Wat is lichthinder. Friedel Pas, Preventie Lichthinder vzw

Transcriptie

1 Wat is lichthinder Friedel Pas, Preventie Lichthinder vzw

2 De wereld s nachts

3 Europa s nachts

4 Vlaanderen s nachts

5 Provincie West-Vlaanderen s nachts

6 Definities Het verschil tussen lichthinder en lichtvervuiling Lichthinder is de overlast veroorzaakt door kunstlicht, als regelrechte verblinding, als verstorende factor bij het verrichten van avondlijke of nachtelijke activiteiten, of als bron van onbehagen. Een bijzonder gevoelige groep voor lichthinder zijn de astronomen. Ook dieren ondervinden lichthinder door versnippering en beïnvloeding van hun leefgebied en verstoring van hun bioritme. Voor planten werden weinig of geen nadelige effecten vastgesteld met uitzondering van vorstschade door het langer vasthouden van de bladeren in de herfst.

7 Definities Lichtvervuiling volgens MIRA: is de verhoogde helderheid van de nachtelijke omgeving door overmatig en verspillend gebruik van kunstlicht. Lichtvervuiling wetenschappelijk: Is een wijziging van lichtniveau s in de buitenlucht als gevolg van kunstmatige verlichting. Lichtvervuiling volgens UNESCO: Elke introductie van licht door de mens, direct of indirect, van kunstmatig licht naar de omgeving

8 Definities

9 Verschillende vormen Lichtkoepel Verblinding (glare) Doorbraak (tresspass) Verspilling

10 Lichtkoepel

11 Lichtkoepel

12 Verblinding

13 Verblinding (glare)

14 Verblinding (glare)

15 Doorbraak (tresspass)

16 Verspilling

17 Duidelijk en veilig?

18 Gevolgen voor onze omgeving Mensen, Dieren, Planten en Energiegebruik.

19 300% meer hemelgloed Meer onderdrukking melatonine productie zoogdieren Meest verstoring van uitwassen smog Meest impact op insecten Meer verblinding Beter perifeer zicht Nauwelijks impact op trekvogels Meest impact op trekvogels Minst impact op vleermuizen Minst impact op hemelgloed.

20 Wanneer treed verblinding op. Een lichtbron die zich niet ver van de waarnemingsas bevindt, veroorzaakt strooilicht in het oog MECHANISMEN: diffusie in het glasvocht van het oog Reflectie (80%) op het netvlies GEVOLG: contrastdaling of (extreem) totale verblinding Uit onderzoek blijkt dat waarneming in richthingen < 20 t.o.v. de bron niet efficiënt zijn

21 Voor mensen Lichamelijk, maatschappelijk, kennis, cultureel

22 Lichamelijk

23 Biologisch ritme Ritme is een continu, weerkerend patroon van bewegingen Een biologisch ritme is een cyclische verandering in de functies van een organisme Een biologische klok is een aangeboren mechanisme bij organisme waarbij allerlei lichamelijke functies met een bepaalde periodiciteit plaatsvinden

24 Desynchronisatie van het Circadiaan Ritme bij de mens Oorzaken van desynchronisatie: Lange transcontinentale vluchten (Jet Lag) Werken in shiften (nachtwerk) Ouderdom Blootstelling aan artificieel licht gedurende de nacht Ziekten: kanker, slaapstoornissen, diabetes Fysiologische tekenen van desynchronisatie: hoofdpijn, spijsverteringsstoornissen, depressie, slapeloosheid, melatonine-productie

25 Woman Breast Cancer rates (per 100,00) Lichamelijk: endocriene kankers Positieve correlatie tussen nachtelijke lichtintensiteit (satellietfoto's) en aantal borstkankergevallen in 147 Israëlische steden R 2 = light intensity (micro-lux)

26 Lichamelijk: endocriene kankers Mensen die voor de TV in slaapvallen of in een ruimte die niet donker is (lichtvervuiling) hebben een verlaagde melatonineproductie verhoogde kans op borst- of prostaatkanker De hoeveelheid licht die de melatonineproductie stopt en de groei van kankercellen veroorzaakt bij ratten is 0,2 lux (2x de lichthoeveelheid van volle maan) Melatonine inbrengen bij ratten vertraagde kankercelgroei met 70% Davis et.al. Cancer causes control, 2006, 17: Figueiro et.al. Journal of carcinogenesis, 2006, 5:20

27 Organen en klieren beïnvloed door licht Pijnappelklier (epifyse) Hypofyse Schildklier Thymus Longen Bijschildklier Melkklier Hart Lever Milt Bijnieren Pancreas Eierstokken Baarmoeder

28 Maatschappelijk

29 Melkweg weg!

30 Cultureel

31 Cultureel Lascaux cave, France b.c.

32 Cultureel Properties relating to astronomy stand as a tribute to the complexity and diversity of ways in which people rationalised the cosmos and framed their actions in accordance with that understanding. This includes, but is by no means restricted to, the development of modern scientific astronomy. This close and perpetual interaction between astronomical knowledge and its role within human culture is a vital element of the outstanding universal value of these properties. These material testimonies of astronomy, found in all geographical regions, span all periods from prehistory to today.

33 Cultureel Sirius

34 Cultureel Vincent Van Gogh: Caféterras bij avond, September 1888 De sterrennacht zet met altijd aan het dromen Vincent Van Gogh

35 Cultureel Vincent Van Gogh: Sterrennacht boven de Rhône, september 1888

36 Het verdwijnen van de sterrenhemel Contrast Contrast Contrast Deze letters zijn moeilijk te lezen zoals de sterren in een lichtvervuilde hemel. Deze letters zijn makkelijk te lezen, zoals sterren in een donkere hemel. Contrast

37

38

39 Schema dat de relatieve bijdrage van een verlichtingstoestel tot de lichtkoepel op een afstand van 10 km toont. A E B C D A : kritisch voor lichtvervuiling in bebouwde regio s maar optioneel minder lichtvervuilend in landelijke regio s. B : draagt significant bij tot lichtvervuiling, vooral in landelijke regio s waar het licht niet gehinderd wordt door obstakels. C : Zeer kritische zone voor lichtvervuiling en lichtkoepels waargenomen op 10km (in landelijke gebieden) waar het sterk het gevolg is van verstrooiing in de atmosfeer. D : draagt significant bij tot de lichtvervuiling op grotere afstand, als gevolg van reflectie. Het gereflecteerde licht zal wek vaak gehinderd worden door gebouwen, bomen en andere obstakels. E : Ideale verdeling van het licht.

40 Low Pressure Sodium (SOX) Simulation of Sky Glow of various lighting types High Pressure Sodium (SON) -Shallow Bowl White light -Shallow bowl High Pressure Sodium (SON) Full Horizontal Cut-Off (Flat Glass) White light - Full Horizontal Cut-Off (Flat Glass)

41 Voor de dieren

42 Natuurlijke habitat

43 Insecten, aantrekking

44 Insecten, aantrekking

45 Prooidieren

46 Impact van lichtvervuiling op vleermuizen Straatlampen en andere verlichting Sommige vleermuizen worden aangetrokken Andere vleermuizen vermeiden verlichting Soorten licht Wit licht heeft de meeste impact (insecten & vleermuizen) Geel licht heeft de minste impact.

47 Trekvogels

48 De Grutto Onderzoek in Nederland naar de invloed van Lichthinder op het broedgedrag, vestiging en voortplanting van de Grutto (type weidevogel is)

49 De Grutto

50 De Grutto (Resultaten) Geen waarneembare invloed van het wegverkeer. Significante invloed op locatie van het nest. Geen significante invloed op broedperiode. Geen significante invloed op aantal eieren. Geen significante invloed op de kwaliteit van het legsel.

51 Zangvogels Verstoord zanggedrag. Gebrek aan slaap. Verstoord bioritme Verstoorde BMI (metabolisme) Verstoorde broedcyclus. Verstoord paargedrag Alex Pollard, Cardiff University(2006) / Bart Kempeneers, Max Plank Instituut (2010)

52 Plantenwereld

53 Wanneer?

54 Vorstschade

55 Landbouw

56

57 Energiegebruik En wie is verantwoordelijk voor wat

58 Verspilling = extra energie

59 Aandeel van verschillende doelgroepen in de hoeveelheid buitenverlichting handel & diensten 27,5 % overig 2,4 % bevolking 2,9 % industrie 8,0% landbouw 0,5% verkeer & vervoer 58,7 %

60 Aandeel van verschillende doelgroepen in de hoeveelheid buitenverlichting opw aarts gestraald vermogen (MW) overige handel & diensten verkeer & vervoer landbouw industrie* bevolking

61 Wat een verspilling Verbruik straatverlichting: 550 GWh Opgestraald vermogen: 35 MW Branduren/jaar: 4200 Verspilt verbruik: 147 GWh > 25% Jaarverbruik gezinnen: CO 2 uitstoot: ton

62 Wat een verspilling Verbruik Buitenverlichting: 1030 GWh Opgestraald vermogen: 80 MW Branduren/jaar: 4200 Verspilt verbruik: 336 GWh > 30% Jaarverbruik gezinnen: CO 2 uitstoot: ton

63 De toestand is Dramatisch maar niet hopeloos

64 Lichthinder Atlas. Beelden van DMSP (Defence Meterological Satellite Program) met behulp van de Operational Linescan System (OLS). Uit de periode Compositie van beelden tijdens heldere nachten met een maan minder dan 60%. Lichtbronnen die op 3 of minder opnames voorkwamen werden er uit gefilterd. Via tal van berekeningen kaarten die de hemelgloed veroorzaakt door artificiële verlichting weergeeft. Nauwkeurigheid van 2.8 Km.

65 Lichthinder atlas

66 Lichthinder atlas

67 Lichthinder Atlas

68 Lichthinder Atlas Op het internet: Kaarten over de toename van de lichtvervuiling (Italie) Binnenkort ook met kaarten van hoeveel sterren je waar met het blote oog kan zien.

69 De toestand is niet hopeloos

70