Oplossingen voor vismigratie bij gemalen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Oplossingen voor vismigratie bij gemalen"

Transcriptie

1 Wat te doen voor vismigratie bij gemalen Tim Vriese 11 november 2009 Rotterdam Wat te doen Zijn er wel oplossingen Hmm. Beperkt! Da s niet zo gek. Jaartal 1300 Graaf van Jülich: Alle stuwen in de Roer open voor de migratie van de zalm! Enkele honderden jaren later eerste vistrap voor stroomopwaartse migratie. Vismigratie in laag Nederland heeft nog maar relatief recent de aandacht en de effecten van gemalen op de visstand zijn pas sinds kort onderwerp van studie. Gemalen vormen een verbinding bij zoetzout overgangen, tussen boezems en rivieren, tussen polders en boezems en binnen polders. In wezen geven ze toegang tot de km polderwateren die Nederland rijk is. 1

2 Wat te doen Wat is het probleem Wat te doen Waterpeil Gemaal Stroomrichting Verwarring, Beschadiging of sterfte Waterpeil Stroomafwaartse migratie Fysieke of gedrags barrière Pomp Stroomopwaartse migratie Fysieke barrière Verhoogde kans op Predatie 2

3 Wat te doen 3

4 Wat te doen Wat te doen De oplossing zou kunnen zijn: we hebben een visvriendelijk gemaal nodig! Definitie visvriendelijkheid 1) visoverleefbaar! 2) vispasseerbaar! Maar, zo simpel is het niet! Want: 4

5 Wat te doen Gemalen werken maar een beperkt deel van de tijd! Ze werken zelfs 60-80% van de tijd niet (Kunst et al., 2008)! Daarnaast: Beheer vanuit de waterhuishouding/neerslagsituatie. Komt zeker niet altijd tegemoet aan de eisen die vissen stellen! Voor succesvolle oplossingen: Denk vanuit de vis! Wat te doen Vismigratie in grote lijnen Voorjaar: vis migreert veelal stroomopwaarts naar kleinschalige systemen die snel opwarmen en voedselrijk zijn. Najaar: vis migreert stroomafwaarts naar grootschalige, diepe systemen om te overwinteren Stroomrichting is een belangrijke directionele factor voor migratie! Welke beheerssituaties kunnen vissen dan tegenkomen zeg maar, de polder in zeg maar, de polder uit 5

6 Wat te doen Wat te doen 6

7 Wat te doen Wat te doen 7

8 Wat te doen Wat te doen 8

9 Wat te doen Maak een mooi strategisch plan! Doe een gebiedsanalyse. Stel visstreefbeelden vast. Stel belangrijkste migratieroutes vast. Stel belangrijkste migratieknelpunten vast (maar niet te snel). Doe een locatieanalyse. Kijk naar het beheer van de gemalen. Stel kansrijkheid vast. Bepaal dan definitief op te heffen knelpunten. Kijk dan pas naar oplossingen! Wat te doen met een Globaal in te delen in: 1. e oplossingen; 2. e technische oplossingen; 3. Innovatieve technische oplossingen; 4. ; 5. Visweringsmaatregelen. KEMA, 2007a. (M.C.M. Bruijs). Bureaustudie naar technische en operationele maatregelen bij koelwaterinlaten om de effecten van visinzuiging te reduceren. KEMA rapport

10 Wat te doen 1. e oplossingen Barrière / gemaal verwijderen, herstel van het estuarium. (om waterhuishoudkundige redenen niet of nauwelijks mogelijk). Verschillende vormen van tussenoplossingen. Gedempt getij (herstel estuarium) Wat te doen Door aangepast beheer van een kunstwerk of duiker in een dijk landinwaarts een beperkte getijdeslag realiseren. Permanente aanvoer van zoet water wel noodzakelijk. 10

11 Tijdelijke inundatie polder (vloedvlakte) Wat te doen Polderpeil verhogen door bijvoorbeeld windbemaling, via vispassage toegang vanuit de boezem naar de polder. Wat te doen Reeks van klassieke vismigratie oplossingen die door middel van aanpassingen geschikt gemaakt kunnen worden voor toepassing in laag Nederland / bij gemalen. V-vormige bekkenvispassage; Vertical slot vispassage; De Wit-vispassage 11

12 Technische vispassage bij gemaal Abelstok (aangepaste De Wit-vispassage) met dank aan Tauw Wat te doen 12

13 e hevelvispassage Wat te doen Manshanden hevelvispassage Wat te doen 13

14 Manshanden gemaalpassage Wat te doen Vijzel vispassage Polder Fiemel Wat te doen 14

15 De Wit-vijzel Wat te doen Buisvijzel van FishFlow Innovations Wat te doen 15

16 Visveilige axiaalpomp van FishFlow Innovations / Norit Nijhuis Wat te doen Hidrostalpomp van firma Eekels Wat te doen 16

17 Faunapomp van VOPO Wat te doen Fish Track concept Tauw Wat te doen 17

18 Wat te doen Resumerend Zijn alle oplossingen ook echt oplossingen - Gemalen draaien niet altijd, beheer vanuit de waterhuishouding, past niet altijd bij het gedrag van de vis; - Visveilige pompen kunnen visoverleefbaar zijn, maar kunnen altijd nog een barrière vormen wanneer vis er niet doorheen wil; - Rol van het krooshek wordt onderschat, vissen passeren niet echt makkelijk, zeker bij smalle openingen; - Strategische vismigratieplannen, prima, maar de locatieanalyse is zeer belangrijk. Schat op voorhand de kansrijkheid in van succesvolle vismigratie ter plaatse, door ook beheersaspecten mee te nemen; - Laat je niet opjagen door KRW tijdpad, de centen kunnen maar één keer uitgegeven worden; Wat te doen Resumerend Oproep aan beheerders Wen er maar aan dat een vismigratieoplossing een vast onderdeel wordt van een kunstwerk, denk vanuit de integratie van diverse functies. Het wordt tijd voor een vismigratie handboek voor laag Nederland \ vismigratie oplossingen bij gemalen! 18

19 Wat te doen 19

Vissen zwemmen weer heen en weer

Vissen zwemmen weer heen en weer Vissen zwemmen weer heen en weer Praktijktesten met innovatieve vismigratievoorzieningen en pompconcepten Achtergrond nog altijd toenemende mate van versnippering opgenomen in meeste waterbeheerplannen

Nadere informatie

Vismigratie binnen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Vismigratie binnen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Vismigratie binnen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier K.S. de Boer Adviseur watersystemen Inhoud inleiding Beleid HHNK Nota Visbeleid Vismigratie vice versa Programmering 53 vismigratieknelpunten

Nadere informatie

Vismonitoring in grote rivieren

Vismonitoring in grote rivieren IMARES, Wageningen UR Vismigratie in laag Nederland Wetenschap: ecologische effecten Erwin Winter Vismigratie en beleid (EU richtlijnen) Natuurbeheer Habitatrichtlijn/Natura 2000 Gebiedsbescherming Soortbescherming:

Nadere informatie

Vismigratie bij HHSK Beleid Watergebiedsplan Technische afwegingen

Vismigratie bij HHSK Beleid Watergebiedsplan Technische afwegingen Vismigratie bij HHSK Beleid Watergebiedsplan Technische afwegingen Marit Meier & Michel van Cappellen 9 oktober 2012 Beleid Vismigratie beleid is opgenomen in waterbeheerplan en Kadernota vis HHSK streeft

Nadere informatie

Waarom vissen migreren college voor techneuten

Waarom vissen migreren college voor techneuten Waarom vissen migreren college voor techneuten Marcel Klinge 5 september 2011 1 Bioloog bij een ingenieursbureau biologie aan de Universiteit van Amsterdam, richting aquatische ecologie 2 jaar specialisatie

Nadere informatie

Onderzoek naar vispopulaties in het beheergebied van HDSR

Onderzoek naar vispopulaties in het beheergebied van HDSR Onderzoek naar vispopulaties in het beheergebied van HDSR Een geobased netwerkanalyse op basis van de visgegevens 2012-2016 Tom Heuts mmv Erik Sietinga, Nikki Dijkstra, Peter Heuts Hoogheemraadschap De

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018 Indicator 19 april 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

V.V: 25 juni 2008 Datum 13 mei 2008 Agendapuntnr. 8.9 Bijlagen 4 Onderwerp kredietvoorstel planstudies naar oplossingen enkele vismigratieknelpunten

V.V: 25 juni 2008 Datum 13 mei 2008 Agendapuntnr. 8.9 Bijlagen 4 Onderwerp kredietvoorstel planstudies naar oplossingen enkele vismigratieknelpunten Aan de leden van de verenigde vergadering V.V: 25 juni 2008 Datum 13 mei 2008 Agendapuntnr. 8.9 Bijlagen 4 Onderwerp kredietvoorstel planstudies naar oplossingen enkele vismigratieknelpunten 1. Inleiding

Nadere informatie

Advies aanpassing vispassage gemaal Den Deel

Advies aanpassing vispassage gemaal Den Deel Advies aanpassing vispassage gemaal Den Deel November 2017 Inhoud 1 Aanleiding... 3 1.1 Beleid... 3 1.1.1 Europese Kaderrichtlijn Water... 3 1.1.2 Visie van Wad tot Aa... 4 2 Typen vispassages en hun functioneren...

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015

Migratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015 Indicator 16 juni 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of

Nadere informatie

Visvriendelijk waterbeheer. Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk

Visvriendelijk waterbeheer. Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk et Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost in Schalkwijk Visvriendelijk waterbeheer Aanleg vispassage bij renovatie gemalen Kerkeland en Vuylcop-Oost

Nadere informatie

Monitoring vispassages gemaal Aalkeet. Monitoring van de vishevel en Meybergpassages bij gemaal Aalkeet in het voorjaar van 2018

Monitoring vispassages gemaal Aalkeet. Monitoring van de vishevel en Meybergpassages bij gemaal Aalkeet in het voorjaar van 2018 Monitoring vispassages gemaal Aalkeet Monitoring van de vishevel en Meybergpassages bij gemaal Aalkeet in het voorjaar van 2018 Monitoring vispassages gemaal Aalkeet Monitoring van de vishevel en Meybergpassages

Nadere informatie

historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen

historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen Wat wij van het verleden kunnen leren: historische en recente gevolgen van het afsluiten van de Zuiderzee voor trekvissen Katja Philippart Philippart C.J.M. & M.J. Baptist (2016) An exploratory study into

Nadere informatie

Worden vissen in de maling genomen?

Worden vissen in de maling genomen? Blankvoorn in paaikleed Samenvatting van het STOWA-onderzoek naar de mogelijke schade aan vissen bij het passeren van gemalen. Worden vissen in de maling genomen? 2010 21 101 WORDEN VISSEN IN IN DE DE

Nadere informatie

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse

Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen. Tom Buijse Nederland leeft met vismigratie Naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblemen Tom Buijse 1 Aanleiding Aanleiding Decembernota 2006 Kaderrichtlijn Water Om vismigratie naar ecologisch waardevolle

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor trekvissen

Migratiemogelijkheden voor trekvissen Indicator 15 juli 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen slechts weinig

Nadere informatie

Vismigratie Zuidwestelijke Delta

Vismigratie Zuidwestelijke Delta 1 Vismigratie Zuidwestelijke Delta Ecologisch herstel in de Rijkswateren Kees-Jan Meeuse RWS Zeeland adviseur waterbeheer Inhoud 3 1. Rijkswaterstaat Zeeland en vismigratie (rol) 2. Studie: naar een gezonde

Nadere informatie

v a n b r o n t o t m o n d i n g

v a n b r o n t o t m o n d i n g V i s m i g r a t i e... v a n b r o n t o t m o n d i n g vrije vismigratie van bron tot monding De Noordzee werd ooit geroemd vanwege zijn rijke visstand. Steden werden gesticht en de visserij floreerde.

Nadere informatie

Advies betreffende de ontsluiting van de Noordschotepolder in functie van paling

Advies betreffende de ontsluiting van de Noordschotepolder in functie van paling Advies betreffende de ontsluiting van de Noordschotepolder in functie van paling Nummer: INBO.A.2010.194 Datum: 18 augustus 2010 Auteur(s): Contact: Hilde Verbiest, Maarten Stevens, Johan Coeck Lon Lommaert

Nadere informatie

Delfland opent deuren voor vis

Delfland opent deuren voor vis onderhoud en beheer Delfland opent deuren voor vis TEKST Jos de Bijl, Hoogheemraadschap van Delftland ILLUSTRATIES Jos de Bijl en Aart Reitsma Het hoogheemraadschap van Delftland werkt hard aan het verbeteren

Nadere informatie

Jan Kemper (VisAdvies) Sterfte zalmsmolts en schieraal bij stroomafwaartse migratie over stuw en WKC Linne

Jan Kemper (VisAdvies) Sterfte zalmsmolts en schieraal bij stroomafwaartse migratie over stuw en WKC Linne Vissennetwerkbijeenkomst 10 maart 2011, te Linne Thema Vis, Waterkrachtcentrales, gemalen en koelwater. Aantal deelnemers: 81 Presentaties: Openingswoord door Willie van Emmerik. Inmiddels is het de 29

Nadere informatie

Vismarkt 2012: Nederland werkt hard aan verbeteren visstand en vismigratie

Vismarkt 2012: Nederland werkt hard aan verbeteren visstand en vismigratie Vismarkt 2012: Nederland werkt hard aan verbeteren visstand en vismigratie Op donderdag 29 maart vond in Groningen de eerste nationale Vismarkt plaats. De deelnemers aan de dag werden op de hoogte gebracht

Nadere informatie

GEMALEN OF VERMALEN WORDEN

GEMALEN OF VERMALEN WORDEN ONDERZOEK NAAR VISVRIENDELIJKHEID VAN GEMALEN GEMALEN OF VERMALEN WORDEN RAPPORT 2010 w03 GEMALEN OF VERMALEN WORDEN ONDERZOEK NAAR VISVRIENDELIJKHEID VAN GEMALEN 2010 w03 stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL

Nadere informatie

Schieraalmigratie vanuit de Zwarte Sluispolder naar de Westerschelde. Johan Coeck, David Buysse, Ans Mouton

Schieraalmigratie vanuit de Zwarte Sluispolder naar de Westerschelde. Johan Coeck, David Buysse, Ans Mouton Schieraalmigratie vanuit de Zwarte Sluispolder naar de Westerschelde Johan Coeck, David Buysse, Ans Mouton 30 april 2015 Inleiding Inleiding Intrek glasaal: sinds jaren 80 sterke achteruitgang Europese

Nadere informatie

Advies betreffende het effect van een turbinerende Archimedesvijzel op stroomafwaartse vismigratie

Advies betreffende het effect van een turbinerende Archimedesvijzel op stroomafwaartse vismigratie Advies betreffende het effect van een turbinerende Archimedesvijzel op stroomafwaartse vismigratie Nummer: INBO.A.2010.151 Datum: 27/05/2010 Auteur(s): Contact: David Buysse, Maarten Stevens Niko Boone

Nadere informatie

Vismigratie van bron tot monding

Vismigratie van bron tot monding Vismigratie van bron tot monding naar een gestroomlijnde aanpak van de vismigratieproblematiek Herman Wanningen i.s.m Tom Buijse Er was eens een paling...ali P. vissen tussen zoet en zout Vrienden van

Nadere informatie

Projectplan Vispassage Zwarte Haan

Projectplan Vispassage Zwarte Haan Projectplan Vispassage Zwarte Haan Wetterskip Fryslan Cluster Projecten December 2012 D.M. de Vries 2 1 Inleiding 4 2 Doelstelling van het project 5 2.1 Hoofddoelstelling 5 2.2 Nevendoelstellingen 5 3

Nadere informatie

Vissen op reis. Over de problemen van migrerende vissen

Vissen op reis. Over de problemen van migrerende vissen Vissen op reis Over de problemen van migrerende vissen Migrerende vissen Net als bij vogels zijn er ook vissen die trekken. Zalmen, zeeforellen, houtingen en een aantal andere soorten groeien op in zee,

Nadere informatie

Vismigratie waterschap Brabantse Delta. Reinier van Nispen

Vismigratie waterschap Brabantse Delta. Reinier van Nispen Vismigratie waterschap Brabantse Delta Reinier van Nispen Opbouw presentatie: Vismigratie waterschap Brabantse Delta: - West-Brabant - Vismigratiebeleid Type vispassages waterschap Brabantse Delta Vistrappen

Nadere informatie

Natuurherstel en ontwikkeling op de overgang van zoet naar zout

Natuurherstel en ontwikkeling op de overgang van zoet naar zout Verslag excursie Subgroep Realisatie, 24 september 2009. Natuurherstel en ontwikkeling op de overgang van zoet naar zout We waren deze keer met een relatief kleine groep. We werden begeleid door Jeroen

Nadere informatie

Friese Vis met Beleid

Friese Vis met Beleid Friese Vis met Beleid Beleid Visstandbeheer in relatie tot de ecologische waterkwaliteit Nico Broodbakker Coördinator uitvoering KRW-maatregelen, visbeleid & vismigratie Beleidsuitgangspunten visstandbeheer

Nadere informatie

Het visperspectief. Een blije blik? Veel vragen, weinig antwoorden! Peter Heuts Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

Het visperspectief. Een blije blik? Veel vragen, weinig antwoorden! Peter Heuts Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Het visperspectief Een blije blik? Veel vragen, weinig antwoorden! Peter Heuts Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Intro Foto: Wikipedia Deel 1: De leefgebieden, de knelpunten en de oplossingen Deel

Nadere informatie

Statencommissie REW 1 februari KRW maatregelen rijkswateren

Statencommissie REW 1 februari KRW maatregelen rijkswateren Statencommissie REW 1 februari 2008 Kaderrichtlijn Water in Scheldestroomgebied KRW maatregelen rijkswateren Loes de Jong RWS Zeeland Projectbureau KRW Schelde Rijkswateren Zeeland Inhoud presentatie:

Nadere informatie

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas

Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Tim Vriese (ATKB) In opdracht van : Harriet Bakker (ZN) Inhoudelijk begeleider:

Nadere informatie

Polder vispassages Rijnland

Polder vispassages Rijnland Polder vispassages Rijnland 27-10-2014 Myron Mebius Sportvisserij SAG4 Stagiair visstand beheer commissie Rijnland Rapport Polder vispassages Rijnland Hoogheemraadschap van Rijnland Archimedesweg 1 te

Nadere informatie

Rapportage van kwalitatief onderzoek naar de effecten van verlenging van de estuariene zone van de Westerwoldse Aa

Rapportage van kwalitatief onderzoek naar de effecten van verlenging van de estuariene zone van de Westerwoldse Aa Rapportage van kwalitatief onderzoek naar de effecten van verlenging van de estuariene zone van de Westerwoldse Aa Programma naar een Rijke Waddenzee Hein Sas Oktober 2013 1. Inleiding en vraagstelling

Nadere informatie

Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas

Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas Harriet Bakker Studiedag Benelux 30 april 2015 Indeling Waterkracht in de Maas en vissterfte Beleid en politiek Studie effectiviteit

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

FAZ: Nee - Opdrachtgever: Jelmer Kooistra

FAZ: Nee - Opdrachtgever: Jelmer Kooistra Onderwerp: Visie vismigratie "Van Wad tot Aa" (2018-2027) Nummer: Bestuursstukken\2647 Agendapunt: 8 DB: Ja 4-6-2018 BPP: Ja 20-6-2018 FAZ: Nee - VVSW: Nee - AB: Ja 4-7-2018 Opsteller: Peter Paul Schollema,

Nadere informatie

Verslag Vissennetwerkbijeenkomst, op 26 november 2015 met het thema Aal. Gehouden in Fort bij Vechten te Bunnik.

Verslag Vissennetwerkbijeenkomst, op 26 november 2015 met het thema Aal. Gehouden in Fort bij Vechten te Bunnik. Verslag Vissennetwerkbijeenkomst, op 26 november 2015 met het thema Aal. Gehouden in Fort bij Vechten te Bunnik. Dagvoorzitters: Tim Pelsma (Waternet) in de ochtend en Jaap Quak (Sportvisserij Nederland)

Nadere informatie

Schetsontwerp vispassage Lage Abstwoudschepolder. 1. Inleiding

Schetsontwerp vispassage Lage Abstwoudschepolder. 1. Inleiding 1. Inleiding 1.1 Achtergrond Visie Vismigratie De Verenigde Vergadering (hierna: VV) heeft op 20 november 2008 de Visie Vismigratie vastgesteld (kenmerk 711940). In de Visie Vismigratie is uiteengezet

Nadere informatie

Hydraulische evaluatie vispassages "Meele" en "Wijhe"

Hydraulische evaluatie vispassages Meele en Wijhe Hydraulische evaluatie vispassages "Meele" en "Wijhe" Project: VA2012_08 Opgesteld in opdracht van: Ploegam noord BV maart 2012 door: Q. de Bruijn & H. Vis Statuspagina Statuspagina Titel: Hydraulische

Nadere informatie

Sterfte van migrerende zalmsmolts bij de stuw en waterkrachtcentrale

Sterfte van migrerende zalmsmolts bij de stuw en waterkrachtcentrale Sterfte van migrerende zalmsmolts bij de stuw en waterkrachtcentrale Linne. Rapport: VA2010_18 Opgesteld in opdracht van: Rijkswaterstaat Limburg Juli 2010 door: Kemper Jan H., I.L.Y Spierts & H. Vis Statuspagina

Nadere informatie

Visveilige pompen Gezien vanuit het oogpunt van Flowserve

Visveilige pompen Gezien vanuit het oogpunt van Flowserve Visveilige pompen Gezien vanuit het oogpunt van Flowserve Informatiebijeenkomt visvriendelijke en veilige pompen Door: Lars Krakers Datum: 20 okt 2015 Locatie: NEN, Delft Inhoud 1. Inleiding 2. Huidige

Nadere informatie

Advies betreffende de vismigratie tussen Berlare Broek, Donkmeer (Berlare) en de Schelde

Advies betreffende de vismigratie tussen Berlare Broek, Donkmeer (Berlare) en de Schelde Advies betreffende de vismigratie tussen Berlare Broek, Donkmeer (Berlare) en de Schelde Adviesnummer: INBO.A.3333 Datum advisering: 24 augustus 2015 Auteur(s): Contact: Kenmerk aanvraag: Geadresseerden:

Nadere informatie

Steven Fijten, Intersectorale werkgroep vismigratie WSK Peter Jol

Steven Fijten, Intersectorale werkgroep vismigratie WSK Peter Jol Memo Aan: Van: Steven Fijten, Intersectorale werkgroep vismigratie WSK Peter Jol PMB team GA/VW Datum: 8 juni 2018 (aangepast op 4 april 2019) Betreft: Vismigratie Aalkeet Binnen- en Buitenpolder Inleiding

Nadere informatie

Verbindingen voor vis

Verbindingen voor vis Verbindingen voor vis Verleden, heden, toekomst Vissennetwerk, 25 November 2016 Martin Kroes Verleden Vismigratie,? Visstandbeheerder (Hengelsportfederaties) Waterkwaliteit- en -kwantiteitsbeheer gescheiden

Nadere informatie

Het verbeteren van de ecologische toestand van de oppervlaktewaterlichamen op basis van rivierecosysteemontwikkeling en biodiversiteit

Het verbeteren van de ecologische toestand van de oppervlaktewaterlichamen op basis van rivierecosysteemontwikkeling en biodiversiteit ScaldWIN WP1 1 ScaldWIN - WP1 Doelstelling : Het verbeteren van de ecologische toestand van de oppervlaktewaterlichamen op basis van rivierecosysteemontwikkeling en biodiversiteit 2 ScaldWIN - WP1 WP1

Nadere informatie

Vismigratie in Noord-Brabant: een stand van zaken

Vismigratie in Noord-Brabant: een stand van zaken VISMIGRATIE IN NOORD-BRABANT: EEN STAND VAN ZAKEN Anno 2006 is Nederland veilig en bevaarbaar dankzij onze wereldberoemde Deltawerken en andere waterwerken. Helaas kennen deze waterwerken ook een keerzijde.

Nadere informatie

Nieuwe wegen. naar vismigratie

Nieuwe wegen. naar vismigratie ONDERZOEK & BEHEER Nieuwe wegen naar vismigratie Innovatiewedstrijd levert oplossingen voor vismigratie in de polder De Nederlandse polders worden gekenmerkt door vele, niet voor vissen passeerbare, peilvakken.

Nadere informatie

MONITORING VAN VISMIGRATIEVOORZIENINGEN VOORJAAR 2012

MONITORING VAN VISMIGRATIEVOORZIENINGEN VOORJAAR 2012 MONITORING VAN VISMIGRATIEVOORZIENINGEN VOORJAAR 2012 WATERSCHAP AA EN MAAS 20 september 2012 076534150:0.7 - Definitief C01012.100177.0100 5 Waterschap Aa en Maas Hevelpassage Kaweise Loop 5.1 KAWEISE

Nadere informatie

Visserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaalonderzoek Kinderdijk

Visserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaalonderzoek Kinderdijk Visserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaalonderzoek Kinderdijk Onderzoek aanbod glas- en pootaal met glasaaldetector Rapport VSN 2016.06 In opdracht van Waterschap Rivierenland 19 juli 2016 Glasaalonderzoek

Nadere informatie

Werkprotocol onderzoeken vismigratie

Werkprotocol onderzoeken vismigratie Visserij Service Nederland sterk in viswerk Werkprotocol onderzoeken vismigratie Werkwijze en richtlijnen voor diverse bemonsteringstypen Opgesteld: Februari 2012 Update februari 2014 Visserij Service

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : H.J. Pereboom AB VERGADERING D.D. : 17 december 2013 NUMMER : WS/WRM/IMa/8023 OPSTELLER : I.M. Hamel, 0522-276832 FUNCTIE : Projectleider VERGADERING MT D.D.

Nadere informatie

Gemalen of vermalen worden?

Gemalen of vermalen worden? Winde Onderzoek naar de visvriendelijkheid van 6 opvoerwerktuigen Gemalen of vermalen worden? 4 Gemalen of vermalen worden? colofon Amersfoort, maart Uitgave Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer,

Nadere informatie

Resultaten monitoring Koopmanspolder

Resultaten monitoring Koopmanspolder Resultaten monitoring Koopmanspolder Remco van Ek (thans Witteveen+Bos) Met: Leon Kelder (SBB), Marco Bats, Patrick Bakker (HHNK), Vrijwilligers KNNV, Studenten AERES, Landschap Noord-Holland, Fishflow

Nadere informatie

Fryslân aan de slag met vismigratie

Fryslân aan de slag met vismigratie Fryslân aan de slag met vismigratie Actieprogramma voor een gestructureerde aanpak vismigratie bij Wetterskip Fryslân In opdracht van: Opgesteld door: 2 Colofon Titel: Fryslân aan de slag met vismigratie

Nadere informatie

Toetsingskader voor waterkrachtcentrales in Nederlandse Rijkswateren 1

Toetsingskader voor waterkrachtcentrales in Nederlandse Rijkswateren 1 Toetsingskader voor waterkrachtcentrales in Nederlandse Rijkswateren 1 1 Dit toetsingskader is gebaseerd op het rapport 'Voorstel voor een toetsingskader voor waterkrachtcentrales (WKC s) in Nederlandse

Nadere informatie

Onderzoek migratie karper Markermeer met VEMCO Roland van Aalderen, 13 juni 2019

Onderzoek migratie karper Markermeer met VEMCO Roland van Aalderen, 13 juni 2019 Onderzoek migratie karper Markermeer met VEMCO Roland van Aalderen, 13 juni 2019 Aanleiding: Reset Oostvaardersplassen Totaal 6.000 hectare, waarvan 1.600 ha ondiep zeer voedselrijk water 2 Natura2000-gebied,

Nadere informatie

Gemalen of vermalen worden fase 3

Gemalen of vermalen worden fase 3 Gemalen of vermalen worden fase 3 Subtitel: Onderzoek naar de visvriendelijkheid van 26 opvoerwerktuigen Rapport: VA29_33 (hoofdrapport) Opgesteld in opdracht van: STOWA maart, 211 door: Kemper J.H., H.

Nadere informatie

Advies betreffende vrije vismigratie op de Kasteelbeek, West-Vlaanderen

Advies betreffende vrije vismigratie op de Kasteelbeek, West-Vlaanderen Advies betreffende vrije vismigratie op de Kasteelbeek, West-Vlaanderen Nummer: INBO.A.2010.133 Datum: 27 april 2010 Auteur(s): Contact: David Buysse Marijke Thoonen - marijke.thoonen@inbo.be Kenmerk aanvraag:

Nadere informatie

Advies betreffende vismigratie bij de bouw van een stuwsluis op de Leie te Harelbeke

Advies betreffende vismigratie bij de bouw van een stuwsluis op de Leie te Harelbeke Advies betreffende vismigratie bij de bouw van een stuwsluis op de Leie te Harelbeke Nummer: INBO.A.2014.27 Datum advisering: 17 maart 2014 Auteur(s): Contact: Kenmerk aanvraag: Ine Pauwels, David Buysse,

Nadere informatie

Vis, visstandbeheer en visrechten in het hoogheemraadschap van Rijnland Uitvoeringsnota

Vis, visstandbeheer en visrechten in het hoogheemraadschap van Rijnland Uitvoeringsnota Vis, visstandbeheer en visrechten in het hoogheemraadschap van Rijnland Uitvoeringsnota Archimedesweg 1 postadres: postbus 156 2300 AD Leiden telefoon (071) 3 063 063 Versie -1- / Oplage: telefax (071)

Nadere informatie

Nederland leeft met Vismigratie

Nederland leeft met Vismigratie Nederland leeft met Vismigratie Actualisatie landelijke database vismigratie Maart 2015 Uitgevoerd door: Wanningen Water Consult en Kroes Consultancy In opdracht van: Sportvisserij Nederland, Planbureau

Nadere informatie

Vissen in het beleid. Een nieuwe impuls voor de waterkwaliteitstaak. Willem Rol Algemeen Bestuur

Vissen in het beleid. Een nieuwe impuls voor de waterkwaliteitstaak. Willem Rol Algemeen Bestuur Vissen in het beleid Een nieuwe impuls voor de waterkwaliteitstaak Willem Rol Algemeen Bestuur genda HHNK Huidige situatie Vissenbeleid Hoofdlijnen Potenties voor planten en biodiversiteit Behoud van brak

Nadere informatie

Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland. Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN

Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland. Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN Alex Koelewijn Paling Duurzaamheid Mei 2006 Verwerker & Sport (Hoop

Nadere informatie

Onderzoek naar de visveilige axiaalpomp en buisvijzel

Onderzoek naar de visveilige axiaalpomp en buisvijzel Onderzoek naar de visveilige axiaalpomp en buisvijzel Rapport: VA2009_19 Opgesteld in opdracht van: FishFlow Innovations Augustus 2009 door: Auteur(s): F.T. Vriese (VisAdvies). Statuspagina Statuspagina

Nadere informatie

Innovatief visonderzoek: Tussen fuik en digitaal.

Innovatief visonderzoek: Tussen fuik en digitaal. f visonderzoek: Tussen fuik en digitaal. Technieken: theorie, praktijk en toekomst door Igor L.Y. Spierts, en Jan H. Kemper VisAdvies BV, Twentehaven 5, 3433 PT Nieuwegein www.visadvies.nl VisAdvies Kiem

Nadere informatie

Polderproblemen voor vis

Polderproblemen voor vis Verslag 19 e Themabijeenkomst Vissennetwerk, 2 oktober 2008 te Kamerik Polderproblemen voor vis In deze bijeenkomst van het Vissennetwerk werd stil gestaan bij de knelpunten voor vissen in polders. De

Nadere informatie

Werk aan de grote wateren

Werk aan de grote wateren Werk aan de grote wateren Op weg naar duurzaam beheer en ecologische kwaliteit Water. Wegen. Werken. Rijkswaterstaat. Transitie naar duurzaam waterbeheer Vispassages, natuurlijke oevers, aanpak van verontreinigende

Nadere informatie

Projectplan Waterwet acht vispassages

Projectplan Waterwet acht vispassages Projectplan Waterwet acht vispassages 25 februari 2015 Projectplan Waterwet acht vispassages Verantwoording Titel Projectplan Waterwet acht vispassages Opdrachtgever Waterschap Noorderzijlvest Projectleider

Nadere informatie

Migratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik door vissen in de Itterbeek. Arthur de Bruin

Migratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik door vissen in de Itterbeek. Arthur de Bruin Migratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik door vissen in de Itterbeek Arthur de Bruin Deelonderzoeken 1. Migratie temporele nevengeul 2. Habitatgebruik vissen Itterbeek Itterbeek Schouwsmolen

Nadere informatie

Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen

Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen Deltamanagement van de 21 e eeuw, natuur inclusief denken & doen kunst een balans te brengen in het systeem van de Afsluitdijk, Passend in beeld totale afsluitdijk, specifiek bij Kornwerderzand Ontwerp

Nadere informatie

Van beleid naar uitvoering en terug: de Vlaamse aanpak. Luc Janssens (Vlaamse overheid, departement Leefmilieu, Natuur en Energie)

Van beleid naar uitvoering en terug: de Vlaamse aanpak. Luc Janssens (Vlaamse overheid, departement Leefmilieu, Natuur en Energie) Van beleid naar uitvoering en terug: de Vlaamse aanpak Luc Janssens (Vlaamse overheid, departement Leefmilieu, Natuur en Energie) Van beleid naar uitvoering en terug: de Vlaamse aanpak Tweerichtingsverkeer

Nadere informatie

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.

De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar. De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn André Breukelaar RWS Kierbesluit juni 2000 Haringvlietsluizen -bij voldoende Rijnafvoerook bij

Nadere informatie

A L G E M E E N B E S T U U R

A L G E M E E N B E S T U U R A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 30 maart 2016 Agendapunt: 12 Betreft: Besluitvormend Programma: 2. Voldoende en gezond water Portefeuillehouder: Alma Route: MT-DB-AB Onderwerp Garantstelling

Nadere informatie

Geautomatiseerde monitoring van vismigratie door de vispassage bij de Bieberg (NB), 2006

Geautomatiseerde monitoring van vismigratie door de vispassage bij de Bieberg (NB), 2006 Geautomatiseerde monitoring van vismigratie door de vispassage bij de Bieberg (NB), 2006 Rapport: VA2006_09 Opgesteld in opdracht van: Waterschap Brabantse Delta Augustus 2006 door: M.C. de Lange & M.J.

Nadere informatie

BAttle vraag: Bedenk een visvriendelijk gemaal

BAttle vraag: Bedenk een visvriendelijk gemaal BAttle vraag: Bedenk een visvriendelijk gemaal neem me niet in de maling! Totaal prijzengeld: 15.000 EURO 1e ronde: 5.000 euro verdeeld over de 20 winnaars 5.000 euro verdeeld over de 3 studieverenigingen

Nadere informatie

score ten opzichte van de referentiewaarde

score ten opzichte van de referentiewaarde IV.1. KRW-waterlichamen, doelen en maatregelen In Alm & Biesbosch liggen drie KRW-waterlichamen (afbeelding IV.1). Met gebruikmaking van de Factsheets (WSRL, 2008) worden deze waterlichamen hieronder kort

Nadere informatie

Hoe werkt waterbergings-/inundatiegebied Blokhoven?

Hoe werkt waterbergings-/inundatiegebied Blokhoven? Hoe werkt waterbergings-/inundatiegebied Blokhoven? Op het Eiland van Schalkwijk komt bij hevige regenval af en toe wateroverlast voor. Deze overlast wordt verergerd als het, door klimaatverandering, vaker

Nadere informatie

Document over visgeleiding bij waterkrachtcentrales in Nederland in het riviersysteem van Rijn en Maas

Document over visgeleiding bij waterkrachtcentrales in Nederland in het riviersysteem van Rijn en Maas Groene stroom en visbescherming Document over visgeleiding bij waterkrachtcentrales in Nederland in het riviersysteem van Rijn en Maas Inleiding Dit document geeft zicht op de opwekking van elektriciteit

Nadere informatie

TREKVISSEN IN HET MEER EN DE POLDERS VAN UBBERGEN EN BEEK. onderzoek aan vier vispassages

TREKVISSEN IN HET MEER EN DE POLDERS VAN UBBERGEN EN BEEK. onderzoek aan vier vispassages TREKVISSEN IN HET MEER EN DE POLDERS VAN UBBERGEN EN BEEK onderzoek aan vier vispassages De waterhuishouding aan de voet van de stuwwal vanaf Ubbergen tot en met Beek is de laatste jaren aanzienlijk verbeterd.

Nadere informatie

Hoogheemraadschap van Delfland. Visie vismigratie Delfland

Hoogheemraadschap van Delfland. Visie vismigratie Delfland Hoogheemraadschap van Delfland Visie vismigratie Delfland INHOUDSOPGAVE blz. Samenvatting 1. INLEIDING 1 1.1. Aanleiding 1 1.2. Doel 1 1.3. Leeswijzer 1 2. ACHTERGROND OVER VISMIGRATIE 2 2.1. Migratiebewegingen

Nadere informatie

Effectiviteit KRW maatregelen. Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen?

Effectiviteit KRW maatregelen. Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen? Effectiviteit KRW maatregelen Halen we met de geplande maatregelen de ecologische doelen? 1 Maatregelen Kaderrichtlijn Water Kwaliteit Doelstelling Beleidstekort Maatregelen 2 Welke maatregelen worden

Nadere informatie

Ruim baan voor vis in Rivierenland. Vismigratieplan Waterschap Rivierenland 2009-2015

Ruim baan voor vis in Rivierenland. Vismigratieplan Waterschap Rivierenland 2009-2015 Ruim baan voor vis in Rivierenland Vismigratieplan Waterschap Rivierenland 2009-2015 10 februari 2009 Verantwoording Titel Ruim baan voor vis in Rivierenland Opdrachtgever Waterschap Rivierenland Projectleider

Nadere informatie

Witte steenkool. met een rood randje. Sportvisserij wil garantie voor visgeleiding bij waterkrachtcentrales

Witte steenkool. met een rood randje. Sportvisserij wil garantie voor visgeleiding bij waterkrachtcentrales Witte steenkool met een rood randje Sportvisserij wil garantie voor visgeleiding bij waterkrachtcentrales Er is veel aandacht voor duurzame, groene energie. Naast wind en zon wordt daarbij ook gekeken

Nadere informatie

Notitie Visstandsbeheer en overige visgerelateerde zaken

Notitie Visstandsbeheer en overige visgerelateerde zaken Notitie Visstandsbeheer en overige visgerelateerde zaken In het Visbeleidsplan 2014-2020 worden kaders voor het visstandbeheer gegeven. Daarmee wordt invulling gegeven aan de toetsing van de visplannen

Nadere informatie

Projectplan Gemaal Foppenpolder Zuid in de gemeente Maassluis

Projectplan Gemaal Foppenpolder Zuid in de gemeente Maassluis Projectplan Gemaal Foppenpolder Zuid in de gemeente Maassluis Opsteller: N. Verhoof-Schuil Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: Voorontwerpfase 701700 Datum: 17-01-2013 Kopie: Archief Opdrachtgever

Nadere informatie

Waterbeheer Putten. Werken aan schoon en voldoende water op Putten

Waterbeheer Putten. Werken aan schoon en voldoende water op Putten Nieuwsbrief 5, februari 2008 Waterbeheer Putten Via deze nieuwsbrief houdt het waterschap u op de hoogte van de waterprojecten die spelen op het eiland Putten. Inhoud: Werken aan schoon en voldoende water

Nadere informatie

Monitoring vismigratie - najaar 2013/ voorjaar 2014

Monitoring vismigratie - najaar 2013/ voorjaar 2014 In samenwerking met Monitoring vismigratie - najaar 2013/ voorjaar 2014 A&W-rapport 2030 in opdracht van Monitoring vismigratie - najaar 2013/ voorjaar 2014 A&W-rapport 2030 M. Koopmans Foto Voorplaat

Nadere informatie

Verantwoord waterbeheer

Verantwoord waterbeheer Verantwoord waterbeheer Laten we geen water gaan rondpompen Droge voeten, schoon water Verantwoord waterbeheer.indd 1 20-2-2014 15:29:38 Het waterpeil in een polder wordt beheerd en geregeld door het hoogheemraadschap

Nadere informatie

Waalse overheid tegen bouw WKC Borgharen

Waalse overheid tegen bouw WKC Borgharen Partij voor de Dieren stelt opnieuw vragen over productie van 'rode' stroom Waalse overheid tegen bouw WKC Borgharen Maastricht, 10 september 2010 De fractie van de Partij voor de Dieren in het Limburgs

Nadere informatie

Migratiemogelijkheden voor aal door Nederland

Migratiemogelijkheden voor aal door Nederland Migratiemogelijkheden voor aal door Nederland Migratiemogelijkheden voor aal door Nederland Tom Buijse, Twan van den Beld (Deltares) Niels Brevé (Sportvisserij Nederland) Herman Wanningen (Wanningen Waterconsult)

Nadere informatie

Advies betreffende de sanering van het migratieknelpunt bij het pompgemaal op de Stenensluisvaart te Woumen

Advies betreffende de sanering van het migratieknelpunt bij het pompgemaal op de Stenensluisvaart te Woumen Advies betreffende de sanering van het migratieknelpunt bij het pompgemaal op de Stenensluisvaart te Woumen Nummer: INBO.A.2011.139 Datum advisering: 8 februari 2012 Auteurs: Contact: David Buysse, Ans

Nadere informatie

Vanuit de zaal werd gevraagd of er geen algeheel vangstverbod moet komen (met compensatie van beroepsvissers)

Vanuit de zaal werd gevraagd of er geen algeheel vangstverbod moet komen (met compensatie van beroepsvissers) Verslag bijeenkomst Aalherstel 06-10-2011 Ruim 80 personen hebben aan de bijeenkomst deelgenomen. Presentaties Stand van zaken uitvoering Nederlands Beheerplan Aal (Mirjam Snijdelaar, ministerie van EL&I)

Nadere informatie

Nederland leeft met Vismigratie

Nederland leeft met Vismigratie Nederland leeft met Vismigratie Actualisatie landelijke database vismigratie November 2012, Groningen COLOFON Titel: Nederland leeft met Vismigratie. Actualisatie landelijke database vismigratie Datum:

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Vismigratie Zuid Hollandse sluizen

Vismigratie Zuid Hollandse sluizen Vismigratie Zuid Hollandse sluizen Onderzoek naar de vispasseerbaarheid van vijf schutsluizen in Zuid Holland; Julianasluis Gouda, Sluis Bodegraven, Grote Merwedesluis, Vianen grote sluis en schutsluis

Nadere informatie

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel 9 september 2015 2015 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Programma Waarom een watergebiedsplan (dhr. G. Korrel) Stand

Nadere informatie

Haalbare en duurzame vismigratie

Haalbare en duurzame vismigratie Haalbare en duurzame vismigratie Geschreven door Wil Borm, Adviesgroep Borm & Huijgens SAMENVATTING Nederland probeert al tientallen jaren aan haar internationale verplichtingen te voldoen wat betreft

Nadere informatie