Het Meergeneratiehuis

Transcriptie

1 P4 PRESENTATIE Het Meergeneratiehuis Andrea Fitskie - 11 december Veldacademie

2 ORGANISATIE P4 PRESENTATIE Aanleiding voor afstudeerproject Maatschappelijke context Probleemstelling Onderzoeksvraag Visie en ontwerp Doelgroepen Onderzoek ontmoeting Locatie Ontwerpoplossingen Stedenbouwkundige schaal - stempel Gebouw Woningen Bouwtechniek Terugkoppeling probleemstelling en ontwerp 2/45

3 AANLEIDING MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT 2015: Veranderingen in de zorg - Langer zelfstandig thuis - Meer op eigen kracht en met de hulp van sociaal netwerk. - Thuiszorg als dat nodig is Ondersteuning Eigen sociaal netwerk Wonen Wonen Zorg Ondersteuning Zorg Professioneel Zorginstelling Nieuwe situatie 3/45

4 PROBLEEMSTELLING VERANDERINGEN IN DE ZORG 1. Risico op eenzaamheid en uitsluiting van de samenleving Gebonden aan huis en woonomgeving door verminderde mobiliteit 2. Vergrootte druk op de naaste omgeving/ mantelzorgers Niet iedereen beschikt over een sociaal netwerk 3. Zorg van buitenaf is kostbaar en inefficiënt Thuiszorg gebonden aan (reis)tijd 4/45

5 ONDERZOEKSVRAAG HOOFDVRAAG Welk type huisvesting is er nodig om ouderen en kwetsbaren zelfstandig thuis te laten wonen met de hulp van een vitaal sociaal netwerk in een toegankelijke wijk, zodat zij naar eigen capaciteit mee kunnen doen in de maatschappij? 5/45

6 VISIE ONTWERPOPLOSSING Het Meergeneratiehuis Een woonvorm waar mensen van verschillende generaties in een gebouw wonen. Iedereen heeft zijn zelfstandige woning, maar kan gebruik maken van collectieve voorzieningen en ontmoetingsplekken. Hoe? - Differentiatie in woningtypen Seniorenwoningen, eengezinswoningen, appartementen, etc. - Faciliteren van ontmoetingsruimten Voor geplande en ongeplande ontmoeting Door ontmoeting in en rondom het gebouw wordt er een sociaal netwerk van bewoners gevormd wat aan elkaar zorg en ondersteuning biedt. Een zware boodschap voor een middag oppassen Een klusje voor een huiswerkbegeleiding 6/45

7 DOELGROEPEN WOONWENSEN 1. Kwetsbaren Mensen met een zorgvraag 2. Middengroep Nog geen zorgvraag, maar kans in de nabije toekomst 3. Vitalen Gezonde mensen die zelf in staat zijn om het leven te leiden dat zij wensen Ouderen met rollator Gepensioneerden Gezin met tieners Eenoudergezin Ouderen in rolstoel Starters Gezin met kinderen 7/45

8 ONDERZOEK ONTMOETEN Afkadering 1. Geplande ontmoeting tussen mensen die al een sociale relatie hebben en die plaats vindt in huiselijke sfeer 2. Toevallige ontmoeting die plaats vindt in de publieke sfeer en die bijdraagt aan de ervaring van de leefomgeving en waaruit sociale relaties voort kunnen komen 8/45

9 ONTMOETING ONDERZOEK 1. Functioneel 2. Visueel 3. Logistiek 9/45

10 ONTMOETING FUNCTIONEEL Noodzakelijk activiteit: boodchappen doen Optionele activiteit: scildercursus 1. Functioneel Reden/Excuus nodig om huis te verlaten Noodzakelijke/optionele activiteit Optioneel: afhankelijk van verblijfskwaliteit Saamhorigheidsgevoel Saamhorigheidsgevoel 10/45

11 ONTMOETING VISUEEL 2. Visueel Afstanden van waarneming Leesbaarheid en uitnodigen tot gebruik Contact via menselijke zintuigen Anderen inschatten Uitnodigen tot gebruik en meedoen 11/45

12 ONTMOETING LOGISTIEK Atrium Humanitas Bergweg 3. Logistiek Kruisen van verkeersroutes Organisatie van ruimten Centrale gemeenschappelijke voorzieningen Foyer Maasttheater Rotterdam 12/45

13 ONTMOETING GEVOLGEN 1. Ontmoeting waar duurzaam contact uit voortkomt 2. Ontmoeting die zich berperkt tot herkenning en begroeten op straat, maar die bijdraagt aan het veiligheidsgevoel 13/45

14 LOCATIE HOMERUSBUURT LOMBARDIJEN Rotterdam Lombardijen Ontworpen vanuit de wijkgedachte Wijk met veel voorzieningen en goede verbinding naar het stadscentrum en uitvalswegen. Meer dan de helft van de woningvoorraad stamt uit de wederopbouwperiode Stempel Dura Coignet portiekflat Portiekflat van de Dura Coignet systeembouw uit 1962 Stedenbouw volgens stempel patroon Keuze voor locatie Stempel om het reproduceerbaar te maken, ook bruikbaar voor andere steden Problemen in de wijken rondom woningtypologie Gevel Dura Coignet Vogelvlucht stempel Plautusstraat 14/45

15 LOCATIE SCHAALNIVEAUS Stempel +/- 250 personen Gebouw +/- 60 personen Per schaalniveau (stempel, gebouw en woning): 1. Huidige situatie 2. Knelpunten (vanuit locatie of in strijd met visie Meergeneratiehuis) 3. Ontwerpdoel & strategieën 4. Ontwerpoplossing Portiek 8-30 personen Etage 2-8 personen Woning 1-4 personen 15/45

16 STEDENBOUW - STEMPEL HUIDIGE SITUATIE Kwaliteiten: Hoge bomen in een ruime binnentuin Alleen bestemmingsverkeer Knelpunten: Gesloten plint met bergingen en garageboxen Parkeerplaatsen en kniehoog struikgewas beperkt de toegang tot de binnentuin De binnentuin heeft geen verblijfskwaliteit Niemand voelt zich verantwoordelijk voor onderhoud: resulteert in vuil op straat Gevoel van onveiligheid in de binnentuin Maar 2 van de 4 bouwblokken is actief betrokken bij binnenruimte 0 10m 20m Straatbeeld Huidig gebruik en ontsluiting stempel 16/45

17 BINNENRUIMTE ONTWERPDOEL Ontwerpdoel: van de binnenruimte een veilige verblijfsruimte maken waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Veiligheid: Levendigheid op straat Fysieke of visuele afkadering van collectieve ruimte. Bewoners deels eigenaar maken van binnenruimte. Verblijfsruimte: Straatmeubilair Mogelijkheid tot het uitvoeren van activiteiten Ontmoeting: Mogelijkheden creëren voor gebruik door verschillende leeftijdsgroepen. Zichtlijnen De ruimte schakelen aan ontsluitingswegen 17/45

18 BINNENRUIMTE ONTWERP Voortuinen aan ontsluiting (3,5 m diep) Actviteiten voor verschillende doelgroepen Meerdere routes mogelijk Ontsluiting gericht op langzaam verkeer Alle vier blokken betrokken bij binnenruimte Andere bestrating dan openbare weg Overdekte fietsenstalling Steiger aan het water 18/45

19 BINNENRUIMTE ACTIVITEITEN 2. De landschapstuin 3. De centrale kas en hoofdas 1 1. Het speelplein De tuinhuisjes 5 5. Het speelveld 19/45

20 GEBOUW HUIDIGE SITUATIE Voorgevel met muurschildering Achterzijde Plint 20/45

21 GEBOUW - HUIDIG KNEPLUNTEN Problemen: Eenzijdig woningaanbod dat niet meer voldoet aan huidige eisen Slechte bouwfysische staat Slecht onderhouden Niet toegankelijk voor minder validen Donkere entree Gesloten plint met zicht op rommel in bergingen 21/45

22 GEBOUW ONTWERPDOEL Ontwerpdoel: Een goed toegankelijk en veilig gebouw waarin naast zelfstandige woningen ook collectieve ruimten te vinden zijn waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten Toegankelijk: Liften toevoegen aan ontsluiting Hoge drempels en afstapjes vermijden Veilig: Lichte en schone entree s Meer activiteit en levendigheid in de plint Een transparante en leesbare plint Collectieve ruimte: Verblijfsruimte: woonkamer, keuken, tuin, sportruimte Verkeersruimten: entreehal met brievenbussen, fietsen- en scootmobielstalling Service: Afvalinzameling, bergingen, wasruimte, gastenkamer 22/45

23 GEBOUW ONTWERP Ontsluiting Toegankelijkheid Collectieve (ontmoetings) ruimte Levendige plint Tuinen & plein Transparante gevel Collectieve ruimten Woonkamer & keuken Bergingen Tuin (achterzijde) 23/45

24 ONTSLUITING HUIDIGE SITUATIE Straatbeeld Trappenhuis Voordeur en brievenbussen Lege ruimte naast trappenhuis naar bergingen Plattegrond gebouw Doorsnede ontsluitingskern 24/45

25 ONTSLUITING UITGANGSPUNTEN ONTWERP Strategie om van ontsluiting gebruiks- en ontmoetingsruimte te maken 1. Minimaal twee voordeuren aan ontsluiting per verdieping 2. Minimaal 80 cm vrije ruimte voor de voordeur om personalisering en activiteit mogelijk te maken 3. Toetreding van voldoende daglicht 25/45

26 ONTSLUITING ONTWERP - ATRIUM C2 C B A2 A Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Doorsnede atrium Begane grond 0 DN Plattegrond verdieping +02 Isometrie 26/45

27 ONTSLUITING ONTWERP - GALERIJ C2 C B A2 A Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Verdieping Doorsnede Galerij Begane grond 0 Isometrie DN Plattegrond verdieping /45

28 ONTSLUITING IMPRESSIE Ontsluiting atrium Ontsluiting galerij 28/45

29 PLINT HUIDIGE SITUATIE Knelpunten: Bewoners hebben geen reden om zich op straat te bevinden Gesloten, onaantrekkelijke plint Gevoel van onveiligheid op straat Garages worden verhuurd aan buitenstaanders Gevelbeeld 29/45

30 PLINT ONTWERPDOEL Ontwerpdoel: Het vergroten van de veiligheid op straat en de ruimte voor het gebouw betrekken als collectieve leefruimte. Veligheid: Woningen op straatniveau Open gevels Lichte entree Menselijke activiteit op de begane grond Leefruimte: De straat bruikbaar maken voor activiteit (spelen, wandelen, zitten, etc.) De ruimte beschermen tegen (snel) verkeer 30/45

31 PLINT ONTWERP Benedenwoningen met tuin (3,5 m) Hoge en lichte entreehal Transparante gevel Overdekte buitenruimte Autovrij plein aan plint Weg voor langzaam verkeer 31/45

32 PLINT SFEERIMPRESSIE 32/45

33 COLLECTIEVE RUIMTE ONTWERPDOEL Ontwerpdoel: Collectieve ruimten toevoegen aan het woongebouw om de kans op ontmoeting tussen bewoners te vergroten, het woongebouw aantrekkelijker te maken en de kracht van het collectief in te zetten om het wonen uit te breiden. Ontmoeting: Acvitiviteiten waar mensen voor hun huis willen verlaten Aantrekkelijkheid: Voor sterke schouders naast een comfortabele woning wat extra s bieden om wonen in het meergeneratiehuis aantrekkelijk te maken Kracht van collectief om wonen uit te breiden: Door gezamelijke organisatie is het voor iedereen mogelijk om over voorzieningen te beschikken die voor het individu niet mogelijk zijn 33/45

34 COLLECTIEVE RUIMTE ONTWERP Entreehal Bergingen Klusschuur Woonkamer Afvalbakken Tuin - groen Gastenkamer Sportruimte Wasruimte Begane grond DN DN DN DN - DN DN DN Verdieping 1 34/45

35 COLLECTIEVE RUIMTEN ROUTES Collectief gebouw Collectief stempel 35/45

36 COLLECTIEVE RUIMTE IMPRESSIE 36/45

37 WONINGEN HUIDIGE SITUATIE Problemen/knelpunten: Kleine woningen met een relatief groot aantal kamers (4 kamers op +/- 65 m2) Slecht geïsoleerd Niet geschikt voor ouderen (draaicirkels rollators/ scootmobiels) Totaal 32 woningen Eigenaar is corporatie Havensteder 10,67 Interieurfoto vlak na oplevering Schematische plattegrond 9,75 7,15 37/45

38 WONINGEN ONTWERPDOEL Ontwerpdoel: Verschillende typen woningen ontwikkelen die passen bij de wensen van de verschillende doelgroepen en die voldoen aan hedendaagse bouwfysische eisen. Typen: A: Gezinswoning B: Appartement C: Maisonnette D: Seniorenwoning 38/45

39 TYPE A GEZINSWONING A A2 +/-110 m2 3 slaapkamers Balkon en dakterras B DN DN C C2 A A2 DN B C C /45

40 TYPE B APPARTEMENT A A2 80 m2 1 slaapkamer Balkon 2 3D Woningtype A B C C /45

41 TYPE C MAISONNETTE A A2 100 m2 2 slaapkamers Voor- en achtertuin B C C2 A A2 DN DN B DN C C D Woningtype C 41/45

42 TYPE D SENIORENWONINGEN A A2 3 3D Woningtype C +/- 70 m2 1 slaapkamer Balkon B C C D Woningtype D 42/45

43 BOUWFYSICA GEVEL Ontwerpdoel: Het gebouw voorzien van een goed isolerende gevel die onderhoudsarm is Aluminium gevelpanelen en kozijnen Duurzaam in onderhoud Goed geïsoleerd Lichtgewicht Dun Recyclebaar zuidgevel 43/45

44 CONSTRUCTIE PRINCIPE Bestaande betonconstructie Nieuwe staalconstructie voor uitkraging Optoppen met staalconstructie Vliesgevel - en staalconstructie Bestaande betonconstructie Optoppen met staalconstructie 44/45

45 TERUGKOPPELING PROBLEEMSTELLING VS. ONTWERP Probleemstelling 1. Risico op eenzaamheid en uitsluiting van de samenleving 2. Vergrootte druk op de naaste omgeving/ mantelzorgers 3. Zorg van buitenaf is kostbaar en inefficiënt Ontwerp 1. Lokale samenleving in gebouw. Veel mogelijkheden om contact te maken met anderen. 2. Druk van mantelzorger verspreid over een grotere groep zorgers. Mogelijkheid om voor mensen zonder sociaal netwerk een netwerk op te bouwen. 3. Kostenbesparing door gezamenlijke inkoop. 45/45