Leven in een steeds lichtere wereld
|
|
|
- Nora de Graaf
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Leven in een steeds lichtere wereld Effecten van nachtelijk kunstlicht op de Nederlandse natuur Maaike de Jong 9 mei 2016
2 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
3 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
4
5 Foto André Kuipers vanuit ISS
6 Afgelopen 60 jaar: enorme stijging van lichtvervuiling 2/3 van de wereldbevolking leeft waar kunstlicht altijd sterker is dan natuurlijk licht 70% van USA en 50% van EU kan de Melkweg niet meer met het blote oog zien Cinzano et al. 2001
7
8 Evolutie: synchronisatie van gedrag Voor vele dieren is licht één van de belangrijkste gegevens om hun activiteit op te timen Kunstlicht verandert de natuurlijke licht donker cyclus Enkele korte termijn effecten op gedrag zijn bekend Maar wat zijn uiteindelijk effecten op populatie niveau?
9 H.A. Macpherson 1897 M.E. Clarke 1912
10
11
12 Huidige omslag naar LED verlichting Minimaliseren negatieve gevolgen verlichting? Poot et al. 2008
13 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
14
15 Het Licht op Natuur project experimenteel verschillende spectra lange termijn effecten veel soortgroepen
16 25 m. 25 m m. 25 m.
17 Iedere locatie ca. 16 ha Random verdeling behandelingen Eén donker jaar, waarna lampen aan
18
19
20
21
22 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
23 36 nestkasten per site 25 m. 25 m m. 25 m.
24 36 nestkasten per site 25 m. 25 m m. 25 m.
25
26 36 nestkasten per site Focus op koolmezen & bonte vliegenvangers 25 m. 25 m m. 25 m.
27 36 nestkasten per site Focus op koolmezen & bonte vliegenvangers Data van broedseizoen 2013 & m. 25 m m. 25 m.
28 Seizoenstiming: legdatum eerste ei Reproductief succes (fitness): aantal uitgevlogen jongen
29 2013: koolmezen zijn vroeger in wit en groen licht 2014: geen verschillen 2013 & 2014: geen effect op bonte vliegenvangers
30 Beide jaren geen effect op aantal uitgevlogen jongen
31 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
32 Radio telemetrie ±9 koolmezen per site maart april 2014 Slaapplaats en nachtelijke activiteit
33
34 slapen in het donker slapen dichtbij het witte licht Meer nachtelijke activiteit in wit licht
35 Voorlopige conclusies broedvogels: Nachtelijk kunstlicht heeft effect op gedrag van vogels vervroegt broeden in sommigegevallen Verschillende effecten bij verschillende lichtkleuren Effecten op langere termijn? Populatie niveau? Mechanismen? Meer jaren velddata en laboratorium studies zijn nodig!
36 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
37 Kim Ferguson
38
39 4.5 < Pipistrellus activity 0.5 Myotis / Plecotus activity < model estimates <0.005 model estimates <0.05 = dark white green red dwergvleermuizen -2.0 dark white green red lichtschuwe soorten
40 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht op Natuur project (3) Resultaten broedvogels (a) Timing van broeden & fitness (b) Nachtelijke activiteitspatronen (4) Resultaten zoogdieren (a) Vleermuizen (b) Bosmuizen (5) Afsluiting en vragen / discussie
41
42
43
44
45 foto s per jaar
46
47 Spoelstra et al Phil. Trans. B dark white green red Wood mouse activity (model estimates)
48 Voorlopige conclusies overige soortgroepen: zeer sterke effecten op vleermuizen, rood licht trekt minder aan maar verjaagt ook lichtchuwe soorten zeer sterke effecten op muizen, alle kleuren Wordt vervolgd!
49
Leven in een steeds lichtere wereld
Leven in een steeds lichtere wereld Effecten van nachtelijk kunstlicht op de Nederlandse natuur Maaike de Jong VOGELWERKGROEP WAGENINGEN 8 oktober 2015 (1) Introductie nachtelijk kunstlicht (2) Het Licht
Het Licht Op Natuur project introductie licht en ecologie effecten licht op vogels, vleermuizen en zoogdieren
Veldwerkplaats bijeenkomst VBNE 16 december 2016, Loenen Het Licht Op Natuur project introductie licht en ecologie effecten licht op vogels, vleermuizen en zoogdieren earthobservatory.nasa.gov earthobservatory.nasa.gov
Het Licht Op Natuur project Wat doet nachtelijk kunstlicht met onze natuur?
Het Licht Op Natuur project Wat doet nachtelijk kunstlicht met onze natuur? Nationaal Congres Openbare Verlichting OVL2015, NSVV 21 januari 2016, Hoevelaken 6% per year increase in sky brightness (Hölker
WEL lichtschuw. NIET lichtschuw. lichtverstoring bij vleermuizen. Herman Limpens & Kamiel Spoelstra Amsterdam
lichtverstoring bij vleermuizen Herman Limpens & Kamiel Spoelstra Amsterdam 27-11-2015 foerageren Shields & Bildstein 1979 Furlonger et al. 1987 Rydell 1991; 1992 Catto 1993 Blake et al. 1994 en veel ander
Eerste uitkomsten Licht op Natuur
Eerste uitkomsten Licht op Natuur Voorjaar 2014 Roy van Grunsven en Kamiel Spoelstra Muizen In het lab (kleine knaagdieren): onderdrukking activiteit (masking, veel references voor huismuis) immuun systeem
Koninklijke Belgische Ornithologische Federatie(K.B.O.F.) N.L.V.K. DE GOUDVINK LOMMEL Naam v/h werkgebied: Blekerheide Nestkasten verzamelstaat 2015
Koninklijke Belgische Ornithologische Federatie(K.B.O.F.) N.L.V.K. DE GOUDVINK LOMMEL Naam v/h werkgebied: Blekerheide Nestkasten verzamelstaat 2015 controle controle controle controle controle naam vogel
Koolmezen in Gent, Dendermonde en Sint-Niklaas: een dramatisch broedseizoen in 2015
Koolmezen in Gent, Dendermonde en Sint-Niklaas: een dramatisch broedseizoen in 215 Het koolmezen broedseizoen 215 ligt alweer een tijdje achter ons. Algemeen kunnen we stellen dat het broedseizoen 215
Nestkasten Landgoed Dorth in 2013
Nestkasten Landgoed Dorth in 2013 * Nachtvangen en * Nestkasten Monitoring Project Door: Gerard en Wouter Boere, Marcel Hutten, Jacques Blaauw en Herman Hannink vijver landgoed dorth Een uitgave van Vogelwerkgroep
(nestkastproject) Koningshof
(nestkastproject) Koningshof 8 Verslag van de nestkastencontroles op Koningshof in 2007 Jan Wouters Ook in 2007 hebben we de nestkasten op Koningshof weer bijgehouden. Het was dit jaar het dertigste jaar
SCHOOLTUINEN MAHLERLAAN AMSTERDAM
FLORA- EN FAUNADOSSIER SCHOOLTUINEN MAHLERLAAN AMSTERDAM 3 maart 2014 dr. M. Kuiper NatuurBeleven bv. Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020-4727777 info@natuurbeleven.nl Inhoud 1. Aanleiding... 3 2.
OPKOMST VAN DE HALSBANDPARKIET IN NEDERLAND EN UTRECHT André van Kleunen
OPKOMST VAN DE HALSBANDPARKIET IN NEDERLAND EN UTRECHT André van Kleunen De halsbandparkiet (Psittacula krameri) komt van oorsprong voor in Afrika, in een gordel ten zuiden van de Sahara en op het Indisch
De Nationale Week van de Nestkast 2007
De Nationale Week van de Nestkast 2007 De resultaten Ook dit jaar is De Nationale Week van de Nestkast weer een groot succes! Veel mensen hebben weer één of meerdere nestkasten aangemeld en de broedresultaten
Vogeltrekstation. wetenschappelijke vragen maar heeft ook maatschappelijk nut, jaarcyclus, als overwinterings-gebied
Op het Vinkentouwnr. 111 november2007- Nieuw project: Pullen Ringen. Vogeltrekstation In Nederland worden jaarlijks zo n 235 000 vogels van een ring voorzien. Ongeveer een kwart daarvan betreft nestjongen
Licht en duisternis. Eindhoven 18 februari 2015 1
Licht en duisternis Eindhoven 18 februari 2015 1 Aarde op 11 000 000 000 km Eindhoven 18 februari 2015 2 Aarde op 385 000 km Eindhoven 18 februari 2015 3 Eindhoven 18 februari 2015 4 Eindhoven 18 februari
Nestkasten Landgoed Dorth in 2014
Nestkasten Landgoed Dorth in 2014 Gerard en Wouter Boere, Marcel Hutten, Jacques Blaauw en Herman Hannink Nestkasten Monitoring Project; inclusief avond controles in de winter Colofon Vogelwerkgroep de
Biologische respons op klimaatsverandering
Biologische respons op klimaatsverandering - maakt evolutie een verschil? Luc De Meester Impact klimaatsverandering op organismen Soortniveau Fysiologie Seizoenaliteit Verspreiding Evolutie Gemeenschappen
Actuele verspreiding, trends en broedsucces van Steenuilen in Nederland
Actuele verspreiding, trends en broedsucces van Steenuilen in Nederland Chris van Turnhout (Sovon) Ronald van Harxen, Pascal Stroeken en Theo Boudewijn (STONE) foto: Pete Whieldon Inleiding - Effectieve
Rapport Lelystad, oktober 2010 J.C. Nagel
Rapport Lelystad, oktober 2010 J.C. Nagel Quickscan Flora en faunawet Stuurboord 10 te Dronten Samenvatting Van de Flora en faunawet soorten, behorende tot bijlage 2 en 3, is de gewone dwergvleermuis,
Centraal bij de Nacht van de Nacht staat het genieten van de duisternis en het belang van duisternis voor mens, dier en plant. Als mensen tijdens een
Centraal bij de Nacht van de Nacht staat het genieten van de duisternis en het belang van duisternis voor mens, dier en plant. Als mensen tijdens een avondactiviteit de schoonheid van de nacht beleven
Verslag Nestkasten 2010 Fûgel en Natoerbeskermingswacht Eastermar
Verslag Nestkasten 2010 Fûgel en Natoerbeskermingswacht Eastermar Foto: Gekraagde roodstaart. ( broedend ) Algemeen. De Fugel en Natoerbeskermingwacht Eastermar begon in 1982 met het ophangen en controleren
Lichthinder en lichtvervuiling
Duurzame Verlichtingstafel Lichthinder en lichtvervuiling 11 april 2013 Programma 14.00 uur: Martijn Vroom (wethouder Noordwijk, voorzitter Duurzame Verlichtingstafels): Opening en terugkoppeling uit ochtendworkshop
Dutch summary Nederlandse samenvatting
Dutch summary Nederlandse samenvatting In mei leggen alle vogels een ei. Is dit nu wel zo? Leggen alle vogels in mei een ei? Leggen alle vogels alleen in mei een ei? Leggen alle vogels één ei? Het moge
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2010
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2010 Nestkasten Monitoring Project Wim Verholt, Wouter Boere, Herman Hannink en Jacques Blaauw Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek Colofon Vogelwerkgroep
L E I D S E H O U T : S U M M E R J A Z Z E N W E R F P O P 2 0 1 3
NATUURBELEVEN BV L E I D S E H O U T : S U M M E R J A Z Z E N W E R F P O P 2 0 1 3 QUIC K SCA N FLORA - EN FAUNAWE T NatuurBeleven bv. dr. M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020/4720777 mark@natuurbeleven.nl
Rapportage soortgericht onderzoek Cannerweg 8 & 10
Rapportage soortgericht onderzoek Cannerweg 8 & 10 Aanleiding nader onderzoek Vanwege de herinrichting van het gebied rondom het winkelpand Carré is het noodzakelijk om twee panden in de nabijheid te slopen.
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18535 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Halfwerk, Wouter Title: Tango to traffic : a field study into consequences of
De Nationale Week van de Nestkast 2006
De Nationale Week van de Nestkast 06 De resultaten De Nationale Week van de Nestkast is een groot succes! Veel mensen hebben één of meerdere nestkasten aangemeld en ook de broedresultaten aan ons doorgegeven.
(nestkastenproject) Golfbaan Welschap
(nestkastenproject) Golfbaan Welschap 4 Nestkastenverslag Golfbaan Welschap, 27 Wil de Veer In het voorjaar werd samen met diverse vrijwilligers begonnen met de noodzakelijke schoonmaak van de nestkasten.
Natuurwaarden onderzoek de Hallen
Natuurwaarden onderzoek de Hallen Beleidsteam Stad November 2011 Samenvatting Voor de Hallen wordt een nieuw bestemmingsplan opgesteld. Het bestemmingsplan maakt sloopnieuwbouw en renovatiewerkzaamheden
Workshop Schrijf een artikel(voor Limosa)
Workshop Schrijf een artikel(voor Limosa) waaromzouikin de pen klimmen? niet gepubliceerd is niet gebeurd rechtvaardiging voor onderzoek verdiepingsslag logische afronding van veldwerk motivatie om door
Conform uw opdracht hebben wij een veldonderzoek uitgevoerd ter plaatse van de weilanden en kassen gelegen achter Zwaagdijk-Oost 189.
NatuurBeleven bv Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen HB Adviesbureau bv T.a.v.: Peter Aalders Postbus 9230 1800 GE ALKMAAR Datum: 30 oktober 2009 uw brief van 23 oktober 2009 en 27 oktober 2009 uw kenmerk
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2008
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2008 Nestkasten Monitoring Project Wim Verholt, Wouter Boere, Herman Hannink en Jaques Blaauw Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek Colofon Vogelwerkgroep de
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2009
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2009 Nestkasten Monitoring Project Wim Verholt, Wouter Boere, Herman Hannink en Jaques Blaauw Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek Colofon Vogelwerkgroep de
Van ei tot vogel. Rekenen met eieren. Vogels in de klas. groep 5-6. Leerkracht. Lesduur: Inhoud in het kort. Leerdoelen: Lesdoelen: Materiaal
Van ei tot vogel Rekenen met eieren Inhoud in het kort Leerlingen gebruiken een tabel met gegevens over de broedperiode van vogels (broedduur, verzorging van jongen, enz.). Ze maken zelf een tabel en berekenen
FLORA- EN FAUNASCAN Zoekgebied fietsenstalling Strawinskylaan
FLORA- EN FAUNASCAN Zoekgebied fietsenstalling Strawinskylaan Datum : 1 maart 2015 M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen Telefoon: 06-29523020 E-mail: info@natuurbeleven.nl INHOUDSOPGAVE : Inleiding...
Notitie quickscan beschermde soorten Prinsejagt-Driehoeksbos te Eindhoven
Gemeente Eindhoven T.a.v. Mw. Babette van de Padt Nachtegaallaan 15 5613 CM Eindhoven Datum: 2 maart 2016 Behandeld door: Johan Zwanenburg Ons kenmerk: P2016/15 Uw kenmerk: Notitie quickscan beschermde
Onderzoek Vleermuizen en jaarrond beschermde nesten. Bos en voormalige tennisbaan. Mahlerlaan Amsterdam
Onderzoek Vleermuizen en jaarrond beschermde nesten Bos en voormalige tennisbaan Mahlerlaan Amsterdam Opdrachtgever: O.G.A Datum : oktober 2013 Auteur : M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen Telefoon:
Van ei tot vogel. Rekenen met eieren. Vogels in de klas. groep 7-8. Leerkracht. Lesduur: Inhoud in het kort. Leerdoelen: Lesdoelen: Materiaal
Van ei tot vogel Rekenen met eieren Inhoud in het kort Leerlingen gebruiken een tabel met gegevens over de broedperiode van vogels (broedduur, verzorging van jongen, enz.). Ze maken zelf een diagram, berekenen
Lage Veldweg 5 en 10. Verkenning flora- en fauna. In het kader van voorgenomen sloopwerkzaamheden
Verkenning flora- en fauna Lage Veldweg 5 en 10 In het kader van voorgenomen sloopwerkzaamheden Uitvoering Opdr.gvr. Locatie Ruimte voor Advies - J. Mossink Deventerstraat 179, 8171 NS Vaassen Lowijk advies
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2011
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2011 Nestkasten Monitoring roject Wouter Boere, Herman Hannink en Jacques Blaauw Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek Afbeeldingen vogelsoorten, die vermeld
Notitie inspectie bomen Molenbeek Sittard 2011
Notitie inspectie bomen Molenbeek Sittard 2011 Bureau Meervelt, Ecologisch onderzoek en advies Notitie inspectie bomen Molenbeek Sittard (2.1) 2011 Status: definitief In opdracht van: Molenparc bv Contactpersoon:
Hebben stadsvogels nog een kans? 1. Probleemstelling 2. Huismus en Koolmees als stedelijke bio indicatoren
Hebben stadsvogels nog een kans? 1. Probleemstelling 2. Huismus en Koolmees als stedelijke bio indicatoren Probleemstelling Verstedelijking neemt toe: tegen 2060 wordt verwacht dat 66% van de wereldpopulatie
Living Planet Index voor Nederland,
Indicator 30 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Gewervelde dieren zijn gemiddeld
AMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS
NATUURBELEVEN AMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS QUICKSCAN FLORA- EN FAUNAWET NatuurBeleven b.v. dr. M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020/4720777 mark@natuurbeleven.nl Opdrachtgever:
Focus op Fotografie: Avond- en nachtfotografie
Introductie Focus op Fotografie: Avond- en nachtfotografie De schoonheid van het duister Bijna niets is zo betoverend als een nachtfoto. Denk aan een stad bij nacht, met verlichte gebouwen, lantaarns langs
Nieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk
4 e jaargang 2014 Editie steenuil Nieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk Inhoud: * Verslag broedseizoen 2014 * Broedresultaten steenuil 2014 * Terugmeldingen geringde vogels * Oorkonde vijf jaar broeden
De volgende grafiek laat zien hoe het totaal van alle aangemelde nestkasten is verdeeld over de verschillende gebieden. 36%
Nationale Week van de Nestkast 2010 de resultaten! Veel mensen hebben weer één of meerdere nestkasten aangemeld en de broedresultaten aan ons doorgegeven. Aan de hand van deze informatie kunnen wij volgende
NIEUWSBRIEF 2018 HET HEXEL. Broedresultaten en waarnemingen nestkastenproject
NIEUWSBRIEF 2018 HET HEXEL Broedresultaten en waarnemingen nestkastenproject Nieuwsbrief no.20 van het nestkastenproject HET HEXEL Contactadres nestkastenproject: Dini Weijers, tel. 0546-576538 Samenstelling
Netwerkeigenschappen van de circadiane klok van zoogdieren
Nederlandse samenvatting Netwerkeigenschappen van de circadiane klok van zoogdieren Het combineren van verschillende wetenschappen is een uitdaging. Wetenschappers uit verschillende disciplines spreken
Algemene weetjes over de Slechtvalk
DE Slechtvalk Hoe ziet de slechtvalk eruit Algemene weetjes over de Slechtvalk Situatie vroeger en nu in België Broedvogels in België De Slechtvalk als overwinteraar in Gavere Algemene vaststellingen vraagstellingen
Erasmuslijn Den Haag. Quick scan ecologie en vleermuisonderzoek. Movares Nederland B.V. drs. T.P. Seip Kenmerk MNO-TS-110019045 - Versie 1.
Erasmuslijn Den Haag Quick scan ecologie en vleermuisonderzoek Opdrachtgever ProRail Ondertekenaar Movares Nederland B.V. drs. T.P. Seip Kenmerk MNO-TS-110019045 - Versie 1.1 Utrecht, 8 september 2011
Is het proces van verandering tijdens cognitieve gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom hetzelfde voor vermoeidheid en pijn?
Is het proces van verandering tijdens cognitieve gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom hetzelfde voor vermoeidheid en pijn? Lotte Bloot, MSc Marianne Heins, Phd Rogier Donders, Phd Gijs
Effecten van licht op amfibieën (Gewone pad en kamsalamander)
Effecten van licht op amfibieën (Gewone pad en kamsalamander) Raymond Creemers, Kris Joosten & Roy van Grunsven 1 Voorstonden 16 dec. 2016 Licht vervuiling (light pollution) Sterke toename kunstlicht in
ACTIVITEITENPLAN KAAGSTRAAT/NORREMEERSTRAAT
ACTIVITEITENPLAN KAAGSTRAAT/NORREMEERSTRAAT TE WARMOND Opdrachtgever: Contactpersoon: Woningstichting Warmunda Dhr. S. Gopie Uitvoering: Adviesbureau E.C.O. Logisch Projectcode: WANA1301A Status: Definitief
Ligging buiten GN en Go gebieden. Geen beoordeling nodig van de effecten op de kernkwaliteiten.
Inleiding De gemeente Bronckhorst heeft aan Foreest Groen Consult gevraagd om een snelle analyse te maken van de eventuele effecten van het plaatsen van ca 120 kleine tentjes gedurende drie dagen rondom
Nestkastencontrole op landgoed Het Jagershuis periode
Nestkastencontrole op landgoed Het Jagershuis periode 2008-2012 Inleiding In 2008 ben ik begonnen met het controleren van nestkastjes voor holenbroeders op landgoed t Jagershuis in Wehl. De aanleiding
Eisucces Hoeveel procent van de gelegde eieren levert een uitgevlogen jong op? jaar aantal nesten
Parasietenonderzoek Eisucces 2013 2015 Hoeveel procent van de gelegde eieren levert een uitgevlogen jong op? jaar aantal nesten 2013 50 2014 58 2015 71 parameter abs. % abs. % abs. % aantal eieren 181
Studie over de invloed van het milieu/omgeving op het uitvliegtijdstip van dwergvleermuizen. Plecotus
Studie over de invloed van het milieu/omgeving op het uitvliegtijdstip van dwergvleermuizen Plecotus Persoonlijke opmerking Er is een verschil van meer dan 30 min tussen beide kraamkolonies van dwergvleermuizen.
Bijlage 3: Natuurtoets Westhavendijk (KuiperCompagnons)
Bijlage 3: Natuurtoets Westhavendijk 14-16 (KuiperCompagnons) NATUUR Kader De Flora- en faunawet (hierna: Ffw) beschermt alle in het wild levende zoogdieren, vogels, reptielen en amfibieën. Van deze soortgroepen
Notitie flora en fauna
Notitie flora en fauna Titel/locatie Projectnummer: 6306 Datum: 11-6-2013 Opgesteld: Rosalie Heins Gemeente Baarn is voornemens om op de locatie van de huidige gemeentewerf een nieuwe brede school ontwikkelen.
Er zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen.
Handleiding tellingen Er zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen. Als er onduidelijkheden zijn over
Flora- en faunaonderzoek voor de ontwikkeling van een ecologische verbindingszone te Groesbeek. In opdracht van: BRO Boxtel.
Flora- en faunaonderzoek voor de ontwikkeling van een ecologische verbindingszone te Groesbeek In opdracht van: BRO Boxtel September 2008 J.P.M. Hovens en G. Lenstra Faunaconsult Tegelseweg 3 5951 GK Belfeld
Evenementen en soortenbescherming
Evenementen en soortenbescherming Gaat u een evenement in de buitenlucht organiseren, bijvoorbeeld een muziekfestival, paardenevenement of sportevenement? Houd dan rekening met beschermde plant- en diersoorten.
Deel project aanvraag
Rijksumvers/'terf Groningen Deel project aanvraag ProiectnummerM Ontvangst: 02-02-2010 I Project Aanvrager Naam Organisatie/Eenheid Onderafdeling Ad res Postcode Plaats Telefoon E-mail Vergunninghouder
Nader onderzoek plangebied Insulindeblok, Amsterdam
Nader onderzoek plangebied Insulindeblok, Amsterdam Nader onderzoek plangebied Insulindeblok, Amsterdam Colofon Titel Nader onderzoek plangebied Insulindeblok, Amsterdam Projectnummer 12364 Opdrachtgever
Buro Maerlant. Bakel Auerschootseweg. Nader onderzoek vleermuizen en huismus BM-NOTITIE 2014
Buro Maerlant L a n d s c h a p, E c o l o g i e & R u i m t e l i j k e O r d e n i n g BM-NOTITIE 2014 Nader onderzoek vleermuizen en huismus J. van Suijlekom, 17 oktober 2014 1 Inleiding 1.1 Algemeen
QUICK SCAN FLORA- EN FAUNAWET VOOR HET PERCEEL KAATSWEG 3 RODERESCH
Eindrapport QUICK SCAN FLORA- EN FAUNAWET VOOR HET PERCEEL KAATSWEG 3 RODERESCH September 2015 Quick scan Flora- en faunawet Kaatsweg 3 Roderesch Pagina 1 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding 1.1 Inleiding 1.2 Het
Vogelwacht Akkerwoude e.o.
NESTKASTINVENTARISATIE FERMANJEBOSK 2010 Tijdens de gure sneeuwwinter waren er in dit bos twee grote zilverreigers aanwezig, welke bij de opengebleven plekken in de sloten (bij de duikers) hun dagelijkse
Toetsing Flora- en faunawet voor de sloop van een kerk te Noardburgum.
Toetsing Flora- en faunawet voor de sloop van een kerk te Noardburgum. Toetsing Flora- en faunawet voor de sloop van een kerk te Noardburgum. Status Definitief Datum 18 september 2014 Handtekening Matthijs
Busbaan langs de Kruisvaart
Busbaan langs de Kruisvaart Onderzoek Flora en Fauna Opdrachtgever ITC Utrecht B.V. De heer P. van Sterkenburg Ondertekenaar Movares Nederland B.V. ir. W.J. Arnold Kenmerk D83-WAR-KA-1200532 v1.0 - Versie
Notitie Quickscan flora en fauna
Notitie Quickscan flora en fauna De Uithof/ Kromhout te Utrecht Projectnummer: 5755.9 Datum: 5-5-2017 Projectleider: Opgesteld: Opdrachtgever: Universiteit Utrecht Universiteit Utrecht laat jaarlijks bomen
Natuurwaardenonderzoek Overtoomse veld
Natuurwaardenonderzoek Overtoomse veld Planteam Groen, ecologie, Stedelijke recreatie en Water November 2010 Inhoud 1. Samenvatting en conclusies... 3 2. Inleiding... 5 3. Kaders... 6 4. Beschrijving van
Chapter 8 SAMENVATTING
Chapter 8 SAMENVATTING 96 Samenvatting Individueel gedrag in een evolutionaire context In een groot aantal gewervelden (apen, knaagdieren, vissen, vogels) en ongewervelden (insecten, octopi) verschillen
Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet
Vleermuizen en de ruimte binnen de Flora- en faunawet Strikte toepassing van Flora- en faunawet is contraproductief! Gerard Smit Wettelijke status Habitatrichtlijn Bijlage II: 7 soorten Habitatrichtlijn
Het belang van onverlichte tunnels voor vleermuizen Brussel, 24 maart 2012
Brussel, 24 maart 2012 Inleiding - Kernbegrip: vliegroutes - Kernprobleem: versnippering van het landschap door drukke (snel-)wegen. Verkleind leefgebied, geïsoleerde pop s. - Vooral kleine en lichtmijdende
: Holdingmaatschappij D. v.d. Plas BV : dhr. D. van der Plas jr. : Steenbakkerstraat 2 : 2222 AT Katwijk
RAPPORT betreffende een aanvullend flora & faunaonderzoek Vijf Meilaan te Leiden Status : definitief Datum : 5 oktober 2015 Kenmerk : 1507H410/COB/rap3 Contactpersoon : dhr. C. Brouwer Opdrachtgever :
Onderzoek effect vleermuisvriendelijke verlichting, Zevenaar Hans Hollander en Marcel Schillemans
Onderzoek effect vleermuisvriendelijke verlichting, Zevenaar Hans Hollander en Marcel Schillemans 2014.42 Rapport van het Bureau van de Zoogdiervereniging In opdracht van de Gemeente Zevenaar Onderzoek
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2012
Nestkasten op het Landgoed Dorth in 2012 Nachtvangen en Nestkasten Monitoring roject Door: Gerard en Wouter Boere, Marcel Hutten, Jacques Blaauw en Herman Hannink Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek
Broedvogels van het Landgoed Dorth in 2006
Broedvogels van het Landgoed Dorth in 2006 Broedvogel Monitoring Project, alle soorten. Gerard Bogaert Een uitgave van Vogelwerkgroep De IJsselstreek Colofon Vogelwerkgroep de IJsselstreek P/a secretaris
Natuurtoets MCS. Planteam Groen, Recreatie en Water
Natuurtoets MCS Planteam Groen, Recreatie en Water Juli 2010 Inhoudsopgave 1. Doel en vraagstelling 2. Samenvatting 3. Afbakening 4. Wettelijk kader 5. Inventarisatie 6. Effecten van uitvoering van het
Natuurtoets Tugelawegblokken
Natuurtoets Tugelawegblokken Planteam Groen, ecologie, stedelijke Recreatie en Water April 2010 Inhoud 1. Samenvatting...3 2. Inleiding...4 3. Wettelijke kaders...5 4. Inventarisate en resultaten...8 5.
Betreft : Flora en faunaonderzoek Zoeterwoudsesingel 2 te Leiden
Vastko B.V. Hartogstraat 9a 2514 EP Den Haag Datum : 9 november 2015 Ons kenmerk : 1502G934/DBI/rap2 Contactpersoon : De heer D.D.C.A. Bijl Betreft : Flora en faunaonderzoek Zoeterwoudsesingel 2 te Leiden
N.O.P. Papegaaienpark
(nestkastproject) M. Sloendregt N.O.P. Papegaaienpark 2 Nestkasten verslag Papegaaienpark Stichting N.O.P. 28 Wil de Veer INLEIDING Op verzoek van de eigenaar van het Nederlands Opvangcentrum voor Papegaaien,
Buro Maerlant. Heesch Wijststraat 15. Notitie Flora- en faunawet. L a n d s c h a p, E c o l o g i e & R u i m t e l i j k e O r d e n i n g
Buro Maerlant L a n d s c h a p, E c o l o g i e & R u i m t e l i j k e O r d e n i n g BM-NOTITIE 2012 Heesch Wijststraat 15 Notitie Flora- en faunawet J. van Suijlekom, 27 februari 2012 Inhoud Blz 1
Saksen Weimar fase 5 en verder Ecologische check
Saksen Weimar fase 5 en verder Arnhem, 11 december 2014 P a g i n a 2 Colofon Titel : Saksen Weimar fase 5 Subtitel : Projectnummer : 14.125 Datum : 11 december 2014 Veldonderzoek : T. Kooij Auteur(s)
University of Groningen. Temporal components of interspecific interactions Samplonius, Jelmer Menno
University of Groningen Temporal components of interspecific interactions Samplonius, Jelmer Menno IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite
Ordito Gilze B.V. t.a.v. dhr. C. van Kuijk Postbus ZH GILZE
Postadres: Postbus 1015 6040 KA Roermond Bezoekadres: Zuidhoven 9m 6042 PB Roermond telefoon 0475 32 00 00 - fax 0475 32 19 67 - email info@aeres-milieu.nl - internet www.aeres-milieu.nl IBAN NL70 INGB
Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersini6a6ef. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water.
Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersini6a6ef. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water. 40 natuurbeschermingsorganisa6es roepen in hun 10- puntenplan onder
Notitie. Inleiding. Methodiek. Delfland S. Jaarsma & M.A.J. Grutters. Vervolgonderzoek Dijkhoornseweg Den Hoorn. Projectnummer: 1029
Notitie Opdrachtgever: Auteur: Betreft: Projectnummer: 1029 Dhr. M. Moerman, gemeente Midden- Delfland S. Jaarsma & M.A.J. Grutters Datum: 1 oktober 2014 Status: Vervolgonderzoek Dijkhoornseweg Den Hoorn
Natuurtoets belastingkantoor aan Marijkeweg te Wageningen
Natuurtoets belastingkantoor aan Marijkeweg te Wageningen Definitief 4MAX, in dezen gevestigd te Verkerk Ontwikkeling & Participatie BV, Zevenaar Grontmij Nederland bv Arnhem, 27 september 2007 Verantwoording
Oktober Quick scan ecologie terrein naast Sloterweg 1121
Oktober 2015 Quick scan ecologie terrein naast Sloterweg 1121 Quick scan ecologie terrein naast Sloterweg 1121 Auteur Opdrachtgever Foto omslag Pien Brouwer, certificaathouder zorgvuldig handelen Flora-
Tijdsbesteding van de Belgen. Resultaten van het Belgisch tijdsbestedingsonderzoek 2013
Tijdsbesteding van de Belgen Resultaten van het Belgisch tijdsbestedingsonderzoek 2013 Tijdsbestedingsonderzoek TBO 13 Uitgevoerd door AD Statistiek Statistics Belgium van de FOD Economie Ondersteuning,
Terreingebruik en voedselkeus van broedende Steenuilen in de Achterhoek
Terreingebruik en voedselkeus van broedende Steenuilen in de Achterhoek Loes van den Bremer, SOVON Vogelonderzoek Nederland m.m.v. Ronald van Harxen & Pascal Stroeken, STONE Steenuiloverleg Nederland Opbouw
Huismus- en vleermuisinventarisatie op planlocatie de Marke III te Hengevelde
Huismus- en vleermuisinventarisatie op planlocatie de Marke III te Hengevelde In opdracht van: SAB BV Oktober 2013 Huismus- en vleermuisinventarisatie op planlocatie de Marke III te Hengevelde Colofon:
Soortenbescherming. Buitenevenementen
Soortenbescherming en Buitenevenementen Bron www.drloket.nl Flora en faunawet en buitenevenementen Bron www.drloket.nl Pagina 1 Buitenevenementen Wilt u een evenement in de buitenlucht organiseren? Dan
Richtlijn Licht op Natuur
Colofon Gemeente Den Haag Esther Vogelaar esther.vogelaar@denhaag.nl Van Grunsven Roy van Grunsven royvangrunsven@gmail.com Nobralux Ruben van Bochove ruben.vanbochove@nobralux.nl NIOO-KNAW Kamiel Spoelstra
Vleermuizen, vleermuizen, vleermuizen. In samenwerking met. Vleermuizen, vleermuizen, vleermuizen. Code: NME-MdCG
In samenwerking met Vleermuizen, vleermuizen, vleermuizen Overzicht (eventueel) ochtendprogramma vleermuizen 1. aankomst, welkomstwoord (invulling NMC) 2. korte inleiding onderwerp (invulling NMC) 3. introductie
1 NATUUR. 1.1 Natuurwetgeving & Planologie
1 NATUUR 1.1 Natuurwetgeving & Planologie De bescherming van de natuur is in Nederland vastgelegd in respectievelijk de Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet. Deze wetten vormen een uitwerking
Validatie. faunaonderzoek. Rapportnummer: WRO125-FF-Def01. Kragten, 6 oktober 2016, Herten.
Toelichting Betreft Ons kenmerk Herinrichting Kanjel en Gelei Actualiserend veldbezoek flora en fauna WRO125 Datum 18 april 2018 Opsteller R. Janssen Verificatie C. Teheux Validatie G. van Hulzen Waterschap
Lesbrief Slakkenevolutiespel 1
Slakkenevolutiespel 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 15 minuten Klassikaal Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het begrijpen waarom slakken verschillende kleuren hebben