Hobby Film Ternat. Belichten! Freddy Borms 28 mei F. Borms

Transcriptie

1 Hobby Film Ternat Belichten! Freddy Borms 28 mei 2008

2 Wat is licht Programma Waarneming van licht Wat is kleur Kleurtemperatuur Witbalans Witbalans en het Oog Witbalans en de Camera Witbalans en Adobe Grijskaart Grijskaart en reflectie-lichtmeting Kleurweergave-index Juist belichten (driepuntsbelichting) Licht in relatie tot afstand Slotwoord

3 Wat is licht? Definitie Ieder lichaam, of het nu vast, vloeibaar of luchtig is, dat aan een verandering van energieniveau wordt onderworpen, produceert een straling. Die ontstaat door het in beweging brengen van atomen en moleculen, waaruit elk voorwerp is opgebouwd. Er wordt daarbij elektromagnetische energie door de ruimte gestuurd. Deze heeft de vorm van straling die varieert in frequentie en golflengte.

4 Wat is licht? Licht is straling (elektromagnetische) Wit licht Wit vlak Röntgenstralen Gammastralen Ultraviolet Infrarood straling Microgolven Radiogolven Niet zichtbaar Zichtbaar Niet zichtbaar

5 Waarneming: Het oog: Een straling (elektromagnetische) is visueel waarneembaar als ze een bepaalde golflengte en frequentie heeft. Daarom wordt ze licht genoemd. De straling (elektromagnetische) in een microgolfoven is dezelfde straling als licht, maar met een andere frequentie en golflengte. Ze is niet zichtbaar.

6 Wat is kleur?

7 Wat is kleur? Kleur is een perceptie van het oog Iedere kleur heeft een vaste frequentie Een kleur kan pas worden waargenomen als het vlak de mogelijkheid heeft de specifieke kleur te weerkaatsen Een vlak met de weerkaatsingsmogelijkheid van bvb. blauw, dat wordt beschenen met bvb. rood licht, wordt als grijs waargenomen.

8 Instraling weerkaatsingsmogelijkheid Weerkaatsing kleuerenkaart

9 Instraling weerkaatsingsmogelijkheid Weerkaatsing kleuerenkaart

10 Kleurtemperatuur Om de verschillende soorten wit licht aan te duiden, wordt het concept van de kleurtemperatuur (uigedrukt in k) geïntroduceerd. Materialen die verhit worden tot een temperatuur van 1000 K (=Kelvin)* hebben rode kleurindruk, bij 2000 K tot 3000 K lijken ze geel; bij 4000 K neutraal wit en hoger dan 5000 K koel wit. Hoe hoger de kleurtemperatuur, hoe koeler het licht aanvoelt. * Om een Kelvin waarde te berekenen volstaat het de waarde van het absolute nulpunt (-273) op te tellen bij de gemeten temperatuur in C.

11 Kleurtemperatuur Het gebruikte materiaal om een gloeidraad van gloeilamp te maken is Wolfraam Op koolstof na (3500 C) heeft Wolfraam in de tabel van de lijst van chemische elementen het hoogste smeltpunt. IJzer: C = K Wolfraam: C = K

12 Kleurtemperatuur Kaarsen K Gloeilamp 60W K Gloeilamp 100W K Fluorescentielampen K Metaalhalogeenlampen K Maanlicht 4100 K Zonlicht K 1800 K 4000 K 5500 K 8000 K K 16000*K Alle kleuren die aan vuur doen denken, zijn warme kleuren. Alle kleuren die naar het blauwe neigen, zijn koude kleuren.

13 1800 K 4000 K 5500 K 8000 K K 16000*K 1200 kaarslicht 2000 zonsopkomst en zonsondergang 2800 wolfraam-gloeilamp (gewone lamp), zonsopkomst en zonsondergang 3000 studiolamp, 3000-kleur TL lamp ("/830" is kleurweergave 80 en kleurtemperatuur 3000 K) 3200 halogeenlamp 3400 filmzon 3500 een uur na zonsopkomst kleur TL lamp ("/840" is kleurweergave 80 en kleurtemperatuur 4000 K) mengsel van kunst- en daglicht 5000 fototoestel-flitser, daglicht ("D50" is "Daglicht 5000") 5600 standaard daglicht 6000 middagzon 6500 Wit/Neutraal. Standaardwaarde voor televisie of monitor Zware bewolking of schaduw aan de noordzijde. Zonder direct zonlicht

14 Kleurtemperatuur Een mooie zonnige dag zorgt al snel voor een kleurtemperatuur van 5000 K.

15 Kleurtemperatuur 6000 K 4000 K

16 Witbalans Een witbalanssysteem van een camera zorgt dat witte voorwerpen als wit overkomen op uw films of foto, zelfs wanneer het licht dat op het onderwerp schijnt een beetje geel of groen of blauw is.

17 Witbalans en het Oog Ons oog past zich voordurend aan aan de wijzigende lichtomstandigheden. Je kan stellen dat wij beschikken over een perfecte automatische witbalans. Onze hersenen zullen een perfect wit vlak als wit vlak interpreteren, ongeacht de kleurtemperatuur van het moment.

18 Witbalans en de Camera Auto Dag licht Bewolkt Lamplicht TL Licht TL licht H Custom Witbalans variaties Een van de factoren die bijdragen tot een goede kleurweergave is de witbalans. Is de witbalans foutief ingesteld, dan leidt dat tot rare kleuren van opnames. Wie echter gebruik maakt van natuurlijk zonlicht kan zijn witbalans op automatisch laten staan. Bij kunstlicht of menglicht is een manuele instelling van de witbalans aangewezen. In bovenstaand overzicht zie je 7 verschillende witbalansinstellingen die met de Canon Powershot A70 camera zijn gemaakt.

19 Witbalans en de Camera Definitie: De witbalans geeft aan welke kleur als wit moet worden beschouwd, zodat de kleuren natuurlijk en neutraal worden weergegeven. De witbalans is instelbaar in de camera. OK NOK La Nuit Américaine

20 Witbalans en de Camera Manueel instellen van de Witbalans: 1- Stel de camera in op de manuele lichtbalans. 2- Neem een wit (echt wit, achterkant van grijskaart of piepschuim). 3- Houd het wit vlak op de plaats van het onderwerp van de scène. 4- Zoom in op het witte vlak en zorg dat je enkel wit in de zoeker ziet. 5- Druk op de knop manuele instelling lichtbalans. 6- Je kan nu filmen met de meest ideale lichtbalansinstelling. 7- Herhaal deze handeling telkens het onderwerp of de scène verandert.

21 Witbalans en Adobe Er bestaat een techniek waarbij je bij het begin van iedere scène een grijskaart in beeld brengt. Dit beeld is dan de referentie grijswaarde. Met deze referentie grijswaarde kan je achteraf niet correct belichte beelden aanpassen in Adobe naar de referentiegrijswaarde van Adobe Premiere.

22 Grijskaart FocusFX.nl Grijskaart, formaat 5.5 x 8.5 cm (2.2 x 3.4 inch), inclusief Lanyard. 18,95 FocusFX.nl Grijskaart, formaat 10 x 15 cm (3.9 x 5.9 inch), inclusief Lanyard. 23,95 Te koop bij: online

23 Grijskaart en reflectie-lichtmeting Men kan ook een 18% grijskaart gebruiken en met de ingebouwde lichtmeter het licht hierop meten, de waarden vasthouden en toepassen op de te maken foto of video. Het is dan gewoon belangrijk dat je de grijskaart gaat vasthouden op de plaats waar je gaat fotograferen of filmen en dat je loodrecht op de grijskaart gaat meten

24 Witbalans In het gebied tussen en K werkt de automatische witbalans redelijk goed. Buiten dit bereik is manueel instellen de boodschap!. Heldere blauwe hemel (Zuiden) K Blauwe hemel met lichte sluierwolken K Motieven in schaduw bij heldere blauwe hemel K Licht bedekte lucht K Dreigend regenachtig, nevelig K Regen en Mist K Rond het middaguur in de zon K Doorbrekende niet directe zon K Heldere middagzon K Zon met witte wolken vóór 10 uur en na 14 uur 5000 K TL-Buislampen K Vóór zonsopgang en na zonsondergang K Halogeen of overspanninglampen 3.200K Huishoud gloeilampen K Kaarslicht K

25 Kleurweergave-index Natriumlamp Ra = 0 Hogedruknatriumlamp Ra = 22 Fluorescentielamp (TL) Ra = 82 Metaalhalidelamp Ra = 85 De kleurweergave (van 0 tot 100) geeft aan in welke mate een lichtbron de kleuren even natuurgetrouw als het daglicht (Ra =100) weergeeft. Ra = zeer goed Ra = goed Ra = matig Ra = < 51 slecht Zichtbaar licht Halogeen spot RA = Gloeilamp RA = Zon RA = 100

26 Juist belichten! Flesje met wit poeder op witte onder- en achtergrond. Onderbelicht Onderbelicht Correct belicht Donkerbruin beeldje tegen een zwarte achtergrond. Overbelicht overbelicht onderbelicht

27 Licht in relatie tot afstand Lamp van 60 w De lichtafname is omgekeerd evenredig met het kwadraat van de afstand. Bij relatief grote afstand tussen onderwerp en kunstlichtbron kan je zoveel licht verliezen dat er geen scherptediepte meer overblijft.

28 Juist belichten! Dit extreem voorbeeld moet absoluut worden bijgelicht met spotbelichting. Spotbelichting is sfeerbelichting en geeft het beeld een bijkomende dimentie.

29 Belichten Een onderwerp is goed belicht als zwart zwart is en wit wit!

30

31

32 Driepuntsbelichting

33 Driepuntsbelichting Driepuntsbelichting Neutraal basislicht mag eigenlijk niet echt opvallen. Er mogen dus geen zware schaduwen ontstaan, maar het beeld moet wel genoeg diepte hebben. Een goede techniek hiervoor is de driepuntsbelichting. Hierbij worden drie lichtbronnen gebruikt, zoals in het volgendevoorbeeld wordt beschreven: 1- Een spot wordt in een hoek van ± 45 graden op het onderwerp gericht. Dit is het hoofdlicht, oftewel het sterkste licht. Er is nu een harde schaduw ontstaan aan de andere kant van het onderwerp. 2- Deze harde schaduw wordt lichter gemaakt door er zacht licht op te richten, in een hoek van ± 90 graden op het hoofdlicht. Dit zachte licht wordt ook wel invullicht genoemd. Invullicht maakt zware schaduwen lichter zonder ze helemaal weg te nemen, waardoor het onderwerp niet plat wordt. 3- Tenslotte kan het beeld nog meer diepte krijgen door het onderwerp los te maken van de achtergrond. Dit gebeurt door een tweede spot van achter op het onderwerp te richten. Dit licht wordt ook wel achtergrondlicht genoemd.

34 Driepuntsbelichting

35 Driepuntsbelichting Daglicht buiten Buiten-opnamen bij daglicht zijn meestal eenvoudig te maken. Vaak is het daglicht zo sterk dat het ruim voldoende licht geeft voor de opnamen. Opnamen bij zonnig weer kunnen hele mooie, heldere beelden opleveren. Maar let op: Bij fel tegenlicht tekent het onderwerp zwart af tegen de achtergrond. Daardoor zie je bijna geen details meer. Fel zonlicht kan ook harde slagschaduwen veroorzaken. Daardoor kan een gezicht er heel vreemd uit zien. Je kunt deze schaduwen wel verzachten met een reflectiescherm. Het zonlicht wordt dan weerkaatst via dit scherm. Zoals je inmiddels weet wordt deze techniek ook wel bouncen genoemd.

36 Diafragma en licht Diafragma: Het diafragma van de camera bepaalt de opening van de lens en dus de hoeveelheid licht dat op de CCD (Charge Coupled Device) chip valt Met het diafragma wordt niet alleen de hoeveelheid doorgelaten licht ingesteld, maar ook de scherptediepte in het onderwerp Bij het kleinste diafragma (hoogste getal) is de hoeveelheid doorgelaten licht het kleinst, maar de scherptediepte het grootst. Een diafragmareeks bestaat normaal gesproken uit de volgende waarden: 1,4 2,8 4 5, De stap tussen deze getallen noemen we een stop. Een klein diafragma heeft een hoog nummer. Dus een diafragma van 11 laat minder licht door dan een diafragma van 1,4. De scherptediepte van het onderwerp is dan groter.

37 Diafragma en licht Veel licht Weinig licht

38 Slotwoord Beste vrienden, ik ben lang niet volledig geweest, dit kan en hoeft ook niet in dit kader. Ik ben altijd bereid te helpen in deze materie, waar nodig. Ik denk dat een praktijkles begin volgend jaar nodig is Ik dank jullie voor de aandacht.