamp: (Hoogheemraadschap Noorderkwartier (HHNK)),

Nadere informatie

Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen

Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen 28 september 2017 Buitenlandse voorbeelden Type 1: Op de dijk/het strand: Dijkversterking en strandverbetering Boulevard Scheveningen, Nederland Kustsuppleties,

Nadere informatie

Kustgenese 2.0 Kennis voor een veilige kust

Kustgenese 2.0 Kennis voor een veilige kust Kustgenese 2.0 Kennis voor een veilige kust Kustgenese 2.0 Zandige kust Het klimaat verandert. De bodem daalt. Dat heeft gevolgen voor de manier waarop we omgaan met de Nederlandse kust. Om de veiligheid

Nadere informatie

NAAR EEN OPLOSSING VAN HET VERZANDINGSPROBLEEM?

NAAR EEN OPLOSSING VAN HET VERZANDINGSPROBLEEM? De Wolf Peter. 2003. Naar een oplossing van het verzandingsprobleem? 6 pp. In: Mees el a/. (eds). Feestzitting ter afsluiting van het jubileumjaar 50 jaar Zwi n - Het Zwin: van gisteren naar morgen. Knokke-Heist

Nadere informatie

KLZ-eco en het MLT Programma: ecologisch gericht suppleren Bert van der Valk en Harriette Holzhauer

KLZ-eco en het MLT Programma: ecologisch gericht suppleren Bert van der Valk en Harriette Holzhauer KLZ-eco en het MLT Programma: ecologisch gericht suppleren 2009-2015 Bert van der Valk en Harriette Holzhauer Vanuit het recente verleden KLZ 2008: Review van effecten van gangbare suppletie activiteit

Nadere informatie

Natura 2000 gebied 116 Kop van Schouwen

Natura 2000 gebied 116 Kop van Schouwen Natura 2000 gebied 116 Kop van Schouwen (Zie leeswijzer) Kenschets 116_gebiedendocument_Kop van Schouwen_november 2006 Natura 2000 Landschap: Duinen Status: Habitatrichtlijn Site code: NL1000017 Beschermd

Nadere informatie

Kenmerk ZKS Doorkiesnummer +31 (0) (0)

Kenmerk ZKS Doorkiesnummer +31 (0) (0) Memo Aan Jasper Fiselier (DHV) Datum Van Pieter Koen Tonnon Jan Mulder Kenmerk Doorkiesnummer +31 (0)88 33 58 464 +31 (0)88 33 58 446 Aantal pagina's 9 E-mail pieterkoen.tonnon @deltares.nl jan.mulder@deltares.nl

Nadere informatie

Kustlijnkaarten 2014. december 2013

Kustlijnkaarten 2014. december 2013 Kustlijnkaarten 2014 december 2013 Kustlijnkaarten 2014 december 2013 2 Rijkswaterstaat Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 2 De basiskustlijn 6 3 De toetsing 8 4 Korte beschrijving van de toetsingsresultaten

Nadere informatie

Van Zwakke Schakels naar sterke kust

Van Zwakke Schakels naar sterke kust Van Zwakke Schakels naar sterke kust Informatiebijeenkomst 24 april 2013 Programma De opgave (Bert Kappe) Wat gaan we doen (Anita Willig-Kos) Aanbesteding en aanleg (Menno Steenman) Inspraak en Ruimtelijke

Nadere informatie